ZATERDAG 18 ME! 1929 TWEEDE BLAD PAG. 7
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS.
Prof. Dr. P. C. PLU.
De Koning va.. Egypte heeft Prof. Dr. P
C. Flu, directeur van het Instituut voor Tro
pische Geneeskunde te Leiden, de teekeneD
van de Orde van den Nijl verleend.
LA GEK ONDERWIJS.
HOOFDBENOEMINGEN.
Sa a riem (Instituut Oranje-Nassau), B.
Bulten, hoofd te Zaandam,
löracht ster-Compagnie (Gerei.
School), S. Renzema, ond. te Wommels. Mede
op drietal stonden: H. Oostijen te Klazicna-
veen en A. IJkema te Franeker.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Dinteloord (hoofd A. A. de Jong), mej.
1. M. de Vos te Ooltgensplaat.
TI oogevee n (Herv. School, Bentincks-
laan), mej. M. Lindenhovius te Elim (Holl.
Veld).
Voorburg (Julianaschool, Van Seven-
bergestraat, hoofd D. J. Minkhorst), mej. G.
C. C. Jansen te Den Haag.
N. J. BASTMEYEK.
De heer N. J. Bastmeijer, te Goes, sinds
1920 rustend hoofd dor Chr. School te Brui-
nisse, viert heden zijn 80sten verjaardag.
Deze voortrekker, die onderwijzer to Mid
delburg en Gorinchem en daarna gedurende
46 jaren hoofd van bovengenoemde School,
heeft ook in de Gcref. Kerken, als ambts
drager vele jaren gediend. Voorts heeft hij
met den heer D. Mulder, te Zicriltzce krach
tig gewerkt voor de verbreiding onzer anti
revolutionaire beginselen en voor de organi
satie onzer A.-R. Partij in Zeeland. Ook de
jeugdorganisaties hadden en hebben nog
Ijjn volle belangstelling.
NIEUWE CHR. SCHOLEN.
Te W o 1 f a a r t s d ij k (Z.) bestaan plan-
Ben tot het stichten van een School, uit
gaande van de Geref. Gemeente aldaar.
VE'REENIGING VAN CHR. ONDERWIJZERS
De leden dezer Vereeniging, die volgende
week te Amsterdam haar diamanten feest
gaat vieren, worden in het jongste nummer
van het „Correspondentieblad" nog toege
sproken in artikelen van het Hoofdbestuur
en achtereenvolgens van do oud-Hoofdbe-
stuursledcn D. Wijnbeek (87 jaar oud), 1-1. J.
Emous (82 jaar oud), .T. C. Wirtz C'zn., P. Oos
terlee, A. Jonkman, K. Brants, S. Sterner-
ding, A. Oosterwijk, J. Gras, A. J. Drewes,
S. Steensma, W. Fijn van Draat en A. de
Jong Ezn. Dankbaarheid, roepingsbesef en
geestdrift klinken ons uit die artikelen tegen.
Naar wij vernémen, is de leider onzer
Antircvolutiona:r Partij, de oud-Minister
TI. Coiijn, voornemens Pinkstermaandag
avond in de Koepelkerk te Amsterdam do
wijdir.gssamenkomst tor gelegenheid van t
75-jarig bestaan der Vareen. van Chr. Onder
wijzers bij te wonen.
B. en W. van Amsterdam zullen het Hoofd
bestuur der Vereeniging en het modenamen
der regelingscommissie van het jubileum
Dinsdagmorgen om halftwaalf officieel ten
stadhui ze ontvangen
De tentoonste'ling van leermiddelen etc.
in liet Concertgcliouw te Amsterdam, ter ge
legenheid van het 75-jarig bestaan der Ver
eeniging, zul Dinsdagmiddag om 1 uur dooi
den0 beer K. Brants, van Haarlem, hoofd
inspecteur in do 4ie hoofdinspectie, officieel
worden gtopend.
DE SCHOOL EN DE OUDERS!
De Paus heeft Dinsdag leeraren en leer
lingen van een Jezuieten-college ontvangen
en toegesproken. Hij wees er op, dat de op
voeding in de eerste plaats de plicht en de
taak was van het gezin en niet van de.
Staat, daar het gezin er is vóór den Staar.
Wel behoorde de Staat déar bij te springen,
waar particuliere krachten bij de opvoeding
en het onderwijs te kort schoten. Voorts zei
de Paus: „Op één punt zullen wij nooit met
den Staat kunnen meegaan: wanneer de
Staat het recht, dat God en de natuur aan
het Gezin en de Kerk hebben toebetrouwti,
om .de kinderen op te voeden, miskent. Op
dit punt zijn wij intransigant. Weliswaar
beschikken wij niet over materieele midde
len, maar de Waarheid en het Recht hebben
die niet noodig, daar zij in zichzelven
onweerstaanbare kracht hebben".
BIJBELLEZEN OP SCHOOL.
Het Jaarverslag van de Vereeniging voor
Chr. Volksonderwijs bevat o.m. het volgen
de:
„Den Bijbel leest men op gewijde» dreun
dat dunkt, ons volle.in breeden kring eer
biedig. Dat krijgen we er niet uit. Maar de
school kan in deze richting althans iels
doen. Natuurlijk ook in de manier waarop
het gebeurt, duidelijk laten merken, dat de
Bijbel geen gewoon leesboek is en 't lezen uit
den Bijbel iets anders, dan een gewone leed
les. Tiet is het leeren omgaan met Gods
Woord. Het leeren luisteren naar wat God
ons uit dat Woord te zeggen heeft".
CHR. LANDBOUWONDERWIJS.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen,
medewerking i.cr Regeling verkregen voor
de vestiging va i een whr. Lagere Landibouw
INGBZONDEN MEDEDEELING.
Wat het bloei noodig heeft.
is Inderdaad
bloed dat het organisme v
kracht geeft, dat het zün.
londhcld doet
ïlf dat indien
te de noodlgo
mkelo flacons Pink PJl-
ïi het die bestanddeelen weer te geven
Lan het behoefte heeft. Dc Pink Pillen
en bovendien het voordeel een uiterst
srkenden Invloed uit te oefenon op het
mheid te prikkelen. Bö het g
in verdwijnt spoed
leldheld: de kracht
do Pink Pillen
-De Pink Pillen-
herstellen het bloed, versterken de zenuwen,
rij vormen een geneesmiddel, dat zijn
doeltrotlendheid hooft bewezen in alle
gevallen van bloedarmoede, neuras
thenie, algemeen© verzwakking,
groei, of bet keoren dor jaren, maag
pijnen, boofdpijnon, zenuwuitputting.
Do prijs der Pink Dillon bedraagt f. 1,75 per
tlncon, f. 9 per zes llacons. Hoofddópöt Jacob
fvlarisplein, 23, to Amsterdam. Eischt dit adres
en de Hollandsche gebruiksaanwijzing. Do
Pink Pillen zijn eveneens te verkrijgen bij
idle goede apothekers en drogisten.
school te --estigen in de Alblasser
waard. De S-hool zal uitgaan van de afd
Alblasserwaard van den Chr. Boeren- en
Tuindersbond.
EXAMENS.
PROMOTIES.
Ontwikkeling!
kind", mevr. a. i>miuuusa-i>uuu, b*-i.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Ned. HnndelshoogeBchool U
Geel.: Handelseconomie, de heer C.
Vliet.
..„„«universiteit
slaagd: Geschiedenis: cand.
dUk to Den HaLD.
Romtiansche Taal: doet.
Hollebrekera te Rotterdai
rej. J. K. Oude
mej. H. W.
Geslaagd: Godgeleerdheid: cand. e
tSchouten te VreeswUk.
Gom. Universiteit to Am
Gesl.Rechtsgeleerdheid: cand. ex.
P. Blind. F. W. van DUk en Th. B
Sociale' Gcographle:
x.. de heer S. Hof-
J. P. N. W
Apothekers
Henevoetslui
RU k «universiteit te U-.-
jlnagd: Godgeleerdheid: Iccrk. voorb. ex., do hee-
C. M. Krügor -
...utolo
Bruynls.
i 'der Velde. J. H.
srg, J. J. Pool
der Weg,
mej.' J. R„...
theor. ex.. de heeren A. H. de Jong. F. Wedde
Po hl, It. E. M. Dogmans en S. J. A. Hans.
R-K. Universiteit te NUmegeo. Gi
Geschiedenis: cand. ex, do heer J. P. M. Gr.
- to Rosendaal.
Taal (Engelsch)
ieer M. H. Bri
Rflksuniversi
3esl.: Wis- en Nati
leer W. Metjering: ie
:x.. mej. E. H. Laar
Apothekersassisten
3olsward en H. H.
nd. ex., d
onlngei
EXAMENS NIJVERHEIDSONDERWIJS
EXAMENS ONDERWIJZER.
de Staatsexumens-onderwllzer wordt zit-
ehouden In do volgende plaatsen:
sterdam: voorz. G. H. Weustlnk. Insp,
'dho'ven: voorz. H. H. Kol, insp.
ravenhage: voorz. H. van do W.
to Terneuzen:
n In gen: voorz. Th. Bockholt, lnsj
A. E. van Dlshoeck, insp.
Groningen;
Z u t p h e i
te Zutphen.
EXAMENS-LICHAMELIJKE OEFENING.
Deze examens voor M. O. e
houden, voorzoover liet schril
te°Utiech"t.lavoor wat* het prn
treft te Amsterdam. 'a-Gravi
en voor wat het mondeling
te Utrecht.
NUsten, insp. Llch. Oefening i
eliach gedeelte
EXAMENS-ZIEKENVERPLEGING
Rotterdam. ..Eudokla". 17 Mei. Gesl.
diploma A. do zuBters S. G. Abbink. D. H
d. Berge, A. de Bruyn, A. Cnossen, M. C. Ftth
STAKING TE SCHEVENINGEN.
De oorzaak van het conflict in h<?t haring-
vissüherijbedrijf te Sdheveningen ligt, zooals
bekend, in den eisoh van de Bonden der
vissohers om liet loon der opvarenden der
haringscheuen te verhoogen van 24 op 26
de gehele besomming en nog eenige
andere kleinere eischen.
Deze Bonden hebben medegedeeld dat zij
deze eischen stellen, omdat zij meenen dat
de resultaten van het visscherijibednjf in hei
laatste jaar deze verhooging billijken. Dv
reeders stellen hier tegenover, dat de vis-
scihers het laatste jaar reeds een zeer be
langrijke loonsveritooging hebben genoten,
doordat de Sohovcningsohe vissohersvlcot
voor het grootste geueeite is gemoderni
seerd, waaruoor de uesommeingen belang
rijk zijn gestegen.
Zooals bekend, hebben de meeste reedei
hun zeiiloggers verbouwd tot motorloggcrs,
wat een kosten meebracht van circa f lö.OOb
per schip en tevens hebben zij hunne sche
pen voorzien van moderne visc-hnetten,
waarvan de kosten ongeveer f 3500 per schip
De besomming van een zeillogger was in
de laatste jaren ongeveer f 17 a 18.000. De
besomming van een motoriogger is gestegen
tot een gemiddelde van f Üó.uuo (het gemid
delde van 1928 bedroeg zelfs f 38.000). Dien
overeenkomstig zijn de loonen van de vis
schers gestegen van f 16 per week op een
zeedlloeder tot ongeveer f 25 per week op
een_ motoriogger. Bij al deze loonen moet
f 5.50 getrokken worden, daar de vissohers
aan boord vrij kost hebben.
Niettegenstaande deze loonsverbetering
men iet teruggedeinsd een conflict uit ie
lokken.
Uit bovenstaande blijkt dat de vissdhers
door den verbouw van zeillogger tot motor-
logger in hun verdiensten zijn vooruitga-'
gaan.
De opvatting dat de reeders van deze hoo-
gere besomming in dezelfde verhouding pro
fit zouden hebben getrokken, is onjuist.
Een hoogcre besomming beteekent voor den
reeder nog niet altijd meer verdiensten,
daar hier veel van afhan«*t van den prijs
van de haring en van de tonnen. Vorig jaar
is het voorgekomen dat de tonnen inkoop
f 4 kostten .terwijl de haring slechts f 40
opbracht De visscherman krijgt zijn pro
centen over de f 10.
Niettegenstaande deze feiten hebben de
reedre.s hij den Rijksbemiddelaar zich be
reid verklaard, zoo zij zelf winst maakten,
daarin ook de vissohers te laten deelcn.
Niettegenstaande voor het uitbreken der
staking reeds een verhooging over ,lf»
geheele besomming was toegezegd, meenden
do reeders dit het beste in de "raktijk
kunnen brengen door van een 1/- tot 1
meer te betalen over wat meer besomd zat
worden dan f 35.000 en f 40.000. O.er dit
punt is echter een misverstand ontstaan.
De andere partij meent dat bedoeld wordt,
dat de verhoogde percentage over de ge
heele besomming zou worden betaald.
De reederij acht dit voorstel onaanneme
lijk. gezien de uitkomsten van het bedrijf.
Gezien deze uitkomsten is een meerder per
centage dan nu is voorgesteld, niet gewet
tigd. Ten bewijze dat de resultaten niet »on
rooskleurig zijn, oJs men wel zou denken,
is van verschillende zijde aangeboden d-
boeken van hun reederij open te leggen
voor rijksaccountants.
Het ligt dus niet aan de reeders wanneet-
het conflict in het visscherübedrijf, wïlk
bedrijf inmiddels weer aan hot opkomen
was, langer gerokt wordt, dan wel wenscbi
lijk is. Zij begeeren niet anders dan in goede
harmonie en ten bate van bet plaatselijke
belang met hun vissohers samen te leven.
Verscherping van het conflict.
In den stand van zaken is tot dusver gem
verandering gekomen. 'De reeders hebben
gistermiddag en gisteravond vergaderd t"\
naar medegedeeld werd, hebben zij besloten
geen verdere concessies te. doen-
'Vaar ook de visschers aan hun elsclio.
vasthouden, word' verwacht, dat de staking
nog wel eenogen tijd zal voortduren.
TIeden is vanuit Vlaardingen naar aloud
gebruik de eerste nieuwe Hollandsche maat
jesharing naar de Koningin verzonden,
welke zijn aangevoerd door de stoomlogger
VL 195, schipper A. Poot, van de Dogger-
maatschappij aid f r. Aangezien de Ko-
DE GRAF ZEPPELIN.
Nog geen beslissingen.
FRIEDRICHSHAFEN, 18 Mei. Hedenmor
gen te 10 uur waren bij de luchtschepenwerf
te Friedrichshafen nog geen nadere berich
ten van het luchtschip binnengekomen, zoo
dat noen geen verdere maatregelen heeft
kunnen nemen.
De vier Maybach-motoren, die voor ver
zending géreed zijn, zijn gedurende den ge-
heelen afgeloopen nacht geprobeerd, doch
zijn nog niet afgezonden. De post en de ba
gage bleven voorloopig aan boord van het
luchtschip, totdat beslist is of het eerst naar
Friedrichshafen zal terugkeeren of direct
anuit Frankrijk zijn zeereis voortzotten.
In tegenstelling met zijn gister geuit voor
temen, is Dr. Ducrr nog niet naar Cueres
vertrokken.
S. de Groot. G. Hink, G. E. do Hooffh, J. Hutse-
bos. C. Korpel. L. A. v. d. KÜ3, R. Z. G. Koppe.
Land. P. M. v. d. Moeherp;. J MolendUk. J.
Dr. J. Ronda. en D. J. F. Plet en dc Gestlchts-
comrnlsslo, beataando uit do H.H. Doei
Doenik, H. Sap eu W. J. Mylder we
examens gehouden voor diploma B. Ni
bleek dat het diploma kon worden uitgereikt
1 A. C. do Wilde.
EXAMENS-STUURMAN.
Don Haag 17 Met. Gesl. voor 3de stuurmal
'r- stoomv., de heeren C. M. Spelleman en M. J
tekwinkol; voor stuurman kl. Zellv., de heo
en H. J. Landstra, G. G. Dost en A. Slkkens
1 G. J. Steenbergen te l
1 M. A. Leenliaus te MtddeL
Laatste Nieuws.
Godsdienstoefeningen.
Van 1»—25 Mei.
LEIDEN.
Geref. Kerk. <Jan Vosscnat
6 u Da Jai
Maandagvm. 10 u. Da. Jansen
Geref. Gcineenle. (Nieuwe ltUn 76) 10 1
nosKoop
Geref. Kerk. 10 u. en 6 u. Ds. Petersen
Maandagvm. 10 u. Da. Petersen.
EviingcltHiUle l)»nr. Nleu «Mrnnf. 9% u.
en 6 u. De heer Dekker, van BlelswUk
Maandag geen dienst
Gebouw „Snlvatorl". 9% u. cn 6 u. De.
RUndcrs, van Rotterdam
4. (Nleuwstraat). 9% u.
enSWOUDE
Urn-, Kerk. 10!4 u. Ds- Mondt, van Lel-
714 u- Do heer Do Jonge, van Boskoop
.1014 u. Ds. Groot Enzerlnk, van
Lelden.
Maand:
"coop.
KATWIJK AAN DEN RIJN
Xod. nerv. Kerk. 9% u. Ds. van I
Noordwtjk-BInnen. 6 u, Da. Moeter.
Maandagvm. 914 u- Ds- Rutgers
AAN ZHK
Geref- Kerk. 10 u. er U. D« Tngwernen
Mjxandagvm. 10 u. Ds. Koers, van NoordwUk
KOUDEKERK
Ned. Ilerv. Kerk. 30 u. en 614 Da. Odé
Maandagvm 10 u Ds. Od6
t 10 u. en 7 u. Da. Haapers.
n Heiningen, von
Maandagvm. 10
10 u. Ds. don Hartogh, van Ha
Ne-d? cHrv. Kerb. 10 u. Da. Boiaaevaln,
Lellen. 6% u. De. Mondt
Maandagvm. 10 u. Da Mondt
Maandagvm. 10 u. Ds. DÖken
LlSSE
Ncil. Merv. Kerk. 10 U. Ds. van Djjk.
Ds. Rutgers, van Katwllk aan Zee
Maandagvm. 10 u. Ds. Fortgens, van V
GcrcG Kerk. 9% u. Ds. Ruys. S u.
de Wnnrd, van Rflnsburg
Maandagvm. 10 u. Ds. Broekatrn, van R
rk. 10 U. De. Brovr
legstgeost.
Maandag-vm. 10 u. Ds. van Haaften
Maandagvm. 10 a. Ds. Hofstede
NOORDWIJK AAN 7.EB
Noordwökerhoui
u. De. Ekerlng,
Maandugvm. 10 u. Ds. Hormunldoa,
lotterdam. (ColL voor de Zending)
Maandagvm. 10 u. Ds. Buffinga
u. Da. Krtlkamp
Maandagvm. 10 u. Do heer Aangeenbrug
VALKEN ItUBG
Ned. Herv Kerk. 10 u. Da. Hermanldcs.
6% u. Ds. Botssevaln
andagvm. 10 u. Ds. Hennemon. van Oegst-
'OORHODT
ed. Herv. Kerk. 10 u. Ds. Jai
hoven, van Oegstgecat
VOORSCHOTEN
Maandagvm. 10 u. Ds. Gunst
skerk. 10 u. Ds. Per
Maandagvm 10 u.)Ds. Rullmarin
WOERDEN.
St-il. Herv. Kerk. 10 u. Ds. Eringa. 6 u.
Ds de Lange
Maandagvm. 10 u. De. Eringa
WOClinUGGE
Ned. Herv. Kerk. 10 u. en 7 u. Ds. Löaen
Maandagvm. 10 u. Ds. LUsen
Marktberichten.
9. peeen 22—28. rabarber 2—5. solderU 1 4—
pictersello 8—11 radUs S—5. prei flZ-ui por
100 bos: peulen 100—120. postelein 12— V spi
nazie 4—6, witlof 10—12. uien 7—8. wa-»peen
ƒ18—15. kroten (gek.) 7—9 per 100 kg.
LEIDEN, 18 Mei. Boter. Prima fabriokabo-
boereboter 1.902.
Turf. Aangevoerd 210.000 stuk» lange turf.
TUaen. 8y per 1000 stuks.
ROTTERDAM, 18 Mol. (Coöp. Tulnb.veiling
•Rotterdam en Omstreken G-A.) OchtendveilInK.
PrU»en: Holl. kaskomk. ƒ27—Cl, 2e srt 17—39.
3e srt ƒ14—21, Holl. plat glaskorok 27—39.
srt 21—33. Ce srt 11—324, per 100 stuks; ko
komm.stekf 18—3. por 100 kg., sin (Kardoes)
5..U. 2o srt 1.20—3,30. ela (Meikoning) ƒ5.40
—10.20. 2e srt 1,20—C.50, 1 r 100; andUvie
sla vellen 2—11 c.. postelein 6—12 c. per
spinazie per 100 kg. 2—4.60.. bloemkool 1234.
:3—48 c., O 43—48 c., CC 28—35 c., kassnUb. 1.2o
r 1.20—1.40 per 100 stuks.
UTRECHT, 18 Mel. V o o. Aanvoer 1220
'tieren 439—446. vaarzen 14072. nuchtere kal-
39—41 c. Hande
15—50 c.. 2e srt 42—44 c
redelük.
UTRECHT, 17 Mei. (Groontf
veiling.) ITllzen: Asperges wit 52—80.
i ƒ15—30, prei ƒ0.50—2.10. bloemkool ƒ1:
witlof ƒ10—21.
n 98—143, p«
1.70 per 100
ƒ1.70—8.10. bloemkool 26-
Rivierberichten.
LOBITH. 17 Mei.
Gepasseerd en bestemd voor:
ROTTERDAM: et. de Gruyter; sL Vali; st. K.
Vaart 9; st. Constantinost. Johanna; st. Res
Nova 3; st. Arjo; st. Goliath; st. Ymlr; st.
Ukkel; st. Henny: st. Saga; st. Willi; st. Clara
Elisabeth: st. K. Vaart 14; st. Seine; st. Cres
cendo 3; st. Zaanland: sL RUnland; st. Johanna;
sL Ex voto; st. Gerard; st. Mouse; sL Jean
Milot; st. Pr. Juliana; st. AJax; st. Fermlne: «t.
Flandrla; st Teuna 3: Vaderland 1. Erker: Hu-
berdlna, Vermeeren; Ma)a, Ver meer en; Cornells.
Kaverisbergen; Pelauw, Plomp; Megroe, Meieen;
Wongo, v. Oevercn: Wllhelmlna. Kehl: Haruna,
Cornellssen; Ktrlshlma, Momm; Jurgens 10, Dolk
Jurgens 12, v. Lier: JordcanB, Dolk; v. Drlel 43,
v. d. Piuym; Grant, Brink; st Actief: st Fre-
derlk; Lambert, Heuvelman; Germalne. Hon
driks; Mirjiun, Koppeluars; Juliette, Poaeemiors;
st. Roelflna; st. Lena; st. Borussla: st. Creosoot;
st Lena; st Wlnschermann 0; Theo, Schuren:
Siegfried. ICtessaeur; Caledonia, B.irgcr; Raab
Kaï-cher 44. Gast; Schcederhof. Caldcnhovcn;
KllSfthelh. Joosten; Grehta, vifn Woerkom; Gal
lia, Versluis; Veerkade. Philipse; Lekstroom 10,
Broekhuizon; Wlllcmskndc. vun Doorn; Studco.
Breevoord; Vondel, Stoovclucr; Maria Oortrud,
Jager; Wlnschermann 53, Schub: Jacob Louise,
Follmann; Roemer Vlsscher, Meeuwsen; Katha-
rlna, Bambacht; Germanla, van Koeverden; The-
resc. Rings; Sahel. Kissel; Koatlneet. Reinara;
de Guy ter 26, Hoffmann: Wilhelm Kal ïarlna,
Seh'i'ttPlus uCra. Oocho; Bres, Bc-.-r: Sl«l-
zenfou». Huas; Crescendo, Jansen; Hermann,
17, Erlenbach; Wlnschermann 26, Vin tg; Raab
Karcher 73. Waldheck; Anna Hedwlg. Wonge:
Hans Georg. Tbllle: Mannheim 36. Wehner; ld.
60. Welter; Aschaffcnburg. Rhar.nbauser: Frie-
drich, Kremer; st Anna; et Willem 1; st Mann
heim S; st M. Stinnes 18; DORDRECHT; st
Metz;WAMEL: Hendrtka. Kregtl-s: SCHIE
DAM: Anna Cornelia, v. C.lls: Unrast 1. Klein:
DORDRECHT: Wilhelm, de Jong; SCHIEDAM:
Wllhelmlna. Moebes; MAASSLUIS' Nas&an 21,
Kissel; DREUMEL: St Petrus Canlssiu* van
Stecen; BAARN: Adrlana 5, Fernhout; ERGEN:
Albatros, Becker; AMSTERDAM: Ccm 1. Joelo;
UTRECHT: Anle, Geutjes; HAARLEMMER
MEER: Jolles, van Ewök: Vlcotral Regla, Blenc-
man; DEN H.VAG: Renovatie; Otterspeer: ZUID
LAND: Bulten verwachting. Visser; Time ls
Mony. Visser; SCHARREN'DIJKE: Joslne,
Greys; OUDENBOSCH: Tarde. Wygund Volhou
der, Wygand; STAJ) a. 't HARINGVLIET: Ple-
ternella Maria, de Wachter: ARNHEM: Pema.
Vogel: CRUQUES: Antont 1. v. d. Glossen; AM-
STERDAM: Maria Elisabeth, v d. Wiel; NUm.
Koophandel 3. Wegh: OUDE WETERING: Hoop
op behoud, v. d. Wal: NIJMEGEN: A'.eiöa Gradn
de Beyer: KOLHORN: Elma, Jorens: BREUKE
LEN: Lldla 2. v. Leeuwen: HONSWLIK: Gtr-
ritje Hendrtka, Noul: LEIDERDORP: Nederland
v. VUet: WYDENES: Dica, v. Laar; HOORN:
Haringvliet, de Groot: BRAKEL: Maria Jacobs.
Schreuders; ALPHEX a. d. RIJN: WiUemlna. v.
Gameren; OUDESCHILD: Poolster, Boerden;
OEGSTGEEST: Succes, Heuvelman. ZALK:
Antonia Reglna. Westerhuls; DEJIL: Vertrouwen,
Huigen: VLAKEN: Alpha» Keizer; AMSTER
DAM: R. S. G. 16. VölknerWOERDEN: IJzer-
mot, Kreuze; DORDRECHT: Katharlna. Simons
KRIMPEN a. d. LEK: Theo. v. Y.egen; BREDA:
Francor, v. Meel; APELDOORN: St Antonlus.
Bouman; VLANEN: Cornelia. Güsberts; ZEVEN
BERGEN: Avontuur. Nee ff; AMSTERDAM:
Revlslo. Boos; DEN HAAG: Johanna. NUen-
hulzen: BARWOUD9WAADEN: St Antonlus,
Ndcnhulzen; SLIKKERVEER: Florls Helena,
Graaf: MAKKUM: Beerstraten, v. Hasselt;
ZUTPHEN: Vlos. Deurwaarden: VLAAR
DINGEN: August Maria, Wolters; PURME>
REND: Plonla Pieternella. Schippers: LEEUW-
,-LRDENRival. Tuil; iOORTUGAAL: Neumuhl.
Pahm; HAZER8WOUDE: Trekvogel. Harlnk;
CUIK: Klara Maria, Langen: HEEMSTEDE;
Katharlna. Thomassen; HAAGSCHE SCHOUW»
Morgenster, v. Drlel: WEST C.tPELLE: Alba
tros. do Waal; KOPENHAGEN: Strtjd, Schota-
BELGIö Saai 9. Loonen: Matia José. Doode-
waard; Wajang, M eisenGert ha. Marjot; st.
HUn Schelde et ld. Admarant Poppcller;
A.ulk 20, Jansen: Marjo, Eggenhuls: Amlcl. Tlio-
nlsson; Tam sa 6, Vrlens; Kurt Nieten, Erban;
Johannes, Naayen: Macblensteen 14, de Feyter
Elisabeth, v. SchU-dcl; Esperanee, de Visser:
Madeleine, de Lecker: Rlka, Jacobs: Corrj*. v.
Roosmalen: Carolina. Rennlngs; Alblcore. Hun.
gens: Mathllde. do Weerd; Fluvlale 27. Schot:
Tango, Veld; Palestine. Heuvelman; Phllomene,
Mertens; Ski, Pauwels: Iren», v. Gaever: Flu
vlale 14. Cambetn; Nautilus 10. Vcenstra; Oso
6 de Jong; Martial, Deroo; Adoür, de Jor.g;
Colobrle. WUkcmans; Oran, Baumann; Schelde-
stroom. Maas; Tarragona. Luyks.
DU1TSCHI.AND: st. Cordie; st Willem Marl-
nus; Drie Gitroeders. v. Rooyen, Eveline, v.
Hywighen; Medium, Engele: Ary Quack: st.
Rotterdam; Ewa, Broersma; Nautilus, Pot;
Wijkdienst 1, den Toom; st Paula 2; st M. Stin
nes 4: st. RUswUk: st Colonla 1; st M. Stinnes
23; st Groningen: Mannheim 43, Hermann; Gel
derland 13, Koehnen; Ida, Seegenwltter; Curn
Deo, Fuchs; Lux Vera, Lellmann; Pax, Thljseen;
Cornelia, v. d. Berg: Maria. Vermeulen; Lombok
Breuer: Fluvlale 24. Vermeulen: Hast f. Schmltt;
Hugo Stinnes 19, Vellmann; Johanna, dc Graaf;
Helena, Halmltr; 3 Gebioeder Bekelaar: Ma Jala
Broer; Frlede, Fendel; Harpen 62, Ostertag;
Richard 1. Rcnsen; Naphta 4. Goob: st Alsatla;
Dortmund, Fehmct; 9lfredshof, Joosten: Exlto,
ZUlmans; Adma, van Strlen; Lento, de Bot;
Helena 2. Joosten: Orion, Cmlebur; Jacobus, v.
Doodewnard; .vlurllo, van Rossum st St A
Buchloh D; 'jobann Theo. Leenders; Wilkom
men, Strlepen; Ignatz Maria, Klaasen; Linden
31, Linnscheld; Carl Guste, Bauhard; Arhtlr Wal
ter, Ernst; Odor.wald, Mcchelen; D. A. P. G. 2.
Sehreclt; Mannheim, Wehner; Manhholm 37,
Fluch; Mannheim 35, Roth; Baden 11. Laubacb;
La Patlense, Malers; Elisabeth, Engelsman: Pt-
tronella, van Elcken; De Vader, Gruppe: ThUs-
stad. Somers: Peter Louise. Schepers; Gloria
Patri. Bendhcuer: D. A. P, G. 7, Leuthner; 1<L 6,
Leuthncr: ld. 6, Ernst: Katharlna. Bruckscheldt;
Baldur. Hartman: Jullaan de Vriend, de Jong;
Freya, Wouters; st. Raab Karcher 8: Toni. Joos-
-en: at Seam X; R. W. 6, Slotboom; Raab Kar
cher 12, Spltzlay; Oso 4, Pots; Guiseppe, de Bot;
Kees. Muller; Ernst I-Ialm, Teschner; st Her-
n.ine: et Mazarin; st Johanna 2; st Tlgre: st
Logt; st. K. Vaart 16; st Hanlel 18; et Hela;
st Hanlel 2: st Borglr; st Kibo; st Asgiird;
st Risico; st. St. Odile; st. Flat 11; st. Maria
Cornelia: et Walsum 1: st Walsum 2; st Tur-
got: st Fiat 1»; st Flat 12; st Alcyon; st Klam;
st Skadl: Michel Angelo. v. Heyst; Bene. v.
Dongen; Credo. Janssen: Louisa. Janssen: Ex
celsior, v. Leen; Julia, DrledUk: Egon, Klaaasen;
Fluessa, Pols; Xji Patience 4. Marens; Trio. Hoog
lander, Walsum 16, Waardenburg; Nlcollna.
v. d. Heuvel; Natan, Mlchlelsen; Franjoa, de
HaanCornelKe, Velenturf; Johanna Frederlka.
Ij Jong; Lawoe. Steenhuls. Semeroe, Kessel: Jo-
lanna Maria, Surlngh; W. v. Drlel 36. v. d.
.vioostei'; Tltlaan, KloolwUk; St Nabor, Boon;
W. 1». B.' 10. Both; Aoknos. Welnle; Rees. Rot
man; Anna Maria, Nener: Jota, Geervliet; Ma-
.hllde, de Dekker: Johan Morius. Baggerman;
Dortmund. Scbrotb; Antejamn. v. Holt: Spes.
.«iooren; R. Karcher 71, Welkerllng; R Karcher
ji. Grochl; Margaret ha. Hulsman; Conflucntla,
■Hssel; Marina. Elwc; KaroUne, ICnz.er; Dog-
vc-rsbank, Roggeveen; Ludegcr. Hoymayers;
Vhrahnm. Schlrr rr.olHerman, Doadewaard;
.aolngold. Begyn: Madonua, v Blezen; Katha-
•ir.a Johanna. Wlllemsen; Maria, Janssen; Joscf,
Jeckman; Corrj'. Janssen; de Hoop, Bakels;
Xr.na.v. Drlel; Alechro, Hopstaken; Avontuur;
Oondewel; Geertrulda, Borst; Stad Lieu Jans-
len: Algol, do Jong; R. Karcbcr 70. Welnzhelmer
relhelt, Zanlcr! Loulsr, Breur; RUnland 3. v.
tooyen; Christina. Bergen; Hendrik. Vermegen;
Vnno. v. Doodewnard; Deo Contldentla. Deulz;
)tlc Helnrlch. Heibel: Con Amore. Zimmerman.
FEUILLETON
of: De kajuitsjongen van de Mauritius
Door J. M. DROOGENDIJK.
(1
Natuurlijk viel er heel wat te beredde
ren voor alles tot den tocht gereed was;
niet alleen voor Hannes en Dirk, maar veel
xneer voor Van Noort
Voor de uitrusting van de jongens werd
wel door hun moeders gezorgd. Uren zaten
deze vrouwen bij elkaar om te overleggen,
wat zij haar kinderen zouden meegeven
aan boven- en onderkleeren en nog veel
meer uren zaten zij gebogen over hel naai
werk, voor de scheepskist boordevol was.
En hoewel de moedor van Dirk als een ech-
*0 zeemansvrouw het niet meer dan natuur
lijk vond, dat haar jonger. :r uit vloog en
«uk de moeder van Hannes ten slotte in het
onvermijdelijke had berust, win zal zeggen,
hoeveel tranen de vrouwen stortten op al
die klccdlngstukken, die ze met zorgzame
handen in gereedheid brachten!
Maar daar zagen de t\vee vrienden niets
van. Die hadden het to druk met zich zelf
om over het leed te,kunnen denken dat hun
vertrek zou geven. En ja, toen eenmaal de
touwen waren los geworpen en hun moe
ders op den wal, met haar bedroefde gezich
ten, hoe langer hoe kleiner werden, toen
kwamen bij hen ook wel de waterlanders
voor den dag. Toen voelden ze wel, wat ze
daar achter lieten in ruil voor het ongewis
sc, dat hen wachtte. Maar de zeewind droog-1
de die tranen spoedig, ach al te spoedig en i
toen ze de koffers openden, zoo vol moe-
derliefde, toen vielen do enkele vlekjes, die j
de moedersmart daar op had geteekend,
hen niet opl
Doch zoo ver waren zij nog lang niet Nog
heel wat dagen zouden er moeten verloo-
pen voor alles in orde was en men zee zou
kunnen kiezen.
De Magelaensche vloot zou uit vier sche-
pen bestaan, waarvan de Mauritius en de!
Eendragt te Rotterdam werden uitgerust en
de Henrik Fredrik en de Hope te Amster
dam. Over deze laatste voerde Pieter Claesz.
van Ilpendam en Jacob Jansz. Huidecoper
het bevel. Van Ilpendam zou tevens vice-
admiraal zijn en was dus na Van Noort
de hoogste in rang.
Men wist niet, hoe lang de reis zou du
ren cn daarom moesten er groote Hoeveel
heden levensmiddelen worden meegenomen:
erwten, boonen, gerookt en gezouten vleesch
beschuit, stokvisch en meer andere waren.
Daar de tocht niet als een pleizierreis
was bedoeld, maar men wel degelijk van
plan was handel te drijven, waar on met
vvio men maar kon, moesten ook hiervoor
weer een menigte zaken meegenomen wór
den. En dan, de zee wemelde in die dagen
van zeeroovers en wat voor de Hollandsche
Jantjes al haast hetzelfde was, van Pórtu-
^eezon en Spanjaarden. En nu was het voor
de 17do eenwsche zeevaarders haast van
zelfsprekend, dat zij aan het bakkeleien
sloegen, wanneer ze bun gezworen vijanden
ontmoetten. Dat boorde nu eenmaal bij het
1 zeemansberoep uit die dagen. Vandaar dan
ook, dat zij niet alleen meer namen „geldt
ende waren, die sij wisten in elck Landt
aengenaern te wesen", maar ook „Rustin
ghen van 'l hooft toto kuyen, om eenige na- j
tiën tegen de Spaniërs te wapenen. Item t
kalck, steen, ijser ende andere nootdruft'.om
vastichheden to bouwen" j
Maar met wapenrustingen tot de knieën j
schiet men geen Spanjaards dood, noch
boort men Spaanschc schepen in den gronct. j
Daarvoor is heel wat anders noodig. Dai
wist Van Noort ook wol. En de Staten-üe-
neraal evenzeer. Die gaven aan Van Noon
vier kanonnen. De staten van Holland voeg
den daarbij 6000 pond kruit en 12000 pond
kogels en wat er nog to kort kwam aan j
ammunnitie cn wapens werd door de heo-
ren van Beveren, Huig, Gerritze van der
Buys en Jan Bennink, do voornaamste gold
schieters, zelf aangekocht-
Zoo kwam aan alles in orde en kon dc
tocht éindelijk aanvangen
Het "was op den 12den Augustus van het
jaar 159S dat de Mauri li us en do Eendragt
do Oude Haven te Rotterdam verlieten en
het ruime sop kozen. Geheel Rotterdam was
uitgeloopen om getuige ts zijn van dit ver
trek. De Boompjes, aan de Maasztjde, zagen
zwart van de menschen en luide wensclite
men den kloeken mannen, die onbekende
zeeën gingen bevaren, vreemde landen zou
den trachten te ontdokken, een goede reis.
Vroolijk klapperden de zeilen en flapperde
de Statenvlag met den Oranjewimpel er bo
ven. aan masten en stengen, en uit volle
./first klonk het „hoera" van de zeelui, die
welgemoed het onbekende te gemoet vo**-
ren.
Maar onder die vroolijke toeschouwers
aan den wal kon men toch ook bleeke. ont
roerde gezichten, met oogea rood .van het
schreien opmerken. Vrouwen, die naar man-1 Iloevelen der pionnen, die vrijwillig on
nen, moeders, die haar kinderen een vaar- j bekende gevaren tegemoet gingen Hnnrvi»»
wel toeriepen, een vaarwel, waarvan
mand wist, of hot wel een wederzien
arden.
Onder hen stonden ook de moeders van
Dirk en Hannes. Zij hadden alleen oog voor
haar kinderen, al de anderen zagen zij niet
Op hen alleen waren hare oogen gericht,
als wilden zij hun beeltenis indrinken
En meester Harmsen zag nog bleekerdnn
gewoonlijk. Zijn lippen trilden en hij moest
zich op de tanden bijten om zün smart te
verbergen. Waar do vrouwen het vertrek
mot droge oogen konden aanschouwen, wil
de hij zich niet zwak toonen. Maar do kaar
senmaker vergat, dat de vrouwen geen tra
nen meer hadden om te weenen, dat de
brandende oogen in do lange nachtelüke
uren, dat de moeders over de uitrusting van
haar kinderen zaten gebogen, zich moe ge
schreid hadden.
En daar gleden dan zachtkens, op der»
zachten Zuid-Ooster voortgedreven, de bei-
do schepen naar don wijden Oceaan. De
omtrekken der stad werden steeds vager;
de huizen verloren haar scherpe belijning
en nog slechts de poorten aan den uitgang
der Oude- en Leuvehavcn teekenden zich
scherp af. De mcnschenmassa vervaagde
zich tot één zwarte streep, waarin niemand
meer te onderscheiden viel.
Ook dit alles verdween langzaam voor het
oog der schepelingen. Nog alleen het mach
tige silhouet van den grijzen kolos, don St
Laurenstoren. wees hun, waar de Maasstad
lag weggedoken achter den horizon.
j bekende gevaren tegemoet gingen, rlaai
111 nul een rustig leven, vaak een gelukkig
[tehuis gaven, hoevelen gevoelden het tru-
Rische, dat er lag in den onweerstaanbarun
drang, die hen telkens weer dreet nuur bet
zilte nat on den frisschen zeewind?
Zeker niet .allen, want er waren ruwe
klanten onder onze 17do eouwschc zeevaar
ders, niet alleen ruw in den mond, maar
ook ruw in het hart. Maar toch, men vond
onder do pikbroeken, welke in die tijden
in hun notedoppen naar Oost en West cn
Noord en Zuid dansten op de onbotrouvvna
re Oceanen, die onze vlug en taul brachten
tot in alle uithoeken der aarde, vele man
nen, die goede huisvaders en zorgzuino
ochtgenooten waren, die In do lange eenxa-
me nachten, wolko ze in den heen en weer
zwiependen mastkorf doorbrachten, menig
maal met hun gedachten toefden hij vrouw
cn kind. achtorgcluton in het kleine landje
aan do zee.
En de twee jongens, Hannes en Dirk, dio
voor het eerst van onder moeders vleugelen
do wijde wereld invlogen, gevoelden op dit
oogenbllk wol heel duidelijk, wat ze achter
lieten. Ze begrepen, dat hun jeugd, hun gc
heele onbezorgde jeugd nu voor good achter
hen lag, dat thans do ernst dos levens was
gekomen. Wat zou dit loven voor hen inden
schoot verbergen? Zouden zij hun land, hun
stad, hun moeder weerzien?
Toen zo daar, al wnron liet voor hun leef
tijd struise knapen, zoo klein en nietig bh
den groeten mast tusschen el dio stoere
Janmaats stonden, kwamen de jonge
hun ouders, hun vrouwen en kinderen
ren arhtergebleven, waar iedere dag een J
smeekbede voor ben zou opstijgen, dat ze.aan zijn vader en moeder, die dien avond
bewaard mochten blijven in het gevaar. Imet hun beidjes eenzaam tegenover elkaar
i- vnnrdors de waterlnnders In de oogen. Voor»
i jal Hannes kreeg het te kwaad. Hij dacht
zouden zitten en zouden bepraten waar hun
eenige jongen nu wel zou zijn op die groot®
zee. l)e tranen biggelden hem bij deze ge
dachte over de wangen en verlangend de
armen naar de, verdwijnende stad uilstrek-
kond, riep hij, zich niet meer kunnende b«-
1 dwingen:
O. moeder, vader, wat ben ik begon-
nen! Was ik maar nooit meegegaan!
Meen je dat, jongen? klonk het hetn
opeens in de ooren. Meen je dat?
j Verschrikt zag Hannes op. Het was dc ad-
inirnal zelf, die hem deze vraag deed
—Ik weet het niet, sinjeur Van Noort,
j luidde het stamelend antwoord,
j Geen sinjeur Van Noort hier, jongetje.
Dat was ik aan den wal. Hier beo ik adml-
j raai, hegrenen? En droog nu inaar gauw je
tranen. Stelt Dirk zich nu zoo aan? Ik
dacht, dat je "n flinkere knaap was. Als ik
geweten had, dat je zoo slecht van moeders
pappot vandaan kon, had ik je niet eens
mee willen hebben.
Hannes zei niets na deze dubbele terecht
wijzing. maar dacht zooveel temeer. Dirk
liet alleen zijn moeder achter, maar hij al
les, Dirk had hier zijn vader en zijn oorn
Cornell*. Die stond niet nlleen tusschen die
vreemde zeelieden, die hem in den korten
tijd, dat hij aan boord was, al menlgen rib-
bestoot hadden toegediend. Hoewel, dat
moest hij toegeven, ook Dirk had al eemgo
opstoppers te pakken. Janmaat scheen al
even weinig eerbied te hebben voor den telg
van don admiraal als voor den zoon van
den kaarsenmaker. Als dat de geheele reis
zoo door moest gaan, dan zou zijn huid al
[spoedig alle kleuren van don regenboog
vertoonen, bedacht hij.
(Wordt vervolgd.)
