CINNENLAND.
Kerknieuws.
Radio Nieuws.
Ds. H. J. Budding cn de zijnen
VRIJDAG 3 MEI 1929
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. besluit:
is benoemd tot ridder in de Oranje-Nassau-
orde H. van Aarst, wonende te Büssum, be-
drijfschef der modelmakerij en gieterij van
de Ned. Fabriek voor Werktuigen en Spoor-
wegmaterieel (Werkspoor);
is tocgpkend de zilveren medaille der Oran-
Jo-Nassau-ordc aan G. van Winkel te Alphen
aan den Rijn; J. H. van Veen. te Oldenzaal;
en F. de Roos te Zaandam; de bronzen idem
aan mej. M. J. Weyenhoven, dienstbode, bij
mej. C. M. School van Egmond alhier; mej.
M. B. van den Heuvel te Nijmegen, en A.
van Eruggen Hzn. te Struyensas (gem.
Struyen);
ONTSLAGEN.
Is op zijn verzoek eervol ontslagen, we
gens gezondheidsredenen, H D. F. Regout als
directeur van de Rijksschool voor de Klei
en Aardewerk-Industrie.
DEP. VAN KOLONIËN.
Zijn bevorderd bij het departement van
Koloniën tot referendaris de hoofdcommies J.
L. Schoolman, tot adjunct-commies de kler
ken A. J. Boon Jr. en N. Anes, tot hoofdin
genieur de ingenieurs bij het technisch bu
reau van dat departement ir A. J. van Ries-
•cn cn Dr. A. Guyot van der Ham.
Bij Kon. besluit is benoemd tot ridder in
de Oranje Nassau-orde mevr. Ch. Neytzcll de
Wilde, geboren Mac Gillavry, voorzitster van
de Commissie van Toezicht der Koning Wil
lem li-school te Batavia;
is toegekend de bronzen eeremedaille der
Oranje Na^au-orde aan mej. J. Spikmans,
dienstbode bij Dr. A. H. Hermans Sz. (e Gen
nep; mej. A. H. Zellenrath, linnenmeisje bij
mej. P. M. J. C. van der Wens to 's-Graven-
hage; H. R. Voets, schildersknecht bij de fir
ma Gidding en Tegelenburg Muys te Rotter
dam.
POSTERIJEN.
Bij Kon. besluit is benoemd tot inspecteur
Ücr Posterijen, Telegrafie en Telefonie, P.
Bossen, thans referendaris der P.T.T.;
is op verzoek eervol ontslag verleenr aan
Ph. Muus, als referendaris der P.T.T. en A.
L. Krook, als referendaris 2e kl. der P.T.T.
VOOGDIJRAAD.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot lid van
idpn voogdijraad: te Leeuwarden A Carsjens,
predikant bij de Nederl. Herv. gemeente te
Oudega (Small.); te Breda A. T. O. H. van
Liebcrgcn, notaris, wonende te Roosendaal;
is op verzoek eervol ontslag verleend aan
dank Jhr. A. van Lennep als lid van den
voogdijraad te 's-Gravenhage I.
STEMBUREAU KIESKRING XII.
Bij Kon. besluit is op zijn verzoek eervol
cntslagen S Brandsma als plaatsvervangend
Ud van het hoofdstemburcau voor de verkie-
ring van leden van de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal in den Kieskring XII met dank
betuiging voor de als zoodanig bewezen dien-
eten cn is bij voormeld hoofdstembureau
als zoodanig benoemd J. F. Heemskerk, te
Middelburg.
DIRECTE BELASTINGEN.
Bij Kon. besluit is met ingang van 1 Mei
gehandhaafd bij den Raad van Beroep voor
3c directe belastingen;
te Maastricht: als lid: P. L. Janssen, bur
gemeester van Beek; als plaatsvervangend
lidA. H. Spauwen, burgemeester van Grons-
.Veld;
te Roermond: als plaatsvervangend lid: F.
A. L. M. Damen, burgemeester van Geleen,
Nó. I te Rotterdam: als plaatsvervangend
secretaris: mr. Ed. Jacobson, Mr. J., Cocrt,
Mr. H. A. J. Rcumcr en Mr. W. F. Baars.
RIJKSARCHIEF.
Bij Kon. besluit is benoemd tot commies
bij het Algemeen Rijksarchief te 's-Graven
hage, mej. Mr. E. C. M. Prins aldaar.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Bij Kon. besluit zijn op verzoek eervol ont
slagen met dank als lid van den Raad van
Toezicht op de Rijkspostspaarbank L. J. A.
M. Wcstcrwoudt, lid der firma J. Wester-
woudt en Co. cn prof. Mr. R. Kranenburg,
hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te
Leiden;
zijn benoemd tot lid van voornoemden
Fond van Toezicht Mr. W. M. J. van Lutter-
veld te Bloemcndaal; Prof. Mr. F. G. Schel-
tema te Amsterdam, hoogleeraar in het
Staatsrecht aan de Gemeeute-universiteit te
Amsterdam.
TIJDELIJKE VERGUNNING VAN SEMI
ARTSEN INGETROKKEN.
Bij Kon. besluit is de tijdelijke vergun
ning tot uitoefening der geneeskunst, welke
verleend was aan nen ,die het eerste gedeel
te van het artsexamen met goed gevolg had
den afgelegd, met ingang van 1 Mei weer in
getrokken.
AUDIËNTIE.
De gewone audiëntie van den Minister van
Onderwijs zal a.s. Maandag niet plaats
hebben.
WOEKERBESTRIJDING.
INITIATIEF-VOORSTEL DER
S. D.A.P.
Verschenen is een initiatief-ontwerp van
de Tweede Kamerleden Van den Bergh,
Drop, Sannes, Schaper en Van der Sluys
betreffende wettelijke regering van bet geld-
schietersbedrijf.
In de memorie van toelichting wordt ui:
voerig uiteengezet welken omvang de woe
ker in ons land heeft aangenomen en hoe
noodzakelijk het is, dat daartegen met wet
tclijke bepalingen wordt opgetreden. De he
staande bepalingen zijn ten eenenaiale on
voldoende te achten.
Het ingediende ontwerp bevat een samen
selling van preventieve maatregelen, zoo
als die in het Engelsch-Amcrikaanscho
systeem van wetlelijke woekerbestrijding te
vinden zijn. In dit systeem wordt het gehee
le uitlcenwe-zen aan banden gelegd en wel
volgens de volgende grondbeginselen:
1. concessionneering van het leenbedrijf
met wering Van ongunstig bekend staanua
personen;
2. het stellen van algemeene voorwaarden,
waaraan het geconcessionneerdo bedrijf
heeft te voldoen;
3. nietigverklaring van alle handelingen
en bedingen in strijd met 'die voorwaarden.
De voorstellers meenen, dat een dergelijke
wet voortreffelijk zal aans uiten bij de Pand
huiswet-1910. Waar iriitussoheii het ontwerp
cioh bepaalt tot bet voorkomen van woeker
in geldschietersbedrijven, blijft er naast di*
ontwerp nog eeer wel plaats over voor re
pressief werkende rechtsmaatregelen
Wat de concessionneering aangaat worcR
bepaald, dat het geldschie ersbedrijf slecht?
mag worden uitgeoefend van gemeenteweg»1
In gemeentelijke geldecliietbanken of doe
particu. iei'en, die daarvoor vergunning heb
ben gekregen. Uit den aard wordt echter hei
leenbedrijf van bona fide 'bankinstellingen
vrijgelaten.
Uitzo nderingon.
Er dient eerst een scheidingslijn getrokken
te worden, die, naar de meening der voor
steilere, te vinden is in de grootte van de te
leenen bedragen.
In dit wetsonlwerp worden daarom als
geldschieters beschouwd personen, die een
beroep of bedrijf maken van liet uitleenen
van geldsommen, die uita'uitend of vooreen
overwegend deel f 500 of minder bedragen.
Aangezien echter dit criterium hier en
daar ten plattenlandc, met name ten aanzien
van boerenleenbanken, falen kan, wordteen
uitzondering gemaakt (behalve voor nota
rissen) voor rechtspersonen, aangesloten hij
dc Coöp. Centrale RaiffcLsenbank te Utrecht
of bij de Coöp. Centrale Boerenleenbank te
Eindhoven.
Verder wordt een uitzondering gemaakt
voor rechtspersonen., aangesloten bij andere,
bij a'gemeenen maatregel van bestuur ge
noemde re-chlspersonon, terwijl ten slotte de
Kroon het recht heeft te verklaren, dat (1p
bepalingen dezer wet op een liepaald per
soon, die een beroep of bedrijf maakt van
het uitleeneu van geldsommen, niet van to<»
passing zijn.
Van de verdere bepalingen van het wets
ontwerp aijn nog van belang de volgende:
Dat van de cercenkomst van geldlcening
door een geldschieter een acte moet worden
opgemaakt en dat onder'inge overeenkom
sten niet geldig zijn; dat geen kosten be
halve zegellcosten den geldschieter in reke
ningen mogen worden gebracht; dat vooruit
betaling van interest niet mag worden ge
vordord; dat geen cessie van loon is toege
laten; dat de vordering van een geldschie
ter orioverdraagbaar is; dat de voorgestelde
maximum straf op het ongeoorloofd uitoe
fenen van het geldschictershedrijf vier jo
ren gevangenisstraf of f 10.000 boete be
draagt.
MR. R. VAN VEEN. t
VRAGEN VAN KAMERLEDEN.
Het lid der Tweede Kamer Dr. L. J. Kor-
tenhorst heeft de volgende schriftelijke vra-
gn gericht tot Jen Minis'er van Waterstaat:
Meenit dc Minister niet, dat met het oog
op het reces van de Kamer, het tijdstip is
aangebroken, dat de Minister gevolg geeft
aan zijn toezegging, gedaan t.o.v. de aan
schaffing van de zendinstallaties Kootwijk—
Bandoeng? Is 1 t don Minister bekend, dat
te Kootwijk voor de bouwvakarbeiders over-
werkvergunnir.gen zijn gevraagd, omdat go-
bouwen snel rr.oetem won Ion afgewerkt voor
zendinstallaties, aan welker bouw reeds
thans gewerkt wordt?
Acht de Minister het niet gewernscht om,
met het oog op het verkrijgen van dc meest
doeltreffende resultaten, in zoo groot-moge
lijke mate gebruik te maken van do Neder-
landsche industrie die bereid is zich op dit
gebied voor het P. T .T.-bedrijf ter beschik
king te steller, em is de Minister bereid te
bevorderen, dat onverwijld samenwerking
zal worden gezocht met de Nederlandschc
industrie, met hot doel haar den bouw van
bedoelde zendinstallaties op te dragon?
In den ouderdom van 63 jaren overleed te
's-Gravenhage de heer Mr. R. van Veen, oud-
lid der Tweede Kamer. Mr. van Veen ver
tegenwoordigde de Chr. IJist. partij.
BELOONINGEN DER
RIJKSPOLITIE.
NADERE VOORSCHRIFTEN.
In verband met de circulaire van den
Minister van Jus itae aan de procureurs
generaal, fungecrende directeuren van poli
tie betreffende de rqgeling aangaande het
genot vam belooningcm der Rtjksjx» Kieanib-
tenaren heeft deze Minister nog de volgende
aanschrijvingen gericht:
lo. aan don Minister van Braaienland'sche
Zakon en Landbouw, waarin de aandacht
wordt gevestigd op de wenschelijkheid on
de regeling voor zoover niet reeds toepas
selijk ook van toepassing te doen zijn
op do
gemeentepolitie;
Hierbij is gevoegd het ter zake vooraf in
gewonnen rapport van do Bijzondere Com
missie voor georganiseerd overleg in zaken
rakende politieambtenaren.
2o. aan de overige ministers, waarin wordt
medegedeeld, dat de regeling
ook toepasselijk ls op onbezoldigde
Rijksvcld wachters
in ambtelijken dienst; welke onder verschil
lende departementen van Algemeen Bestuur
ressorteeren
3o. aam den inspecteur der Kon. Mare
chaussee, waarin dozen wordt medegedeeld
dc toepasselijkheid van de regeling mede
op de marechaussee. In herinnering mogen
worden gebracht de voornaamste bepalingen
der regeling voor de Rijkspolitieambtenaren:
Het zoogenaamde premiestelsel is opgehe
ven. Het wordt derhalve ontoelaatbaar ge
acht, dat een Rijkspolitieambtenaar, hetzij
bezoldigd, he'izij onbezoldigd, zoowel in amb
tel ij ken als in particulieren dienst, zal ge
nieten van wien ook, hetzij paiticulier, ze
delijk lichaam of publiekrechtelijk lichaam,
eenige belooining onder welke benaming ook
(premie of anderszins) welke in uitzicht
is gesteld voor het doen van eenige bekeu
ring wegens een bepaald feit.
Ten aanzien van het genieten van grati
ficatiën of beloon ingen wegens verrichte
diensten door bezoldigde Rijkspolitieambte
naren cn onbezoldigde Rijksve-'dm achtera in
ambtelijken dienst, zijn rnet ingang van 1
Juli 1929 de volgende voorschriften vastge
steld:
Belconingon van de zijde van particulie
ren of zedelijke lichamen mogen niet meer
worden aanvaard.
Belooningen van de zijde van publiek
rechtelijke lichamen mogen, behoudens de
vereischte machtiging, a'-lcen worden aan
vaard wegens bepaalde buitengewone dien
sten, tot een maximum-bedrag van f 20 in
eens (per persoon) en tot esin totaal bedrag
van f 100 in een kalenderjaar (per persoon).
GEREF. JONGELINGSBOND.
Oudergewoonte komt de Nod. Bond van
Jongel-vereenigingen op Gcref. grondslag op
Hemelvaartsdag in Bondsdag biieen. Djt
jaar zal de toogdag te Arnhem plaats heb
ben.
Den avond te voren, dus op Woensdag
8 Mei, wordt eon huishoudelijke vergadering
gehouden.
De eigenlijke Bondsdag wordt in twee za
len van Musis Sacrum gehouden.
In zaal A houdt de Bondsvoorzitter, de
heer A. Zijlstra, de openingsrede,, die tot
titel heeft. Dc roep van het heden. In zaal
B. spreekt Dr. K. Dijk ,2c voorzitter van den
Bond, dan over: Alles of niets.
Daarna wordt in beide zalen gerefereerd
over het onderwerp: De inrichting onzer
feestelijke vergaderingen, ingeleid door dc
hoeren Lod. Kooiiman en J. J. Maathuis Jr
's Middag»» vernield de agenda voor zaal
A: referaat van oud-miniister J. J. C. van
Dijk, diie spreekt over het onderwerp: De
jongeman cu de politiek. Daarna houi't de
heer J. Schouten eer opwekkende rede.
In zaal B wordt het eerste onderwerp be
handeld door Drs. J. van And el, waarna
een opwekkende red. volgt van Mr. Th.
Heemskerk.
De middagvergadering wordt per radri
uitgezonden.
INGEZONDEN MEDED2ELINS.
VRAAGT
DE VERONGELUKTE VLIEGBDOT.
DE OMGEKOMEN PILOOT EVERTS.
In een deel der vorige editie werd al ge
meld, dat een der Nederlandschc \liegboo-
ten, op weg naar IncLië, de „D. 22" te .Bag
dad tegen telegraafdraden op de Tigrisbrug
is gevlogen en omlaag gestort, waardoor de
piloot werd gedood en de beide andere inzit
tenden gewond.
De gedoode piloot, officier-vlieger 2e kl. P.
S. Everts, oud 32 jaur, was met de officier
vliegers Eikerbout en Broesder het eenige
drietal vliegers in vast dienstverband bij d"
Marine. In het vliegkamp De Mek heerscht
diepe verslagenheid, omdat men Everts daar
kent als een buitengewoon sympathieke, ern
stige cn rustige figuur, die zeer bekwaam is,
hetgeen ook blijkt uit het feit, dat hij zoodra
hij in Indië zou zijn aangekomen onmiddel
lijk zou repatriceren teneinde de plaats in
te nemen, die voor hem bestemd was: chef
instructeur van het vliegkamp De Mok.
De commandant van dit vliegveld ver
klaarde aan het Hbl., dat Everts zeer gezien
was en in alle opzichten een buitengewoon
officier is geweest. Hij heeft dan ook direct
het personeel bij elkaar geroepen om het toe
te spreken en cenigen tijd eerbiedige stilte
verzocht om de nagedachtenis van een der
eersten op De Mok te eeren.
Bij het verscheiden van Everts komt nog
een tragische bijzonderheid: eerst twee we
ken voor het vertrek van de vliegboot was
hij in het huwelijk getreden. Zijn vrouw, die
pas haar vader verloren heeft, bevond zich
le Rijswijk en informeerde eenigen tijd gele
den trouw naar bijzonderheden, toen een der
motoren van een ander vliegtuig defect bleek
te zijn. Met dc D. 22 is tot op heden evenwel
niets gebeurd; de commandant acht het
waarschijnlijk, dat het toestel vol belast was
met het oog op het af te teggen lange traject
waardoor niet direct voldoende hoogte was
te bereiken.
Everts trad in Augustus 1921 als vlieger in
dienst van dc Marine. Het toestel dat hij
naar Indië vloog was een Dornier Wall vlieg
boot, voorzien van twee motoren, dat vijf
personen kon bevatten.
Dat Everts een bekwame vlieger was valt
ook af te leiden uit het feit, dat hij voor de
Fokker-fabrieken steeds de marine-toestellen
invloog en dit onlangs nog deed voor een
speciale commissie.
Hoe het ongeluk gebeurde.
Reuter meldt nog uit Bagdad:
Het geheele personeel van het hoofdkwar
tier van de luchtvaart zal bij de begrafenis
van luitenant Everts, die hier met zijn vlieg
boot is verongelukt, tegenwoordig zijn.
De bedoeling was, Vrijdag te vertrekken.
Het ongeluk is gebeurd bij een proefvlucht.
Terwijl het toestel zeer laag boven de Tigris
vloog, raakte het de telegraafdraden. De be
stuurder daalde onmiddellijk en kwam zeer
goed op de rivier neer, maar het toestel ging
met groole snelheid door het water en voer
te pletter tegen een schipbrug.
De schroef stak boven de borstwering uit,
terwijl het toestel fusschen de pontons be
klemd rankte. Luitenant Everts werd dade
lijk gedood doordat hij tegen een dwarsbalk
werd geslagen. Dc twee anderen zijn ernstig
gewond, maar maken het goed. Het vlieg
tuig, dat zinkend was, is opgehaald door
personeel van de Britsche luchtmacht.
TWEEDE KAMER.
Mr. WINTERSMANS NEEMT ONTSLAG.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen een
brief van Mr. J J. Wintermans, houdende
modedeelinc, dat hij, wegens de aanvaarding
van het ambt van inspecteur van het land
bouwonderwijs, met ingang van 1 Mei heeft
opgehouden lid der Kamer te zijn.
NEDERLAND EN BELGIE.
BESPREKINGEN TE BRUS.SEL.
Men bericht uit Brussel aan J)e Tijd", dat
de heer J. C. L. van der Lande, lid \an de
Eerste Kamer, de vorige week in België b«*
sprekirgen heeft gevoerd mpt vooraanstaan
de politieke personen over de Schelde-kwes-
tie en de scheepvaartverbindingen tusscheu
Schelde en Rijn.
PROPAGANDA VOOR KERKBEZOEK.
In Engeland heeft men in de maand April
een Zondag gewijd aan de propaganda voor
beter kerkbezoek. Men hield een „Come-to-
the-Church-Campaign" (een Kom-naar-de-
Kerk-Ve ld tocht). Daaraan werd door meer
dan 4000 Gemeenten deelgenomen, die tot on
derscheiden Kerken en Belijdenissen behoor
den. De godsdienstoefeningen, die op groote
schaal door strooibiljetten enz. bekend waren
gemaakt, begonnen allen met hetzelfde lied,
waarin de Zondag als een dag van rust, van
licht en blijdschap werd bezongen. Deze
„veldtocht" ging uit van de Vereeniging tot
het vieren van den dag des Heeren, terwijl
de opwekking daartoe uitging van de Vrij-
Kerkelijke „Britsh Weekly", welk blad het
vorig jaar een enquête naar de daling van
het Engelschc kerkbezoek had ingesteld.
EEN WASCHKETELTJE.
De firma. Dorr/h Zoon, sloomwasscheri} te Rotterdam, heeft voor haar bedrijf een
nieuwe ketel noodig. Op onze kiek zien lue het gevaarte gereed voor transport.
KERK EN SPORT.
In „Dc Zondagsbode" klaagt Ds. A. Kar-
dclus, Ned. Herv. predikant te Maasland,
over het feit, dat tegenwoordig zoovele jon
gens niet de catechisatie bezoeken, maar wel
de vergaderingen van de voetbalclub, waar
door ze clan verhinderd worden het Gods
dienstonderwijs te volgen.
„Het voetbalspel heeft betrekking op het
lichaam", zoo schrijft Ds. Kardelus, „dus op
het stoffelijk deel van den mensch. De be
langen van het stoffelijk deel van den
mensch leggen dus verhindering in den weg
aan de belangen van het geestelijk deel des
menschen, waarvoor de catechisatie bestemd
is. Dat is de orde omgekeerd! De geest be
hoort over het lichaam te heerschen. Of ik
dan tegen het voetbalspel ben? Wel neen!
ik ben geen voorstander; nooit zal ik iemand
aansporen te gaan voetballen, maar daarom
ben ik er nog niet tegen. Ik vind het jam
mer, dat die „verhindering"' er is. Hierin
zie ik voor mij, dat het voetbalspel niet ver
heffend, niet opbouwend werkt. De beste tijd
van het leven komt zoo te liggen onder die
„verhindering" In dien kostelijken tijd wordt
geen levenswinst gemaakt, waaraan men in
het latere leven zooveel kan hebben. In de
kwade dagen moeten we kunnen gebruiken
de ievenswinst, die wij in den kostelijken
tijd van het leven hebben verworven. Door
de velerlei verhindering wordt er geen le
venswinst gemaakt en zoo wordt er inder
daad levensverlies geleden door het voetbal-
ZONDAGSSCHOOLWERK IN HONGARIJE.
Het Zondagsschoolwerk in Hongarije
heeft in do laatste tien jaren in Hongarije
groote vorderingen gemaakt. Hongarije be
zit momenteel meer dan 600 Zondagsscho
len met ruim 2000 leerkrachten en meer dan
30.000 kinderen. Tenvijl het Zondasschool-
'werk eerst beschouwd werd als het parti
culiere terrein der Christenen, die zich daar
toe geroepen achtten, wordt het nu bezien
als een deel van het officieel? Werk van pre
dikant en Kerkeraad. Het Convent der Gere
formeerde Kerken heeft het oprichten van
Zondagsscholen in alle Gemeenten voor zeer
wenschelijk verklaard en in het Kerkelijke
district van den linker-Theis-oever is het
zelfs verplicht voorgeschreven.
GOUDEN BELIJDENISDAG.
In verschillende plaatsen van Duitschland
burgert de gewoonte in om evenals de gou
den bruiloft ook den dag te gedenken, waar
op men voor vyfrig jaar belijdenis des ge-
loofs deed. Degenen, die in het bepaalde jaar
„aangenomen" werden, krijgen mededeeling,
dat deze dag gevierd wordt en het is verras
send te bemerken, hoevelen er de moeite van
een lange reis voor over hebben om met an
dere „confirmanden" uit dat jaar gezamen
lijk ter kerk en ten Avondmaal te gaan. En
dat niet s'echts op het platteland, ock in de
groote steden. Zoo werd d't jaar met l'a-
schen dn de industriestad Hamm in Westfa-
len onder groote belangstelling deze dag ge
vierd. Nog een geheel eenige bijzonderheid
was het, dat de deelnemers gezamenli.'k naar
het graf trokken van den pred:kant, d'e hen
destijds bevest'gde Bij het graf werd een
korte godsdienstoefening gehouden. Even
eens werd in Altona deze plechtigheid her
dacht.
CRITIEK OP Dr. N. SöDERBLOM.
Een correspondent van de „Church Times''
in Fin1 and schrijft:
De Kathedraal te Abo (in Finland) viert
dit jaar haar 700-jar.'g bestaan. Uitnoodigin-
gen tot bijwoning dezer herdenking z(jn naar
alle deelcn der wereld verzonden. Ook de be
kende aartsbisschop van Upsa'a Dr. Nathan
Söderhlom, zou worden u!tgenood:gd.
Nu heeft echter Dr. Gustav Johannson, de
aartsbisschop van Finland, tegen deze uit-
noodig'ng verzet aangeteekend. Hij zegt, dat
Dr. Södeiblom een valute leer propageert,
dat hy n.l. de lichamelijke opstanding van
HUIZEN 6.3 M.. r
ORV. K
enatlfe-
CRO.-Trl
1852 M.) 11—11.59
5—6.40 Solist
Tulnbouwpraatje. 77.25
londentlressuur. 7.35 VPRO.
over hot Vrf
VPRO. Sollitcnconce
do Godsdienstige
HILVERSUM (1071 M.) 10—10.15 Morg
Ing. 12.15—2 Concert. 2.062.45 Ultzendlni
cl olen. 2.454 Gramofoon. 45 „Maait he
'ursua. 5.306 Spreeku'
Kookpraatje. 10.30 Gramofoon. 11.20 Concert.
11.50 Orgel. 12.20—1-20 Orkest. 2.50 Causerie voor
do scholen. 2.15 Muzie' 2.20 Lezing. 2.4-5 Mu
ziek. 2.50 Kwartet. 3.3S Orkest. 4.35 Kinderuur.
ije. 5.20 Lozing. 5.35 Nieuwsber. 5.50 Lanóbou'
lek. 6.2o Lezing- 6.35 Muziek,
che causerie. 7.05
8.20 NieU'
;r. 8,36 Politieke
PARIJS „Radlo-l'nris" (1744 11.60 Orkest.
3.05 Orkest. 5.65 Gramofoón. 7.65 Concert.
LANGENBERO, (462 M.) 9.35 en 11.40 Grarao-
In West
8.15 Concert. 8.20 De
iphonle (5). Weinig gehoorde mi
—5.60 O.-kc
P'
ZEESEI
I4.20 Lezingen. 4.20—
iberlchtei
5.207 05 Lezingen. 7.20 Beeld-
zending. 7.25 Concert.
10.0510.35 Beeld-uitzending.
HAMBURG. (3916 M.) 10.50 Muzlekultzendlng
vooi scholen. 3.50 Legendespel, fa.20 Concert. 7.3S
„Die Weltstodt der Antike". 10.06 Her-ultzendln*
van buitenlandsche stations.
BRUSSEL (511.9 M.) 4.20 OrlteaL 5.55 Grarno-
I Met.
12 Tttni
:z.j U.8(I-t-12 Godsdienstig halfuurtje
eln. 12.15—1.15 Concert door het KRO;
Trio 1.152' Grnmofoonpiatenconoert
Kinderuurtje. 6.30—6.4Q Gramofoonplai
6.457. Literaire causerie. 7—/.ju
pintenconcert. 7.30^1
>2 m.) (UltHl.
"kro-
s—4.15
van Bethlehem. 8 Tijdsein. 8 01—11 Concert.
Schola Cuntorum.. Orkest- en koorconcert. 11—
12 Vroolük programma.
Christus loochent. Deze aartsbisschop schreef
in het b'ad „Uusi Suomi'1 dat Dr. Söderblom
die valute leer voorstaat in zijn jongste weik
„De geseh'edenis van het lijden van Chris
tus''. Dr Johannson zegt van den inhoud van
dit werk:
Aartsbisschop Söderblom leert, dat Cliria»
tus' lichaam in het graf bleef, terwijl zijn
geest herrees en een nieuw lichaam ontving,
dat generlei verbinding had met het oude li
chaam. En dit is valute leer. Volgens ds
Schriften stond dezelfde Christus, die op
aarde met ,zyn disc'pelen wandelde, van het
graf op. Hij was veranderd, doch had het ouds
lichaam en droeg dit mede ten hemel*'.
Gezien de positie van den criticus wekt dezs
zaak in Finland en Zweden groote belangstel
ling.
EEN MERKWAARDIGE WEDSTRIJD.
In de Tessjner „Foglio Ufficiale" heeft ds
Pastoor-Rector van Bcllinzona een merk-
vvaardigen wedstrijd uitgeschreven. Het gaat
er om wie de meeste Protestantsche bijbeis
en andere Protestantsche geschriften vaa
godsdienstigen aard of ook ongodsdienstigs
of anti-r'eligieuse geschriften bij hem inle
vert ter vernietiging. De gelukkige winner
mag gratis een bedevaart naar Lourdes ma
ken. Gelukkig, dat zelfs in Roomsch. Itail-
aansche kringen deze wedstrijd veroordeeld
wordt. Zoo veroordeelt Ge Luganër „Gnzetta
Ticinese" deze dw aze verstoring van den coo
fcssioneelcn vrede en acht het verkeerd, dai
een officieel blad een dergelijk artikel hecll
opgenomen.
door
A. M. WESSELS.
IV.
Des middags preekte Budding weer. Weer
kwam do Commissaris en twee agenten en
dreigde dat Budding voor de Rechtbank
zou worden gedaagd.
„'t Is best", zeide Budding, „God roept mij
hier! Word ik gedaagd, welnu ik zal wel
komen!"
Des avonds van dezen gewichtigen dag
Voor de Gereformeerden van Goes was er
zeer veel volk in de Wijngaardstraat bijeen-
gesc.hnold.
Men was belust op een relletie, want het
gerucht, dat Budding geweigerd had de be
velen van de Justitie te Goes te gehoorza
men, was als een loopend vuurtje door de
stad gegaan.
Bii het uitgaan werd het een echte scheld
partij. „Knikkers. Cocsinnen, Knikkerianen",
het was niet van de Inrht
Dc prorcocon bleven niet uit. Uit dc ar
chic ven blijkt, dat -oor het prediken van
Ds. Budding betaald moc.=t worden door J.
de Jonge Oz. en Pieler Deense f 708 L.
Launisse f R78 23 en H. Zwieter f 40.22, dcr-
ha've f 1332.45.
Dit moesten deze Gereformeerde broeders
opbrengen voor hunne belijdenis.
Maar helaas, zoo zou het niet verder gaan
Waren allen maar tezamen tegen den strijd
van buiten opgetreden, het zou heilzaam
zijn geweest Eendracht in liet geloof, geeft
wonderbaarlijke kracht.
Een strijd in eigen boezem ontstak en in
1839—'40 kwam er scheuring. Dc oorzaak
was het bekende besluit des Konliigs dat
men „vrijheid" kon aanvragen. Deze zaak
is allen voldoende bekend.
Budding weigerde beslist! Hcinkenszand,
Krabbendijke eveneens.
Verschillende anderen meenden, dat men
desnoods alles veil moest hebben voor de
ongestoorde verkondiging van Gods Woord
en do vrije bediening der Sacramenten.
Men kreeg nu twee groepen, nl. Ds. B. die
zijn zin doordreef en in de Wijngaardstraat
bleef preeken cn vier andere groepen (toch
vereend), die ieder met een dcc! vergndei
de in de huizen' van P. Geonse, II. Zwieter,1
Joh. de Lange en L. Laurusse. De ouderling j
las een predikatie cn men stichtte elkaar.
Een zware tijd brak voor do Gerof. Kerk
van Goes aan.
Ds, Budding trok veel volk. Uit Noord-1
Boveland kwam men met een schip tot het i
Sas vnn Gent cn liep dan naar dc stad om
zijn prediking te hooien. I
F.n daartegenover, proeklezende ouder j
genline moest dat gaan?
Budding trok veel volk, zooveel dat zij
niet in zijn vergaderzaal konden. Dit was I
niet zon erg," zei hij, „ga maar mee! Buiten
ruimte genoegl"
Dan wandelde hij naar het Sas van Goes
(een uur loopen), terwijl hij onderweg
preek»a on nsalmen liet zingen.
Te Wilhebnlnadoro raakt" door Buddines
wanr'el-prp Jrtneht het hónM vnn den veld
werker op bol. Toen hij n leeraar en
zijn schare binnen de Jorpsgrenzen zag,
liep hij in groote drift bij den burgervader
binnen, uitroepend: „Burgemeester, als je 't
beveelt, schiet ik hem dood!"
Poch deze vond het blijkbaar niet goed
de Evangelieprediking, welke dan ook, met
veldwachters wapenen te beletten en liet
dus Ds. Budding kalm zijn gang gaan.
anderen Zondag trok hij
De trouw van het Goessche volk trof Bui
ding zeer en hij voelde zich met innige
banden aan dit volk gehecht, zoodat hij de
„Goessche Leeraar" werd genoemd.
De vervolging nam toe, maar Budding
weigerde beslist te wijken. Onverstoord pre
dikte hij des Zondags drie maal en min
stens in de week ook nog vier malen. De
naar den Kloetingschen Weg, hield bij het j opkomst bleef enorm en nam nog steeds
Niszepadje stil, waar ook dc waterleiding
den Straatweg doorsneed, en preekte in de
open lurht over Hebr 13 11—13.
Door dit water werd Ds. B. wellicht aan
gegrepen, want hij liet de schare aanheffen
Psalm 42 4, 5:
„Ik ben uwes zeer gedachtig
„Ook aan des Jordanen kant enz."
Inderdaad hleef dit niet onopgemcik»,
i t het gedichtje ontstond:
„Zoo gaat de Leeraar voort:
Zoo trekt de schare hoen:
De Goessche straatweg hoort
De Psalmen van Datheen."
Op een anderen keer preekte hij le Ga-
i ge, onder Krabbendijke, wat de toorn
ccne invloedrijk ingezetene opwekte.
Met taai geduld ging men van weerszijden
voort om zijn plicht te doen. Budding met
preeken en de politie met het opmaken
van procesverbaal.
Elke preekbeurt kostte circa f 200. Toen
de boeten tot ruim f 40.000 waren opgeloo-
ren vonden de rechters het al welletjes, en
lieten plotseling op een avond Ds. Budding
en zijn ouderling bakker De Jonge arrestee
ren en in het Huis van Bewaring opsluiten
De toestand voor de beide gevangenen
was dragelijk, men zond hen van alles, zoo
dat zij den druk niet zoo gevoelden. Maar
de vrouw van De Jonge (den Hemelsehon
Bakker) moest met haar groot aantal kin
deren maar zien, hoe ze aan den kost kwam
Na een poos gevangen gezeten te hebben.
Deze zond onmiddellijk om soldaten naarbesloot hij „de vrijheid" aan te vragen en
het fort te Bat/h om de groote schare uit- j kwam zoo doende weer op vrije voeten. Dit
een te jagen. deed velen smartelijk aan, zoo'n draai had-
Ree Is kon de Bevelnndschc Hngepiedikerden zij van Budding niet verwacht Doch
hun bajonetten zien glinsteren, toen een j Budding draaide soms zoo om, dat nie-
broer van genoemd ingezetene een bode tot mand hem kon peilen.
deze zond, om toch die lieden niet te ver-1 Budding werd nu weer leeraar hij de Af-
volccn. Dat hielp en de krijgslieden trokken eescheidenen, doch het ging niet meer zoo
nnverrirhtorzake af. vnn harte. De breuk zou eenmaal volkomen
Budding liet demp Psalm 78 21 zingen worden. De kwestie van het vrijheid vragen
en met geestdrift r 'i"t I g naar n die der Psalmberijming waren gevoe-
won en werd I 'ook! m 'ge zaken voor hem. Deze breuk kwam
deze uiliedding. |aldua:
J Zooals reeds oangestpt, was hij reeds bij
zijn optreden te Biggekerke tegen de nieuwe
'Psalmen. Deze Psalinbreijming was volgen^
hem de eerste openbaring geweest van den
I afval der Kerk en zij was, naar hij zeide,
„ingevoerd op een van God veroordeelde,
onreine manier, door onwettige, hoogmoe-
I dige en onchristelijke besluiten".
I Te Middelburg had de kerkeraad het be
sluit genomen, om de nieuwe Psalmberij
ming te handhaven. Budding was hierover
zeer vertoornd en kwam hiertegen heftig
in verzet.
I Een niets ontziende twist ontstond er door
zijn drijven. De Middelburgschc broederen
j stelden aan Ds. B. voor een Synode bij
I elkaar te roepen, om over Budding's bezwa
ren tegen de nieuwe Psalmen te handelen,
j Ofschoon hij daar wel iets voor gevoelde,
„zou hij er persoonlijk niet komen", 't Was
voor hem een uitgemaakte zeik, want zoo
redeneerde hij met de voorstanders der
Psalmen Dntheni mede:
„De Kerk in met de Psalmen van Datheen
als in een geestelijk huwelijk ver
honden. Reeds in 1580 op de Synode te tyid-
|delhtirg, en dit is later bevestigd op de Ry-
nodfl in 1618—1619. F.n alzoo zouden wij, hij
verwerping der oude Psalmen ons schuldig
[maken aan Bondsbreuk en Huwelijks-
i srhennis".
I Of zoonis Ds. Ledchoer hef later uitdruk
I te (Zie „Spiege' des Tijds". uitg. 1841):
„De oude Psalmen gaan bovenal, want zij
zijn als David in een eenvoudigon linnen
lijfrok, doch huppelend voor de ark de9
i Heeren. Hngnr (de nieuwe Berijming) dient
verdreven te worden en Sara, de echte
I vrouw, in eere hersteld".
I Woest waa Ds. Budding op den diaken
j Willem Brombscher, omdat deze voor d«
nieuwe berijming opkwam. De verstundhott»
ding werd wreed verstoord. jaar lanff
1 ifp Ds. Budding 's mans deur voorbij.
Te Vee re dreef Ds. Budding deze zaak
ten top. Op een der Februari-Zondagcn in
11838 predikte Budding aldaar cn moest er
I korkcraadsleden bevestigen. Ds. Budding
weigerde beslist de nieuwe te laten zingen,
Izooals daar gebruikelijk was.
De kerkeraad protesteerde, doch Budding
zei: „Ik wil het" en dreef zijn zin door.
Slechts weinigen zongen mee, wat de Lee
raar met toorn vervulde.
Na deze strubbel-deelde Budding nu me
de, dat hij in het vervolg slechts daar zou
prediken waar men „eenstemmig overhelde
om ook in den openharen dienst het voet
spoor der vaderen te volgen".
Een srherp conflict kon niet uitblijven.
Vast was Budding besloteh om niet langer
kerkelijk samen te leven mét de snoode
venverners der „oude Psalmen".
De Provinciale Vergadering werd bij
.elkaar geroonen on 80 Januari 1839 te Mid
delburg en dnnf deelde Ds. Budding zelve
mede, „dat hij van nu voortaan ophield
leeraar le zijn van hen, die de nieuwe be-
1 riiming bleven aankleven".
I Ten nansrho'' van al'e saampekomonen
srbeurde bii zijn bornonsbriof In stukken.
.De geldeliilcp - c-hintenls". zon zeide hij,
.die mij aan dr Gemoorde bond, was dear*
door ook mede uietigd. Daarop verliet
'hij de vergade-in-
(Wordt vrv«liMA