lliruiur TViïtsrljr (Tourant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
EENiGHEiD VERMAG VEEL,
ABONNEMENT:
Per kwartaal
(Besehikkingskostcn 0.15).
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending
Bij dage'ijksche zending m
7*—
Allies bij vooruitbetaling.
Losse nummers 5 cent.
met Zondagsblad 7% cent.
•ikrijg
No 2781
Bureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
ZATERDAG 29 JUNI 1929
ADVERTENTIE !f»
Van 1 tol 5 regels1.17%
Elke regel meer m 0.22%
fngez. Mededeelt ngen
van 1—5 regels 2J0
Elke rcge. meer 0.15
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend 1 0.10
10e Jaargang.
Dit nummer bestaat uit VIER bladen,
lerug en voor onzen blik rijzen zy op,
.in al hun onvolmaaktheid, als de dra
gers onzer beginselen. En zoo komt de
strijd op hooger plan te staan, ja, op het
allerhoogste plan. En als wij ons dan
maar kunnen opwerken om dezen berg
te beklimmen, dan worden de menschen
steeds kleiner, maar het ideaal steeds
;rootsr. En dat ideaal isonderwerping
van al wat leeft in staat en maatschap
pij aan God Almachtig.
Het voorbereidend werk voor de ver
kiezing is nu welhaast achter den rug,
al blijft er nog genoeg te doen en al zal
ons blad ook zelfs den allerlaatsten
avond zijn lezers op hun groote taak
wijzen. Maar overigens, twee werkda
gen resten nog slechts.
De lauwheid was, ieder wist het u te
vertellen, ontzaglijk groot. Maar hoor
den wij datzelfde liedje, evenals over de
tijden, welke steeds slechter heeten te
worden, niet bij elke verkiezing?
Maar komaan, misschien was het dit
maal wat erg, hoewel er toch ook nog
heel wat volksgroepen vallen aan te wij
zen, waar het allesbehalve doodsch is én
wie men om lichamelijke en om geeste
lijke redenen van harte de kalmte van
het gewone leven straks weer toe-
wenscht.
En overigens, hoe méér menschen de
voorrechten van het kiesrecht en van
den kiesplicht genieten, hoe grooter per
centage lauwen, kou den, onverschilligen.
Dat kan niet anders ook. Thans zijn
er 263.000 kiezers méér, wat het getal
betreft dan vóór vier jaren. Bovendien
zijn er van de kiezerslijst van 1925 on
geveer 213.000 wegens overlijden afge
voerd; in totaal zijn er dus thans onge
veer 475.000. Wat voor politieke scho
ling hebben deze menschen gehad? Zij
hebben slechts hooren praten over de
huidige onmacht van het parlemen
tairisme en dat zij hoofd voor hoofd
niet warm loopen voor de zaak, is best
te begrijpen.
Wij noemden daar de onmacht van
het parlementairisme of wilt ge, de par
lementaire inzinking, waardoor jn cns
land nu al vier lange jaren een Kamer
•wel heel bravourachtig doet tegenover
een niet-parlementair Kabinet, doch
het, heel verstandig, laat bij blaffen en
aan bijten niet toekomt.
Is het dan niet verklaarbaar, dat ve
len oordeelen hun hand niet te willen
verdraaien, als het om de vraag gaat:
hoe wordt de samenstelling van dat Par
lement?
Zeker, het is te verklaren, maar die
politiek-onversch illigen, waarbij velen
zich, omdat het bijna gekleed staat, on
nadenkend aansluiten, hebben toch wel
te overwegen, wat West-Europa zou
moeten doormaken, als er geen parle
mentair stelsel was, al lijdt het dan in
zijn werking aan de gevolgen van een
onregelmatigen hartslag.
Zonder parlement was West-Europa
een speelbal der revolutionaire dicta
tuur, als Rusland, of het was als leem
in de handen van een fascistischen pot
tenbakker.
Dat laatste zou menigeen nog niet zoo
ongelegen komen, vangt men vaak in
een gesprek op. De sterke man, heet het
dan, hebben wij noodig. Een Mussolini,
een soort Napoleon.
Hoe snel zou het berouw den roep om
den sterken man op den voet volgen
In Italië en ook elders kan dit soort fi
guren in een bepaalde tijdsformatie wat
goeds verrichten, ofschoon de eindbalans
nog niet is opgemaakt, ri&ar de groote
geestelijke goederen der vrijheid van
West-Europa verdragen niet één sterken
man over de mer.schelijke samenleving.
Wèl meerderen naast elkaar om weten
schap en maatschappij tot grooter wel
vaart op te voeren.
En daarom, met al de gebreken van
het tegenwoordige parlementaire stel-
stel, wij zien er een burgerplicht, een
schoone burgerplicht in, om het te hand
haven en het te vrijwaren voor verdere
inzir ing.
To gestemd, dat er lauwheid is, toch,
hoe dichter bij den verkiezingsdag, hoe
meer het bloed kruipt, waar het niet
gaan kan. En als straks de bus open
gaat, zijn er in onzen eigen kring al heel
weinigen over, die zich niet ontworsteld
hebben aan de greep der onverschillig
heid.
Zeker, als het louter om de personen
ging, zou men kunnen volharden in den
toestand van dofheid. Want de jacht om
eer en positie op openbaar gebied is
vaak ergerlijk. En de wijze van hande
len dikwijls verre van volmaakt. Daar
om heeft de publieke opinie, heeft de
pers alles vast niet goed te praten. Maar
daarvoor is het nu niet de bestemde
tijd. Ook wij, in dienst van de pers,
eischen voor de toekomst dit recht voor
ons op, gelijk wy het in het verleden
deden.
Echter, de personen treden thans
Hoe dichter de verkiezingsdag na
dert, hoe meer dat ideaal toch weer al
len lokt, die, bewust of minder bewust,
leven uit de anti-revolutionaire begin
selen. Wij meenen zelfs, dat deze saam-
hoorigheid, het dicht op elkaar aandrin
gen, om gezamenlijk te strijden, kan het
zijn gezamenlijk te ovenvinnen of ge-
lamenlijk de slagen op te vangen, als
God het zoo wil, ditmaal grooter is dan
de laatste jaren het geval was.
Al is er dan een scheur gekomen in
de gelederen der Christus-belijders in
ons land, daar tegenover staat, dat
steeds meerderen zich grimmig afkee-
ren van de afbraakpolitiek en hun hart
wijd openzetten voor wat in den grond
der zaak één is en één moet zijn.
En hier staan wij vlak vóór de vlek,
die de laatste jaren den publieken ar
beid der rechtzinnige Protestanten in
Nederland ontsiert. Of is het niet erger
lijk, hoe steeds hooger kunstmatige
muur wordt opgetrokken tusschen
Christenen onderling en in den heeten
strijd om zetels men nauwelijks af kan
blijven van -iemands staat voor de
eeuwigheid en menschen van één dag
zich bijna het brevet van hemel wachter
toekennen?
Dat zij één zijn, het groote woord van
den Heiland, waarmede Hij het klein
gedoe gegeeseld heeft, is een klank uit
het verre verleden en beteekent in de
practijk: Denk in alles precies als ik
erover denk, of mijn menschelijk oor
deel over u zal onbarmhartig zijn.
Ergerlijk is de jacht op de Christelyk-
Gereformeerde vrienden en op de trou
we Hervormde broeders en zusters.
Ergerlijk de minachtende wijze, waarop
wat tot de Gereformeerde Kerken be
hoort, wordt behandeld. Ergerlijk de
laatdunkende manier, waarop Vrij-
Evangelischen, Lutherschen en Doops
gezinden als het ware uit de gemeen
schap worden verwijderd.
Maar meteen kon men niet heerlijker
het ware karakter der anti-revolutio
naire partij tentoonstellen. Als namelijk
de groote interkerkelijke groep van be
lijdende Christenen in dit land, welke
tezamen zoeken naar den grootsten ge-
meenen deeler.
Wij hebben moed, dat deze horzels,
welke allen vruchtbaren arbeid willen
tegenstaan, in hun eigen strikken ge
vangen worden. Nooit bloeide de een
heid schooner op, dan bij deze verkie
zing. Zie onze nummers van de laatste
dagen, ook van heden, en verblijd u
met ons in de gezonde reactie, welke zich
alom openbaart.
Zoo gaan wy deze stembus tegemoet,
versterkt door de wetenschap, dat moed
tien vóór geeft. De anti-revolutionairr
partij is nationale partij bij uitnemend
heid. Ditmaal is er de minste wanklank
niet tusschen rechter- en linkervleugel.
Natuurlijk, er zijn 6y ons schakeerin
gen, als. overal, en gelijk er wezen moe
ten. Maar het karakter van rotspartij,
waartoe alle lagen der bevolking mee
werken, ontneemt men der anti-revolu
tionaire partij nooit, of wel, zij zal cr
niet meer zijn. En dat brengt mee, dat
in dagen van strijd, het bloed kruipt
waar het niet gaan kan. Dat zij allen
één zijn, ook als de Staat ons zijn plich
ten oplegt, treedt ditmaal schooner aan
den dag, dan gehoopt mocht worden.
Den horoscoop trekken wy niet Pro-
feteeren is ons vak niet. Wy werken en
bidden. Maar wy hébben goeden moed.
De kansen staan niet slecht
In coalitie trekt de anti-revolutio
naire party niet op, maar toch gaat ons
groot verlangen steeds uit naar eer.
meerderheid der drie groote rechtsche
partyen, waaraan wy de toekomst van
ons vaderland het meest gerust zouden
durven toevertrouwen.
De Nieuwe Rott. Crt. meent wel
reeds te moeten schrijven, dat de even-
tueele vorming van een coalitie-minis
terie ,,geen eerlijk spel" zou zijn, maar
voor de interpretatie van wat op poli
tiek gebied eerlijk is of niet, behoeft
men niet per sé ter schole te gaan bij
de liberalen.
Hoe grooter verdeeldheid onder de
Nederlandsche Christenen, hoe grooter
J kans, dat het tien procent der bevol
king, hetwelk zich vrijzinnig noemt,
weer de lakens uitdeelt. Wy zullen dus
de Nieuwe Rotterdammer, wier invloed
cp economisch gebied grooter is, dan in
't staatkundige, maar stilletjes als mo
raaltheoloog laten optreden. In het Cal
vinisme ligt de oorsprong onzer volks-
vryhedenhet liberalisme kan, volgens j
dr. Brugmans, moeilijk andere stelsels
verdragen.
Van eerlijkheid gesproken, het libe-
rale Vaderland komt er meer rond voor I
uit. Het helpt den socialist Albarda
„wenschen, dat rechts minderheid zal
worden" door de kefferpartijtjes. Zoo
heeft men hier weer de innige geestver
wantschap tusschen liberaal en socialist,
als het tegen de christelijken gaat.
Boven alles anti-clericaal
Dat onze dwalende mede-christenen
dit niet inzien en zelfs in de kaart van
dit geestesverbond willen spelen, kan
ons slechts bedroeven, maar het kan ons
ook aansporen tot de uiterste krachts
inspanning.
En zoo willen wy, lezers, de laatste
dagen benutten als nog nimmer te voren.
Vergaderen is goed, kan schoon zyn.
Optochten formeeren en ze doen slagen
kan streelend zijn. Maar bovenal gaat
het contact van persoon tegenover per
soon.
Zie rondom u en spreek met wie twy-
felen. Houdt goede lectuur onder de
oogen van dolenden en beproef ze af te
doen zien van menschen met al hun
kleine menschelyke eigenschappen,
maar richt hun gedachten op de groote
beginselen, welke het leven voortstuwen.
Maak allen een lijstje met tien, twin
tig namen uit uw omgeving en zorg
voor Dinsdagavond te weten, hoe deze
uw kennissen over hun burgerplicht
denken.
Dat zal wat tijd kosten, wat moeite,
wat geestesinspanning, maar daarna
zullen er wel weer vier jaren van elec
torale rust komen, wat het Parlement
betreft.
Zoo trekken wij op, Woensdag aan
staande in één gelid. Mannen en vrou
wen, stedelingen en dorpers, intellec-
tueelen en eenvoudigen, patroons en ar
beiders, schippers en boeren, ambtena
ren en middenstanders.
En tezamen bouwen wy aan één
schoon mozaiek. Want nog is de anti
revolutionaire partij de natioxiale'partij,
de i'o/fcspartfj bij uitnemendheid. En als
wy dan onzen plicht hebben gedaan,
maar ook niets minder, leggen wij de
uitkomst in Godes Hand en zullen be
proeven in voorspoed dankbaar en in
tegenspoed geduldig te zijn.
EIGEN BELEID VEROORDEELD.
Met leedwezen hoeft men in onze kringen
-het droevig feit geconstateerd, dat door
het optreden van Ds Kersten aan de samen
werking der drie rechtsche groepen een
einde werd gemaakt
Met leedwezen omdat men bij ervaring
wist wat onderlinge samenwerking in den
loop der jaren aan zegenrijks wist totsland
te brengen.
Met leedwezen omdat men beter dan
de buitenstaander leerde beseffen, welke
aanvallen op geestelijke en zedelijke goede
ren door onderling begrijpen konden wor
den afgeweerd.
Met leedwezen omdat men wist dat een
intermezzo-Kabinet zich verre zou houden
van het ter hand nemen van principieele
vraagstukken, die toch voor het welwezen
van eeo volk van de grootste beteekenis zijn
Ook de leider der S aatkundig Gerefor
meerde Partij wist, althans had behoorente
bedenken, dat na het verbreken der samen
werking geen sprake meer kon zijn vaneen
Regeering. die de totstandkoming van be
ginsel punten zou bevorderen.
Toch had de heer Kersten den moed al
heel spoedig het huidige Kabinet in gebreke
•te stellen, omdat het zich binnen de neu
trale zóne hield.
Het tegenwoordige Ministerie werd in
staat van beschuldiging gesteld door den-
gene. die er de baan voor vrij maakte.
Op meer afdoende wijze had de heer Ker
sten eigen beleid moeilijk kunnen veroor
deelen.
SLUIT DE GELEDEREN!
Meer dan één klaagt cn zucht wanneer hij
de vruchten der rechtsche samenwerking
weegt en zich afvraagt, wat misschien wel
bereikt had kunnen worden.
Al te licht vergeet men echter, dat voor
het behalen van zekere resultaten op poli
tiek gebied een meerderheid in de Staten
Generaal verkregen moet worden en dat het
.zooveel hoofden, zooveel zinnen" ook hier
een rol speelt.
En wie een oordcel der liefde uitspreekt
en er rekening meJo houdt, hoevele ernstige,
overtuigde beginselmannen uit verschillen
de groepen van rechts ervoor streden om
voor ons land te voeren een Christelijke
staa kunde, zal reeds daardoor doordrongen
raken van de groote moeilijkheden, die hier
zijn te overwinnen.
Dit mogen den kleineren partijen en hun,
die straks tot een keuze geroepen worden,
reden tol nadenken geven.
lo on« land, waar geen' enkele groep de
meerderheid in de Kamer heeft, blijft bij
elke Regeeringsformatie overleg geboden.
Wie de samenwerking 'tusschen de Chris
telijke groepen verbreekt, laat slechts ruimte
oor overeenstemming met andere partijen
of voor een Zakenkabinet als we thans heli-
In beide gevallen heeft men zich over de
verwezenlijking van principieele wenschen
geen illusie te scheppen.
Wie klaagt en breekt, kan de zaak slechts
minder maken.
Maar wie gaarne meerder vruchten zag,
wie de moeilijkheden beseft, met liefde is
bezield en naar het landsbelang vraagt, hij
zal aan de Christelijke groepen, in het bij
zonder aan de A. R. Partij, zijn stem niet
onthouden.
Sluit de gelederenl zij het parool.
VAN RIJKER BETEEKENIS.
Vooral bij de kleine partijtjes is het gevaai
groot, dat men de waarde cener Christelijke
politiek niet voldoende peilt en haar betee
kenis te beperkt ziet in het bereiken van
enkele speciale eischen.
Worden verschillende van deze wenschen
niet bereikt, dan meent men grond tè heb
ben voor de beschuldiging van ontrouw aar.
het beginsel.
En dergelijke beschuldigingen worder.
uiteraard nog toegespitst, wanneer zij tevens
moe en dienen om eigen afzonderlijk optro
den te rechtvaardigen.
Wie het doel eener Christelijke staatkunde
zoo eng opvat, kan geen oog hebben voor
haar rijke vérstrekkende beteekenis voor
land en volk.
Met het aanheffen van enkele simpele
leuzen is de beteekenis cener principieele
politiek vanuit de verte niet aangeduid.
Natuurlijk wordt hun waarde allerminst
door ons ontkend, gelijk ook de A. R. Partij
hun gewicht toont te beseffen door dergelijke
punten op- haar program van actie te hand
haven en waar mogelijk er het pleit voor te
voeren.
Wat wij echter bedoelen aan te geven is,
dat hiermee het voeren eener A. R. politiek
niet is uitgeput
Wie waarlijk voert een politiek beleid
naar Christelijke beginselen, zal erkennen,
dat gansch hei terrein der staatkunde voor
den ^Christus moet worden opgeëischt.
PVrt zóó verstaal men den Invloed der
CtmsleTijke beginselen in den arbeid van
Regeering en parlement en leert men waar
deren, wat moeizaam tot stand kwam of
met moeite werd verhoed.
En wie dit eenmaal inzag weet, dat hij
door steun te bieden aan de A. R. candidaten
den weg effent om in dezelfde richting
werkzaam je zijn.
DE CHRISTELIJKE ARBEIDERS EP
DE A.S. VERKIEZING.
Van alle zijden wordt er bij deze verkie
zingen aan de Christelijke Arbeiders ge
trokken. De sociaal-democraten strooien met
rijke beloften. Democraten van allerlei rich
ting laten hun zoet, lokkend gefluit hooren.
Dissenteerende groepen drijven een speciaal
punt, dat met de landspolitiek niets te ma
ken heeft op de spits en dienen zich als
uiterst principieel aan. Verdwijnend kleine
groepjes, die bepaalde belangen of bepaalde
personen naar voren schuiven, dingen om
do gunst
Wij kunnen begrijpen, dat de keuze bij
al dat gewirwar van aanbevelingen, belof
ten en voorspiegelingen voor sommigen wel
eens moeilijk is. Daar is hier wel iets dat
aantrekt, door een eisch die niet onredelijk
lijkt, ginds een woord dat weerklank vond
in de ziel
Maar de keuze moet worden gedaan! Nog
enkele dagen, en wij moeten mee beslissen
in welke richting, naar welke beginselen
ons land zal worden geregeerd. En bij die
keuze past ons ernst en nuchterheid, wijl
het gaat om gewichtige volksbelangen.
Nu is voor den christelijken arbeider de
keuze tusschen „rechts" en „links" niet
moeilijk. Hij wil immers zijn belijdenis
beleven. Hij wil christen zijn, ook in de
politiek. Hij wil op het terrein van
Staatkundige leven allereerst zijn Heere
dienen en den naam van zijn God belijden.
Daarom stemt hij zoo volkomen in met het
woord dat wij eens uit arbeidersmond ver
namen: „Wat baat het den mensch, zoo hij
zelfs het Staatspensioen gewon, indien hij
schade leed aan zijn ziel?"
Allereerst is het stemmen van den chris
telijken arbeider een belijdenis van zijn ge-
'loof, dat ook in do regeering des lands moet
gerekend met den eisch van Gods Woord.
Hij wordt daarover dikwijls gesmaad en
met lieflijke namen door onze revolutionaire
partijen betiteld.
Maar die smaad is en blijft voor
christen een eere. Daardoor zal hij zich niet
van den x-echten weg laten brengen. Inte
gendeel, het is hem een bewijs te meer, dat
hij op het goede pad is.
Nu is het ook aan de rechterzijde geen
eenheid. Ook hier komen verschillende par
tijen op den christelijken arbeider aan. En
ook tusschen deze moet hij een keuze doen.
Want hij stemt niet blanco, hij kiest, hij
wijst aan, hij wil de medezeggen
schap op het politiek terrein in practijk
brengen.
Welnu, de Antirevolutionaire Partij" 'biedt
krachtens haar program van beginselen de
waarborg, dat met de heiligste gevoelens
van ons christenvolk wordt gerekend.
Zij vindt in God dc bron van het Souve-
reine gezag, zij belijdt ook op Staatkundig
terrein de eeuwige beginselen van Gods
Woord, zij leert dat de Overheid de diena
resse Gods gehouden is tot verheerlijking
in Gods Naam.
Dat is ook de hartgrondige belijdenis van
onze christelijke arbeiders. Ze voelen zich
dus door geestelijke banden gebonden aan
de partij die dit in haar beginsel program
schrijft, die een lange reeks van jaren in
het parlement voor deze beginselen heeft
gestreden.
Ze zullen dus met volle vrijmoedigheid
kunnen stemmen op de candidaten van Ne
derland en Oranje, die allen deze beginse
len belijden en in praktijk willen brengen.
DAAR ZIJN MEER REDENEN.
Principieel voelen de Christelijke arbei
ders zich sterk aangeti-okken tot de Anti
revolutionaire Partij. Wat de geestelijke in
slag betreft, weten ze zich met deze politieke
groep éëD. In de beginselen die deze partij
belijdt, vinden ze haar eigen levensbegin
selen terug.
Maar ook in de historie, in het optreden
dezer partij, in het Parlement, vinden ze
waarborgen, dat niet eenzijdig met de be
langen van een enkele groep, doch met die
van heel het volk wordt gerekend.
De sociaal-democraten, die voor zich gaar
ne het monopolie der democratie opeischen,
kunnen niet ontkennen, dat ten opzichte
van de sociale wetgeving Nederland een
vooraanstaande plaats onder de natiën in
neemt
Dat kan men waarlijk niet aan het wer
ken der sociaal-democraten toeschrijven
Onder de Kabinetten met een rechtsche sig
natuur, krachtig gesteund door de Anti-revo
lutionaire groep in de kamer, is in menig
opzicht voortreffelijk werk geleverd.
De a r b e i d s w e t ge v ing in ons land
is, mee door do uitnemende a r b e i d s i n-
s p e c ti e, voortreffelijk in orde.
Wie denkt hierbij niet aan het werk van
Talma en aan dat van Aalberse, beiden Mi
nisters in een Kabinet uit de rechterzijde.
De In v a li d i t c i t s w et is tot stand ge
bracht door een Kabinet der Rechterzij'ie.
is het werk van den door ons zoo diep be
treurden Ta 1 m a.
Tegen die verzekeringswetgeving verzet
ten zich ook enkele kleinere groepen, die,
wat het beginsel betreft, ons zeer na staan.
Maar ze kennen het leven van ons volk niet
en missen het oog op de practijk en de noo-
den van onze arbeiders.
De Ziektewet die in het jongste parle
mentaire jaar door de Kamer is behandeld,
is de gewijzigde wet Talma, die reeds ja
ren geleden, op waarlijk grootsche wijze,
door dezen staatsman is verdedigd, maar
door de linkerzijde is gesaboteerd.
Voor de Woningbouw is, ook onder
Christelijke Kabinetten, meer gedaan dan
ergens elders. De Werkloosheids)
zekering kwam door krachtigen steun
van de Regeering tot groote ontwikkeling.
Wij zijn er nog niet, niemand die het
ontkent Maar er is veel gebeurd cn de An
tirevolutionaire Partij mag op haar aandeel
in dit alles met ecnigen trots wijzen. Ze
heeft getoond het leven en de behoeften van
den tijd te verstaan.
Ook voor de naaste toekomst geeft het
stembus program der Antirevolutionai
ons de zekerheid, dat met de nooden van
ons volk, met de eischen van jiet oogenblik
wordt gerekend.
Immers wordt in het Program van Actie
o.m. gewezen op dc noodzakelijkheid om te
komen tot:
le. beteugeling der misstanden in de huis
industrie;
2e. toepassing van de Arbeidswet-1919 op
enkele groepen, die cr thans nog niet
onder vallen;
3e. uitbreiding van de mogelijkheid om
bedrijfsregelingen, tot stand gebrachl
door organisaties van patroons cn
werklieden, in de plaats te doen treden
van wettelijke regelingen;
4e. beperking van den arbeid der gehuw
de vrouw;
5e. aanneming en invoering (indien nog
niet geschied) der aanhangige ziekte
wet met dien verstande, dat de rege
ling voor zwangerschap van de ge
huwde vrouw niet op de ongehuwde
toepasselijk moet zijn;
6o. meerdere differentiatie van dc loonklas
sen in de invaliditeitswet, zoo ecnigs
zins mogelijk zonder verhooging van
Rijksbijdrage;
7e. maatregelen tot bestrijding der werk
loosheid en wettelijke regeling der
werkloosheidsverzekering. hedrijfsge-
wijze en met medczrggingschap van
allen, die in de kosten ervan bijdragen
Dat willen toch ook onze christelijke ar
beiders, die in hunne sociale organisaties
voor dezelfde zaken gestreden hebben?
Is het hun daarmede ernst, dan zullen zij
ook moeten trachten ze te realiseercn.
Welnu, de beste wijze om dit te doen is,
dat zij hun stem geven aan de candidaten
die dit program hebben aanvaard, die in de
Kamer, en hopeljjk in het Kabinet, daar
voor zullen strijden.
EEN MAN VAN DE VAKBEWEGING.
De lijst van de Ar.tirevolutionaire-J'artij
heeft voor de georganiseerde christelijke ar
beiders nog een bijzondere attractie. Voor
„ai'bcïderscnndidaten" in den zin als som
migen dat wel eens propageerden, hebben
de meesten onzer nooit zooveel gevoeld.
leder begrijpt wel dat. om maar een paar
illustre voorbeelden te noemen, mannen als
Kuyper en Talma, ook al waren ze nimmer
„arbeiders", voor ons politiek en sociaal le-
van enorme beteekenis zijn geweest.
Zij hebben het volle vertrouwen van ons
arbeidende volk immer gehad.
Maar wel is er steeds prijs op gesteld, dat
bij de samenstelling van Kamerclub en
Raadsfractie werd gerekend met dc maat
schappelijke samenstelling van volk cn
In de Anti revolutionaire Kamerfractie heb
ben Sedert jaren mannen uit de kringen van
Patrimonium een plaats gehad. Wij denken
aan den heer van Vliet, van der Molen cn
laatst niet het minst aan Talma.
Ook thans is Patrimonium zoo gelukkig
den Verbondsvoorzitter, den heer Smeenk,
een plaats in de Kamer te zien innemen.
Smeenk is niet alleen de man van Patri
monium. Hij is langen tijd ook geweest
tweede Voorzitter van liet Christelijk Natio
naal Vakverbond. Hij zou dat nog zijn, als
niet drukke werkzaamheden hem hadden
belet op deze plaats tc blijven.
Nu heeft de Antirevolutionaire Partij op
haar candidatcnlijst ook een plaats gegeven
aan den bekenden Secretaris van het CN.V.
den heer Amelink. Een goed antirevolu
tionair, een bekwaam leider, een knap pu
blicist, een man met de vraagstukken van
het sociale leven, met de arbeiders en hunne
nooden, door en door bekend.
Heel de partij zal het op prijs stellen, als
de heer Amelink in de Kamer komt Maar
onze christelijke arbeiders bovenal zullen
zich verheugen als op deze wijze tusschen
de christelijk politieke actie en de Christe
lijke sociale beweging een nieuw contact
wordt verkregen.
Er is dikwijls op aangedrongen, het is
meermalen gevraagd, er is door velen op
gehoopt. Nu is er de mogelijkheid, nu is er
de kans. Nu kan het worden verkregen.
Daarvoor is noodig, dat wij allen in ge
hoorzaamheid en met ijver arbeiden. Het
aantal stemmen op de antirevolutionaire
Partij uitgebracht, kan zoo worden opgevoerd
dat ook de heer Amelink op het Binnenhof
komt
Maar dan moot ook geen arbeiderestem ver
loren gaan. Dan moeten wij ons niet laten
verleiden onze stem tc gev n aan groepen,
die in wezen reactionair zijn. Die niet ver
staan dat God, ook iu de ontwikkeling en
vervoi'ming van het economisch leven, Zijn
Raad volvoert •n dat wij letten moeten op
wat Hij ons in de teekenen der tijden te
zeggen heeft.
Dan moeten wij ons evenmin laten aflei
den door do mooie maar onuitvoerbare pro-
grameischen van zoogenaamd democratische
groepen. Programs die alleen konden worden
vastgesteld door menschen die geen enkele
politieke verantwoordelijkheid dragen.
Aan eenlingen in de Kamer, de historie
der laatste jaren heeft dit wel overduidelijk
getoond, hebben wij niets. Noch do vroegere
christen-democraten, noch do christelijk-so-
cialen, die tijdelijk een man in de Kamer
hebben gehad, konden voor dc ontwikkeling
van onze sociale politiek iets doen.
De leiders en de meeste leden van deze
groepen stonden trouwens in wezen tegen
over den socialen arbeid, tegenover de
christelijke arbeidcisbeweging, vreemd.
Met de uieuwere democratische groepen
is het niet anders. Daar is geen contact, zo
zoekm noch begeeren het blijkbaar.
Daarom zullen onze christelijke arbeiders
verstandig doen, indien ze niet zwenken
naar kleine krachtelooze partijtjes, die
kracht noch toekomst hebben.
Om de principieele redenen die wij her
haaldelijk aangaven, stemmen zij anti-revo
lutionair. Maar ook omdat het hun ernst
blijft met hun sociale actie en ze gaarne
zien gerealiseerd wat in hun politiek so
ciaal-politiek program wordt gevraagd.
De meeste waarborg daarvoor levert zon
der twijfel de Antirevolutionaire Partij.
Daarom stemmen zij als één man op de
Antirevolutionaire candidaten, op de man
nen van Nederland en Oranje op Lijst 5.
CHRISTEN-DEMOCRATEN.
Bij de komende Stembus komt k een
groep Christen-democraten met ivn rigon
candidaat uit. De partij van den !u i r staal
man, die niet met een eigen lijst uitkomt,
beveelt haar kiezers „onthouding" aan.
Practisch zal dit onderscheiden advies
wel dezelfde uitwerking hebben, in zoo verre
dat uit deze groepen niet één man naar de
Kamer gaat Zoodat, willen de Christen
democraten waarlijk invloed oelenen op
den gang van -aken, zij een anderen wet
zullen moeien volgen.
Voor ons spreekt dat irh eigenlijk van
zelf. leder die vasthoudt aan den eisch van
Gods Woord, ook voor het Staatkundig Ie
ven, en die vraagt naar rechtmatig' n volks
invloed, die kan cr niet t e komen zijn stem
in blanco uit tc brengen. De verantwoorde
lijkheid die wij dragen als christenen en als
democraten verbiedt dat.
Niet negatief maar positief rij ons