VRIJDAG 10 MEI 1929 EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND.
MOEILIJKHEDEN DER
VERDEELING.
Wil weer niet vlotten te Parijs bij de
onderhandelingen van da deskundigen in
zake <Tc definitieve regeling der herstelbe
talingen.
Ven oden week scheen imen over liet doo-
de punt heen, waarop de eischen der credi
teurs en de aanbiedingen van den debiteur
van allen, Duilschlanc^ tegenover elkander
Waren blijven staan.
De voorzitter der commissie, de Ameri
kaan Owen Young, had met den Duitschen
gedelegeerde Dr. Schacht tot overeenstem
ming weten te komen over een totaal-bedrag,
dat tusschen eisch en aanbod inlag, -n.l. toi
een annuïteit van 2050 inillioen goudimark.
De Duitschers verbonden aan die conces
sie wel enkele voorwaarden, maar flitsten dc
nauwkeurige omschrijving daarvan in een
memorie, die ze toezegden, tot dusver nog in
het onzekere.
Maar al is men aan -den kant der schuld-
elschers uitteraard benieuwd naar de preci-
eoering van het Duitsche standpunt, wel
licht omdat inen wel weet, dat Dr. Schacht
en met hem eigenlijk allo Duitsohers gaumo
deze gelegenheid benutten om aan het Vre
desverdrag te tornon., dat hen ook econo
misch zoozeer beknotte, de hoofdzaak is op
het oogenMlk do riieulme wrijving tugschcii
de vroegere ge-aj'üieerden over do verdeeling
van do uit de Duitsche schatkist te pompen
mal li arden.
Ion het "vorig stadium van de onderhande
lingen was men al niet zonder moeite geko
men tot een accoord in dezen. Men had toen
de volgende vebdeeling voorgesteld: Enge
land het bedrag voor dekking der schulden
en pl m. 1 milliard mark voor het herstel.
Dit diende voor de dekking der Engelsche
verplichiingcn tegenover de dominions. Bel
gië: dokking der schulden en pl.m. 2 mil
liard mark voor het herstel: Frankrijk: dek
king der schulden en pl.m. 8 milliard mark
voor herstel. Italië: dekking der schuld en
pl.m. 300 millloen voor herstel.
Van bijzonder belang is hierbij het door
Engeland te krijgen bedrag. Engeland heeft
ri.1. a'itijd gezegd, dat het niet meer verlangt
dan het zelf aan Amerika als schulddelging
moet betalen.
Hajvas meldt nu, dat Owen Young, met
de vermindering van het door Dultschlenn
op te brengen bedrag, de volgende verdcï-
ttng heeft voorgesteld-
Engeland zou s'echts krijgen het bedrag
voor dekking der schulden ,in overeenstem
ming met de Bal Tour-nota; België het be
drag tot dekking der schulden en pl m. 150
millioen mark voor het herstel; Frankrijk
de dekking der schuld en pl.m. ongeveer 1
tniTiand voor het herstel; Italië dekking der
•chuld en plm. iets minder dan 1 milliard
mark voor herstel.
Het spreekt vanzelf, dat wanneer van
Dui'lschland niet meer te krijgen is, do
achuldeisctfiers hun verlangens ook eenigs-
«nns zullen moeten matigen.
Maar dat schijnen ze voorlooplg geenszins
vtani plan te zijn.
In het Engelsche Lagerhuis is ddor kolo
nel Wedgewood aangedrongen op een ver
klaring van Churchill met de strak king, dat
er aan de tc Spa vastgestelde percentages
niet. getornd mag worden en in overeenstem
ming daarmee is ook een Engelsche nota
schenen, waarin staat, dat de deskundigen
niets te maken hebben met de verdeeling,
maar at'een tot taak hebben de bctalings-
CftpaciteH van Duitschland vast te stellen.
Kan Wedgewood na die officieelc no'age-
rlust zijn hij zcide immers, dat hij de re
geering in staat achtte Frankrijk weer nieu
we schenkingen tc irüoen" de Franschen
zijn over dlio Engelsche verklaring erg ont-
•temdi
Toch geven zij (de Franschen), zelfs in
hun beklag over Enige la mi's houding, wel
aanleiding tot de takitick, die Engeland
thans volgt De Franschen mogen hen ver
wijten, dat ze klaarblijkelijk van mecning
veranderd zijm, omdat ze aanvankelijk geen
besjwear hebben gehad in die behandeling
van de verdelingskwestie door de deskun
digen* zijizelf blijven vasthouden aan het
minimum, dat hun deskundigen op 10 Arpil
jreëischll hebben, doch «verlangen wèl, dat
Engeland zal berusten in de verlaging van
eijn aandeel en de 1 milliard, die het aan
vankelijk boven de dekking zijner schulden
®ou ontvangen, maar zal laten schieten.
Behalve de Franschen. zijn ook de Belgen
ten zeerste ontstemd* Zij beklagen er zich
over, dat ze volgens het nieuwe verdelings
plan niét alleen minder zullen ontvangen
dan «volgens het plan-Dawes, maar dat Owen
Young, die in beginsel had toegestemd In
het opnemen van de kwestie der verminder
de --"arde der marken tijdens de bezetting
lm regeling, deze thans weer naar onder
handelingen tusschen Brussel en Berlijn
wil verwijroen en dus buiten de aifgemecne
regeling é'ellen Dat de Belgen daarover
dubbel ontdaan zijn, kan men zloh voorstel
len als men weet, dat toen er een paarmaan
dme geleden tuMchan hou en Dr. Schacht bc
•prekingen over de©e aangelegenheid wer
don gehouden. Schacht de regeling ervan
wenschte te verhindou met d'-n terugkeer
van de door België bij den vrede verkregen
Dui'sche kantons Eupen en MalYnedy aan
Duitschland. Die besprekingen werden des
tijils afgebroken en de Belgen vragen zien
nu af of de Amerikanen willen, dat Duitsch
land met de hervatting edvau gelegenheid
ral krijgen, om de eerste bres te schieten in
.het politieke gebouw vam. Versailles".
Mogelijk, dar dit argument indruk maakt
Maar men zal toch in ieder geval moetc-n
komen tot overeenstemming aangaande
verdoek ng.
En daarom Is hot misschien maar de beste
weg, die Engeland aangeeft door de percen
tages van Sna els grondslag te behouden en
er verder «nriot over te praJ'en.
Als tenminste de te verwachten Duitsche
memorie niet opnieuw roei in 't eten gooit
en de eohulrieischers aan hé' sidderen slaan
voorde handhaving van hun angstvallig be
schermd heiligdom: het Vredesverdrag.
ÜET HERSTEL VAN KONING GEORGE.
Uit Bognar wordt gemeld, dat Koning
George cm Koningin Mary 15 Mel naar Wind
•or zttOen vertrokken.
DE OPVOLGER VAN HERRICH TE PARIJS.
De Parijsche „Matln" heeft uit Washing
ton een telegram ontvangen waarin beves
tigd wordt dat de senator van New Yersy.
Walther Edge, benoemd zal worden als op
volger van den overleden Myron Herrlch tot
ambassadeur der Ver. Staten te Parijs.
DE BUITENLANDSCHE PERS IN BERLIJN
Uit Berlijn wordt gemeld:
De VereonJging der Buitenlandsohe Pers
vierde den 23sten jaardag van haar bestaan
met hot traditioneele feestmaal in hotel
Addon, waaraan o.o. de rijksministers Stro-
wmann, Curtius. Gröner, v. Guérard, Ste-
fenvald, ht dnplomatencorps met nuntius
'acelld aan het hoofd, de burgemeester van
Berlijn ea. op den voorgrond tredende ver
tegomvoordigcra van de politiek, kunsten en
WCtenachaj/pcn, financiën, handel, industrie gagier kwamen om het loven, terwijl het
«*n «te pets deelnamen. - toestel werd vernield.
NA DE 1 MEI ONLUSTEN TE BERLIJN.
Woensdagmiddag had te Friedrichsfelde
de hijeclting plaats van, drie communisten,
die bij de Mei-onlusten om het leven
gekomen.
De communistische partij had voor deze
drie een gemeenschappelijke rouwplechtig-
heid op touw gezet, waarvoor talrijke dele
gaties, in totaal omstreeks 2000 pereonen, uit
verschillende doelen des rijks waren over
gekomen.
Bij liet gedenkteeken hield de communis
tische rijksdagafgevaardigde Thtilmann een-
rede, waarin hij den Berlijnschcn hoofdcom
missaris van politie Zörgiebel on do politie
scherp aanviel.
Het communistische parool om in de be
drijven tem teeken aan rouw het werk een
had uur, van 2 uur tot half drie, te laten
rusten, is in de groote Beriijmsche bedrijven
nergens opgevolgd.
Een V. D. bericht meldt nog, dat na dë
rede van Thëlmann een andere spreker
zei de, dat do slachtoffers van do 1 Mei-be
weging dloor liet proletariaat gewroken.moes
ten worden, en wel in den vorm van een
gewapende revolutie.
Politleversterklng In Neukoelln.
In verband met de teraardebestelling van
do slachtoffers der 1 Mei-onfluSten te Ber
lijn en dc ondanks het politioverbod door
do communisten aangekondigde demonstra
ties zijn de politieposten, tc Neukoelln, ten-
eind een weder opvdammn «Ier onduéten te
voorkomón^ mot eemngo honderden man
schappen versterkt
Reeds vier terechtstellingen.
Volgens de „Vonvarts'' zijn te Kowno in
verband met den aanslag op Wolde-maras tal
van personen gearresteerd, van wie vier reeds
zijn ter dood veroordeeld en terechtgesteld.
VERBANNEN GENERAALS.
Op weg naar Hongkong.
Dezer dagen werd gemeld, dat de gene
raals in Hoepeh, Hsoe Tsoeng Toeh en Tao
Tsioen, in een circuleerend telegram hadden
bekend gemaakt, dat zij zich naar liqt bui
tenland zouden begeven om boete tc doen
voor hun wandaden in het verleden. De
regeering zou elk der beide generaals een
som, groot ongeveer 150,000 gulden, hebben
gegeven om aan hun voornemen uitvoering
te geven. Thans meldt de correspondent
van de „Times" te Sjanghai, dat de beid*
generaals, plus een derde, Hsia Wei, Vrijdag
aan boord van een Britsche kanonneerboot
te Woesoeng zijn aangekomen, waar zij
zich hebben ingescheept naar Hongkong.
Hun reis met de kanonneerboot had de
goedkeuring van Tsjang Kai Sjek, daar de
generaals, naar men vermoedt voor hun
leven vreesden, ingeval zij met een Chi-
neesch schip reisden.
DOLLARS VOOR DE LABOURS?
Tot steun van hun verkiezingscampagne.
Mr. Morris HiTquit, de internationale secre
taris van de socialist'^clie party an Amerika,
heeft een oproep verspreid waarin een geld
inzameling voor de Britsche arbeiderspartij
wordt verzocht om deze met eenige duizenden
ponden te steunen in hun verkiezingscam
pagne. In den oproep wordt gezegd, dat ter
wijl de conservatieven en liberalen in het geld
zwemmen, de arbeiderspartij op de schrale in
komsten van de vakverecni gingen zijn aange
wezen, terwijl de Britsche arbe'ders door de
groote werkloosheid armoede lijden. De eerste
lijst moet al 200 pond sterling aanwijzen.
De conservatieve „Daily Tel.'- merkt op,
dat zij vermoedt, dat het verzoek tot dien
geldelijken steun uitgaat Van Arthur Hender
son, den organisator der Labourpartij die
zulks echter ontkent en dat het beginsel
zulle een steun even verkeerd is of het
geld bijeen gebracht dn het bevriende Amerika
als in hot niet-bevriende Sovjet-Rusland.
Uit Nanking wordt gemeld:
Het Centraal Uitvoerend Comité heeft 24
leden gekozen, die een Oppersten Centralen
Baud zullen vormen, waarvan Tsjiang Kai
Sjek tot voorzitter is gekozen. Dientengc-
'■olgo is hij feitelijk President der Republiek.
EEN ULTIMATUM TEGEN KANTON.
Uit Poking wordt gemeld:
De rcegeering van Nanking heeft den gou-
erneur-generaal van Kanton, generaal Li,
eri ultimatum doe ntoekomen, waarin de
onmiddellijke ontbinding van de regeering
van Kanton wordt geëischt.
EEN ZENDELING ONTVOERD IN CHINA.
Do zenrting van Soengtao en Kweitsjou
heeft geseind, dat de zendeling Schwendenei
uit Chicago door roovers ontvoerd is.
MR. DR. J. SCHOKKING.
1864 - 10 MEI
1929
In Engelund zijn voorschriften in'voorbe
reiding voor beperking van het door motor
wagens veroorzaakt loven. Voorgesteld wordt
een regeling waarin staat, dat niemand mag
gobruiken of doen gebruiken op den open
baren weg een motorwagen die, of eonig
deel of lading daarvan dat overdreven la
waai veroorzaakt. Het gebruik van hoorns
np stilstaande motorvoertuigen wil men ge
heel verbieden. Om verkeerscongesties tc
voorkomen, wil men speciaal te Londen dc
namen der straten duidelijker laten uitko
men, zoodat do bestuurders niet behoeven in
te houden om achter den naam der straat
te komen.
FABRIEKSBRAND BIJ BERLIJN.
Uit Berlijn wordt gemeld: In de fabrieken
der A.E.G. in Oberschftneweide brak 'n groote
brand uit, die spoedig groeten omvang aan
nam. Het vuur had zijri uitgangspunt in de
motorenafdeeling, en wel in een gedeelte dat
verbouwd wordt. Kortslu'ting is da waarschijn
lijke oorzaak. Toen de brundweer arriveerde,
stond reeds alles in vlammen. Laat in den
avond was de brand nog steeds niet gebluscht.
AUTOBUS OMGESLAGEN.
Bij Bochum is eon. autobus mot 40 leden
een mannenzangvereeniging in volle
Zooals wij in ons blad van Woensdag
reeds meldden, is het. vandaag de vijf en zes
tigste verjaardag van den leider der Christe
lijk Historischcn, Mr. Dr. J. Schokking.
Gaarne bieden wij dominee Schokking op
dezen dag onze welgemeende gelukwen-
schen aan.
Wie Schokking kent en van nabij heeft
mogen leeren kennen, kan zich moeilijk in
denken, dat hij al 05 jaar is.
Vijf en zestig een leeftijd, waarop ande
ren gaan denken aan een otium, aan wel
verdiend zich terugtrekken uit het actieve
leven.
Vijf en zestig voor Schokking ls het een
mijlpaal, waarbij even stilgestaan wordt;
waarbij men dankbaar terugblikt, maar ook
geJoovig vooruitziet, biddend om vernieuwing
van kracht.
Menschelijkorwijs gesproken kan ons land
Dr. Schokking nog niet missen. Wie zijn
staat van dienst nagaat, weet hoo veel om
vattend zijn arbeid was en nog is.
Wat kunnen wij op vandaag beter doen,
dan onze gelukwenschen vergezeld doon
gaan vuil de bede, dat van Schokking tal
van jaren mogo gelden het: „gezegend en
ten zegen".
gemeentelijke en de Vrije Universiteit theo
logie en rechten. Hij is doctorandus in de
theologie en promoveerde ln de rechten op
20 Juni 1S94 aan dc gemeentelijke en twee
dagen later aan de V. U. op een proef
schrift, getiteld: „Over de wet van 10 Sept.
1863 tot regeling van het toezicht op dc
onderscheiden kerkgenootschappen".
Op het einde van 1804 werd mr. Schokking
predikant te Wezep (Gld.) en vandaar trok
hij naar Koudum.
Al spoedig verkreeg hij een vooraanstaan
de plaats in de beweging der Friesch-Chris-
telijk Historischcn voor welke groep hij in
1901 tot lid der Tweede Kamer werd gekozen
in het district Harlingen. In 1905 werd hij,
nadat inmiddels een beroep naar Dordrecht
was aangenomen, herkozen. In 1909 werd
zijn mandaat niet hernieuwd en bleef de
heer Schokking alleen predikant. Enkele
jaren later nam hij een beroep aan naar
de Hen'. Gemeente van Lelden.
Sinds 27 Sept. 1918 maakte hij opnieuw
deel uit van de Volksvertegenwoordiging.
In 1918 kreeg de heer Schokking ook zit
ting in de Prov. Staten van Zuid-Holland,
welk college hern, na het heengaan van Jhr.
de Geer, in diens plaats tot Gedeputeerde
verkoos.
In het kabinet Colijn werd hij in 1923
minister van Justitie.
In 1926 kwam Dr. Schokking weer in de
Tweede Kamer terug. Weldra volgde zijn be
noeming tot burgemeester van Katwijk.
Van de vele functies, welke Dr. Schokking
vervuld heeft, noemen we naast het lid
maatschap van verschillende staatscommis
sies slechts zijn voorzitterschap van het
hoofdbestuur der Chr. Historische Unie.
Toen de heer Schokking nog in Leiden
woonde, was hij geruimen tijd protestantsch
godsdienstleeraar in het rijksopvoedingsge
sticht en voorzitter van de gemeente-com
missie der Ned. Horv. Kerk.
Mr. Schokking is ridder in de orde van
den Nederl. Leeuw.
Kerknieuws.
VLIEGONGELUK BIJ CASSEL.
Drie dooden.
Het Tsjechische vliegtuig L.B.A.B.D. van
de Esjechoslovaaksche Luchtvaart Mij., dat
Donderdagmorgen volgens de normale dienst
regeling te 8.20 uur te Praag startte en dat
middags te ongeveer 5 uur op het vlleg-
ild Waalhaven tc Rotterdam moest aan
komen, is tusschen 2 en 3 uur, ongeveer 20
K.M. ten Zuid-Oosten van Casscl bij een po
ging om een noodlanding to maken, neerge-
stort. De piloot, de mechanician cn een pas
NED. HERV. KERK.
Drietal: Te Winterswijk (vac. Dr. J. N.
Bakhuizen van den Brink), A. E. V. Iloogen-
raad te Boxtel, J. Th. Meijer te Gendt
E. Reeser te Hoogland.
Beroepen: Te Pernis, H. P. Fortgen;
Voorschoten. Te St. Maartensdijk (Z.), S.
an Wijngaarden te Vccnendaal Te
Waarde (Z.) J. C. C. Trillaard te Zwijn-
drecht Te Ter Aar (Z.-I-I.) A. J. Westra
Hockzema te Zegveld (bij Woerden).
ingenomen: Naar Zwaramerdam
(tocz.) J. van Woerden te Eiland Marken,
Naar Nieuwe Tonge, A. Dekker te Bleis
wij k.
te dankt: voor Rotterdam (18de Dred.
i D. Tromp te Heerlen. Voor dc Lier:
Grootjans Thzn. te Doorwcrth Voor
Huizon (vac. C. B. Holland) G. Lans re
Suawoude. Voor Nieuwkoop Z.-H., (toez.)
"Ui. van Bousekom te Ierseke. Voor
Oliddorp (Z.-H.), W. L. Mulder te Voorthui-
Voor Brandwijk, A. J. Westra Hoek-
zema te Zegveld (bij Woerden). Voor
Workum, J. C. Hooijer te Diemen. Voor
Bergoijlt (N.B.), J. W. Drost tc Womeldinge.
GE HEF. KERKEN,
iroepen: Te Purmerend, cand.. J. C.
A. van Loon to Achthuizen (bil Den Bom
mel).
Bedankt: Voor Lioessens c.a., D. Feen-
stra te Borger.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. G. W. Alberts, nredikont dor Chr.
Geref. Kerk te Zutphcn, die om gezondheids
reden eervol emeritaat verkreeg, hoopt a.s.
Zondag van zijn Gemeente afscheid to nemen
D«. M. VAN DIJK.
Naar \vy vernemen, zal Ds. M. van Dijk,
predikant bij do Chr. Geref. Kerk te Hills
(Noord-Amerika), omstreeks begin Juli in
Nederland arriveeron. Gaarne zal hij dan dn
de Geref. Kerken voorgaan in de bediening
des Woords. Zijn adres is: Ds. J. van Raalte
te Laar (Graafschap Benthcim, Duitschland).
Ds. H. G. DE JONGE.
Omtrent den gezondheidstoestand van Ds.
II. G. de Jonge, em.-prcd. der Geref. Kerk
van Dordrecht, vernemen we, dat deze lang
zamerhand weer achteruitgaande is, tenge
volge van vervul van krachten.
Vorig* week is Da, «U Jonge, die thans te
Renkum woonde, naar Heerde vervoerd, wat
zyn verpleging noodzakelijk maakte.
Ds. de Jonge is thans 77 jaar.
De geest van den lijder is nog zeer helder.
BEGRAFENIS-Ds. H. BIES MA.
Te Groningen heeft Woensdag jj. de begra
fenis plaats gehad van Ds. H. Biesma, in le
ven predikant der Chr. Geref. Kerk aldaar.
Een ontzaglijke schare woonde de droeve
plechtigheid bij, oa. tal van Chr. Geref. predi
kanten van elders.
Aan de groeve werd het woord gevoerd door
Ds. J. Hortus, van Nieuwe-Pekela; ouderling
J. Zu'dema, van Groningen; Ds. W. Kremer,
van Kornhorn, namens de Classis Groningen en
deputaten voor de Zending; Prof. F. Lengkeek,
van Apeldoorn, namens de hoogleeraren der
Theol. School te Apeldoorn en de Vereen.
Chr. Geref. Predikanten; Ds. H. Visser,
Leeuwarden; den heer I. Heeringa, van Gro
ningen, namens de afd. Groningen-Drente
Chr. Geref. Jongelingsvereenigingen; den heer
J. N. Spoelstra, namens Chr. Maatsch. Hulpbe
toon tc Groningen; en den oudsten zoon van
den overledene.
NED. GEREF. GEMEENTEN.
De Clasricale Vergadering met synodale be-
voegdheid; der Ned. Geref. Gemeenti
derland eh Duitschland, is 7 Mei jl. gehouden
in het kerkgebouw der roepende Kerk van
Rotterdam, nadat des avonds daaraanvooraf-
gaande Ds. F. Saegers, van Oosterbeek, voor
ging eon bidure, sprekende over 1 Petrus
2 vs. 5.
Na opening der vergadering door Ds. D. C.
van Stempvoort en verwelkoming, werd het
moderamen gekozen als volgt: Ds. H. Siegers,
Ds. D. C. van Stempvoort en Ds. K. P. de
Groot, respectievelijk praeses,
scriba.
De geloofsbrieven werden in orde bevonden,
terwijl aan een diaken keurstem
Het besluit betreffende een broeder, die
proeve wenschte te leveren om te komen tot
het spreken van een stichtelijk woord, werd
n* bespreking aangehouden tot een volgende
vergadering.
Mandaat bot Evangelisatie in bepaalde rich
ting werd verleend aan Ds. K. P. de Groot.
Met algemeene stemmen werd besloten geen
oefenaars toe te laten tot het spreken van
stichtelijk woord, tenzij een Gemeente met
zoodanigen voorganger tot het Kerkverband
zou wenschen toe te treden; voorts dat Art.
8 der Dordtsche Kerkorde blijft gehandhaafd
doch nauwkeurig onderzoek naar genadestaat
en roeping der candidaten zal plaats hebben.
Thans werd besproken het zoeken van con
tact met nog op zichzelf staande Vrije of Oud-
Gereformeerde Gemeenten teneinde daarmede
in Kerkelijk verband te geraken.
Dienaangaande werd besloten, dat indien
dergelijke, al dan niet vacante, Gemeenten be
hoefte gevoe'en tot het verband toe te treden,
deze zich In verbinding kunnen stellen met
den Classisoorrespondent Ds. D. C. van Stemp
voort, Boezemsingel 65a, Rotterdam.
Een nader te benoemen Commissie uit de
predikanten zal met zoodanige Gemeenten
door samenspreking in verbinding treden.
Roepende Kerk der volgende Classis is Delft.
KERKGEBOUWEN.
Te Driebergen werd Zondag jl. het
vernieuwde en Vergroote kerkgebouw der Chr.
Geref. Kerk in gebruik genomen. Over het
kerkgebouw zelf schreven we reeds. Ds. D. ,T.
van Brummen hle'd een predikatie over Gen.
26 :22 de woorden: .daarom noemde hfö des-
zplfs naam Rejiobóth en zedde: want nu heeft
orie de Heé'ré ruimte -gemaakt ën Wij zfln "ge
wassen in; dit'Tmid'V Spr, sprak over. 1. de
weg gezien in het verleden. 2. de leiding Gods
ïn; het heden, en 3. de toekomst die de Kerk
Gods wacht. Onder deze predikatie gaf Spr.
een kort overzicht van de geschiedenis dezer
Gemeente te Driebergen.
Te Kat end recht (Rotterdam) Is
door de Geref, Kerk thans definitief besloten
over te gaan tot den bouw eaner vierde kerk
met pastorie. Lag het oorspronkelijk in de be
doeling tot kerkbouw aan de Groene Zoom
over te gaan, dit voornemen is gewijzigd en
alzoo werd besloten te bouwen aan het Bree-
plein. De pastoriebouw zal zoo spoedig moge
lijk aanbesteed worden.
Te M a a s 1 a n d is door den Kerkeraad
der Geref. Kerk besloten een centrale verwar-
mingsinstallatie in het kerkgebouw te doen
aanbrengen.
Te Warffum hebben Kerkvoogden der
Ned. Herv. Gemeente besloten een centrale
verwarming in de kerk te doen aanleggen.
Te IJ m u i d e n wordt a.s. Zaterdagmid
dag door de echtgenoote van Ds. H.' J Dijck-
meester de eerste steen gelegd voor een nieu
we jeugokerk der Ned. Herv. Gemeente.
EVANGELISATIE.
De evangelist J. Sevensma, die dezer dagen
en reis naar Rome maakte, hoopt binnenkort
met den evangelist J. Stam uit Noord-
Amerika, een rondreis met spreekbeurten door
ons land te maken en vanwege de Amer.kaan-
fche Inwendige Zending („Star of Hope-Mis-
sdon) eenige evange isten m Nederland, name
lijk in Noord-Holland, van waar de heer Stam
zelf herkomstig is, aan te stellen.
GEREF. SCHOOLVERBAND.
ALGEMEENE VERGADERING
TE UTRECHT.
Woensdagmorgen vergaderde to Utrecht
liet Geref. Schoolverband.
Prol. Dr. T. Hoekstra, van Kampen,
opende de vergadering. In zijn openings
woord zeide spr. dat er afwisseling is. Soms
gaan er dagen en dagen voorbij, ook
Christenen, dat alles gewoon is, maar soms
komen ze op den berg en dan, blikkend
in de toekomst, merken tze dat ze dragers
der Godsopenbaring zijn. Inzonderheid met
David is dit zoo. In zijn omzwervingen in
de woestijn worden geboren zijn schoons!
liederen. Als profeet schouwde hij reeds iets
van de Hemelvaart des Heercn. Evenals de
Ark na haar omzwervingen door het land,
zoo komt ook na Zijn hemelvaart onze Heere
Jezus tot Zijn volkomen rust. Daar zegeviert
1-Iij nu als onze Koning.
Ook op het gebied der Chr. Scholen in Ne
derland heeft de Hecre Zich betoond als Ko
ning. Hij heeft ons aanvankelijk tot een
vrijheid gebracht, zooals in weinig landen te
vinden is. Onze aanstaande onderwijzers
worden onderwezen door mannen die we
volkomen vertrouwen, in Christelijken,
Gereformeerden geest. Als we dat overwegen
dan zien we nog wel een en ander wat er
veranderd moet worden om de vrijheid meer
te verkrijgen. Zoo b.v. met de leerplannen,
cn ook moeten we voor de opleiding onzer
onderwijzers goed waken.
Do propaganda voor Gereformeerd School
verband moet met alle kracht ter liand ge
nomen worden.
Dit jaar is het jaar der verkiezingen. De
Chr. Scholen hebben aan de politieke wor
steling veel te danken. Als Geref. predikan
ten en onderwijzers hebben we te trachten
de verkiezingen zoo te leiden dat we houden
wat we hebben, opdat we mannen verkozen
krijgen die medewerken om de vrijheid der
Chr. School uit te bouwen en die dezelfde
beginselen voorstaan die wij liefhebben.
Spr. heette welkom toe inzonderheid aan
Mr. Terpstra, den secretaris van den
Schoolraad, en Prof. Dr. Waterink, den
paedagogischen adviseur, en den referent Ds.
P. v a n D ij k.
Het jaarverslag komt in bespreking.
De heer W i r t z (Oegstgeest) zou het op
prijs stellen als het rapport der Commissie
van Uitvoering over het instituut der school
artsen spoedig werd uitgebracht. Dat kon
dan tot leidraad zijn voor Geref. gemeente
raadsleden en Geref. wethouders. Want in
van gemeenten moest reeds een beslis
sing te dezer zake genomen worden.
De heer Van Wijlen (Rotterdam)
dringt er nog eens op aan dat voor het di
ploma van Geref. Schoolverband toch een
geldelijke waardeering door de schoolbestu
ren zal worden gegeven.
De heer L u k k i e n (Amsterdam) vraagt
hoe het komt dat tien scholen zich aan het
Verband onttrokken. Wat er is aan gedaan
om die scholen voor het Verband te behou
den?
De heer J. Pouer (Schipluiden) Infor
meert of het district Den Haag niet nieuw
leven kan worden ingeblazen?
De heer Roord a (Uithuizermeeden) on
derschrijft wat door don heer Wirtz gezegd
is, en bestrijdt het instituut der school
artsen.
De verschillende debaters werden hierna
beantwoord.
In dc middagvergadering sprak Ds. P.
Dijk, van Serooskcrke, over: „De be-
teelcefifs en de inrichting van het onderwijs
In de iBïJbelsche Geschiedenis op de Lagere
School", waarvan wij reeds verslag gaven.
Op dit referaat volgde eenige bespreking,
waarna Ds. van Dijk met dankzegging ein
digde.
Weerbericht.
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS.
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
Hoogleeraarsbenoeming. De Ge
meenteraad van Amsterdam heeft benoemd
tot gewoon hoogleeraar in de experimenteele
natuurkunde Prof. D r. J. C 1 a y, hoogleeranr
aan de Tech sche Hoogeschool te Bandoer.g.
Prof. Clay werd in 1882 te Berkhout (N.-II
geboren, liep het Erasmiaansch Gynuias ura te
Rotterdam af, studeerde aan de Leidsche Uni
versiteit en promoveerde hier In 1903 bij
Prof, Kamerldngh Onnes tot Doctor in de W.s-
en Natuurkunde op een proef«r.hrift: „De Gal
vanische weerstand by lage temperaturen''.
Hij werd daarna leeraar aan het Gymnasium
te Leiden en aan de H.B S. cn het Gymnasium
te Delft, tevens privaat-docent aan de Tech
nische Hoogeschool. Gedurende de oorlogs
jaren werd hem een professoraat te Gent aan
geboden, dat hij weigerde. By de oprichting
de Technische Hoogschool te Bandoeng
werd hy hier hoogleeraar in de Natuurkunde.
Bij de organisatie van het onderwys aan do
jonge instelling heeft hij een voorname rol
gei-peeld. Zyn laboratorium is uitstekend in
gericht. Ook heeft liy door het instellen van
cursussen voor instrumentmakers en glasbla
zers getoond een open oog te hebben voor de
op'.eidaig van laboratorium-personeel.
Daarna wijdde hy zich meer aan weten
schappelijk onderzoek. H(j nam in het Javaan-
sche bergland het onderzoek der ultragamma-
stralen ter hand. De resultaten legde hij neer
en publicatie, opgenomen in de verslagen
de Kon. Akademie Vart Wetenschoppen in
1927.
Verleden jaar, tydons zyn verlof in Neder
land, heeft Prof. Clay zyn colleges „geruild''
met Dr. n. R. Woltjer, lector aan de Univer
siteit te Leiden, die nu in de vacature-Sissingh
als tweede was voorgedragen.
Prof. Clay heeft z-'ch n'et alleen op de
physlca, maar ook op de wijsbegeerte toege
legd. Hy schreef o.m. een „Geschiedenis van
het begrip natuurwet in de nieuwere wijsbe
geerte'' (1915), (bekroond vanwege het StOl-
piaansch Legaat), De dja'ectiek en de leer
van detegenstrijdigheid by Hegel en Bolland
(1919). ,De ontwikkeling van het denken*',
„de drieledigbe-'d der natuurkennis" (inaugu-
reele rede te Bandoeng. 1920). Voorts art/ke
len in het Tijdschrift voor Wijsbegeerte, waar
van hij eenige jaren mederedacteur is geweest.
Van de Kon. Academie voor Wetenschappen
is hy correspondeerend lid.
Lectorsbenoeming. De Raad van
Amsterdam benoemde tot lector in de experi
menteele warmteleer en een deel der med'sche
propaedeuse D r. A. M. J. F. M i c h e 1 s. thans
assistent by het onderwijs in de thermodyna
mica aan de Gemeentelijke Universiteit.
Dr. Mlchels werd geboren te Amsterdam
studeerde daar aan de Gem. Universiteit en
promoveerde er in 1924 tot Doctor in de Wis-
en Natuurkunde op een proefschrift: „Het
nauwkeurig meten van isothermen'1.
Hy was leeraar by het Midd. Onderwijs en
tevens ass'stent in het Laboratorium van Prof
Dr. Kohnstamm, waar hij zich vooral gaf aan
de onderzoekingen by hoogen druk
ProL Dr. B. C. ESCHER.
Prof. Dr. B. C. Escher, hoogleeraar in u«
geologie en de mineralogie aan de Leidsche
Universiteit, is naar Indië vertrokken, ten
einde als gedelegeerde ran de Regeering 't
Internationaal Pacific Science Congress hij
te wonen, dat eind Mei te Batavia wordt
gehouden.
ProL Dr. L SNAPPER.
Volgens het „Hbl." vertrok gister i rof.
Dr. Is. Snapper, hoogleeraar aan de Gem.
Universiteit te Amsterdam, voor den tijd
van drie weken naar Polen en Rusland. Op
uitnoodiging van de betrokken Universitei
ten zal de hoogleeraar wetenschappelijke
voordrachten houden, achtereenvolgens tc
Warschau, Moskou en Leningrad.
LAGER ONDERWIJS
HOOFDBENOEMINGEN.
Haarlem (nieuw te openen School), J.
Sch reuder, hoofd te Venlo.
Almelo (in Augustus a.s. te openen 3de
Herv. School), J. Gosse'ink, ond., aldaar.
IJ m u i d e n (denkelijk 1 Sept. a.s. te
openen U. L. O.-School), A Ballast, ond. te
Rotterdam.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Ginneken (Dr. de Vissert,chool, hoofd
E. Drost), W. B. Kleijwegt, tydel(jk ond. te
Scheveningsn.
Stad skanaal (Geref. School, Menisten
laan, hoofd K. Bos), P. Schuringa, aldaar.
Voor vast.
adskanaal (Chr. U L. O.-School,
Hoofdstraat, hoofd A. Dijksterhuis), J. Beens
aldaar. Voor tyde'ijk.
meio, J. Vrielink te Smilde cn mej. G.
Westera te Zwolle.
SCHOOLGEBOUWEN.
Ryssen is namens de Vereen, tot
stichting en instandhoud'ng van Scholen met
den Bybel, door den architect B. W. P'.ooij,
van Amersfoort, de uitbreiding der Juli&na-
Barometemtand.
Hoogste stand 771.0 te La Coruna.
Laagste stand 742.6 te Vestmanör. f
Zwakke tot matige, In het Noorden wel
licht toenemende Zuidelijke tot Zuidwest®,
lijke wind, aanvankelijk licht bewolkt, later
toenemend, weinig of geen regen, iets zach
ter overdag.
FIETSERS LICHT OP» 1
Van 11—12 Mei van 8.10 nam. tot 3.40 vm.
IS DE STAKING TE
GEWETTIGD?
HOE DE WERKNEMERS EROVER
DENKEN. 4
In verband met het feit, dat de Ryksbe*
middelaar Mr. S. de Vries Czn. de beide par
tyen in het conflict te Zaandam heeft opge
roepen, hebben de werknemersorganisaties
hetgeen zy op de door de werkgevers gegeven
uiteenzetting te zeggen hadden, op schrift
gesteld.
Aan dit breede betoog, waarin uit den aard
der zaak voorkomen verschillende mededee-
lingen, die reeds zijn vermeld, zy het volgend®
ontleend
Allereerst wat betreft de door de werkge
vers gegeven beschouwing over de loonen,
waardoor de indruk is gevestigd, alsof de
loonen te Zaandam gunstig zyn, een staking
daarom niet gewettigd is en de loonen veï
boven de eigenlijke contractloonen uitgaan.
Deze indruk aldus schrijven de leiders dee
werknemersorganisaties thans wordt ver
kregen door voor de onderscheiden groepen
telkens de gemiddelde loonen aan te gevem
Daarby wordt evenwel verzwegen, dat ver
schillende dezer gemiddelden, aannemende dat
de cyfers der werkgevers juist zyn, sterk naar
boven werden opgevoerd, door de loonen voor
een deel der technische arbeiders, die inder
daad een goed eind boven het contractloon
uitgaan, doch voor wie dan ook geen verhoo-
ging wordt gevraagd in de gemiddelden te
verwerken. Verder wordt verzuimd mede te
deelen, dat voor meerdere der genoemde loo
nen regelmatig drie tot negen uur per week
boven de 48-urige werkweek moet worden
overgewerkt. Bovendien kan, trots alle gemid
delden, het feit niet worden weggeredeneerd,
dat zeer velen nooit anders dan met het lage
contractloon naar huis gaan.
Opmerkelijk is het hoe gewerkt wordt met
i loonen van de twee firma-s, nJ. Pont en
Schuddeboom. Verzuimd werd aan te geven,
dat de loonen bij deze firma's worden bereikt
in tariefwerk met een te sterk opgevoerd®
arbeidsprestatie, plus by de firma Schudde
boom althans belangrijke overschrijding
in den arbeidstijd.
Wat de hooge loonen der losse arbeiders
betreft, aldus vervolgt de uiteenzetting
is vergeten te vermelden, dat het bedrijf den
arbeid dezer menschen niet kan ontberen,
dat zy het gansche jaar door dag-aan-dag
beschikbaar moeten zijn, doch dat ditzelfde
bedrijf hen slechts in staat stelt jaar-inko
mens te verdienen, naar groepen ingedeeld»
72 man van f-:60O-r9C0; 45 man. van f 900—
1200; 52 man van f 1200-1500, terwijl slechts
een zeer klein aantal losse arbeiders (49)
boven de f 1500 uitkomt.
Indien onder die omstandigheden voor de
losse arbeiders, uit het bedrijf, een kleine
verhooging van loon wordt gevorderd, opdat
zij in den tijd, dat er geen werk is, en
toch wel beschikbaar moeten zijn, kunnen
leven, kan dit toch moeilijk onbillijk worden
genoemd.
In hun uiteenzetting gaan de leiders der
werknemersorganisaties voorts uitvoerig in op
hetgeen de werkgevers in de uiteenzetting
van hun standpunt hebben gezegd over da
houding der leiders van de organisaties
(„geen loonactle, maar vakvereenigingspoli-
tiek**en over de onderhandelingen.
Hiervan zy alleen vermeld, dat wordt uit
eengezet, dat „de drang naar verbetering der
arbeidsvoorwaarden onder de arbeiders zeer
sterk leeft, zóó sterk, dat, toen de besturen
verslag uitbrachten van de conferentie van
5 Maart en zij moesten mededeelen, dat de
werkgevers meenden te kunnen volstaan met de
aanbieding van een verruimig der vacantia
met feitelijk slechts een hal ven dag en tot
verdere bespreking en behandeling van de ver
langens der arbeiders niet bereid waren, de
arbeiders tot onmiddellijke verzending van
een ultimatum wilden besluiten. Onder den
invloed der bestuurders is het nemen dezer
beslissing toen van 22 tot 28 Maart verscho
ven, juist om den werkgevers nog gelegenheid
te geven zich te bezinnen en daardoor de star
king te vermijden. Bovendien hebben de be
stuurders vóór de stemming, ter bekrachti
ging van het ultimatum, met grooten nadruk
op den ernst dezer beslissing gewezen: n.L
de zeer groote waarschijnlijkheid van een sta
king van buitengewoon langen duur.
„Als desniettegenstaande de arbeiders toch
tot den strijd overgingen, dan bewijst dat
slechts hoe sterk zij de rechtmatigheid hunner
verlangens gevoelden en de botte afwyzinf der
werkgevers een onredelijke daad oordeelden.
Ten overstaan van deze feiten ia het dua
wel zeer onjuist in de staking een daad van
„Vakvereenigingspolitiek'1 te zien. Die lag er
niet in en is er ook nu niet in aanwezig. Het
gaat er slechts om de rechtmat:ge verlangens
der arbeiders, die diep in hun hart leven, tot
hun recht te doen komen.''
Voorts wordt er in de uiteenzetting nog
eens met nadruk op gewezen, dat de werk
gevers met één conferentie (die van 5 Maart)
hebben volstaan en daarby een stelling inna
men, die elke gedachte aan onderhandeling
uitsluit, n.l.: „zich onverbiddelijk voegen naar
het inzicht en den wil der werkgevers''.
„Door ons aldus de uiteenzetting der
leiders van de werknemersorganisaties
wordt gevraagd: behoorlijke onderhandeling
over de door de arbeiders rechtmatig geoor
deelde verlangens met terzijde stelling van
het eenzijdig inzicht der werkgevers. Waarby
terloops zij opgemerkt, dat naar het oordeel
der arbeiders, gezien de uitkomsten van
meerdere ondernemingen in het houtbedrijf
aan den Zaan, het bedrijf zeer wel de lasten
der gevraagde verbeteringen dragen kan.''
Tenslotte wordt in de uiteenzetting met
nadruk ontkend, dat op een der stakersver
gaderingen zou zyn besloten: „de staking
door te zetten op leven en dood, met afwijzing
van iedere bemiddeling*' en wordt verklaard:
„Integendeel, besturen zoowel als leden zyn,
zooals steeds, ook thans volkomen toegang
kelijk voor ieder intermediair, dat erop gericht
is om, met inachtneming der redelijke verlan-
gense dit conflict tot een bevredigende oplos
sing te brengen.'*
school opgedragen aan op één na den laagsten
inschrijver, de firma J. Re nders Zn., te
Dieren, voor f 19.590. Het glas- en verfwerk,
benevens het lood- en zinkwerk werd opgedra
gen aan de laagste inschrijvers G. Wolters en
J. Aalderank, beiden te Ryssen, voor f1135
en f1476.
