v. ROSSEM's is de beste KOFFIE.
DINSDAG 14 MEI 1929 DERDE BLAD PAG. 9
fSf
DERDE BLAD.
DE WATERVERONTREINIGING.
SCHADE VOOR VISSCHERIJ EN
LANDBOUW.
ZEN BIJEENKOMST TE UTRECHT.
2 Al
448H
820*
Te Utrecht hield de Nederl. Heide Maat-
lohappij onder leiding vara den heer W.
Baron van Nagell een Vergadering, waarin
de?e in het bijzonder verwelkomde Minister
SJotemaker de Bruine en de vertegenwoor
digers van de Ministers van Waterstaat en
financiën.
V/ij verwachten, aldus de Voorzitter van
deze vergadering, niet, dat zij een oplossing
iaj brengen van dit vraagstuk. In het licht
van de feiten zal geheel objectief nagegaan
moeten worden of voorkoming van veront
reiniging of wel reiniging van het vuile wa
ter practise!» mogelijk en uitvoerbaar is.
De vraag rijst of men in de kringen, die
|n deze wat kunnen en in vele gevallen
wettelijk ook wat moeien doen, wel voldoen
de doordrongen js van het gewicht der zaak
in wel genoeg gevoelt de groote belangen,
o90u die hier vaak op het spel staan,
376 I Klaarblijkelijk zijn wij nog weinig verder
dan 20 jaren geleden, toen het ontwerp
Riolenwet en het ontwerp tot wijziging van
de Hinderwet werden ingediend en blijkens
de mededeeling van den Minister van Bin-
penlandsche Zaken bij de behandeling van
de afdeeling Visscherij schijnt er nog niet
veel kans te bestaan, dat er spoedig een
Wettelijke regeling komt.
Peze vergadering, zoo merkte Spr. ten
slotte op, is belegd als uitvloeisel van een
verzoek van de Hoofdafdeeling ?oetwater-
VÜssoherij der Ned. HeidedMij. om een krach
tige actie te voeren tegen 'de toenemende
waterverontreiniging. De Maatschappij, die
lelf ook geregeld werken uitvoert tot zuive-
ring van afvalwater door bevloeiing, wil de
26331 visschers gaarne steunen in hun streven en
»ij meende dit het best te kunnen doen door
deze bijeenkomst te houden.
Daarna werden de inleidingen gehouden.
Ovar het onderwerp
Werd het woord gevoerd door den heer A.
B. Brouwer, inspëcteur der Visscherij.
In den strijd tegen de steeds verder
gaande verontreiniging van onze openbare
Wateren speelt, aldus Spr., het belang van
ie binncnvisscherij een groote rol.
geen anderen tak van bedrijf toch is de
rechtstreeksche schade door de waterver-
entFeiniging aangericht van zoo overwegen-
fjende beteekenis en wordt de ontwikke-
ing van het bedrijf door de vervuiling der
epenbare wateren in die piate belemmerd.
Onze binnenwateren bieden nog steeds
tan eon niet onaanzienlijk aantal visschers
{elegenheid zich in de/visscherij een be-
oorlijk, zij het ook niet rijk, bestaan te
Verschaffen. Elke verontreiniging, die het
water ongeschikt maakt voor het leven van
4e visechen en daardoor de visscherij in dat
1 water vernietigt, verdrijft den visscher van
tót Water, maakt dien vnssch'ér werkloos,
j>. noodzaakt hein elders" u) "een ander be-
H -
i* -
bX
drijf, werk te zoeken, wat toch zéker, ook
uit economisch oogpunt, niet zonder be
denking is.
Gevraagd wordt alleen maar, om met de
belangen van de visscherij rekening te hou
den en deze niet, als van onbeteekend be
lang, reedp bij voorbaat uit te schakelen,
wanneer het gaat om de beoordeeling van
de vraag, of de zuivering van het afvdl-
jtvater npodig lp.
Da landbouw en het afvalwater.
Ir. S. L. Louwes behandelde daarop het
Vraagstuk van de zuivering van afvalwater
ln verband met den landbouw.
De landbouwer, aldus Spr., komt op twee
erlei wijze met het vraagstuk der zuivering
van afvalwater in aanraking en wel, direct
doordat hij woont aan een vervuilde beek
«f zijn vee er het water uit moet drinken of
doordat door het dichtslibben der beken, de
afwatering in de war raakt en overstroo-
tning met het vervuilde water, zijn landen
beter of slechter maakt.
Anderzijds komt hij met dit vraagstuk
aanraking ais industrieel en speciaal voor
een industrie, die een heele massa afval
water levert
Het is intusschen moeilijk om objectieve
gegevens te verkrijgen om de schade en
overlast die uit hoofde van waterverontrei
niging den landbouwers wordt aangedaan,
Vooral ook daar hieronder ideëele waarden
Vporkomen, in geld uit te drukken.
Daarentegen Is met vrij groote zekerheid
na te gaan, dat een rigoureuss doorvoering
van maatregelen tot waterreiniging, den
landbouw op een uitgave van millioenen en
millioenen komt te staan, hetgeen duidelijk
wordt als men alleen maar ziet naar de
honderden fabrieken, die er zijn om de larad-
bouw-j- roducten te verwerken
Van één maatregel alleen zal de landbouw
niet bezwijken, maar als bij de belemmerin
gen en lasten, door de buitenlandsche tarief
wetgeving den landbouw in den weg gelegd,
die welke de Nederlandsche wetgever hem
oplegt maar*steeds stijgen, dan kan het mo
ment komen dat de te sterk gespannen bpog
breekt
Het is daarom vooral nu zoo gevaarlijk,
groote lasten op te leggen.
Het standpunt der Industrie.
Als derde inleider trad op Mr. P. Copt van
der Linden, secretaris van het Verbond van
Ned. Werkgevers, die het standpunt der in
dustrie ten deze belichtte.
Wanneer men een oogenblik nagaat, wel
ke kosten somtijds gemoeid zijn met het tot
stand hreng.en van eenigszins behoorlijke
oplossing van het vraagstuk der verontrei
niging van water in een bepaalde streek,
dan begrijpt men te staan voor een zeer
reëel economisch probleem, waarbij de Re
geering tot taak heeft alle belangen nauw
keurig tegen elkaar af te wegen om (zoo
doende binnen het economisch bereikbare
beste o; 'ossing te verzekeren. Dit is
trouwens ook de grondgedachte van al dat
gene wat tot nu toe in het buitenland tot
stand kwam.
Een poljtiek van verzoenende samenwer
king tusschen alle belanghebbenden moet
worden gevoerd.
En nu wil'het spreker voorkomen, dat aan
die politiek in ons land nog al het een en
ander ontbroken heeft A4n de industrie gel-
mag dit gebrek niet geweten worden. Zij
heeft herhaaldelijk door middel van haar
centrale organisaties de hand uitgestoken:
zij heeft herhaaldelijk te kennen gegeven,
dat zii tot elke redelijke oplossing van dit
vraagstuk bereid was mede te werken, maar
tot nu toe werd die uitgestoken hand van
overheidswege genegeerd en ging de Over
heid eenvoudig door met plannen maken
alsof deze bereidsverklaring niet bestond.
Deze gang van zaken valt zeer te hetreu-
n.
Het vraagstuk van de zuivering onzer
openbare wateren is een ingewikkeld vraag
stuk, dat slechts tot oplossing kan worden
gebracht 'door samenwerking, en het ligt op
den weg van de Overheid om die samen
werking te bevorderen.
Dit had kunnen gebeuren door de instel
ling van een Commissie van Overleg. Ware
deze Commissie gestuit op bezwaren van
wettelijken aard, zij zou zonder twijfel de
Regeering geadviseerd hebben over de wijze
waarop deze het best uit dep weg geruimd
hadden kunnep worden, zoodat niets aan
een spoedige afdoening van zaken in den
weg zou hebben gestaan.
De waterverontreiniging en de Overheid.
De volgende spreker, Dr. J, Smit, lector in
de microbiologie aap de Universiteit van
Amsterdam, ging na wat de verschillende
regeeringen als gevolg der stijgende klacli
ten hebben gedaan, waarbij hij in het bij
zonder dep toestand ip Nederland besprak
ep de maatregelen, die door rijk, provincie
en gemeenten genomen zijn. Spr. wees op
de wenschelijkheid van de oprichting
afvalwatergenootschappen op grond
art. 194 der Grondwet, naar den geest der
Duitsehe genootschappen. Daarnaast blijft
echter een algemeene wet tegen de water
verontreiniging een der belangrijkste voor
waarden om tot een beteren toestand te
komen, tenvijl ook de opleiding van deskun
digen op dit gebied dringend om
ning vraagt
Waterverontreiniging en de schippers.
Laatste inleider was Mr. H. Smeenge, voor
zitter van „Schuttevaer" die op de grooto
noodzakelijkheid wees van goed drinkwater
voor de schippers. Door waterverontreini
ging worden zij ten zeerste gedupeerd. Bo
vendien is er groot infectiegevaar en daar
door gevaar voor de omgeving.
Bij de hierop volgende beraadslaging werd
er op gewezen, dat, wanneer de Regeering
niet spoedig ingrijpt, de visscherij binnen
afziertbaren tijd ten onder zal gaan, terwijl
de Heide Maatschappij verzocht werd zich
tot de Regeering te wenden in dezen.
Daarna sluiting.
UIT HET SOCIALE LEVEN.
HET HOUTBEDRIJF.
Het bestuur vari den £fed. Houtbond hééft
overleg gepleegd »net d? gecombineerde be
sturen der arttfidarsgroe/pep.
Hoogst vermot ide 1 rj k zai er in ,de Amster-
damsche houthaven gee» staking uitbreken;
en dit omdat de' vege li ng, welke de Ned. Hout
bond voorstelde gocddeejls tegemoet komt
aan de wenschei t der -werknemers.
De regeling is uls voljjt:
Voor Amsterdam wordt toegegeypn.
f 0.50 looiiSverhoogling (*?r weck met een con
tract van een of twee jliar. De minimurnloo-
nen worden voor kliisse A (geschoolden)
f 35 ep voor klassci B (ongeschoolden/) f 30
per week. De orgai Visaties hadden pej- week
f 1 verhooging geviraaud voor de hoofdstad.
Voer Leiden wordt toegegeven f 0.50
looiisverhooping per week, mits een contract'
voor twee jfciar wordt aangegaan. De mipl-
mumloonen worden dan voor A f -70 en voor
B f 24.50. Gevraagd was resp. f 30/5© -en 125.
Voor Hen gelo luidt brt ae/nbod der
werkgevers :l'oonsverhoqging vant 2 cpnt per
uur op alle iVwnen, mits een cjbntract «van
twee jaar wondt aangedaan. £>e regeling
wordt dan vocy A f30.9ti;en ypor B 2494.
Er was f 1 per' week vorhoogipg gévrapgd,
waardoor A f 2d).— en B f-24zou worden.
Voor jeugdige arbeiders zal de loonrëge-
lin op vaste basjs\ gebracht worden. Is Zomers
zal 9 inplaats yitn 10 upr gdwerkt worden
per dag.
De vacantieregejing wordt: een dag op
iedere 50'werkdagen tot een maximum
dagen.
In plo< gendienst zulle:» volgens de aange
beden legehng de ochtend- en middagploeg
rerfrt 5 tot 10 pCt. boveh het normale loon
verdienen. De ploeg weljke 's avonds na be--
eitidftfuvg van den normalen werkdag qf>-
trqedf Krijg' 25 pCt. bo-eu het vastgestelde
loon. Verandering wordt verder voorgesteld
in do ikrbitrage regeling.
Vandaag' zullen de wei'knemers de voorge
stelde regeling bespreken/, en het advies aan
de leden van de diverse bonden voorgelegd
worden.
Ten sloth? moge- nog worden opgemerkt,
_at deze regeling niet geldt voor de Zaan
streek, aangezien fie Zaainsche werkgevers
niet meer zijn aangesloten bij den Ned.
Houtbond.
MAXIM GORKI.
Z'n leven zeil een roman!
ïjjh Gruschew deed bij Malik-Verlag een
bqc'k verschijnen over Das LebenGorkis
Gorki is ui Tolstoj en Dostojewski mis-'
i'sohien de in West-Europa meest bekende
/Russische kunstenaar. Men komt zijn naam
'in bladen en tijdschriften voortdurend tegen,
zijn boeken worden óók in onze taal meest
al z«r verdienstelijk overgebracht. Daarom
zal het menigeen intereseseren iets naders
-vernemen van Gorki's levcusgeschidenis,
•elke reeds op zichzelf een roman vormt.
Maxim Gorki werd geboren 16 Maart 186S.
Zijn jeugd was wild bewogen en vol van voor
een kind ontstellende gebeurtenissen. Zijn
vadef.stierf aan de cholera, zijn moeder her
trouwde met een edelman-student, die aan
lager wal geraakte en zijn vrouw deerlijk
mishandelde. Tenslotte stierf zij aan de vlie
gende tering.
Als een voetbal werd de wees van de een
naar de ander geschopt Eindelijk liep hij
weg en verhuurde zich op een stoomboot
voor keukenwerk. De meester-kok was een
liefhebber van lezen en wekte ook bij zijn
leerling-deze lust; Doch toen Maxim beschul
digd .werd van diefstal, vluchtte hij weer
naar zijn grootvader terug, bii wie hij om
de .geringste vergrijpen onmenschelijk werd
geslagen. Nergens kon de zwerfzieke knaap
het harden. In 1887 kwam hij in Kasan; zijn
beide grootouders stierven van ontbering.
Eenigen tijd daarna kwam Maxim in aan
raking met een student ,die hem bij zich
innam en de universiteit liet bezoeken. Maar
UIT DE BOUWBEDRIJVEN.
COLLECTIE!? CONTRACT.
Men kon tot overeenstemming geraken.
Men schrijft ons?
Vrijdag is wederom .een bespreking gehou
den tusschen veriegensvoordigers van den
Algem. Patroonsbond in de bouwbedrijven
en da .bestuurders van de betrokken werk-'
mersorganisaties.
Na uitvoerige discussies werd overeen
stemming verkregen over -de voorwaarden
voor e^n nieuwe collectieve arbeidsovereen
komst. Een en ander zal aan de goedkeu
ring der resp. bondsinshanties worden voorge
legd. Wordt dit cpmpromis aanvaard, dan
zal op dezen grondslag de overeenkomst
worden .afgesloten.
Dè nieuwe overeenkomst zal, i»anst de be
palen gcm van de oude .oyereénkq-mst, 2 cent
ioonsveri»oogtng brengen voor eenige reeds
vroeger overeengekomen plaatsen en in 19J30
een vacaatie van drie dagen. Voor deze va-
cantie zal met Juli worden begonnen met dë
financiering, waardoor tegelijkertijd de" ver
goeding wpgens verzuim op christelijke
feestdagen zal wqrden geregeld^
Vóór 1 Jupi zullen de organisaties een be
slissing nemen.
Uir HET BOUWBEDRIJF.
Staking en uitslnitmg .voorkomen te
^Maastricht.
De Rijksberloiddolaar Prof. Aalberse heeft
verleden week te Maastricht een besproking
gehouden met partijen, betrokken bi^ een
dreigend conflict in ,het bouwbedrijf Ju die
gemeente.
Het mocht den Rijkdhemiddelaar gekukk^n
een voorstel te formuleeren, waarmede de
betrokken partijen zich hebben kunnen ver
eenigen.
De aangekondigde staking en uitsluiting
zijn derhalve voorkomen.,
STAKING ONDER ZUIDERZEEWKRKERS.
Op de Oude Zeug, het giland te midden
der Zuiderzeewerken, tussuhen Medemblik
en Wieringen, is een staking onder de Zui-
derzee-arbeiders uitgebroken^ weke 180 man
omvat.
De eischen der staker? zijn: hooger loon
en gunstiger verlofregeling, welke slachter
zijn dan het vorige jaar.
Daar men het Zaterdagmiddag niet eens
werd, besloten de arbeiders gistermorgen
niet aAn het werk te gaan.
Velen Zijn reeds van het ^eiland vertrok
ken, waardoor dit thans bij$a is ontvolkt
INGEZONDEN MEDEDEEUNO.
Kunst en Letteren.
HUIZEN. 336.3 XL. na
1852
Knu-L'lU. 11.30—12 UocUdlenatts Halfuurtje. 18
TUteelo van de ICIiU.-KIolc. 1Z.1S-
jr het KRO-Trlo. 1.15—2
!.;o Knipcursus. 5.3D—3 G
7.25 Kerklatijn voc-r beginners. T.35—K*rk-
gevorderden. 8.30 Causerie over
van do sociale versekering, ereclaal
•belders". 8.30 Vriend Krlt*". Bltteps»
ven van Erckroann Cbatrlaa. «.80 «a.
11-30 öluiten.
HILVERSUM <1071 M.) 10—10.1» MorgenwJJ-
ing- 11.15—2 Concert. 2—2-45 Kookpraatja. 2 4»
-3 Oramofoon. S4 AVKÜ-Knlpcursna
Microfoon-debutanten- R.30—7.1S Concert. T.15—
<5 Eugelsche les. S.16 Mualek. Na afloop: hvra»
kerlcbtvn en tot 11.10 Muclek Juor hul AVüO-
•rkeat.
DAVE.VTRY <1662 M-) 9.35 Kerkdienst- 10^8
Pudding-recepten- 10^0 Vergadering. 10.50 Gra-
nofoon. 11.20 Concert 12.20—1.20 OrkePt. 1.3»—
,.4ó Beelduitzending. 150 Uitzending voor echo
ën. 2.50 Intermezzo. 2.55 Frenecne !•*- «J* Or
kest. 3-35 Uitze
in ga«i land in de laatste twintig jaar méér
veranderd is, en we het daarom waarschijn
lijk achten, dat Gorki, indien hij heel
de revolutie en haar gevolgen persoonlijk
ter plaatse had doorgemaaktwel éénigs-
zins anders oordeelen zou over het Sovjet-
régime, aan welks optreden hij na lang aar
zelen zijn goedkeuring heeft gehecht.
trachtte met zijn handen zijn brood te
1/erdienen. Twaalf ambachten, dertien on
gelukken. Hij werd bakkersknecht, tradhtte
cirkus-acrobaat te worden, werd weer bak
kersknecht, poogde zelfmoord te plegen,
.maar raakte zijn long in stee van zijn hart,
'werd baanwachter. Intusschen is hij ook
verzeild onder lieden met revolutionaire op
vattingen en heeft onderzoekende geest
als hij altijd was studie gemaakt van de
sociale kwestie. Karl Marx was hem daarbij
vooral de leider, het is te zeggen misleider.
Reeds spoedig kwam Gorki iiu op de lijst
der verdachten én werd al zijn doen en laten
nauwkeurig nagegaan.
Inmiddels is hij van spreken voortgevaren
tot schrijven. Maar toen zijn vriend Koro-
lértko op een hem door Gorki voorgelezen ge
dicht 'n vernietigende kritiek uitbracht, zette
deze voorloopig zijn productie stop. Hij ver
liefde op een getrouwde vrouw, die echter
zoo verstandig was den zwerver niet te vol
gen. Zwerver was hij; hij trok van plaats
■tot plaats, ook bezocht hij kloosters én klui
zenaars om vrede voor zijn ziel te vinden.
Gorki was een uitstekend waarnemer van
het volksleven en door zijn zwerven en
verkeeren in allerlei milieus on streken van
't Russisohe Rijk had hij ruimschoots gele
genheid indrukken te ontvangen, die hem
later als romanschrijver zoo goed te pas zou-
<ien komen. Om niet van honger te sterven,
verhuurde hij zich als knecht, nu hier dan
daar Later kreeg luj een baantje bij den
spoorweg en trouwde de vrouw van welke
boven sprake was, maar die sinds weduwe
was geworden.
Maxim kon echter in deze positie geen be
vrediging vinden, ging over naar de krant
en trouwde met de proeven verbeteraarster.
Het inspannende, zenuwachtige journalis
tiek werk vergde te veel van zijn krachten
en hij kreeg de tering, welke een verblijf in
•de zonnige Krim noodig maakte. Toen hij
terug keerde werd hij gearresteerd en in de
gevangenis als staatsgevaarlijk" opgesloten,
doch later vrijgesproken.
Het was in 1898 dat hij plotseling als
schrijver algemeen bekend, beroemd werd.
Die roem dankte hij aan twee bundels no
vellen, waarvan binnen een paar maanden
oen 100,090 exemplaren werden verkocht
Gorki had eindelijk ontdekt wjidr zijn
eigenlijke talenten scholen, of liever het pu
bliek had 't ontdekt Hij hield zich echter niet
bij de belletrie, maar begon ook weer aan
politiek te doen, die behoeft het gezegd?
- oppositie-politiek was. In 1901 werd hij
daarom wqder gevangen genomen, zijn oude
ziekte dwong echter de regeering hem op
nieuw naar de Krim te doen vervoeren.
D Russische letterkundigen erkenden zijn
talent, door hem te benoemen tot lid der
Academie; terwijl de regeering de dwaasheid
had deze benoeming ongeldig te verklaren.
Als in 1905 do arbeiden* opstaan en een
delegatie naar Moskou zenden, behoort Gorki
tot de afgevaardigden. Gelijk bekend, ont
vingen de pedelegeerden het antwoord in
den vorm van hun gevangenneming. Gorki
spuwde bloed en werd togen een losprijs
vrijgelaten. Toen begon hij zijn zwerversle
ven opnieuw, hij bezocht ook 't buitenland,
tot Amerika toe. Eindelijk, in 1906 kwam hij
tot rust en vestigde zich te Capri aan de Golf
van Napels. In plaats echter van te ster
ven, leeft hij in dat Paradijs van Italië nu
al meer dan twintig ^jaar en vindt er de lust
en de kracht voor zijn véle werk. Want bé-
halve dat Gorki gestadig produceert .sitaat
hij ook in verbinding met tallooze politici
en kunstenaars, vooral in Rusland. Ook
houdt hij zich geregeld op de hoogte van wat
er in zijn vaderland leeft en roert, door zich
stapels boeken en tijdschriften te laten toe
zenden. Zoo moet het verklaard, dat deze
kunstenaar, ofschoon vèr van <zijn land nu
reeds zoo langep tijd, toch oog altijd het
Russische leven beelden kan. Ofschoon juist
CHR. HARMONIE- EN FANFARE-
GEZELSCHAPPEN.
IETS OVEB DE CONCOURSEN.
In „De Bazuin", orgaan van den Holland-
schen Bond van Lnr. Harmonie- en Fan
fare-gezelschappen, schrijn Ds. B. Wentsel,
van Ridderkera, een artikel, waarin hij er
o. m. op wijst hoe moeilijk genoemde gezel
schappen 't vaak hebben.
We hadden zoo besluit de schrijve*-
zijn artikel zelf het groote g^egen om
nog voor kort een prachtig gt^igauiseeru
cu ook lieei weigeslaagd concours geduren
de geruimen tiia bij te wonen en hebben
ons verblijd over «Jen goeden toon, die er
den geheeien dag en avond bleef heersen en.
L> was van overheidswege belangstelling,
uit onzen Christelijken kring vertoonden
zich velen onder het publiek en zoo was er
geheel geen reden tol uiting van eenigen
wrevel, maar verliep alles in de beste orde
en zeer tot genoegen van den burgemeester
en verdere autoriteiten.
En wat nu het zeggen betreft, dat men
op de concoursen zoekt eigen eer en niet
de eere Gods bedoelt: dit zeggen is in zijD
algemeenheid al heel kortzichtig; want onze
gezelschappen hebben die eere te zoeken
zoowel als ze zich wekelijks voorbereiden
als wanneer ze in concurrentie van anderen
uitkomen op het, concours. En wie zal hier
oordeelen over het hart van elk der deel
nemers?
Ik kan het niet helpen, maar ik zie onze
mannen en jongelingen maar wat gaarne
in goed gezelschap en ik acht dal ze in onze
Christelijke Harmonie- on Fanfare-gezel
schappen tot op heden inderdaad in goed
gezelschap zijn. En dat ze daarom onzep
steun ten volle verdienen, daarop recht
hebben zelfs.
Mocht inderdaad een enkele op een ron-
coursdag uit den goeden toon vallen, laat
men dan toch bedenken hoe ook deze con
coursen niet gehouden worden door vol
maakte menschen op een volmaakte aarde,
waarop gerechtigheid woont, doch op eeD
zondige aarde door zondige mcnschen.
Laten we echter deze gezelschappen, die
trachten willen om ook hier tegen dc zonde
te strijden en de eere Gods ook op dit ter
rein, het terrein der kunst, te zoeken, niet
afbreken, maar opbouwen, zooveel we kun
nen. Laat onzerzijds de wanklank hier niet
worden gebracht.
STANDBEELD Dr. CUYPERS.
Het landelijk comité voor de oprichting
van een standbeeld van den bouwmeester
Dr. Cuypers heeft Zaterdag besloten in een
vergadering bijeen te Roermond de vervaar
diging van bet standbeeld op te dragen
aan den beeldhouwer August Falise te
Wageniugen.
Gemengd Nieuws.
VRACHTAUTO TEGEN DEN TREIN.
Een met kunstmest beladen vrachtauto,
bestuurd door J. J£- wonende aan den
nabij Hoofddorp kwam in botsing met de
locomotief van een trein, die door E. niet
tydig was opgemerkt De machinist
tijdig te stoppen, doch kon niet verhinderen,
dat de machine het voorgedeelte van -ie
vrachtauto greep en gedeeltelijk vernielde. De
bestuurder kwam met Jen schrik vrij, terwijl
de trein na eenig oponthoud weder kou
doorrijden.
Radio Nieuws.
lezlD£- 5.35 Nlev
5.Ó0 MuziKaal I
.80 Muzikaal
6.46 L^zlnj. 7.06 OrktRU 7-207.60
Lezing. 8.20 Nieuwe» ÉÉtt
S.55 Nieuw
-11-20 Muziek.
bariton. *lo®i, c
PARIJS ..Radlo-Parle" <1744 M.) 116
let-concert. 3.05 OrkeeL 5.65 Gramofoou. i«
literaire lezing- 7.65 UrUeet.
LANGENBERG <463 M.) 9.85—10.8» Oreraofoo*
0.3511.13 Uitzending voor echoien. 11.36 Gra-
10loon 11.251.50 Orkeet- 6.055.60 SollaUU-
oncert. T.20—9-50 Conc<
letenconcert, sopraan. t(
ZEESEH (1C5i XL) 11.204-20 Lezingen. 4.20—
.20 Orkest 5.20—7.06 Lezingen. 7.20 Beeld-
Itzendlng. 7.30 Voordraclit Daarna: OrkeaL
.50 Uit hot Berlün-sche leven. Daarn» Poraher.
10.0510.35 Beeldultzendlng.
HAMBURG <395 M.) 10.50 Muziek voor acholon
6.05 Muziek. 5.45 Opera. 10.50—1L16 Actueel»
:eat ».U5 Muziek.
HUIZEN (3 3 6.J XI.
1858 M.) niaL
HCRV.-Ultt. 1111-80 Zlekendienst 181914»
Orgelconcert Ad ---
itrumental'
6—6.30 Causerie c
trlcl telt
Kinderuurtje.
.Bet knrtk
oono „Uit de geschiedenis van
stadhuis- 7—7.30 Causerie over „Hét harmonium
en zön verzorging". 7.30—8 Causerie pvw „W«.
de zending geeft en vat zii vraagt. 8 Ultzendln*
uit de Ned Herv. Kerk te Velp «Geld) Orgel
kinderkoor, mannenkoor en gemengde Koren.
Sprekers.
HILVERSUM <1071 M.) 10—10-1» Morgenwij
ding. 12.1S--3 C
icert I—8 Kin
DE BLOEIENDE BETUWE.
Duizenden hebben Zondag per trein en ver
der per fiets of te voet er. ook per auto dg
bloeiende Betuwe bezocht Tiel was voor do
meeste auto's het keerpunt, waardoor het l«if
zonder druk in de oude stad was. Er wareaj
ook uur-rondritten per bus georganiseerd van
Tiel uit De vier bussen werdco telken»
bestormd.
OVERREDEN.
Het 4-jarlg zoontje van den hoer Posch O»
Hensbroek is door een auto aang*r**t«i, iii
zorgwek kenden toestand opgenomen en kort
daarop oveneuto.
WAARDEERING NA DE LJSPERXODl.
Zaterdagmiddag heeft de burgemeester
van Terschelling namens de burgerij van het
eiland aan de bemanning van den y&breke*
„Yolhardine" een gouden <*rem*dail!a uit
gereikt als blijk van waardeering voor hun
moeilijke overtochten gedurende do ijope-
riode in den afgeloopen winter
Ook aan piloot Sillevis ©u aan de twei#
mecaniciens van de K. L. M., die in de moei
lijke dagen de postverbinding in stand heb
ben gehouden tusschen het eiland en het
vasteland, werden gouden medailles gezon
den. Namens dc equipage dankte kapitein
Alta voor de hulde.
POSTBESTELLEB VERDRONKEN.
Da hulpbesteller der posterijoa G. S,
Terhome, die een deel van rijn bestelling
welke over water moot gebeuren, tou be
zorgen, ging als gewoonlijk met tijo roei-
bootje op reis. Even buiten het dorp op de
Home greep hij de stoomboot „Do stad
Zutfen" vast om zich tot de aluh» te laten
meesleepeu. Door een verkeerde handgreep
of door de snelheid van de stoomboot kwam
zijn roeibootje dwars en liep vol water, waar
bij S. is verdronken.
BRAND DOOR EEN PETROLEUMSTEL.
Onder Drogeham is de woning van D. Wad»
zmga afgebrand, doordat een petroleums!^
tijden» een korte afwezigheid der bewonei»
la brand geraakte.
IN EEN PUT VERDRONXEN.
Te Hcinkenszand la een tweejarig jonge-
tje in een put gevallen en verdronken.
GEZONKEN.
Door een hevigen wind geraakt» onder da
Moerdykspoorbrug het oehjp Cornelia, «chjp
per J. Kruijff van Oudenbo®ch, vol water en
verdween in dc diepte. De opvarendeo wer*
den gered.
FEUILLETON
Of: De kajuitsjongen van de Mauritius
Door J. M. DROOGENDIJK.
(2
toch is het zoo, Meester, bevestigt
De Lint jachend. Van Noort gaat een tocht
om de aarde maken cn ik ga met hem mee.
Nu weet de kaarsenmaker heelemaal niet
tteer, hoe hij het heeft. Willen zo hem nji
alle twee in de maling nomen7
Zoo, dan wensch ik jullie en goede en
aangename reis, zegt hij ten slotte, en ik
ledig mijn glas op je behouden terugkeer.
En ik zal er nog maar eens op in-
»chenken, zegt Van Noort. Je zult je meeste
glaasjes wel bij mij gedronken hebben.
Meester Hannsen!
Maar 1» het dan toch heusch waar?
roept de aangesprokene uit
T- Welzeker man, waarom zou ik ja wat
wij» willen maken? En als Jo me niet op
mijn woord gelooft, lees dan dit maar eens.
Tegelijk haalt Van Noort een papier uit'
een iade van de tapkast en duwt dit den
kaarsenmaker onder den neus.
Deze staart er naar alsof hij het grootste
wonder aanschouwt Het zegel, van rood,
dat er onder aanbengelt, brengt hem geheel
van de wijs.
Geloof Je me nu? vraagt de waard.
k Om je de waarheid te zeggen, lk kan
njet lezen, wat er in staat Dat het een ge
wichtig stuk is, zie ik wel, maar wat het
met dé reis om dc wereld te maken heeft, be
grijp ik niet recht
Dan zal ik het je uitleggen, vervolgt
Van Noort Zie je hier onderaan deze hand-
teekening? Die is van onzen gêëerbiedigden
Stadhouder, Prins Mnurits van Oranje, die
hierbij verklaart, dat hij mijn benoeming tot
admiraal van de Magelaensche vloot goed
keurt
Als admiraal van wat?
Van de Magelaensche vloot, zeg ik je
toch.
Do Magelaensche vloot?
Ja!
Nooit van gehoord, nooit van gehoord!
Dat wil ik wel gelooven, Meester, zegt
De Lint lachende. Je hebt zeker nooit van
Magolacsn Franciscus Drake en Thomas Ca-
venüisch gehoord?
Waren dat Hotterdammers? informeert
de kaarsenmaker, wiens horizon niet verder
reikt dan de feroene weilanden aan de ovpi-
zijde van de Maas. Ik heb die namun nooit
hooren noemon, dat ik weet
Nu barsten Van Noort en De Lint in zulk
een onbedaarlijk gelach uit, dat de kaar
senmaker zich weer zwaar beleedigd ge
voelt Hij zou zeker opstappen, als de
nieuwsgierigheid om wat meer van liet zot
te j !an te welen te komen en de lekkere
wijn, die nog in do kruik is, hem niet tot
blijven noopten.
Het waren kaarsenmakers! roept De
Lint uit, die maar niet na kan laten den
«pot te drijven met den onnoozelen bloed.
- Kom, De Lint. geen grappen meer,
waarschuwt Van Noort Ik kan me beat be
grijpen dat Harmsen niet» van doze man
nen afweet En ziel» tot den kaarsenmaker
wendende, vervolg|t hij:
Het zijn drie zeevaarder^, dl£ ook een'
lis om de aarde gemaakt hebben. Naar
Magelaen is do straat genoemd, die langs
de punt van Zyid-Amerika loopt en. naar
hem heet nu ook de Magelaensche Comj^tg-
'ie.
En wilt gij nu de vierde zijn, gij d»
waard uit de taveerne „de Dubbelde Witte
Sleutels'' aan het Marktveld Je Rotterdam?
roept Harmsen ongeloevig uit
—Met Gods hulp, ja, luidt liet eenvoudi
ge antwoord. Het verbaast je, dat men juist
mij heeft gekozen als het hoofd vanflznlU
oen tocht Nu, daarin zult ge niet allooi*
staan. Maar mijn lastgevers achten er mij
bekwaam toe en dat is genoeg. Ik zal de
wereld toonen, wat Olivier van Noort ver
mag.
En wanneer vangt de tocht pan? in
formeert de kaarsenmaker, die nu toch bet-
gint te gelónven, dat de waard niet zit op
te snijden.
Dat weet ik nog niet. Er moet natuur
lijk nog heel wat in gereedheid gebracht
worden. Want ik praat er hier nu wel over.
alsof het niets bijzonders is, zoo'n wereld
reis, maar ik weet zeer goed, dat het geen
kinderspel is, wat we gaan ondernemen.
Kindprspel! roppt Harmsen uit. Kin
derspel! Wel man, ge zoekt don dood, wat
ik u zeg. Het is spotten met uw leven. Blijf
toch rustig in Rotterdam, Ge hebt hier een
goede nering en veel vrienden. Wat kunt
ge meer wenschen? En wat ik »oo even xei-
de, van nooit meer hier te komen, waa niet
van me gemeend, hoor!
De brave man echijnt half te meenen, dat
deze tooiegglng van rijn klandlrie Van
Noort zal bewegen ,qm zijn besluit op to ge
ven en aan den wal te blijven.
Neon, neen Meester, zegt Van Noort
glimlachend, doe maar geen moeite om me
hier te houden. Dat is toch boter aan do
galg gesmeerd. Ik ga het zeegat uit en daar
mee basta. En mijn jongen gaat mee.
Dat kind van veertien jaar?
Ja en ik zou Jiw Hannes ook graag
meenemen. Ik weet, dat de jongen doigaar-
ne naar zee wil en dan heeft Dirk iemand
dat kan ik je niet tegenspreken, zoodat ik
het niet- goed vind dat Dirk bij hen voort
durend zijn gezelschap moet zoeken.
De kaarsenmaker staat verstomd over dit
voorstel. Hij vindt het zulk een krankzin
nigenwerk en zulk een dwaas plan, dio reis
rond de aarde, dat hij er met geen mogelijk
heid bij kan, hoe iemand ter wereld hem
het onbekookte voorstel doen kan zijn Han
nes af te staan om als kajuitsjongen zulk
een tocht mee te maken.
Beurtelings ziet hij met open mond beido
mannen aan. Zooals ze daar zitten naast
hem, twee flinke, gezonde kerels, hebben ze
toch niets bij - rders »vli-i.ki iuj
Alleen zitten 7e wat beter in hun vleevhen
hij kan het niet ontkennen ook wel
wat beter in hun haren. Maar overigens
inensclien als hij, doodgewone mannen. Hoe
ter wereld ken het toch in huu brein opko
men, zulken rei nen onzin te willen uitha
len'
Paz Ais Van Noort hei vraagt:
Nu, Meester Harmsen, wat dunkt U
van mijn voorstel? krijgt hy z»ju epraakver-
m>K*t' terug.
Wat ik er van denk! roept bij tut, ter
wijl hij van rijn zetel opspringt Wel man,
te: d«' wijn u naar l.ot lioo' 1
Titii- ,<iai liever laat ik mijn jongen in b»t
Do" u s GpéJulten, dan m-ieg iaa. Vc hin
ken zullen jullie allemaal; lo-Mgi-schuten
zal je worden door de Spanjaarden; opge
knoopt door de zeeroovers; opgegeten door
de menaclieneters.
Ho, ho, sinjeur Harmsen. stuit De Lint
den woordenvloed van den kaarsenmaker.
Ge hebt ons uu al vier dooden laten sterven
Zoo is het welletjes. Zet jij je hunnes nu
maar stilletjes in een glazeu kasje cn pu»
maar goed op hem.
Eu laten jutiie je testament maar ma-
keu, roept de kaarsenmaker, terwijl hij do
deur uitsnelt, want je ziet Rotterdam uooit
meer terug.
Lachenu zien beide mannen den kaarsen
maker vertrekken.
Hé sinjeur, je vergeet uw glas leeg te
drinken, roept De Lint hem nog na, maar
de vertoornde man hoort bet niet een»
meer. Hij is al buiteu.
Wat een sukkel tocli, zegt Van Noort,
terwijl hjj zich voor liet venster plaatst om
Harmsen na te oogen. Ik heb nog nooit
iemaud gezien, die zoo bang is voor de zco
als onze goede kaarsenmaker.
Maar wat drommel, vervolgt hij. laat
hij nu oppassen, want anders verdrinkt hij
niet in don Oceaan, zuouls hij ons hooit
voorspeld, tuaar in het Steiger.
Daar klinkt eensklaps eau kreek Duide
lijk hooren de mannen roepen: „helj», help!'
Onder den uitroep „daar heb Je t al",
snelt Van Noort naar buiten, op den voet
gevolgd door De Lint. Meerdere menschen
komen op het hulpgeroep toesnellen en al
len apoedan rich naar de gracht, dia midden
door het Mamtvold stroomt
Vlak bij de brug, die beide zijden van hè»
Steiger verbindt, is de kaoreemnaker te wa
ter geloopen. Lr is echter nieto meer ran
non» te zien. AJs een baksteen is hij gezon
ken.
Daar drijft zijn muts! roept Iemand.
Daar heb jo bern zelf! schreeuwt eea
«udcr. ziet maar, hij steekt zijn arm boven.
Waar! roept De Lint, gereed zich in
net water te storten.
Daar, daar, gilt men, hoewel niemand
meer tetn Vin den drenkeling gewaar wordt
Plons! pious! klinkt het piotseling v&n
den overkant der gracht en twee gedaanten
zwemmen met forsche slagen m Ue richting
van ile muts.
Weer klinkt een plons. Nu ia het De Lint
die te water is gesprongen
Wie do twoe anderen ryn ia van den oerer
niet goed waar te neuicu. Ten eerste 1b het
daarvoor reeds te duister en ten tweede dui
ken de redders onophoudelijk noar den bo-
dom oer gracht
Al sjioeuig heeft een dezer den drenkeling
Ite pakken gekregen en komt hu met hom
I boven. In den eencii arm den bewusteloojen
man gekneld, wil hij met den vrijgcbleven
arm naar den kant zwemmen. Hiertoe
schieten zijn krachten echter te kort
Slechts met moeite houdt hij zijn last bo-
van water. Nu schiet echter Do Lint te ho)p,
jchc mot zijn sterke armen den drenkeling
(Overneemt ea met hem naar den kant
zwemt
Hierheen. De Unt! roept Van Noort,
die op de onderste treden van één der wa
tertrappen. welke in den Steigermuur zq*
uitgebouwd, heeft plaats gevat
(Word» vervolgdji 4
