GEKLEURD
GEËTST GLAS
DERDE ARM PASSAGE
TE KOOP
C. VAN LEEUWEN
Tomatenstraat
BOUWEN EN BEWAREN.
iiBiH
IVOOR VOORBURG A
ALLEEN
WONINGBUREAU
„VRONESTEYN"
HH Park Vronesteyn 61 - Tel. 78222
jg bij eindhalte bl. tram en station
§J Zuid-Holl. Electr. Spoorweg Mij.
IHIIHIffllitllifflIllllliBIllMllllHIMIIIIIIIlllillllllllllllllïlllllllillilllllllinililllll
MAANDAG 17 JUNI 19*9
VERHEFFING
VAN DEN ARCHITECTENSTAND.
Te Utrecht is onder lefiding van den heer
G. A. Schrakamp uit Hengelo de eerste alge-
meene vergadering gehouden van het
Nederl. Instituut van Architecten, waarin
prof. ir. J. G. Wattjes een rede heeft gehou
den over de middelen tot verheffing van
den architectenstand. Het architectenberoep,
zeide hij, heeft met zeer veel moeilijkheden
te kampen, een tegenstand, die niet in over
eenstemming is met de groote taak, welke
de bouwkundigen in de samenleving hebben
De architect moet kenner zijn van de
eischen en de functie der gebouwen, hij moet
dus kenner zijn van alle menschclijkc werk-
laamheden. De architect moet uit vage be
woordingen van zijn opdrachtgevers zich
een duidelijke voorstelling weten te maken,
e wenscheu bouwkundig doordenken ën
critiseeren. De architect moet echter ook
en dit niet in het minst kenner zijn van
_j techniek van het bouwen; hij moet een
omvangrijke detailkennis hebben van alle
■erschillende bouwambachten.
Voor bevrediging van haar zeer omvang
rijke bouwbehoeften heeft onze maatschap
pij goed onderlegde architecten noodig. Zij
moeten daarbij gevoel hebben voor decora
tieve kunst.
Een architect moet zijn: gebouw-kundig,
fcouwkundig en in zekere mate kunstzinnig.
En dit belangrijke beroep, aldus prof.
!Wattjes, dat zooveel invloed heeft op de sa
menleving, verkee'rt feitelijk in een bekla-
genswaardigen toestand. Voor onze tegen
woordige samenleving is het evenwel van
geer veel belang, dat het bouwen in handen
komt van een degelijk, vakkundig architec
tenkorps. Ook in verband met het woonpro
bleem en de daardoor noodig geworden mas
saproductie, heeft de maatschappij behoefte
aan een dergelijk korps. Eu als wij nu zien
b.v. de nieuwere wijken in verschillende
Steden, dan blijkt, dat die taak dikwijls ii
banden is gelegd van menschen, die daar
voor niet de bevoegdheid hadden; alleen de
gevelontwerpen werden door deskundigen
gemaakt
Daarin moet verandering komen; de
maatschappij moet duidelijk gemaakt wor
den, dat het noodzakelijk is, dat de archi
tecten naast den invloed op het uitwendige
der gebouwen, ook invloed dienen te» heb
ben op de inwendige constructie. En hiertoe
lijn twee middelen: de inwendige verhef
fing van den architectenstand en de uitwen
dige verheffing, d.i. de verbreiding van dc
kennis van de functie van den architect.
Dan zal ook onder de oogen moeten wor-
ïin gezien, dat als het publiek weet wat
«en architect is, dat het dan ook weet
het is, want niet allen, die zich er voor
geven, hebben (le capaciteiten. Er zal dus
^en zekere schifting moeten komen, welke
Voor enkelen onaangenaam kan wt
maar die noodzakelijk is.
Bij de betere organisatie der opleiding
moeten we vooral letten op theoretische
kennis en practischë ervaring. Niet alles
mag van den architect worden geêischt,
maar hij moet toch b.v. van gewapend be-
fon-constructies behoorlijk op de hoogte
i, opdat hij den constructeur redelijke
•ischen zal stellen.
De aesthetische vorming van den archi
tect is eveneens van veel belang; hij moet,
behalve een groote kennis der decoratieve
kunst, een zekere mate van begrip en waar
de der nevenkunsten, welke de architec
tuur zou kunnen yerhoogen, hebben.
AMSTERDAM. 188 KEIZERSGRACHTTEL 47685-44073
ROTTERDAM, STATIONSWEG 37 b - TEL. 11890
ISOLEERT
BESPAART BRANDSTOF
WEERT VOCHT
DEMPT GELUID
VEERTIGJARIG JUBILEUM VAN
DE FIRMA BEYER 8c CO.
Het veertigjarig jubileum van de firma
Beyer Co., in bouwmaterialen, Aelbrechts
kade 157 te Rotterdam, is Zaterdag gevierd
geworden.
Men deelt ons mede, dat de heer A. C.
Bever, de eenige firmant, 's morgens met
lijn huisgenooten van zijn woning aan de
Stadhouderslaan te 's-Gravenhage afge
haald is en om ongeveer elf uur ten kantore
ontvangen door zijn broer en procuratiehou
der, de heer C. Beyer Jr., welke hem ter ge
dachtenis een gebrandschilderd raam aan
bood ter plaatsing in het privé-kantoor. Een
groot aantal geschenken en bloemstukken,
o.a. van leveranciers, afnemers, verecnigin-
gen en personeel legden getuigenis af van
de aangename verhouding.
Op de druk bezochte receptie waren aan
wezig de directie van de Disconto-Mij., Mr.
Abr. van der Hoeven en Mr. G. J.C. Schilt-
huis; vertegenwoordigers van het Ned. Ce
ment Syndicaat; een deputatie der afdeeling
Roterdam van de Vereeniging van handela
fen in bouwmaterialen in Nederland en ver
der vele handelsvrienden en afnemers.
Verder vernemen wij betreffende de ont
wikkeling van de firma, dat de heer A. C.
Beyer zich in 1889 vestigde aan den Oost-
Kousdijk. Door onteigening daar ter plaatse
moest de firma naar andere opslagruimten
uitzien, waarna de heer Beyer een stuk
grond kocht aan de v. d. Hilststraat bij dc
Delfshavensche Schie, waarop het kantoor,
vesreheiden pakhuizen, alsmede een kalk-
blusscherij werden gesticht
De firma werd in 1924 wederom door ont
eigening gedwongen naar nieuwe terreinen
uit te zien en kocht zij een perceel bouw
grond aan de Spangeschekade en Busken
Huetstraat. Hierop werden een 10-tal pan
den gebouwd, waarvan de benedenverdie
pingen tot pakhuisruimte, paardenstal en
garage werden ingericht Tusschen de pan
den aan de Spangeschekade en in de Bus
ken Huetstraat bleef een groote onbebouwde
vlakte over, welke gedeeltelijk werd benut
voor een kalkblusscherij met electrische
laadinrichting. Deze open plaats zal nu in
haar geheel worden overkapt, zoodat de fir
ma binnenkort beschikt over een pakhuis
ruimte, bijna tweemaal zoo groot als bij de
vestiging aan de Spangeschekade. Het kan
toor werd evenwel gevestigd aan de Ael-
brechtskade 157, nagenoeg op de plaats waar
de firma zoovele jaren haar bedrijf heeft
mogen uitoefenen.
SCHIEBROEK ALS WOONCENTRUM.
De complexen i\net groote .architectonische waarde bepalen zich slechts tot een
gering aantal betrekkelijk kleine.
STREVEN NAAR ARCHITECTONISCHE EENHEDEN.
Schiebroek kan zeker bogen op een snel
len vooruitgang. Dit vriendelijke dorpje toont
veel aantrekkingskracht te bezitten a oor de
bouwondernemers, w aaraan bet een bijzon
der snelle ontwikkeling te danken heeft,
welke in de toekomst nog groote verwach
tingen in zich sluit en voor Schiebroek
mooie perspectieven opent Het heeft zich
naar alle zijden aanzienlijk uitgebreid en
rondom het meer in ouderwetsche trant en
besloten bebouwing gestichte dorpsgedeeltc,
zijn hier villa- en tuindorpwijken ontstaan,
die het aspect van Schiebroek in groote mate
hebben verhoogd.
Wij denken hierbij aan Plaswijk, aan de
Adrianalaan in de omgeving van de Adriana
school, alwaar de architect A. Petrus de
Vries uit Voorburg zulke intieme heeren
huizen aan het bouwen is, aan de Willem
Nagellaan enz. Tientallen huizen zijn in de
laatste jaren in die wijk verrezen en de
lawine rolt gestadig.
Indien in één gedeelte van Schiberoek snel
gebouwd is geworden, is het zeker wel in
de omgeving van Plaswijk en onwillekeurig
dringen zich de vragen op: hoe is het mo
gelijk, dat in zulk een kort tijdsverloop zoo
een groot aantal huisjes is kunnen worden
gebouwd en waar komen toch de bewoners
vandaan? Want doorkruist men bovenge
noemde tuindorp wijk, dan is het aantal niet
bewoonde huizen buitengew-oon gering, wel
een bew ijs hoe graag men zich in Schiebroek
vestigt. Wij gelooven dan ook, dat het Ge
meentebestuur- van Schiebroek een uiterst
gelukkige beslissing genomen heeft, toen het
besloot dit snel groeiende dorpke in de om
geving van Plaswijk door gedeeltelijke open
bebouwing zich te doen ontwikkelen.
Hoe enthousiast wij ook voor den gang
van zaken zijn, toch moet ons het volgende
van bet hart.
Naar onze meening zijn in Schiebroek
WEINIG BELANGRIJKE COMPLEXEN
die een fraaie architectonische eenheid vor
men. De complexen met groote architectoni
sche waarde bepalen zich slechts tot een ge
ring aantal betrekkelijk kleine. Aan hun
waarde wordt, jammer genoeg, afbreuk ge
daan. omdat zij meestal aangeleund worden
door huizen van sterk afwijkende uitvoe
ring, niet alleen wat de architectuur, maar
ook wat de kwaliteit van de toegepaste
bouwmaterialen betreft.
Vandaar, dat men in eerste instantie door
het gemis van groote architectonische een
heden eenigszins den indruk krijgt, dat de
huizen in het nieuwe gedeelte van Schie
broek, zijn gebouwd door een klein aantal
bekwame en een aanzienlijk aantal minder
bekwame bouwmeesters met bouwdoozen
van verschillende prijzen. Men behoeft wer
kelijk geen deskundige te zijn om te beoor-
deelen, welk huis onder bekwame leiding is
gebouwd en welk zijn ontstaan te danken
heelt aan de speculatiezucht van den een of
anderen beroeps- of gelegenheidsbouwer,
voor wien geld verdienen hoofdzaak en
fraai- en degelijk bouwen bijzaak is.
Wanneer nu in het vervolg het plan voor
deze bebouwing van Schiebroek op eenigs
zins grootscher wijze wordt opgezet, dan zal
dit, eenmaal voltooid, een groot succes voor
de ontwerper(s) blijken te zijn. Wij maken
bierbij het voorbehoud, dat wij dit succes
verwachten, indien hetgeen bij de bebouwing
tot dusver in meerdere of mindere inate is
nagelaten, tevens gestreefd wordt naar de
door ons zoo gaarne gewenschte architecto
nische eenheden, die uit den aard, waar
noodig, weer op behoorlijke wijze aan elkaar
gepast moeten worden. Ter bereiking daar
van is het noodzakelijk, dat de betreffende
architecten met elkaar overleg plegen en op
die wijze samenwerken ter bevordering van
de aesthetische eenheid van het groote ge-
heeL
Dan zal Schiebroek worden een der mooi
ste streken onder de rook van Rotterdam.
Het inademen van de heerlijke zuivere
lucht in Schiebroek is een waar genot en in
stilte benijden wij, stadsbewoners, de geluk
kige bezitters van die aardige tuindorphui
zen, wier tevredenheid zich schijnt af te
spiegelen in de vroolijke geveltjes en zoo
netjes aangelegde tuinen.
En toen wij, na werkelijk heerlijk van de
schoone natuur te hebben genoten, besloten
huiswaarts te keeren en nog 'n laatsten blik
vanuit de tram op Schiebroek wierpen,
maakten we het voornemen in de volgende
bouwbladen eens eenige aardige complexen
aan een uitvoerige bespreking te onder
werpen.
PRACTICUS.
v. Houth. v/h J. van Schijndel<Sj- Co. Hoofdkantoor: Opslagplaatsen, Zagerij en Schaverij
ANNO 1853 Oost-Admiraliteitskade47b Rotterdam Nassauhaven - Boerengat
Voor Versiering
van
In- en Extérieur
Motief voor een trapraam van een villa aan den 's Gravenweg te
Rotterdam. Ontworpen en uitgevoerd door de Fa. J. Brocrc Zn.
In den meer modernen woningbouw
komen glas in lood en Geëtst Glas steeds
meer en meer in zwang. Door het gebruik
van eerstgenoemde voor bovenlichten,
tusschendeuren, trapramen, lantaarns, serres
enz. geeft dit aan het huis een vroolijke'r
indruk.
Hierbij moet evenwel vooral gelet worden
op de kleuren combinatie, welkë eenigszins
met het interieur overeen moet stemmen.
Het mooiste is wel geschilderd en gebrand
glas in lood, hoewel eenvoudig werk niet
op den achtergrond gedrongen mag worden.
Men diene vooral op het strakke van de
loodlijnen en de versterking te letten. De
versterking van bovenlichten bestaat uit
ijzeren staafjes op het lood bevestigd, ter
wijl voor deuren lood met stalen kern het
mooiste is, daar anders de ijzeren staafjes
zichtbaar zijn. Voor tusschendeuren wordt
vaak gewoon \enster of spiegelglas gebruikt
r het beste is glas in lood, daar men
anders vanaf de straat tot den achterkant
van het huis door kan kijken, zoodat men
zijn vrijheid kwijt is. Dit geldt ook voor
tochtdeuren. Hiervoor is het beste de onder
ste helft ondoorzichtig glas, de bovenste
helft transparant, hoewel geëtst glas ook
mooi staat; de onderste helft mat geëtst, de
bovenste helft blank, zoodat men voor de
entree niet ineens in de gang kijkt, wat
aangenamer voor don bewoner is.
Geëtst glas kan in verschillende tinten
bewerkt worden. Het wordt ook veel ge
bruikt voor etalagekasten, waar niet of ge
deeltelijk doorgekeken mag worden, even
als voor binnenpuien van winkels, wat
verkregen wordt door het etsen in ver
schillende tinten, cn verschillende motieven.
Voor hen die niet van kleuren houden
wordt voor binnendeuren ook geslepen
spiegelglas in koper gevat ge/bruikt, hetwelk
een aardig effect geeft.
Voor groote hal, privé kantoor of ver
gaderzaal kunnen ook tableaux Glasmozaik
tot versiering aangebracht worden.
HET FABRIKAAT.
De verschillende kleuren glas komen in
groote bladen van de fabrieken uit Frank
rijk, Belgie en Duitschland.
Allereerst worden op de ateliers de
teckeningcn op ware grootte geteekend.
Vervolgens wordt deze teekening op een ta
fel uitgelegd en op de lijnen uitgeknipt, zoo
dat als 't ware een groote legkaart ontstaat
Langs de stukken die wij nu gekfegen
hebben, wordt het glas afgesneden.
Daarna worden de stukkdn glas in lood
gezet zoodat het weer een geheel wordt,
waarna de verbindingspunten allen vast-
gesoldeerd worde'n.
Hierna wordt het -glas in lood met specie
waterdicht gemaakt. Bij groote ramen
worden versterkingsroeddn erop bevestigd.
En nu is het glas in lood gereed tot afle
vering.
Het schilderen en branden van het glas
in lood geschiedt als volgt: De op maat ge
sneden stukken worden op een lichtbak
gd en beschilderd met sepiatintcn en
verschillende kleuren. Na het beschilderen
worden de stukken in een gasoven gebrand,
gedurende eenige uren, waardoor het glas
week wordt, zoodat de metaalhoudende
verven met het glas vereenigd worden. Na
deze behandeling is de verf niet meter van
het glas te verwijderen.
Alle teekenen in dc ontwikkeling der
bouwkunst wijzen cr op, hoe de bezonnen
heid is weergekeerd, die groote eigenschap
van alle bloeiperioden der verschillende
stijlen, een bezonnenheid zoowel wat de
beantwoording der nutsvraag als der Kunst-
vraag betreft.
H. P. BERLAGE.
TENTOONSTELLING
ARCHITECTUUR, BEELDHOUWKUNST
EN KUNSTNIJVERHEID.
De Tentoonstellingsraad voor Bouwkunst
en Verwante Kunsten zal in het Stedelijk
Museum te Amsterdam gedurende een
maand een tentoonstelling oiganiseeren.
Opening op 29 Juni a.s.
Dit dient tevens om den deelnemers aan
het congres der Intern. Kamers van Koop
handel kennis te doen maken met de mo
derne 'toegepaste Kunst in ons land».
N.V. ROTTERDAMSCHE MIJ. TEN
DIENSTE I)ER VOLKSHUIS
VESTING TE ROTTERDAM.
Aan het verslag over 192S van bovenstaan
de maatschappij ontleenen wij:
De maatschappij exploiteert twee blokken
woningen: een van 48 woningen aan
Bloemhof, gebouwd in 1914, en een van 90
woningen in den voormaligen Reserveboe
zem, gebouwd in 1917 en 1918, waaronder
vele woningen voor groote gezinnen. Voor
laatstgenoemd blok heeft het gemeentebe
stuur van Rotterdam zich verbonden tot bij
passing van het jaarlijksch exploitatiete
kort tot een maximum van f 125 per woning
en per jaar.
De bijdrage der gemeente in de exploita
tiekosten der woningen in den Rese-rveboe-
zem over het afgeloopen jaar is, behoudens
goedkeuring van het gemeentebestuur, ge
steld op f 93.80 per woning.
Buitengewone onderhoudswerken zijn aan
laatstgenoemde woningen niet uitgevoerd.
Aan do woningen aan den Bloemhof is
eenig buitengewoon metselwerk verricht De
kosten daarvan bedroegen f 549. Huurschade
werd daardoor geleden.
Het dividend over 1928 zal 4 pet. bedra
gen (als v. j.).
WONINGBOUW TE WAGENINGEN.
Het gemeentebestuur van Wapeningen
heeft aanbesteed den bouw van 39 arbeiders
woningen met vrijstaande schuurtjes. Laag
ste inschrijvers waren Kleimensink en Beek
hof te Wageningen voor 93.600.
Krayenhoffstr. 34 Den Haag
Telefoon 11019
MAAKT CLICHÉ's VOOR
ALLE DOELEINDEN
TEGEN BILLIJKEN PRIJS
F 7.60 PER WEEK
VOLGENS HUURKOOPSYSTEEM
TE KOOP
SCHIEBROEK
Vestibule, Trappen-
faciallllt. toiénSsSiï™»™
1 v 'v 1
SCHIEBROEK
als Woon eerst rum
Intieme HEERENHUIZEN, onder archi
tectuur gebouwd, TE KOOP, gelegen a.d.
Adraana-Laan
en Schoolstraat, Schiebroek
Oók UITSTEKENDE GELDBELEGGING
Inlichtingen dagelijks op het werk en bij
A. PETRUS DE VRIES, Architect
Eemwijkplein 1, Voorburg, Telef. 78351
Ir;v;ff'i - ■-
DEN HAAG
TE HUUR TEGEN OCTOBER 1929
Nog eenige winkels met of zonder bovenwoning, gelegen tegenover het
Theater. Bij voorkeur voor Damesmodes, Dameshoeden, Bontwerken, fijn
Schoenwerk, Lingerieën, Corsetten, Bloemen, Electriciteitsartikelen, Boek- en
Muziekhandel en derg^lijken.
De Hoekwinkels aan den Hofweg zijn gunstig gelegen voor vestiging
van een Reisbureau. Billijke huurprijs. Een schitterende gelegenheid om Uw
zaak in het centrum der oude stad te vestigen. Inlichtingen en Teekeningen
aan het Bureau Passage Maatschappij, Passage 53, hoek Achterom, Den Haag.
PERSONALIA-
Ir. K. R. Danhof, voorheen tijdelijk inge
nieur van den Rijks waterstaat bij de verbe
tering der Rijkswegen in Limburg, is in
dienst getreden bij de Hollandsche Maat
schappij tot het- maken van werken in ge
wapend beton, te 's-Gravenhage.
RECTIFICATIE.
Abusievelijk in de vorige week het devies
van het Bouwbureau Joh. W. E. B. Olivier
te Den Haag boven het artikel uitgevallen.
Het luidde aldus:
Bouwt men, legt het fundament rotsvast,
Anders ondervindt men veel last.
UBHUBUU
De nieuwe woning is ge
heel ingericht op een inten
sief gebruik van alle aanwe
zige ruimten. De mooie ka
mer, vroeger zoo belangrijk,
komt in de nieuwe woning te
vervallen. Ze diende er eigen
lijk alleen voor, zekere zucht
naar schijnvertoon te kunnen
botvieren. Uit angst om de
aanwezige meubels te bescha
digen of ze te laten slijten,
zoodat het mooie er af ging,
mocht niemand haar gebrui
ken, daarentegen werd ze tot
overmaat van ramp gebezigd
tot bergplaats van zekere
voorwerpen, die men veilig
wilde stellen, zooals fiets, kin
derwagen en de naaimachine,
dingen die zeker niet tot een
fraai geheel bijdragen en op
een geheel andere plaats thuis
hadden behoord. A. SIEBERS.
TE KOOP MijlBSSilSBlïssHüigB
HEERENHUIZEN a. d. Tomaten-
straat te Den Haag vanaf f 7250.
Geen oploopende erfpacht.
Inlichtingen bij
J. A. GARNIER
Smltstr. 169, Den Haag, Tel. 34348
EISSISSS HYPOTHEEK AANWEZIG
aan de Plaswijklaan
Te bevragen bij:
Straatweg 111
HILLEGERSBERG
TELEFOON 43844
MOOI BUITENWONEN
TE HUUR: MODERNE, GERIEFELJX3, VRIJB
HUIZEN HET Gr. TUIN a/d. TORENLAAN te
OVERSCHIE. Huurprijs 62.50 per maand. Te
bevr.: GEBR. H. D. MUYS Dzn., Coolsingel 94,
Rotterdam.
Te Koop
18 onder architectuur gebouwde
HEERENHUIZEN te 's-Gravenhage
in de onmiddellijke nabijheid der haltes
Laan van Meerdervoort, Lijn 5 en 20
Bevattende:
5 kamers, badkamer, keuken en W.C.
Inlichtingen:
JOH. W. E. B. OLIVIER
De Mient 1 en 3 - Den Haag - Tel. 33135
yjiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiji
I K.J.BOS&ZOON 1
HOUTHANDEL
h ROTTERDAM
VUREN
GRENEN
GEZAAGD
E GESCHAAFD
HOUTLAAN 19
TEL. 1302-1303
iïiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiimmmiiiiiiiimiiïj
GESCHILDERD GEBRAND GLAS - GLASETSERIJ
J. BROERE - ROTTERDAM
DIJKSTRAAT115-117-119 - TEL 52407 - ANN01896
EEN PAAR OPMERKINGEN OVER UTRECHTS STADSSCHOON.
Wanneer officietele en ook wel minder of
ficieels Utrechters de waarde van deze stad
in de rij der Nederlandsche steden willen
beklemtoonen, dan spreken ze van „Utrecht
als de* 4e stad des Rijks".
't Is volkomen juist; na de Residentie
als 3e komt Utrecht als opvolgende in zie
lental, doch het blijft een vrij groote sprong
van daar naar hier. Nu is het getal inwo
ners van een stad niet altijd normatief en
niet waarde bepalend.
Het is bekend, dat velen Utrecht beschou
wen als een groot do p, waar zooals men
het dan uitdrukt „niets te zien of te bele
ven valt". Dit is natuurlijk een kwestie van
appreciatie, doch zij die zoo spreken, too-
nen daardoor slechts oor en oog te hebben
voor zaken, welke zeker niet waarde bepa
lend voor een stad kunnen zijn.
In schoonheid van stadsbeeld 4kun Utrecht
zeker wedijveren met grootere steden. Wan
neer niet zooveel wat eertijds was, plaats
had moeten maken voor kunstloozc bouw
werken, stammend uit een kunstloos tijd
perk, dan zou Utrecht wellicht als fraaie
stad een der eerste in den lande zijn. Hoe
veel cr echter ook aan schoons verdwenen
is, door eischen die het moderne leven nu
eenmaal stelt, of door oorzaken daarbuiten
gelegen; Utrecht heeft nog zeer veel schoons,
veel in zijn stadsbeeld dat het oog kan
boeien en"bekoren. Zij die daaraan twijfe
len wil ik hier wel eens mededeelen, hoe
anderen, hoe vreemdelingen met daarvoor
gevoelige oogen en met schoonheidszin be
gaafden daarover denken.
Het vorige jaar maakten een aantal Duit-
sche architecten een excursie, waarbij ook
onze stad werd bezocht Schrijver dezes be
hoorde o.a. tot de geleiders dezer vreemde
lingen. Een hunner, een z.g. Regierungs-
Bauwmeister uit een der groote Duitsche ste
den, schreef mij daarna een brief, waaruit
ik het volgende vertaal: „Behahe de nieu
we bouwwerken, heeft op mij bijzouder liet
interessante stadsbeeld van Utrecht een blij-
venden indruk gemaakt Wij hebben op
onze ganschc reis, welke ons nog naar Hil
versum, Amsterdam, Den Haag, Schevenin-
gen en Rotterdam voerde, niets schooners
aanschouwd".
Wij kunnen dus wat dit betreft over
onze stad tevreden zijn en hebben ons te be
ijveren, dat we niet alleen aan onze stad
„bouwen" doch dat we ook „bewaren". Hoe
we bouwen eu wat we doen om te bewaren,
daarover is wel een en ander te vertellen.
Dit alles te behandelen, zou ons dezen keer
echter te ver voeren.
HET VERKEERSVRAAGSTUK.
Utrecht heeft met andere steden gemeen,
dat er met de toename van het moderne
verkeer groote moeilijkheden ontstaan, voor
al door den eigenaardigen bouw dev oude
binnenstad met vaak nog al kronkelende
straten.
Teneinde dit verkeer te kunnen opnemen,
zijn reeds eenige daarvoor ontworpen plan
nen uitgevoerd. Een der genomen maatrege
len is geweest het bouwen van een nieuwe
z.g. „Catharijne"-brug, wtfke wel als voor
naamste toegang naar de oude stad kan
worden aangemerkt Men heeft hier. tenein
de het vooral op z.g. spitsuren, overweldi
gende verkeer te kunnen verwerken twee
bruggen naast elkander gebouwd. Een voor
rechts- en een voor linksch verkeer. Deze
brug is dus geen eenling, doch een twee
ling geworden.
Als hoofdingang der stad zijn deze brug
gen m.i. zoowel in aesthetisch, in technisch
en in praktisch opzicht zeer geslaagd te noe
men, ofschoon het laatste niet door iedereen
wordt toegegeven. De bruggen zijn sterk cn
zwaar gebouwd en electrisch opklapbaar. D«
bediening is, dank zij de vernuftige toepas-"
sing der moderne techniek eenvoudig, go-
makkelijk en snel. De eenvoudige, zwaro
ijzeren leuningen van goeden vorm en uit
voering, zijn voor een voldoende zij-afslui
ting wat te laag, doch overigens m.i. onbe
rispelijk. De afsluitingen, welke dienst moe
ten doen wanneer de bruggen voor de scheep,
vaart geopend zijn, bestaan uit hefboomcur
die eveneens electrisch bewogen worden en
in rust staande, verbonden zijn en opgeno
men worden door stoere, vierkant gecon
strueerde ijzeren kolommen, waarin op
smaakvolle wijze, op geringe hoogte-, ver-
lichtings-elementen zijn ingebouwd. Di»
wijd uit elkander staande kolommen zijn»
zooals gezegd stoer, doch hebben een uitnoo-
digend karakter.
't Is of zo de1 menschen van verre als gast
vrij te kennen willen geven, „kom maar bin
nen, dc weg is broed en veilig", ofschoon
dit laatste niet altijd juist is. De aansluiting
der bruggen aan elkander, is aan de straat
zijde minder geslaagd, ofschoon dit wel niet
op rekening van den ontwerper to stellen
cal zijn.
De tweeling moest in het midden natuur-
lijk gescheiden worden en dit had m.i. fraai
kunnen worden opgelost, door de plaatsing
van eon nirt hooge, doch overigens forsch
gehouden, sculpturale figuur. Een dankbaar
gegeven voor een onzer beeldkunstenaars.
B. cn W. van Utrecht stellen echter alles in
het werk om onze eenigszins berooide kas te
vullen. Een der middelen daartoe aang»
wend is, het doen aanbrengen van reclaing
objecten. Een prachtplaats voor een licht
reclame is natuurlijk een staiU-hoofdingang.
Ook hier was schoonheid, blijkbaar bijzaak
en leelijkhcid, die geld opbrengt boven een
ideale oplossing te verkiezen. Het zooeven ge
schetste uitnoodigende gebaar der hockko-
lommen wordt totaal te niet gedaan, dour
een paal, waaraan de electrische bovenlei
dingen der tram zijn opgehangen en die voor
dat doel, zeker niet noodzakelijk was.
Om het midden dezer paal is een dri- kan
tig prisma opgehangen, een lichtreclama
waarop de bekende, tevreè zijnde- abonné, U
genoegclijk tegen grijnst. Het ideaal van den
ontwerper is, door deze reclame en de paal
welke daardoor noodzakelijk werd, wreed
verstoord en wij mogen er ons dagelijks aan
ergeren. Reclame objecten hebben een plaats
in onze steden veroverd en wij zijn er reeds
zoo aangewend, dat we ons stadsbeleid bij
avond zonder lichtreclames, doods zouden
vinden. Doch laten wij dan toch de reclame
en de reclamemakers beheerschen en aan
banden leggen. Laten menschen met schoon
heidszin en schoonheidsidealen, uitmaken
wat wél en wat niet toelaatbaar is.
(Wordt vervolgd-l
STICHTEN AER.
