DINSDAG 14 MEI 1929
esei ÜM .M SAG
MET DE K. L. M. NAAR ZURICH.
(Vam onzen Haagschen Redacteur.)
'Als Je 7.00 dagelijks collega's ontmoet, die
met de K. L. M. „gevlogen" hebben, die
enthousiast of iets minder geestdriftig dat
Is soms 'n maagkvvestie! er van vertellen,
maar eenstemmig zijn over de aantrekkelijk
heden van een tocht door de lucht, op zich
zelf, en je hebt het zelf nog nimmer zoo ver,
of beter zoo hoog,, gebracht, dan ga je daar
toch ook wel eens over piekeren.
Een Haagsch journalist moet „gevlogen'
hebben. Zeker, hij doet dat eiken dag voo
zijn werk, maar hij dient toch ook de lucht
eens in te zijn geweest, als hij woont in de
#tad van de K. L. M.
Ja, en toen hebben we de gelegenheid
maar eens aangegrepen. Op zoo'n interessante
en nuttige conferentie met de directie onzer
Nationale Koninklijke Luchtvaartmaat
schappij waagden we het uiting te geven
in een lang gekoesterden wensch.
Dat viel mee.
Onze oud-collega Hans Martin, thans se
cretaris van de K. L. M-directie, was ter
stond een en al welwillendheid, 't Zou ge
beuren.
En 't gebeurde ook. Vrij onverwacht nog.
De K. L. M. zou op 6 Mei haar nieuwe lijn
openen op Zürich, Zwitsersdi spoorweg-
knooppunt, dat als eindpunt der nieuwe
luchtlijn voorheen gingen de vlochten
tot Bazel gekozen was, orrtdat van daar
uit luchtreizigers nog op denzelfden dag de
voornaamste plaatsen van Zwitserland kun
nen bereiken, het zij door middel van de uit
nemend georganiseerde viiegdiensten van
de Balair en de Ad Astra óf per spoor.
we lust hadden, deze eerste vlucht mee
ie maken?
Het antwoord kostte niet veel tijd en
Üenken.
We zouden dus gaan vliegen. Voor het
gerst.
Durf Je het aan zoo'n tocht van vijf uur?
'Al eens gevlogen? Zou je geen last hebben
van luchtziekte? Dat waren zoo enkple van
die belangstellende vragen, welke deze en
gene stelde. En de man met Iuchtcrvaring
onder de collega's keek zelfs eenigszins be
denkelijk. „Zou je niet eens eerst een korte-
ren tocht maken voor je zoo'n vlucht van
een uur of 5 onderneemi7", adviseerde hij
welmeenend.
't Scheen dus min of meer een bedenke
lijke overmoedigheid om zoo maar in eens"
Botterdam—Zürich te doen.
Joch brachten alle bedenkelijke gezichten,
verhalen en berichten over ongevallen uit
de laatste weken ons niet van het opgevatte
ïemen af. Onze inncrliike evenwichts
toestand bleef even rustig als die van een
K. L. M -machine op haar vlucht bij de
Ineest kalme gesteldheid der lucht.
Niet onmogelijk zijn er geweest, die
minder rust'g onder waren. Niet alle men
schen zijn op d't punt gelijk. Maar geva
ren dreigen toch steeds en overal, veel meer
dan wij zelf zien en ons leven blijft immeTS
ten allen tijde In dezelfde machtige hand.
We zouden dus meegaan naar Zürich.
Natuurlijk behoorlijk voorbereid.
Ten kantore der K. L. M. werden wc voor-
tuffelijk en welwillend geïnstrueerd door
don heer v. d. Paauw. chef der Handelsaf-
iephnp; van de K. L. M.
Met een ticket in den zak en voorzien van
«en patent middel tegen luchtziekte m de
gedaante van zes aardige pilletjes, namen we
afscheid.
Dat het heropenen der $nelverfrfnd;ng op
Zwitserland van beteekenis is, heeft de op
gedane ervaring reeds bewezen.
Tot nog toe moest deze lijn 'swint°rs sl'l
gelogd, maar de waarde cr van voor liet Ne-
ihr'andsche toerisme stond vast Die was in
192S ten dtrdelrkste gcbl-ken. Nadat d*ze
verbinding tot stand was gebracht, is alles
gedaan om de organisatie en de dienstregel-
matigheid te verbeteren en te verzekeren.
Daarop is de verlenging tot Zürich gevolgd.
Steeds heeft deze verbinding zich in een goe
de bezetting mogen verheugen.
Ook dit jaar zal alles worden gedaan om
de lijn nog meer te doen inburgeren onder
de gebruikelijke verbindingen met Zwitser
land.
Z j biedt Inderdaad vclerlef voordeelen.
We willen er al vast enkele noemen: sneï-
h reis in ongeveer 4 vlieguren over een af
wisselend fraai landschap: aankomst op
het midden van den dag te Bazel en Zürich,
waardoor alle voorname plaatsen van Zwit
serland denzelfden dag met aansluitende
viiegdiensten of oorwegverbindingen be
reikbaar zijn: rustige overtocht buiten an
dere verkeersdrukte, buiten rook en stof;
eenvoudige bagagefcrmaliteitcn.
Bovendien treedt dit jaar een aanmerke
lljke verlaging van de bagageprijzen in wer
king in dien zin, dat naar en van Bazel en
Brussel voor alko K.G. boven 50 K.G. een
reductie van 50 pCt. gegeven wordt
Wat de aansluitingen betreft, van Ba-
tel uit zijn de volgende plaatsen in één dag
te bereiken: Luzern, Brunnrn, Göschenen,
Bellinzona, Locarno, Lugano, Milaan, Bern,
Thun. Interlaken, Kandcrsteg, Lausanne,
Genève en Montreux.
Uit Zürich geeft de trein aansluitingen
met Glarus, Sargans, Davos> Chur, St Mo
rt Luzern.
Geriefelijkheid en snelheid gaan hier dos
inderdaad samen, voor wie en dat zijn er
in onzen tijd velen deze beide» factoren
van beteekenis zijn.
Hier ligt dan ook de groote strmi lans
voor ons prachtig groeiend luchtverkeer, dat
wat de gevlogen kilometers betreft in 8 jaar
vertwintigvoudigde, (van 82.000 op 1.623.000
K.M.), dat het aantal vervoerde passagiers
zag toenemen van 345 in 1920 tot meer dan
17.000 in 1928, terwijl het goederenvervoer
van 22.000 tot 674.000 K.G. steeg, de briefpost
vp.n 2.900 tot 34.862 vermeerderde, terwijl de
pakketnost reeds de 23 000 K.G. overschreed.
Bovendien warpn er in het afgeloopen jaar
17.000 pleizfervliegers. In 1928 werden niet
minder dan 32 pCt. aan passagiers en 63 pCt
aan goederen meer vervoerd dan in 1927.
Het luchtverkeer wint dus. Het vertrouwen
er in neemt toe en naar mate het vertrou
wen groeit en daardoor de verkeersfrequen-
tie zal kunnen toenemen, zullen ook de ta
rieven dalen.
We zeiden zoo even, dat het luchtverkeer
zich ook door zijn geriefelijkheid kenmerkt.
Natuurlijk mng in het vliegtuig niet ge
rookt worden. Men zou dat een offertje kun
nen noemen, als men aan de ruimte niet
denkt. Maar overigens zit ge in de cabine
zoo gemakkelijk als ge maar wenschen kunt,
volkomen beschut voor elk weer. Er is vol
doende ventilatie en een toilet is in ieder
vliegtuig aanwezig.
Voor passagiers, die last mochten hebben
van het geluid der motoren, zijn verpakte
watjes gratis verkrijgbaar. Ze worden den
reizigers op het vliegveld aangeboden in de
enveloppe, welke do route-kaart waarop
men zich vanuit de lucht oriënteeren kan
bevat, benevens voor de liefhebbers een paar
pakjes kauwgom. Die kauwgom helpt de
maag op streek houden.
Gedurende het vliegen kan men van plaats
verwisselen en zich vrij door de cabine be
wegen.
En de luchtziekte dan? zal men VTagen.
Ja. voor dengene wiens maag minder
goed functioneert, kan een vliegtocht een
schaduwzijde hebben in den vorm van een
niet aangename, tijdelijke ongesteldheid.
Luchtziekte is we erkennen het niet
prettig. En heter Is men af, indien van de
papieren zakken met het opschrift „voor
Inchfziekte" geen gebruik behoeft te worden
gemaakt.
Maar wiens maag normaal Is, wie op het
water door do deining niet onpasselijk wordt,
wre geen last van zeeziekte heeft, wie het
gevoel dat een dalende lift wekken kan,
doorstaan kan en zich voorts niet noodeloos
wachtig maakt, zal, als regel, geen bij
zondere voorzorgen behoeven te nemen tegen
luchtziekte. Hij behoeft zich niet ongerust
te maken. Tien tegen een, dat hij het er
gopd afbrengt.
De wiegelende horizontale bewegingen van
het vliegtuig, noch de kleine verticale da
lingen en stiigingen, die aan het stampen
van een schip doen denken, maar geheel
ongevaarlijk zijn, zullen hem eenig kwaad
doen.
Aan die bewegingen, die veroorzaakt wor
den doordat de lucht, door ongelijkmatige
verwarming of hij sterken wfrrt, wat onrus
tig is, went de passagier spoedig.
Zoo althans is het ons gegaan. En toch
was het toen we Maandagochtend 6 Mei ver
trokken niet hifzon der rust-'g In de lucht.
Over geriefelijkheid, snelheid en schoon
heid der reis zelf vertellen we echter nog
Sn ander in een volgend artikel.
KONING GEORGE
VAN ENGELAND.
AMSTERDAM.
MENGELBERG EN DE FISCUS.
Antwoorden op
Galden.
t hel zaadslid
Op vragen van het Amsterdamsche raads
lid Gulden inzake den aanslag van Dr. W.
Mengelberg in de plaatselijke inkomstenbe-
lasting hebben B. en W. geantwoord: le. De 1
aanslag van Dr. Mengelberg i? door de ge- i
meentelijke belastingautoriteiten geschied 1
op grond var en in overeenstemming met I
de wettelijke voorschriften. De door de ge
meentelijke belastingautoriteiten gehuldig
de opvatting is volkomen in overeenstem
ming met die der rijksambtenaren; 2e. het
door de Regeering gevraagde advies is reeds
uitgebracht en is in overeenstemming met
de vroegere opvatting; 3e. het advies is ge
reed en er is daarbij rekening gehouden
met de grondslag van belastingheffing,
waarbij alle burgers op gelijken voet wor
den behandeld.
CHR. DEMOCRATISCHE UNIE.
Vrijdagavond jl. kwam de afdeeling Am
sterdam der Chr. Democratische Unie bij
een. Het bestuur' werd uitgebreid tot 7 per
sonen. De *heer M do Visser werd tot voor
zitter herkozen. Door het bedanken van den
heer B. Postema werd tot secretaris be
noemd de heer J. H. Kress. Okeghemstraat
18 lis. terwijl de heer Postema als 2e secre
taris in het bestuur bleef.
ALS RECONVALESCENT.
Hoe hij ln Aldwick den dag doorbrengt.
(Van onzen Duitschen correspondent).
King George V is een ander mensch ge
worden, sedert hij teruggetrokken leeft in
Graigweil House, in het lieflijke oude dorp
Aldwiek, aan de zonnige kust van Subscx.
Wanneer men bedenkt, dat nog betrekkelijk
kort geleden groote angst bestond om 'e
konings leven, daji moet men thans met zijn
uiterlijk tevreden zijn.
KONING GEORGE V.
Alleen zijn naaste omgeving weet, welk
een verwoesting de hardnekkige longontste
king heeft aangericht en doze spreekt
niet over. Een smal gebouwde, ietwat vc
ovi-rgebogen man hij had altijd ronde
schouders men zou hem ook als buiten
staander zoo ongeveer zostig jaar gegeven
hebben wanneer men hem thans in den
tuin van Graigweil House langzaam, lang
zaam ziet wandelen.
Niettemin, de koning ziet er voonzoover
men hem op veiligen afstand kan gadeslaan
betrekkelijk goed uit. Hij draagt een dik
ke overjas, een donker costuum, een wollen
halsdoek en een donkergrijzen vilten hoed.
Eerlijk gezegd: hij is nog een patiënt, nog
geen reconvalescent! Men neemt zich
zooveel mogelijk voor zijn gezondheid in
acht, dat blijkt reeds uit zijn winterkleeding
lit de hooge glazen muren, welke den
tuin beschutten.
Toch werd er reeds over gedacht, den
koning naar Windsor te brengen. Maar het
klimaat is daar te guur. Voor den koning be-
■tnat er op het ocgenblik niets beters dan de
kust van Sussex en men beweert, dat hij
erover denkt, om Graigweil Mouse zelf aan te
koopen.
In Buckingham Palace staat de koning om
zeven uur, hier pas om negen uur op. Van
tienen tot eenen vertoeft hij in het park. Met
de tuinlitvden praat de koning graag en af
toe wordt reeds bezoek ontvangen, zoo dat
i den minister-president en onlangs van
den aartsbisschop van Canterbury.
gen 1 uur keert de koning van zijn warv
g terug, om de lunrh te gebruiken en
na tafel rust hij een uurtje uit. De wanden
an zijn slaapvertrek zijn dee's van groen
glas, waardoor zooveel mogelijk zonlicht ge
concentreerd wordt Reeds een paar maal
verd den hoogen patiënt een autotocht toe
gestaan en hij reed dan s'eeds naar Cofne
brook House, maar mrs. Ricardo, wier bezit
ting beroemd is wegens aquarium en vogel
huis. Hier sloeg de koning beroemde soorten
vogels en visschcn gade, don sabelvisch uit
Sinm en zeh'zeme blauwe papegaaien. Daai
had hij veel schik in.
Om zeven uur wordt gedineerd en na tafel
wijdt de koning nog een uurtje aan zijn
nieuwste liefhebberij: de gramofoon. 's Ko
nings gramofnon is een nieuw groot model
een electrisch toestel en hij beschikt over
zeshonderd platen. Voor klassieke muziek
voelt hij niet veel, want ..Valencia" is zijn
lievelingsmelodie. Soms schakelt de koning
zijn radiotoestel in en laat hij zich met een
der Europeesche uitzenders verhinden.
Voor het naar bed gaan speelt hij nog een
partijtje billard, maar van tien uur af is alles
rustig in huis.
Aldwick, het kleine dorp Is zeer trofisch op
den hoogen gast en aan den 75-jarigen ouden
zeeman, toevallig King geheeten, werd 't on
lang toegestaan, den koning de hand te
druikken.
Over zijn schip „Bachante" vertellend, on
derbrak hem de koning: „Ja, ja, dat waren
toen nog matrozen, wat?" waarop de eene
King den anderen king antwoordde: „Zeker
csire, maar tegenwoordig krijgt men aan
boord beter ta eten dan toen!''
DE 21STE PARIJ5CHE
JAARBEURS.
GEOPEND MAAR NOG NIET GEREED.
Wat er zoo al te zien Is.
(Van onzen Parijs chert correspondent.)
Het uitgebreide expositie-park van Parijs,
dat 2ich aan den rand der stad, bij de Porti
de Versailles bevindt, is thans het sr.houvv-
tooncel van de „Foire de Paris", de een-en-
twintigste Parijsche Jaarbeurs. De toegang
tot dit terrein is uitstekend geregeld, mor
ziet hipr niet, zooals elders zoo dikwijls he.
geval is, heele drommen menschen, die zich
\oor een rijtje loketten verdringen ter hé-
machtiging van een entrée-kaart. Dit expo
sitie-park is namelijk het eindpunt van een
Métro-lijn (Norcl-Sud), en daarvan heeft me
handig gebruik gemaakt door boven- e
ondergrondsche kaartenkassa's aan te bren
gen. de eerstgenoemde voor wie per auto of
taxi arriveeren. de laatste voor wie met den
tunneltrein de reis hebben gemankt
Wat de jaarbeurs zelve aang.vit, daarove?
kan men, althans dezen eersten dag, minder
enthousiast zijn. Het is genoeg bekend, dj:
de samenstelling van een dergelijke ontzag
lijke tentoonstelling een massa arbeid en
overleg eischt en dat men ln den regel
den openingsdag nog niet gehpp) en al ge
reed is. Doch door de toegangshekken rijden
de vrachtauto's nog zoo ononderbroken aa:i
dat men zich met omzichtigheid op der
breeden middenweg wagen moet.
Ook in de diverse hallen, waarin onder an
rtere Electricileit. Gietiizer. I.andhouwwei A-
tuigen. Woningbouw, Voedingsartikelen. Wh
nen. Ameublement, de Muzieksalon. Decora
tieve Kunsten ondergebracht zijn, heerwrht
nog een bedrijvigheid en een onrust, welk»
het bijna onmogelijk maken, van het grëv
poseerde een eenigszins duidelijk overzicht
tc verkrijgen.
Terwijl over het alcemeen wat product d*>
grootindustrie is minder interesse oplever»
was er toch groote belangstelling voor en
kele landbouwwerktuig"" met auTo-fractir
uit de fabrieken van Cifmën, waarvan d-
wielen als die van een „tank" werkten.
Pok de afdeeline der tnbaksreerie trek veel
kijkers; men had hier namelijk een green
handwerksters aan het sigaren rollen gez.
en ook een sigarettenmachine aan het
draaien, die met groote snelheid het pr.
duet afleverde.
In de Japansche afdeeling was het hp-
kende prachtige porcclein en een overvloed
van Sitsuma-beefden. Tevens zag men er
de typische Japansche parasnis uit zijde of
kleurig bedrukt papier, terwijl de balijneo
uit zeer fijn gespleten bemhous hestonden.
De afdeeling der Sovjet-republieken was
Tg voor het publiek gesloten, doch er bin
•n-glurende ontwaarde men rijke coUccties
bont, welke geheel* wanden bekleedden e.i
het karakteristieke aardewerk, dat zeer sim
plistisch van vormen is en de klcederdrach
pn van diverse standen en volksgroepen
ertoonde.
Wij zagen verder lampen van zeer fraai
smeedwerk, bijvoorbeeld een van welke de
kap door een vlucht van langgerekte vogel
n gedragen werd. Wat de behangsels
aangaat deze zijn over het algemeen zeer
druk van tint en motief, er waren er me'
enorme bloemen, zooiets als de zonnebloem
op haar uiterste grootte. Slechts enkele
mochten waarlijk artistiek en geslaagd boe
ten, bet meerendepl was te bizar en gaf geen
itiéme kamersfeer.
Indien men deze Jaarbeurs, wat de inde.'
ling van het terrein en het uiterlijk dn
stands aangaat, eens vergelijkt met wat de
Nenyto te Rotterdam te zien gaf. dan val!
irerz'chfelijkheid. het fleurige, frissen*
feestelifke van de Nederlandse!)* tentoonst-1
Img zocht men hier tevergeefs. Misschien dat
over enkele dagen, als alles eindelii-
eïsren plaats gekregen heeft, rrogmanN
een kijkje rp de Jaarbeurs zuil en gaan ne-
nm meer uitvoerig vari de inzendingen
der deelnemende landen vèrslag te kunnen
doen.
Land- en Tuinbouw.
UITSTEL FOKYEEDAG.
Men meldt ons uit Papend recht:
DooTdat tengevo'ge van den laten uitslag
het vee eerst zeer Iaat in de weide is gebracht
en het derhalve niet in goede cond'tie is,
werd van verschiTende zijden aangedrongen
dun fokveedag, welke was bepaald op 15 Mei
uit te stellen tot gunst'ger datam. Het be
stuur der Papendrechtfche Land hou vwerceni-
ging heeft besloten den fckveedag tot nader
aankondiging uit te stelles.
GROENTENVEILINGEN IN N.-HOLLAND.
De Noordermarkthond te Noord-Schar-
woude (N.-H.) met meer dan 1200 leden
had liet vorig jaar een oenzet van bijna 5
millioen gulden.
DE BOTER- EN KAASPRODUCTIE IN 1928.
lu 1928 werd 85.300.000 K.G. boter en
132.200 000 K.G. kaas geproduceerd tegen
resn. 85400.000 K.G. en 125,900.000 K.G. in
1927.
F
n UrUKI
Voor de Kiesvereenigingen
De Dr A Kuyper-stichting te 's-Gravenhage heeft thans
met het oog op de a s verkiezingen 2 nieuwe vlugschriftjes
het licht doen zien. Beide zijn geschreven door Ds M. VAN
GRIEKEN, Ned. Herv. predikant te Rotterdam.
Het eerste is getiteld:
„Sociale Wetgeving. Ds Kersten en wij
en het tweede:
„Sluit de gelederen
Elk dezer vlugschriften telt 8 pagina's.
De inhoud is geschikt om veel misverstand uit de
wereld te helpen De Kiesvereenigingen doen dus goed,
er zooveel mogelijk van te verspreiden.
Hierop is de prijs ook berekend. De minimum zending
bedraagt 1C0 ex.; de prijs is dan 12.—.
Bij 5C0 ex. is de prijs f 1.90 per 1C0 ex.
1CC0f 1.75
elke 1COO exempl. meer f 1.65
m9t bijbsrakening van verza- dingskosten.
Bestellingen voor deze vijgschriften kunnen Kiesver
eenigingen, alsook particuli re personen, die deze in hun
omgeving willen uitdeelen, opgeven aan
Drukkerij LIBERTAS te Rotterdam, de Drukkerij van de
N.V. Dagblad „De RoSterüammer",
Goudsche Singel 105, Rotterdam
Schoolnieuws.
LAGER ONDERWIJS.
BINNENYAARTSCHOLEN.
Naar wij vernemen, zal de vacantiecursua
voor de directeuren en leeraren der Binnen-
vaartscholen van het Onderwijsfonds voo
Binnenvaart dit jaar van 5 tot 10 Aujp,
a.s. worden gehouden, ook ditmaal weer
boord van het Instructievaartuig „Pr.ns
Hendrik'*.
Er zul een tocht gemaakt worden door
Uirecht,Zuid-Holland en Zeeland.
BUITENGEWOON LAGER ONDERWIJS.
Landelijke Studiecommissie.
Ter opening en .nlciding van de lande
lijke studiecommissie voor het buitengewoon
lager onderwijs is Zaterdagmiddag te 's-Gru
enhage een bijeenkomst gehouden, onder
oorzitterschap van Ds. J. L. Pierson uil
Pïltlioven.
Namens den Minister van Onderwijs woo-»-
de Dr. A. van Voorthuyzen, inspecteur van
het buitengewoon lager onderwijs, deze btj
eenkomst bij. Voorts waren onder de uuu-
wezigen verschillende hoofdinspecteurs en
'nspecteurs van het onderwijs, vertegenwoor
digers van gemeentebesturen en van school
besturen en andere belangstellenden.
Bij (ten aanvang eter vergadering heeft
Prof. Kohnstamm. uit Amsterdam, in
een korte toespraak de betpekenis der Gom
ïisaie voor de petieele paedagogiek geschetst
aarna Dr. van Yoorthuyzen, inspecteur van
het buitengewoon lager onderwijs en verte
genwoordiger van den minister een rede
hield, wr.irin hij er op wees. dat de gro<..p
gebeurtenis van heden, de officieele erken-
g van de opvoedkunde der abnormal-
jeugd, een afzonderlijk wetenschappelijk vak
Voordracht van ProL Waterink.
In aansluiting op deze opening van d«-
landelijke studiecommissie heeft prof. Wa-
-terink uit Amsterdam een inleidende voor
dracht gehouden voor het werk der com
missie. Ilij heeft daarin uiteengezet, dat de
cursus moet staan in het teeken der orgj
nische paedagogiek. Men rnoct het leven
als een plant, waarin alles samengroeit
maar met oneindige variatie. Aan de klein<m
de misdeelden moeten gegeven wordci.
rte juiste bodem, het juiste licht en de juist*'
warmte, opdat ook zij kunnen opgroeien.
arna wees spr. op de nondznk"lnfchei'
too de paedagogie ooit een totaliteit wil
worden, het abnormale kind te bestuileereu
Deze studie kan ook voor de gezonden een
zegen zijn
ln zijn slotwoord heeft Ds. Pierson no».
•n woord van dank gebracht nan deu heer
Schreuder voor de organisatie pn de onl
angst van deze bijeenkomst
EXAMENS.
PROMOTIE.
Tach. Hooceichool ta Dalft Gapro-
lovoerd Is tot Doctor In de Technische Wi l. n-
:happen, op een proefschrift getiteld ..Analy-
ACADEMISCHE EXAMENS.
ROkauniveraiielt te Lildti. Qa<
I.ftffd: Geneeskunde: doet. da hear A. 3,
iaat.
Indologie taalk. cand. ex., de haar 3. P. M
•utter en B. C. van der Valk.
Gem. llniveraltelt te Amatardatn,
leel. Klnssieka Letteren: cand. ex.. oiej. H. O.
an Gullk.
ApoLhekei-aaaalatent. maj. W. K. van Leeuwen
e Aalaireer.
Rijksuniversiteit ta Otreeht. Ga*
laag.): Wla- en Natuurkunde, hoofdv. Arlaend*
ereldkui.de doet. ex., da heer H. J. Vlazen*
eek rnet luf).
Tandheelkunde: artsex., de dame# R. Bran*
if. .Ie heer F. li Hartman, ld. tste «ed., da
r A. M. Trederikse.
AiKlmeteraexamen Koloniale richting, de hea
rt. A- Ehrencron. H. E. W. Schut in J Sf.
Gaai. Germaanacha Taal (DuJtach); doet. ex. da
heer J Eletila.
leneesku niedoet. ex., da heeren H. En»'--g
EINDEXAMENS-KWEEKSCHOLEN.
la uitslag van da In 1928 gehouden aladaxa*
ns der Röka-, Gemeenlel#ke en Büzondern
eekacholen le *le volgt:
.an de 31 Rijkskweekscholen deden examen
mannelijke en 297 vrouwelijke ondldaten.
rvan werden afgewexen reap. 31 en X. zoo-
egelatan werden 319 mannen eo 271
».- 3 gemeentelijke Kweekscholen hadden X«
I. en 128 vrouwelijke cand-h.ten. waarvan 7
15 werden afgewezen, zoodat 28 eo Ut
26S r
De 41 R-- K. Bllz»
samen 334 mnl. en
werden resp 12 er
n 329 vrl. candl4aten.
8. zoodat 243 en JOf
Kweekscholen telden
slaagden van 1
EX A MENS-STUURMAN.
n Raag. 13 Mei. Gesl. voor 2de ata
K-r etnomv.. .Ie h-eren C. M Schoemak.
J. B. Meenhorst. U. RtJkers en J. C. Plach.
Wetenschap.
HUTGENS-HERDENKING.
Historische tentoonstelling.
De Nederlaiiilsche Bond van Horlogvm*»
kers zal van 27 Juli tot C Augustus as. uit
voering geven aan het eenigen tijd bestaan
de plan eén tentoonstelling te hou.l.-n tan
uurwerken, welke in hel Oi-meente Museum
te Den Haag zal plaats helthen.
MEDISCHE KRONIEK.
IETS OVER KLEEDING.
In den Bijbel lezen wij, da* de menschen
hun eerste klecdingstukken kregen. Het was
wegens hun zonde, want daardoor eerst wer
den zij gewaar, dat zij naakt waren.
In het Paradijs en omgeving heerechte stel
lig een mooi en aangenaam klimaat. Hier
was de beschutting tegen de invloeden van
het weer zeker niet zoo noodig.
Toen de mensch in andera streken kwam
te wonen en andere behoeften kreeg, moest
de klecding ook voor andere doeleinden ge
schikt zijn endos niet meer alleen dienen om
de schande der naaktheid te bedekken. Mis
schien diende de klecding wel vroeg als be-
ichermlng tegen verwondingen, waarvoor
Waron aangewezen de he'm, het schild en
het harnas. Thans dient het schoeisel nog
sllecn tegen verwonding. De klceding zooais
wij deze dragen heeft ten doel het lichaam
tegen warmteverlies; te verweren, en aldus
de regeling van de lichaamswarmte mogelijk
te maken.
De lichaamstemperatuur
van den gcronden mensch is zoowel in de
poolstreken als aan den evenaar en al wat
daar tusschen ligt 37 gr. C.
nu do omgevende lucht koeler, wat ee-
woonlijk het geval zal zijn, dan zal het
lichaam warmte aan de omgeving afgeven,
hoe kouder de ht. hoe meer dus warmte
verlies van het lichaam,
D« kleeding, wil zij goeden dienst doen,.
belet dit warmteverlies van het lichaam.
In het lichaam van de menschen zijn fac
toren, die warmte producecren. Do afvoer
van warmte geschiedt door de huid, door
zweetafscheiding en door waterverdamping
der ademhaling. In hoofdzaak regelt de huid
de lichaamswarmte.
Wanneer de mensch in koude omgeving
komt, sluiten ziah door spierwerking de
kleine huidvaten. Is dit erg, dan ziet men
z.g. kippevel. Er gaat dan weinig of geen
warmte van het lichaam naar de omgevende
lucht. Wordt de omgeving weer warmer,
dan verwijden zich weer de bloedvaten van
de huid, zoodat weer warmte van het lichaam
naar behoefte, naar buiten kan worden afge
geven. Er is daar een goede warmteregelinc
van het lichaam aanwezig, waar de huisva-
ten bij warmte zich Hink verwijden, en hij
koude zich voldoende vernauwen.
Harden bij koude berust feitelijk alleen op
een goede oefening en regeling van de huid-
functies.
Ook een vetlaag zal als slechte warmtege
leider, veel er toe bijdragen, dat de eigen
warmte van het lichaam niet verloren gaat
De walvisch en ook andere dieren kunnen
zelfc door hun vetlaag in de ijszee zich op
houden.
In warme landen zou men feitelijk zonder
kleeding kunnen rondloopen; de bedekking
van het lichaam vindt daar alleen uit
schaamtegevoel plaats.
In ons klimaat kan men niet buiten kle*
ding, wijl dan het warmteverlies zoo groot
zou zijn, dat het lichaam niet zooveel warmte
zou kunnen prodticeeren en dus de lichaams
temperatuur dalen <zou en het leven in ge
vaar zou komen. De mensch kan n.l. boven
en beneden bepaalde temperaturen niet
leven.
Om het minste warmteverlies te hohben,
moet men dus stoffen dragen, die slechte
warmtegeleiders zijn. Tot de slechte gelei
ders lwhoort bovendien inzonderheid droosre
lucht. De luchtlaag, die tur^chen dc verschil
lende klecdingstukken zich bevindt, besohiit
dan don mensch het beste tegen warmte
verlies. Deze lucht moet ook telkens ver-
verscht worden en niet door waterdamp ver
zadigd zijn. b.v. rioor zwcetdamp. want dan
houdt de warmteafgifte op en voeit men zich
onbehagelijk. Hierom moet men ondoor
dringbare kleedingstukken, als gummijassen
en overschoenen niet te lang achtereen aan
hebben.
Het beste is, dat ook de kleeding porei» is
en vochtdamp kon doorlaten. Gebeurt dit
niet. dan ondervindt men nadoelen b.v. koude
handen in nauwe handschoenen en koude
voeten in nauwsluitende schoenen; bij heid.-n
vindt men ook geen beschuttende luchtlaag.
Onze kleederen zijn bereid zoo wel uil het
plantenrijk b.v. linnen, katoen, jute enz. als
uit het dierenrijk b.v. wol, leder, zijde, bont.
De dierlijke stoffen geleiden de warmte slech
ter. beschutten dus tegen «le koude, de plant
aardige geven gemakkelijker warmteverlies,
dus draagt men 's winter bont en 's zomers
lirnvn.
Natte kleeren kleven op de huid; het wa
ter heeft de lucht verdrongen; zij beschutten
dus slecht tegen warmteverlies, want vocht
geleidt de warmte. Men voelt zich dan ook
koud in natte kleeren. vooral in een linn-n
hemd. Heeft men daarentegen een flanellen
of wollen hemd aan, dan zal dit 't water op
zuigen en men zal zich in t flnn*l of wol
aangenamer gevoelen. NVordt ook dit wollen
hemd weer geheel verzadigd van water, dan
zal men zich ook daario onaangenaam ge
voelen en weer koud eu rillig worden.
Houdt de kleeding 't vocht vast als vloei
papier dan is dit nadeelig, het vocht uit
de kleeren moeten kunnen opstijgen en ver
dampen.
Uitsluitend wollen kleeding beschut meer,
is dus warmer.
De dierem, die in het koude klimaat leven,
zijn door hun pels of veeren daartoe in
staat. Zij voeren een belangrijke beschut
tende luchtlaag mede, waardoor hun eigen
lichaamswarmte bewaard blijft.
De beste kleedinq voor den mensch
is, ln lagen afwisselend: wollen kleeding is
warm, linnen klceding is zindelijk. Uitslui
tend wol is te warm, uitsluitend linnen of
katoen is te koud dus beiden in afwisse
ling.
Lichte kleuren kaatsen licht en warmte
terug, vandaar licht gekleurde of witte kle*
ding in de-n zomer en donkere ln kouder
jaargetijde.
Bij de onderfileeding kan men volstaan
met een netje of flanel,, daarover katoen of
linnen hemd, verder broek en kousen.
Hierover komen de bovenkleeren. Is h*t
warm dan weinig en lichte kleeding. wordt
het kouder dan een durme jas of maniel.
wordt het nog kouder dan dikkere hovenklee
ding. Bij onze vaak wisselende temperatuur
moet men zijn beschutting zoeken niet in te
onderkleedfng maar in de hovenkleeding en
deze uitzoeken naar de behoefte van d»»n dag-
of van het jaargetijde.
Er zijn ook wel, die andere meeningwi zijn
toegedaan, h.v. Prof. laeger wil uitsluitend
wolion stof voor ondeTkleeding. terwijl Kneip
weer grof linnen noemt. Elke kleeding heeft
eigenaardige voor- en nadeelen, doch wil rij
foad aiin. most ajj toch Ia alk gsvxi =sla ai
meer poreus zijn, daardoor wordt hot zweet [achiodt hot evenwel met mate, dan is de t<v»
van de huid zoo noodig opgezogen. Want genwoonlige vrouwenkla ding nut af ta
wordt dit niet of onvoldoende gedaan, dan [kuren, zelfs veel l>elor d&n 1 roeger. Eertij I»
Jen de vrouwen geperst in een corset,
liade van ademhaling, hartswer»
geeft de natte huid eon onaangename
waarworrling van veel rillen, vaak aanlei
ding tot hel vatten van koude.
Yoor menschen, die aan
de invloeden van wisselend we
king en voeding, thana zijn alle kleeding.
stukken los en luchtig, zon en licht kan door.
dringm, doch liet moet zijn met mate, atv
dors is 't juist \frkoenl.
De man. »lie vaak zoo afgeeft op de mode
der dames, kon nog wel wat van him t*er*n.
Iinnvrs de mannenkleed)ng is in 't algemeen
te dik »'ii te zwaar vooral zonn-rs. dan
ook zijn de nauive halsl>oor<den te knellen*!.
daardoor de blo
zijn hlootgeöteld, b.v. landarbeiders en schip
pers is wol aan te bevelen, ook voor hen, die
spoedig hoesten of aanleg hebben oor
rheiunatiek.
Anderen daarentegen, die meer onder ge
lijkmatige temperatuur verblijven en geen
spierarbeid verrichten, kunnen wel mrt ka-alle nauwsluitende' kicéiï
toen volstaan, wat ook nog het voordeel J ;ijn. Dus Ir.-.]- voor de
heeft, dat het vaker z&J gewassrhen worden. ui n run het middel, geen .4
De menschen houden evenwel vaak meer handen r.f elastieken maai
.- Y.V. irorotten maar »vl rrchllioi
«gen, dat
hroc
rekening met de mode, dan met de
der hygiëne. Zoo ziet 1
dam» zomers; lende corset ten. ook geen
'Wl belang, vooral
1 de v
nte.
bont dragen en 's winters met onbedekte boorden maar lie-.
hallen en borst rondloopen. Wanneer dit on-
lgylekt zijn van lichaamc«dceloii te v.-r gaat
kan het zelfs onzedelijk w orden en hef zede-
lijkheidsfrevoel afstompen.
In nnkele Jaren is een groote kentering 'n
de vrouwcnkleading gekomen. Toen ik nog /,j ROC(| 7,j
jong doktor was en ik moest dan borst »»f »,iol en 1
kuiten van een jong meisje onderzoeken, dan l>- r.jgsrb
geschiedde dit steeds onder groot protest, on Hoo -e h
heftig blozen en alleen in tegen woon lig- a-, t.,i loopen. deze - ,rn mcerilere xoirrC
heid van de moeder. Thana zijn diezelfde werking, daarezn platte z Pn
lichaarnsdeelcn voor elkeen zichtbaar zelfs hakl^n.
op straat en schaamt zich niemand daarvoor On I. lrnartg .u kan veel •-, u
Geen wonder, dat de R K. Kerk sterk tegen aoven door eelt *kstcroo-nn hlxren
deze werkelijke onzedelijk* krom wirroeUU téenen "n m-»lt
kant en haar niet toelaat ui de kerk. 1laardoor .ie g.a 1 1 -- 1-n it-t 'I
41» nw 1., - nwt oi«r.-4 4
uiloen onisdilijk, ook ca#ecoud, ga-lmoi draaft. v. d. IL
