t ROSSEM's is de beste KOFFIE.
DINSDAG 4 JUNI 1929
MODERNE STRUIKROOVERS,
Uit Oost-lndië
pE NIEUWE VOLKSE A ADSVQORZITTER.
Men mag den Volksraad gelukwenschen
piet de benoeming van den heer Meyer Ran
neft tot voorzitter, vindt het „Bat. Nwsbl.".
Het blad brengt hulde aan zijn werk
kracht, zijn inzicht in sociale zaken en zijn
onkreukbaarheid.
Hij is een figuur, die het: Een man een
man, een woord een woord, als lijfspreuk
jjou kunnen voeren.
Is de resident ter beschikking van den
gouverneur van Midden-Java van die lijt-
spreulc nu misschien het slachtoffer ge
worden? vraagt het blad. Het is geen gt>
helm, dat de nieuwe Volksraadsvoorzittei
het ambt niet begeerde. Het gerucht wii
zelfs dat naarmate de tijd vorderde, het
gegeven woord den heer Ranneft bezwaar
de. Voor een man van zijn daadkracht
en scherp gerichte activiteit vertegen
woordigt de gebondenheid van den voor-
Eittenszetel in het Hertogspark zeker niet
het ideaal eindpunt van zijn carrière.
De vreugde, dat een voortreffelijk man
voorzitter van den Volksraad wordt, kan
ons niet geheel troosten over het verlies
dat het B.B.-corps op Java lijdt. Ons
dunkt, dat van de uitzonderlijke bekwaam
heden van den heer Ranneft een beter
gebruik had kunnen worden gemaakt
een gebruik, dat meer eigenaardig die
bekwaamheden tot haar recht zou doen
komen. Maar gedane zaken nemen geen
keer en wij zullen, nu de beslissing ge
vallen is, slechts hopen, dat de ambts
vervulling van den heer Meyer Ranneft
alle bezwaren tegen het feit, dat hij aan
het B.B.-corps werd onttrokken, zal doen
vergeten.
ZEDENPOLITIE TE BANDOENG.
Naar de „Java Bode" verneemt, zal te
Bandoeng een afdeeling Zedenpolitie wor
den ingesteld.
VLIEGDIENST JAVA—BORNEO?
Op Borneo wordt in handelskringen de
«rustige wensch uitgesproken om, nu Cele
bes door het luchtverkeer met Java zal ver
bonden worden, ook een luchtverbinding
Borneo—Java te krijgen, ten bate van post
in passagiersverkeer en tot sneller ontwik
keling van het reusachtige eiland, dat dan
ook meer toeristen zal trekken.
JAN PIETERSZ. COEN.
Despereert nietl
Het ,3at Nwsbl." herinnert er aan, dat
het 21 September 1929 300 jaar geleden is,
dat Jan Pieterszoon Coen in Batavia ten
grave werd gedragen.
In de rij der stichters van het Neder-
landsche wereldrijk overzee is Coen de
tie, en voor geruimen tijd ook de laatste,
listorisch onderzoek moge thans ook het
icht hebben doen vallen op tekortkomm
en en aarzelingen, in de bewondering v
den nazaat is Coen geworden tot het sy
tool van koloniale staatsmanswijsheid, v
voortvarendheid, kracht en strijdbaarheid.
dezen tijd van wankelmoedigheid, van
ij fel aan het goed recht van éigen iu-
:ht en kracht blijft de herinnering aan
e stoere verzekerdheid van den stichter
van Batavia en den grondlegger van het
Ncderlandsch gezag over Insulinde een re
levatie en een waarschuwing tegelijk.
Coen's „Despereert niet!" ontleent, drie
leeuwen na zijn dood, nieuwe beteekenls
verhoudingen en complicaties, die niet
geringer kracht, voortvarendheid en beleid
i-schen dan in 1629.
De 21ste September zal, verwacht 't blad,
liet voorbijgaan zonder herdenking van
Coen's dood. Die dag moge tevens gewijd
n aan de gedachte hoe nog immer de he
ling van een groote taak en de daad
kracht voor een groot karakter in Indië
iets grootsch tot stand kunnen brengen.
PARTIJ NATIONAL INDONESIA.
BANDOENG, 1 Juni (Aneta). De partij
National Indonesia zal morgenavond een
ergadering houden; op het programma
staat een lezing over pöstbestrijding. Verder
zal een bijeenkomst worden gehouden ge
wijd aan de nagedachtenis van Soen Yat
Sen.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK.
DJOCJAKARTA, 3 Juni (Aneta). Tua-
schen Kletoeng en Wonosobo is een auto
geslipt en omgeslagen. De tandtechniker
t>tlen uit Djocjakarta werd zwaar inwendig
gewond. Bij het transport naar Magelang
is hij overleden.
De tweede inzittende, de chef van de fa.
Profiel en Co. te Soerabaja, de heer Kett-
ler, heeft beide beenen gebroken.
EEN OUDE PLAAG HERLEEFD.
GERAFFINEERDE OPZET,
(Van i
Parijschen correspondent.)
HET SLACHTFONDSENGESCHIL.
Volgens het Hbl. is de Bond van Boeren-
slachtveefondson bereid, het geschil te onder
werpen aan de voor beide partijen bindende
uitspraak eener commissie van rechtskundi
gen, door partijen gezamenlijk in te stellen.
Bij aanvaarding van dit voorstel zal geen
meer uit de markt worden genomen,
terwijl de al dan niet uitbetaling van afge
keurde organen in den tijd tussclien de aan
aarding van dit voorstel en de uitspraak
Ier in te stellen commissie afhankelijk zal
zijn van die uitspraak, welke dus in zoo-
van terugwerkende kracht zal zijn.
Met de zomerwarmte, welke de stedelingen
naar buiten lokt tot het maken van uit
stapjes, heeft er in den regel ook een ver
schuiving plaats onder de obscure elementen,
die ten koste van anderen zich een bestaan
verschaffen. Ook zij gaan op het platteland
„werken", in de modebadplaatsen, de tou-
ristencentra, overal waar maar kans op buit
is. Het automobilisme, dat in modïcrnen
het loven langs den weg uit vroeger tij
den deed herboren worden, heeft ook een
oude plaag van den reiziger van eertijds,
struikrooverij, weer in het leven geroe
pen. Elk jaar opnieuw verschijnen de lijsten
van hen, die daaraan ten slachtoffer vielen.
Dezer dagen werd het eerste feit van dien
aard reeds gesignaleerd, en denkelijk zullen,
nu eenmaal het seizoen geopend is, spoedig
meerdere volgen.
's Avonds laat reed een taxi met men-
schen, die hun dag in de hadplaats Deau-
ville hadden doorgebracht, in de richting
van Parijs. In het donker rijden is altijd ge
vaarlijk, dus hield de chauffeur een oogje in
het zeil, terwijl zijn passagiers het zioh zoo
gemakkelijk mogelijk gemaakt hadden. In de
nabijheid van Evreux ontdekte hij voor zich
uit op den weg een massa bladeren en tak
ken, welke het voortgaan belemmerden. Voor
zichtigheidshalve minderde hij dus zijn vaart
en zoo slaagde hij er in, deze lichte barri
cade zonder ongelukken te nemen.
Nauwelijks echter had hij zijn auto weer op
gang gebracht, of hij ontwaarde een honderd
meter verder een nieuw obstakel. Daar hij
mccning was, dat ook deze hinderpaal
niet van serieuzen aard zou zijn, reed hij
ditmaal door. Toen zijn voertuig op de tak-
kenmassa stiet werd de taxi hevig heen en
weer geschud en uit de richting geslagen.
Tegelijkertijd verkondigde een luide knal dat
een der banden gesprongen was, en
scheelde niet veel, of men was omgeslagen.
Door den schok wakker gestooten stegen
passagiers uit, om te zien, wat cr aan
hand was. Terwijl dc bestuurder dadelijk het
reserve-wiel ging monteeren, ruimden zij de
versperring uit den weg en vonden daaron
der een landbouw-eg, waarvan de scherpe
ijzeren punten naar boven staken. Klaarblij
kelijk had men hier dus te doen met een
moedwillige poging om ongelukken te ver
oorzaken. Op één der akkers langs den wg
werd spoedig daarop een man gezien, die
zich verscholen hield om den uitslag van zijn
misdadig opzet af te wachten. Men poogde
zich van hem moester te maken, doch door
de duisternis begunstigd gelukte het hein,
een veilig heenkomen te vinden. Met de zoek
lichten van andere, inmiddels ook ter plaatse
gearriveerde auto's zocht men het geheele
terrein af, doch te vergeefs.
Het is duidelijk, dat men hier met een
geraffineerden misdadiger te doen heeft. De
eerste versperring was slechts licht van sa
menstelling, zoodat een auto er gemakkelijk
doorheen kon komen. Do automobilist, die
hierdoor stoutmoedig geworden, met volle
vaart zijn weg vervolgd zou hebben, zou on
herroepelijk zich een verschrikkelijk ongeluk
op den hals hebben gehaald, ja misschien
wel door den val gedood zijn. En daarop was
de geheele opzet berekend, de toevallige voor
bijgangers te verwonden of in staat van be-
wuötloosheid te brengen, om daarna onge
stoord zijn slag te kunnen slaan. Men be
grijpt niet, hoe iemand in koelen bloede iets
zoo verschrikkelijks kan voorbereiden; de
verwonding van zijn slachtoffers, wellicht
hun dood, had veel meer waarschijnlijkheid,
dan de kans op het slaan van een goeden
slag. Dit laatste zou immers geheel en al af
hangen van de vraag, wat voor reizigers in
den gestelden hinderlaag zouden vallen!
Er wordt wel eens beweerd, dat in onzen
tijd de menschheid minder wreed is dan in
vroeger eeuwen. Dit geval van schier dier
lijke hebzucht welke voor geen enkele over
woging terugdeinst, zou eerder geschikt zijn
om het tegendeel te bewijzen! Eertijds was
het: je geld of je leven! thans is het reeds
eerst je leven, en daarna je geld!
Land- en Tuinbouw.
EEN SCHITTEREND FRUITJAAR?
Niet alleen in de Betuwe, ook in Limburg
wordt een overvloedige fruitoogst verwacht.
De geringe oogst in het voorafgaande jaar
en de gunstige zomer in 1928, die de bloem
knopvorming sterk in de hand werkte doen
dit venvachten. Tot «iu toe is men daarin
nog niet teleur gesteld en de vooruitzichten
zijn over het algemeen gunstig.
In het „Weekbl. voor Bloembollencultuur"
lazen wij het volgende:
In de bloembollenteelt kwam dit voorjaar
scherper dan ooit het verschijnsel naar vo
ren, dat de tulpenhollen op de zwaardere
gronden in het midden en oosten der streek
veel beter den strengen winter hadden
doorstaan dan op de lichte zandgronden, die
in het Westen langs de kust liggen. Dit ver
schijnsel trad o.a. ook aan den dag bij de
groene veilingen. De tulpenbedden vertoon
den te 's Gravenzande en Monster veel meer
•orstschade dan die te Honselersdijk, dat
bijna een half uur gaans oostelijk van Naald
wijk op aanmerkelijken afstand van de kust
ligt en zwaardere gronden heelt, zooals za
vel en klei.
Natuurlijk spreekt de dekking een belang
rijk woord once terzake van de vorstschade.
Maar deze bescherming wordt in het ge
heele Westland vrijwel in denzelfden vorm
toegepast Men dekt veelal met turfmolm.
In alle geval is de dekking op de lichte
gronden in het Westland, waar de teelt veel
drukker wordt beoefend, minstens zoo goed
of beter dan in het centrum en oosten van
het Westland.
DE PLANTENZIEKTENKUNDIGENDIENST.
Naar aanleiding van een verzoek bij den
Plantenziektenkundigen Dienst te Wagenin^
gen, waarin aangedrongen wordt op verzach
ting der buitenlandsche voorschriften ten
aanzien van de aardappelwratziekte, ver
klaart deze Dienst, dat hij diligent is tc-n
aanzien van handelsbelemmeringen, we-lke
door vreemde regeeringen genomen worden
en die, behalve een sanitaire, veelal een eco
nomische bedoeling hebben.
DE RUNDERHORZELBESTRIJDING.
In 1928 werden er 23000 bussen horzelzalf
verkocht, voorzoover te controleeren althans
Bovendien werden in sommige streken de
larven volgens de oude methode met mes
en pincet verwijderd. Hierdoor zijn zeker een
kwart millioen runderen horzelvrij gemaakt
Op onzen veestapel van plus minus twee
millioen, waarvan over het geheel alleen
jongere dieren met horzels bezet zijn, wil
dat heel wat zeggen.
HET FRIESCHE PAARDENSTAMBOEK.
Dezer dagen bestond hot Friesche Paar
den stamboek een halve eeuw.
Dit stamboek heeft thans in Friesland
negen hengsten van Friesch en dertien van
Oldenburgsch ras ter beschikking. In 1927
werden gedekt 287 Friesche en 601 Olden-
burgsche of Oost-Friesche merriön, in 1928
waren die getallen 358 en 723.
In de veulenboeken werden ingeschreven
vijftig rriesche en 9S Oldenburgsche dieren.
EEN GEBARSTEN HENGSTENMAAG.
Een Engelsch veeartsen ij kundig tijdschrift
bericht van een hengst, die losbrak en eerst
na twee uur kon worden gevat. Het dier
vertoonde toen hevige koliekverschijnselen
en was na enkele minuten dood. Het cada
ver was dadelijk zeer opgezet. Het sectie-
onderzoek bracht een maagbersting aan het
licht. De groote hoeveelheid half verteerd
voedsel in de ingewanden en in 'de buik
holte wees er op, dat het paard zich vóór
dien tijd overvloedig te goed had gedaan bij
een bergplaats van voedingsmiddelen (gerst
en droog veevoeder). De bovenmatige in
spanning door het galoppeeren heeft de
breuk van den door overlading verzwakten
maagwand veroorzaakt, terwijl de dood on
middellijk is gevolgd. Van buikvliesontste-
king werd geen spoor ontdekt.
DE KARAKUL-SCHAPEN.
In Midden-Azië werden vóór den oorlog heel
wat Astrakanvellen geleverd door de Karakul-
schapen. Echter is daar de fokkerij door aller
lei omstandigheden verminderd en is men in
Frankrijk en Italië met de teelt begonnen.
Ook in België zal men nu met de fokkery
van Karakul-schapen beginnen. In de Arden
nen is op een modelboerderij een Karakulram
geplaatst. Het dekken geschiedt gratis en
door een maatschappij worden de vachten der
lammeren op den dag van hun geboorte ge
kocht voor f 2,80 per stuk, die dan de Astra
kanvellen leveren.
Alle door een Karakul-ram verwekte lam
meren zijn zwart, dus ook de kruisings
producten; zelfs na drie geslachten, wanneer
nog slechts een zestiende Karakul-bloed aan
wezig is, blijft de vacht zwart en even mooi
glimmend en gekruld. Doch wel moeten de
kruisingsproducten terstond na hun geboorte
geslacht worden, terwijl dit met raszuivere
exemplaren nog na zes dagen kan gebeuren
zonder dat de gewensc'nte krul verdwenen is.
De vacht van volwassen lvarakul-schapen is
overvloedig, maar levert niet de waarde^
volle krul van het Astrakan.
Het Karakulschaap is zeer stork on kar.
tegen schier elk klimaat. Alleen kan het niet
tegen vochtige weiden.
DE KUIKENLUIS.
De kuikenluis is den meesten kippenhouders
onbekend en toch dient een ieder, wanneer
de kuikens er minder levenslustig uit zien,
zich traag en loom bewegen, niet groeien,
ofschoon de diertjes goeden eetlui6t vertoo-
eens een onderzoek in te stellen cf op
de kopje3 geen zwartgestreepte kleine dier
tjes zich vertoonen. Dit diertje is tamelijk
groot, plat en zwartgestreept. Meestal komen
ze het eerst voor op de plaats waar de kam
te voorschijn komt, maar als er niet ingegre
pen wordt, gaan ze ook op hals, borst en rug
zitten. Ze groeien snel in aantal en zijn echte
parasieten. Zy vreten zich in tusschen vel en
leesch, zuigen het bloed af en ondermijnen
aldus het jonge diertje. Dit blijkt dan ook
ten slotte de oorzaak van den slechteren
groei en soms den dood van het kuiken te zijn.
Wie nu luizen ontdekt moet alle kuikens ter
behandeling nemen. De luizen zitten dicht by
elkaar en men kan ze met de nagels voor-
:htig los wrijven en dooden. Natuurlijk moet
men oppassen, dat er geen bloeding ontstaat.
Vervolgens neemt men een beetje gewone
raap- of slaolie, of een stukje reuzel, oftewel
een weinig benzine en wrijft daarmee kop en
hals in. Na ééne behandeling is de luis ge
woonlijk verdwenen, 't Is echter goed .iie
kuikens, die met die olieachtige stoffen zijn
ingewreven nog te bestrooien met insecten
poeder. maar dit moet zeer voorzichtig ge
beuren, daar anders de oogen beschadigd
kunnen worden.
EEN RIJKE AARDBEIEN-OOGST?
Als de voorteekenen niet bedriegen, zal
aardbeienteelt in Kennemerland ditmaal een
rijken oogst leveren. Tengevolge van het zoele
weer in Meimaand, met haar vochtige nach
ten, is de stand der aardbei planten op het
oogenblik zeer gunstig en de strenge vor>t
heeft geen schade aan de planten toegebracht.
Reeds nu-kan gezegd worden, dat de ex
portveilingen een week vroeger zullen
vangen (fan verleden jaar.
Dc INBRAKEN TE BUNSCHOTEN.
HET BEZOEK AAN 'T RAADHUIS.
Volkomen rost en geen onstemming:.
Men schrijft ons uit Bunschoten:
De inbraak, die de vorige week heelt
plaats gehad ten raadhuize, staat niet
zooals in een deel der neutrale pets werd
beweerd in verband met ontstemming
een deel der bevolking over de berrie-
noeming van den Burgemeester, doch staat
in verband met het feit, dat werkwilligen
uit Bunschoten steeds naar Zaandam gaan
om daar werk te verrichten van de staken
de houtbewerkers. In de raadszaal werd oj<
het tafelkleed in groote letters aangetroffen
de woorden: „De maffers terug". (Bedoeld
is daarmede dat de „maffers" (onderkrui
pers) naar Bunschoten terug moeten en
niet in Zaandam de staking moeten bre
ken). In de secretarie heeft men een bezoek
gebracht, terwijl ook in het huis van den
Burgemeester, grenzend aan het raadhuis,
eeu aantal bureaux is opengebroken.
Uit het ingestelde onderzoek, dat geleid
werd door een rijksrechercheur uit Utrecht,
is .komen vast te staan, dat in den nacht
van de inbraak ongeveer halfeen drie man
nen zijn komen aanfietsen uit de richting
Amersfoort, waarvan er een een hoed
droeg, terwijl de twee anderen een pet op
hadden. Anderen weer hebben gezien, dat
drie mannen kwamen uit de steeg tusschen
het raadhuis en de woning van den burge
meester, ti«wijl visschers, die ongeveer
half vier met de vischauto's naar Amersfoort
gingen, drie mannen uit den ouden Burg
wal zagen komen, die langs de oude melk
fabriek aansluiting geeft op den weg naai
Amersfoort. Men heeft het vermoeden, dp*
deze drie mannen, die de dader* van deze
nbraken zullen zijn geweest, handlangere
moeten hebben gehad in Bunschoten. Gelijk
men weet. werken ongeveer vijftig Bunscno-
ters geregeld in Zaandam.
Het bericht in de „Telegraaf" alsof er zeer
veel onrust en ontstemming in de gemeente
zou zijn. is onjuist, er heerscht volkomen
rfust en van ontstemming is geen sprake.
Wetenschap.
HULDIGING JOH. H. BEEN.
Men schrijft ons:
Zooals men zich herinneren zal heeft ter
huldiging van den populairen schrijver en
archivaris van Den Brie], den heer Joh. H.
Been, zioh ter gelegenheid van zijn TOsten
verjaardag op S Februari 1.1. een huldigings-
comite gevormd onder voorzitterschap van
den burgemeester van den Briel. Van de
toen ingezamelde gelden, die uit geheel Ne
derland inkwamen, werd o.m. aan den jubi
laris zijn in olieverf geschilderd portret aan
geboden. Dc opdracht daartoe werd ver
strekt aan den bekenden Amsterdamschen
kunstschilder F. Bobeldijk.
Vrijdag is dit portret, dat den heer Been
voorstelt als verteller, en dat den schilder
alle eer aandoet, door de huldigingscommis
sie met een kernachtige rede van den voor
zitter der commissie aan den heer Been
aapgeboden, die het op zijn beurt weer aau-
bood aau dé Gemeente, waarvoor hij zijn
heel leven lang zijn beste krachten gegeven
heeft In de Raadsvergadering van Vrijdag
heeft de gemeente het schilderij in dank
aanvaard. Het zal een plaats krijgen in de
Raadszaal onder het portret van den Briel-
schen geschiedschrijver Jan Kluit
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Gemengd Nieuws.
TWEE KINDEREN TE WATER.
Een verdronken.
Zondagmiddag geraakten twee kinderen
van een schipper, liggende in den Amstel
nabij den Ouderkerkerdijk te Amsterdam
onder het spelen te water. Het oudste kind
wist zelf uit het vrij ondiepe water te komen.
Een tweejarig meisje evenwel is in het water
blijven liggen en werd na korten tijd leven
loos opgehaald. Pogingen om de levensgees
ten weer op to wekken faalden.
VERDRONKEN.
Het zes-jarig zoontje van Duivenvoorde te
Noordwijkerhout is in „Dc Haven" geraakt
en verdronken.
DOODELIJK MOTORONGELUK.
In het ziekenhuis Calvarieberg te Maas
tricht overleed H. W. Brinkman, clectro-
technisch ambtenaar bij dc Posterijen cd
Telegrafie.
B. werd de vorige week door een motor
ongeval nabij Beek zeer ernstig gewond.
ONDER EEN KAR GEDOOD.
Zondag is te Tilburg een zes-jarig knaapje
bjj het spelen op den Beeksrhendijk onder
een kar geraakt. Het knaapje bekwam eer
schedelbreuk en is in het ziekenhuis overle-
Radio Nieuws-
15. 66 GrnnsofoonpUtenconc«rt.
67 Ciramotoonplatenconc-.-rt. 77.2S Curraa
Kerklatijn befc-inner-. 7.3:— 8 Cursus KerkUtftn.
■vordt-rden. 8—8.30 Causerie OTer „De Antl-
•hrisi 8.IO—9.46 Orgelconcert en sopraanxan*
<5—11 - M
Ttfc
HILVERSUM (1071 M.) 10—10.15 Morgemrfc-
dlnc,-. 12.1 j2 Concert. 22.45 KookpraaUe. 2.4*
"»on. 4 AVRO.- Knipcursus. 44.41
butanten. 4.4V—5 Gramofoon. 5.20
7.15 Doorloopend verslag door eèn
ooggetuige van den voett.ulwedstrüd Holland
Schotland ln het Olympiech Stadion te A'dnm.
9—11 Concert. 10.05 Peisber. Na afloop Gramo
foon. 12.00 Sluiting.
DAVENTRT (1562 M-) 10.3'. Kerkdienst. 11.05
C l'user le. 11.20 Gramofoon. 12.20 Concert 1.20
2.20 Orkest. 2.50 Muziekles. 1.50 Muziek. 3.25
Franschc les. 4.20 OrkeBt. 4.35 Causerie vo<V
scholen. 4.50 Orkest. 5.:;5 Kinderuurtje. 6.30 Ge
dichtenvoorlezing. 6.35 Xleuwsbcr. 6.50 Muziek.
7.05 Muziek. 7.20 Vacantic-praatjc. 7.3S Muziek.
7.55 Causerie over voirela. 8 05 Doneert. (XïO—
8.50 Biologische
DARIJS „RadLo-Pu i.-" (1744 M.) 12.50— J.i»
liamofoon. 4.055.05 Orkest. G.55 Gramofoon.
•2o Literaire causerie. 8.35—11.10 Orkest.
LANGENBERG (46Ï M.) 10.35 e
foon. 1.25—2.50 Orkee
HAMBURG. (395 M.)
6.05—6.50 Orkest. S.J*
sche gedichten. 6.58
Mazlek. 8.2o Concert. 10.30—1».15 3
DRUSSEi; (512 M. i 5.20 Kamermuziek. 6.5®
Giamofoonmuziek. S..-0 Concert in den Dierentuin
te Antwerpen. 10. Sluiten.
HUIZEN (336.3 M.. i
NCRV.-uitz. 11—11.3U Kort
1SSJ M.) UitsL
ndtenst. 13.30—
roofoon. 7.308
■rie door den NCRV.-
ONDER DE AUTO GEDOOD.
Zondag is de bijna 84-jarige landbouwc
G. v. d. Pol te Harsclaar, gemeente Barm
veld, terwijl hij per rijwiel uit de kerk kwam
onder een hem tegemoetkomende auto ge
raakt en onmiddellijk gedood. De wielrijder
stak, zonder eenig toeken te geven, den weg
over, juist vóór de auto.
Zondagmiddag is de wielrijder C. Puts uit
Beegden (L.) door verkeerd uitwijken op
den weg naar Swalmen door een auto aan
gereden, met het gevolg dat hij in het zie
kenhuis te Roermond moest worden opge
nomen waar hij Maandagochtend aan de
gevolgen is overleden.
BRANDEN.
Te Velp hij Grave (N.-Br.) zijn twen
schuren, gelegen achter het woonhuis van
J., afgebrand. De landbouwwerktuigen gin
gen verloren; de kippen werden gered.
Te Alkmaar is een schilderswerkplaats
van H. Madderom aan den Omval totaal
afgebrand. Slechts eenig huisraad kon ge
red worden. De bewoners waren afwezig.
De oorzaak van den brand is onbekend.
Alles was verzekerd.
Te Princenhage (N.-Br.) brandde de
landbouwschuur van J. V. geheel af. Be
halve de schuur verbrandden eenige karren
en gereedschap. Men vermoedt dat de brand
veroorzaakt is door spelende kinderen.
De groote boerdery van J. Alewijn aan den
Hoofdweg by den Bennebroekerweg te Hoofd
dorp is afgebrand. Een kind vaa den bewo
ner bad in de schuur met lucifers gespeeld.
In korten tijd stond daar het stroo in brand
en weinig later stond, aangewakkerd door
den sterken wind, de gehele boerdery in
vlammen. Aan blusschen was niet te denken;
alles is afgebrand. Vee en landbouwgewassen
zyn echter niet verloren gegaan. De schade is
door verzekering gedekt.
Te Meliskerke is de lardbouwschuur van
F. L., door onbokenoe oorzaak, afgebrand.
Een stier kwam in de vlammen om. terwijl
voorts een broedmachine met Inhoud verlo
ren ging. Het woonhws werd ook aangetast
en irandde geheel of, slechts ean deel van
don inboedel kon worder. gered. Alleen de ge
bouwen waren verzekerd.
Te Sappemeer bra nlde het dubbel woon
huis van J. Kuipers, bewoond door de pezin-
n Kamphuis en Mooy, totaoi af. Behalve
den inboedel van Mooy was alles verzekerd.
De oorzaak is onbekend.
Door onbekende oorzaak is In de buurt
schap Vasse onder Tubbcrgen (Ov.) een
tweetal woningen van B. totaal afgebrand
Er werd eenig huisraad cered. Alles was
zeer laag verzekerd. Een groote schuur
bleef behouden.
Te Helmond ontstond 's nachts brand
in het kleedingmagazijn van den „Kleeding-
bokser". Het perceel is eigendom van den
heer A. Aan Thiel. Het groote huis is voor
een groot deel uitgebrand. Veel confectie-
goederen Averdep een prooi der vlammen,
terwijl dc rest door waterschade waardeloos
iAverd. Do schade is aanzienlijk.
litter. 8 Ultzendavond. KoorZMij «n sprekers
Daarna porsber.
HILVERSUM (1071 M.) 10—10.13 XlorgenwB-
Jlnp. 12.152 Concert. 2S Radio Koorzangle».
31 Maak het zelf. cursus. 4S Lezlngerceka
«vrr De Bouw en de afmeting en van het Heelal
4(ior rof. Dr. A A NUiand. 5.307.15 Concert- 7.15
7.43 Lezing. 8.01 Muziek. Na afloop P.-rsb. -
en tot 11.30 Gramofoon.
RADIO-WERELD
Het Hoofdbestuur der Poi
nplaar
vervaardigd c
hydrographische afdeeling
i het Departement
Landsdrukkerij,
e directeuren der post-
bestellen. De prijs Is f 0.
BOSCH- EN HEIDEBRANDEN.
Te Zeeland (N.Br.) zijn 10 H.A. achtjarige
dennen, toebehoorendc aan de gemeente,
tloor brand vernield.
Tusschen Sprnndel en Zundert zijn A-ele
hectaren heide en jonge dennen afgebrand.
Een perceel heide en bosch, ter giootta
van een H.A. en behoorende nan het Bur
gerlijk Armbestuur van Rucphen (N.Br.V
werd geheel dooi- 't vuur vernield.
VAARTUIG IN VLAMMEN.
Te Zandeweer (Gr.) is 's avonds het schip
„De Vijf Gebroeders" van den schipper H.
Wieggers door brand vernield.
Het schip, geladen met 5ó0 pakken stroo,
geraakte tijdens de vaart in brand. De vrouw
liep in de lijn en de schipper boomde. Het
schip stond direct in volle" vlam. Er kon
hoegenaamd niets gered worden. De twee
kinderen, die aan boord waren konden nop
bijtijds de vlucht nemen. Het schip ivas ver
zekerd.
ONSCHULDIG VEROORDEELD?
Het vorig jaar werd op de kennis te De-
A'enter een paardenkoopman in een café be
roofd van een bedrag van 18a— -Vis ver
dacht van dil misdrijf werd door de politie
iemand aangehouden, die door het Arnhem-
sclie Gerechtshof werd veroordeeld tot 9
maanden gevangenisstraf. De verdachte
heeft echter steeds volgehouden, dat zekere
„Rooie Karei" de berooving zou hebben ge
pleegd en thans heeft de Deventer politie de
zen rnan, genaamd C C. J. en gedomici-
le.crd te Breda, aangehouden. Hij is ter be
schikking van de justitie tc Zutphen ge
steld.
Te Bergen (N.-H.j vond na afloop van
een zangconcours een kleine stoornis plaats
Een houten hulpbrug, welke over een
hreede sloot naar bet feestterrein was ge
legd, bleek niet bestand tegen het groote
aantal personen. Door hot hossen van da
prijswinnaars bezweek de brug, waardoor
25 menschen tc water geraakten. Zij werden
doornat, bemoddml en met gescheurde kloe
ren weer op hot droge gebracht. Sommigen
konden zich van andere kloeren voorzien,
antieren werden per ntito naar huis ge
bracht.
FEUILLETON
of: De kajuitsjongen van de Mauritius
Door J. M. DROOGENDIJK.
(U
Neen, mannetje, zei hij, daarvoor heb
ik al te veel Portugeezcn voor mijn kluis
gaten gehad. Wat idat een mooie ge
legenheid zijn om Avoer bij je landslui te
komen, hè? Wat zou je de sokken er in
zeilen, niet waar, als je den vasten wal
onder de voeten had? Je blijft netjes hier,
hoor. We zullen AAel één van die zwartjes
i. Die zal den Aveg daarginds ook
eten.
Toen de matrozen geland Avaren, werden
twee hunner met don inboorling uitgestuurd
om eeist eens poolshoogte te gaan nemen.
Ze kunnen zich wel A\-eer juist als op
Principé verscholen hebben, zei Gijzen, en
ons onverhoeds op het lijf vallen. We ken
nen die streken itu al zoo wat.
Het bleek, dat de stuurman goed ge
nen had. Na verloop van mikele minuten
hoorden de aan het strand -c irergonleve-
ooii een luid hulpgeroep, dat echter spoe
dig verstomde.
In de booten, mannen, en aan de ric
men, klonk het bevel van Gijzen.
Nauwelijks waren allen in de sloepen oi
luid gillend verschenen de Portugeezen in
zulken getale, dat het dwaasheid geAveest
zou zijn met dezen den strijd aan te binden.
Men roeide dus zoo snel mogelijk naai
de schepen, terug, onderweg nog hevig door
de Portugeezcn beschoten.
Nu kwam kapitein De Lint echter te
hulp. De Ecndragt zeilde landAvaarts en liet
zijn kanonnen onder de op het strand ver
zamelde Portugeezcn spelen.
Goed zoo, kapitein, schreeuwde Gijzen.
Geef ze maar van katqen, dat canalje. Laat
ze maar vliegen de blauwe boonen.
Weldra waren dc mannen weer aan boord
der vloot, Avaar Gijzen in kernachtige taai
den admiraal zijn wedervaren vertelde.
Daar Van Noort gaarne de twee gevan
gen genomen matrozen uit de handen der
Portugeezen wilde verlossen, schreef hij
een brief aan den gouverneur, Avaarin hij
voorstelde de Hollanders uit te Avisselen
tegen den Portgugecs en een inlander.
De andere zwarte moest den brief al
zwemmende aan den gouverneur over
brengen.
Deze uitwisseling had den volgenden dag
werkelijk plaats. Tevens beloofden toen dc
Portugeezen, dat zij den Hollanders alles
zouden verschaffen, waaraan deze behoefte
hadden, mits de schepen dieper in de baai
en dichter bij dc stad kAvamen.
Het gebeurde te Principé lag onzen man
nen echter nog te versch in het geheugen
om zich door de mooie praatjes der Portu-
plozen nm den tuin te laten leiden. De
j schepen bleven AAaar ze waren: buiten het
bereik der kanonnen.
I Toen men op de vloot bemerkte, dat er
van de Portugeezen niets te verwachten
I A-iel, werden de ankers gelicht om ze drie
[dagen later weer te laten A-allen in de ha-
bijheid van twee onbCAvoonde eilanden.
Van Noort haalde zijn zeekaarten voor
den dag en zag, dat de eilanden door de
Portugeezen Victoria en St. Scbastiaan Ava-
ren gedoopt. Daar cr op het eeno eiland
veel mosselen Avcrdon gevonden en op het
andere veel koolpalmen of Palmieten groei
den, noemden dc Hollanders ze Mossel- en
Palmieten-eiland.
De manschappen kondon hier weer wat
op hun verhaal komen, Avat hard noodig
Avas, Avant het scheurbuik woedde met ver
nieuwde hevigheid. Gelukkig vond men er
een saprijke plant, Avaarvan dc bladeren
veel geleken op die van een Avilgenboom.
Zoowel gekookt als rauAV smaakte deze
plant voortreffelijk en wat nog beter A\'as,
ze bleek een uitstekend middel tegen het
scheurbuik.
Behalve aan versche groenten kon de
liefhebber hier zijn hart ook ophalen aan
versche visch. Soms was de vangst zoo
overvloedig, dat de netten dreigden te
scheuren.
Hannes cn Dirk mochten hier voor het
eerst na vele weken aan land. Wat was hei
een genot voor dc jongens, toen ze den
planken vloer eens konden verwisselen te
gen den vasten wal. Ze konden naar harte
lust dwalen en allerlei onderzoekingstoch
ten maken. Gevaar was er niet, daar de
eilanden immers onbewoond waren en er
van wilde dieren geen spoor te ontdekken
viel. Toch verbood Van Noort ze om zich
ver van de kust te verwijderen.
De eerste dagen hielden zij zich trouw
aan dit bevel, doch langzamerhand waag
den ze zich wat verder landwaarts in.
Als echte matrozen droegen ze een kort
jan tusschen hun riem, een geschenk yan
den admiraal.
Je kunt nooit weten hoe je in onge
legenheid kan komen, zei hij. In een vreemd
land moet men nooit ongewapend zijn.
De jongens vonden zich natuurlijk Avat
gewichtig met hun wapen op zij en snoet
den tegen elkaar hoe goed ze hun kortjan
zouden gebruiken als ze eens een Avild dier
of nog beter een Portugees ontmoetten.
Ik beloof ze, dat ik Avraak zou nemen,
zei Dirk. Ik ben den dood van mijn oom
nog niet vergeten.
En ik zal je helpen, beloofde Hannes.
In Rotterdam hebben we elkaar nooit in
den steek gelaten, maar hier zou ik dat
zeker niet doen. Ik zou vechten tot ik er
bij neerviel.
Hè. ik zou nu toch \vel eens voor een
oogenblik thuis willen zijn, vervolgde hij
eensklaps. Al Avas het maar voor vijf mi
nuten. Ik zou zoo graag Avillen weten, hoe
moeder en vader het maken cn of ze nog
zoo bedroefd zijn als toen ik vertrok. Ik
zie moeder nog met haar rood geweende
oogen aan de Boompjes staan cn vader met
een bleek gezicht achter haar.
Ja, en mijn moeder stond naast de
jouwe, zei Dirk. Wat zag zo bleek.
Ik denk, dat zij elkaar wel dikwijls
zullen opzoeken en troosten, zei Hannes
weer, want verdriet zullen zo nog wel heb
ben.
De gedachten uan hun moadere en hun
vaderland mnakieii dc jonge zeebonken
weekhartig. Zwijgend liepen ze naast
eikaar voort, ftder met zijn eigen gedach
ten. Zonder dat zo het bemerkten Avaren
ze al een heel eind van de kust verwijderd.
Eindelijk zei Hannes:
We loopen te yer, Dirk. Je weet, dat
je vader het ons verboden heeft Laten AAdJ
hier Avat uitrusten en terugkceren.
Aan den voet van een reusachtigcn boom
namen zij plaats.
Zulke hoornen vind je bij ons toch
maar niet, zei Dirk. Kijk eens, Avat een
baas. Je zoudt Avel met je tienen moeten
zijn om den stam te kunnen omspannen.
Ja, en wat een takken. Sommige zijn
zoo dik als bij ons de
Hannes voleindigde den zin niet Het
was of zijn tong eensklaps verlamd was.
Hij kon geen woord meer uitbrengen. Met
wijd opengesperden mond en starverglaas-
de oogen bleef hij naar boven turen.
Wat is er aan de hand? Wat zie Je?
riep Dirk uit
Voor zijn vriend antwoord op deze vraag
kan geven, kwam er iets door do lucht
suizen. Dirk uitte een gesmoorden kreet en
viel languit achterover.
Nu scheen de betoovering, Avaaronder
Hannes bevangen lag, verbroken. Met rêu
sprong was hij overeind. Nog juist bijtijds,
want weer kwam er iets door dc lucht ge
vlogen en op de plants, waar Hannes zoo
juist gezeten, had kwi.ni een lasso terecht
Hij greep zijn kortjan, snelde op zijn
vriend toe, die wanhopige pogingen aan
wendde om zich van den riem te bevrijden
en sneed met één beweging de lasso door.
Daarna hielp hij ziin makker overeind cn
sleurde hem mede in de richting van het
strand.
Geen halv# minuut te vroeg. A\ant \»t-
schillende gestalten lieten zich langs den
stam neerglijden of uit de takken op den
grond vallen en zetten onder een vervaan-
lijk krijgsgeschreeuw de Jongens na. Deze
hadden echter een kleinen voorsprong op
hun vervolges en met hun jonge beenen
zetten ze-er een geduchte vaart in. Vooral
toen Dirk do. ri -m, die hem nog om den hals
hing, al loopenue wat losser had weten te
maken, vlogen zo ineer dan ze Hepen. Ze
begrepen, dat het om hun vrijheid en mis
schien wel om hun leven ging.
Maar ook de vervolgers bleken goede loo-
pers en voortdurend hoorden de jongen.-*
het krijgsgeschreeuw dicht achter zich. Het
zweet brak hun aan alle kanten uit door
het snelle loopen. dat 2e deden, maar meer
nog vanwege de angrf. waarin" ze ver
keerden.
Gelukkig, daar zagen zij de toppen der
masten reeds voor zich. Nog eeu heuvel
over en zij zouden aan het strand zijn en
gered. Met inspanning van hun laatste
krachten renden zij de hoogte op. Zy ge
voelden niet, hoe ze hun voeten openhaal-
den aan de scherpe steenen en hun ban
den bloedend verwondden aan de struiken,
waardoor zo heen vlogen.
Nu waren zij boven. Daar aan den voet
van den heuvel zagen ze reeds hun mak
kers. Ze wilden om hulp roepen, doch ze
waren zoo doodop^ dat de stem hun den
dienst weigerde.
Daar \-oelde Dirk, die een halve pas bij
zijn makker achter was, zich eensklaps aan
zijn Iwen trekken. Met een laatste krachts
inspanning eaf hij een trap achterwaarts.
Hij hoorde iemand een kreet van woede en
niin slaken, dooi gevoelde zich weer vrij.
Maar thans k.'n hij ook niet meer. Hij liet
zich neervallen en rolde als een bel de hel
ling af. onderweg Hannes meeslepende.
(Wordt vervolgd
