DINSDAG 2 JULI 1929
EERSTE BLAD PAG. 3
BINNENLAND.
VRAGEN VAN KAMERLEDEN.
HCT BEZOLDIGINGSBESLUIT.
Het Tweede Kamerlid, de heer Lingbeek,
heeft den Minister van Financiën nogmaals
vragen gesteld «ver de uitbetaling der sa-
larisuitkeeringen ingevolge het gewijzigde
bezoldigingsbesluit.
Het blijft de vrees koesteren, dat het bud
getrecht der Kamer toch gelaedeerd is.
Het Tweede Kamerlid K. ter Laan heeft
den Minister van Defensie gevraagd:
Is de Minister bereid, de dicnsplieh'lgcr.
van de voorjaarsploeg 1929, die ten gevolge
van de toen hccrschoude koude en om ziek
te te voorkomen niet werden opgeroepen op
do oorspronkelijk aangewezen dagen, waar
op zij reeds gerekend hadden, doch enkele
weken la er, toch met groot verlof te laten
gaan op de aanvankelijk daarvoor vastge
stelde dagen?
DE STAKING IN OOSTELIJK GRONINGEN.
Het voorbeeld van Simson ivolgsn?
Het Tweede Kamerlid Braat heeft den
Minister van Justitie de volgende vragen
gesteld:
Is het dén Minister bekend, dat door een
Spreker in een vergadering in de stakirigs-
itroek oostelijk Groningen is meegedeeld,
hoe men Sn Indiic graanvelden iu brand
ateekt door ratten uit te rusten me: bran
dende voorwerpen en zoo <le velden in te
Jagen?
Is de Minister bereid tijdig maatregelen
te treffen om de hooi- en graanvelden in die
etakingsstreken goed te kunnen bewaken,
ten einde dergelijke branden te voorkomen?
Het Tweede Kamerlid Hiemslra heeft den
Minister van Binnenl. Zaken gevraag':
Heeft de Minister kennis genomen van de
redevoering van don heer E. II. libels, gehou
den bij de opening van de vergadering van
dé Groninger Maa'schappij van Landbouw
op 25 Juni j.l. en waarin deze krachtige s'el-
IJng nam in het loonconflict in-oostelijk
Groningen?
Bevond de inspecteur van Landbouw, de
heer Kakebeeke. zich daar als vertegenwoor
diger van den Minister; en acht de MintsTet
het juis', dat hij op zoodanige vergadering
vertegenwoordigd is?
GEMEENTE-FINANCIEN
Nota der regeering.
Verschenen is een nota naar aanleiding
vau het eindverslag over kot ontwerp t A
herziening van de financieelc betrekking tus-
«chen hel Rijk en de gemeenten.
De commissie van rapporteurs vestigt er
aan het slot van haar eindverslag de
dacht" op,, dat het antwoord pp de inlichtin
gen, door één der leden gevraagd'op blZ. 13
in ,het voorloopig verslag, weinig precies _ic-
Gedoeld wordt op deze zinsnede; „Het lid,
hier aan hot woord, zou gaarne vernemen
of de minis'er dvj aproximatievo juistheid
der hier door hem genoemde cijiers erkent
em zoo ja, wat hem aanleiding heeft gegeven
bedoelde wijzigingen aan te brengen".
De regeering herinnert eraan, dat deze
zinsnede beantwoord is op biz. 16 van de
memorie van antwoord.
In de tweede alinea van die bladzijde is
medegedeeld, wat ar-ileiding heeft gege
ven de bedoelde wijziging aan te brengen.
Én in de derde alina is meegedeeld, dat en
waarom dc aproximatieve juistheid der door
het bedoelde lid genoemde cijfers niet kan
worden erkend.
Op dien grond ofttkont de regeering. dat
de cijfers, genoemd op de bladzijden 17 en
IS van het- voorloopig verslag tot de conclu
sie mogen voeren van de .„veiligs elling",
lri dc derde alinea van blz. 18 van het voor
loopig verslag bedoeld.
ZIEKENHUIS ..SALEM"
TE ERMELO
Jl. Vrijdag viel aan het bovengenoemde
Ziekenhuis de eer ten deel, dat hot een bo-
zoek mocht ontvangen van Mr. S. baron
Heemstra, Commissaris van do Koningin in
Gelderland, en baronesse van v^enistra.
De geëerde bezoeker? vertoefneu geruimen
tijd in Salem en namen mot grooto belang
stelling van ^Uos kennis. Bij hot vertrok bo
tuigden de heor on mevrouw van Heemstra
hun waardecring voop doze door hot particu
lièr initiatief tot stand gebrachte stichting,
terwijl de voorzitter van het bestuur,
Df. A. G. Honig, medo namojjs cte directrice
dè aanwezige bestuursleden Dr. Duoont.
chitect Knevel, de zusters en de patiënten,
hartelijk dank zegde voor dit aangename
bezoek.
BUREAU VOOR
ANDELSSNUCHTINGEN
JAARLIJKSCHE ALGEMEENE
VERGADERING TE AMSTERDAM
GEWAARDEERDE ARBEID
I)e vereeniging Bureau voor Hnndelrin-
lichti.'igen kwam heden te Amsterdam in
algemeen vergadering bijeen.
In zijn openingswoord herinnerde de
voorzitter van den raad van Bijstand aan
het feit, dat het bureau op 1 Oct. 1.1. zijn
25-jarig beslaan mocht herdenken.
Toen bleek pas, hoezeer het werk van
het bureau wordt gewaardeerd.
In 't bijzonder moet daarbij melding ge
maakt worden van het bezoek vanwege na
genoeg alle consulaten of van handelsatla-
chó's, de vertegenwoordigers van den bui-
tenlandschen handel, die een druk gebruik
maken van de diensten van het bureau en
deze gelegenheid te baat namen, om hun
erkentelijkheid daarvoor uit te spreken.
Het is zeker een verblijdend teeken, dat,
in weerwil van de zware protectionistische
of fiscale barrières, die nog stedes in bijna
alle landen tegen invoer uit den vreemde
zijn opgeworpen, de Nederlandsche fabri
kant en exporteur, door de te overwinnen
moeilijkheden als 't ware gestaald, noch
tans het hoofd flink boven water weet te
houden.
Verhooging van invoerrechten van en
kele artikelen in Lngelond, van vele zelfs
in de Ver. Staten van N.-A., verscherpte
concurrentie van Japan voor den invoer
van textielgoederen in Ned. Indic zijn even
zoovele tegenslagen, die weer verhoogde
krachtsinspanning vereischen.
Veelal moeten daardoor weer nieuwe
débouchó's worden gezocht, waarvoor de
bemiddeling van het bureau van zooveel
aarde kan zijn.
Ook de jaarverslagen van den directeur,
de heer W. D. Chambers, herinneren aan
het jubileum en geven van de feesten een
erslag.
Voorts wordt vermeld, dat het aantal
aanvragen voor het Binnenland steeg tot
31632, waardoor uitbreiding van het aantal
binnenlandöche agenten noodig was.
Ook in het afgeloopen jaar zijn wederom
pogingen in het werk gesteld samenwer
king te verkrijgen met meer buitenland-
sche instellingen op handelsgebied, bladen
n tijdschifton, om steeds grooter aantal
ragen voor adressen en handelsverbindin
gen te verkrijgen.
Het regelmatig propageeren van de Ne
derlandsche fabrikaten en producten over
de geheele wereld heeft wederom duizenden
ragen en aanbiedingen tengevolge gehad,
de bëreikte resultaten zijn goed. Meer me
dewerking van de firma's is echter zeer
gewenscht.
De rekening sluit met een batig saldo van
ƒ62.96; steun in den vorm van van een
rijkssubsidie acht de directeur zeer nood
zakelijk.
ACADEMISCHE EXAMENS.
T ecu n It. one II o n e n c o o'l re Dt'lft
Volledige uitslap. Gcslaacd: Bouwkunde, cand
0X-, de hoeren: MeJ. W. C. M. Jansen. Sehledan
W. L. Kussen. Langendreer; A. Kraatjenhagc-n
Amsterdam; MeJ. J. Kret. Rotterdam; H. A. v
Ocrlc. Lelden; A. Viergever. Rotterdam; J. Klaa
ronbetk, Hilversum; W. Vermeer. Rotterdam
Ingen. ex., de hoeren: C M. Bakker. Hilversum
MeJ. J. C. H. M. Roeree, Kaarden. J. W. T. vai
Erp. Magelang; H. Kammer. AsseD; A. vai
Leeuwen, 's-Gravenhage.
Fr. G. Heins;
im°en >*XJ. J
t. ex, de he<
staagd: Uechtew.
E. \V. Nlclson te
Bipsen te Amste:
Schllhgomau te
EnseheAi.
Geneeskunde: doet ex, de heeren TV. G. P. c
Raadt te Den Haag; A. L. J. Kunze te Venl
H. H. Maas te Rotterdam: C. J. Wijnberg i
Rotterdam
i M. K. Poland i
Geel.: Godgeleerdheid: Prop. ex, de he
Schenkoveld te Koudekerk a d. Riln;
Smeenk te Arnhem en W. J. de Ruiter
Pelle a. d. IJscl.
i H. J. Llndt en P.
heeren R. P. Brll-
H. de Be.
van der 1
ex, do h<
T. Brandt (fortius
nld, hoofd v. NaU
C. Visser: id, hoofc
de lieer E. j. Verwet).
Oormaanaehe Taal (Engelsch): doet
heer A. A. Prins.
Apothekersassistent, mej. A. J. van
Haarlem en do hoer R. P. Boomsma t
dam.
KOK* -- - -
slaagd: Geneeskunde:
Syts -
.nd.
U t
Oordt J.
Deff en 1
Godgeleerdheid:
Hoogeb
Natuurkuni
Adam. E. F. Drlon
F. G. W.
erdheid: prop.
ting, S. L. Hoogebiink
Kerknieuws.
VRIJE EVANG. GEMEENTEN.
Zestal: Te Dordrecht, J. J. van Pcte-
gem te Hilversum, AL J. Mooy Azn. to Win
schoten, D. W, Veldkamp to Leeuwarden, en
de heeren Lissenberg te Brussel, Van Wijk
te Kortrijk en Brouwer to Dordrecht.
CHR. GEREF. KERK.
Tweetal: Te Zie rik ze o, J. W. Geels te
Apeldoorn en H. Hoogenrioorn te Bunscho
ten.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Doorwerth en Heel sum
(toez.), E. Warmolts to Scherpenzeel (G.J.
Aangenomen: Naar Maarssen als
hulpprediker voor één maand), cand. J. G
Terlouw te Utrecht, beroepen predikant te
Kamperveen.
EVANG. LUTfl. KERK.
Aangenomen: Naar Wildervank-Vcen
dam (toez.), C. Riemen te Harlingen.
GEREF. KERKEN.
Tweetal: Te Aduard, S. J. Popraa
Nieuwendam (bij Amsterdam) en P. van
der Sluis te Onstvvedde. Te Mariênborg
(O.), cand. A. J. Boss te Zwolle en cand. G.
W. van Houten te Zwolle.
Beroepen: Tc Serooskerke (W.), M.
van Wijle te Oostburg. Te Wolfnartsdljk,
H. J. Kouwenhoven Jr. te Lcidschcndam.
Te Groote Lindt, H. van der Zando te
Wapenveld. Te Nijovccn, cand. L. W,
Wessels te Gorinehom. Tc Lutjegast, J
van Dijk te Duurswoude.
Bedankt: Voor Ten Post, K. van dor
Meulen te Kommerzijl
AFSCHEID, BEVESTIGING. INTREDE.
Cand. J. B a v i n c k, van Rotterdam,
hoopt Zondag 4 Augustus a.s. z\jn intrede te
doen als predikant der Geref. Kerk van
Gramsbergen. De bevestiging zal geschieden
door Ds. R. Sybrandy, van De Krira (O.)
Bott»
J: W
Scheikunde: doi
D«k, E. 1
Bosch. H. J Edel
i der Ho
heer H.
'eo»rtoenllkunde. doet. ex, ae
Molerus, H. Stoot en H. Suykerbuyk.
EXAMENS-NOTARIAAT.
het 1ste deel.
Engelhard te A
2dö deel.
Schoolnieuws.
CHR. H. B. SCHOOL TE HOOGEVEÉN.
Tot Ieeraar in de Ned. Taal is benoemd
Drs. J. F. Buisman, tijdelijk 1 eeraar aan de
Rijks H.B.School te Oud-Beierland.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Rotterdam (Vredenoordschool, hoofd
J. P. Hebly), J. M. de Vuyst, thans tijdelijk
aldaar.
N o o r d w ij k-B innen (hoofd H. Slee-
boom), mej. J. Ruighaver te Ridderkerk.
Pern is (hoofd W. Wemelsfelder), II. A.
Stemerding te Mijnsheerenland en als kw.
met akte J. de Lange te Schiedam.
Kampen (hoofd W. ten Kate), H. J,
Mcinders te 2de Exloërmond. Aang.
Werkendam (Ulo-Kopschool, hoofd I,
K. Gaasterland), .T. Eikelboom te Zwartsluis.
Als ond. met akte Wiskunde.
NAAR INDIË.
Bij het Chr. Onderwijs op de Molukken
zijn benoemd: D. Saathof, hoofd der Chr.
School to Grijpskerke (Z.), en A. Middelkoop,
onderwijzer te Vijfhuizen; en tot onderwij
zeres aan de Chr. School te Salemba (West-
Java) mej. C, C. do Quaastcniet te Utrecht.
OMGEZET.
Te Meersen (L.) wordt de Openbare
School omgezet in een Bijzondere School i
R.-K. Onderwijs.
HUWENDE ONDERWIJZERESSEN.
Te O doorn (Dr.) besloot de Raad met 8
tegen 5 stemmen aan huwende ondcrwijzerssen
ontslag te verleenen.
EXAMENS.
PROMOTIES.
Rtkiunlvtriltelt te Utrecht,
promoveert! Is tot Doctor lil de Wis- en
tuurkunde do heer O. Robinson, gebon
J. X.
lof). C. Rc
:°J5Us"tJ°pere
ld. 1
iofdv
H. Goedhart, W.
H. P. Galema en J. H.
"Horst: ld. hoofdv. Dierkunde: doet. ex.
Amsterdam
Haag en de I
r J. 1
- Den
EXAMENS-A NA LYST.
mitsoho Voreeniging. de dat
C. van der Baan. J. A. M. 1
d. Berg. M Brand. A. EL
EINDEXAMENS CHR. GYMNASIA.
Arnhem (Chr. Lyc.). Gesl. S. W. Bun
isterbeek; J. P. van Sorgo. Brussel; M.
Kipp. Arnhem; D. C. Tiemcns. Arnhem. H
T. G.
C. J. Hommes. G. A. Kolk; G. H. de
Koning. G. J. VAI»
W. H. do
f. J. Hommes. G
urn, L. O. Lykle»
n. Oïeëx. 12
h. Kroes. K
cldD. A. Masselink. Hoogevt
Hoogevec
•link, Hoogevoen; T. M. R. Sybrandy. do Krirr
H. Troost. Nöordseho schut; mej. Aa. E. Witte
mp. Hoogeve
uwardc
J. Feddet
ïrd; P. G.
mberg. 1
ion te Rotte
D. J. Rler
Ds. J. F. B e r k e 1, gekomen van Schoone Chatham (Engeland), op proe^chrlft; ..The Cyo-I H. Nieki
beek, werd in de Groote Kerk te Apeldoorn Enkhulxon.'8 op° proefschrift: .jntènsitat-
a*» pred kant der Ned. Herv. Gemeente be- Ca-Funkcnepcktrum."
vest:gd door Ds. D. J. Peterse, van De
Meern (U.) De bevestiger eprak over de
blijdschap van deze ure en legde allen na
druk op de eenige boodschap van élken Evan
gelieprediker: Jezus Christus. De tekst was
Hand. 8 5b. Na de bevestiging zong de Ge
meente staande haar nieuwen leeraar toe Ge
zang 96 tweede gedeelte. Heden (Dinsdag
avond) hoopt Ds. Berkel intrede te doen.
Cand. F. J. Broeger, van Den Haag, deed
Zondag jl zijn intrede bij de Ned. Herv.
Gemeente van Oude- en Nieuwe Wetering
vcor wie het een dag van groote blijdschap
was nu zij na en vaertture van 5 maanden
weer een eigen pred kant verkreeg. Des
morgens'had de beveetig:ng plaats door Ds
W. W. Siddré, van Zevenbergen, die een
rede hie'.d over 1 Kronieken 2S 20. Na de
bevestiging verzocht de bevestiger de Gemeen
te haar nieuwen leeraar te willen toezingen
Rs 334 2 en 3. Aan de handoplegging nam
mede deel de consulent Ds G. A. Pott, van
Bodegraven.
Dos namiddags hield de nieuwe predikant
zijn intreepreek over 1 Cor. 3:9, weike rede
met groote aandacht werd gehoord. Bii deze
Plechtigheid waren mede tegenwoordig de
Burgemeester en Secretaris der gemeente.
Aan höt Slot richtte de nieuwe Predikant
enkele woorden van dank tot verschillende
colleges en personen, o.a. ook tot den Burge
meester dezer gemeente. Daarna werd de
nieuwe predikant toegesproken door den heer
K. Laarman, namens „Forum1*; door den heer
C. G. H. Blok namens ,.Jawhe nissi"; en door
den heer Burgemeester van Alkemade, die den
nieuwen leeraar een woord van welkom toe
riep in zijn gemeente, daarbij den Wonseh
uitsprekende, dat hy op een zeer vrier.d-
schappeli.iken voet met hem zal mogen samen
werken. Tot slot 6prak nog een kort woord
IX Fott, die sprak namens de Gemeente, den
Kerkeraad en den Ring, tevens de Gemeente
verzoekende haar nieuwer, leeraar toe te
fngen Ps. 119. Het kerkgebouw was in beide
diensten flink bezet.
D s. J. H e 11 i n g a preekte Zondag to
Wyckel en Balk afscheid met Hebr. 18 8,
sprekende over „Christus, onze blijvende Hei
land, en op Hem wyzend als hoogsten profeet,
igen priester eu eeuwigen koning. Van
heinde en ver was men gekomen om de
plechtigheid bij te wonen. Ook alle oud-
Gemeenteleden, indertijd naar elders verhuisd,
n aanwezig. Onder het gehoor van Ds.
Hettinga waren ook diens heide grootouders,
hoewel reeds op zeer hoogen leeftijd geko
men. Des morgens had het afscheid voor de
Geref. Kerk van Balk plaats, terwijl des na
middags het eigenlijke afscheid te Wyckel
werd gehouden. Afgevaardigden van de Classis
Sneek, van de Kerk van Sloten (waarvan Ds.
Hettinga 6 jaar lang consulent was), alsmede
Ds. D. Zwart, van Nyemirdum, als vriend,
voerden tot den naar de Geref. Kerk van
Hasselt vertrekkenden leeraar het woord. Ock
was nog aanwezig de door de Classis aange-
:n conulent, Ds. H. J. Jager, van Jiltrijp-
Hommerts, die eveneens het woord voerde.
Toegezongen werd Ps. 121 4.
Ds. J. D. vander Velden, predikant
der Geref. Kerk te Kralingen (Rotterdam),
wien tegen 1 October a.s. na 40-jnrige ambts
bediening eervol emeritaat verleend is, hoopt
Woensdagavond 25 September a.s. in de Jeru-
zalemkerk zijn afscheidspredikatie te houden.
3e; H. Oustenk. Enschede;
PPjhede; T. Drost, Apeldoorn:
J. Th. Eyalnk. HaaksbergenM. H. van Tonge-
Haakabei
ig. En.
"aal
i; G. E. Ens«
Gesl. voor dlpl.
Hogendllk; L. Vingerling:
•Jeins; C. Huyeso; W. Ko
Smit; P. M. L. J. S. Ve
Zeelenberg, te Rotterdam; voor
v. Est, L. Huinink. Th. Jacobeen.
J. A. MSrling. G. Oosthor
H. de Vries,
'ste'eg; H. g'.
i Hlllegersberg.
Gemengd Nieuws.
Stlona: S, Kultert te Dokkum; J. Oosterhof
Leeuwarden; G. Petersen to Apeldoorn;
Scholten te Wlrdum; A. Span te AVirdum; F.
J. Tolsma te Boxum en H. L. Zwaagstra
deboorn. Afgewezen 1 candldaat.
Zutplit n. Geöx. 12 cand, goal. de dai
Hagen to Harderwtlk; N. S._ Bruggeman I
IJSVELDEN IN JUNL
Februari-vorstperiode.
Men meldt ons:
By Montfoort stuitte men bij het veg-
ruien van zand op de steenfabriek te Hees-
wijk, op een harde ijskorst. Er werd een ijs
laag van eenige meters lengte en ter dikte
van een decimeter naar boven gehaald.
TUSSCnEN DE DUFFERS DOODGEDRUKT
ij het verplaatsen van goederenwagens der
Tr-.mweg-Mij. Zu'.phon—Emmerik is op het
Vischpoortpledn te Zutphen het 5-jarig zoontje
van Cohen al spe'end tufschen de buffers ge
raakt en doodgedrukt. Even van te voren wa
ren de kinderen nog gewaarschuwd.
VERDRONKEN.
Te_ Amsterdam is een G-jarlg jongetje uit
de Van Hogendorpstraat in het Beltkanaal
verdronken. Hij was met nog een paar kame
raadjes aan het spe'on op een paar zolder
schuiten. J'.y het afduwen van een dezer schui
len ge~ akte hij te water. Toen men hem op
haalde w.'ren de levensgeesten reeds geweken.
Een 2^-jartg meisje van A. Sietsma te
Harderwijk, is verdronken.
Te Groningen werd het 4V4-jarig knaap
je J. K. vermist. Daar men vermoedde, dat
het kind te water was geraakt, is do politie
gaan dreggen en heeft inderdaad twee
later het lijkje opgehaald. Vriendjes vertelden,
dat het k:nd spelenderwijze moet zyn te
ter geraakt.
Het 2-jarig dochtertje van J. Albada te
Oudemirdura (Fr.) is verdronken.
Te Weert (L.) werd na ruim 4 uur dreg
gen uit de Zuid-Willemsvaart levenloos opge
haald het lijk van het 3-jarig zoontje var
schipper Waals van het schip „Tax'1.
TAL VAN HUIZEN IN VLAMMEN.
Te Glane in de gemeente Losser (Ov.) brak
's nachts brand uit in de woning van bakker
Engberink. Spoedig stonden ook twee andere
Luizen in l chtelaaie. De brandweer uit Gro-
n?.u (Duitschland) kon verdere uitbreiding
van den brand voorkomen. De drie huizen
zijn volkomen uitgebrand. Verzekering dekt
dc schade.
Te Oist (Ov.) ontstond 's avonds door on
bekende oorzaak brand in de boerderij van
Alberts aan den Eikenhof. Het rieten dak gaf
het vuur voedsel en korten tijd daarna stund
het huis geheel in lichtelaaie. Aan blusschen
viel niet te denken. Huis en inboedel waren
verzekerd, uitgezonderd de voorraad hooi.
Te Groesbeek (Gld.) brandde door onbeken
de oorzaak de woning van G. Peter, op ue
„Knopheide" af. De bewoners konden zich
ïr.et moeite redden. Van den inboedel kon niets
gx-borgen worden. Een paard kwam in de
lammen om. Verzekering dekt de schade.
12.151.15 Col
uurtje. 5—6
klnBBpra.itJe. 9Concert door de Harmom»
?.25—9.35 Meuwsber. 9.35—10 Concert dot de
•'Hrmonie.' 10—10.15 Verklezlngspraatje. 1#.|5
.30 VroolUke avond. Accordeon, mandoline es
imorlst.
rtlLVÉMBUM (1071 M.) 10—10.15 Mnrsenwtf-
dinc. 13.152 Concert. 2—2.35 Kookpraatje. Z.w
3 Gr mofnon. 3—4 Lezing. 4.30—5.30 Micro-
ondebucanten. 6.30—6.15 Concert. «.15—9.45
lopin-recllal door Kle Batenburg. 9.43 Voort-
tting concert. 7—7.15 v'erklezingsrede. Com-
Radio Nieuws.
I'iirtö. 7 15—7.30 Vcrkle«lng»rede
•A.F. 7.80 Voorzetting -
Mutlel LlTLl
l'AVE.VTRY 1562 M 10 35 MorgenwlJdlnév
11.70 Gtamofoon. 12.20 Orgelconcert. 1.20—2.2»
i Zang. Spreker; VV*. H. VUeget
JBBBhe*
1.20 Licht orkert.
JPL.m.-ber. 7.05 De Wt-
(MudrlgHlcn). 7.20 Lezing. t.«ê
.50—3.50 lo steenlegging
Memorial thi
5.35' Kinderu'
releas Singers (Mud.
Cnuieriê 3.05 lersche volkalledjei
8.20—8.50 Lezing). 9.20 Nleuwsner. it MU-
lekles. 10 Muziek. 11.05—12.20 Muziek.
44 M.) Ii80—1«
'4.005.05 Gramofoon. 6.557.20 Ora»
8.20 Liter, caueerle. 3.5511.10 Koor-
LANGENBHRG (402 M.) 7.50—8.50 Orkest.
).35 Graniofoon. 1.25—2.50 Orkest. 3—3.50 Sproo*
je. 5.55—6.50 Orkèet. 8.36 Concert.
ZEESEN 1649 M 12 20—12.45 L«» etl weer-
richt. 12 501.15 Oramofoort. 3-206.20 L®-
ilngen. 5.206.20 Concert. 6.20—8.05 Lezingen.
20 Tooneel-uitzending.
HAMBURG (392 M 4.35 Volksliederen. 8.2(1
liuiek. 10.35—12.40 Muzl"
ei wlik, H.
Almelo. At-
EXAMENS-STUURMAN.
EXAMENS-GERECHTSDEURWAARDER.
Don Haag, 1 Juli. GeBl. de heeren: J. C.
Amoureus. Hello; J. Bakker. Amsterdam; B. Ber
kel, Rotterdam; J. W. Biersteker. Helder; J. A.
Boogarda, Den Haag; L. J. Borstlap, Den Haag;
M. Couperu3._Heerenveen; P. A. F. van
1
MMMHiler Glos]
A. P. Harends, 's-Hertogenl
IJmuiden; A.J. Het
Ensc)iedö';
euWen, Gorlnchi
Oude. Rotterdi
rmmn
mond; J. Veltkamp. Alkmi
doorn; O. O. M. Verh:
trlcht;
E. E. J. Parr
j, Apel*
mSHPIHIIJ; O. J. Ver-
Rotterdam: C. Visser. Den Haag; D. J. de
vries. Drachten: H. van Voorst. Zutphen: L. Vrll-
burg. Dragten; H. Waterman. Amsterdam; G. G.
EX.-CHR. BEWAARSCHOOLONDERWIJS.
Juli. Voor akte A (hulpakte
opleiding
icholei
hier: A. de Ivnegt. PI. van Huun. E. van der
Kraan, A. Propp-rt. L. de Hoog. M. Kool. P.
van Boom. K. 't Hart. A. 't Hart. J. C. Oskamp:
M. Bonman. M. V. d. Vlls. P. den Draak. A. Ver-
Boom. Gr. Hesslng. A. van Konijnenburg.
Voor akte B (hoofdakte): R. do Haan. A.
Hulzer, E. Vogelaar, M. Oldon en M. Plomp.
EXAMENS-M.U.L.O.
Deventer. Geslaagd voor diploma B: T. W.
Bokina, Deventer; W. H. Grootenhuis. Twello;
O. J. W li tink; H. J. Jacobs; F. W. Hendriks.
schede: J. H. 1
B. M.
1 Puffclen, En-
diploma A: G. D. Eekliule, Deventer; .G.
COMMUNISTEN-AGITATIE.
Men meldt uit Groningen aan de Maasb.:
3jj de ontbinding van den stoet, die
Koninklijke familie had gedefileerd, is het cp
de Ossenmarkt tot een inc.dent gekomen. E-en
aantal communisten in een met verkiezings-
bÜjetten beplakten auto gezeten, zwaaide met
ruode vlaggen en strooide biljetten uit. Het
Oranje-gez.nde publick ergerde zich hieraan en
vitl do communisten aan. Hierby werden ae
opschriften verscheurd. De inzittenden van
den auto werden ontzet. Zij zijn naar hel
politiebureau overgebracht.
DOODELIJKE VAL.
Te Oud-Gastel (N.-Br.) is de 64-jarige
landarbeider Chr. Bierbooms van een kar ge
vallen. Hy bekwam een hersenschudding en
is aan de gevolgen daarvan overleden.
VERDRONKEN.
Uit de Heler.avaart onder Deurne (N.-Br.)
werd opgehaald het lijk van iemand uit Meytl.
De ongelukkige was vader van een 2
gezin.
Te Zwolle is het 4-jarig dochtertje
schipper Hoekstra op het Koode Torenplein
te water geraakt en verdronken.
PER MOTORBOOT OVER DE NOORDZEE.
No ir verluidt is het vliegtuig vail Franco
hot eerst opgemerkt door luitenant Lewin,
die niet anuere vliegers van de Eagle was
opgestegen voor de nasporingen. Lewin eu
zijn wuurnomer hadden reeds 5 uur rondge
vlogen en hun benzine raakte op, zoodai zij
juist besloten hadden terug to keeron, toen
zij een drijvend voorwerp ontdokten. liet
uitzicht was slecht, maar toen zij daalden om
beter te zien, zagen de Eugclsche officieren,
dat do Spanjaarden naar hen wuifden,
Zij stelden de Eagle dadelijk op dc hoogte
die met volle krucht naar de aangewezen
plek 8toomdo eu de verloren gewaandun
opnam.
DE FABRIEKSBRAND
TE WORMER
Omtrent den fabrieksbrand te Wormer
wordt nog gemeld:
Tot Zondagmorgen 10 uur heeft het perso
neel in de fabriek gewerkt, terwijl een uur
rodien dc ingenieur, tezamen met den fabrieks-
chef dc ronde door de fabriek hebben pe-
daan, zonder eer.ig onraad waar te nemen.
Door het optreden van de brandweer kon.
naast het pakhuis „Wormen-eer" de machine
kamer voor het vuur worden gevrijwaard*
De fabriek zelve, die in eigendom toebehoort
aan den heer W. Krushoop te Aerdenhout,
werd geheel verwoest.
Naar men mededeelde, lijn juist den last
rien tyd veel nieuwe en kostbare machines in
de fabriek geplaatst, tenvijl de groote voor
raden, welke In het pakhuis Ugpn opgesla
gen, door water, doch vooral door de rook
zwaar beschadigd zijn en feitelijk niet meet
voor verkoop gebrü.kt kunnen worden: dez«
voorraden vertegenwoordigen een waarde var»
ongeveer f 100,000. De schade tocgebvechs
aan gebouwen, machinerieën en verbrande gua-
dtren bedraagt circa f 500,000.
Het ligt in de bedoeling het bedryf to#
spoedig mogelijk weder in werking te oreft-
gen, hoewel hiermede verscheidene maanden
zullen gemoeid zyn.
Gebouwen, machines en goederen zyn o*
beurspolis verzekerd.
EEN GEVEL INGESTORT.
Toen twee metselaars uit Thorn bezig wa^
•en met het wegnemen van stutten bij een
■erbouwing te Oler, gemeente Grathem (I*)»
.:wam plotseling werking in een der gevels.
Eenige werklieden konden nog jui6t op tijd
wegkomen, doch de eene metselaar werd on
der het neerstortende puim bedolven, terwijL
de andere een ernstige ribbreuk opliep. In
zorgwekkenden toestand werd eerstbedoeld#
onder de puinhoopen weggehaald en nadat
geestelijk en geneeskundige hulp verleend was
unar het hospitaal-ziekenhuis te Roermond
overgebracht Zyn toestand ix le. nsgevaan.
lijk. De toestand van den andere is tamelijk
ernstig.
EEN VERKIEZINGSRELLETJI
Men meldt ons uit Bodegraven:
Zateiriagavond kwam (wat tc voren be
kend gemaakt was) een rootfe auto uit Lel
den, mee de Kaavercandidaten van de S. D,
A. P., die een tocht maakten via Alphei» ed
hier tot aan iSicuwerbrug. Roods in Bode
graven ging het Spreken op do Markt niet
erg vlot, daar de jeugd zich niet onbetuigd
liet, wijl de heer Óktemaös, hot S. D. A. P.
raaisiid, zich op de bekende schehlmanie*
uitliet De tocht ging daarna door naarNieu-
werbrug, waar opwachting werd gemaakt
door een stroom van Nieuwerbruggers, een
apart soort bevolking.
Direct toen do sprekers cn zangers wilden
beginnen, werd uit volle borst Oranie boven
ingeze:, on na alle mogelijke scheldpartijen
vau de zijde der S. D. A, 1'. kwam het spo«*
dig tot handtastelijkheden.
De ruode vlaggen werden van de auto't
gehaald, aan stukken gescheurd on ver
brand. Doch ten slotte word hot hijzonder
mooi, daar de heer Oldemans als groot oot-
wapenaar een dinge je uit zijn zak to voor
schijn haalde, dat in een schede zat, in den
vorm van een buitengewoon groote dolk.
Geen speelgoed, doch een groote scherp®
dolk, waar hij do menschel» meo dreigde,
althans mee rondzwaaide. Toen de poüt'i*
hem echter eventjes mede nam, werd hem
verzocht het verb- n wapen over te geven.
Alzoo \\;erd de groote on.wupenaar zelf ont
wapend, daar lui een groot gevaar voor d«
omstanders opleverde.
FEUILLETON
De Waard uit de Dubbelde Witte Sleutels
of: De kajuitsjongen van de Mauritius
Door J. M. DROOG EN DIJ II
(27
De inboorlingen konden zich niet begrij
pen. waarom de meeste gasten zoo plotse
ling voor den drank bedankten, dien zij
eerst blijkbaar zoo lekkur hadden gevonden.
Vol trots toonden zij den Hollanders een
paar oude besjes, zonder één tand meer in
den mond, die volgens de inboorlingen dp
beste Cica brouwden! Na deze voorstelling
was er echter niet één Hollander nicer te
bewegen één druppel van den drank te
dr^ i en.
HOOFDSTUK XVII.
De „El buon Jesus".
Aan alle goede dingen komt een einde.
Zoo werd het ook tijd. dat de Hollanders de
eastvrije Indianen gingen verlaten en naar
SL Maria stevenden, waar ze De Lint hoop
ten aan te treffen.
Toen zr het eiland nnderden, zagen ze al
uit de verte dat er een schip op de reede
lag. Iedereen aan boord was verheugd, want
dat moest bepaald ue Frerick Henrik zijn.
Tot aller vorwondering heesch het vaar
tuig echter eensklaps de zeilen en nam het
de vlucht. Het was nu duidelijk, dat het
geen Hollandsch schip was. Van welke natie
dan wel was niet moeilijk te raden: 't moest
een Spanjaard zijn.
Dat werd me eensklaps een drukte van
belang aan boord van <Jo Mauritius en de
Rendragt. De zeilen, dia reeds gedeeltelijk
gereefd waren, werden weer geheschen en
het vijandelijk vaartuig werd nagezet
We moeten den snuiter inhalen, Jaap,
zei Van Noort Als hij ons ontsnapt, waai--
schuwt hij zijn kornuiten en dan hebben we
kans, dat we een paar oorlogsschepen op
ons dak gestuurd krijgen.
't Zal aan mij niet liggen, admiraal,
antwoordde de stuurman. Nu zal Jaap eens
toonen, dat hij niet voor niets vijftig jaar
on zee heeft gezwalkt
Onderwijl gaf Van Noort last alles voor
het gerecht i,n gereedheid te brengen, daar
het zou kunnen zijn, dat de Spanjaard te
genstand bood. De stukken werden geladen,
dé musketten boven gebracht de enterha
ken gereed gelegd en de vuurpotten klaar
gezet
Twee volle dagen cn nachten duurde de
jacht Toen werd het vreemde schip einde
lijk achterhaald en tot bijleggen gedwongen
Het bleek nu, welk een goede vangst men
gedaan had.
De kapitein deelde namelijk mede, dat
hij i-ceds langer dan een jaar wist, dat er
Hollandsche schepen door straat Magelnen
naar de Zuidzee zouden komen. Hij kruiste
nu met zijn schip, de „F,l buon Jesus" ge
naamd, al geruimen tijd rond en had de
opdracht, de oorlogsschepen, die te Lima
lagen te wachten, te waarschuwen, wanneer
zich vreemde scheper» mochten vertoonen.
De Hollanders waren dus aan een groot
gevaar ontsnapt
Nog een ander voordeel leverde de ver
mecstering van de „El buon Jesus" hen op.
Bij ondei-zoek bleek het schip voor een groot
deel geladen te zijn met meel en spek, wel
ke levensmiddelen voor goeden buit wer
den verklaard
—Dut moest De Lint eens bijwonen, jon
gens, zei Jaap met de roodo ooi-en tegen Han
nes en Dirk; dat de spekken ons spek leve
ren.
Jammer, dat hij niet van de partij is
geweest antwoordde Hannes. Waar zou hij
toch uithangen? Als de Frerik Hendrik
maar geen ongeluk is overkomen?
Kom trachtte Jaap hem gerust te stel
len, De Lint en Gijzen zijn eer» paar oude
ratten, die de zeemanskunst op en top ver
staan en niet voor een storin vervaard zijn.
Ik voor mij geloof, dat zij den koers kwijt
zijn geraakt cn dat we ze vandaag of mor
gen nog wel zullen zien opdagen
Gaan we nu weer naar Santa Maria
terug, vroeg Dirk, om daar op de Frerik
Hendrik te wachten?
Jaap trok een bedenkelijk gezicht en zei:
—Ik vrees, dai dit niet gaan zal, jongen
We zouden den wind vlak tegen hebben.
Bovendien geloof ik, dat het toch tot niets
zou leiden, want het kan zeer goed zijn, dat
De Lint het eiland niet heeft kunnen vin
den en in dat geval zouden wij natuurlijk
voor niets liggen wachten.
Ook Van Noort was van meening. dat men
niet moest trachten Santa Maria terug te
vinden. Hij gaf last naar Valparaïro te va
ren.
In de ruime haal, del Gunseo gennnmd.
lagen enkele schepen voor anker, die door
de Hollanders zonder veel moeite genomen
werden Van Noort besloot het grootste „los
r>cos" mede te nemen.
De bemanning van het 5 :p g"f h'j r
wel de vrijheid. Ook de opvarenden van de
,E, buon Jesüs" mochten in vrede gaan.
Er waren er onder de bemanning van de
Mauritius en de Eendragt, die dezo handel
wijze van hun admiraal afkeurden en er
sterk voor waren om iederen Spanjaard, die
hen in handen viel te dooden. Aan den
drang dezer ruwe en wreede lieden gaf Van
Noort echter niet toe.
Ik bestrijd de Spanjaarden, zei hij,
waar ik maar kan, want het zijn de vijan
den van ons vadorland. Maar ik wil mijn
handen niet bezoedelen met het bloed van
weerloozeiL
Sparen ze dan de Hollanders? werd
hem tegengeworpen. Hoeveel weorlooze
landgenooten zijn er niet reeds door do
Spanjaarden vermoord? Denk aan del Prin-
cipé, admii'aal, waar ge uw eigen broer
door sluipmoord hebt verloren!
Ik ben del Prlncipé niet vergeten, man
nen, en evenmin mijn broer, maar daar wa
ren het Portugeezon en nu zijn het Span
jaarden.
Eén pot nat! werd er geroepen.
Dat moge waar zijn, maar de men-
schelijkheid gebiedt me deze mannen in
vrijheid te stellen.
Ge hebt gedurende den tijd. dat Ik admi
raal ben, gezien, dat ik niels en niemand
spaar, als mnn tegen mij opstaat. Gij zult
ook zien, dat de Spanjaarden, als het een
gevecht op leven en dood mocht worden,
van mij geen genode te wachten zullen
hebben. Doch deze mannen hebben zich zon
der strijd oveigegeven.
Die lafaards! klonk het
Zonder op dezen uitroep in te gaan. ver-
Vd'gde Van Noort:
-- Pu nu moot ik u nog iets anders zeg-
1 gevangenen vernomen,
dat er dieper dc baai in, voor Valparaiso,
een Hollandsch schip ligt, dat ln handen
der Spanjuardcn is gevallen. Zeer waar
schijnlijk is dit écn der schepen van de
vloot die onder Mahu voor ons uit Rotter
dam is vertrokken. We kunnen er niet aan
denken onze landgenooten uit hun gevan
genschap te verlossen, daarvoor zijn we te
weinig in getal. Door onze gevangenen in
vrijheid to stellen, kunnon we er echter
misschien toe medewerken, dat hun lot ver-
boterL
Hoewel cr nog eonigon mopperden, bleef
Van Noort bij zijn besluit: de gevangenen
verkregen hun vrijheid, behalve de stuur
man Juun do S. Aval, twoo Negerslaven en
twee Mestiezen.
Daar de admiraal vernam, dat or te Lima
drie groote oorlogsschepen, ieder met 24
stukkon cn 300 man, gereed lagen om uit
te zeilen, oordeelde hij hot raadzaam deze
plaats te mijden. Hij besloot verder noord
waarts te gaan, na^r Kaap San l'ranclsco
on daar de zilvei-scliepen, die uit Peru zou
den komen, op te wachten en zoo mogelijk
to nemen
De vloot bestond nu weer uit vier sche
pen. nl. (Ip Mauritius, de Eendragt. de El
buon Jesus en de Los Picos. Al dadelijk
bleek, welk een slechte zeiler dit InaLste
vaartuig was. Het vorderde heel langzaam
en do nndcro schepen moesten voortdurend
oppassen het niet uit het oog te verliezen.
Het door Van Noort bedoelde schip
was het jacht „De Rlijde Boodschap", in
den regel „Het Vliegend Hert" genoemd.
Het stond onder hevel van Direk Gerrits-
zoon. Deze Enkhuizer was de eerste Neder
lander, die in China en Japan geweest was
er» droeg daarom den bijnaam „China".
Er werd daai-om besloten het schip te ver
laten ei» het in brand Je stuken.
Eenige dugen later liet Klaas Pictefst,
die als kapitein op do El buon Je»us was
overgegaan, ziel» met de jol naar do Mau*
ritius roeion.
Wel. Pietersz, riep Van Noort hem
toe, geef je nu den brui al vau jo kapitein-
schdp?
Neen, admiraal, luidde het antwoord.
Ik heb u echter een metlodeuling te doen,
die u allesbehalve aangenaam zal zijn.
Kom maar aan boord cn ln mijn hut,
kaptein, of is hel geen geheim wat jc me te
vertellen hebt''
Neen, alle mannon mogen het wol ooft#
hooren, hoe fraai we door den Spanjool beet
genomen zijn.
Onderwijl was Pietersz aan boord van do
Mauritius geklommen.
Het is uu» van nijd uit je vel te sprin
gen. Verbeold je, dat er drie sloopsiadingen
gaud onzen neus voorbij geguan zijn,
Ben je nie-. wijs, kerel?
Laat naar jo kijken.
Maak dat jo grootje wijs.
Doze on dorgelijke uitroepen waren liet
antwoord op deze verrassende medodeeling.
Houdt allen jo mond, schreeuwde Van
Noort en laat Pietersz vertellen wat hij
weeL
Deze doolde nu mede. dat Manuel, een
der negerslaven, hem had verteld, dat de El
buon Jesus 52 kistjes met goud, meer dan
10.000 pond wegende, aan boord had gehad,
maar dat de Spaansche kapitein, d'Ivarra
deze over boor 1 had laten werpen, k*»n hij
bemerkte, dat hij den Hollanders m#t koa
(Wordt vervolgd);
