Jlirnwr gVthsdjr ©wtmiit
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
Uit Oost-Indië
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.25
(Beschikkingskosten 0.15).
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche zeuding 8.—
Bij dageüjksche zending m 7c
Allies bij vooruitbetaling.
Losse nummers 5 cent.
met Zondagsblad 7% cent.
No 2778
Bureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
WOENSDAG 26 JUNI 1929
ADVERTENTIE!»!
Van 1 tot 5 regels
Elke regel meer 0.22%
fngez. Mededeelingen
van 1—5 regels 2J0
Elke regel meer 0.i5
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend 0.10
10e Jaargang.
r «-v t.Hir:t;:.i i,i' iikiii'iii1!'!;!!;,'!'.;j!'i'jiii:i;;r'';:;;;!iiii:iiiiiiiii',ii;,'.'!i'i":,ii li',
Wü zijn gereed, maar hebben
onze lezers (och ook
steeds noodig.
Er wachten ons thans nog slechts een klein aantal dagen ter
verdere voorlichting van de kiezers en dan is de groote dag aan
gebroken, waarop de Nederlandsche staatsburgers zich hebben
uit te spreken over de richting, waarin het staatsbestuur straks
zal worden geleid.
Wat ons betreft, wij hopen de komende dagen met ons blad
extra te gebruiken. De lezers kunnen een schat van lectuur
verwachten, waarin wij beproeven hun argumenten fian de hand
te doen ter overtuiging van wankelenden en voorlichting van
dwalenden. Men weet het, ons blad, hoewel het op en top
nationalistisch is gezind en getint, aarzelt niet in de dagen van
de stembus, het verkiezingskleed aan te trekken.
En dan, wanneer de verkiezingen eenmaal achter den rug
zijn, zal ons blad, dit staat nu reeds vast, van al de voor
vergelijking in aanmerking komende bladen, het meeste geven
omtrent uitslag, cijfers enz. Al de maatregelen hiervoor zijn
genomen. Wij hopen en verwachten,' dat onze lezers dit op grooten
prijs zullen stellen en dit ook in de practijk zullen toonen.
Wij aarzelen niet te zeggen, dat wij door het in 't leven
roepen van het dagblad der staatkundig gereformeerden, een
aantal lezers hebben verloren. Ons goed ingevoerd Christelijk
dagblad had natuurlijk ook daar, gelijk bijna in alle Christelijke
kringen, groote getallen lezers. Nu reeds bespeuren wij, dat van
hen, die heengingen, er beginnen terug te komen en straks zullen
nog v/el meerderen volgen. Wie gewend is aan ons blad met zijn
grooten en sterk gevarieerden inhoud, kan het op den duur
moeilijk missen en stelt zich niet tevreden met een orgaan met
zoo beperkte ruimte.
Deze eerlijk gedane mededeeling bedoelt niet te zijn een
klaagtoon. Ook afgezien van dit heengaan, blijft de vooruitgang
zich sterk voortzetten. Maar toch zouden wij wel willen vragen:
helpt gij, trouwe lezers, mede, door nieuwen toevoer de heen-
greganen in getal te doen overtreffen en wil ook op deze wijze een
klein tikje waardeering toonen voor wat Uw blad in deze dagen
en straks bij de verkiezing U hoopt te kunnen aanbieden. Indien
ieder rondom zich ziet, is er nog heel wat te doen. Hoe meer
lezers, hoe beter wij er in kunnen slagen, te blijven het meest-
gevend, Christelijk dagblad van Nederland.
Nieuwe lezers kan men opgeven aan ons Bureau, Hooi
gracht 35, Leiden.
Dit nummer bestaat uit DltlE bladen
Wie zich heden abonneert als
Kwartaal-Abonné op ons blad, met
ingang van 1 Juli a.s., ontvangt de
tot dien datum verschijnende nummers
GRATIS.
ONZE VADEREN ZOUDEN ONS
BENIJDEN.
Het is heel gemakkelijk te zeggen, dat
in vroeger eeuwen de verhouding tusschen
kerk en staat toch zooveel zuiverder was.
Maar het is met de geschiedenis in lijn
rechte tegenspraak,
Ken toch uw historie, o Christenvolk!
Wat heeft niet de Kerk van Christus moe
ten worstelen met de overheidl
En wat heeft ze niet geleden van die over
heidl
En wat heeft ze niet gebukt onder dat
Overheidsjuk!
Zie het maar weer aan de geschiedenis
van de Compagnie.
De predikanten waren ambtenaren van,
ondergeschikt a a n de Compagnie. Eenmaal
in Indië aangekomen, werden zij geplaatst
en verplaatst door de wereldlijke autoritei
ten naar welgevallen: van een beroeping
door de gemeenten was geen sprake. Wel
heeft het strijd gekost aan de Regeering, om
de Kerk tot deze volkomen ondergeschikt
heid aan den Staat te brengen, maar het
pleit is beslist ten nadeele van de Kerk; het
instituut van Commisarissen-politiek, verte
genwoordigers van de wereldlijke overheid
in de vergaderingen der kerkelijke autori
teiten, heeft ook in de Oost haar intrede ge
daan; de Kerkordeningen, eerst nog afwisse
lend vastgesteld óf door de Regeering óf door
een kerkelijk lichaam onder haar nadere
goedkeuring, werden later door de Regeering
zelf tot stand gebracht.
Wilt ge weten, hoe smadelijk de toestand
der predikanten onder dit stelsel was?
Door de bedienden der Compagnie aange
steld, beroepen, afgezet, verzonden, werden
zij de dienaren dier bedienden, en er zijn
Weinig uitstekende predikanten in dien tijd
geweest, die niet op eenige onaangename
vaak smadelijke wijze, afgezet en opgezon
den, naar Nederland zijn teruggekeerd. Hoe
de leeraars der Gereformeerde Kerk in Indië
hebben geworsteld en gestreden voor de
vrijheid, waarmee Christus Zijn Kerk heeft
vrijgekocht, wat zij hebben geleden door de
willekeur der brutaalste, vaak meest zede-
looze dwingelandij, is ongelooflijk. Het is
zelfs eens zoover gekomen, dat de predikan
ten naar hun geweten niet langer de Kerk
kunnende dienen, allen wilden aftreden
naar het vaderland terugkeeren. Zij bleven
en de slavernij, slechts meer of min verguld,
was voldongen.
Aldus een beroemd kerkhistoricus, Prof.
Millies.
Is er dan geen oorzaak van groote dank
baarheid, wanneer we zien op wat in onze
dagen is verkregen?
We hebben de vrijheid van kerk en Evan-
gelie-prediking bevochten op de vrijzinnigen
van allerlei gading.
De libertijnsche overheden uit den tijd van
Republiek en Compagnie wilden die vrijheid
niet geven.
De conservatieve en liberale regeeringen
uit de 19de eeuw evenmin.
Die vrijheid, waarnaar onze vaderen te
vergeefs hebben uitgezien en die ze ons zou
den benijden, hebben we in den middelijken
weg, onder den zegen des Heeren, te dan
ken aan de overwinning der Christelijk"
politiek.
En we zullen onherroepelijk dat alles weer
verspelen, indien we door onze verdeeldheid
het vrijzinnige of roode juk over ons
brengen.
Dat moge God genadiglijk verhoeden!
Maar dan moet ieder, die" bidt om de
komst van Gods Koninkrijk, om de verbrei
ding van het Evangelie, om den bloei van
de Kerk van Christus, ook op politiek ter
rein de goede keuze doen.
En onze Anti-Revolutionaire Partij mag
er zich op beroemen, dat ze den weg heeft
gewezen, om die vrijheid, waarom onze
vaderen tevergeefs hebben geworsteld, te
veroveren en te behouden.
Vergeet het nietl
En handelt er naarl
Daarvoor mogen we dankbaar zijn.
Het is een bewijs, hoezeer, een groot deel
in ons volk nog eerhied heeft voor het
Woord van God.
Maar dat voorrecht wordt ons tot een
vloek, indien we onderling zóó verschillen
over dit vraagstuk, dat we elkaflder bestrij-.
en daardoor den tegenstander vrij spel
geven.
En het is toch ook niet noodig, dat we
n deze zaak elkander verbijten.
Indien we maar letten op de historie van
is volk.
Dan zien we zoo duidelijk, dat onze vade
ren niet hebben kunnen toepassen, wat
meenden als beginsel te moeten stellen.
Het blijkt weer zoo helder uit wn\ we
den in een der nieuwste boeken over Indië.
We nemen er een bladzijde uit over, zon
der letterlijk te citeeren.
Het gaat over de geschiedenis van de Oost-
Indische Compagnie.
Onder de ambtenaren der Compagnie ne
men de predikanten een eigenaardige plaats
in. Natuurlijk was „de gereformeerde Chris
telijke religie, gelijck die in de publijcke
kerken van de Vereenigde landen geleert
wort", staatsgodsdienst en de Statuten van
Batavia doceerden plechtig: „ènde soo
bevonden ,sal worden eenige bijsondere bij-
eencomsten ofte conventiculen ('t zij in
heijmelijck ofte openbaer) gemaeckt ofte ge
houden te hebben, hetzij Christenen^ Hei-i
denen, ofte Moor, sal boven verbeurte van
alle zijne goederen, in de keten geklonken,
uit den lande gebannen, of wel aan den lij
ofte leven gestraft worden na gelegenheijt
van saken."
Die Statuten of wetten van Batavia deden
eigenlijk niets anders dan toepassen, wat
in het program van de Staatkundig Gerefor
meerde Partij staat: de overheid is geroe
pen in alle samenkomsten te verbieden het
verbreiden van beginselen, die de eere Gods
en het gezag der overheid aanranden.
Maar die wetten zijn nooit in
prakt ij k gebracht
Heidenen, bijv. Chineezen, en Mohameda-
nen heeft men geheel met rust gelaten en
kalm hun gang laten gaan ook in hun gods
dienstige uitingen, als zij maar niet gevaar
lijk waren voor de commercieele of politieke
belangen der Companie.
Christenen, welke niet tot de Staatskerk
behoorden, hebben zieh steeds in vrijheid
van geweten mogen verheugen en de Luther-
schen hebben in het midden der 18de ééüw
mede vrijheid van openbare godsdienstoefe
ning gekregen. Een aantal zelfs hoogge
plaatste ambtenarep der Compagnie be
hoorden tot de Roamsche Kerk. „Vrijheijt
van consciëntie en ooghluijckent gedoogh
der mis," wordt het parool, als wij in 1641
het Roomsche Malaka veroveren.
En nu zegge men niet: „ja, maar de predi
kanten hebben toch voortdurend tegen die
al te groote verdraagzaamheid der overheid
geprotesteerd."
Want al is dat volkomen waar, het is
slechts een gevolg hiervan, dat ook zij
meestal te weinig hebben bedacht, dat de
overheid het recht niet heeft de bijeenkom
sten van andere kerken of godsdienstige ge
meenschappen te verbieden.
Men zocht de fout, waar die niet lag
Die lag niet in het toelaten van andere
dan Gereformeerde godsdienstoefeningen,
maar die lag in het smadelijk onderwerpen
van de Kerk aan de Compagnie.
Dat is de groote ellende geweest, die uit
het standpunt onzer vaderen voortvloeide.
De Kerk was gebonden en zij heeft zich ge
heel moeten schikken naar de opvattingen
der aardsche machthebbers.
Wie dat voor oogen houdt, is gewaar
schuwd om niet te streven naar een toe
stand, waardoor de Kerk opnieuw van de
Overheid zou gaan vragen, wat alleen door
een onbelemmerde Evangelie-prediking kan
worden verkregen.
DE JACHT VAN Ds. KERSTEN EN
Ir. VAN DIS
OP DE CHR. GEREFORMEERDEN.
LAAT DE HISTORIE SPREKEN!
i
De verhouding tusschen overheid en kerk,'
tusschen overheid en religie, blijft nog altijd
een der meest gewichtige vraagstukken in
ons volksleven.
De heer B. Nederlof te Rotterdam schrijft
ons:
Door droeve familieomstandigheden heb
ik mij tot dusver niet druk kunnen ma
ken in deze verkiezinsdagen, en was het,
op een enkele uitzondering na, ook mijn
voornemen zoo weinig mogelijk in
openbaar te schrijven of te spreken. Maar
eer. mensch kan altijd niet, zoo hij wil.
Vorige week werden mij per post 6 Ns.
van „De Banier" bezorgd zonder naam of
adres van den afzender.
In no. 366 stond aan het hoofd: En dat
nog wel een Chr. Gerei. Predikant.
Dit betrof Ds. K. v. S m e d e n, maar dien
behoef ik niet te verdedigen. Hij deed dit
zelf reeds in „De Wekker" en „Ons Richt
snoer". Maar waarom dit zoosmalend
er hoven? Als een Chr. Geref. Predikant
zijn eer en belofte aan de Chr. Geref. Kerk
gedaan verbreekt en overloopt naar de
Geref. Gemeente, clan zijn ze de beste!
In No. 367 Mondaine Vorklezings-Me-
tbodc, enz. krijgt Prof. v. d. Schuit zijn
deel. Ook die verantwoordt zichzelven
wel.
In no. 369 weer met vette letters Ds. J.
W. Geels aan het woord. Die wordt uitge
speeld tegenover ondergeteekende uit een
stukje door mij in 1925 in „Nederland en
Oranje" geplaatst Ik ben toch niet ver
antwoordelijk voor Ds. Geels en hij niet
voor mij. Ook Mr. Dambrink krijgt hier
de laag en de schrijver doet het voorko
men, alsof Mr. Dambrink en ondergetee-
kende belust zijn op een Kamerzetel, en
dan de wijtze waarop!
Ik ken dien schrijver niet, die teekent
Van D., is dit soms de heer Van Dis, de
derde candidaat op de lijst der S. G. P.
en die aangekondigd wordt „Oud-Ouder
ling der Chr. Ger. Kerk"? Heeft het
Chr. Gereform. zijn voor m zoo
veel waarde, of is het hem misschien
om een Kamerzetel te doen?
In No. 373 weer het gezantschap bij den
Paus, nu dit heeft Prof. Visscher al goed
uiteengezet, dat behoef ik dus niet te
doen.
In No. 375: Waar moet dat heen? weer
vet gedrukt.
In het weekblad „Ons Richtsnoer"
schrijft Ds. Jongeleen, de Redacteur, elke
week een stukje onder het hoofd: Voor
den Zondag en behandelt dan een ge
deelte uit Gods Woord. Nu is aan Prof.
Lengkeek, gelijk aan vele anderen ver
zocht, voor deze verkiezingstijd een klein
stukje te schrijven, en is per abuis, wat
elk weldenkend lezer kon begrijpen, dit
stukje onder bovenstaand hoofd geplaatst,
wat de Redacteur dan ook in het vol
gend nummer heeft vermeld. Maar waar
om dadelijk zonder onderzoek, zoo klak
keloos Prof. L. (een achtenswaardig en
oprecht man, in heel de kerkelijke wereld
bemind) gesmaad en dan er bij: Hij, nl.
Prof. L.. maakte een praatje over 1 Cor.
3:9? Zie, dit is beneden alle peil. Prof.
L. maakt geen praatjes, maar is in a 1-
les oprecht en degel ij k.
En in No. 376 krijgt weer Mr. Dambrink
zijn deel.
Wat is het toch treurig, dat in al deze
stukken en dan half geciteerd a 11 e e n de
Chr. Gereformeerden er in worden bestre
den en hun woorden .en daden in een ver
keerd daglicht gesteld!
Wanneer zullen de oogen van alle Chr.
Geref. toch eens opengaan, en zij zich af-
keeren van een partij, die langs dien weg
meenen Gode welgevallig te zijn en te
leven bij de aloude beproefde waarheid en
dit overal met groote woorden uitroepen?
Ik eindig en zal, op welk schrijven dan
ook, niet meer ingaan, een elk onzer zal
voor zich Gode rekenschap moeten geven.
Zoo is het, dit is de heer van Dis, die
in de politiek zijn licht zal laten schijnen
en vooral op de Christelijk Gereformeerden
schijnt te moeten worden losgelaten.
Redactie.
CHR. P. T. T.-PERSONEEL
BINNENLAND.
Twintigste Jaarvergadering te Zeist.
Hedenmorgen ving in Hotel Boschlust aan
het Mooie Laantje te Zeist de een en twin-
stigste Jaarvergadering aan van den Nederl.
Bond van Chr. Prot. Post-, Telegraaf- en
Telefoonpersoneel „Door Plicht tot Recht".
Om half 11 werd de vergadering door den
Bondsvoorzitter den heer J. Mennes van
Groningen, op de gebruikelijke wijze ge
opend, vaama de openingsrede werd uitge
sproken. Hierop komen wij morgen nog na
der terug. Aan de orde waren dan, na de
algemeene beschouwing, de
Jaarverslagen.
Uit het jaarverslag van den Bondssecreta-
ris, den heer P. A. ten Haaf van Den
Haag, bleek, dat de gunstige periode, die
zich eerverleden jaar inzette, zich ook dit
jaar gehandhaafd heeft. Winst viel te boeken
zoowel wat betreft de pensioneering als ten
aanzien van de rechtspositie, terwijl een
herziening van de salariëering tot stand
kwam.
Wat Zondagsrust betreft zijn er nog
schillende wenschen, al is de toestand de
laatste jaren veel verbeterd. Zoo zal er voor
al naar gestreefd worden, de openstelling
van de kantoren op Zondag zooveel moge
lijk in te krimpen.
Vooral is er ook de drang geweest naar
verbetering der loonen, met name voor het
lager postpersoneel. Het resultaat was dat
salarisherziening tot stand kwam, waarvan
Doral zij profiteerden, die woonachtig zijn
i een tweede of derde klas gemeente.
In het komende jaar zal naar nieuwe her
ziening worden gestreefd. In het afgeloopen
jaar werden 111 nieuwe leden ingeschreven,
zoodat het aantal leden thans 1205 is.
De financieele positie van het personeel
ging niet onbelangrijk vooruit. De reorgani
satie heeft voor een gedeelte van het per
soneel belangrijke vruchten afgeworpen.
Uit het verslag van den penningmeester,
den heer A. Fonteijn, bleek dat de finan
cieele rekening over 1928 sloot met een klein
nadcelig saldo, nl. f lOl-lóVa- De begrooting
het nieuwe jaar sluit met een totaal
bedrag van f 12500.
(De vergadering duurt voort.)
officieele berichten
De gewone audiëntie van den minister van
Koloniën zal op Vrijdag 28 Juni niet plaats
hebben.
hofberichten.
H.M. de Koninging en H. K. H, Prinses
Juliana zijn gistermorgen te half tien per
auto van het paleds op den Dam te Amster
dam naar het Loo vertrokken.
de kamerverkiezingen.
HOEVEEL KIEZERS ER ZIJN.
De vertegenwoordiger van het Pers
bureau Vaz Ilias deelt mede:
Het aantal kiesgerechtigden, dat op 3
Juli a.s. aan de stemming voor de Kamer
verkiezingen zal kunnen deelnemen, be
draagt in totaal 3.825.593, tegen 3.561.950 in
1925, zoodat het kiezerscorps in de afge
loopen vier jaren met 263.553 personen is
toegenomen.
'In de onderscheiden kieskringen be
draagt thans het aantal kiezers:
Kieskring:
I 's-Hertogenbosch:
203.328
(185.225)
II Tilburg:
186.719
(173.661)
III Arnhem:
210.434
(193.575)
IV Nijmegen:
188.799
(177.991)
V Rotterdam:
293.187
(266.983)
VI 's-Gravenhage
229.5S7
(211.777)
VII Leiden:
185.313
(181.771)
VIII Dordrecht:
249.511
(234.219)
IX Amsterdam
401.656
(378.091)
X Den Helder:
177.545
(109.038)
XI Haarlem:
195.295
(170.536)
XII Middelburg:
129.761
(122.883)
XIII Utrecht:
199.529
(183.639)
XIV Leeuwarden:
v
210.251
(202.567)
XV Zwolle:
248.506
(226.348)
XVI Groningen:
198.371
(188.017)
XVII Assen:
101.008
90 859)
X\ III Maastricht:
216.613
(190.715)
tehuis voor zeelieden.
HET GEBOUW TE ROTTERDAM.
HELP DAN TOCH!
Mej. Minnie Ortt, Secretaresse van den
Zeemansbond, schrjjft ons:
Sinds de vorige opgave is het totaal
ingekomen giften voor den aankoop van ons
Tehuis gestegen tot f 9480. Daar de koopprijs
f 143.00» bedraagt, voelt ge wel, dat we nog
veler hulp noodig hebben hoè dankbaar we
ook zijn met het reeds ontvangene! Deze gif
ten zijn ingekomen van 145 verschillende ge
vers en geefsterser zijn toch zeker ir
ons land méér dan 145 personen, die den zee
man goed-gezind zijn, en een klein bedrag var
het hun toevertrouwde willen orferen voor
deze zaak Ik weet, dat ze er zijn. Slechts
ben ik bang, dat zy het vergeten, of denken,
dat het niet helpen zal, waar er zulk
kapitaal by een te brengen is! Zoo gaame
gen we den giro-stroom, die dreigt op te dro
gen, weer ruim aan het vloeien gaan! Wij
moeten anders ons huis verlaten
Ons giro-nummer ds: 102615. Zeemanshuis,
Rotterdam.
,D00R PLICHT TOT RECHT".
NED. BOND VA -V CHR. TOST-,
TELEGRAAF- EN TELEFOONPERSONEEL.
het bezoldigingsbesluit.
Op 24 en 25 Juni jl. vergaderde de Bonds
raad in het hotel „Boschlustte Zeist. aar
deze vergadering de eerste was na de tecn-
nische herziening van het Bezoldigingsbe
sluit en de reorganisatie-regeling voor net
personeel, werd een gedeelte van de verga
dering in beslag genomen door de bespre
king van de thans nog bestaande leemten
en de verdere wenschen met betrekking tot
deze beide onderwerpen.
Gezien de moeilijkheden, die zich op
verschillende kantoren met betrekking tot
de bestellersdiensten voordoen, werd beslo
ten bij de administratie met klem aan te
dringen, hierin spoedige verbetering te wil
len aanbrengen door aanstelling van nieuw
personeel. Waar voorts vooral ten plat-
tenlande door de intensief opgevoerde rij
wieldiensten de diensten aanmerkelijk zijn
verzwaard, werd het Bondsbestuur opgedra
gen aan deze belangrijke aangelegenheid
speciale aandacht te besteden en het daar
heen te leiden, dat 1 uur rijwieldienst wor
de gelijkgesteld met Ui uur loopdienst
Ten opzichte van de kantoorhouders en
stationhouders werd o. m. een billijke ver
goeding voor de beschikbaarstelling van
kantoorruimte met kracht bepleit.
Breedvoerig werd stilgestaan bij de po
sitie van het technisch personeel. De groote
vlucht, die de laatste jaren in de techniek
is ontstaan, werd oorzaak, dat aan dit per
soneel hoogere eischen zijn gesteld. Hier
tegenover werd aangetoond, dat de finan
cieele en moreele waardccring van dit per
soneel geen gelijken tred heeft gehouden
met de ontwikkeling en omvang der tech
nische vorderingen.
In verband met do omstandigheid, dat
de Rijkskleedingcommissie eorst kort gele
den een ontwerp-reglement heeft vastgo-
steld, kan met betrokking tot de diverse
wenschen en verlangens ten opzichte van
de verstrekking van uniform aan het uni-
formdragend personeel thans nog geen richt
snoer inzake deze aangelegenheid worden
vastgesteld. Het Bondsbestuur werd echter
opgedragen aan een en ander volledige aan
dacht te schenken.
UITZOEKEN MAAR.
Onze medewerker, de heer P. de Zeeuw
J.Gzn. schrijft ons:
In 1912 heeft Mr. Aalberse een merkwaar
dige verzameling uitspraken van Vrijzinni
gen gepubliceerd over de Staatspensionnee-
ring. Ik laat ze hier volgen:
StaatspenslonBeering:
Volksbedrog (Nolting, (vrijz.-dem. ver.
898).
Agitatiemiddel (Radicale hervorming
1897).
Spelletje (idem).
Voorspiegeling tegen beter weten m
(idem).
Iets waar niets van komt (idem).
Pensioen-kwakzalverij (idem).
Politieke wisselruiterij (Land en volk,
rijz.-dem. blad).
Iets wat in strijd is met de politieke
eerlijkheid en nauwgezetheid (idem).
Iets dat niet kan (idem).
Het stelsel van politieke slimmelingen
(Mr. Treub 1909).
Bewust bedrog (idem).
Onbekookt plan (Mr. Veegens 1910).
Onberaden stap (idem).
Volkswaan van den dag (idem).
Monopolie der socialisten (idem).
In de buurt komend van de socialisti
sche schrijvers (Dr. Bos 1909".
Misleidend in hooge mate (idem).
Een ten eenenmmale valsche leuze
(idem).
Dit staatje werd indertijd in een plaatse
lijk blaadje gepubliceerd en ik dacht, dat
het geen kwaad kon deze „oude plunje" in
de week vóór de verkiezing nog eens voor
den dag te halen.
Onder het opschrift: Kleinzielige inhecm-
schen, schrijft de Java-Bode:
Er was een voorstel van B. en W. om
f 7000 te verstrekken voor de fundeerings-
kosten van het hier ter tède op te richten
Van Heutsz-monument.
De Gemeenteraad hoéft 't gisteravond aan
genomen, naar men venvachten mocht.
Maaralle Inlandsche raadsleden
stemden tegen, behahe wethouder Tharurin.
Het is zóó typeerend, dat het niet noodig
is, cr veel woorden aan toe te voegen. Daar
gaan de heeren, die zoo over zelfstandigheid
praten en dat ze het zelf wel zouden kun
nen doen! Doch objectitvitcit, waardcering
van het groote inden tegenstander
zoo zien deze heertjes N. B. een man als
Van Heutsz! die eerste vereischte voor
wie wil meeregeeren, die missen ze. Het is
zielig en klein; te kleiner tegenover een
figuur als Van Heutsz, die zijn groote ver
diensten heeft, ook jegens de inhecmsche be
volking.
DE MOORD OP WALLER.
31 bekentenissen.
Het onderzoek in de zaak van den moord
op den heer Waller nadert langzamerhand
zijn einde, zegt de Deli Crt. Wunrschijnlijk
zal de zaak over ongeveer een week naar
den Landdraad worden verwezen, waarna
dan spoedig de openbare behandeling tege
moet gezien zou kunnen worden.
Op het oogenblik is de toestand zoo, dat
van de 47 beklaagden en niet minder dan
31 hebben bekend aan den moord debet te
zijn, meldt de Deli Crt. Dit is een prachtig
resultaat ,te meer als men weet, dat het aan
vankelijk scheen of de zaak niet te ontwar
ren zou zijn door de groote solidariteit, wcl-
Ke de beklaagden in hun zwijgzaamheid ont
wikkelden.
Eerst toen, zooals men weet. de voornaam
ste beklaagden naar Kwala Simpang waren
overgebracht, begonnen de in de gevangenis
te Langsa achtergeblevenen wat meer nei
ging tot sproken te vertoonen, met het resul
taat dat thans de groote meerderheid be
kend hqeft.
De 16 neklaagden. die zijn blijven ontken
nen, zullen voor het grootsie deel waar
schijnlijk toch hun slraf met ontlonpcn, aan-
gezien men over voldoende aanwijzingen en
getuigenverklaringen tegen hen beschikt.
boottrein n.v. stoomvaart
mij. ..nederland".
Het agentschap der N.V. Stoomvaart-Mij.
„Nederland" de firma Kuvper, van Dam
Smeer, te Rotterdam, meldt: dat de boot
trein aansluiting gevend op het ss. „Prins
der Nederlanden", hetwelk a.s. Vrijdag van
Genua zal afvaren. Donderdagmorgen 27 Ju
ni a.s. zal vertrekken van Rotterdam (Maas)
te 8.20 uur en van 's-Gravenhage (S-S.) te
8.47 uur, en dat de boottrein van het ss.
„Grotius", hetwelk 27 dezer te Genua ver
wacht wordt. Vrijdagmorgen 28 Juni a.s., om
11.12 uur aan liet Maasstntion te Rotterdam
zal aankomen. Aankomst, te 's-Gravenhage 11
uur (S.S.-station).
aanbesteding
POSTKANTOOR LEEUWARDEN.
Vanwege den Rijksgebouwendienst is aan
besteed het verbouwen van het post- en tele
graafkantoor te Leeuwarden. Laagste in
schrijver was P. Frölich te Ilarlingen met
f 38.092.
HONGERENDE OUDGEDIENDEN.
Wij knippen uit de Java Bode:
De „Banier" schenkt aandacht aar. d<? af
wijzende beslissing der Regeering nasr het
onderzoek over de kosten van gelijkmaking
der militaire pensioenen, vóór 1920 toege
kend, aan die na 1 Januari van dat jaar ge
geven. Wy hebben ons hierover reeds in
afkeurenden zin uitgelaten; het C.F...P. week
blad doet nu desgelijks, echter vinden wy
de kwalificatie ..Teleurste'Ic-nd'' vcél te
zwak het is en blyft erge--.yk. De „Banier"
merkt dan op:
Zoo schrikbarend gnwtt is het bedrag
toch niet, dat aanccnoi er. zot. kunnen wor
den dat het geld op gern manier te vinden
is. En de oudgedien er l'jden veelal broodge
brek. Is men er dan mee af door te zeggen:
het. bedrag valt leecr dus nu «een wy
r.iets? Zou de helft van het bedrag niet tc
hoog zijn? Waarom dan daArmede niet be
gonnen? Maar wij tasten volkomen in het
duister omtrent hetgeen naar de meening
van de Regeering wel beschikbaar gesteld
kan worden om dien grooten nood te lenigen.
Wy kunnen dus daaromtrent geen beschouw
ingen houden, maar wat wy wel kunnen en
ook willen, is de verwachtin - uitspreken dat
de Volksraad zich met het onderhavig ant
woord niet tevreden zal stellen.
Het gaat hier om herstel van onrecht en
wy zullen onze stem blijven verheffen, zoo
lang dit niet hersleld wordt.
i Daar doen wy aan meel
