Jlirttutr gtihstfye (fesraii t
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
VACANTIE-AÖRESSEN
Uit de Pers.
BINNENLAND.
ABONNEMENT:
Per kwartaal ƒ3.25
(Beschikkingskosten ƒ0.15)
Voor het Buitenland, bij Weke-
lijksche zending6.—
Bij dagelijksche zending „7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7'/2 cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 2820
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
ADVEBTENTIËN:
Van 1 tot 5 regels1.17%'
Elke regel meer 0.22%
Ingez. Mededetlingei.
van 1—5 regels„2.30
Elke regel meer(U5
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekendƒ0.10
WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1929
1Qe Jaargang
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
Met het oog op de groote drukte bij
•nze administratie, nu zoo velen onzer
lezers met vacantie gaan, wordt men
Vriendelijk verzocht, deze tijdelijke
adresveranieringen zoo spoedig mo
gelijk op te geven, liefst enkele dagen
van te voren. Komen zulke aanvragen
op het laatste oogen' lik, dan is het
niet zeker, dat men aan z'n nieuwe
adres direct den eersten dag de krant
ai ontvangt en hierop stellen de lezers
zelf toch zeker even grooten prijs
als wij.
PROGRAM EN PRACTIJK.
Tegen het vrouwenkiesrecht verzet" zich
de Anti-Revolutionaire partij, tegen heel de
regeling van ons hedcnöaagsch kiesrecht,
omdat het is een vrucht van revolutionairen
bodem.
Tegen het vrouwenkiesrecht gaat ook de
strijd der Staatkundig Gereformeerde Partij,
maar deze meent tevens de A.-R. partij in
gebreke te kunnen stellen, omdat over het
algemeen de A.-R. vrouw, ook al acht zij
haar stemrecht misplaatst, toch van deze
bevoegdheid gebruik maakt.
Ht-eft een dergelijk verwijt reden van be
staan?
Wanneer van Staatkundig Gereformeerde
tijde wordt betoogd, dat het stemrecht der
vrouw in lijnrechten strijd is met Gods
Woord en daarom dient te worden verwor
pen, mag toch worden gevraagd, dat een
dergelijk beginselstuk de instemming heeft
van de vrouwen uit dien kring.
Het bewijs dezer stelling zou gemakkelijk
zijn te leveren met de cijfers der verkiczin
gen, maar deze bewijzen veelal iets anders.
Treffend is wat ons met name leeren d<
cijfers uit een Zeeuwsche gemeente, die al
een heel eigenaardig beeld dezer zaak ge
ven*
In die gemeente werden op dc Staatkun
dig Gereformeerde lijst 157 stemmen uitge
bracht, terwijl zich bij de verantwoording
voor het verzuim van haar kiesplicht slechts
7 kiezeressen beriepen op gemoedsbezwaren.
Neemt men in aanmerking, dat bovendien
onder dit zevental nog gewerkt was, daar
enkele van deze vrouwen tot heden zonder
gemoedsbezwaar aan de stemming deelna
men, dan is het resultaat toch wel zeer
welsprekend ten aanzien van een beginsel
stuk en voornaam propagandapunt der
Staatkundig Gereformeerde partij.
Een program is in het algemeen een ver
tolking van hetgeen door een partij in den
politieke» strijd wordt voorgestaan en een
samenvalling harer meest beteekenende
wenschcn.
Maar zie hier nu een punt. dat door het
meercndeel der partij wordt afgezworen en
metterdaad prijsgegeven.
Trouwens, over het algemeen beslaat de
bestrijding van het vrouwenkiesrecht in
Staatkundig Gereformeerden kring meer in
theorie dan in practijk, men heeft op
hoop van parlementairen groei te lang
den teugel gevierd.
Redenen om van dezen kant verwijten te
richten tol de Anti-Revolutionairen bestaan
er zeker niet.
Hier is althans geen scheiding waarneem
baar tusschen program en practijk.
PARLEMENTAIR
OF EXTRA-PARLEMENTAIR?
Wat wenscht de Chr. Hist Fractie nu
eigenlijk?
Een mooie vraag voor een Staatscom
missie: wat is eigenlijk een parlementair
Kabinet? Of misschien te moeilijk en bij
het vage antwoord eenige afzonderlijke
notas
Maar wel een urgente vraag. Want er
heerscht misverstand.
In het artikel, dat de Nederlander
over het nieuwe Kabinet gaf, trof ons de
zin, waarin gezegd werd, dat het een
rechtfich, maar evenzeer een extra-parle
mentair Kabinet is.
Toen dachten wij zoo: het lijkt toch
spiekend veel op een parlementair Kabi
net, zooals de Chr. Hist fractie dat
wenscht
Doch omdat we juist „eenige woorden'
met de Nederlander gehad hadden,
zwegen We maar.
Op lang niet onvermakelijke wijze be
handelt echter de Kroniekschrijver in de
Nieuwe Pr. G r o n. C t. bovengenoemde
vraag. Een vriend had op de oplossing
der crisis gewacht om precies te weten,
>vat het verschil tusschen een gewoon en
een extra parlementair kabinet is, doch
nu begrijpt hij er niets meer van en hij
klaagt de kroniekschrijver zijn nood.
„Mijn hoofd loopt mij om. Ik wil
eons precies weten wat een parlemen
tair en wat een extra-parlementair ka
binet is en nu was er een crisis en de
'vorming van een parlementair kabinet
is mislukt en die van een extra-parle
mentair kabinet is gelukt en nu wee
ik het minder dan ooit te voren
Gij leest toch „De Nederlander"
merkte ik bescheidenlijk op.
I)at is het nu juist, zeide hij.
Ik heb de correspondentie tusschen
den heer Ruys en de drie rechtsche par
tijen bijna gespeld. Nu zie ik, dat do
heer Ruys de opdracht kreeg een kabi
net te formeeron steunende op de rech
terzijde.
Hij maakt een program en hij zendt
het den partijen ter rechterzijde toe. Hij
vraagt hoe zij daarover denken.
De antirevolutionairen en de room-
schen zeggen hun meening. maar de
christelijk-historischen verklaren, dat
zij zich in geen enkel opzicht willen
binden aan een program. Het is niet
behoorlijk, dat er zoo n program komt,
want het kabinet moet vrij zijn en de
partijen ook en de Kamerleden moeten
vrij zijn de voorstellen, die het kabinet
zal doen, in vrijheid te beoordeelen.
Iloe kan iemand zich nu vastleggen?
Neen, de christelijk-historischen mee-
ncn, dat het fijne van het parlementai
re kabinet is, dat het den steun in het
algemeen toegezegd krijgt en dat het
vertrouwen moet op de eenheid dar be
ginselen, waarvan het kabinet uitgaat,
maar van ecnigen band en van eenige
verantwoordelijkheid willen zij niet we
ten. Zij wiilcn dus geen overleg over een
program. Zij willen ook niet, dat de
partijen zich op zulk een algemeen pro
gram, eensgezind zullen verklaren. Wij
leven vrij en wij leven blij in Neerlands
parlement.
Er wordt een ministerie gevormd van
personen uit de rechterzijde en dan, dan
gaat hét kabinet in' zee, op hoop van
zegen.
Dat is een standpunt.
Maar de antirevolutionairen en room
sehen willen het niet aanvaarden. Zij
zeggen: daar moet overleg zijn over het
ministerieel program. Zooals de kabi
netsformateur het nu gaf, lijkt het ons
wel, maar wij willen er nader over
praten.
Nu is het daar niet aan toe gekomen,
omdat de christelijk-historischen over
zulk program niet willen praten. Zij
achten dat eigenlijk niet constitutioneel,
als ik het wel begrijp. En „De Neder
lander" schreef: men geeft ons wel de
schuld, dat de vorming van een parle
mentair kabinet is mislukt, maar later
zal men er ons dank voor weten. Het
vaderland is weer eens gered:
De goede verhoudingen zijn bewaard
Maar nu komt er het extra-parlemen-
tair kabinet. En wat lees ik nu in „De
Nederlander"? Dit: het kabinet is echt
rechtsch en het is echt extra-pa riemen
tair. Want: al zijn leden zijn goed
rechtsch; doch ten aanzien van hun op
treden on het te volgen beleid werd
voorzoover wij weten met de Kamer
fracties geen overleg gepleegd.
Ga nu eens na in welk een warwinkel
ik thans geraak.
Het extraparlementaire zit, volgens
..De Nederlander" hierin, dat cr ministers
zijn. maar dat ten aanzien van hun he
leid geenerlei overleg met de Kamerfrac
ties is gepleegd.
Een parlementair kabinet is dus, als
mijn hersens nog ecniger mate goed wer
ken, een kabinet, over welks te volgen
beleid vjporaf wel overleg met de Kamer
fracties is gepleegd.
Maar... dat overleg is door de christelijk
historischen juist gew eigerd, op grond van
de meening, dat zulk overleg, met na
tuurlijk een tot overeenstemming komen
en zich dus in zekere mate vastleggen
want anders is het overleggen gepraat in
de ruimte, niet behoorlijk is en ook niel
behoort tot het wezen van een echt par
iQrnentair kabinet.
Hij zag mij na dit ietwat vermoeiend
exposé met een wanhopig gezicht aan en
ik kon hem cr niet uithelpen.
Hij zuchtte: en ik hen er nog niet
Een extra-parlementair kabinet, r
zeide mij iemand, is een ministerie dat
boven de partijen staat. Maar dat kon
niet juist zijn. Men spreekt immers van
een links georiënteerd en van een rechts
georiënteerd kabinet. Het kabinet dat nu
komt is rechts-gcoricnteerd.
Maar, als men zich oriënteert, dat doet
men dan toch ergens heen. Men oriënteert
zich naar iets. Oriënteerén wil eigen 1"'
zeggen: zich naar het oriënt, dit is naai
het Oosten wenden. En dan voorts: zich
naar een bepaalde richting v/enden, zich
behoorlijk inlichten, nauwkeurig berich
ten inwinnen
F.en rechts georiënteerd extra-parle
mentair kabinet keert zich dus beslist
naar de rechterzijde, cn wil leven naar de
beginselen cn de begeerten die daar leven.
Maar overleg daaromtrent kan er niet
zijn.
Bij een parlementair kabinet moet dat
overleg er wel zijn en er is dus een zekere
gebondenheid.
Maar dat mag niet, zeggen de christe
lijk-historischen. Want hoe kan een Ka
merlid zich binden omtrent voorstellen
die hij niet ként?
Zoo is het ook. Maar er is tweeërlei
gebondenheid. Daar is een overleg om
trent oen beleid in het algemeen, met na
tuurlijk dc vrijheid om de uitgewerkte
voorstellen te toetsen aan de beginselen,
die men belijdt.
Ik snap er dit van, dat de opvatting
.van de christelijk-historischen er toe leidt,
dat er voortaan geen parlementair kabi
net meer mogelijk is. Althans niet uit de
rechterzijde.
Zoo is het ook, waagde ik op te merken
Zoo is het ook? riep hij ietwat driftig
uit. En de christelijk-historischen hebben
het echte, het zuivere karakter van het
parlementair kabinet gered?
Men heeft mij ook gezegd: gij moet
naar de personen kijken.
Bij een parlementair kabinet worden
de ministers uit het parlement genomen,
voor een goed deel althans. Maar hij een
extra-parlementair kabinet komen de
excellenties uit dc kringen buiten hel
parlement.
Maar zie nu dan eens dit extra-parle
Alleen de antirevolutionaire groep in de
Kamer leverde er geen
Dus dat klopt ook al weer niet
Men zegt nu van den kant der rechtsche
partijen: wij staan sympathiek tegenover
liet kabinet wat de beginselen aangaat,
maar wij zijn vrij in onze houding.
De menschen -zitten er, maar wij hebben
er als partij eigenlijk niets mee te maken.
Ik blijf dus vragen: wat is nu het ver
schil tusschen een parlementair en een
extra-parlementair kabinet. Ik blijf dat
vragen met „De Nederlander" in de hand.
Ik heb toen maar gezegd: vraag het.
nadat gij „Dc Nederlander" uit de hand
hebt gelegd. Dan is er toch wel verschil
te bemerken."
Laat ons hopen, dat de tobber eindelijk
geslaagd is. Hoewèlde politiek-rijk-erva-
ren briefschrijver in de Tijd schijnt de
chr. hist, fractie ook al niet goed te begrij
pen.
Hij schrijft ten minste:
„Hetgeen wij thans hebben is hetgeen
de Christelijk-Historischen als parlemen
tair Kabinet wenschten: een Kabinet steu
nende op dé partijen der rechterzijde, om
de eenheid in beginsel en de politieke
sympathie en den gouverneraenteelen zin
dier partijen. In hun gedachtengang zou
een dergelijk Kabinet zijn opgetreden mei
hun instemming en dientengevolge onder
hun verantwoordelijkheid en daarmede
met den moreelen plicht om zulk een
Kabinet zooveel mogelijk te steunen en
hun medewerking te verleenen. In hoe
verre deze moreele Dlicht ging, zouden de
partijen zelf hebben uit te maken gehad
en alleen te hunner beoordeeling zijn ge
weest"
Intusschen, parlementair of extra-parle
mentair: het is te wenschcn, dat de drie
rechtsche fracties.het rechtsche kabinet vol
ledig kunnen steunen.
NOG EEN LEGENDE
In „De Vrijzinnig-Democraat" verhaalt
het hoofdartikel, dat de Kabinetsformateur
Ruys de Beerenbrouck bij de vorming van
het Kabinet in 1918 „dit kant en klaar van
dr. Nolens ontving."
Dit is een pure legende, zegt de Tijd.
Als men de dagbladen uit die dagen erop
naleest, dan kan men vernemen, dat den
13en Juli van genoemd jaar H.M. de Ko
ningin opdracht voor een Kahinetsvor-
ming verleende aan Mgr. dr. W. H. No-
lens, die meer dan een volle maand later,
den 17en Augustus, deze opdracht in
banden van II. M. teruggaf.
Na vergecfsclie pogingen bij de harren
jhr. mr. A. F. de Savornin Lohmart en
Colijn tot samenstelling van eeri Mini
sterie, werd den 29cn Augustus een op
dracht verleend aan jhr. mr. Ch. Ruys
Beerenbrouck, die van geen der in eerste,
tweede en derde instantie aangezochte
formateurs noch een combinatie „kant en
klaar" noch een gedeeltelijk voorbereide
combinatie, aangezien dergelijke voorbe
reiding niet had plaats gehad.
Inzake kabinetsformatie moet men Mr.
Marchant maar wat toegeven. Hij rijdt
daarbij vaak een rare schaats.
DE HAAGSCHE CONFERENTIE
OFFICIEELE BERICHTEN
LEGER EEN VLOOT.
Bij Kon. besluit is:
lo. de termijn van benoeming als zooda
nig van den reserve-eerste-luitenant J. J.
Kok, van het 6de reg. veld-artillerie, voor
den tijd van ten minste vijf jaren verlengd;
2o. aan den rescrve-eerste-1 ui tenant M. J.
A. G. Vcrschure, van het reg. genietroepen,
een eervol ontslag verleend;
a. aan den reserve-eerste-luitcnants A. H.
H. Vullinghs, van het regiment jagers, A.
F. C. Schampers, en W. E. van Waveren,
beiden van het 22ste reg. infanterie;
b. aan den reserve-eerstc-luitenant A.Ber
tram, van het 1ste reg. infanterie, een eer
vol ontslag verleend.
DROOGMAKING WESTEINDERPLAS.
Bij Kon. besluit is de aan S. ten Bokkel
Huinink, destijds te Ubbergen, thans te
Zandpoort, verleende concessie tot indijking
en droogmaking van den Westeinderplas on
der dc gemeente Aalsmeer vervallen ver
klaard.
Het Ministerie van Buitcnlandsche Za
ken maakt bekend dat de Permanente Ver
zoeningscommissie, bedoeld in het tus
schen Nederland en Finland gesloten ver
zoeningsverdrag als volgt is samengesteld:
Voorzitter: Burggraaf P. Poullet, Bel
gisch Minister van Staat en HoogJeeraar
uui de Universiteit te Leuven;
Leden: dr. C. van Simson, Staatssecreta-
■is i. d. aan het Duitsche Departement van
Buitenlandsche Zaken; de heer Pablo Soler
y Guanliola, oud-ambassadeur van Spanje
(e Berlijn en Spaansch Staatsraad; ^rof. K.
J. Stahlberg. oud president van de Finsche
Republiek en oud-president van het Fin
sche Hooge Administratieve Dof en prof.
A. Anema, lid v. d. F.erste Kamer der
Staten-Generaal, hoogleeraar aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam.
voorzitter en de twee eerstgenoemde
leden der Commissie zijn aangewezen door
Nederlandsche cn Finsche Hegeeringcn
gemeenschappelijk overleg; prof. Stahl
berg is aanuewezen door de Finsche Regee
ing. terwijl prof. mr. Aneinn door de Ne
derlandsche Regeering is aangewezen.
POSTERIJEN, TELEGRAFIE.
EN TELEFONIE.
Bij beschikking van den Directeur Gi-ne-
al der P. T. T. is uangpwezen als direc
iir van het P. T. T. kantoor te Rnnscn
daal de referendaris der P. T. T., W. II
Een rustige dag.
De dag van gisteren was voor onder ons
jes bestemd. Kr is veel gesproken, maar
positieve resultaten zijn er weinig van be
kend geworden.
„De zaak marcheert'.
Dit woord van den Belgischen Minister,
gistermiddag na afloop van de conferen
tie der politieke heeren in het Grand Ho
tel tot enkele journalisten gesproken, ty
peert min of meer de situatie. „Er wordl
aan gewerkt", zou men meer populaii
kunnen zeggen.
Dat vertelt ook de officieele mededee-
ling van gistermiddag, waarin we lezen,
dat de bijeenkomst bij Henderson, waar
gesproken werd over het tijdstip der Rijn
landontruiming en waaraan de gedele
geerden der vier bij de bezetting van het
Rijnland betrokken mogendheden, Fran
krijk, België, Engeland en Duitschland
deelnamen, een „volkomen bevredigend"
verloop had.
Zoo volkomen bevredigend, zeiden de
Engelschen, dat het voor de politieke com
missie als onnoodig werd beschouwd om
heden samen te komen. De heer Briand
zal daardoor de gelegenheid hebben om
met zijn militaire deskundigen den datum
vast te stellen, waarop de ontruiming
door de Fransche troepen zou kunnen wor
den beëindigd.
De periode voor de ontruiming door de
drie bezettende mogendheden is in zekere
mate afhankelijk van de methode die ge
volgd zal worden voor de likwidatie van
de financieele aanspraken, voortvloeiende
uit de bezetting.
Henderson zal de vertegenwoordigers
van Duitschland, Frankrijk cn België ont
moeten, voordat een volgende vergade
ring «an de politieke commissie wordt
istgesteld.
Men kan ook dit zeggen: de zaak was
nog niet voldoende doorgepraat orn haar
opnieuw in een officieele commissieverga
dering aan de orde te stellen. Daarom
geen vergadering.
Het verluidde, dat van Engelsche zijde 2
Sept a.s. genoemd was als datum om met
de ontruiming te beginnen.
Later op den avond werd dit gerucht te
gengesproken. Want: de militaire deskun
digen zullen hebben na te gaan, hoeveel tijd
er noodig is voor de ontruiming van de
tweede en hoeveel tijd voor de ontruiming
der derde zone-(waar nl. het tempo minder
vlug zal kunnen zijn) van het bezette ge
bied.
Eerst wanneer de militaire deskundigen
hieromtrent tot een oordeel zijn gekomen,
breekt 'het oogenblilc voor besprekingen be
treffende de ontruimirigsdata aan.
Behalve Briand, Henderson, Hijmans cn
Stresemann, hebben aan deze besprekingen
ook deelgenomen de raéer' in finantiëele
auaesties gespecialiseerde gedelegeerden
Snowden, Hilferding en de Belg Francqui.
Ook Wirth was aanwezig.
BOND VAN CHR. GEREF. JONGEUNGSVEREEN
Radio en het Chr. Geref. Huisgezin
IS AANSLUITING
JEUGD CENTRALE
BIJ EEN CHR.
WENSCHELIJK?
Onder groote belangstelling is vandaag te
Utrecht de viering geweest van het vijf-en-
twintig-jarig bestaan van den Bond van
Chr. Geref. Jongclingsvereenigingen. In fees
telijke vergadering zijn de Chr. Geref. Jonge
lingen bijeengekomen teneinde God te dan
ken voor de zegeningen, welke hij geduren
de 25 jaar aan en in den Bond geschonken
heeft.
Teneinde den dag voor deze gedachtenis
viering vrij te hebben werd Dinsdagavond
een voorvergadering gehouden, waarin de I
huishoudelijke zaken behandeld werden.
Dc opening.
Deze huishoudelijke samenkomst werd ge
houden in het vriendelijke kerkgebouw der
Chr. Geref. Gemeente aan den Wittevrou-
wensingel te Utrecht. De regelingscommissie
had ervoor zorggedragen dat door een een
voudige versiering van bloemen en planten
het kerkgebouw een feestelijk aanzien liad
verkregen.
De Bondsvoorzitter Ds. H. Janssen, van
Den Iïaag, opende de vergadering door tc
laten zingen Ps. 6S 1G, te lezen 1 Joh. 4
1—10 en voor te gaan in gebed.
De Voorzitter der Regclingscommissie, dc
heer S. Bestebreurtje van Utrecht, dankte
daarna met een enkel woord de vergade
ring, dat zij van de gastvrijheid van Utrecht
heeft willen gebruik maken en sprak den
wensch uit. dat de vrienden hier een rijk ge-
zegenden Bondsdag zouden hebben.
Het bleek, dat 49 vereenigingen vertegen
woord igd waren.
EEN UITLATING VAN BRIAND OVER Dl
FINANCIEELE KWESTIE.
Briand beeft aan 'n medeworker van de Solo
gezegd, dat Frankrijk zal trachten den En
gelschen voldoening te geven, zonder het
eigen deel of dat van België en Italië te
verminderen.
In dat verband is misschien ook van
teekenis een telegram uit Berlijn over gister
gehouden financieele onderonsjes tusschen
de financieele deskundigen der Fransche,
Belgische en Italiaansche delegaties, terwij'l
i*vvH
BUI AND
gister ook de Belgische minister van finan
ciën Houtart en dc Japanschc ambassadeur
Adatsji onderhandelingen hebben gevoerd
teneinde de overeenstemming tusschen het
Engelsche cn Fransche standpunt te bevor
deren. Er gaan geruchten, dat Louchciir
bezig is met het uitwerken van een bemid
delingsvoorstel en dat dc Fransche delegatie
bereid is zekere tegemoetkomingen aan
Snowden op financieel gebied te doen. Van
Duitsche zijde wordt gevreesd, dat deze te
gemoetkomingen op financieel gebied ge
daan zullen worden len kosle van Engelsche
concessies op politiek gebied, cn dat de
kwestie van de ontruiming van het Rijnland
in het gedrang zou komen. Tevens gaan ge
ruchten, dat Japan zich bereid zou hebben
verklaard van zijn aandeel in de Duitsche
hetalingen, zijnde twaalf milliocn mark per
jaar. af te zien, terwijl men bezig zou zijn
Italië te bewegen genoegen tc nemen met
de tien procent, die 't volgens den vcrdce-
lingssleutel van Spa krijgt, terwijl het plan-
Young het twaalf procent geeft.
Iets anders was wat Havas berichtte, nl,
De faarvorslagen
werden na eenige bespreking goedgekeurd.
De Voorzitter bracht clank aan de functiona
rissen, den heer W. Vos Hzn., secretaris, en
den heer K. van Dongen, penningmeester,
voor hun arbeid in het belang van don bond
gedaan.
Goedgekeurd werd ook het rapport van cji
Bondspropagarvdacommissie. Aangedrongen
werd, dat de vercenigingen tocli leidraden
zullen bestellen, omdat dit absoluut bij de
studie der onderwerpen noodig is.
De Vereeniging Obadja van Amsterdam
werd aangewezen om de rekening van den
penningmeester na tc zien.
Bij de bestuursverkiezing werden de af
tredende bestuursleden, Ds. A. M. Berkhoff.
Ds. L. H. v. d. Meiden en de heer K. van
Dongen, herkozen.
Dc redacteur van het Bondsorgaan deelde
naar aanleiding van het voorstel van Jona
than te Rotterdam, mede, dat leden van
vereenigingen wel stukjes mogen opzenden
voor het orgaan, mits ze van niet te groote
lengte zijn cn zonder al teveel stijl- en taal
fouten zijn gesteld. Als er dan plaats is,
worden ze opgenomen.
Aansluiten aan Jeugdcentralen.
In behandeling kwam daarna een brief
\an een verconigingslid, waarin o. m. ge
vraagd was: Of samenwerking van een Chr.
Geref. Jongclingsvereeniging met een Chr.
Jeugdecntralc nadeelig of voordeelig was
voor de uitbreiding van Gods Koninkrijk en
het werk der Chr. Geref. Jongelingsverccni-
eingen. Kan en mag een Chr. Geref. Jonge-
lingsvereeniging zich aansluiten bij ren Chr.
Jeugdcentrale? zoo vroeg de schrijver.
Het bleek bij de op dit schrijven gevolgde
bespreking, dat alleen in Utrecht de Chr.
Geref. Jongclingsvereeniging aangesloten is
bij een Chr. Jeugdcentrale. De heer S. Beste
breurtje van Utrecht lichtte een en ander
toe, en zeide, dat deze Jongclingsvereeniging
er geen feitelijk voordeel, maar ook geen na
deel van heeft.
De Voorzitter drong er op aan, dat als hij
vereenigingen het verzoek komt om zich aan
te sluiten hij een Chr. Jeugdceiitrali* de ver
eeniging zich eerst zal wenden tot het
bondshestuur met verzoek om advies. Groote
voorzichtigheid zou spr. in dezen de vereeni
gingen willen aanraden.
Een breedvoerige discussie ontspon zich
over een en ander, waarbij Ds. Van der Mei
den en Ds. Berkhoff de uitspraak wilden,
dat aansluiting hij een algemccne Chr.
Jeugdcentrale niet wenschelijk was. De
Voorzitter wilde de mogelijkheid openlaten,
dat het zou kunnen, dat er een Jeugdcen
trale zou zijn, ergens, die werkelijk samen
werking ten goede voor het vorcenigings-
werk wil. Maar als liet gaat in de richting
als Nieuw Vennep, dat er tooncelstukjes
worden opgevoerd of voorstellingen gegeven,
of gevoetbald, of gymnastiek, dan zeggen we
afblijven, daf ligt niet op den weg der ver
eenigingen.
Besloten werd, dat het Bondshestuur dc
zaak in studie zal nemen en een commissie
zal benoemen, die voor den komenden Bonds
dag rapport over deze zaak zal uitbrengen.
Chr. Geref. en Radio.
Bij de rondvraag heeft de heer Beste
breurtje, van Rotterdam, namens de ver-
oeniging „Gideon" een verklaring voorgele
zen, waarin leedwezen werd uitgesproken
over het feit, dat de Bondsdag niet per
radio wordt uitgezonden. In de verklaring
werd gezegd, dat men zich niet kan begrij
pen de houding van het bondshestuur, het
welk dit besluit nam, omdat het niet de
konsekwentie aandurft, dat door het be
sluit om wel radio-uitzending te benutten
voor den Bondsdag, de radio in het Chr.
Geref. gezin zou komen. Wij moeten, zoo
zeide de verklaring, de radio niet over
laten aan de wereld.
De vereeniging van Murmerwoude sloot
zich bij deze verklaring aan, evenals Haar
lem.
De Voorzitter zeide,, dat het bondshestuur
de zaak van alle kanten bekeken had. Er
zijn heel wat Chr. Geref. ouders, die be-
hebben tegen de radio. En als het
bondshestuur nu besloten had den Bonds
dag per radio uit te zenden, dan hadden de
kinderen gezegd tot die ouders: „Ziet ge
wel, ge wilt geen radio en onze leiders doen
het zelf." Ieder moet vrij blijven om hier
in te doen naar hij meent dat goed is,
maar het bondshestuur mocht geen propa
ganda maken voor de radio door den Bonds
dag per radio uit te zenden. Om geen twist
appel te krijgen, heeft het bondshestuur ge-
bestuur gezegd: niet doen.
De heer Bestebreurtje van Rotterdam
vond het noodig, dat de ouders, die tegen
radio zijn, dan onderricht moeten -.orden
van het groote nut van radio. De radio
hoort juist in elk Chr. gezin, opdat we haar
benutten tot uitbreiding van Gods Ko
ninkrijk.
De Voorzitter: Niet in een kerkelijk ge
zin. De kerkdiensten zijn er eiken Zondag en
de Bijbellezingen door de weck. Als de radio
door de Christenen benut werd voor niets
anders o'an voor de verkondiging van Gods
Woord, dus voor de Evangelisatie, dan zou
ik pr voor wezen. Maar dan lag de Christ.
Radiovereen, in 14 dagen op haar achterste.
Dat wii men niet. Men wil het cultuurleven
mee lc- r n, maar als er een bijbellezing is,
dan kan men don de kerk schieten.
Dc iir-cr IL-slebreurtje van Utrecht had het
bezwaar, dat z-nwel zijn broer als de voor
zitter de zaak hier verkeerd behandelden,
doordat iij c'e zaak principieel gingen be
spreken. Het besluit van het Bondshestuur
is alleen genomen op grond van practische
overwegingen. De Chr. Geref. Kerk heeft,
geen uitspraak gedaan over radio. Ds. Jans
sen heeft er wel ongunstig over gesproken,
maar wij als Chr. Geref. mogen toch n'.et
zeggen: wij zijn kulturfeindlich.
Da Voorzitter: Ken beetje wel.
De heer Bestebreurtje van Utrecht: Dan
moeten wr op goede gronden kunnen verde
digen onze kulturfeind^ichkeit De Kerk
heeft geen uitspraak gedaan over de radio.
Het Bondshestuur nam alleen het besluit
om geen ergernis te geven.
Ds. van der Meiden zeide, dat de Kerk
wel uitspraak gedaan heeft. Op de laatste
Synode is alleen gezegd, dat niet op Zondag
de radio beluisterd of benut mocht worden.
Wanneer er zich gevallen voordoen, zooals
is voorgekomen, dat op Zondag werkvolk
aan den gang moet om uitzending van kerk
diensten mogelijk te maken, dan is dat niet
goed en kan spr. het verstaan, dat de ker-
kcrandsleden zeiden: „Dat op Zondag'? Zou
God zich van zulk een middel willen bedie
nen? Nooit meer radio-uitzending op Zon
dag." Men moet het nut van radio niet zoo
boog aanslaan, wat ziekenuurtjes, enz. be
treft. Spr. heeft er in zijn praktijk niet veel
lof over geboord, in de ziekenhuizen in Den
Haag, waar spr. geregeld komt. Wat wij
moeten hebben voor onze zieken, dat is de
kerktelefoon. Dan kunnen zij hun eigen
kerkdienst volggn. Dat is de oplossing. Spr.
deed mededeeling van zijn ervaringen in
Chr. Geref. gezinnen omtrent de radio, die
op wezen, hoe verkeerde invloed radio
kan hebben.
Ds. Berkhoff zette tenslotte in het licht, dat
het Bondshestuur niets anders gedaan heeft
ich buiten een zaak houden, waarom
trent in den Chr. Geref. kring geen eenstem-
:heid van gevoelen bestaat. Zeker is de
o voor het grootste deel in handen der
wereld. Maar dat is met alle uitvindingen
zoo, flat begon al in Lamechs tent. En dat
zal wel zoo blijven. Toch kan God cr zijn
zegen over geven, dat door de radio nog din
gen geschieden tot uitbreiding van Zijn Ko
ninkrijk. Radio is niet zondig, dat zal nie
mand beweren. Maar het is gevaarlijk
radio in zijn huis te halen. Ieder moet zelf
weten hoe hij daarin voor God staat. Maar
zooveel ouders weifelen en bezwaar
hebben tegen de radio mocht het Bondsbe-
t een krachtigen propagandastoot
geven in de richting van radio, door den
Bondsdag uit te zenden.
Op een vraag van Haarlem, zeide de voor
zitter, dat hij in het bondshestuur ter sprake
brengen om ook met betrekking tot de
P een commissie van onderzoek to be
noemen, die dan voor den komenden Bonds
dag rapport zal uitbrengen.
Daarna werd de vergadering op de gebrui
kelijke wijze gesloten.
Wij geven in ons nummer van morgen
verslag van de feestvergadering.
dat Frankrijk de intergeallieerde oorlogs
schulden der kleine Staten belangrijk wil
ermindcrcn, maar dan tegelijk ook het
aandeel dierzelfde Staten in de schadever
goeding zooveel kleiner wil maken. Wat
Frankrijk als crediteur dier kleine Stalen
erliest zou dan aan Enceland ten goede
komen in den vorm van een verhooginn van
zijn verdeelingspercentage in het plan-Young
Dit alles zijn echter maar geruchten en
tusschen zal Loucheur vanmiddag zijn
lange rede houden over di leveringen in
natura.
VERIFICATIE EN VERZOENING.
Eerste bijeenkomst der Juristen Commissie.
De gister gebonden vergadering der Juris
tcneommissie, die een rapport moet uitbren-
over de kwestie van samenstelling en
bevoegdheid eener Commissie van Verifica
tie en Verzoening, welke laatste Commissie,
naar de Fransehen wenschcn. in werking
zou moeten treden na de ontruiming van hot
bezette gebied, heeft v an 3 tot 5 uur geduurd
Naar vernomen werd, heeft zij zich in deze
eerste bijeenkomst bezig gehouden met het
DE DUUR DER CONFERENTIE.
Naar wij vrencmen, zal de Conferentie, zoo
dit noodig mocht zijn, niet geschorst worden
voor de vergadering van den Volkenbonds
raad, maar zouden de voornaamste gedele
geerden, als Briand en Stresemann, er wel
prijs op stellen, dc kort daarna te houden
Volkcnbondsvergadcring bij tc wonen.
DEJEUNER BIJ DEN BELGISCHEN
GEZANT.
De Belgische gezant en mevrouw Maskdi»
hebben gisteren een dejeuner gegeven ter
eere van de door tie conferentie aanwezige
Belgische journalisten, waarbij o.m. aanza
ten de lieer Van Langeiihove, secretaris
generaal van het Belgische Ministerie van
Buitenlandsche Zaken: Helhig de Balzac,
eerste-minister; Hcvndrickx gezantechaps-
raad en mr. Plerftp van Puivelaml en M van
Blankcnstein, resp. voorzitter en «crnMam-
generaal van het Perscomité.
