DONDERDAG 8 AUGUSTUS 1929 EERSTE BLAD PAG. 3
1MERIKAANSCHE BRIEVEN.
ielle afloop der wateren.
waar gaan wij heen?
DE SCHULDVRAAG.
live godsdienst is geen godsdienst
Grand Rapids (Mich.)Juli 1929
Ir is wel gezegd, dat Amerika vijftig jaar
Europa achteraankomt. Doch het schijnt
toe, dat dit
niet meer waar
In technische opzichten is Amerika waar-
jjnlijk Europa zelfs vooruit. Op het ter-
n van wetenschap en kunst is de schade
goed als ingehaald door de schoolsche
'olking, ja overtreft percents gowijze, het
tal geïnteresseerden verre dat van Europa
ivijl het aan echte geleerden en kunste-
irs. zeker niet ontbreekt.
In op het terrein van godsdienst en zede
heid lijkt de beweging met Europa pa-
lel te loopen: er is een omzetting van de
arden, zooals Nietzsche het heeft uitge-
ikt; er is een verbreking der banden om
t den Psalmist te spreken. Er is iets
i het gebeuren dat uniek is in Amerika:
colonial isme en daarmee het puritanis-
is aan het sterven en de nieuwe wereld
lezig één geheel te worden met de oude,
als de oude wereld op haar beurt bezig
samen te smelten met de oer-oudc van
en Afrika.
au d!e orthodoxie verklaarde; de „Presby-
an" van 13 Juni jl.: „Er rijst een timidi-
een teniggetrokkenheid, een air van
ontschuldigende zedigheid in de lucht",
an het modernisme geldt het: De jong-
generatie wil een nieuwe religie cn ethiek
l'at zegt men in moderne kringen van
e verandering? Ecnerzijds hoort men het
ïlioopsgeroep van Cicero:
O Tijden! o Zeden!
ar in de wereld zitten wij? Er zijn tal
ernstige geesten, die in krachtige taal
lesteeren tegen de verwording en verwri
ng. Er verschijnen artikelen, die tot ti-
hebben: ,.Our hardboiled era" (De Triomf
dikhuidigen), „The Mucker Pose" (Mest-
r-aanste.ilerij), „Dry rot in holy places"
oogrot in het heiligdom), „Onze Saturna-
„Onze Machine-eeuw", „De Sekte der
erstaanbaren" (dit betreft de moderne
iters), „Mijn jongen krijgt een pak slaag"
Er is geen tijdschrift, of het heeft van
ind tot maand, of van. week tot weelc iets
r den ellendigen toestand van Kerk en
ooi.
och men hoort ook
optimistische tonen.
zijn mannen die spreken van een rueu-
i godsdienst, een nieuwe zedelijkheid, een
ïw geweten, een nieuwen kijk, een ver-
ichenden invloed der natuurvvetenschap-
een herboren geloof in de persoonlijk
in van de blijgestemde satellieten schrijft
ar is een nieuw rhythme in de tijden,
leven heeft meer klank, meer kleur, meer
eging. De oude rommel lijkt versleten-
verslonst. Schilderijen, die gisteren sen-
ie wekten, zijn thans op de vliering ge-
gen. Muziek, die de ziel onzer voorva-
s verrukte, zou nu de galerij in slaap
gen. Er is een nieuwe kant aan ieder 011-
jverp, een nieuwe gang in elke activi-
f.
iderdaad, de veranderingen zijn zoo ont-
Oend, dat meu haast niet weet, wat cr
te zeggen. Een onzer predikanten, nog
genoeg van ziel om in beide talen te
nen preeken, liet zich ontvallen:'
„Ik begrijp er niets meer van".
h hij staat niet alleen. Naast de duizend
een ongeluksprofeten en de honderd en
oppervlakkige optimisteh staan de tien
enden zwijgende toeschouwers, die zich
agen: Waar gaan wij heen?
is niemand die nadenkt, of hij zal he
nen, dat Amerika er heel anders uitziet
twintig jaar geleden. Doch wat is die
indering? En wat zijn haar oorzaken?
hier verbijsterende vragen,
vin tig jaar geleden lag het romantische
s der colonie nog over de nieuwe wereld,
land was boersch; de stad naïef. Stoffige
en verbonden de dorpen en op die we-
zag men zeventiende eeuwsche voert ui-
Het stond netjes naar de Kerk te gaan
oed op te Dassen. Men hoorde zoo nu en
Emerson's woorden herhalen: .America
inly another name for opportunity",
irika is slechts een andere naam voor
kans om vooruit te komen. Het leven
aartsvaderlijk en gezellig. Er was een
Dsfeer van tevredenheid, van respect voor
schelijkheïd en deugd en geestkracht,
leven was goedkoop en er was iets lan-
ks tot in <ie huizen der rijken. Op het
lin van da cultuur was men bepaald
erlijk in vergelijking met Europa. Doch
werd vergoed door hartelijkheid en hulp-
digheid en welwillendheid. En bovenal
Ie Kerk stond nog in het hart van het
n, ai was er veel uitwendigs.
En nu?
i e zijn thans midden in den stroom van
Naturalisme en onbegrensd realisme.
i jeugd is niet langer jong, doch sophïs-
i eu cynisch. De heele wereld zit tus-
a de wielen. De auto's dringen do voet-
sers van de cementen wegen en vliegen
locomotieven-vaart van het eene centrum
1 het andere.
larden en wagens lijken verschijningen
de middeleeuwen. Het rent en het rost
heuvels en vlakten. Er is geen rust,
i kalmte, geen nadenken meer. De aarde
vol kt met trekvogels. Men rijdt nog wel
de Kerk, doch liever naar een ontspan-
;soord, een hadplaats, een zomerkamp,
familiepartij.
sn stapt uit, en treedt elkander op de
en en stoot elkander in de ribbon^ om
door de wereld een pad te banen. Er is
acht op succes, op vertoon, op marktge-
eeuw, op geld en goed, op mooie huizen,
3 ie kleeren, mooie auto's, en op een lui
- emakkelijk leven. Er is een nieuw woord
taan, dat het ideaal van de meerderheid
I jonge menschen omvat: „go-gotter", dat
1 'eel beteekent als: grijp zooveel van dc
lid als je maar kunt. Eerlijkheid en eer-
i 'lieid schijnen verdwenen, behalve onder
5 mclerwetsche kerkmenschen.
i als in het oude Rome, waar bropd en
l en de massa in bedwang hielden, zoo
- lit nu het jonge volk bedwelmd met loon
1 ieg om zich te voeden en te kleeden cn
- den schouwbur gte gaan, terwijl man-
i» en vrouwen met gezinnen maar moeten
dat ze rondkomen. De theaters gevuld,
terken hoe langer hoe leeger! Dat is het
i '1, hot sombere beeld van een verwijfd
t mtadeld geslacht, dat meent op alles
t te hebben en tot niets verplicht te zijn.
Wat zijn de oorzaken?
Wat zijn de oorzaken van deze zedenver
wildering? Er zijn thans vele schrijvers, die
meenen, dat deze uitbarsting van weelde
zucht en goddeloosheid, dit bandeloos ver
langen naar emancipatie het probleem is der
derde generatie. De grootvaders hebben, hard
moeten werken om vooruit te komen en wa
ren legalistisch. Do vadex-s kónden de wie
ken uitslaan en gaven hun kroost de yrij-
hcid. De zonen misbruiken die vrijheid en
de vierde generatie keert weer tot de ideeën
der eerste terug. Zoo wordt de eeuw com
pleet. En dan vangt het spel van voren af
Anderen schuiven de schuld op den we
reldoorlog. De prijzen gingen omhoog. De
loonen volgden. De levensstandaard werd
geheel gewijzigd. Bovendien ontstond er een
nieuwe klas van paxwenu's. Deze omkccring
in het sociale en economische leven veroor
zaakte een omkeering van zedelijke en gods
dienstige waarden.
Weer anderen trachten te bewijzen, dat de
verandering teweeg is, gebracht door de na
tuurwctcnschappen en haar toepassingen op
de machine, op de nijverheid, op het stads
leven, op het denken. De drang der tijden
is naar een practische opleiding, die ge
schikt maakt voor het stadsleven en zijn ge
makken en die de gedachte voedt, dat niet
God. doch cle mcnsch almachtig is, en daar
om bekwaam en bevoegd tot het vaststellen
der zedelijke maatstaven.
Het is zeker zonderling, dat in een tijd!,
waarin men de machtigste catbedralen met
de heerlijkste pijporgels en de schitterendste
gekleurde ramen bouwt, dat men in zulk
een tijd klaagt over
ledigo kerken,
over gebrek aan godsdienstzin en over ze
denverwildering. In menig opzicht doet de
twintigste eeuw in Amerika donken aan de
achttiende eeuw in Europa. We beleven nu
het hoogtij der vergulde jeugd, die-niet naai
school gaat om te studeeren, doch om den
tijd te dooden en connecties te maken. Velp
jongelui beginnen in hun huishouden, waar'
hun vaders cn moeders belandden toen ze
hun zilveren huwelijksfeest vierden. De wo
ningen van vele jonggetrouwden lijken oos-
terscho bazars. En daartegenover vindt,men
duizenden onder de boeren, de fabrieksar
beiders, de mijnwerkers, de winkelbedien
den, de kantoorklerken, en de vaklui, die een
harden strijd om het bestaan hebben. Er is
de laatste winters bitter geleden op het land
zoowel als in de steden. De dagbladen zwij
gen er over als het graf, omdat ze in de.
handen van het grootkapitaal gevallen zijn.
Doch enkele radicale weekbladen publlcee-
ren van tijd tot tijd leerzame gegevens. En
soms bereikten ons geruchten zelfs uit de
arbeiderswijken van onze goede stad Grand
Rapids, die ons bevreemdden.
Chicago is berucht over de gansche we
reld voor zijn georganiseerde dietenhenden.
En gedurig leest men in de kleinere steden
van rooverijen in banken, winkels en „olie
stations". Er is een
werkloosheid zonder weerga
in de Amerikaansche geschiedenis. Vroeger
raadde men: trek naar andere steden. Doch
het euvel schijnt niet meer te verhelpen.
Men begint te spreken over staatsverzeke
ring tegen armoede, ouderdom en ziekte.
Men wil de boeren met 500 millioen tevre
den stellen. Doch men beseft niet, dat men
met lapmiddelen bezig is. Er is iets ver
keerds in bet hart van het. zedelijk en eco
nomisch organisme der Amerikaansche na
tie.
Natuurlijk willen-wij. in de verklaring der
'ellénde nidt alle- psychologische^ sociale en
economische factoren uitschakelen.-Doch
do kwestie gaat heel wat dieper.
De aanpassing aan het nieuwe cultuurleven
laat zooveel te wenschen over, omdat de
Amerikaansche jeugd is opgegroeid in gods-
■dienstloóze scholeiï, en omdat huisgezin cn
Zondagsschool niet in staat zijn gebleken, de
ontkerstening tegen te houden. Amerika is
'niet langer een christelijk land, behalve in
'enkele zijner tradities. De school, de pers,
de' staat, de maatschappij, en ten slotte de
kansel, ze zijn verheidend. Of is het omge
keerd? Is misschien het slappe evangelie,
dat van geen God van recht en waarheid
wilde weten de oorzaak van al "de Ontaar
ding? Doch waar hebben de predikanten
hun eerste valsche ideeën
opgedaan? Is het niet geweest in de middel
bare scholen en in de „colleges"? School en
Kerk, katheder en kansel hebben samenge
spannen om Amerika te ontwrichten. Beide
hebben getracht een orthodox geloof te ver
binden met liberale philosophieën, een Zon-
dagsch Christendom met een door-de-
weeksch paganisme. Doch wie Christen met
het hart en heiden met het hoofd wil zijn,
loopt gevaar al-zijn Christendom te verlie
zen. Halve godsdienst is geen godsdienst.
En dit stemt daarom het droevigst bij al
deze ellenden, dat er geen opwaken is bij
het volk van God. Er is ge«n besef.'van hoo-
ge roeping, als het aankomt op de prediking
des evangelies. De Fondamentalistcn, die
naam hebben, zijn vaak van het,type, dat
sensatie verwekt en tevreden is mét een op-
pexwlakkig evangelie en met een nieuw
soort godsdienstige liederen, wier woorden
gebrekkig en wier melodieën onbeholpen
zijn. En er is
geen besef van de noodzakelijkheid
van echt Christelijk onderwijs.
Men is tevreden met een gebed, een lied en
een paar bijbelverzen. Men maakt zich heel
druk over allerlei partijtjes, die niets met
het religieuze leven te maken hebben cn
voor den omgang ook bitter weinig beteeke-
nen, en verder met allerlei zendingssamon-
komsten, die weinig met zonding hebben uit
te staan. Dc behoefte aan een alles oxmnt-
tende religie en aan een onaantastbare eer
lijkheid en kuischheid is eerder aan het af-
dan toenemen. En het gevaar is verre van
denkbeeldig, dat de helft van de kinderen
der Europeesche immigranten, die opgevoed
zijn in de oudcrwetsche beginselen van
godsvrucht, eer en deugd, zullen verzwolgen
woi'den in den steeds aanwassenden vloed
van Amerikaansche wereldgelijkvormigheid.
Het seminaria te Princeton.
„The Presbyterian" van 20 Juni j.l. bova.t
het geruchtmakende nieuws, dat het nieuwe
bestuur van 33 tc Princeton reods vergadex'd
heeft, en aan de wereld heeft doen weten,
dat het niets doen zal om de distinctieve
leerstellige positie te yerandei-en, die het
seminarie gedurende zijn gansche geschiede
nis gehandhaafd heeft!
Ter zelfder tijd heeft dit nieuwe bestuur
een formule opgesteld welke is niet open
baar waarmee alle leden hun instemming
moesten betuigen, cn welke allen ondertee-
kend hebben, ook ('e (acht) Fundamentalis
ten, behalve Dr. Clarence E. Macart
ney. En niet alleen dat;' doch drie vooraan
staande professoren, waaronder de jonge Dr.
Cornelis van Til, eerder predikant in
de Chr. Goref. Kerk, on de bekende Dr.
Mach en, hebben geweigerd te arbeiden
onder het nieuwe bestuur-, en de l -s-nrd-
INTERNAT. PADVINDERS
JAMBOREE
Onze speciale padvinder-correspondentie.
Birkenhead, Maandag, 5 Aug.
Zondag was de dag door Sir Robert Ba
den Posell als dankdag aangegeven. Op
het rally-terrein werd deze dienst gehou
den, bijgewoond door de Aarts-bisschop
van Canterbury (Engelsche Kerk) en Sir
Robert Baden-Possell. De dankdienst werd
geleid door Rev. Pat. Leonard.
Na de dankzegging werd door Rev. Pat.
I.conax-d een preek gehouden over Markus
12, de verzen 28 tot 34, die voor de meeste
Hollanders slecht-te volgen was. Een re
de hielden nog de Aardsbisschop van Can
terbury en Sir Robert Baden Powell. Aan
bet einde van zijn rede verzocht de chief-
Scout, den Aardsbisschop van Canterbury,
Pr. Cosmo Gordon Lang, een gebed voor
den Koning te willen opzenden, de Aarts
bisschop voldeed aan dit verzoek en ein
digde met den zegen uit te spreken over
de aanwezigen. De dienst, die door het
meerendeel werd bijgewoond, vond plaats
onder aanhoudende plasregen.
De collecte die tijdens de dienst gehou
den werd bracht 170 op. Voor de Katho
lieken sprak Kardinaal Bourne, welke
dienst door 10000 Katholieken werd bijge
woond. De middag van deze bijzondere
Zondag kenmerkte zich door bijzondere
rust in het kamp. Als bijzonderheid deelen
wij nog mede dat het Kamp vanaf Woens
dag tot en met Zaterdag door ongeveer
41000- bezoekers werd bezocht.
Maandag zette goed in. Den geheelen
dag bleef het droog. En gelukkig, want 5
Aug. is het in Engeland Bank-Holidays en
zijn de meeste winkéls, kantoren en Ban
ken gesloten. Het bezoek was dan ook
groot Tienduizenden bezochten op dezen
dag het Kamp, dat voor voetgangers bijna
onbegaanbaar was, want een dikke laag
modder bedekte de paden. Des middags
waren op het rally-terrein demonstraties,
die door vele bezoekers werden bijgewoond
Verschillende Hollnndsche patrouilles be
zochten Liverpool. De populariteit der pad
vinderij" in deze stad viel ons direct op.
Allerwege ziet rnen foto's en platen Qver
het reusachtige kamp en haaf bewoners.
De pers werkt hier meer mede dan in
elk ander land. Na een bezoek aan de dok
ken en de beroemde- Kathedraal bracht de
„Under ground"1 spoorweg ons aan de an
dere zijde der Mersey. Het Kamp werd van.
xiit Liverpool per bus bereikt; waar een
duizendkoppige menigte zich huiswaarts
bewoog.
Dr. Robert D ic k Wilson heeft zijn ont
slag aangevraagd.
„The Presbyterian" vertelt verder, dat ve
len de beslissing der laatste Synode zouden
willen getoetst zien^ dopr den wereldlijken
rechter, en dót andéreri een Presbvteriaan-
schen Bond willen vormen ter oprichting
van een nieuwe theologische school. Dc
drukking der melk brengt boter voort. F.r
komt hoop, dat de onderdrukking der libe
ralen en half-liberalen vrijheid zal brengen
aan het achteruitgezette Calvinisme.
H. J. VAN ANDEL.
BINNENLAND.
officieele berichten
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
De Stct. bevat een opgave van bet aantal
aangegeven gevallen van besmettelijke
ziekten over de. week van 28 Juli tot en
met 3 Augustus. 1929.
In genoemde week zijn geen gevallen vpn
encephalitis na inenting ter kennis van het
Staatstoezicht op de Volksgezondheid ge
komen.
ALASTRIM.
Blijkens mededeellng in do Staatscourant
zijn de volgende gevallen van Alastrim
voorgekomen:
Tot en met 3 Augustus 1929 waren in
Rotterdam 49 gevallen vermeld, waarvan 2
jonge ongevaccineerde kinderen overleden.
Voorts werden nog vernield 1 geval te Val
kenburg (Limburg) en 1 geval re Hillegers-
berg, welke gevallen in onmiddellijk ver
band stonden met die te Rotterdam, terwijl
1 geval te Leiden bij oen persoon, afkomstig
uit het Westland, met do gevallen te Rot
terdam kan samenhangon.
Totaal 51 gevallen met 2 sterfgevallen.
de reizigers van de
..monte cervantes"
De Nederlandscho reizigers van de „Monte
Cervantes" zijn gisteren uit Hamburg in
twee groepen afgereisd. Eén groep is om 11
uur 30 min. vertrokken naar Nieuwe Schans
en zoo het Noorden van ons land binnenge
drongen,
Het grootste getal is om 12.45 uit Hamburg
gegaan pér extra-trein, welke om 7 uur Ol-
denzaal bereikte. Deze trein hield vervolgens'
hij verschillende hoofdstations stil om de
reizigers uit te laten. Wij mecuen, dat ieder
een denzelfden avond zijn bestemming nog
heeft bereikt, 't Was een eenigszins emotio
neel slot van de mooie reis, inaar thans
vraagt al het merkwaardige van deze Spits-
bergenreis weer de hoofdaandacht van ieat.
reu deelnemer. In ons blad zal thans de
artikelenreeks worden vervolgd.
oneerlijke mededinging
SIERAARDEWERK EN AUTEURSRECHT.
Do Ned. Ver. van Aardewerkfabrikanten
heeft een bixichure in het licht gegeven,
waarin breedvoerig wordt uiteengezet, dat
overeenkomstig rechterlijke beslissingen sier-1
aardewerk, al is de kunstwaarde niet zeer
groot, door dn Nedei'landsche wet op het
auteursrecht wordt beschermd-
De firma v. d. Want cn Barras te Gouda
had in 1927 een klacht ingediend tegen den
heer K. Vet," directeur van de te Arnhem ge
vestigde NV, Plateelbakkerij „Golria", tex
zake van oneerlijke mededinging, hierin be
staande, dat Gclria plateelvormen heeft ver
vaardigd en"in den handel gehracht, waarop
was aangebracht een décor, genaamd Latera
welk décor een nabootsing zou opleveren,
zij het in gewijzigclon vorm, van een decor
der Firma v. d. Want Barras, als Argos-
décor aangeduid, waai'bij met name de vei-
deeling der vlakken en c'o kleurencombina
tie van dat décor door de Geli'ia zou zijo
nagebootst
Ter terechtzitting verklaarde de heer Vet,
dat nij aan zijn ontwerper heeft cpgedngen
bet Argos-décor na te maken, zoowel wat
kl-MH-encombinatie als vakkenindeeling be,
treft en daarna de nieuwe vaas in den han
del heeft gehracht.
Bedoelde ontwerper verklaarde ook, dat hij
voor zich bewust was dat hij iets moesr
nabootsen en hij met schroom daartoe Is
overgegaan, nadat verdachte eerst had afge
keurd eenige ontwerpen die in kleurencom
binatie en idee veel overeenkwamen met 't
Argos décor, doch daarvan toch meer ver
schilden dan 't daarvan door hem ontworpen
décor Latera, waartoe hij overging nadat
verdachte hem had gezegd dat zijn ontween
meer moest overeriikomen met 't Argos décor.
Op grond van deze verklaringen, van Je
adviezen van deskundigen en van eigen
aanschouwing, achtte de Rechtbank te Arn
hem het bewezen dat verdachte opzettelijk
inbreuk heeft gemaakt op het recht van
de Handelsvennootschap onder de firma
Van der Want Barras gevestigd te Gou
da als maakster van pla'eclvoorwerpen
waarop is aangebracht een déeor genaamd
Argos, om die voorwerpen te verveelvou
digen, door opzettelijk in de fabriek van
de N.V. Plateelfabriek „Gelria" te Arnhem
waarvan hij de directeur was, te doen ver
vaardigen plateelvoorwcrpen waarop was
aangebracht een décor genaamd Latera,
welk décor wat vakkenverdeeling en kleu
rcocomhinatie betreft, was een nabootsing
in gewijzigd en vorm van het voormeldt*
Argos décor, en welke nabootsing niet als
een nieuw oorspronkelijk werk kan wo.r
den aangemerkt; en werd verdachte ver
oor deel d tot f25.— boete.
Dit vonn/is werd zoowel in hocger beroep
bij het Gerechtshof, als bij het cassatie!"*
roep door den I-Ioogen Raad bevestigd
En de Ver. van Aardewerkfabrikanten
besluit de m-ededeeling der feiten met de
opmerking:
„Door deze rech'erlijke beslissing is dus
op een zeer belangrijk punt voor de kunst
aardewerk-industrie zekerheid verkregen
en wel in dit opzicht dat sieraardewerk, ook
al is de kunstwaarde'wellicht minder be
langrijk, niettemin door de Nederlandsch"
wet wordt beschermd, zoodat namaak voor
het vervolg met behulp van den Strafrech
ter kan worden achterhaald"
ned. chr. radiovereeniging
BEZOEK AAN HET GOOI.
De foyer van het Hof van Hólland te Hil
versum was Woensdagmorgen teger elf uur
geheel gevuld met loden van de Neóerl, Chr,
Radiovereenig'ng, die Woensdag en Donder
'c,ag een bezoek aan het Gooi kwamen brengen
Zij werden daar ontvangen door oen burge
meester Mr P. J. Reijmer, die vergezeld was
van de wethouders A. Allessie, B. H Bakker
er P. Kuijper Dzn onder het zingen van hot
Wilhelmus. Verder waren aanwezig de heeren
D. Pereboom „huize Vooglenzang te Ede" bij
onze luisteraars welbekend en de niet m'ndor
bekende omroeper van de Nederl. Chr. Radio-
ver. de heer P. C. Tolk. Ook werden tal van
bekende figuren uit ons Chr. radioleven ge
zien tot de dames van het koor, dat. bij de
korte ziekendieixsten medewerking verleent too
Na psalmgezang sprak de heer Tolk namens
liet Comité van Ontvangst een vvcerd van
welkom, in het bijzonder ook tot dn eei-e-
v oorzitter, de leden van het gemeencubcstimr
en van de Chr. Oranjevcr., waarna de burge
meester een pakkende welkomstreJe h'eid,
waarin hij alle aanwezigen bepaalde bij ha.
schoon, zijner snel zich ontwikkelende cn bloei
ende gemeente. Enkele andere leden van het
Comité van Ontvangst voerden vervol; ens het
woord, waarna de auto's bestegen werden, en
een tocht door het Gooi werd ondumomer.,
r.adat in den theetuin „Het Diergaardepark'
aan "den 's Gra-velandschen weg cle 'lunch ge.
bnxlkt was.
Dé' schoonheden van het Gooi weiden b?
wonderd, een bezoek "aan den bekende Huizor
zender gebracht.
Het Gooi is wel een centxTxm van radio-
leven. Van daaruit gesclJeden nagenoeg alle
Nederlandsche uitzendingen, namelijk van uit
huizen en Hilversum, terwijl ook de j roefuit
zendingen van den P. H. O. H. I. zender over
Huizen geregeld plaats vinden Ruim half 6
werd de stoet bij „Het Hof van HolL.nd" op
den bekenden Kerkbrink te Hilversum weder
ontbonden.
cijfers en feiten
GIDS VOOR HET POLITIEKE EN
SOCIALE LEVEN.
Do drukkerij, N.V. dc Graafschap te Aalteu
gaat trouw door de belangrijkste cijfers en
feiten uit diverse periodieken en dagbladen
in brochui-evorm vast te leggen.
liet nummer van Juli, No. 10 van den ne
genden jaargang, geeft weer eon belangwek
kende verzameling.
Men vragc eens een nummer aan.
leger des heils
Radio-avond voor dc Nationale Vclddag.
Naar ons wordt medegedeeld, zal, in ver
band met den gi'ooten Nationaion Vclddag,
die door het Leger des Hcils op 14 Augus
tus aanstaande in het Paardcnhosch te
Baarn, domein van II. M. do Koningin-
Moeder, zal worden gehouden, op a.s. Vrij
dagavond van half zeven tot kwart voor
zeven door den heer Adjudant Pioter W.
C.ohon van het I-eger des I lei Is een korte
causei'ie over den betrokken vekldag wor
den gehouden voor de Radio.
Deze cnusei'ie zal via Huizen worden uit
gezonden.
De nieuwe Generaal van liet Leger des
Heils, de heer Edward J. Iliggins, alsmede
mevrouw Higgins, zullen voor dei^elddag
naar Nedexdand komen.
Uit Oost-Indië
HET ONTSLAG VAN DEN ADMINISTRA
TEUR VAN PARNABOLAN.
SEMARANG, 7 Augustus (Aneta). Naar
aanleiding van het ontslag van den administra
teur van de onderneming Pamabolan, wijst
de „Locomotief" er op, aat het bericht van
het ontslag voorkwam in de Deli-bladen van
31 Juli. De Deli Crt wendde zich vergeefs
tot de H. V. A. voor liet verkrijg-m van in-
licfhtingen. Hjet blad protesteerde tegen de
onverdiende blaam, c'.ie op de Deli-bladen is
gelegd, mar betreui-t het, dat het bericht niet
op genoemden datum naar Java is gvjseind.
SCHRIFTELIJKE VRAGEN IN DZN
VOLKSRAAD.
BATAVIA, 6 Aug. (Aneta). Het lid van den
Volksraad, do heer Middendorp, hoeft een
schriftelijke vraag tot cle rcgecring gericht
naar aanleiding van een dom' hen-,
gen bericht dat de administrateur van Par-
nabolon, na den op die onderneming ge-
pleegden moord, op koi'tcn termijn ontsla
gen is. Vrager mferkt op dat het verzwijgen
van deze aangelegenheid door de bladen in
Deli zcer.de aandacht trekt, en hij verwijst
naar het. orgaan .van de planters, waarin
vele misstanden op de onderneming beschre
ven worden. O. m. wordt gewezen op de ver
houding van 1000 mannen-oj> 400 vrouwen,
terwijl in den tijd van 1 jaar 8 assistenten
gegrepen werden in het beruchte vak 33,
waar de moord op den heer Van Vessem is
gepleegd. Deze misstanden zouden niet al-
leexi het ontslag motiveeren, doch tevens van
groot belang zijn voor. het nagaan van dc
„diepere oorzaken" van den gepleegden
moord.
De heer Middendorp vraagt of de regeering
er mee bekend is dat de administrateur in
derdaad ontslagen is, cn vraagt of de regeè-
fing bereid is aan den G. G. van de Oostkuit
op te dragen in overleg met de arbeidsinspec
tie een rapport uit te brengen over den
blijkbaar slechten geest op Parnabnlnn, in
het bijzonder in vak 33, en zoo .in of de re-
geerinc de resultaten aan den Volksraad wil
overleggen.
Kerknieuws.
TROUW KERKBEZOEK.
Wat is trouw kerkbezoek? vraagt Dr. K.
Dijk in liet Haagsche „Kerkblad". En hij
antwoordt:
Volgens heel gewone, ouderwetsche, bij de
leer der vaderen opgevoede Gereloruieerde
menschen bestaat het trouwe kerkbezoek
in het tweemaal komen tot het Huis
Gods. Maar vooral in de gróote steden
schijnt deze opvatting Voor velen verouderd
te zijn en niet. frisch genoog. Daai- is een
deel, dat in den zwai-en „stuggle for high
life", zich aan stand en aristocratie ver
plicht acht slechts de morgengodisclienst-
•oefeningen bij te wonen, en de Catechis-.
musprodiking overlaat aan burgers, boeren
en buitenlui. Daar te ook' een "deel, dat gees
telijk te lui en te vadsig is om den tweeden
kerkgang te maken en al zucht van de ver
moeienis van den eenen. Daar is oók een
groep, die zich geestelijk zóó rijk gevoelt,
dat de eene keer meer'dan vojdoendé is, ter
wijl dan. volgens anderen de Catechismus-
preek eigenlijk uit de méde is.
Er worden vele von,Üe"n gezocht
Men staat -verbaasd-over de vindingrijk
heid der menschen.
Enover het vrome kleéd, waarin de
argumenten gehuld worden.
Kerkgaan maakt ons toch immers niet
zalig, zegt men zalvend, alsof de weg naar
de zaligheid door het niet-kerkgaan loopt
Men moet gaan uit behoefte en niet uit
sleur, beweert men quasi-ernstig, alsof wel
de sleur en niet het gebrek aan behoefte
moet bestreden worden.
Wij lezen nergens in den Bijbel, dat wij
tweemaal gaan moeten, voert men met ze
kere autoriteit aan,-alsof de Bijbel wel zegL,
dat wij mogen wegblijven.
Zoo zouden we kunnen doorgaan.
Het loont de moeite om de apologieën
voor de leege plaatsen na te gaan.
Maar de leege plaatsen zouden, indien zij
dit konden, zich over zulk een advocatuur
schamen.
„Laat ons cle onderlinge samenkomsten
niet nalaten, gelijk sommigen de gewoonte
hebben, maar elkander vormanen: en dat
zooveel te meer als gij ziet, dat de dag na
dert". (Hébr. 10 .25).
Kerkgaan te een- genadegave Gods.
Het is een onverdiendvöörrcqtït.
Wij m ogen komen ouder 'de hedieiiing
des Woords,
„ONDER EIGEN VAANDEL".
Dit driemaandelijksch theologisch tijdschrift
(uitg. H. Veenman Zonen, Wageningen)
opent met een meditatie van Ds. H. Mondt
over Psalm 89 6b: „Ook is Uwe getrouwheid
in de gemeente der heiligen1'.
Ds. J. S. Post (Geref. pred. te Axel) schrijft
dan over: „Christus en de opstandige jeugd",
waarin hij een theologische 'weerlegging geeft
van* de weerzinwekkende beschouwingen van
den Amerikaanschen kinderrechter Lindsey,
om daardoor de oogen almeer te openen voor
de ontzettende gevaren ü'e in de verspreiding
van diens moderne denkbeelden voor ons ge
legen is. Ds. Post wijst op het verschil van
uitgangspunt bij hem en Lindsey: de H. Schrift
en de z.g.n. werkelijkheid, om dan uiteen te
zetten de klove tusschen beiden in de beschou
wing van den mensch en van God, en ten
slotte cle hoofdstelling van den schrijver aan
te vallen, die tweeërlei huwelijk poneert: het
eene voor enkel samenleven, het ander voor de
gezinsvox-ming. Met argumenten uit Gods
Woord veroordeelt Ds. Post deze ontzettende
beschouwingen, die door de pers steeds rneer
ingang vinden.
Ds. J. J. Buskes Jr. (pred. der Geref. Kerk
H.V. te Oosterend) publiceei-t een'ge onuitge
geven brieven .van wijlen Prof. Gunning, ge
schreven aan iemand die den Doleantietjjd
meemaakte en in dien tijd lid van de Chr.
Geref. Kerk werd. Ds. B. publiceert deze
brieven omdat zij van beteekenis zijn voor de
Kerkbeschouwing en den blik op den Kexke-
Hjken strjjd in het verleden en het heden,
waarbij, aldus D3. B., Prof. Gunning door
dringt tot de beginselen, welke vaak achter
veel verwarring schuilgaan. Prof. G inning
had, zoo mexkó Ds. Buskes verder op, hooge
achting voor Dr. Kuyper als Christen, maar
„hij had tegelijkertijd een innerlijken afkeer
van Dr. Kuyper als Doleantie-maker, die den
kerkdijken sti-ijd tot een partijstrijd verlaagde
en dezen partijstrijd zijns ondanks op zuiver
wei-eldsche wijze proest strijden".
Di-. P. J. Kromsigt (Herv. pred. to Amstero
dam) geeft veiwolgens een artikel: „Onze hou
ding in den Kerkelijken strijd'', Waarin hij
nog eens vaststelt, dat de Confessionele Ver-
eeniging geen „partij" wil zijn, doch alleen
als „noodhulp'1 diénst wil doen om de Ned.
Hervormde Kérk weer tot haar belijdenis terug
te roepen. Waar toch de praktijk te midden
van de abnormale werkelijkheid gedurig dwingt
om min of meer als partij O'P te ti'&den, is hier
een niet gemakkelijk op tc lossen conflict tus
schen theorie en praktijk. Dr. Kromsigt zet
dan nog eens zijn bekende denkbee'den uiteen,
waarbij hij de confersionee'.e beginselen nog
altijd het best meent te kunnen t.vpeeren door
Hoedemaker's leuze: „Heel de Kerk en heel
het volk".
Tenslotte schrijft Ds. A. B. te Winkel over
Prof, Gunning's ÏOOsten geboortedag, de
Buchmati-beweging in da wereld-evangelisatie
en het Hervormd ondei-wijzend personeel op
Clir. Scholen.
Gemengd Nieuws.
D DODELIJKE VAL.
De 62-jarigo M. tc Wierden die voor een»-
ge weken bij het afbraken van een huis
ernstig is verwond tengevolge van CGn vul,
is thans in liet ziiekenhuls te Enschede
^•verleden.
BRANDEN.
Te Markelo is de groote landbouwschuor
met stallingen van de boerderij „De Kooy"
(edgenaar Graaf Bentinck van Welden) g?»
heel door brand vernield. Ruiai 60.000 K G»
hooi gingen verloren. Door het, ook in dea
afigeloopen nacht, in actie blijven an de
motorspuiit, bleef de boerderij zelve, ge
spaard.
Rivierberichten.
LOBITH, 7 Augustus.
Gepasseerd en bestemd voor:
ROTTERDAM: sr. La Place; st. Rijn; st, Hot.
andla; st, Turgol: si. Buftcn; st. MidgarU; st,
Vnna Agnes: st. Rheinfahrt 12; st. 3Clarast.
-SYanziska Marl»; st. Kenia; s?. de Gruyier 4;.
4. K. Vaart 15; st. Harmonie; st. Johanna; st.
Rakata; st. Otto Krawehl; st. IC Vaart' 9; at.
Pr. Juliana; st. Kibo; st. Johanna; st. Pasteur;-
sL-Fiat 2 st. Fiat 5; st. K. Vaart 1; at. Aisne;
itl Escaut 1; st. Meuse; st. Excelsior; st. Nelly;
st. Stromboli; Medium, Bletjuensteüi; Meteor,
Kruger; Masa, Wllhelmi; Nassau, Zühnan^;
Otma, Tromp: Louise^ Sybrands; Vera,
Verhagen; Rossini. Krootjes; Jantina 3, Klun-
flor; de Hoop, Oosse; RantLBkuner; Ebc-nhaezec
Lamers; Johanna, de" Visser; Ardjoeno, v. d.
Mejjde-n; Merapl, v. d. Brusgc; Martha. Seinen;'
Anna, Aarsmark; Burg Eberbaeh, Schöich;'
Franz Joseph, Baan; Cuta, de Vroedt.; Jor-
daens, Dolle; Hoclifeld, Bursch; Lombok,.Breur;'
Nebo, Qulryns; Spes, Bakkeren; Henry, Coma-
lissen; Coblenz. Stock; Valerius. Herlnèx; Mil
let, Sanders; Rheinfahrt 13L W^J^r; Anna, da
Fries; Walsum 30. Braber; Harpen 62, Ostertag;
Harpen 64, Staehelliaus; Mir.a, Schmidt; Froh-
sinn, Mussehe; Maria Cornelia, Kloc'nner; Elise
Lina, Kelenburg; Schurniaim 66. Optenhörstm:
Marxburg, Schollen: Freiheii. Zanier; Entrepróe
v./ ZijUNeutraal, Volk; L* Valer.tinoiis. v. Gils;
Harpen 17, Schölpen; Harpen 73. v. Bicker.
Montan 23, Zehres; st. Lauwerzee; st. Elsor;'
st Schulp; et Bellatrix; St Antonlus, v. d. Heu
vel; st. Winschermann 9; st Raalx Karchc-r 13;
Aöguro, Mussig: Dam -o 9, GijsmanId Una, Ro
senberg; Henrica, AriSns;- Helvetia .3. Apal'.iusi
Unrast, SchümaCher; St. Antoine, Lips; Abra
ham, Schimmel; st. Rotcrdam; st M. S'inries 4;-
Maria Hilf. Schick: TERNEUZSN: Rhenania 26.
Miiller; ZAANDAM: Risico, Steenbergen; VEL-
SEN: August, Spoche: TERNEÜZENMarcel
Louise, Kletter; DEN HAAG: Zeeland, Nooitge-
dacht; VLAARDlNC.EN: Friss; aRees;
ROSTOCK: 6 Gebroeders, Bootsman: ANTWER
PEN: Simon Margaretha, Konz: Athtjna, S'-ei-
heïmerJosephine, Krulainga; Jo, Emans: Cla-
roco. SchimmelRhenania 27, Dielz; Adrlana»
Smits; ALPHDN a."d. RIJN: Mcrika. Eggen-
huls; DENEMARKEN: Nanny, Tuil; AMSTER
DAM: Wijkdienst 4. v d. Velde; Harry. Ken-
nings; 't ZAND: Ella, v. Gold eren; PANLANU-
POLPEK; Njeuwe zr.-g. v. d. Heuvel; GOUDE
RAK: Door vertrouwen. Terlouw; OOSTEN DAM
de Hoop, v. Lopik; SAMBEFIC: Pema, Vogel;
VVVDENES: Margiena, Boer tien; AMSTERDAM;
onderneming. Traas; Rival, Oudakker; MELIS-
ZAND: Geei'truida Maria, Keyzer; DEN HAAG:
Nero, de Looff; AKKEL: Anna S. Spit3lay;
U OU DS WA A R DAnna. don Breejen; ENK
HUIZEN: Dica, v. Laar; DE STEEF: IJsel 5,
Nout; IJZEN DOORN: God a\j met ons. v. Bal-
gooyHUISGAT: Vriendschap. deRooyen; ARN-
HEM: Aleida Grada, de Beyer; VLAARDINGEN:
Kornet, Zihs; SLIEBRECHT: Johanna. V. d. Els-
hout; DEVENTER: Maria, Huuskes; ARNHEM:!
Christina. Meyer; KOODEVAART: Drie Gebroe
ders. v. Dljke; 's-BOSCH: st. Ceres; DRUTEN:.
Asteroth 9. Hewel; MEPPEL: Llsc-lotte, Hen
driks; REXKUM: Bertha, Scluoitz; UTRECHT:
Theo. Schimmel; DORDRECHT: Catharina,
Simons; BOSKOOP: Maria, Bonnes; STATEN
DAM: Avontuur, Neef; BREDA: Alverna, v.
Diem: IJMUIDEN: Rautgundla, v. d. Vliet;
OUDEWATER: Antoinette, den Otter; H.-VNS-
VEERT: Hoop doet leven, v. d. Klooster; HEL-
O.OND: 'Adrlana, Kwant es; LEIDEN: Twee Ge
broeders, Kruidhof; EINDHOVEN: Madeleine 5,
Hartman»; NIJMEGEN: Josefine, Barth: MAL
BURGEN: Maria Hendrika, Hulbers; MEPPEL:;
Pieternella, de Geus; VELZEN: Hendrika Maria»
Roolofs; WORMERVEER: Stella Maiutlna, Moo-
nenIJMUIDEN: Antarls, Derksen; STAM
PERSGAT: Anna, de Kruyk; SLUISKIL: St.
Antonius, de Bakker; WORMERVEER: St. The-
rese. AkkermansDENEMARKEN: Otto, Sche
pers; HAMBURG-: Adelc, Schepers; AMSTER
DAM: Credo, Meyer, Kanaalvaart 11, Hermy:
lantlna. Kruidhof; Stljrtje,Kroezen; OUP23
i-ONGE: Vita, v. Strien, WEMELD1NGK: Alt
Heidelberg, Kleee; Disponibel, Meyer; ALlv-
MAARHendrika, Snr.der, ALPHEN a. d. RIJNt'
Johanna Catharina. Eadiich.
BELQIÖ: Jo. Olieslagers: st. R-Jn en Schelde 4;'
Rheinfahrt 122, Busscmer; Bs^.n 7. Werneri
Naptha 1, Klein: Emanuel, werke; Kuni-
gunde, Siegmund; NcpLun, Gerahrd; si. Rijn
Schelde 13; Progres. d° Jonge; Louis, v. d. W.c—
len; Pax, Steuns; Deo'Her 2, É-irms; Oao 5, Bos-
man: Anna, Segc-rs; Irene, Verguit; Eiisabc-th,
Bootsgezel; Martha, Maas: Rival, Jui-.sser.s;
Kanaalvaart 15, Hartmaan: August, Beekman
Fernand, Eeraerts: Emma, Jar.sscns, Josephine,
v. Landlghem; Elisa, Ma.Ls; S-turne, Corstanje;
Caroline, Maas; Emfra, de StuDsslaere; Adrleane,
de Stobbelaere; Johanna, de Srroopcr. Emma v.
Hoboken, Verduig: Leman, de Koninck; Con
stance, Wyokmans; Johanna, Dri-isen; Viüfrs
Cotterets, Jolinon; Amöulant, de Voogd v. d.
Straten; Flora 3, v. Longen; Maalstroom S3,
Hendrika; Zuid Beveland, Stormesand; Minerve,
Himer; st. Heinrich Dietz; Rhenania 27. st. Mars;
st. Badenia 19.
DUITSCHLAND: Ka haan, Smits: Rhone,
Pauer; at. Marinus Louis; st. Woiga; a:. I'ijn-
„eevaart 1; Patriotisme, Deyart: st. Raak Lur
cher 8; Tokens, Oerlemans; Cornelis, Trouwma;
Sicrlant, Bartols; Fritz Julius, llamnus; He'.ene»
Probst: Albert, Kronenberg; San J'->o, Pruyn:
Risico, Meines; St. Maria, Jegens; Duprez,
Kevren; st. Emma; st. Fortuna: st. O'osterfcheMo
st. Ioma; st. M, Stinnes 10; st. Gelria 2; st. Flora;
st Stella; st. Elin; Hast 3, H ettert; Try ma.
Roon; Artemis, Leutz; Athena, Stelnhetuter:
Hast 8. Zimmermann; Kanaak Smit; Jacobsi,
Vredenburg; Senior, Kloos-, Vaarlust, Kil ring;
st Westri; at. Klabat; st. Barbart. Gerard;
st Moselle; st. Katerveer; st Crescendo; st. Ag*
nard; st. Alia; st. Arjo; st/ Etna; st. Ebonhaezcrt
st Janna; st. Wervicy; st. lierman; st. Flat X;
st Teuna 3; sL Willem Marinus 2; at K. Vaart
13; Confiance, v. Veen: Zeus Gassert; A sa ma,
ten Kale; Vlos, v. Boekelen; Doiiccan. Trompa
Sani 8, Havorkoek; Rosa, v. Beek; St Aj.tonius,
Kreutschen; Ideaal, de Boer; I.udOvUtus. Dr les
sen; R. Kracher 38, Otten; Ebcnhaez&r 2, v. Wa
geningen; Josephine, Hoff; Mc* Vota. t Schdil;]
Robert Agnes, Zimmermann; Adr-, Je iiour;|
Kerschen, Welker; Siwa, RorRWw, v 4.
Pluym' Heiand, den Buysor;
HANSWKHitT, gup. 7 Aug. en bestemd Dnar:
ROTTERDAM: de st. Louise, Tolegmnf 4. Bor-
OUDE TONGE: lUsjco. st.;
IJMUIDEN: Oome Hein. at.
ROSSUM: Alamar. Georts.
AMSTERDAM: Onderneming, st.St Michael,
Jiskoot.
ZAANDAM: Bermlna, st.
GOES: Stad Goes. st.
KEIZERSVEER; Trio. st
LEEHVARDEN: Volll Sublto, st.
KOOG a. d. ZAAN: l.lmiendoa. Bi.
SON: Hendrloa, vnn Se.tten.
DORDRECHT: Dranuco 8, dc Jong.
DUITSCHLAND: T.a Place, Jongen: Carto. de
Xtooy; vSt. Jan. 1'eters; Llevln, Melriaar; Schaldia
2, V.-111 Win as enTra Jan. van DrleJ.
BELG1E: de s' Aalontino, Telegraaf 14, Risi
co, 4 Gebroeders, Resoiuto, Tolegraaf 10. Tele
graaf 14, Maasstroom 35. Mars; Ganymede, Ver
dlinVan Eyck, Smits; 4 Gebroeders, v d Adel
Tackomst. v d Volde; Coleta. vanSteen; Spicx,
Krlesels; T'ola. Glorleh; Jacobus. Gouverneur:
Kennn. Puutvr; Scaldis 2. Frenks; Herne. Kcr-
dovf: Prins Willem 1. Dekker: Geertruida. Borst
3 Gebroeders, van AlphenEbon habtor, Ros-
bachFortuna. Blom; Jndi, Castor; Pleternelln,
Kooptnap; Spes Ur ca, Wellens; Belione, Maua.
