llirttiur geihsdft (Houratit
No 2731
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
10e Jaargang.
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
ABONNEMENT:
Per kwartaal3
(Beschikkingskosten 0.15).
Voor het Buitenland bij Weke
lijksche zending g
Bij dagelijksche zending 7
AUles bij vooruitbetaling.
Lossu nummers 5 cent.
met Zondagsblad V/2 cent.
Zondagsblad niet afzonderlijk verk-
baar.
Bureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
DINSDAG 30 APRIL 1929
AD VEHTEWTiei»!
Van 1 tot 5 regels X.lT/%
Elke regel meer 022Vt
Ingez Mededeelingcn
van 1—5 regels220
Elke rege meer 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend 0.10
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
GEMEENTEFONDSBELASTING EN
ONDERWIJSUITGAVEN.
Niemand behoeft zich te schamen, wan
neer hij erkennen moet, dat hij dc kluts
kwijt raakt bij de behandeling van het wets
ontwerp tot wijziging van de fiuancicele be
trekkingen tusschen rijk en gemeenten.
Zelfs kamerleden, die als rapporteurs de
openbare behandeling hielpen voorbereiden,
verklaren openhartig, dat ze niet altijd weg
wijs waren.
Maar dit maakt het niet onmogelijk om de
hoofdzaken te zien.
Het wetsontwerp wil, zooals men weet, de
xwaarstbelaste gemeenten eenigszins uit de
misère helpen door een gelijkmatiger belas
tingdruk. Thans betaalt men in le eene ge
meente tien procent van zijn inkomen «au
de gemeentekas, en in een andere gemeente
niets.
Daarom wordt nu voorgesteld de Gemeen
telijke Inkomstenbelasting af te schaffen en
de gemeenten bijdragen te verleeneu uit een
Gemeentefonds, waaraan alle burgers zullen
betalen. De rijkaards van Wassenaar zullen
dus meebetalen voor de veenarbeiders van
Emmen.
De regeling van deze fondsbelasting is niet
moeilijk; wel de verdeeling der gelden.
Bij dit laatste zal men rekening houden
met de noodzakelijke uitgaven, welke de ge
meente in de laatste jaren heeft gedaan.
Onder de factoren, welke dus directen ii
Vloed op de uitkeering oefenen, zijn Ce uit
gaven voor het onder wijs natuurlijk
1 grootste belang.
Maar het was in het voorstel der regeering
tamelijk onlogisch, dat zonder meer
gaven voor het onderwijs werd gesproken.
Want hierbij zijn noodzakelijke en niet-
door-de-wet-geëischte uitgaven.
De heer Lovink was van oordeel, dat
laatste uitgaven, veroorzaakt o.a. dcor kleine
klassen en boventallige onderwijzers, niet als
factor voor de berekening mogen gelden.
In aanmerking mogen alleen komen de
vit ga ven, waartoe de wet verplicht.
Pit is volkomen logisch. Als een röodë
draad loopt door heel het wetsontwerp de
gedachte, dat een betere regeling noodig is,
omdat de rijksoverheid de gemeenten tot
vele uitgaven verplicht En op die verplichte
uitgaven dient dus de uitkeering gebaseerd
te zijn.
Het was dan ook zeer inconsekwent
de sociaal-democraten, dat ze lil amende
ment bestreden en groote woorden als r e a c-
tionair en dergelijke gebruikten.
Een gemeente als Emmen b.v. beklaagt
zich er juist over, dat ze niet in staat
evenveel voor het onderwijs te doen als de
groote steden.
Wie daarom tegen het voorstel van Dr.
Lovink was, verklaarde daarmee, dat hij de
arme gemeenten geen gelegenheid wilde ge
ven het onderwijs te verbeteren.
Rechtvaardig en democratisch in hooge
mate was het voorstel van Dr. Lovink. Dat
heel de linkerzijde tegenstemde, is wel ty
peerend.
Waar nog bijkomt, dat de berekening, wel
ke de heer J. ter Laan gaf, al te onjuist was
en zijn klacht over het verlies, dat Rotter
dam zal lijden, heelemaal overbodig, want
Rotterdam behoort met Amsterdam en Den
Haag tot de limietgemeenten en valt onder
een aparte regeling.
Een enkel typisch staaltje kwam ons de
zer dagen nog weer ter oore. Voor een aan
nemer van bouwwerken, werd aan een groot
scheepvaartkantoor in daggeld gewerkt
Het loon, 10 ct boven contractloon, werd door
de arbeiders tc gering geacht.
Bespreking met de organisaties kon niet
tot actie leiden, wijl aan de bepalingen van i
het collectief contract was voldaan. De com
munisten, een revolutionairen, die geen partij
waren in het contract zijn toen in staking g~
gaan. De gecontracteerde arbeiders blev
aan het werk als woord- en plichtsgetrouwe
mensohen. Het conflict eindigde met een ver
gelijk waarbij het loon met 10 ct. per uur
werd verhoogd. Van die verhooging werden
echter de georganiseerde arbeiders buiten
gesloten.
Voor zoo iets staat men toch. Door zooda
nige houding moet men den geest
goede arbeiders toch bederven. En zoo geeft
men den revolutionairen arbeiders een pré.
Gelukkig zijn er wel onder de Christelijke
BRIEVEN UIT DE HOOFDSTAD
arbeiders, die zich niet laten intimideeren
die trachten het terrorisme van de revolu
tionairen te breken. En gelukkig mag wor
den gezegd dat dit niet zonder resultaat
blijft. De moderne arbeiders hebben de laat
ste jaren ook steviger positie genomen tegen
de revolutionairen.
Maar men stelle zióh toch niet voor, dat
dit gemakkelijk is. In de laatste dagen doet
zich opnieuw een conflict voor, waarbij het
gaat om de vrijheid van arbeid.
De strijd is aangebonden door een kleine
groep R. K. Steenzetters.
Wij lezen daarvan in het Verbondsblad „De
Volkskrant" het volgende:
Met „steenzetten" bedoelt men
transporteeren van steenen van het schip
naar den wal, of van schip naar schil
Dat werk wordt, groepsgewijze, verricht
en aangenomen, hetzij rechtstreeks van
den steen fabrikant, hetzij van tusschen
preonen. Welnu, het verrichten van
werk was sedert jaren in handen
de communistische, althans revoli
tionnaire E.M.O.S. Wilde men een kans
hebben in een ploeg opgenomen te
den, dan was aansluiting bij die uitge
sproken revolutionnaire vereeniging, die
het bedrijf voor zich had afgesloten, voor
waarde.
De toestand is van verschillende kanten
herhaaldelijk onhoudbaar genoemd. Doch
elke poging, van welke zijde ook onder
nomen, om onder dien druk uit te komen,
werd met geweld gekeerd. Dat lot onder
ging ook een poging van „moderne" zijde
ondernomen; de heeren dulden niemand
naast zich en de principalen konden
nig anders dan met de E.M.O.S.-beulen
zaken doen.
Totdat eindelijk een aantal k-'holieke
arbeiders 't juk afschudden en zelf pro
beerden werk aan te nemen. Dat was niet
gemakkelijk; ze kregen geen kans. Ten
lange-leste kon een werk wordtn aange
nomen. Op het gemeente- terrein moest.m
steenen worden gelóst en dat.zou de ka
tholieke groep doen. Doch nauwelijks
het bekend, of er werd met grof geschut
begonnen. Onze menschen werden achter
volgd, uitgescholden, mishandeld;
den ophouden. Circulaires werden op de
bouwwerken en op straat verspreid, met
het doel, 't te laten voorkomen, alsof onze
mannen onderkruiperswerk verrichten.
Uit welk laf-gepeupel die groep gevormd
wordt, moge o.a. blijken uit het volgende
voorval: de administrateur van
groep, een man, die zich in beugels
lijk voortbeweegt, is in een auto overval
len en gemeen mishandeld. De chauffci
vertikte het verder te rijden; politie kon
den man ontzetten.
Wij denken wel eens gemakkelijk ove:
strijd van onze christenmannen in de arbei
dersbeweging. Wij staan met onze critiek
spoedig gereed. W': denken wel eens gauw
dat wij het beter ouden kunnen.
Maar zouden wij tegen zulk terrorisme,
wel bestand blijken. Zouden wij den moed
hebben om lijf en leven te wagen? 't Gaat
hier om meer dan om de boterham, 't Gaat
de vrijheid van arbeid, 't Gaat om de
plaats voor de Christelijke arbeiders en de
Ch r istelij k e arbe idersbcweging.
Natuurlijk al is de strijd zwaar, ontslaat
it onze christelijke arbeiders niet van de
plicht, zioh te voegen bij de christelijke vak
beweging, niet van de plicht den zwaren
strijd der Christelijke arbeiders te strijden.
Er is nog wel iets te winnen in Amster
dam Het goweld der revolutionairen is wel
te breken. Als allen die van goeden wille zijn
zioh tegen het terrorisme verzetten, als ook
de werkgevers verstaan, dat zij toch niet ge
roepen zijn de revolutionairen „in de wat
ten" te leggen dan komen wij er wel uit
Moge onze christelijke arbeiders uit hun
geloof de kracht putten ook dozen goeden
strijd te strijden.
AREND VAN AM STEL
OM DE VRIJHEID.
In onze stad is de christelijke arbeidersbe
weging niet tot die ontwikkeling gekomen en
heeft ze niet den invloed die zij gezien het
groote aantal christelijke arbeiders hebben
kon en moest. Daar is wel vooruitgang
constateeren, daar wordt wel met ijver
energie gewerkt maar toch voelt men telkens
«veer dat het toch beter kon zijn.
sterker dan eJdprs treffen wij hier den in
vloed van communistische en revolutionaire
elementen. Niet in elk bedrijf spreekt dit
even sterk, maar b.v. in het Bouwbedrijf jn
de Metaalindustrie en voor een deel ook !n
het Transportbedrijf, moet men niet deze
groepen ernstig rekening houden.
Niet, en dit is nu weer het eigenaardige,
omdat deze groepen zoo sterk zijn. Numeriek
hebben zij nergens de meerderheid, zijn ze
overal zelfs tegenover de andere groepen een
kleine minderheid.
Maar ze durven om zoo te zeggen, alles
aan. Ze voeren een hooge toon, ze gebruiken
alle middelen, ze terroriseeren als het moet,
de meerderheid op een geweldige manier, en
hoe grooten mond onze stadgenoot -n in het
algemeen hebben, ze schijnen voor dfi groo-
ter monden van deze groepen toch altijd
weer bang.
Zoo laten ook christelijke arbeiders zich
souis meezeulen, zoo blijven er ook wel van
verre staan, om geen moeilijkheden te krij-
geen, zoo blijft de toestand ongezond en
schadelijk.
Men zou licht geneigd zijn over de hou
ding van deze arbeiders een scherp woord te
zeggen Maar men moet hierbij toch wel
hepl voorzichtig zijn. Want de werkgevers
sch'inen dikwijls, ook al om den befaamden
grooten mond, deze revolutionaire arbeiden*,
gooals wij in Amsterdam dat noemen, „in
Üa watten" te leggen.
OFFICIEELE BERICHTEN.
ONDERSCHEIDINGEN
Bij Kon. besluit is toegekend de bronzen
eeremedaille der Oranje Nassau-ordc aan W.
F. J. Hermanie, chef-vormmakcr ter zetterij
v. d. N.V Boek- en Kunstdrukkerij voorheen
Mouton en Co. te Den Haag en aan M. Buys,
winkelbediende bij de firma R. Köhno te
Zaandam.
VREEMD EERETEEKEN.
Bij K. B. is aan Mr. M. J van der Flier te
Den Haag verlof verleend tot het aannemen
het vreemde eereteeken: Officier d'Aca-
demie van Frankrijk.
AUDIËNTIES.
De gewone audiënties van de Ministers van
Koloniën en van Justitie zullen op Vrijdag
3 Mei a.s. niet plaats hebben.
RIJKSVERZEKERINGSBANK.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot tijdelijk
assistent-controleerend geneeskundige bij de
Rijksverzekeringsbank F. E. Vester, thans
tijdelijk geneeskundige bij de medische af-
dceling dier instelling.
ZUIDERZEERAAD.
Bij Kon. besluit is op zijn verzoek eervol
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
Blijkens opgave in de Ned. Staatscourant
zijn in de week van 14 tot en met 20 April
de volgende gevallen van besmettelijke ziek
ten in Nederland voorgekomen: typhus 5
(Rotterdam 1); roodvonk 311 (Amsterdam
64, Den Haag 13, Rotterdam 40); djphteritis
85 (Amsterdam 10, Den Haag 3, Rotterdam
14).
PROVINCIALE STATEN.
Gedep. Staten van Zuid-Holland ste'len
aan den A.N.W.B. en de K.N.A.C. uit de
betalen f 2048.20 als subsidie voor de reeds
in 1927 en 1928 geplaatste plaatsnaamborden,
en voorts f 7.70 voor ieder sindsdien geplaatst
of nog te plaatsen bord.
Verder stellen zij voor afwijzend te be
schikken op het verzoek van de gemeente
Bergschenhoek om subsidie voor de algeheele
vernieuwing van de Dorpsstraat aldaar.
Ook wordt voorgesteld met de Vereeniging
tot opvoeding en verpleging van idioten en
achterlyke kinderen, gevesti^i te Utrecht, een
overeenkomst aan te gaan, waarbij de provin
cies Zuid-Holland aan die vereeniging ten be
hoeve van de uitbreiding van de Dr. Mr Wil-
van den Bergh-stichting te Noordwy'k met
viertal paviljoenen, een dubbele ambte
naarswoning en bekomende werken, boven de
reeds ter leen verstrekte bedragen, op 1 Jan.
1929 pro resto groot resp. f 4S9.S92.21 I 4';
pCt. en f 125.000 4 4% 's jaars, nog een be
drag van ten hoogste f305 000 leent tegen
een rente van 4% pCt. De aflossing zal ge
schieden in ten hoogste 50 jaren. De eerstel
termijn is verschuldigd op 31 December 1931.
POSTERIJEN.
WEER POSTBLADEN VERKRIJGBAAR.
Met ingang van 1 Mei a.s. zullen weder
postbladen verkrijgbaar worden gesteld met
een zegelafdruk van ~y2 cent. De prijs dezei
postbladen is vastgesteld op 9 cent.
NED. SPOORWEGEN.
OPHEFFING STOPPLAATSEN.
Door de directie der Nederlandsche Spoor
wegen is bepaald dat met ingang van 15 Mei
a.s. de stopplaatsen Nieuwe Wetering, De
Vink en Zwanensprong zullen worden opge
heven en dat de naam van de halte Schin
op Geulle zal worden gewijzigd in Schin op
Geul en die van het station Helder in Den
Helder.
EEN JUBILEUMREIS.
De heer Van der Hoop van Slochteren
schrijft ons:
Al moge het de lente zwaar vallen zich
n den winter te ontworstelene, straks komt
de zomer, waarvoor reeds menigeen plan-
maakt: ook reisp'ianncn. Immers dan
neemt men gaarne den reisstaf ter hand,
teneinde in den vreemde geest en lichaam
te verfrisschen en oog en hart te doen ge
nieten van Gods groote werken.
Fn welk land heef* buiten onze grenzen
voor den reehtgeaarden Nederlander grooter
aantrekkelijkheid van het Nassausche land,
de parel van het Duitsche Rijk.
Zoo ergens ter wereld, dan kunnen hier
onze oogen te kost gaan, te meer waar tal
rijke oude en schilderachtige stadies, dor
pen, kasteelen, ruïnes en liefelijke bal-
'aatsen, het land bedekken.
Moge dit alles ons derwaarts trekken, de
Nederlander voelt zich in bijzondere mate
tot dit land aangetrokken door de eeuwen
oude banden, gelegd door ons dierbaar Vor
stenhuis. Hier toch stond de wieg van
beroemde Nassausche Vorstengeslacht,
't welk zoo talrijke herinneringen tot ons
hart spreken.
i dan ook een uitnemende gedachti
van de Ned. Chr. Reisvereen., gevestigd te
i-Gravenhage, Prinsegracht 4, om derwaaris
•eder van 22—31 Juli een reis te organisee-
ren. Reeds deed zij dit meermalen met groot
succes, maar dit jaar heeft deze reis een bui
tengewone bekoring.
Het voornemen is in groote verkeersauto's
in de prachtigste natuur de oude residentie's
der Nassausche Vorsten te bezoeken. Van de
residenties dezer Vorsten, die goed en bloed
over hadden voor de vrijheid van ons Va
derland, wekt Siegen de herinnering op
dc eerste tijden van den tachtigjarigen
log en zal Dillenburg een onvergetelijken
indruk raakon, reeds als geboorteplaats van
Prins Willem I. In Diez wacht het gezel
schap de viering van een schitterend jubi
leum, want Diez, de oude residentie van ons
Koningshuis, de verblijfplaats der Friesche
Stadhouders en der Prinsen van Oranje, met
zijn oud-middeleeuwsch kasteel en 't prach
tige Oranienstein, viert zijn 600-jarig be
staan. Gelegen in het hart des lands, word',
het inderdaad ook in geestelijk opzicht het
hart van Nassau Van hieruit zullen de auto's
het gezelschap voeren door de prnchtige
bosschen van den Taunus naar de wereld
beroemde badplaatsen Wiesbaden, Lan-
genschwalbach en Schlangenbad. Waarlijk
een programma, dat er zijn mag en een reis,
die niemand rouwen zal; een reis, die voor
zeker elk zal verrijken in ieder opzicht
MINISTER SLOTEMAKER
DE BRUINE.
HOE HIJ ZICH ZELF, EN HOE DE
JOURNALIST HEM ZIET.
Dc heer D. Hans reist voor „Het Vadei
land" de vooraanstaande personen af om na
een mondeling onderhoud een schetsteeke
ning van hen te maken. Thans was, naar
aanleiding van zijn succesvolle verdediging
van de Ziektewet en zijn aanstaanden 60sten
verjaardag Minister Slotemaker aan de
beurt.
„Ik ben een vechtjas. Ik ben het eigenlijk
altijd geweest En toch heb ik moeite om het
te zijn, want een schlagend argument te ge
bruiken vind ikwreed". Deze eigenaar
dige wel sympathieke verklaring legde de
Minister af naar aanleiding der opmerking,
dat hij den laatsten tijd met de Tweede Ka
mer vlotter overweg kan.
De Minister liet nog andere merkwaardige
uitlatingen ios. Voor het sociale werk voelde
hij altijd: „Op 20-jarigen leeftijd werd ik ge
heelonthouder en ik heb als geheelonthouder
groen-geloopen. Een unicum in die dagen.
Ik zag de drinkgewoonten van het volk als
oor:aak van een ontzaglijke ellende en voel
de, dat ik er zelf ook mee moest breken. Dat
heb ik gedaan".
Dat is mannentaal.
„Voor de politiek \oeldc ik nooit iets. Ik
had tot op het oogenblik, dat het algemeen
Kiesrecht met den stemplicht werd ingevoera,
zelfs nog nooit m'n stem uitgebracht. Ik was
vrij van alle politieke ambities. Toen het
algemeen kiesrecht kwam, eerst toen werd
ik lid van een partij en eerst toen ben ik
gaan stemmen, want eerst toen kwam bij
de stembus de ziel van héél het volk in het
geding
Zijns ondanks werd hij, in een paar minu
ten" lid der Eerste Kamer en van professor
Excellentie.
PerspectieL
Z'n plannen?
Excellentie, hoe zal het, als de Ziekte-1
wet definitief is aangenomen, verder gaan
met de plannen in zake de sociale verzeke
ring?
Ziet u eens. De Ziektewet heeft defini
tief antwoord gegeven op de vraag, hoe het
gaan moet met de ontwikkeling van de or
ganen, die de dragers der sociale verzeke
ring zijn. Nu zijn er allereerst drie dingen
noodig. Ten eerste zullen nader bepaald
moeten worden taak cn organisatie der over
heidsorganen: Raden van Arbeid. Verzeke
ringsraad, Rijksverzekeringsbank. Ik heb er
juist een advies over gekregen van den Hoo-
gon Raad van Arbeid.
Ten tweede zullen we moeten zoeken naa
eenheid in de omschrijving van hen, dk
verzekerd zijn in de Ziektewet, de Invalidi
teitswet, de Ongevallenwet, eenheid dus
BOND VAN CHR. GEREF. J.V.
Op Hemelvaartsdag a.s. zal in de Chr.
Geref. kerk te Zwolle de jaarvergadering
worden gehouden van de Overijselsche af-
deeling van den Bond van Chr. Geref. J.V.
i Nederland.
In de middagvergadering komen verschil
de omschrijving van het begrip arbeider.
Ten derde zullen de verschillende voor
zieningen, die we hebben, in elkaar gescho
ren moeten worden. We moeten dus komen
tót unificatie en daardoor tot vereenvoudi
ging, meer overzichtelijkheid, besparing.
En de arbeidswet. Excellentie? Het pu
bliek heeft geen duidelijk overzicht van de
situatie in zake die wet.
U weet: reeds ingevoerd is dat deel der
Arbeidswet, dat betrekking heeft op den
beid in fabrieken en werkplaatsen en in
plegingsinrichtingen. Met 1 Januari 1930
zullen worden ingevoerd: le. het gedeel
dat betrekking heeft op de winkels; 2e ei
wekelijksche rustdag voor chauffeurs bij on
dernemingen; 3e. een wekelijksche rustdag
voor toonkunstenaars en bioscopen.
En'de rest der Arbeidswet? De kanto
ren? De apotheken? De koffiehuizen en ho
tels?
Daaraan mag ik m'n opvolger niet binden.
Dit mag ik echter wèl zeggen: hij zal zien
op het standpunt moeten stellen, dat dc wel
er is, zoodat de volledige invoering er van
normaal moet worden genoemd. Hij behoefi
dus nooit te verklaren waarom hij die in
voering doet, hij moet zeggen waarom hij
haar laat.
Natuurlijk wordt de invoering heheerscht
door de economische gevolgen er
door de mogelijkheid van de controle op de
naleving. Maar zij moet komen
Het slot van liet interview, waarvan we
slechts een gedeelte gaven, ging over
Preeken.
't Was al laat geworden. Al óver koffie
tijd, op den Zaterdagmiddag. De kamer lag
als het ware geruischloos, als weggestorven
in dit groote departement. Ik mocht niet lan
ger vragen.
Dus, Excellentie, de duizend technische
détails van uw werk overrompelen u niet?
Het lichaam veerde op, een breed gebaar,
de armen wijd uitgespreid over het groote
bureau.
Ziet u hier iets liggen? Neen, hè?
Schoon? Iedere week is al lijd alles afge
werkt. Ik moet beslissen cn dus doe ik het!
Ja: de minister „zit or in". D.w.z. in den
goeden zin van het woord. Hij zit nu in de
kwesties, die hij behandelen en beslissen
moet, hij ziet de groote lijnen van z'n plan-
uen voor zich, hij groeit, hij wil hervormen,
verbeteren, maar voorzichtig, geleidelijk, om
het ingewikkelde raderwerk van het econo
raische leven niet te schaden.
Hartelijk dank. Excellentie!
De kamerbewaarder, welvarend, blozend,
door z'n ministeh van bruidegom tot huis-
ader gepromoveerd, doet mij weer denken
aan het woord:
Op 7 Juli ben ik demissionair, dan ga
weer geregeld preeken!
Tenzij (zoo voeg ik er hij), tenzij 's minis
tors plaats blijft op het departement ed in
het parlement. Waar toch altijd nog een
goede kans op is, voor dezen ernstigen en
bekwamen werker. Dan zal de kansel nog
n,,en op hem moeten wachten
In het Bezuidenhout hing de kruidigscher-
pe stralendsterkende sfeer van <ien voor
jaarsdag.
DRENTSCHE
KANAALMAATSCHAPPIJ.
NEDERLAND-BELGIE.
DE ANNEXATIEPOLITIEK IN BELGIË.
De houding der sociaal-democraten.
Verschenen zijn de eerste nummers van
een periodiek, getiteld „Nederlandsche bla
den voor Staatkunde", dat op ongeregelde
tijden te Utrecht (Maliebaan 115) zal ver
schijnen.
Deze eerste nummers behandelen o<-<n-
derwerp, dat nog steeds in 't midden der
algemeene belangstelling staat.
Van Belgische zijde wordt telkens weer
opnieuw ontkend, dat in 1919 te Parijs door
België annexionistische desiderata zijn ge
steld; en van socialistische zijde wordt niet
grooten ophef beweerd: wat er ook van waar
moge zijn, onze partijgenooten deden nood
mee en denken niet aan annexatie.
De roode pers in ons land eet dat voor
zoete koek op, want de ontwapenings-ver-
kiezingsactie zou van elke andere opvatting
slechts schade hebben.
Daartegenover staat, dat zij, die de vrede,
maar ook de waarheid lief hebben, geen
valsche gerustheid willen kweeken en dus
de zaak zien, zooals ze is.
In het bedoelde opstel nu toont Mr. A. J.
van Vessem met officieele verklaringen en
data onweerlegbaar aan, dat België zoo lang
mogelijk vasthield aan zijn annexionistische
eischen en dat de sociaal-democratische mi-;
nisters in België daarmee ten einde toe
hun instemming betuigden.
Toen de groote mogendheden begin 19lt
de Belgische eischen inzake Neder'andsc:;
grondgebied afwezen, nam men ten slott
genoegen met dc Waalsche kringen Eu pc
°n Malmedy.
Maar nog op 20 Mei verklaarde de beo
Hijmans te Parijs, dat men de Nederlandschi
voorwaarde om bij de herziening van ho
traat van 1839 de territoriale toestand
buiten bespreking zou laten, niet kon inwil
ligen.
„De Belgische afvaardiging daartoe bi
hoorden behalve de heer Hymans, de heeren
Van den Heuvol cn Vandervelde is van
oordeel, dat men het veld der herziening
niet willekeurig kan begrenzen".
En op denzelfden dag verliet te Rrw
de beiuchte Geheime Instructie aan dc L
gische agenten in Nederlandsch Limburg
het Departement van Buitcnlandsche Za
ken! In deze instructie werd o.a. gez.pgd:
„Op dit oogenblik moet ieder Rplgiscl
agent in Limburg naar de mate zijner krach
ten medehelpen aan de voorbereiding van
den terugkeer dezer provincie tot het moe
derland, geen enkele gelegenheid verzuimen
om aan de Limburgers te toonen, dat hun
belang aan de zijde van België is
Om dc mede-verantwoordelijkheid van «J<
socialistische leden der Regeering voor dez-
politiek vast te stellen is het van belang in
herinnering te brengen, dat de Geheime In
stnictie niet door de Be'eische Regoeritvi i
verloochend, maar dat da Belgische Rege
ring in een Nota, in antwoord op het pre
test der Nederlandsche Regeeiiny, de«e an
nexatie-actie in Limburg voor geoorloofd
heeft verklaard, omdatdeze actie dateer
de van vóór 4 Juni.
Op 4 Juni n.l verscheen de Resolutie dor
Mogendheden, „dat hij de herziening der
erdragen van 1839 uitgesloten waren over
gang van territoriale souvere'niteit en ves
tiging van internationale servituten".
roode nors zal zich van dit gedocu
menteerde stuk niet kunnen afmak-n door
wat te schimpen op de „stokebrand Van V
sem", want als deze schrijver dn-ra
chuldig staat, dan stookt hij met matera.,
dat door dc roode Belgische ministers gele-
ZUIDERZEEGEMEENTEN BIJEEN.
Vorige week werd in Amsterdam de jaar-
ergadering gehouden van de Vereeniging
an Zuiderzeegemeenten, welke door vert.
eemvoordigers van een dertigtal Zuidrrzci
gemeenten werd bijgewoond.
De voorzitter, de burgemeester van Fdarn.
tf in zijn openingsrede een overzicht van
hetgeen in het afgeloopen jaar werd ver
richt en het werkprogramma voor 1929. Hij
hier voornamelijk op de uitvoering der
Zuidorzoostounwet en meende, dat er toch
in menig opzicht reden was tot groote tevre
denheid. Vooral de wintel-steunregeling, de
steun voor opleidingen en tewerkstelling bij
de Zuiderzeegemeenten gaf reden tot erken
telijkheid jegens de Generale Commissi'-
met de uitvoering dier wet heiast.
pogingen, om van Regeeringsweg•-
schade'oos gesteld te worden wegens ver
mindering van inkomsten en derving van
bronnen van inkomsten voor de gemeente-
tengevolge van regeeringsdaden. hebben nou
niet het gewenschte resultaat opgeleverd of
zijn nog bij de Regeering aanhangig, zoodat
te dezer zake het bestuur nog diligent is.
JOURNALISITEK.
De heer P. Stecnhoff treedt af aLs hoofd
redacteur van „Het Centrum".
Naar de „Stichtschc Post" verneemt, zal
de heer P. Stecnhoff zijn functie als hoofd
redacteur van .Het Centrum" met ingang
n 1 Mei neerleggen.
De heer Stecnhoff zal dien dag 45 jaar on
afgebroken aan „Het Centurm" zijn verhou
den. Hij trekt zich tenig wegens reorgani
satie-maalregelen in het beheer van het
blad. welke o.a. ook geleid hebl>en tot h -t
uittreden van Mr. P. J. M. Aalberse uit de
hoofdredactie.
ARME MAN.
Het zijn wel veelbewogen dagen voor de
kamerkandidaten, die een twijfel.-cht ge
plaats kregen op de lijsten. Wie zoo iets, of
iets dergelijks (b.v. als candidaalbotuurs
lid van een jongi lings- of pluimveevereeni-
ging) heeft meegemaakt, voelt met de
slachtoffers, die alleen 'a lands welzijn cn
welvaren beoogen, mee.
H ij woonde op een mooie, witte villa; te
midden van veel natuurschoon en van een
burgerij, welke hem als hoofd der gemeente
eerde.
Maar hij verliet huis en hof en positie om
te zweven over dc politieke velden, want
daar zou hij niet alleen een gemeente, maar
heel ons volk kunnen dienen.
En de Vrijheidsbondsche lijst bood
hein een vrij goede plaats.
Daar, bij de echte liberalen, waar men de
vrijheid mint, voelt hij zich thuis. Want,
Mr. Boon zei het nog pas met een variant
op een historische legende: de liberalen
vormen het ruimst denkend deel der
natie.
Hij zou dus niet heelemaal tevergeefs zijn
hurgemeestcrsnmht opgeofferd hebben; een
Kamerzetel valt hem vast toe. Ondanks de
7ure opmerking van „Het Vaderland dat
hij zelf niet en niemand er aan denken zal
om hem fractie-voorzitter in de Tweede Ka
mer te maken.
Maar hij was het weer geheel eens met
dit blad, toen het schreef:
„Wij liberalen stellen terecht grooten
prijs op onze persoonlijke vrijheid, .-n zoo
hebben wij dan ook nooit gewild, dat ons
individu zou opgelost worden in de poli
tieke partij. Waarin Vrije-Liberalen en
Unie-Liberalen ook in den loop der jaren
van elkander verschild hebben, niet daarin,
dat zij den eisch stelden dat hun Kamer
leden absoluut vrij bleven in het uitbren
gen van hun stem, over welk ontwerp ook,
dat nooit de meerderheid van de Kamer
fractie daarin de minderheid kon binden".
Prcies, dacht hij, zoo liberaal ben :k ook
en altijd geweest: absoluut vrij iu het uit
brengen van de stem, over welk ontwerp
ook. Met het wetsontwerp inzake de sa
menstelling van de Indische Volksraad ben
ik het niet eens; ik verklaar er mij dus
tegen.
Wacht even. zei toen het liberale „Va
derland". Absoluut vrij, bij elk ontwerp...,
zeker, zeker: maar dit ontwerp is eigenlijk
van Mr. Fork, dc partijleider; daarom stem
den ook alle liberalen in de Tweede Kaïner
vóór en daarom moogt gij er niet tegen
zijn.
En dus,
liberale statenleden! werpt Jhr. de Mu-
rnlt („een zich noemend liberaal") uit da
Eerste Kamer en brengt Mr. Fock er in.
Dat eischt de toepassing van het liberale
beginsel èn uw persoonlijke vrijheid
HET PACHTVRAAOSTUK.
In Friesland is door grondbezitters een
.creenigmg gesticht uit ontevredenheid over
de Friesche Mij. van Lmdhouw, welke h. i.
te radicale neigingen heeft betreffende 1e
oplossingen van liet pachtvraagstuk.
De nieuwe vereeniging meent, dat genoemd
raagstuk te wijten is uun de omstandigheid
dat op het oogenblik de vraag naar lanae-
njen het aanbod overtreft. Dat hierin geen
verbetering is te brengen door nadere werte-
lijke regeering -
verhuuiders en
lossing van het -
ouden
MR. G. BAKKER, t
Mr. G. Bakker, advocaat te Apeldoorn en
president-commissaris van de N.V. tot ex
ploitatie van het daeMnd „Nieuwe Apd
doornsrhe Courant" is in den leeftijd van
47 jaar plotseling overleden.
lende belangrijke zaken aan de orde, o m. i thans onderh™ L™ i00
verkiezinp van e™ tweetal bestnuisle.len „n„ar, L" L Jln v'°°a '"a c
en wijziging van liet reglement der nt.lcc „Z t'tN™rdsrhe Schut
ling, speciaal hel, ellende de wijse van he Hel mL" rdam
.erkiezing. Verder zal dan de heer rtpn
ontslagen met dank Dr. F. Posthüma, oud- W. Meiinhaut. van Apeldoorn, het onder
minister van Landbouw te Den Haag, als lid werp: „De geest van den tijd en de ziel van
en ondcr-voorzi'Aer van den Zuidcrzoeraad den jongeling" inleiden, terwijl 's avonds'sterdam voor mechanisch bewogen vaartui
en ie benoemd tot lid en ondervoorzitter van Da. H. Biesma. van C-roningen, een opwek- gen onder nader vast te stellen
dien Raad Ir. H. Wortman, te Den Haag kende rede hoopt uit te spreken. Jden opengesteld zal worden.
I hiervoor
nan den directeur der Mij. toestemming
evrnngd wordt, terwijl dit naianr nn de
•ndienststelling der nieuwe sluizen he» ge
beele knnnnl van Meppel tnt Niemv-Am-
Land- en Tuinbouw.
brengen door nadere wette--
in de verhouding tusschen
huurders, doch dat de op-
raagstuk nu worden go-
uitbreiding der cultuuurgronden
lonr ontginning en bespoediging der droog-
l uging van «le Zuiderzee eenerzijds en door
lanmocdigen van meer intensieve cul-
dcr bestaande cultuurgronden ander
zijds, als ook «lonr bevordering der emigratie.
De regeering «Ment giootere bedragen voof
den landbouw beschikbaar te stellen.
De landerijen van het burgerlijk armhe-
uur te Snlkzwnng (Fr.) brachten op ƒ2205
tegen ƒ1901 in 1928 en ƒ1500 in 1927.
darwinti lpen en vorst.
In „De Veldbode" lezen wij:
Tusschen onze vaste planten hebben we in
October een honderdtal Darwintulpen gezet
deze absoluut niet gedekt Deze zijn prach
tig door den winter gekomen en staan al
flink, krrchtig en gezond boven; de bollen
hebben zich den geheelcn winter in den bard
bevroren grornl bevonden zonder dat *t ze iets
heeft gehindsrd. Over een paar maanden,
wanneer we iets naders te vertellen weten
1 en wat niet geleden heeft of
bevroren is, komen we eens op dit onderwerp
terug.
DE vorstfchade in DE BLOEM-
bollenstreek.
„Het Kweekersblad" deelt mee, dat te
Jsserbroek en Rooversbrock van tulpen, nar-
icussen zeer veel bevroren zijn.
ssen zijn het vooral de Golden
Spur en Laurens Coster, welke bijna totaal
weg zijn, terwijl verschillende partijen Empe
ror, Empress, King Alfred, Victoria e. a. voor
het grootste gedeelte bevroren z\)n.
Van de croeusscn heeft de gele het meest
geleden, en is voor het grootste gedeelte weg;
doch ook de soortcrocussen zijn bjj enkele
kweekers wel voor de helft bevroren. De tul
pen hebben in deze streek eveneens enorm
geleden. Voor velen is het niets minder dan
een ramp.
DE PAARDENFOKKERIJ IN AMERIKA.
In Europa wordt over de paardenfokkerij
geklaagd. Daarentegen komt er in Amerika
leven in deze fokkerij en vermeerdert de vraag
naar paarden in den akkerbouw. Bovendien
wordt de waarde van paardenmest hooger ge
schat.
Het Amerikaansche ministerie van landbouw
is van meening, dat de ontwikkeling van don
landbouw weer terugvoert naar het paard, en
wel om de volgende redenen: het kost minder
b\j aankoop; het is billijker in gebruik dan de
motor; het verlangt peen uitgaven in geld al*
„stookmateriaalhot brengt zelf zijn opvolger
ter wereld; het heeft een grooter arbeidsveld;
het is een krachtreserve in tijd van nood;
UITVOER VAN EIEREN NAAR ENGELAND m<?n kan r P vertrouwen en het i« te
Naar het „Ned. Weekblad voor Kruide- cbruiken voor I soorten vn gronden en
erswaren" verneemt, ondervinden Neder- drijven. IV Vr van «i kKerfl in het
ndsche exporteurs in eieren groote moe lijk- Amerikaans*-' ie mdhouw haalt
...den bij don invoer van eieren in Engeland, zelfs een woord aan van den «!-.r cteur ecner
Honderden kisten zijn door de Engelsche dou- landbouwbank: „iedere boer onder onze klan-
ane in beslag genomen wegens onduidelijke l ten, die bankroet maakte, kon ten slotte dca
stempeling. I motor daarvan de schuld geven.''