BUITENLAND.
Rivierberichten.
ECONOMIE EN FINANCIËN
Gemengd Nieuws.
DONDERDAG 16 MEI 1929 EERSTE BLAD PAG. 2
DE INHOUD VAN HET EIND
RAPPORT DER DESKUNDIGEN.
Het Woensdagmiddag aan de verschillen
de delegaties der commissie van deskundigen
ter hand gestelde eindrapport van den En-
gelschen deskundige Sir Josiah Stamp, con
cludeert, dat bij een rechtvaardige behan
deling van de Duitsche burgers Duitschland
voldoende middelen kan vinden om zijn ver
plichtingen na te komen.
Het rapport bevat geen cijfers omtrent an
nuïteiten, met uitzondering van de grootte
der leveranties in natura.
Aan het rapport is een belangrijke brief
van Dr. Schacht aan Owen Young toege
voegd.
In dozen brief neemt de leider der Duit
sche delegatie namens zijn land de op 10 Mei
namens den Amerikaansnhcn voorzitter der
commissie genoemde cijfers aan, d.wjz. ecu
annuïteit van 2050 millioen mark voor den
tijd van 37 jaar cn bovendien een bedrag ge
lijk aan de intergeallieerdc schulden gedu
rende 21 jaar.
ITALIË EN HET VATICAAN.
Het Vaticaan ontstemd over Mussolini's rede.
In het bericht van het Stefania-agentschap
over Mussolini's redevoering, was schier al
leen melding gemaakt van diens loftuitin
gen op het fascisme en van zijn waardee-
rende woorden aan Paus Pius gewijd.
Nu een uitvoeriger verslag van de rede
voering is bekend geworden, blijkt dat de
Italiaansche dictator de gelegenheid lang
niet alleen heeft gebezigd om vuurwerk al
te steken maar dat hij het noodig
heeft gevonden om voor het groote
publiek in Italië en in de rest van de we
reld de juiste verhouding tusschen den Ila-
liaanschen staat en de Roomsch Katholieke
kerk uiteen te zetten zooals die door de fas
cistische regeering bezien wordt na de er
kenning van de souvereiniteit van den Paus
in de Vaticaansche stad en de sluiting van
het concordaat met het Vaticaan ter rege
ling van de verhouding van staat en kerk.
Mussolini weerde allereerst af, dat er twee
•ouvereiniteiten in Italië zouden bestaan.
Men heeft, zeide hij, de Vaticaansche stad
en men heeft het koninkrijk Italië, dat
de Italiaansche staat. In den staat is de kerk
niet souverein en ook niet vrij. Met zijn
stellingen en zijn inwoners is het Vaticaan
aan de algemeene wetten van den staat
onderworpen en eveneens aan de speciale
clausules van het concordaat.
De toestand kan aldus worden beschouwd
het souvereine koninkrijk Italië staat de
Katholieke Kerk een aantal rechten toe, die
vrijwillig en eerlijk erkend worden, zei Mus
solini.
In zijn nadere uiteenzettingen werd nog
duidelijker wat hij bedoelde.
Hij legde er nl. den nadruk op, dat de fas
cistische revolutie moedig de ontzaglijke be
paling van de Pauselijke souvereiniteit moest
aanpakken, een vraagstuk, dat opgelost werd
door den Paus de jure het gebied te laten, dat
hij de facto reeds bezat, dus zonder de Ita
liaansche vlag te strijken en zonder ook maar
een enkelen onderdaan af te staan. Ook leg
de hij er den nadruk op, dat de Paus zelf
voor een stoutmoedige beslissing heeft ge
staan, daar hij breken moest met de over
levering, die de stad Rome eisehte als mini
maal gebied voor den kerkdijken staat
Nadat de Kamer bij deze woorden een
langdurig applaus had aangeheven, hield
de premier zijn lofrede op den paus.
Dat het heele jaar 1927 de onderhande
lingen geen stap verder zijn gekomen en
men zich bepaald heeft tot het zeggen, dat
het contact niet verloren ging, is te wijten
geweest aan het verschil over de opvoeding
van het jonge geslacht, over de katholieke
Radvinders, waarvan de oplossing bekend is.
lussolini herhaalde hierbij nog ems, dat
het fascisme vastbesloten is de opvoeding
van de jeugd aan zich te houden, ten einde
de godsdienstige opvoeding aan te vullen
met den geest van durf, kracht en ver
overing en vooral om de jeugd van het
geloof en de verwachtingen van het fascisme
te doordringen.
Ook op deze woorden volgde een lang
durig applaus.
In zijn verdere betoog merkte Mussolini
o.a. nog op, dat de gevonden oplossing
zuiver Italiaansch is en zonder eenige
vreemde inmenging tot stand is gekomen,
Dc onschendbaarheid van de Vaticaansche
stad wordt gewaarborgd door Italië, die
haar met zijn gebied omgeeft. Het Vaticaan
houdt zich buiten alle internationale con
flicten en naijverigheden; ook buiten den
Volkenbond.
Verder wees Mussolini nog op verschillen
met andere concordaten. Zoo wordt
Italiaansche het heilig karakter van de stad
Rome erkend, al heeft Mussolini een andere
gedachte over die heiligheid van het Vati
C8fs? zeide hij nl., Rome niet de zetel geweest
van het Romeinsche Rijk, dc bakermat van
het katholicisme en bewaart het niet het al
taar de6 vaderlands met het graf van den
onbekenden soldaat en het altaar van de
fascistische martelaren? De menschen van
anderen godsdienst zullen er intusschen vol
komen vrij en ongemoeid zijn. De conces
sies aan de geestelijkheid in dit concordaat
wijken niet af van die in andere concordaten
Er is geen sprake van een speciale recht
spraak voor geestelijken.
Als een geestelijke een misdaad begaat
tegen het gemeene recht, houdt hij op
geestelijke te zijn en wordt hij als een ge
woon misdadiger behandeld, begaat hij een
overtreding op politiek gebied, dan wordt
hij verder als politiek misdadiger behandeld.
Ook van een herleving van het recht van
asvl is geen sprake.
Wat het huwelijk betreft, zei Mussolini,
dat het burgerlijk huwelijk in Italië reeds
alle waardigheid verloren had. Er zijn
trouwens tal van landen, waarin het ker
kelijk huwelijk ook geldt.voor het burger
lijk recht De maatregel, dienaangaande in
het concordaat neergelegd, vergemakkelijkt
het huwelijk, wat overeenstemt met de
politiek tot aanwas van de bevolking van
de fascistische regeering. Het concordaat
voorziet ook in godsdienstonderwijs op dc
middelbare scholen. Het gaat daarin nog
niet zoover als het Beiersche, dat liet ook
voor het hoogcr onderwijs heeft opgenomen,
terwijl het voor de Italiaansche universitei
ten is uitgesloten.
Aan het eind van zijn toesnrank zei Mus
solini nog. dat Italië Katholiek is. maar
vooral door en door fascistisch. Het Kathn
llcisme is en blijft een aanvullende eigen
^Dc^eindelooze ovatie bezegelde Mussolini's
slotwoorden.
Dat deze aan het Vaticaan iets anders dan
instemming hebben gewekt, ligt voor
hand.
De houding van de „Osservatore Romano"
het Pauselijk orgaan, zegt voldoende over de
gevoelens waarmee Mussolini's uitingen zijn
ontvangen. Zoo geeft ze als cenig blad de
redevoering van Mussolini niet in extenso.
Het blad bepaalt zich er toe den inhoud der
rede van Mussolini in enkele regels weer te
geven en verklaart geen commentaar te wil
len geven op de voornamelijk politieke en
vaak polemische uiteenzettingen, daar dit
zekerlijk op vele punten niet met de rede
overeen zou stemmen.
Een telegram uit Rome zegt, dat men in
de kringen der Katholieke actie en in het
Vaticaan pijnlijk is verrast door den beslis
ten nadruk, die gelegd is op de algemeene
macht van den staat ook tegenover de kerk.
vooral echter ook door een opmerking in de
rede, dat de katholieke godsdienst eerst in
Rome katholiek geworden is en waarschijn
lijk evenals vele andere secten zou zijn ver
dwenen, wanneer zij in Palestina, zou zijn
gebleven.
DE PAUS DIENT VAN REPLIEK.
In een Woensdag gehouden toespraak tot
Jesuietenleerlingen heeft, naar de Msb. meldt,
de Paus antwoord gegeven op verschillende
uitingen van Mussolini.
Hij zeide, dat de komst der studenten een
voorzienige beschikking Gods was na de ge
beurtenissen der laatste dagen.
Tot de goddelijke rechten der Kerk be
hoorde de opvoeding der jeugd. Zoo had de
Kerk het steeds begrepen, zooals blijkt uit
tallooze congregaties cn instituten voor de
opvoeding in alle tijden en over heel de
wereld. Zoo hadden de ouders het steeds be
grepen, die hun kinderen aan de kerkelijke
opvoeding toevertrouwden.
Zeker heeft de staat het recht en den
plicht te helpen, waar het individu en de
familie ontoereikend zijn, maar hij mafT deze
niet in het staatsverband doen opgaan. Dit
absurd zijn, wijl de familie bestond voor
den staat en de staat de familie moet helpen.
Zinspelend op een- ander deel der rede van
;n duce, zei de Paus, dat de staat geen
Toveraars moet opvoeden. Indien één staat
dat doet, kunnen alle het doen en waartoe zou
dat leiden? Zeker niet tot pacificatie.
De Paus kan nooit accoord gaan met de
ontkenning van rechten, welke God a3n de
familie en de Kerk gegeven heeft. Op dat
punt wil hij niet onhandelbaar zijn, wijl onhan
delbaarheid geen deugd is, maar intransigent.
Wanneer het gaat om zielen te redden, zou
hem de moed niet ontbreken om met den
duivel te onderhandelen. Alleen om grooter
kwaad te voorkomen, had de Paus onderhan
deld en offers gebracht, toen het ging over
het lot der padvinders.
DE FRANSGHE RAADSVERKIEZINGEN.
WEINIG VERANDERING.
In het algemeen vertoonen de Fransche
Raadsverkiezingen, die wegens den invloed
van de Raadsleden in het kiescollege voor
den Senaat landelijke politieke beteekenis
hebben, een lichte versterking van het cen
trum ten koste van links en rechts en dus
een aanwijzing, dat de meerderheid va
kiezers een gematigd bestuur voorstaan. De
verschuivingen zijn echter niet groot
Te sterker steekt daarbij af dat in den
Elzas de invloed der autonomisten, voor
standers van zelfbestuur, geweldig is toege
nomen. De socialisten en radicalen, die er de
Fra sch-nationalisten bij uitstek zijn, wor
den uit hun posities verdrongen en vervan
gen niet alloen door geloovig-katholieken,
indien deze rnaar autonomist zijn maar zelfs
door tegen het centralistische bestuur gekan
te communisten.
Te Straatsburg en Kolmar zijn de su
sen van de autonomisten het meest gevallen.
In Straatsburg bestond de gemeenteraad
óór de verkiezingen uit 24 socialisten en 12
radicalen. De nieuwe raad zal nog slechts
7 socialisten tellen, verder 7 renublikeinen,
die rnet socialistische hulp zijn gekozen, 7
autonomisten, 11 communisten en 4 leden
der katholieke jlkspt.tij. De 22 laatsten
hebben allen in een of anderen vorm auto
nomistische sympathieën.
In Kolmar bestond de raad eveneens uit
socialisten en radicalen. Nu echter is er geen
hunner meer in vertegenwoordigd. Er zijn
daar 21 autonomisten gekozen en 9 commu
nisten.
In Mühlhausen konden de autonomisten
maar een matig succesje bealen, nl. 3 zetels.
De socialistisch-rudicale meerderheid is hier
gebleven.
Parijs is men zeer - rontwaardigd, en
de verontwaardiging r nog wel stijgen
wanneer straks de gevangen Dr. Roos tot
burgemeester van Straatsburg gekozen
wordt.
Het Journal des Débats richt zich vooral
tegen den geestelijken Haegy, die tegen den
wil van den aartsbisschop van Straatsburg
en tegen de aanwijzingen van het Vaticaan
de clericaal-communisïische coalitie voorbe
reid heeft.
In de Liberté schrijf Gillouin, dat dit re
sultaat een terugslag zal hebben op de open
bare meening van Europa en op de vrienden
van Frankrijk. Overal hoort men deze zeg
gen, dat Frankrijk hen misleid
heeft, of dat het zichzelf heeft
Elzas. Wanneer Frankrijk voll.irdt in zijn
tot dusver gevolgde politiek ten opzichte van
den Elzas, zal hut dit land verliezen.
Het wordt inderdaad een uiterst pijnlijke
geschiedenis, de geschiedenis van den zoo
genaamd door Frankrijk „verlosten" Elzas.
Daar hadden nu mannen van naam als
Clemcnceau en Poincaré hun levensdoel op
gericht!
De textielfabrikanten in Silezië hebben
besloten de fabrieken met ingang van 25 Mei
stil te leggen. Veertig duizend arbeiders wor
den door deze uitsluiting getroffen.
ONTZETTENDE 0NTP10FFINGSRAMP
IN CLEVELAND.
GROOT AANTAL DOODEN DOOR
GASVERGIFTIGING.
VREESELIJKE TOONEELEN.
In de apotheek van een kliniek vooi
stralingsbehandeling te Cleveland (Ohio),
had Woensdagmorgen kort voor 12
zware ontploffing plaats, gevolgd door een
brand, die in een ommezien het geheele zie
kenhuis bedreigde, waarin zich op het oogen
blik ongeveer 360 menschen bevonden, deels
bedlegerig.
Uit films, die in brand raakten, stegen on
middellijk dikke rookwolken op van een gif
tig gas, dat de slijmvliezen van mond, neus
en longen der in het gebouw en op de straat
vóór het gebouw aanwezige personen ver
brandde en bloedingen uit oogen, neus en
mond veroorzaakten.
Talrijke menschen werden dadelijk bewus
teloos en stierven en wie niet bewusteloos
werden trachtten zich in paniek te redden,
hetzij op straat hetzij op het dak van het
brandende gebouw.
Toen brandweer en politie verschenen,
•as het lot van velen al beslist
Bij tientallen werden gewonden en ster
venden uit het gebouw gedragen en bij aan-
ankelijk gebrek aan ambulance op het gras.
gelegd. Toeschouwers zagen, dat sommigen
een donkergroene kleur kregen, tengevolge
van de gasvergiftiging.
Terwijl de hulpverleening aan de gang
as, vervulden de angstkreten van slachtof-
.rs in het brandende gebouw de lucht
Tijdens den brand, die 2 uren duurde,
hadden nog herhaaldelijk ontploffingen
plaats van zuurstofflesschen, die de hitte
niet konden weerstaan.
Een tijdlang verkeerden 14 menschen op
het dak in levensgevaar, daar het niet mo
gelijk was een ladder tot die hoogte op te
richten. Later zijn deze menschen toch nog
i veiligheid gebracht.
Volgens een derlaatste berichten, is het
aantal dooden 95, en dat der gewonden meer
dan honderd.
De vreeselijke wijze waarop velen
leven kwamen blijkt wel uit het vinden van
25 lijken aan den ingang. Een binnendeur
door een lijk versperd, waardoor andere
patiënten, die te zwak waren om het te ver
wijderen, ook omkwamen.
Behalve brandweer en politie hebben ook
de dokters en het verplegend personeel, voor
ze zich in veiligheid hadden weten te
stelen, met heldenmoed aan het reddings
werk deelgenomen.
Nader wordt geseind:
De ramp ontstond in de kliniek van den
door de bloedoverdrax:ht-methode bekenden
arts Crille, door het ontploffen van een film
van een stralen toestel, dat in de benedenver
dieping stond.
In het ziekenhuis waren volgens betrouw
bare inlichtingen 360 meest niet-bedlegerige
patiënten, wier redding tengevolge van de
giftige gassen, die zich ontwikkelden, buiten
gewoon bemoeilijkt werd
Het ziekenhuis is totaal afgebrand. Slechts
de muren zijn blijven staan. Ook verschei
dene artsen en leden van het personeel moe
ten in de vlammen zijn omgekomen.
Het zoeken naar lijken en naar gewonden
in de puinhoopen wordt nog steeds voortge
zet.
DE TRAMONTSPORING TE ZUTPHEN.
De machinist overleden.
De machinist, die bij de ontsporing van de
tram Zutphen—Emmerik bij Zutphen ernstig
werd gewond, is in het ziekenhuis aan de
gevolgen daarvan overleden.
LAGE DAAD.
Bij den heer A. Verleun te Zevenhoven,
heeft men in de regenput creoline geworpen.
Men is aldaar op rekgenwater aangewezen.
INBREKERS GEARRESTEERD.
Bij den heer C. Wiering, Oude Hoogstraat
22 te Amsterdam, die daar sinds enkele we
ken een goudsmidswinkel heeft geopend, is
ingebroken. De echtgenoote van den heer
Wiering hoorde gestommel in de winkel en
heeft toen haar man wakker gemaakt Zij
zag door een kier twee mannen en hoorde
de winkeldeur opendoen en weer sluiten.
De mannen gingen naar een auto, waar zij
een pakje afgaven. Het echtpaar is toen
naar beneden gegaan en zag de beide man
nen voor de deur staan. Zij hebben toen om
hulp geroepen en een taxi, waarin de beide
mannen wilden stappen, tegengehouden.
Weldra kwam politiehulp opdagen, die bei
den arresteerden. Later is gebleken, dat de
inbrekers binnengekomen zijn door het tui
melraam boven de deur. Zij hebben een
aantal gouden en zilveren horloges bene
vens een aantal gouden ringen, in het ge
heel voor een waarde van ongeveer 1 500,
medegenomen. Dit pakje is nog niet opge
spoord. De heer Wiering was niet verzekerd
DE ZEPPELIN-TOCHT NAAR
AMERIKA.
DE „GRAP ZEPPELIN" VERTROKKEN.
FRIEDRICHSHAFEN, 16 Mei. Hedenmor
gen te 5.54 uur is het luchtschip „Graf Zep
pelin" voor de tweede vlucht naar Amerika
gestald.
Reeds om 5 uur heerschte op de werf 'n
groote bedrijvigheid. De groote deuren van
de hal werden weggenomen, waarna de bal-
lastzakken werden verwijderd.
Intusschen hebben alle passagiers hun
plaats ingenomen, en te kwart voor zes
wordt het groote luchtschip uit de hal ge
bracht.
Het weer was uitstekend voor den start,
windstil doch een weinig nevelig.
De cabines van dc „Graf Zeppelin" waren
feestelijk versierd. Overal waren bloemen.
Om 5.54 zette het schip zich in beweging,
koersende in Zuidelijke richting.
Tengevolge van den nevel was het lucht
schip spoedig uit het gezicht verdwenen.
Om 7.20 werd Bazel gepasseerd.
Volgens officieele berichten heerscht bo
rn den Atlantischen Oceaan, Noordelijke
route, uitstekend weer.
SNELTREIN BASEL-BERN AAN EEN
RAMP ONTSNAPT.
300 Meter buiten de rails geloopen.
Woensdagavond is de sneltrein, die om 7
lur van Bazel naar Bern vertrekt, en meestal
cel Nederlanders vervoert, die met de Pull-
na nn-treinen even tevoren uit Nederland zijn
aangekomen, aan een groot ongeluk ontsnapt.
Bij Geltcrinde liep n.l. een bagagewagen
uit de ra ls, maar gelukkig kon dc machinist
door onmiddellijk remmen een contact ver
breken voorkomen dat ook de machine ge
heel buiten de rails kwam. Zoo bleven L'e"
lukkig de voorste wielen nog op de rails.
Was dat niet het geval geweest dan zou de
trein bij de kromming ter plaatse naar be
neden get-tort z'jn. Hoe groot het gevaar ge
weest is, blijkt wel daaruit, dat de trein wel
o00 M. naast de rails geloopen heeft vóór hij
stilstond.
De reizigers rijn gelukkig met den schrik
vrijgekomen.
Uit Friedrichshafen wordt gemeld:
Woensdagmorgen werden op de werf van
de „Zeppelin" wederom drie jongelieden ont
dekt, me als „blinde" passagiers aan den
tocht naar Amerika wilden deelnemen. Twee
hunner hadden den dag tevoren het luchtschip
bezichtigd en zich 's avonds in de hal laten
insluiten, terwijl de derde gedurende den nacht
*er de omheining geklauterd was.
Een der aangehoudenen, een jonge Hollan
der, G. T. Kuyser geheeten, een werkloos
matroos, die eenige dagen geleden uit Zeist
naar Friedrichshafen was gereisd, droeg een
motorpak en wilde zich, als het vertrek plaats
had, in deze kleeding aan boord begeven.
De twee anderen zijn Duitschers, n.L een
20-jarige auto-monteur uit Bremen en een
26-jarige looier uit ftjurhardt in Würtemberg.
Het drietal werd in arrest gesteld, wyl de
luchtschip-maatschappij tegenover „blinde—
passagiers van haar recht tot het doen
stellen van een strafvervolging zal gebruik
maken, op grond van „huisvredebreuk" en
het in gevaar brengen van het transport. De
bewakers zyn met gummistokken voorzien om
verdere kwajongensstreken met kracht te
straffen.
Later is nog een „blinde passagier" ont
dekt, n.l. een 17-jarige Duitscher, toen hij
op 't punt stond, van boven door de gaslei
ding in het luchtschip te klimmen. Niet
alleen zijn eigen leven, maar ook die van alle
opvarenden zou door dit wonderlijk voorne
men gevaar hebben kunnen loopen.
De jongeman was voorzien van een volko
men Wild-West-uitrusting, verscheidene
messen, een rijzweep, lasso en signaalfluit.
Hy werd gearresteerd.
ROOIE GRIET
EN HAAR SLACHTOFFERS.
Rooie GrietEen naam bekend in a'le
stegen, sloppen en breedere volksbuurten
van Leidn. Maar een naam, die een koude
rilling bezorgt aan zoovele moeders, die bij
al haar zwoegen en slooven nog gebukt
opa» onder den looden last van de schuld,
die z'j elke „week" moeten af doen aan
Rooie Griet. Want Griet is geldschietster.
Een week duurt echter by Griet soms maar
enkele tijgen, zoodat liaar klanten meer
malen b'r n twee of drie dagen met de te
rugbetaling moeten klaar staam Ze leent
bedragen van f 5 tot f 100 en een enkele
maal ook wel een hooger bedrag. De rente
bedraagt per week 10 cent van eiken gulden,
terwijl van elk geleend bedrag eerst eei
flinke gift moet gegeven worden.
De „klanten"weten uit ervaring, dat zy,
Is ze Griet mets geven, uit de gratie raken
1 niet meer by haar terecht kunnen.
|Zoo geeft men b.v. bij een bedrag
f 50 en gift van f 5, enz. Daarna begint
de terugbetaling van de volle som ;n
/week "-termynen. Griet bepaalt de grootte
'an het wekelijks terug te betalen bedrag
met de bekende „billijke" rente naar de
financieele draagkracht van haar slacht-
Dat bedrag is echter meestal te groot en
vormt daarom een ondraaelyken last voor de
terugbetalers, b.v. f 6.50, 3,30 enz. per week,
Om de drukkende zorgen wat te doen ver
geten offreert Griet by het leenen een borrel
aan haar klanten; men gebruikt dan gezamen
lijk bij zoo'n gelegenheid één, maar meestal
meer maatjes echte jenever, die Griet door de
bewuste leenklant laat betalen.
Griet neemt tevens die gelegenheid te baat
om op handige manier aan haar klanten nog
een en ander op te dringen, want ze verkoopt
-ook bier, koffie, thee, suiker, tabak, sigaren
en sigaretten. De klanten durven niet te
weigeren en koopen om maar goeie vrinden
te blijven.
Al deze artkielen zyn veel duurder dan in
den winkel, maar de koopster krijgt een „week"
crediet.
De giften by het leenen worden niet altyd
in baar geld gegeven.
Griet neemt ook meubelstukken aan als een
spiegel, een kastje enz. Soms is ze tevreden
met een of ander onderpand b.v. een prach
tig tafelkleed ter waarde van ruim f 30.
Maar zoo'n onderpand krygt het slachtoffer
meestal niet meer terug.
Als ze jarig is, geven de gezamenlijke
klanten haar een cadeau om maar in de
„gunst" te blijven.
By niet tijdige terugbetaling gaat Griet
haar klanten aan huis opzoeken en speelt dan
flink op aan de deur. De heele buurt is daar
natuurlijk getuige van. Soms dringt Griet
door tot in het woonvertrek en raast en tiert
daar in onvervalschte Leidsche krachttermen,
terwijl ze om kracht by te zetten af en toe
de tafel bombardeert met haar knuisten.
De vrouwen die in haar handen zyn geval
len, zijn dan ook doodsbenauwd voor haar en
durven zich soms maanden lang niet op straat
te vertoonen.
Veel vrouwen leenen buiten weten van haai
man en trachten het op alle mogelijke manie
ren voor hem verborgen te houden. Onnoodig
te zeggen, dat zulks den looden last der welce-
lijksche terugbetalingen nog zwaarder maakt.
En Rooie Griet heeft vele mannelijke en
vrouwelijke collega's.
En zy gaan hun gang en maken slachtoffers
in Leiden
Uit het Sociale Leven»
ACTIE UNDER DE BEUGVISSCHERS.
Men meldt ons uit Vlaardingen:
Dinsdagmorgen zyn van hier maar 3 stoom-
beugers naar zee vertrokken. Van de ove
rige stoombeugers wilde de bemanning niet
varen, omdat de gageregeling den opvaren
den niet voldeed.
De stoombeugers, die vertrokken, hebben
dezen winter een besomming gemaakt,
waardoor de bemanning in gunstiger con
ditie verkeert dan van de overige stoombeu
gers. Ook opvarenden, die voor het eerst
worden aangemonsterd, verkeeren tegen
over de overige leden der bemanning in
gunstige copditie.
Nu het voor een goed deel loopt over !:nl-
haring, vraagt de bemanning van deze boo
ten of nog wel van beugvisscherij g:s
ken kan worden.
Dinsdagavond hebben de Chr. Bond ei
Centrale Bond van transportai*-eiders
gaderd met de beugvischers. Pogingen
tot overeenstemming te komen met de rea
ders zullen vandaag plaats hebben.
Uit Oost-lndie.
BATAVIA, 14 Mei (Neta). Voor deze ten
toonstelling in het Museum bij gelegenheid
van het Pacifoc Wetenschappelijk Congres,
was een ongelooflijke belangstelling, die 'n
groote opstopping van het verkeer tenge
volge had. de grootste die Batavia ooit ge
kend heeft. De politie stond aanvankelijk
machteloos tegenover de opdringende dui
zendkoppige menigte, die ten slotte as
houten afsluithekken indrukte. Bij den
ingang van het Museum werd als 't ware
gevochten om binnen te komen. De conser
vator, de heer Leroux, kreeg bij zijn po
gingen om de menigte terug te dringen,
kneuzingen aan arm en pols. De politie
liet ten sloaote verstrekkingen aanrukken,
waarna de orde werd hersteld.
Van de aanwezige menigte, die wel 10.000
personen telde, werd slechts een gering
deel, en dan nog grepsgewijze, binnen
gelaten.
DE MALVERSATIES IN BARENDRECHT.
De cassière gaat scheiden.
Naar de „N. R. C." meedeelt, heeft de cas
sière van de Boerenleenbank te Barendrecht,
die gister veroordeeld is wegens verduiste
ring, een cisch tot echtscheiding ingesteld
tegen haar man, H. W., die door de recht
bank veroordeeld is tot drie jaar gevangenis
straf wegens heling.
SUIKERFABRIEK TJEWpNG LESTABI.
Dividend 20 pet.
Aan 't jaarverslag over 1928 ontleenen wij:
Van den 531,086 H.A. groote aanplant der
onderneming Tjeweng werden 7S0,416,50
quintalen riet geoogst, waaruit 97,510,71
quintalen standaard muscovados werden ge-
De nieuwe rietsoort bleek goed tegen droog
te bestand en aangezien liet verder verloop
van den moesson niet ongunstig was, wordt ook
dit jaar een goede oogst venvacht.
Van den 1054,31 H.A. grooten aanplant van
Lestari werden 1,554,592 quintalen riet ge
oogst, waaruit 175,647,97 quintalen standaard
muscovados werden gewonnen."*
De oogst wordt geraamd op 93,753 quintalen
hoofdsuiker voor Tjeweng en 161,176 quintalen
heofdsuiker voor Lestari, waarvan ongeveer
een derde is verkocht tegen circa f 11,62 per
100 K.G. kristal. Deze werd evenals het vorige
jaar ten verkoop ingebracht by de V. I. S. P.
Het dividend bedraagt 20 pet.
I. G. FARBENINDUSTRIE A. G.
Dividend 12 pet.
In de a.s. algemeene vergadering van aan
deelhouders zal het bestuur een dividend voor
stellen van 12 pet. (als v. j.). Na afschrijvin
gen van M. 71,8 (v j M. 74,7) millioen be
draagt de netto-winst M. 118,5 (100,8)
millioen. Uit de meerdere winst wordt M 11,7
millioen in de reserve gestort, die daarna stijgt
tot M. 200 millioen, terwijl M. 6,6 millioen wor
den bestemd voor ondersteuning van gepen-
'feionneerde beambten. Incl. saldo v. j. ad M 4,4
millioen wordt M. 5,5 millioen op nieuwe reke
ning overgebracht. De ontwikkeling in het loo
pend boekjaar wordt zeer bevredigend ge
noemd.
VEREENIGDE STATEN.
Hoop, dat de voorspoed zich zal handhaven.
In het rapport van de commissie Hoover over
de jongste economische wijzigingen wordt de
meening uitgedrukt, dat de Amerikaansche
voorspoed, die in de zeven laatste jaren heeft
voortgeduurd, zich op hetzelfde hooge niveau
zal handhaven, indien het economische even
wicht tusschen productie en verbruik kan wor
den gehandhaafd. Gewaarschuwd wordt echter
tegen een verspilling van de natuurlijke rijk
dommen en tegen het overbrengen van het
productie-crediet naar de speculatie en de
kunstmatige prijsstijging.
Volgens het jongste overzicht der firma
Hattgarten Co. werkt de staalnijverheid op
bijna volle capaciteit (vor. week op 101 pet.
der capaciteit; als norm heeft men een capa
citeit aangenomen, welke iets lager is dan de
werkelijkheid).
Het aantal nieuwe bouwcontracten was in
37 staten in April 32 pet. grooter dan in Maart
de grootste sinds Juni 192S. Het aantal
wagonladingen was 88,000 grooter dan in de
overeenkomstige week een jaar geleden. De
verkoopen van 30 chain-stores-concerns zyn in
April met 15 pet. gestegen.
N. V. OLIEFABRIEKEN INSULINDE IN
LIQUIDATIE.
Uitkeering f 7,35.
In de op 14 Mei j.l. gehouden buitengewone
algemeene vergadering van aandeelhouders is
de door de liquidatrioe overgelegde liquidatie
rekening goedgekeurd. De Ned.-Indische Han
delsbank stelt ter beschikking van aandeel
houders een bedrag van f 7,35 per aandeel
f 1000 nominaal tegen intrekking der
deelen.
In het verslag der directie over het afgeloo-
pen boekjaar wordt melding gemaakt van de
bekende statutenwijziging en van de oprichting
der nieuwe N.V. Mij. tot Exploitatie der Olie-
fabrieken Calvé-L ft, aan welke het bedrijf
der venn. is overgedaan.
Een en ander stond in verband met voorge
nomen en inmiddels tot stand gekomen over
eenkomsten met de Margarine Unie.
De exploitatierekening over het af geloopen
boekjaar, vermeerderd met het onverdeelde
winstsaldo ad f 38,60S (f 49,434) in het vorige
boekjaar bedroeg f 1,898,424 (f 2,251,693). Na
aftrek van algemeene onkosten ad f 48,469
(f 366,373), de afschrijvingen op gebouwen en
machinerieën ad f 465.998 (f 534,893), intrest
ad f 372,103 (f 926.743) blijft een bedrag over
van f 1,011,852 (398,608).
De post dienst der leeningen, op de vorige
balans met f 318,440 voorkomende, is geheel
afgeschreven. Door de getroffen overeenkom
sten was dit mogelijk zonder dat deze afschrij
ving de winst over 1928 heeft beïnvloed.
Uitgekeerd wordt 6 pet. (onv.) op het pre
ferente kapitaal en 7 pet. op de gewone aan
deden.
AMST. MIJ. VAN LEVENSVERZEKERING.
Dividend f 35 per aanded.
Aan het verslag over 1928 ontleenen wij, dat
voorgesteld wordt van de winst ad f 606,562
f 389,810 te besteden voor aanvulling der
serve voor geldbdegging. Aan aandeelhouders
wordt over de verplichte stortingen een divi
dend van f 35 per aandeel uitgekeerd.
De balanswaarde der effecten is f 136,621
lager dan de beurswaarde. Die der vaste goe
deren is f 195,995 lager dan de taxatiewaarde.
De premiereserve is geheel volgens de zgn.
netto-methode berekend, naar een rentevoet
4 pet. en van 3% pet. Zy nam toe met
f 2,411,785.
De extra-reserves bedragen f 1,557,203. De
gemiddelde rente over de beleggingen bedroeg
5,27 pet.
De sterften onder verzekerden by wier over
lijden de verzekerde kapitalen tot uitkeering
komen, waren wederom gunstig. Die onder de
verzekerden, by wier in leven zijn alleen een
uitkeering verschuldigd is, leverde eenig ver
lies op. Aan nieuwe verzekeringen kwam tot
stand f 18,385,420, met een jaarlyksche premie
ontvangst van f 597,526. Aan premie ineens
werd ontvangen f 782,047. Op 31 December
1928 bedroeg 't verzekerde bedrag f 140,665,483
met 'n jaarl. premie-ontvangst van f 4,572,474.
nmissaris werd herkozen de heer D.
G. J. baron van Heemstra.
Op de balans staan tegenover de reserves
en de premiereserve ad f 32,577,376
(f 30,327.599) o.a. hypotheken f 15,041,457
(f 13 840,404); effecten f 11,055,487
(f 10,155,020), leeningen op schuldbekentenis
sen aan prov. gem. waterschappen en derge
lijke f 1,888,687 (f 1,673,762) en polisbelee-
ningen f 8,475,823 (f 3,477,746).
LOB1TH. 15 MeL
Gopasr-eerd cn bestemd voor:
ROTTERDAM: 8t LoglEt. Etna; at Credo!
st. Mcdir: at. Midg.ird; st. Corn. Adrlanüs; st
Holda: st. Lion; st. F.inda; st. Wervicq; st
Lcgia; st Llmburgla; st. Vanlr; st. Walsuro 1;
st. Berta; st. Wingi; st. Kenia; st. Progressus;
st. DAlcnihcrt: st. Maipo; st. Navanaplita 1; st
Panto; st. Teund 2; st. Fiat 3; st Brabantia; st
Sambre; st Rhclnfahrt 10; st Johanna; Jur»
gens 8, R-.-odl.'ig; Helena, Joosten; Zuid-Holland,
Wirges; Overeenkomst, Reibel; Max. Linken»
bachMaasstroom 30. Vaal; Pav, Verschuren;
Esperance, Wegh; Ambitie, de Jong; Ludwig
Ellse, Wtlst; Antharis, Dcrksen; Glsa, v. Maren;
Vischbank, Verschuren: Jacob Cats, Stxacke;
Herzeleide, Sohns; W. v. Driel 48, Braam kolk;
Backhulzen, v. d. Zande; Delsarto, RennLng6;
Fakal, Hanssens: Malabar, Roerscb; st Justitla;
st. Gonda; st Marie; st Pieter Cornelia; st-
Maja; st Schulp; st Industrie 6; at Wolga; st
Scam 1; st Industrie 9; st Ranb Karcher 8;
st Paul; st. Maria; Amicltia, Lauterr Anna;
Gort; Ella, Hietbrlnk; Wilhelmina. Kramer;
Raab karcher 30, Weller; Rünzeevaart 3, van dor
Lucht; Raab Karcher 21. Neuer; Raab Karcher
34. Volk: Boompjes, Jansen; Linda vla, Leunis;
Helvtia, Br.uwmeister; Johanna 2, Spaan; Grae-
lina, Broekmeulen; Montan 18, Kind; Padua,
Snijders; EIwl, Wakkee; Nederryn 1, Wolz;.
Elngikeit Oehs: Johanna, Malipaard; Hella,
Driess; Dcclre, de Decker; Harpen 54, Scheerer;.
Suzanne, Promm; Wille Theo. Reinders; Coblenz.
Stock; Wodar, MOllmann; Wohllahrt Tepperji
Harpen 20. IClbtz; Anna, Heuss; Immacultat
Fell; J. Schünnann, Kaiser; Undine 2, Schmidt;},
Harpen 55, Melleln; st. Rotterdam; Bt M. Stinnes
12; Koeln 20, Fey; Mannheim 28. Schnecken-
berger; 2 Gebroeders, Romers; Muro, Brunings;
st Theo; AMSTERDAM: st KraclitwiJk; Wjjk-
dienst S, Staal; STETTIN: st Orest; DEN
OEVER: Helena Geertruida, de Vries: NICHTE-
VECHT: Johanna, Drlessen; FRIEZENVEEN:
Tijd zal 't leercn, Smit; ZOETERWOUDE: Anna,
erenda; GEERTRUIDENBERGVerandering.
Rijkers; LENT: St Michael, Engelner; ERLE-
COM: Glenbrook, Austin; SLUISKIL: Rio S.'
Schuiienburg; ALPHEN a. d. RIJN: Jacobus.
Tatk: ALKMAAR: Menvestad, Dijkema; WEES-
PERCARSPEL: Risico, van Nieuwendorp; GOU.
DE RAK: Avontuur, v. Dam: KAMPEREILAND
Eendracht, Bryder; WEURT; Aielda Grada, da
eijer; LEIDEN: Gluck Auf 2. Wendt; ZIJPE:,:
Johan Anna, Bones: OUDERKERK a. d. IJSEL:1
En Avant, Rook; STEEG: IJsel 3, Arts; WAGE.
-VINGEN: Henri, Vleit; RENKUM: Johannes, t.
Dijk; SLEEUWIJK: 5 Gebroders, Verhey;,
T VISSCHERTJE: Marigje, Egas; BUIK
SLOOT: Adjo, Bosma; OUDERKERK a. d.
IJSSEL: 7 Gebroeders, Holleman; LAGE ZWA
LUWE: 2 Gebroeders. Baars; RAVENSWAAY:
Martha, Nout; GROOTE LINT: Ambulant, da
Wachter-, TERENUZEN: Machienstecn 20, Pas
veer; ZWOLLE: Elisabeth. Cornet; DEN HEL
DER: B. O. B., v. d. Voorde: GOUDERAK:
De tijd zal 't leeren, Pols; ZWIJNDRECHT: Lina
v. Tricht; STEEG: IJsel, 5, Nout; AMSTER
DAM: Liebling, Buchloh; MILLINGEN: Goed®
verwachting, Sens; OUDEWATER: Antoinette,
den Otter; IJMUIDEN: Nibelbeim, v. Meel;
HAARLEM: Stedo, Stegers; AMSTERDAM:;
Joka, v. d. Bosch; HAARLEM: Kanaalvaart 14,
Fischbach; GEERTRUIDENBERG: Lambert
2. Heuvelman; WESTPANNERDEN: De hoop
geleidt ons, v. d. Pol; DOESBURG: Johanna
Theodora, Lucassen; ALPHEN a. d. RIJN: Con.
fiance, Mouthaan; DELFT: Zwerver, Visser:
'COLHORN: St Atonius, v. Megen: SAS VAN
GENT: Wendelina, Lucassen; BREDA: Twee
Gebroeders, Bands; DREUMEL: St Raphael.
Engelaar; GEERTRUIDENBERG: Margaretha,
v Deelen; WIJK-HEUSDEN: Hendrlna, Hen
driks; ZWOLLE: Eendracht, Stoter; MIL
LINGEN: St. Joseph, v. Steen; DELFT: De
Hoop. Bakkeren: SNEEK: de Vlijt, Stooter:
AMSTERDAM: Regina Coeli. Joosten; DEDEMS
VAART: Rival. Buter; AMSTERDAM: Tean.
Scheers; VEENDAM: Onderneming, V. d. Laan:
FE YN A ART: Onderneming, Toorn: FRA-
NEKER: Cosmopollet, Fernhout: LOBITH:
Venus, Peters: ARKEL: Karaalvaart 5, Stumm:
ZUTPHEN: Daventrla, MUsslg; F..VRLINGËN:
Actief. Groen.
BELGIS: Wilhelmina Emma. Pieper; Cosmo-
polite. Assenberg; st RUnschelde 8: Wilhelmina
2, v. Oeveren; Thejoma, Pols; Dankbaarheid,
Dodde; Maria, Jorens; Stijntje, Kroezen; Eulalie,
S.mon; Elisabeth, Smit; Luik 16, Vertoorn; st
Poseidon; Phenlx Rhenan 3, Scheers: Allee, Ver
beek; 3 Gebroeders, v. Alphen; Scaldla 1, Roch-
tus; Majo, Nells; Mascel. David; Helena,
'iheuns; Prudence, de ARoeck; Sirene, Boshui
zen; Nlcot, v. Messum; Romaan, de Konlnck:
Continent v. Luik; Modrne. "DassenNauUlu»
3. Dassen; Nautilus 3, D'Hondt; Nautilus 4, v. d.
Zande; Drie Gebroeders, de Bruin; Edmond Phi-
lomene. v. d. Walle: James Ensor, Greethe; Car
negie. Verberght; Haspengou, de Wachter: Toe
komst. v. d. Velde; Irene, Govaert; Margaretha
Magdalena, v. Puymbroek; Johan, Vennelmeren;
Belgica, Spiessens.
DUITSCHLANDo Christine, Wilhelm; Wuta,
Elfrlng; Tannetje Hendrika, de Raad; Studeo,
Breevoord; Mannheim 17, Sinzlg; Badenia 81.
Kaufmann; Ludwigshafen, Henrlchs; st Najade;
Johanna Godfried. Krüger; Frlsla, van Rees;
Corjo, Stravers: Rio 2. Schuilenberg; st Er-ma;
st. Pluto; st Linden 2; st. Njord 1; st Rünlek
3; st. Oiana: st. Vulcan; st Koeln; Miereveldt.
Wranendonk; 2 .ebroeders. Broekman; Eben-
haezer. Voerman; Helene, de Bruyn; Neptun 58.
SchmlttFortunn. Blom; St Joseph, Stegmann:
St
Tonlsa
HI
i 20. Brichl;
id. 11, Pebst; Gelderland 11, Loh- Anna. Schrier:
Drijfhout; Hansen sa Neuerburg
.Kaart 3, GroeneweE st. Creosoot;
Ernestine, Deyaart; Verwisse
ling. Danses; Ronsard, Engel; Binnenvaart 29.
waard; Hernia, van Suydam; st Newa;
iab Karcher 6; Raab Karcher 9, Prinnj
Karcher 81. Schmidt; Prinsenhoofd, Heu-
brlchPejo, van Gennep: Cornelia, Broekhorst:
eln. Steenbergen; R. S. F. 14, Frar.k; R.
Volkner; Gftllsla. Mrohse; Urann, Linde.
Ostrea. van Boven; Panama, van Steen;
Weigardtst. Spcs; st Constantina; st
nes,; st Saga; st. Crescendo; st Willem
st Elisabeth; st. Ernst; st Favorite; st
Hanlel 21; st. Meuse; st. Vlll: st Pr. JuUana:
it Agnard; st C ier; st Irmingard; st Seine;
st Speculant; s Fermina; st Attila; st Ex
v.-.tor; st. Rein; Rhein; st Droma; st Teuna
3: st. Maaskade; Nelly, den Ouden: Salvator,
Lauterborn; Rhclnfahrt 53, Kretzer: Fluvlala
33. N'oldes: Jessamine Bill, Toosten; v. Driel 50,
v. GcCfen; Die Geschwlster. Sander; Dana, Hoe-
stad f Sani 12, Fiorie; Henr.y. Kerkhof; Anpe.
de Ruyter; Onlernemlng, te Velde. Gerarda, de
?wort: Theodor. Berns; Deux Soeur»., v. d. Velde:
Scorpion. Hamelink: Anna. Zeeh; Patriotisme.
Deynaert; The':. Vissers; SchaUestad, Somers;
D-iett v. Dieyen; Wilhelmina, ReOmers; Bilbao,
E'auerwcin: Jurgèns 12, v. Dier: Vosta, de. Boer;
Ellse. v. Werkhoven; Louise, Meurs: Visschei,
Pauwels; Beethoven. Gubbels; Eben Ezer, Im
mers; Tampora, Rademakers, Eellona, Fischer;
Hobberr.a, Arts: Servatla 6, Lachni'
ROTTERDAMi De
IJMlTIDEN: Come I
APELDOORN: Soli
ST. IANSLAND: El
NiEUWERKERK:
OUDE ONGE: Hollandla, st
l»ORDRECHT: Spec 1
i Wijnen; Ark en
Cauwenbetg;
.tro», RUn en schelde 20,
alls, Sëcunda Spos, Ve.-
otten; Risicc
