ROSSEIK's is de beste KOFFIE
DINSDAG 9 JULI 1929
VER. NEDERL. GEMEENTEN.
EEN CONGRES TE BREDA.
Gemeentelijke Leeningspolitiek.
SVELKE REGELEN IN ACHT TE NEMEN?
I De Verceniging van Ncderlandsche Ge-
I ineenten houdt op 10 Juli a.s. een congres
<fj Breda, ter behandeling van de vraag, wel
ié regelen in acht moeten worden geno
men bij do gemeentelijke lee.ningspolitiek.
Hieromtrent zijn praeadviezen uitgebracht
door mr. M. Slingenberg en mr. J. A.
jde Wilde, onderscheidenlijk wethouder
vod Financiën te Haarlem en te 's-Graven-
Praeadvies Mr. Slingenberg.
Mi". Slingenberg constateert na oen
róschiedkuiidig overzicht, dat sedert 1900
als algemcene regel gold uitsluitend te lee-
nen voor objecten van blijvend nut.
Een uitzondering hierop vormen de crisis-
uitgaven, bestreden veelal uit leeningen, met
korten looptijd, vaak tien jaren. De na-oor
logstijd, met zijn schijnwelvaart, bracht een
wüwcn toestand: vele gemeenten kwamen
te staan voor groote kapitaalsuitgaven, me
de als gevolg van een in te halen achter
stand, ontstaan in de oorlogsjaren.
Om deze uitgaven te kunnen doen, werd
vooral bij de grootere gemeenten aanvanke
lijk een sterke stijging waargenomen in do
kasgeldleoningen, terwijl niet snel tot con-
aoliclatie werd overgegaan, mede als gevolg
van het feit, dat in de na-oorlogsjaren de
I jeute voor kasgeldleeningen laag was,
voor vaste leeningen daarentegen hoog.
De provinciale besturen blijken thans als
regel geen langeren aflossingstermijn aan
te nemen dan voor de objecten waarvoor ge-
ïcend is, een levenstermijn mag worden ge
itel d.
Bij het voteeren van buitengewone uitgaven
«henen de gemeenten groote voorzichtigheid
te betrachten; alleen tot die uitgaven waar-
van het nut onafwijsbaar en de noodzake-
lijkheid en urgentie als vaststaande kunnen
I worden aangemerkt, dient te worden beslo-
ten. Ten aanzien van den regel, dat alle bui
tengewone uitgaven uit geldleening dienen
te orden gekweten, merkt Mr. Slingenberg
tenslotte het volgende op:
'Alleen voor buitengewone uitgaven in den
beperkten zin van het woord worde geleend
iü twijfelachtige gevallen betale men uit de
gewone middelen. Periodiek terugkceronde
uitgaven van buitengewonen aard dienen
zooveel mogelijk te worden gedelgd in het
aantal jaren als de periode tusschen zulke
uitgaven duurt.
1 De tijdsduur van de leening voor een be-
paald werk moet zoodanig gekozen worden
dat het werk nuttig effect heeft gedurende
dfii gehcelen loop:jd der leening; teneinde
hierdoor de grootst mogelijke waarschijn
lijkheid te bereiken, behoort de tijdsduur
j van het nuttig effect (de economische loef-
tijd) van het werk laag geschat te worden.
In geen geval mag de tijdsduur der leo-
Bjhg langer dan 40 jaar zijn, met uitzonde
ring voor die voor grondaankoop. Indien een
lèening dient tot dekking van diverse bui
tengewone werken, behoort het aflossings-
plan voor ieder afzonderlijk te worden vast
gesteld. Bij leeningen voor de uitbreiding of
verbetering van gemeentebedrijven dient
men er in het bijzonder op te letten, dat de
duur van den „economischen leeftijd" laag
wordt geschat: de snel voortschrijdende tcch
oiek kan anders onaangename verrassingen
bréngen.
Aflossing in annuïteiten behoort niet te
i worden aanvaard, tenzij in uitzonderings-
I gevallen. Zoodra het werk in uitvoering
komt, en uiterlijk, wanneer hot gereed is,
dient een leening te worden aangegaan.
Het is voorts geoorloofd en rationeel om
ter bepaling van het bedrag dat een buiten-
gewoon werk kost, rekening te houden met
het feit, dat de desbetreffende dienst, voor
een belangrijk gedeelte werkzaam is ten
behoeve van de voorbereiding: een billijk
percentage, b.v. overeenkomstig de tabel
van architecten honoraria, kan op den kost
prijs worden gelegd.
Indien een gemeente uit eenigerlei hoofde
(b.v. stortingen op giro e.d.) gelden van der-
den in de kas heeft, mogen deze niet dienen
(nt tijdelijke dekking van buitengewone uit
gaven. Een nadeelig saldo ten slotte van
tien kapitaaldienst dient ten spoedigste uit
een geldleening te worden gedekt
Praeadvies Mr. de Wildo.
In zijn uitvoerig praeadvies komt mr. de
Wilde o.m. tot de volgende conclusies:
Gewone uitgaven zijn die, waarbij het
verkregen directe nuttigheidsrendement
Zich hoostens over één bcgrootingsperiode
uitstrekt. Bij buitengewone of kapitaalsuit
gaven zijn die, waarbij het nuttigheidsren
dement zich over méér dan een begrootings
periode uitstrekt, m.a.w. als daarmede aan
het einde dier periode een „opgehoopte nut
tigheid" verkregen wordt Daartegenover
worden gewone inkomsten, direct of indirect
geput uit het inkomen der bevolking, of ge
vormd door inkomen uit vermogensbestand
delen der gemeente zelve.
De overige zijn buitengewone of kapitaals
inkomsten. Gewone uitgaven moeten mins
tens gedekt worden door gewone inkomsten
Voor de leeningspolitiek zijn geen voor alle
gevallen toepasselijke regelen te stellen.
Steeds moet zooveel mogelijk rekening wor
den gehouden met de onzekerheid der toe
komst en dient gezorgd te worden, dat er,
over het geheel genomen, geen intcring van
kapitaal plaats vind, terwijl het streven
naar nieuwe kapitaalvorming, binnen zeke
re perken aanbeveling verdient.
Bedrijven met administratief gescheiden
rommiercieele boekhouding dienen hierbij
afzonderlijk te worden beschouwd. Eventu
eel® kapitaalvorming worde steeds zooveel
mogelijk tot stand gebracht bij geregeld te-
rugkoerendc kapitaalsuitgaven.
Bij de bcoordeeling van den gemeentelij
ken schuldenlast is de onderscheiding tus
schen leeningen, aangegaan voor geldelijk
productieve en geldelijk niet-productieve
uitgaven niet van principieele betceke-
nis. Rente en aflossing mogen in
algemeen niet sterker stijgen dan de absolu
te draagkracht der burgerij stijgt.
Bij de bedrijven komt het uitsluitend aan
op de afschrijvingen; aflossingen ter zake
van bedrijfsleeningen hebben op de gomeen-
telijke begrooting slechts het karakter van
kasverrekeningen. Speciaal wanneer de ren
testand laag is, doch ook anders, is het, in
het. algemeen, gemotiveerd voor bedrijven op
zeer langen termijn te leenen.
Annuiteitsleeningen of andere oploopende
aflossingsregelingen zijn principieel slechts
gemotiveerd t. o. v. g.ronden en van objec
ten, waarvan een stijgende nuttigheid te
verwachten is.
In het algemeen is de verwachte levens-
of nuttigheidsduur de uiterste termijn, waar
op de aflossingsregeling gesteld mag worden
uitgezonderd leeningen voor Bedrijven en
die voor het verstrekken van leeningen of
voorschotten aan derden. Bij conversie ver-
longe men als regel den aflossingsduurniet
Disagio en kosten van het sluiten eener
leening behooren in 't algemeen zoo snel
mogelijk te worden afgeschreven. Voorts
ïeene men zooveel mogelijk op of nabij den
pari koers.
In verband met valuta-risico's is het slui
ten van gemoenteleeningen in het buiten
land in zeer abnormale omstandigheden
toelaatbaar.
In normale omstandigheden kan er geen
gewettigde bedenking tegen rijzon, dat ka
pitaalsuitgaven tijdelijk door opneming va-
kasgeld worden gefinancierd in afwachting
van" een gunstig tijdstip voor consolidatie.
UIT HET S0CIAI.E LEVEN
Dezer dagen heeft opnieuw een vergade
ring plaats gehad van de commissie, be
staande uit vertegenwoordigers van het
Nod. Verbond van Vakvereenigingen, het
Roomsch-Katholiek Werkliedenverbond, het
Chr. Nat, Vakverbond in Nederland, het Ver
bond van Ned. Werkgevers, do Alg. R.-K.
Werkgeversvereeniging, het R.-K. Verbond
van Werkgeversverenigingen, de Christ.
Werkgeversvereeniging. de Coöperatieve
Verceniging Centraal Beheer en Centraal
Overleg in arbeidszaken voor werkgevers
bondon, ter bespreking van de uitvoering
van de Ziektewet door op te richten bedrijfs
verenigingen. In deze vergadering werden
de concept-statuten voor de bedrijfsvereni
gingen, de federatie van bedrijfsverenigin
gen en de afdeelingskas, nadat daarin nog
enkele wijzigingen waren aangebracht, voor-
loopig vastgesteld.
Do besturen van genoemde vakcentralen
hebben zich zonder uitzondering bereid ver
klaard, onder nadere goedkeuring van de
daarvoor door elke centrale te raadplegen
instanties, samen te wei-leen om gemeen
schappelijk de Ziektewet uit te voeren. Bin
nenkort zullen thans do bij de vakcentralen
van werkgevers en arbeiders aangeslotenen
geraadpleegd worden om in deze aangele
genheid een definitieve beslissing te nemen.
Indien deze beslissing in gunstigen zin uit
valt, zal met bekwamen spoed tot de oprich
ting van bedrijfsvereenigingen, door de werk
gevers- en arbeidersorganisaties worden
overgegaan.
De organisaties voornoemd dringen er bij
ile werkgevers ten sterkste op aan niet te
treden in de aanbiedingen van personen of
instellingen, die thans buiten het overleg
tusschen de georganiseerde werkgevers en
arbeiders, leden trachten te werven voor de
vóór 1 dezer buiten liet overleg tusschen de
georganiseerde werkgevers en arbeiders
overhaast opgerichte bedrijfsvereenigingen.
DE CHR. BOND VAN POST- EN
TELEGRAAFPERSONEEL.
Met lngajie van 1 Juli Is do Chr. Bond
Toet- en Telegraafpersoneel ..Door Plicht
ir aangesloten bU hot Chr. Natior
HET HISTORISCH MUSEUM DER
GRENADIERS EN JAGERS.
DE HEROPENING IN HET KAMP
TE WAALSDORP.
„Symbool van de traditiën der
keurkorpsen".
Een van de momenten in de luisterrijke
viering van het eeuwfeest der Grenadiers en
Jagers is de opening van het Historisch
Museum in het kamp te Waalsdorp. D.w.z.
van het gebouwtje, waarin de oude histori
sche verzameling thans een behoorlijk on
derdak heeft gevonden.
I-Ict aanleggen dier verzameling is reeds
begonnen in 1S85. De Jager-luitenant F. E. R.
d' Ablaing van Giessenburg nam er in dat
jaar het initiatief toe. Hij meende en zijn
denkbeeld vond weerklank dat de eervolle
traditie van het keurkorps moest worden ge
oord door het aanleggen van een historische
verzameling, die zijn geschiedenis voor het
nageslacht in zichtbaren vorm zou bewaren.
De toenmalige regimentscommandant, ko
lonel A. R. J. Klerck, en andere autoriteiten
steunden en bevorderden de idee van den
initiatiefnemer en een commissie nam de
zorg voor het aanleggen van een historisch
museum, waarin allerlei, dat op uitrusting
en bewapening van het Regiment betrekking
had zou worden ondergebracht, op zich.
Geldelijke offers stroomden toe en ook in
geschenken van uniformen, uitrustingstuk
kon en familierelequien uitte zich veler sym
pathie.
De verzameling werd ondergebracht in een
klein lokaal in de Oranjekazerne,
In 1894 bleek vergrooting der ruimte noo-
dig.
Eenige jaren later werd de ruimte al weer
te klein en toen is het de toenmalige regi
mentscommandant, kolonel P. L. W. We
ber, geweest, die voor ruimer lokaliteit
zorgde.
Daarin werd de verzameling overgebracht
en gerangschikt door de goede zorgen van
den luitenant der grenadiers G. H. J. Gijs-
berti Hodenpijl, daarbij geholpen door den
kapitein der jagers J. C. Wagner en den ser
geant-majoor tit J. v. Es.
Beide genoemde officieren zijn nog steeds
met hart en ziel bezig in het belang van het
Museum.
Generaal Wagner is voorzitter van de Com
missie tot voorbereiding van de wederop
richting van het museum en de heer Gijs-
berti Hodenpijl, thans majoor der Jagers is
haar secretaris-penningmeester, aan wiens
toewijding het niet voor een gering deel te
darken is, dat de verzameling van het Regi
ment thans in het nieuwe gebouw te Waals
dorp op passende wijze is ondergebracht en
gerangschikt Dat laatste is een groot werk
geweest, waaraan enorme arbeid door den
heer Gijsberti Hodenpijl, in wien de geschie
denis van het Regiment vleesch en bloed is
geworden werd ten koste gelegd.
In de Oranjekazerne bleef de verzameling
tot 6 Maart 1919. Aan den avond van dien
dag verwoestte een geweldige brand de ka
zerne en slechts met groote moeite is 't toen
golulct hot grootste deel der historische vejv
zameling te redden. Het geredde heeft daarna
een plaats gevonden in het Huisarchief van
H.M. de Koningin. Het was daar echter in
letterlijken zin opgeborgen. Aan het onder
houd der voorwerpen is dat niet ten goede
eekomen en weinigen hebben sindsdien de
aanschouwelijke geschiedenis van het Regi
ment meer gezien.
Om aan een --.lgemeenen wénsch gevolg te
geven, werd in 1927 een commissie gevormd,
welker naam en doel we zooeven reeds
noemden. Giften werden ingezameld onder de
officieren voor een nieuw stèenen gebouw en
zijn inrichting. Dat gebouw zou moeten ko
men in het barakkenkamp te Waalsdorp, de
legerplaats der brigade G. en J. na den brand
en ook nog wel voor de naaste toekomst.
Dat de kosten van een e i ander niet ge
ring waren ook al stelde het Departement
van Oorlog den grond beschikbaar kan
men nagaan indien we mededeelen, dat al
leen de verplaatsbare vitrines een uitgaaf
van 3300 vorderden.
Beroeps-, oud- en reserve-officieren hebben
er hun eer in gesteld om té zorgen, dat de
historische verzameling haar nieuwe pas
sende woning kreeg. Prinses Juliana heeft
er op 10 Mei 192S den eersten steen van ge
legd. In het voorjaar van 1929 kon majoor
Giisberti Hodenpijl met de inrichting be
ginnen. Met ijver en toewijding heeft hij
sindsdien aan gewerkt Want het groote wi
moest gereed zijn als het korps zijn 100-jarig
bestaan zou herdenken.
Militairement op tijd is alles in orde ge
komen en vandaag is het naar een ontwerp
van den genie-kapitein Janssen gebouwde,
nieuwe Historisch Museum geopend.
We mogen nu wel verklappen dat we reeds
verloden woek een kijkje zijn wezen nemen
en daardoor in staat werden gesteld er een
en ander van te vertellen.
Generaal Wagner en majoor Gijsberti Ho
denpijl hebben daarbij alle gewcnschte in
lichtingen gegeven. De majoor raakte niet
itgepraat over wat hij had te toonen.
Hij weet eenvoudig alles van de honderd
jarige geschiedenis der G. en J. Data en fei
ten schudt hij uit zijn mouw of het niets
en of de dingen nog pas gebeurd zijn.
We weten zeker den voorzitter der com
missie een genoegen te doen, indien we haar
secretaris op deze plaats een welgemeend
compliment brengen, niet alleen voor zijn
buitengewoon instructief geleide, maar niet
minder voor het respectabele werk> dat tot
stand kwam en waaraan hij op zoo bijzonde-
wijze zijn geheele persoonlijkheid gegeven
heeft
En wat is nu al zoo te zien in het nieuwe
Museum?
Wo kunnen onmogelijk alles opnoemen en
moeten wel volstaan met uit het vele enkele
grepen te doen.
Bij het binnentreden valt al dadelijk de
blik op een groote glazen kast geschenk
H.M. de Konigin-Moedcr waarin
plaats is gegeven aan de door Koning Wil
lem III, die bij het Regiment G. en J. heeft
gediend, gedragen uniformen. De Koning
was oud-grenadier van de lo Compagnie, le
Bat., welke daarom nog steeds de „Konings
compagnie" heet Na 's Konings dood werden
deze uniformen in 1891 door de Koningin-
Weduwe geschonken. Enkele dingen uit de
collectie zijn in 1919 verbrand. Een tweetal
uniformen bleef echter gespaard en ook de
berenmuts van den Koning. Tegen den ach
terwand van de vitrine zijn een tweetal palm
takkon bevestigd, die op 's Konings lijkbaar
gelegen hebben.
In deze kast hangt ook. het officiersjasje
lil Prins Alexander, de jongste der Prin
sen, die reeds op jeugdigen leeftijd officier
bij de Jagers was.
Een andere kast herbergde Jagerunifor
men uil 1829, weer een andere oude grena
diersuniformen. Onder deze laatste do kolo
nels-uniform van generaal Weber. In dit ge
zelschap ontbrak niet de Marketentster met
haar bekende en bij de oude snorrebaarden
niet onwelkome vaatje, met den geestrijken
inhoud. Sedert 1898 kent het leger geen mar
ketentsters meer. Met haar zijn ook de
waschbazen vaak waren deze haar wette
lijke echtvrienden verdwenen.
Een collectie sabels (waaronder enkele in
leeren schee) degens, geweren en munitie
ond ter zijde een plaats. Hoofddeksels in
alle soorten waren eveneens keurig geëta
leerd.
Voor het overblijfsel van het oude vaan
del, waaraan Willem III indertijd door Prins
Frederik het door zijn vader gedragen Me
talen Kruis had laten hechten, was reeds een
plaats gereserveerd. Dat Metalen Kruis
later aan de Grenadiers gebleven.
Tot de oudste bewaarde voorwerpen behoo
ren wel de beide vlaggen welke in 1830 door
de afdceling Grenadiers te Brussel zijn ver
overd, toen zij daar streed onder haar eer
ste commandanten, mannen uit de school
van Napoleon. De grenadier Gugger, eei
oude Zwitser, verdiende er de Mil. Willems
orde rnee.
Ook zagen we de oude bataljonsvlag door
Willem III in 1819 geschonken aan het toen
malige 4o Bat. Jagers en het, van het op
schrift „Tiendaagsche Voldtccht" voorziene
regimentsvaandel, dat het alleroudste ver
ving, maar later zelf vervangen werd, toen
het Regiment onder Minister Colijn omge
zet werd in de brigade G. en J.
Tal van grootere cn kleinere voorwerpen
uit het soldatenleven tot een heel oud
naaizakje toe 'vonden voorts óen plaats.
E.en aparte plaats kreeg ook de muziek.
Daar zijn, omgeven door de afbeeldingen van
haar vroegere directeuren, de lauweren der
Kon. Militaire Kapel bijeengebracht
Zelfs do stoel van den gestrengen Dunkier
ontbreekt niet, evenmin als het fraaie zwaard
van den tamboer-majoor uit den ouden tijd,
de oude schellcboomcn der G. en J. uit 1837
en een aantal muziekinstrumenten.
Twee groote vitrines zijn gevuld met ar
chiefstukken. O.a. een afschrift van het op
richtingsbesluit der G. en J.-afdeelingen, al
lerlei stukken, die op den Belgischen op
stand betrekking hebben, proclamaties, rap
porten, onderscheidingsteekens, en velerlei
meer.
Zeer bijzonder was ook liet met zilver be
slagen schiet register. Deze zware foliant was
een geschenk van den Koning,, die in 1S70
aan elk der bataljons ook een veldcantinc
cadeau had gedaan. Daarom wordt er een in
het museum netjes bewaard.
Het spreekt wel van zelf, dat aan de wan
den afbecldfngen van vroegere commandan
ten en van allerlei andere dingen, die op de
geschiedtyiis der G. en J. betrekking heb
ben, een plaats gevonden hebben.
Geschenken voor het Museum zijn o.m.
ontvangen van de officieren van het ie Re
giment Inftmterie, van die der Artillerie
brigade cn van de afd. Den Ilaag van Ver
lofsofficieren. Van do.» hoofdaalmoezenier is
nog een mooie tafel te wachten, terwijl gene
raal Webor namens de Reünisten een
draaiende standaard heeft aangeboden met
een groot aantal afbeeldingen van de uni
formen.
Door den heer de Flines, direct, der druk
kerij Blikman en Sartorius, is het gratis
drukken der Museum-Catalogus in uitzicht
gesteld. Da zal een prachtige aanvulling
worden van het Gedenkboek, dat over eeni-
gen tijd verschijnen zal,
Radio Nieuws.
Gramofoonmuzielc. 21.20 Knipcursus.
irtj®. 5—6 Graraofoonmn»
lok. 6—7 Gramofoonmuzielc. 7—7.25 Cursua
Cerklatün voor beginners. 7.35—S Kerklatijn
8—9.15 Coi
9.45 Lezing
Coopi
Dinsdag 0
HUIZEN* <336.3 M. na 6
KKO-Ulizendlng).
de geschie-i
denis'der G.' en J. zal worden beschreven en 3.20'v
dat tevens een verslag van de fècstviering
69 Juli zal bevatten,
e wezen reeds op wat majoor Gijsberti
Hodenpijl voor het Museum heeft gedaan.
Ten besluite voldoen we gaarne aan zijn
verzoek om melding te maken van „een paar
mannetjes" die hem bii zijn werk kranig
hebben geassisteerd. Het zijn de dienstplich
tige grenadiers Grünewald, v. Rooy en Borm.
Laatstgenoemde heeft zich een verdienstelijk
etaleur betoond.
Bij het herstellen en schoonmaken van
uniformen neeft voorts de firma .Blom jo us
aan den Denneweg goede diensten bewezen.
Mpt gerechte voldoening mag de Museum-
commissie op dezen dag terugzien op het
geen tot stand kwam. In de heropening
2.45—3 L- - - -
305.30 Mlcrofoondebulauten. 5.301.I6 C
eert. 7.1Ö—7.45 Lezing door K. H. Broekhof c
alsche munterü- 8.01t
uurtje. Dr. H.L, Grc
lekt Bus
Literatuur. 8.3Ü9.30 Kamermuziek. 9—10.4*
46 Fersber. Na afloop: Gramofoon.
het Historisch Museum onder zoo bijzondere
omstandigheden heeft.de korpsgecst der G.
en J. een eenvoudig, maar waardig monu
ment gesticht, dat -voor de .officieren van het
oude regiment als een symbool zal zijn van
eervolle tradities en trouw aan Vorstenhuis
en Vaderland.
Gemengd Nieuws.
ERNSTIGE AANRIJDING
TE AMSTERDAM.
Zondagmiddag omstreeks half twee heeft
op de Weesperzijde nabij den Omval een
ernstige, aanrijding plaats gehad. Uit de
richting Amsterdam kwamen twee auto's
een autobu9 en een luxe au'o aanrijden.
Ter hoogte van de Blookerfabriek wilde
de luxe auto de autobus passeeren en moest
daartoe ver naar links uithalen, daar di.
bus in het midden van den rijweg reed
Juist op dat oogenblik naderde uit tegen-
overges elde richting een wielrijder die
moest uitwijken vosr een voetganger en
eveneens op het middengedeelte van den
weg kwam te rijden. Een botsing was
vermijdelijk. De man kwam te vallen en
werd door de auto gegrepen. Met een een
stige vleeschwonde, henevens een hoofdwon
de en een hersenschudding werd de man
per ziekenauto van den Geneeskundigen
Dienst naar he Onze Lieven Vrouwen-Gast
huis vervoerd en daar ter iverpleging opge
nomen.
MOTORONGELUK.
Te Neede werd Zondagmiddag door de Nee
der motorclub een wedstrijd georganiseerd,
waarbij renproeven werden gehouden. De mo
torrijder Hogeslag die in de richting Gooi ging,
gaf signalen tot draaien. Hij werd aangereden
cloor een onbekende motorrijder welke met
groote snelheid aankwam. Hogeslag werd var
de motor geslingerd en bekwam een been
breuk en kneuzingen. Hij werd in bewusteloo-
zen toestand gevonden. De aanrijder reed door
zonder zich om 't slachtoffer te bekommeren.
Diens motorfiets is zwaar beschadigd.
ONGEVAL BIJ HET WIELRENNEN.
Bij den Zondag te Abcoude gehouden
wedstrijd van de wielerclub „De Gazelle"
werd een der deelnemers, de heer De Wolf,
bij Abcoude door een auto aangereden. Met
een vleeschwonde en eert gebroken sleutel
heen werd hij opgc - men en naar het OnzP
Lieve Vrouwengasthuis te Amsterdam
voerd. Zijn 'rijwiel werd volkomen .veradelt*
Vraag en Antwoord
Vragen moeten vecgezeld gaan van 20 ets.
ian postzegels, zullen zij voor beantwoording
v aanmerking komen.
Vragen, welke een algemeen korakter
dragen, zullen in de krant worden beunt-
voord de andere pei briel.
190. Mej. wed. H. W. te B. Informeeert u
even bij een bankinstelling. Voor u is het
't gemakkelijkst rich te wenden tot de Rot-
terdamsche Boazbank, te Rotterdam, die de
zaak voor u geheel in orde maakt.
191. S. B. te V. 't Komt ons voor, dat u zicli
met eenig succes zult wenden tot den Bond
van Chr. Politiepersoneel, Voorzitter daarvan
is de heer K. Reeder, Messchertstraat 31, Rot
terdam, waar men u den weg wijzen kan
voor uw zoon.
192. A. K. te S. Schriftelijke cursussen als
door u bedoeld bestaan wel, maar de resul
taten zijn vaak zeer bedroevend. Wij kun
nen u dat niet aanbevelen.
Op uw tweede vraag moeten wo het ant-
Hl Coöperatie
idag. 9.-45—10.30 Ver»
10i3011.30 Gramofoon. 11.3®
3—4 Maak bet zelf
"RO-Boekenhalf-
2,20—2.45
nüeruurtji
dichten. 6.50 Mi
recital
7.45. L.
Lezl
5.35 Kil
6.50
7.20 Le:
a Intermezzo. 7.05 Piano»
7.35 Muzikaal Intermezzo.
8.05 Concert. 8.308.50 Lezing. 9.3*
Concert. 10.50 Muziek. 11.20—12.3®
Muziek.
PARIJS „Radio-Paris" <1744 M.)
ofoon. 1.25 Vervolg van 12.50. 4.05 C
ramofoon. 8.55 Concert.
LANGENBERG <473 M.) 7.50—8.50 Orkest. 10.38
11 30 en 1230 Gramofoon 1.252.50 Orkest. 5.5*
-6.60 Concert. 8.35 BlUspeL
ZEESEX <1649 M.)_ 6.10—12.45 Lezingen. 13.50
.15
selultzen-
de Peiner Walswerkon. 10.2®
LL30 Ziekend'oiiPt. J 2.30—1.48
eert. Vocale solisten. Plano-soll. 1.452.30
mofoonmuzlelt. 2.304.30 Concert. Inetrui
tollaten.
irtje. i
Onze
Mijn JJBSMBipipHIIH
eenlglng. vocale solisten, orkest. In de pauz»
Causerie door den voorzitter der NCRV. Na af-
HILVERSUM <.1071 M.) 10—10.15 Morgenwtt-
dlng. 12.15—2 oCnce"* on J
3.30 KurJ "j
5—6 Lezi
2.30—
3.304.20 Concert
j. J. A. de Ridder over: Auto-
6.01—7.45 Concert. 8.01SU5 Gra.i.o»
foon. 8.15 Kurhaus
nobleler
Daai
Muziek.
0.35 Kerkdienst. 11.0*
12.20 Concert. 12.5»
_.20 Orkest. S.60 Lezing. 4.0*
Muziek. 5.05 Orgel. 6.35 Kinder
Lezing. 11.20 Gramofoon.
mofoon. 1.
ilek. 5.r
zlkaal Inti
6.50 Lezing. 7 Muzikaal In-
05 Piano-recital. 7.20 Lezing. 7 41
Lezing. 8.05 Orkest. 9.35 Lezing 10.10 Muziek.
11.36—12.20 Muziek.
PARIJS „Radlo-Parls" <1744 M.) 12 50 Gramo»
m -olg van 12.60. 4.05 Orkest. b.5§
8.55 Concert.
193. C-. M. te EL a. Z. Volgens het K. B.
van 17 Dcc. 1925 moet u alleen opgeven die
inkomsten welke u geniet ter zake van een
betrekking aanvaard na den datum waarop
het pensioen inging. Uit uw vraag blijkt niet
duidelijk, of dit 't geval is met de door u
bedoelde toelage der gemeente Z.
Eventueele brieven te richten aan Z.Exc,
den Minister van financiën te 's-Gravenhag^
194. B. te N.- Het adres is: Vierambaoht*
straat 112—114, Rotterdam. Nadere inlichtin
gen kunnen we u niet geven
195. H. t B. te E. Het wil ons voorkomen,
dait de directie wettelijk juist handelde, toea
ze het jongmensch ontsloeg en zijn trade-
ment uitbetaalde gelijk aan een bedrag tot
aan de eerstvolgende betalingsdatum.
Een andere vraag was: of het vergrijp nu
zoo erg was, dat onslag moest volgen. Doóh
de directie zal 't wel niet zonder grondig»
reden gedaan hebben. Gaat u zelf een»
praten.
197. P. T. te H. Wij kunnen dat hier niet
voor u nazien; moet u bij uw bankier in-
formeeren
198. F. de Z. te R. Wij dachten uw vraa®
reeds beantwoord te hebben; mogelijk is het
uw aandacht ontgaan. Neem do moeite z»
nogeens te herhalen.
199. J. B. te R. vraagt of wanneer H. M. dé
Koningin niet voldoet aan haar stemplicht
zij dan strafbaar is voor de Overheid Art
72 der Kieswet zegt in het tweede lid, dat
ieder kiezer of kiczeres, verplicht is zich bin
nen den voor dt stemming bepaalden tijd
aan te melden bij het stembuheau; doch dan
volgt er: „De verplichting, gesteld in het
tweede lid, geldt niet voor de leden van het
Koninklijk Huis".
INGEZONDEN MEDELEELING.
FEUILLETON
of: De kajuitsjongen van de Mauritius
Door J. M. DROOGENDIJK.
30
Weldra zaten de Hollanders midden tus-
Ifchen deze vaartuigjes in. Links en rechts,
voor en achter wemelde het er van. Jaap
met de roode ooren wist ten slotte niet meer
hoe hij moest laveeren om ze mis te zeilen.
Het duurde dan ook maar kort of er wer
den een paar kano's overzeild. Eerst schrok
ken de Hollanders wel wat. maar spoedig
bleek, dat het heelemaal niet zoo erg was.
Onder vervaarlijk geschreeuw zwommen de
zwartjes naar hun boomstam, keerden hem
weer met de oDening naar boven en klom
men er in. Dat alles deden ze met het
grootste gemak. Ze schenen zich in het wa
ter even gemakkelijk te bewegen als op het
land.
Het was een zeer bewegelijk volkje, die
bewoners der Ladroncn. Ze maakten een
oorverdoovend lawaai. De een gilde al har
der dan de ander. Ze gesticuleerden met
armen en beenen, zoodat er telkens eenigen
hun evenwicht verloren in de ranke
bootjes en overhoord tuimelden. Maar zelfs
In het we tor kalmeerden ze nog niet AI
zwemmende trachtten ze door een luider
gillen dan hun makkers de aandacht op zich
1» vestigen.
Aanvankelijk was ei' niemand van de
Hollanders, dio iets van het brabbeltaaltje
kon verstaan. Ten slotte was dón woord
duidelijk waar te nemen. Dat riepen ze allen
•telkens weer. „Hiero! Hiero!" klonk het uit
Honderden monden.
Hier heb je „hiero", schreeuwde de kok
van de Mauritius, terwijl hij oen oude ijze
ren ketel, waar de bodem uit was, met een
zwaai te water wierp.
Als bij tooverslag stortten zich. een vijf
tigtal wuden te water en zwommen naar de
plaats, waar ze het kostbare ijzeren voor
werp hadden zien verzinken. Weldra was
het een gespartel en gekrioel als van een
school haringen.
De Hollanuers vermaakten zich niet wei
nig niet dit tooneeltjo. Dan weer had een
den ketel te pakken eu wilde or mee naar
zijn kano zwemmen, als er een ander als
een bruinvisch toeschoot en don gelukkigen
i bezitter hot. begeerde voorwerp ontruKte.
j Een gevecht op en onder water was dan het
gevolg, van welke gunstige gelegenheid n
I derde gebruik maakte om ijlings toe te
schieten en den ketel weg te kapen. De
strijd werd dan eensklaps gestaakt cn de
twee vechtersbazen zwommen den dief na,
die onderwijl zijn buit evenwel al aan een
vierde had moeten afstaan. Zoo verwisselde
de ketel telkens van eigenaar cn ging door
I wel tien handen, voor hij ten slotte d f r
I een grootcn jongen kerel werd bemachtigd,
wien niemand het bezit scheen te durven
betwisten.
J Toen de Hollanders bemerkten, hoe ver-
1 zot de bewoners der Ladronen op ijzer wa-
iren, gingen ze in alle hoeken en gaten op
zoek naar dit metaal, met de bedoeling dit
evenals de ou^e ijzeren pot in zee te .wer
pen om er de wilden naar te laten duiken, ten. Toen de kok echter zijn eerste
Noort maakte daar echter al spoedig
een eind aan, niet omdat hij zijn matrozen
dit pretje niet gunde, maar omdat hij in
de bcgoorigheid naar ijzer van het wilde
volkje een gemakkelijk en goedkoop middel
zag om den voorraad levensmiddelen te ver-
grootem
Die kerels zijn bepaald gekomen met
het doel om handel te drijven, zei hij. Zie
maar eens in hun kano's. Ze hebben van
allerlei levensmiddelen bij zich. Voor wat
oud ijzer kunnen wc misschien aardig wat
vruchten krijgen.
Van Noort beduidde nu den wilden, dat zo
wel aan boord der schepen mochten komen.
Het was of ze slechts op dit teeken hadden
gewacht. In een oogenblik krioelden ze
over het dek van do Mauritius en do Een-
dragt
Nieuwsgierig bekeken en betastten ze
alles. De Hollanders hadden oogon te kort,
want aldra bleek dat de gaston niet bijster
met het verschil tusschen het mijn en het
dijn op de hoogte waren. Alles, wat niet
spijkervast was. wilden ze voor goeden buit
vorklaren, zoodat do Hollanders werk liad-
den om allerlei voorwerpen uit de lange
vingers van de zwartjes te halen. Ze waren
zelfs zoo vrijpostig, dat zo zich in het kom
buis, het ruim, ja zelfs In de kajuit waag
den. Daaraan maakten de Jantjes op bevel
I van Van Noort echter spoedig een eind. Op
het dek mochten ze rondkrioelen zooveel ze
wilden, maar overigens mochten ze nergens
komen.
Weldra was de handel in vollen gang en
voor verschillende voorwerpen van geringe,
waarde kochten de Hollanders rijst, kokos- i den waren zoo doortrapt, dat ze dezelfde
noten, bananen en nog meer andere vruch- waren tweemaal trachtten te verkoopen.
ndje
rijst in het kombuis ledigde, bleek, hoe de
zwarte koopman hem te pakken had. De
bovenste laag alleen was rijst, docli voor
de rest was de mand geheel gevuld met
lëege kokosdoppen. Wat werd me die kok
kwaad! Hij vergat geheel en al, dat. hij
slechts een doosje gekleurde kralen ter
waarde van nog geen duit voor de mand
had gegeven en maakte zich zoo nijdig op
den zwarte, die hem die poets had gebak
ken, dat hij de leege mand opnam en er
den bedrieger links on rechts mee om de
ooren sloeg, onder het uiten van verschil
lende krachtige zeemansuitdrukkingen.
Het zwartjo grijnsde eens, zei wat terug
in zijn koeterw&alsch en sprong, toen de
slagen hem te erg werden, aan bakboord
over boord, om echter.eenige oogenblikken
later aan stuurboord weor naar boven te
klauteren. Hij sloop stil achter den kok, die
nog steeds op -ien oneerlijken wilde stnnd
te razen, graaide hem met een liandigen
greep een pan uit de hand en was reeds
weer tusschen de prauwen verdwenen, voor
de verblufte kok goed begreep, welke nieu
we poets hem gebakken was.
I>.enals de kok maakteu ook vele andere
echcpolingcn op voor hen vrij onaangename
wijs kennis met de diefachtige natuur der
eilanders. Sommigen, die vruchten te koop
aanboden, hadden de gaven en rijpe boven
op gelegd, de rotte en onrijpe onderaan. Al
spoedig lieten de Jantjes zich echter niet
meer te pakken nemen en eischten, dat de
manden omgekeerd werden, voor ze hun ge
broken zakmes, een zakje gekleurde knik
kers of kralen overhandigden. Andere
Het ergste echter werd Hannes door een
zwarte beet genomen. Deze vermaakte zich,
evenals Dirk, kostelijk. Voor een roestigen
spijker had hij drie groete kokosnoten ge
kocht en voor een ijzeren vork met nog één
tand een heelo bos pisangs. Hij had dus
goede zaken gedaan en wilde, om te voor
komen, dat zijn eigendommon weer brutaal
weg door een zwarte nan een ander vei"
kocht zou worden, zijn lekkernijen heneden
in veiligheid brengen.
In den eenen arm de pisangs en onder
den anderen de kokosnoten geklemd, baan
de hij zich een weg tusschen het krioelen
de volkje naar de trap. Doordat hij dus
zijn handen meer dan vol had, kon hij niet
beletten, dat een der gasten brutaalweg zijn
hebberige bandon uitstak en zich meester
maakte van den kortjan, die Hunnes in
den gordel droeg.
Nog voor hij goed en wel besefte, waar
het den zwarte om te doen was, zag hij
dezen met het mes in de hand op de ver
schansing staan
Met een kreet van woede slingerde de
knaap de vruchten van zich af. Zijn kost
baar wapen, een geschenk van den admi
raal, waarop hij zoo trotech was, waarmee
i hij de lasso had doorgesneden, welke Dirk
op' het I'almieteneiland om het hoofd was
.geworpen, rou hem daar ontstolen worden!
j Moe vaak reeds had hij zich zijn thuis-
j komst in Rotterdam gedroomd en zich in
[gedachten zijn avonturen aan zijn vaderen
i moeder hooren vertellen. Hoe zwol dan zijn
jhart van vreugde en trots bij het denkbeeld.
hoe hij zoo spelendenvijs den kortjan te
voorschijn zou halen en zoo langs zijn neus
weg zou zeggen:
I En hiermee sneed ik toen de lasso in
één streek door. Het la een geschenk van
don admiraal.
En daar werd me au dat kostbare wapan
ontstolen door zoo'n diefachtige wildo!
Houdt den diell gileje hij.
Maar jawel, dat was niakkelijkor gezegd
dan gedaan. Die schoot reeds als een visch
door het water.
Hannes verloor echter zijn boroover niet
uit het oog. Met één sprong was hij ook bij
up verschansing en het volgende oogenblik
zwom hij eveneens in den oceaan, den dief
na. Werk een goed zwemmer do knaap ech
ter ook was, tegen den wilde moest hij het
afleggen, te meer, daar hij zijn kleeron aan
had, die hem duchtig hinderden. Toch gaf
hij den moed niet op. Er was hem al te voel
aangelegen zijn eigendom terug te krijgen.
Onvermoeid zwom hij den dief na, die er
een spelltje van maakte en nu eens voor en
dan eensklaps weer achter Hannes opdook.
Natuurlijk werd deze vervolging aan
boord der beide schepen met groote be
langstelling gevolgd. Algemeen had men
schik in het geval en alle janmaats en d»
meeste zwarten leunden over do verschan
sing om te zien, hoe de jacht af zou loopen.
De admiraal sloeg het tooneel evenwel
met eenige bezorgdheid gade. Hoewel hij
wel wist. dat Hannes de kunst van zwem
men uitstekend verstond, had hij toch den
jongen waaghals weer gaanie veilig en wel
aan boord van de Mauritius gezion. Hij ha<I
hem dan ook al eenige keeren toegeroepen,
dat hij terug moest keeren, maar de knaap
was zoo in vuur, dat hij niets hoorde van
het geroep»
(Wordt varvolgd.y
