ENCI CEMENT
GLAS
DUINZICHT
Van Hogenhoucklaan 70-80
6 groote HEERENHUIZEN met garages
5 VERZEKERINGEN
M. SMITS en J. J. SPINDLER
BOUWMATERIALEN
VERVOLG BOUWBLAD No. 11
MAANDAG 19 AUGUSTUS 1929
TE KOOP: ROTTERDAM
2 Heerenhuizen met groote voor-
en achtertuinen aan de Hoflaan 67-69.
gg Oppervlakte per pand 550 M!.
Zie geïllustreerde bespreking In dit blad van 12 Augustus 1929,
op aanvraag gratis te verkrijgen bij
P. DE RUYTER Zn. - DcMijk 201, Rollenlam Tel. 06533-5622!
MOOI BUITEN WONEN
Terbregsche Weg te Hillegersberg S
TE KOOP onder architectuur gebouwde H
Buitenhuizen. Prijs f 8000.—.
Inlichtingen bij D P H WÏFI IQ Rusthoflaan 18,Rotterdam
r. U. U. IVCE-LIO, en op het werk.
GEWAPEND BETONCONSTRUCTIES
9EHOOREN TOT DE SOLIEDSTE CONSTRUCTIES WELKE MEN ZICH KAN
STELLEN; MAAR WORDEN ZE DOOR ONBEKWAMEN UITGEVOERD,
DAN BEHOOREN ZE TOT DE GEVAARLIJKSTE
WOORDEN EN DADEN
In een eerde artikelen hebben wij de ont-'
Wikkeling van de Cejnent-Industrie gekerw-
gchetat, en het kan nu zijn nut hebben om
voofr hen, die maar een zeer beperkte ken
nis van de berekeningen van gewapend be
ton bezitten we weten reeds dat het ce
ment een van de gewichtigste deel on van
het beton uitmaakt iets te schrijven. Wij
meenon tenminste, dat zij, die niet het voor
recht hadden hooger technisch onderwijs te
ontvangen, ook wel iets meer wenschen te
weten van deze zich meer en meer doen
gekiende wijze van bouwen.
Wij beginnen met een aanhaling uit een
knap geschreven artikel van den 'heer p.
de ölois in het Vademecum der Bouwvak
ken, dat onmiddellijk een juist begrip geeft
van de beteekenis der ijzeren staven in ge
wapend beton.
„Het is gebleken", aldus de schrijver, „dat
liet beton hot ijzer zoo vast omgeeft, dat
van aamtasting van het ijzer geen sprake
mag zijn, terwijl de combinatie van beton,
dat wel bestand is tegen hoogen druk, maar
riet tegen trek, met het trekvaste ijzer de
mogelijkheid heeft geopend om constructies
te maken, die in vroeger tijden ondenkbaar
geweest zouden zijn".
Zooals dus gezegd, kan het beton werke
lijk beogen druk opnemen. Het moet ech
ter van uitstekende samenstell.ing zijn. Zij,
die hiervan iets meer willen weten, verwij
zen we naar de „Gewapend Beton voorschrif
ten", vastgesteld door het Koninklijk Insti
tuut van Ingenieurs.
Met heft volgen van deze voorschriften,
die door de grootste deskundigen van ons
land zijn samengesteld, kan men instortin
gen voorkomen.
Om maar direct te zeggen waar het op
staat: De gewapend betonconstructies be-
hooren tot de soliedste constructies, welke
men zich denken kan; maar worden ze door
onbekwamen uitgevoerd, dan behooren zij
tot de
gevaarlijkste.
Het is onverantwoordelijk, indien tech
nici ze uitvoeren, die de sterkte er niet van
kunnen berekenen en niet alle omstandiig-
keden kunnen overzien, welke van invloed
lijn op de duurzaamheid.
Wie verantwoordelijk is voor de construc
tie, kon geen oogenblik gerust zijn, indien
de uitvoering niet door hom zelf of door
alleszins bekwame plaatsvervangers ge
schiedt.
Ondeugdelijk cement, verkeeirde samen
stelling van het beton, onjuiste ligging van
de ijzeren staven, niet ver genoeg doorloo-
pende Staven in ingeklemde liggers, kun
nen de grootste rampen ten gevolge heb
ben, schrijft PI. van den Berg, architect
B.N.A. De ervaring heeft dit meermalen
geleerd.
Onwillekeurig komt ons de onaangename
historie bij de aanbesteding van het nieuwe
„Stadion en Wielerbaan" te Amsterdam, op
den lOden Juli 1926, in de gedachte. De ge
schiedenis mogen we bekend achten. Bo
vengenoemde aanbesteding had een zoo
merkwaardig verloop, dat 'n groot aantal fe
goeder naam en faam bekend staande, we
tenschappelijk werkende betonfirma's, met
klem geprotesteerd hebben tegen de gun
ning van het geheele werk aan een bepaal
de firma.
De krenkende houding toen door het
N. O. C aangenomen tegenover onderne
mingen, wier gezag op dit gebied onbe
twistbaar is, is voorzoover ons bekend, nog
niet gerechtvaardigd.
Waarom we deze geschiedenis nog eens
ophalen? Omdat de praktijk bij den Sta
dion-bouw lijnrecht indruischte tegen de
theorie van een der voormannen van het
N. O. C., majoor P. W. Scharroo. In zijn
„Beschouwingen over de beton-industrie in
Nederland" schrijft hij: „Bovendien laidt
mindere zorg bij de uitvoering, door deze
toe te vertrouwen aam miinder ter zake kun
dige aannemers, in vele gevallen wel tot
een kleine besparing in de Ixmwkosten,
maar later wreekt deze zich echter weer,
doordat gobreken optreden, die aanleiding
geven tot onnoodige hooge onderhoudskos
ten. Aan allen die constructies in gewapend
beton wenschen uit te voeren, geef ik in
hun eigen belang dan ook den naad, zich
daarvoor alleen te wenden tot ervaren, we
tenschappelijk werkend» betenfirma's". En
op een andere plaats schrijft deze zelfde
majoor: „Vcor het uitvoeren van gewapend-
betonwerk fs het stelsel van publieke aan
besteding heslist uit den booze. Men kan
niet voorzichtig genoeg zijn ia de keuze
van de lirma, waaraan de uitvoering van
botonwerk wordt toevertrouwd. Goedkoop is
hier meestal duurk»»p".
Zoo schreef majoor P. W. Scharroo. En
wat zien we nu gebeuren? Dat elf ervaren,
wetenschappelijk wérkende betonfirma's
hebben ingeschreven voor den houw van 't
Stadion; dat geen hunner den bouw is ge
gund; dat een viertal deskundigen rappor
ten hebben uitgebracht, die allen verklaren,
dat de Jnsch rij vingen niet te hoog geacht
moeten worden en dat ten slotte het werk
is gegund aan een minder ter zake kun
dige aannemer, daartoe aangezocht, om
dat
Ja, waarom?
I-Iet N. O. C, heeft gezwegen in alle talen,
de architect deed er even zooveel bij en de
belangstellende leek weet tof op heden nog
niet wat hij van de geheele geschiedenis
moet donken.
We lazen dezer dagen dat de werkzaam
heden van het N. O. C. nog dit jaar zullen
afloopen. Loten we hopen dat de heeren,
nu ze het minder volhandig hebben gekre
gen. alsnog gelegenheid zullen vinden deze
pijnlijke geschiedenis uit de wereld te hel
pen. Ze zijn dit aan de elf betonfirma'i
zeker verplacht.
(Wordt vervolgd.)
DE ONTWIKKELING VAN ROTTERDAM
Ingevolge de bepalingen van de Woning
wet zijn de gemeenten boven 10.000 zielen
verplicht een plan van uitbreiding te ma
ken. Voor de totstandkoming van deze wet
was in Nederland aan deze materie nimmer
de noodige aandacht geschonken, zoodnt
de uitbreidingen, welke in verschillende ge
meenten in de laatste 80 jaren hebben plaats
gehad, over het algemeen een zeer partieel
karakter vertoonen, waardoor het onder
linge verband tusschen de samenstellende
deelcn vaak uit het oog is verloren. Door
de opdracht in de wet neergelegd, werd aan
de gemeentebesturen de verplichting opge
legd, op dit onderlinge verband speciaal de
aandacht te vestigen. Het ontwerp zelf was
voor Nederland nog betrekkelijk nieuw, maar
ook in het buitenland was de studie er over
van betrekkelijk jongen datum, zoodat men
zeggen kan, dat, toen de Woningwet tot
stand kwam, de stedenbouwkundige weten
schap nog nauwelijks de kinderschoenen was
ontwassen.
Een der eerste vereischten bij het maken
van een uitbreidingsplan was dus te trach
ten de eJschen van dc genoemde wetenschap
met die, welke gesteld werden door het on
derling verband, tot één geheel te brengen.
Die eischen nu zijn vele, omdat plannen van
uitbreiding oplossing moeten geven aan
vraagstukken van velerlei aard, zoowel op
aesthetisch-, hygiënisch-, economisch- als
verkeersgebied.
Eon plan van uitbreiding zal dus al deze
projecten moeten omvatten en daarbij zal
gestreefd moeten worden naar eën zooveel
mogelijk organisch geheel.
We willen in „de Bouwwereld" in korte
trekken de ontwikkeling van onze grooto
steden nagaan, en beginnen met Rotterdam,
de stad, waarvan Prins Hendrik van Pruis-
sen, na z'n bezoek op 4 September 176S
schreef: „Cette ville est sans contrcdit la
plus belle de la HollandcMet deze
getuigenis kunnen de Rotterdammers te
vreden zijn. Hunne stad de schoonste van
Holland
En dan zien we, dat naast de oude, zich
een nieuwe stad heeft ontwikkeld en zich
venier gaat ontwikkelen. Niet een stadsdeel
van gelijke beteekenis, veeleer van gansch
ander karakter: zal de oude kern het cul
minatie-punt blijven van het winkelbedrijf,
de nieuwe stadswijken zullen worden een
samenvoeging van industrie en woonwijken.
Historie.
Rotterdam, met zijn pleinen en straten,
z'n kerken cn openbare gebouwen, z'n kaden
en havens, z'n kantoren en pakhuizen
dat alles was éénmaal een wijde, eindelooze
watervlAKte. I*'ch „der Keerlen god" graaf
Floris V heeft een dijk geschapen, die de
levensvoorwaarde is geworden voor de Maas
stad. En zooals het terrein bij den Rotte*
MAASTRICHT
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
Vertegenwoordigers voor A MIIVC 9 pa AELBRECHTSKADE 147b
ROTTERDAM en OMSTREKEN: H. lYlUIO UU. TELEFOON 30404-30233
Zie geTll. beschouwing In .De
Bouwwereld-In-en Extérieur",
bijblad van deze courant, van
29 Juli j.l, op aanvrage gratis
le verkrijgen bij ELSHOUT
a Dt BAKKER, i«|bre*«l*an 38,
DM Hug. Teltfoon 33083-38587.
Aan de
hoek Ruigrocklaan
to DEN HAAG
bouwen V. <1. ELSHOUT DE BAKKER
Koopprijs vanaf f 20.000
Eigen grond.
TUINARCHITECTUUR
Nu bij de uitbreiding van de steden meer
meer de behoefte wordt gevoeld, zooveel
mogelijk groen tusschen de massa steenen te
brengen, groen voor voortuinen, plantsoen
en park, wordt de medewerking van den
tuinarchitect onontbeerlijk.
In het belang van een schoon stadsbeeld
is hét noodig dat zoowel provincie als ge
meente de adviezen, van tuinarchitecten
vragen en hun hulp aanvaarden, opdat zij
kunnen bijdragen tot behoud van wat er
aan schoonheid van landschap, park en tuin
in ons land over is, ter voorkoming van lee-
lijken aanleg en tot schepping van nieuwe
schoonheid.
Dat aan een telkens voorkomende chaos
van voortuinen liet groote publiek nog ab
soluut geen aanstoot neemt, is een bevesti
ging van de uiterst geringe waardeering,
welke de tuinarchitectuur deelachtig is.
Vergeleken bij de zorgen en groote kosten
welke de bewoner zich getroost voor stof
feering, nieubileering en het verdere interi
eur voor het huis, mag tuinaanleg zich nog
slechts in een zeer geringe populariteit ver
heugen, wordt de aanleg van een tuintje in
g. ed vertrouwen aan een goedkoopen tuin
man overgelaten, omdat het niet veel mag
kosten
Een enkele villawijk uitgezonderd, wordt
aan de groote aesthetische waarde van voor
tuincomplexen voor .het stadsschoon nage
noeg geen aandacht geschonken en schijnt
het wel of bij het projecteeren der uitbrei
dingsplannen, de waardeering der tuinar
chitectuur zich beperkt tot straatbeplanting
en de perken en plantsoenen.
De aesthetica, welke feitelijk het richt
snoer is voor de stadsuitbreiding, draagt dan
ook min of meer een eenzijdig karakter.
Samenwerking tusschen den bouw- en
tuinarchitect is don ook een overwegend be
lang, want de architectuur van een gebouw
dient zich als 't ware voort te zetten in den
tuin. Zoo zal een tuinaanleg, welks stijl
van aanleg harmonieeert met de architec
tuur van het gebouw, dc lijnen en motieven
van den bouwarchitcct sterker tot uiting
doen komen.
Dit te bevorderen zal mede de taak zijn
van „de Bouwwereld". In en exterieur".
Bouwproblemen, Geldproblemen
Werking van de vaste Bankhypotheek
Bouwproblemen zijn geldproblemen. Tons land nog al eens verschillen, terwijl
Hoe kundig en bekwaam aannemer en bovendien vaak door de Bank wordt afge-
•chitect ook hunne plannen in elkaar trokken de rente tot de eerstvolgende
van dpn Raad hartelijk bedankten voor een
annexatie van Delfshaven, die toen (in 1842)
werd aangeboden met bidden en smeeken.
In dien tijd begon men met kracht den
bouw van arbeiderswoningen buiten de sin
gels. in de voorsteden Cool en Rubroek. Geen
stratenplan, ja, geen behoorlijke bouwveror
dening legde den hebzuchtigen bouwer een
teugel aan. 't Was evenals dit in 1600 het
geval was geweest, een terugvallen van
stadsregeerders in de idyllische zorgeloos
heid van de dagen van het dorp-zijn.
(Wordt vervolgd)
dam toen was geworden, in het laatst der
dertiende eeuw, heeft het reeds dadelijk zijn
aantrekkingskracht op de bewoners der om
geving uitgeoefend. Waarom gingen die men-
schcn niet in Schiedam wonen, dat toch
reeds lang een stad was? Het grootste
deel van Rotterdam was: de mooie
1 u k k i g e li o r h t in de Maas, de bocht
die steeds de moeder is geweest en gebleven
•'an Rotterdam's welvaart en bloei, in 'I
begin, in 't midden en in t' einde. De ge
boorte der stad Rotterdam vond plaats in
het jaar 1298.
Op schoone cn indrukwekkende gebouwen
kon Rotterdam zich toenmaals nog wei
nig beroemen: een gasthuis (als toevlucht
voor vreemde gasten, ook als ze ziek werden)
een school (in den Oppert) en de her
berg van den Graaf, ziedaar alles.
Het geheel was nog altijd niet anders dan
een armelijk dijk-dorpje, gemaakt van hout
en riet. Al mocht bet roemen op z'n stads
recht, in deftigheid stond het nog achter
bij het platteland er omheen, want daar
stonden tenminste drie vaste steenen ge
bouwen: Bulgerstein, Weena cn Honingen.
Van openbare maatregelen tot bewaring
der gezondheid was natuurlijk ook weinig te
bemerken. Het eenige hygiënische voor
schrift was het verbod van penzen, darmen,
botshoofden e.d. in de stadswateren te wer
pen. Des te meer echter mogen we het prij
zen, dat de stad, die omstreeks 1400 nog
ruim en frlsch genoeg was, zelf zorgde voor
een openbaren speeltuin, het Kaatsveld aan
de Delftschevaart.
We moeten met het oog op de beperkte
ruimte een grooten sprong doen.
De politieke gebeurtenissen brachten in
1S30 vele gemoederen in beweging, maar
achter de funie van den opstand verrees
plotseling nog een andere, dc geweldige
demon der cholera; nauwelijks een jaar la
ter meende men van den wreeden vijand
verlost te zijn. En de regeerders van Rot
terdam sliepen weer in! Al klaagden de ge
neeskundige commissies luide over de bin
nenstad, die zoo erg had geleden, omdat ze
zoo vol en zoo vuil was, dat alles hielp niets.
Men had nu voor de dooden gezorgd de
levenden moesten zich zelf maar hel
pen. „Dat volk van Achtcrklooster en Zand
straat en Binnenrotte moest maar wat beter
leven zonder drankmisbruik en andere on
deugden".
Zoo maakte men zich van alles af en al
werden soms plannen beraamd en commis
sies benoemd voor stadsverbetering of stads
uitbreiding naar 't Westen en op Feijenoord,
't bleef alles theorie. En dat, terwijl men
nu, de borst omhoog stekende, niet alleen
weer kon roemen op Rotterdam, tweede
koopstad, maar zelfs ook op Rotterdam,
eerste havenstad! Het was de
tijd, waarin és Groot Edelachtbare
EN ALLE ANDERE
l!llllll""""""iHn'uni,""'>"""""'nn"'i"'niii!nini|n|||,i!m111
III Vraagt voorwaarden aan bij
A. Th. v. d. WATERING
KANEHBURBIAJN 36 's ERAVENHAGE
Clientenbezoek door geheel Nederland.
Voor HUUR en VERHUUR
adverteere men in
„DE BOUWWERELD",
TE KoopHSSsaras
HEERENHUIZEN a. d. Tomaten-
straat te Den Haag vanaf f 7250.
Geen oploopende erfpacht.
Inlichtingen bij
J. A. GARNIER
Smitstr. 169, Drn H315, Til. 34348
HYPOTHEEK AAKWEZIG
N.V. HOUTHANDEL
E. i. VAN WEERELT Azn.
ROTTERDAM
JENSIUSSTRAAT 5 TEL. 43319
LINKER R0TTEKADE 36 TEL. 50255
Wij zijn de eenige LOONZAGERIJ,
die Uw hout desgewenscht ook
„GESCHUURD" levert.
zetten, hoe harmonisch de samenwerking
ook mag zijn, de groote moeilijkheid bij
den bouw is toch steeds weer cle kapitalis
tische. Degeen, die op de juiste en goed
koopste manier crediet kan verkrijgen zal
de beste resultaten oogsten. De beste ma
nier, het eenvoudigste en soms het goed
koopste, is de
Vasto hypotheek
indien men als bouwer vooraf een rege
ling treft omtrent de vergoeding voor ver
fde aflossing. Voor die vaste hypo
theken betaalt men maar eens afsluitpro-
visie, terwijl als men een crediet-hypo-
tbeek verkrijgt, na afloop van het crediet
weer een nieuwe hypotheek dient te wor
den genomen, waarvoor nog eens de af-
sluitprovisie is verschuldigd.
Daarbij komt nog dat een vaste hypo
theek een lagere rente draagt veelal dan
een bouwcrediet, die gewoonlijk als risico-
posten worden aangemerkt door de Ban
ken. Toch sluiten veel Banken reeds bouw-
credieten in den vorm van vaste hypothe
ken met ingehouden bijdragen. In Am
sterdam is het momenteel zoo sterk, dat
als eerst de eerste balklaag is gelegd, de
Banken komen om de bouwcredietgever
af te lossen en de post om te zetten in een
vaste hypotheek met ingehouden bedra
gen.
Particulier geld is
niot geschikt
voor bouwfinanciering. De risico's zijn te
groot, terwijl de particulier zijn emplooi
gewoonlijk niet zoekt in den nieuwbouw.
In een knap geschreven artikel behan
delt. de heer P. Th. Tjabbes, Cand. Not. in
hoofdtrekken de totstankoming en de wer
king van de vaste Bankhypotheek, waar
mede we onze lezers zeker van dienst zijn.
De heer Tjabbes schrijft dan:
Heeft de bouwer geld noodig dan zal hij
zich dienen te wenden tot de credietgeven-
de instelling zelf of tot een harer agenten
of vertegenwoordigers ter plaatse. Welke
Bank men daartoe uitzoekt, doet er niet
veel toe. De meeste hebben een vrijwel ge-
gelijke rentevoet en wijze van werken. De
concurrentie onderling is te groot om be
langrijke verschillon toe te laten in rente
voet en voorwaarden.
Men doet het beste bij de aanvraag geen
gebruik te maken van een hypotheekaan
brenger. Doet men dit wel en komt de lee-
ning niet tot stand, dan is behalve de
kosten voor taxatie en onderzoek door de
Bank gemaakt ook veelal nog vergoeding
verschuldigd aan den hypotheekbezorger.
Een agent van -de Bank krijgt van deze
een aanbrengprovisie, gewoonlijk ongeveer
vy.x% der leening.
Men dient een ingevuld en onderteekend
aanvraagbiljet in bij de Bank. Door die
onderteekening verplicht men zich veelal
do te maken kosten van onderzoek cn
taxatie ook bij niet tot standkomen der
leening aan de Bank te vergoeden. Som
mige instellingen eischen zelfs vooruitbe
taling.
Gewenscht is het een kadastraal extract
van de te verbinden perceelen over te leg
gen, daar die anders door de Bank wordt
aangevraagd, hetgeen weer meerdere kos
ten met zich medebrengt.
De kosten van taxatie en onderzoek zijn
zooals gezegd ten laste van den aanvrager.
De taxatie kosten kan men ongeveer stel
len op één pro mille van de taxatie met een
minimum van f 5.of f 10.—. Het wisselt
in de verschillende deelen van ons land.
Eén pro mille is wel het normale.
Is de taxatie verricht en de leening door
de Directie der Bank geaccepteerd,
wordt door de Bank een concept-akte op
gemaakt, waarin alle voorwaarden zijn
genoemd. Het concept gaat naar den nota
ris, die de akte minuteert. De leening is
dan klaar om gesloten te worden. Bij vlot
werkende Banken is dit alles in een week
te doen. Men dient echter uit veiligheid ge
ruimen tijd te voren reeds de aanvraag ir
te dienen, om bij niet. tot stand komen der
leening naar andere bronnen te kunnen
omzien.
Terstond bij het passeeren der akte krijgt
men het bedrag der leening uitgekeerd,
waarvan dan echter worden afgehouden
de kosten van taxatie cn onderzoek, de be-
noodigde zegelrechten en het salaris van
den notaris, benevens de afsluitprovisie
van de Bank.
Nu kan het zich voordoen, dat niet het
geheele bedrag der leening reeds terstond
wordt uitgekeerd. Dit is hét geval als ter.
tijde van liet sluiten der leening het te
verbinden perceel niet geheel is afgebouwd
Er wordt dan een zeker bedrag op de lee
ning ingehouden, voldoende om daaruit
Aan het RUBENSPLEIN,
bij de Burgemeester Knappertlaan te
Schiedam,de toekomstige verkeersweg
Rotterdam - Schiedam - Vlaardingen,
bouwen
Tidsmanstraat 5, Rotterdam
Telefoon 33272
Telefoon 40381
een WINKELGALERIJ met vrije étages,
naar een ontwerp van het Architectenbureau GRANPRF.
MOLIÈRE, VERHAGEN en KOK, Rotterdam.
Inlichtingen bij SMITS en SPINDLER. U
de afbouw te kunnen financieren. Naar
mate de bouw vordert, wordt het ingehou
den bedrag aan den geldnemer uitgekeerd,
De meeste Banken hier te lande laten de
rente over de volledige leening ingaan bij
het passeeren der akte, doch vergoeden
dan de depositorente over het ingehouden
bedrag. Momenteel is die deposito-rente
erg laag, n.l. 2%. Het is dus zaak zoo spoe
dig mogelijk tot afbouw te komen.
Resumeerende krijgt de geldnemer dus
uitbetaald het bedrag der leening vermin
derd met de taxatiekosten en de kosten
van onderzoek ad 1 pro mille, de zegelkos-
ten tot een grootte
kosten van de akte
lis welke in de
ngeveer f 5,
i het loon der nota-
irschillende deelcn van
schijndng der rente. Daarbij komt nog d»
door de Bank in rekening gebrachte af
sluitprovisie die momenteel voor normal®
leeningen, die solide zijn op 1 fi 2% kun
nen worden gesteld. Een vaste regel is
hiervoor niet te geven. Het hangt naast de
ruimte van d«- geldmarkt af van het ver
leende bedrag in verband met de taxatie.
De hoofdbepalingen der hypotheekakte
zijn natuurlijk die omtrent de renten en
de periodieke aflossingen. Deze aflossingen,
gewoonlijk te voldoen op de verschijnda
gen der rente, worden meestal gesteld op
2b% der leening. Neemt men aan, dat
de leening voor 5 jaar wordt gesloten, het
geen normaal het geval is dan is het ver
leende bedrag in dien tijd circa tien tot
vijf en twintig procent gedaald, waardoor
de leening aan soliditeit wint, doordat er
geen enkel perceel voor behoeft te worden
ontslagen uit het hypothecair verband. I)a
meeste leeningen loopen hun termijn niet
uit, daar ze gewoonlijk eerder afgelost
worden wegens verkoop van het verbon
den perceel.
De rente der leening is momenteel 5%
voor leeningen boven de vijf mille. D®
kleinere leeningen geven meer rente, we
gens de administratiekosten er aan ver
bonden. De rente hangt natuurlijk ten
nauwste samen met de ruimte van de geld
markt. Tegenwoordig is die erg ruim.
De betaling der rente geschiedt, gewoon
lijk 2 X per jaar op vaste betaaldagen. Bij
nelnakoming ervan wordt door de Bank
een boete berekend van ongeveer Vi% van
het verschuldigde, welke boete ingaat een
bopaaldcn tijd na den vervaldag, gewoon
lijk acht of veertien dagen. Men dient er
echter op te letten, dat, ofschoon men ge
durende dien tijd nog geen boete verschul
digd is, men bloot staat aan het gevaar
van opeisching der leening wegens niet
betalen op den verschijndag der rente.
Echter zijn de Directies der hypotheek
banken daarin nog al coulant.
Verder zijn als voornaamste clausules
der hypotheekaktcn te vermelden:
1. Het executiebeding van art. 1223 B.W.
Komt n.l. de debiteur zijne verplichtingen
niet behoorlijk na, dan behoudt de credi
teur zich het recht voor het verbonden
goed te verkoopen om uit den opbrengst
zich zelf te voldoen. Dit beding ontbreekt
in geen enkele hypotheekakte.
2. 1-Let huurbeding. De crediteur maakt
gewoonlijk het beding, dat de debiteur niet
zonder zijn voorkennis mag vei®uren, en
geen huren met vooruitbetaling mag be
dingen. Daardoor zou toch de waarde van
het onderpand ten sterkste kunnen wor-
:len gedrukt. Gewoonlijk laat men den de
biteur vrij in het verhuren, doch geeft er
nooit zijn toestemming voor.
3. Het assurantiebeding. De debiteur
wordt verplicht het verbonden perceel te
verzekeren tegen brand. Dat het verzeker
de perceel onder hypothecair verband
staat, wordt aan de Assurantiemaatschap
pij bericht, die dan gehouden is de vergoe
ding bij brand met den crediteur te ver
rekenen.
4. Het beding van niet-zuiveren. Hier
mede is bedoeld te beletten, dat bij open
baren verkoop door den debiteur van het
verbonden perceel de bestaande hypothe
ken gezuiverd, d.w.z. het perceel ervan ont
last zou worden. Om echter aan den an
deren kant de perceelen niet onverkoop
baar te maken, bepaalt de wet, dat bij
executie steeds de hypotheken die den
koopprijs overtreffen er af zullen vloeien.
5. De provisie wegens vervroegde aflos
sing der leening.
Meestal loopen de leeningen van hou
wers slechts voor korten tijd. Men dient
de leening bij aflossing tijdig, minstens
drie maanden te voren op te zeggen. Doet
men dit niet dan wordt drie maanden ex
tra rente gerekend, waarover dan weer
do depositoren-te wordt vergoed. Gewoon
lijk is dan tevens verschuldigd een ver
goeding wegens, vervroegde aflossing der
leening, bestaande in ongeveer 1% van het
af te lossen bedrag. Neemt men dus een
vaste hypotheek met de bedoeling de vei>
bonrlcn perceelen zoo spoedig mogelijk
weer van de hand te doen, dan is het
zaak, zich met de directie der Bank t®
verstaan omtrent de aflossingsprovisie.
Verder bevat de akte gewoonlijk nog
eenige bepalingen omtrent het onderhoud
der perceelen, de stukken die aan de di
rectie der Bank moeten worden ter hand
gesteld enz. Is de leening afgeloopen, dus
de looptijd verstreken, dan is ze terstond
opeischbaar. Ze kan echter verlengd,, ge
continueerd worden. Een nieuwe nota-
rieele akte is hiervoor niet vereischl: de
meeste hypotheekakten zijn er op inge
richt de verlenging bij onderhandsche ak
ten te kunnen constateeren. Daardoor ont
gaat men de kosten van een nieuwe no
ta rieele akte en de sluitingsprovisie van
de nieuwe leening. De Bank tracht nu
hiervan ook iets te krijgen en vordert
daarom verlengingsprovisie. Deze is meest
al iets hooger dan de afsluitprovisie, daar
de debiteur ook nog het salaris van don
notaris ontgaat en het hem dus voordeeli-
ger komt de continuatie provisie te beta-
ien. Is de verlenging geschiedt dan begint
do leening weer als nieuw op de oude
voorwaarden te loopen, tenzij men tegelij
kertijd de rentevoet heeft gewijzigd, het
geen veelal gebeurt.
Woninggids
VAN LEEUWEN Co.
Prins Mauritspiein 211
DEN HAAG. Tel. 55329
F 7.50 PER MFFK
VOLGENS HUURX00PSYSTEEM
TE KOOP
SCHIEBROEK
teialaan. boven 3Sla",pk"r nor"
Inlishtingen F. VAH BDÏEH
Kort» Hooattr. 38. RotfriUm Tal. 57854
N.V. ..Bouwstoffen" A.E.BRAAT
ROTTERDAM AMSTERDAM DEN HAAG
EINDHOVEN - ANTWERPEN
HANDEL IN ALLE SOORTEN
Levering uit voorraad Vlug en billijk
per onze eigen stadsexpeditie met Auto-
Vrachtwagens. Steeds varende ladingen.
Levering onmiddellijk per schip en wagon door
geheel Nederland uit onze eigen opslagplaatsen
