|)irumr getiksrtjr €mrmt
f Op GOEDEN VRIJDAG zal ons
blad niet verschijnen. De bureaux
zijn dien dag geopend tot 1 uur.
2-
s4 66ttf
48 03#
2.49" m
I VM
ABONNEMENT!
Per kwartaal 3.25
(Beschikklngskostcn 0.15).
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending 8.—
Bij dage>lijksche zending m 7*—
Allies bij vooruitbetaling.
Losse nummers 5 cent.
met Zondagsblad 7% cent.
No 2704
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Bureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
WOENSDAG 27 MAART 1929
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
rEERSTE BLAD.
Wie zich heden abonneert op ons
blad, met ingang van 1 April a.s.,
ontvangt de tot dien datum verschij-
«2* pende nummers GRATIS.
87).
84#
80
75).
- 75#
75
- 74«
9»#
107#
108#
i 08#
95
100#
- m
62#
<r 69#
- 10411
- 86#
- 95#
96#
- 97#
60#
I - 101#
670 674
97#
i
8 k. 36
w. kr. 106
2e t
j LOODSMANNETJES.
De schoolboeken leeren, dat sommige, nog
al vraatzuchtige visschen, altijd vergezeld
zijn van een kleine collega. Ziet de zeevaar
der zoo'n loodsmannetje, dat zegt hij, zeker
te weten dat er een haai in de buurt is.
Zonder nu een politieke partij, welke ook,
te willen vergelijken met een haai, hoewei
ze in geoorloofde gulzigheid e.'lcaar niets
toegeven en het derde der vergelijking zeker
aanwezig is, mag toch gezegd, dat alle par
tijen één of meer loodsmannetjes in de buurt
hebben. Ja, hoe dichter we de fatale datum
der candidaatstebing naderen, hoe meer het
aantal dezer parasiteerende partijtjes in aan
tal toeneemt.
Met uitzondering van de vrijzinnig-demo
craten, die er althans officieel nog geen last
van hebben, hechten zich dissidente groe
pen aan de groote partijen vast, gelijk gar
nalen aan een walvisch.
Anti-revolutionairen en Christelijk-histori
echen weten reeds sedert langen tijd hoe
bij wijze van spreken de horzels het paard
kunnen plagen; de Roomsch-kath. partij
scheen minder last te hebben van de zieke
lijke Arts-groep, doch ze kreeg er thans eeu
paar loodsmannetjes bij, al verschuilen deze
Zich nog tusschen het zeewier.
Wat de S. D. A. P. nog te wachten staat.
U moeilijk te zeggen; en wat de Vrijheids
bond nob boven het hoofd hangt, evenmin.
li Jilaor dit is zeker, dat een groot aantul
121# ttemmen bij de komende verkiezing, óf in
761 .volstrekten, óf in betrekkelijken zin te loor
-1 telgen.
ja volstrekten zin, omdat talrijke groepjes
niemand in de Kamer zullen kunnen bren
gen; in betrekkelijken zin, omdat "de geko
zenen slechts afbrekend werk kunnen ver
richten.
Dat feitelijk geen enkele partij aan de af
brokkeling ontkomt, is tot op zekere hoogte
een voordcel; de kleine groepjes neutrali
seeren elkanders invloed cn de politieke ver
houdingen veranderen er niét veel van; al
kunnen de gekozen dissidenten wel zekere
parlementaire groepeering moeilijk maken.
Doch, hoe dan ook, het is een kwaad. Want
verbrokkeling, tenzij om werkelijk princi-
pieele redenen, blijft een kwaad; het knaagt
aan de gezondheid van het partijleven en be
derft de politieke verhoudingen.
Dit kwaad is ongetwijfeld zoo niét moge
lijk gemaakt, dan toch in hooge mate bevor
derd door het tegenwoordige kiesstelsel.
Eenerzijds is er het gevaar, waarop de heer
'de Vos van Steenwijk, zonder tegenspraak
le ontmoeten, in de Eerste Kamer wees, toen
hij beweerde, dat het gros der kiezers niets
te zeggen heeft over de candidaatstelling.
En in de tweede plaats leidt dit er juist
toe, dat ontevredenen eigen partijtjes stich
ten en eigen candidaten stellen en zoodoen
de de verwarring al meer vergrooten,
't Is dan ook te begrijpen, dat de heer
Colijn in de Eerste Kamer de verzuchting
slaakte: Men zou ook het geheele stelsel
kunnen opruimen!
De last, welke de loodsmannetjes bèzor-
£en, is zeer groot.
j BELANG BOVEN BEGINSEL.
Het gevaar der kleine partijtjes is daarom
zoo groot, omdat bet meestal belangengroe
pen zijn en het beginsel in het gedrang
komt.
De arbeiders zijn ontevreden over den
tragen gang der sociale wetgeving; de boe
ren klagen over le weinig belangstelling;
middenstanders protesteeren tegen te veel
rcgeeringsbemoeiïng; waarlijk iedereen
weet wel een letter voor zijn ketterijen te
.vinden.
Zulke menschen lijden aan kortzichtigheid
cn zij missen de noodige zelftucht; ook ver
gissen zij zich altijd in de beteekenis van
hun daad.
Mr. Heemskerk wees daar indertijd op in
'deze woorden:
„Aan de staatkundige ontwikkeling hapert
bij velen niet weinig. En voor de Christelijke
arbeidersverenigingen bestaat altijd de vei-
zoeking om zich af te scheiden van de partij
tot welke haar leden, krachtens hun ge
loofsbeginsel, behooren, en tot zelfstandige
formatie eener Protestantsch-Christelijke of
Roomsch Katholieke arbeiderspartij over
gaan.
Het Is een verzoeking, en als zoodanig te
Kennljden; de anti-revolutionaire, christelijk-
historische en roomsch-katholieke partijen
beoogen krachtens hun beginsel verzoening
tusschen de verschillende standen door be
hartiging van ieders recht. Haar leiders stre
ven daar ook naar. Maar met het bestaan
der verzoeking moet rekening worden ge
houden."
Dr. Nolens sloot zich daarbij aan toen hij
sprak over belangenvertegenwoordigers en
„Men zou bij wijze van standenvertegen-
woordiging den belangenstrijd hier in de
Kamer brengen en met het dienen van het
algemeen belang zou het gedaan zijn."
En Dr. Schokking liet deze waarschuwing
„Het valt moeilijk te ontkennen, dat het
kiesstelsel van de evenredige vertegenwoor
diging, zooals wij het ten onzent hebben, aan
het streven naar belangenpolitick niet de
minste rem aanlegt, maar hst tegemoet komt
en gelegenheid biedt om daaraan den teugel
te vieren.
Intusschen, al kunnen we het streven ver
staan, dit dringt slechts te meer om op het
bedenkelijke daarvan het oog te richten en
een „halt" toe te roepen aan hen, die gevaar
loopen op dien weg mee te gaan.
Want, een dusdanige opvatting van ons
politieke leven moet uitloopen op ontbinding
van het parlementaire stelsel cn zou de voor
bereiding blijken te zijn tot den chaos der
anarchie en de dood der democratie."
Deze waarschuwing moet gehoord worden:
wie belang boven beginsel stelt, dwaalt van
den goeden weg afl
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN.
UITVOER VAN RUNDVEE NAAR BELGIË
De "minister van binnenlandsche zaken
brengt het onderstaande ter kennis van be
langhebbenden:
In verband met de voorbereiding van
maatregelen, welke door de Belgische auto
riteiten" zullen worden voorgeschreven ten
aanzien van voor uitvoer naar België be
stemde runderen, zal de uitvoer naar dat
land van rundvee op 30 Maart niet mogelijk
zijn en vermoedelijk eerst na 16 April we-
">r kunnen geschieden.
Van het bovenstaande, zijn uitgezonderd
Jeren, welke bestemd zijn om in de Belgi
sche quarantaine-stalleü te worden geslacht
RECHTERLIJKE MACHT.
Bij K.B. is aan Mr. Dr. H. W Hovy eer
vol ontslag verleend als plaatsverv. lid van
het distrih gerecht te 's-Gravcnhage:
aan Mr. F I. J. Jansen eervol ontslac
vereend als I'd van de enkelv. kamer voor
burgerlijke kinderz., tevens belast met de
beh. van kinderstrafzaken van de recht
bank te Maastricht.
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij K.B. is aan den maj. P. W. Scharroo
van het reg. genietroepen, vergunning ver
leend tot het aannemen en dragen van de
ordeteekenen van ridder le kl. in de Orde
an het Zwaard van Zweden.
RIJKSGEBOUWENDIENST.
Bij K.B. is bevorderd tot districtsbouwk.
bij den Rijlcsgeb.dienst W. F. L. van Leeu
wen, thans bouwk. ambtenaar, le kl. bij
voorm. dienst.
VOOGDIJRADEN.
Bij K. B. is aan Mr. J. G. C. M. Walter,
secretaris van den Voogdijraad te'Roermond,
uit die betrekking eervol ontslag verleend
onder dankbetuiging.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Bij K. B. is:
lo. aan Mr. II. A. Hartogh, die krachtens
art. 3 van de Spaaibankwet periodiek af
treedt als lid van den raad van toe-zicht op
de'Rijkspostspaarbank, dank betuigd voorde
door hem aan den lande bewezen diensten;
2o benoemd tot lid van voorn, raad Mr.
P. Hofstede de Groot, te Amsterdam, dir.
van dc Amsterd. Bank.
AUDIËNTIES.
De wekelijksche audiëntie van den Min.
van Waterstaat za', in plaats van op 1 April
a.s. worden gehouden op Dinsdag 2 April
d.ajv., des nam. o-m 2 uur.
HOFBERICHT,
DE KONINGIN NAAR HET LOO.
Wij vernemen dat H. M. de Koningin het
voornemen heeft om na Paschen voor eeni-
gen tijd naar het Loo te vertrekken.
DE COMMISSARIS DER
KONINGIN.
GEEN SPREEKUUR.
De Commissaris der Koningin in Zuid
Holland zal verhinderd zijn Woensdag
3 April a.s. audiëntie te verleeneiv
BOOTTREIN STOOMVAART-MIJ
„NEDERLAND".
Het Agentschap van de Stoomvaart-Maat
schappij ..Nederland", de firma Kuvper, van
Dam Smeer te Rotterdam, meldt, dat de
boottrein van het s.s. „Prinses Juliana",
hetwelk 29 dezer te Genua wordt verwacht
Zaterdagmorgen, 30 dezer, om 9.52 uur aai
het Maasstation te. Rotterdam zal aankomen
Aankomst te 's Gravenhage 9.45 (S. S.
station.)
Blijkens het Voorloopig Verslag van de
Eerste Kamer over de begrooting van het
Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie eni
Telefonie uitten enkele leden hun onbevre
digdheid over de postbestellingen hier te
lande. Zij waren van oordeel dat op het
platteland de eerste bestelling veelal te laat
komt in sommige gevallen eerst tegen
tien uur en spraken den wensch uit dat,
nu de vierde bestelling in vele plaatsen
weer hersteld is, dit spoedig zal geschieden
in alle plaatsen waar zij vroeger bestaan
heeft en nog met opnieuw is ingevoerd.
DE TELEFOONTARIEVEN.
DE MEENING VAN HET VERBOND VAN
NEDERL. WERKGEVERS OVER DE
HERZIENING.
Het bestuur van het Verbond van Neder-
landsche Werkgevers heelt het volgende
adres gericht aan den Minister van Water-
Ons bestuur nam er gaarne acto van, dat
het in uitzicht gestelde gesyrekkentarief
eenigszins zal worden verlaagd, nl. van 3
cent op 2j/2 cent en dat tijdelijk een zekere
reductie voor hen. die veel te.efoneeren. zal
worden verleend. Hiermede is intusschen
onvoldoende aan onze bezwaren tegemoet
Het is een groot bezwaar, dat de invoe
ring van het gesprekken-tarief een verhan
ging der telefoonkosten tot het twee-, drie-,
vier-, ja soms vijfvoudige van het tegen
woordige bedrag zal beteekenen
Industrie en handel hebben, zooals bcgrij-
grijpelijk is, thans het gevoel, dat 'n mas
sale uitbreiding der telefoonnetten wordt
geforceerd ten koste van de tegenwoordige
abonné's. zonder dat door hen op die nieu
we aangeslotenen in eenigszins betcekenen-
de mate wordt prijs gesteld.
Het spreekt intusschen vanzelf, dat men
overigens tegen uitbreiding van het tele
foonverkeer geen bezwaar zou hebben, wan
neer al of niet met verhooging van het
grondbedrag het gesprekkontarief zóó laag
gesteld werd, dat geen noemenswaardige
verhooging van telefoonkosten voor het be
drijfsleven zou ontstaan
Dit schijnt echter technisch onmogelijk
te passen in de plannen voor de toekom
stige ontwikkeling van het telefoonbedrijf:
de verdeeling van het land in 22 districten,
waarbinnen vol-automatisch verkeer kan
plaats vinden. Het lokaal-gesprekken-tarief
moet dan de eenheid vormen, waarop het
tarief voor interlocale gesprekken binnen
liet district wordt opgebouwd. Nu reeds
heeft het hoofdbestuur bekend gemaakt, dat
het tarief voor een interlocaal gesprek over
een afstand van circa .7% K.M. op 10 cent
behoort te worden gesteld. Aangezien de
tegenwoordige techniek der automatische
tellprs niet toelaat meer dan vier eenheden
aan te slaan, moet men wel automatisch te
rugvallen op een tarief voor locale gesprek
ken van 2cent.
Hier ligt de kern van de zaak. Tedere
motiveering van het gesprekkontarief met
verwijzing naar de kosten, die daardoor
moeten worden goed gemaakt, verliest haar
beteekenis. wanneer de nog in ontwikke
ling zijnde techniek der tel automaten on
vermijdelijk tot een vaststelling op 2%
cent dwingt.
Het besluit tot invoering van het vol
automatische distri ets-verkeer 'op dit oogen-
blik is dus de oorzaak, dat reeds thans een
gesprekken-tarief moet worden ingevoerd,
dat tot veel te hooge kosten voor liet be
drijfsleven zal leiden. Hiertegen rijst ern
stig bezwaar. Dringend wordt daarom ver
zocht niet tot den ontworpen maatregel
over te gaan, alvorens de techniek zoover
gevorderd is, dat de automatische tellers
meer dan 4 eenheden kunnen tellen, waar
door liet mogelijk lean worden, het ge
sprekken-tarief minder hoog te stellen.
Mocht uwe Excellentie tot ons leedwezen
daartoe niet bereid gevonden worden, zoo
vertrouwt ons bestuur, dat zij, ter tegemoet
koming in de kostenvermeerdering, die voor
het bedrijfsleven van het tegenwoordige
plan het gevolg zal zijn, een ruime reduc
tie op de rekeningen zal willen verleenen,
die stijgt naarmate meer gesprekken per
maand gevoerd worden.
NEDERL. JOURNALISTENKRING.
JAARVERGADERING TE ROTTERDAM.
De Nederlandsche Journalisten-kring heeft
te Rotterdam zijn jaarlijksche algemeene
ledenvergadering gehouden, die druk. be
zocht was.
De Voorzitter, de heer D. Hans herinner
de in zijn openingsrede aan eenige belang
rijke gebeurtenisen uit het afgeloopen jaar.
De rekening van den penningmeester over
192S sloot op een ontvangst van f 8324.20 met
een batig saldo van f2347.63. De weerstands-
kas toont een bezit van f32 265. Aan pen
sioen-premies werd hij de Nationale te Rot
terdam gestort f45.623.
Besluit 11 werd over 1929 in de weerstands-
kas 15 pCt. der inkomsten te storten (vorig
jaar 10 pCt.)
Ook de begrooting voor 1929 werd met een
geraamd eindcijfer van f 9107.63 goedgekeurd.
Tct bestuursleden werden herkozen de
heeren D. Kouwenaar en L. Schotting, bei
den te Amsterdam; tot voorzitter der com
missie van advies de heer N. D. Kuiper
('s-Gravenhage)tot redacteur en plaatsver
vangend redacteur van De Journalist, resp.
de heeren W N. van der Hout ('s-Graven-
hage) cn D. Kouwenaar (Amsterdam.)
Tenslotte wérd ook goedgekeurd het jaar
verslag van den secretaris, den heer W. N.
vander Hout. De Kring telde op hét eind
van het vorig jaar 524 gewone en. 1,08 bui
tengewone leden.
Dr. RITTER WIL INLICHTINGEN GEVEN.
Tijdens de vergadering van den Kring,
waarbij de litrcchtsche publicatie hcspi
ken werd, kwam een telefonisch bericht in
van Dr. Ritter, dat hij zich ter beschikking
stelt van het Kringbestuur voor het geven
van nadere inlichtingen.
Het bestuursbeleid werd goedgekeurd.
De heer Ed. Polak stelde na de besprekin
gen de volgende motie voor:
„De vergadering. gehoord het debat,
oreekt zijn volledig vertrouwen
ALLES VRIJ?
Men schrijft 011s van geachte zijde:
Telkens weer, als men kennis neemt van
'at zoo aan het publiek te lezen gegeven
'ordt, bijv. als men op een openbare Lees
zaal de kranten en tijdschriften inziet, komt
men tot de conclusie, dat het zoo grof en
zoo godslasterlijk niet zijn kan, of wie het
woord wil in ons goede Nederland, die
krijgt het en van afkloppen is. geen sprake!
Ik heb het Tijdschrift „Nu" in 1928, op
een Leeszaal eenige malen ingezien, en heb
verbaasd gestaan' over de godslasterlijke
taal in de „Mijmeringen van een Godzoeker"
In de Tribune van 26 Oct. '28 was een
stuk te lezen over een filmvertooning, bij
een feestelijke gelegenheid in Breda, bijge
woond door de Vorstelijke familie. Onder
het opschrift: „Huichelarij" las men daar
in dat artikel: „Welk walgelijk schouwspel
door onze, van dergelijke in dé practijk
uitgevoerde moorden vet en rijk geworden
vorstenfamilie, .met ..handgeklap- werd be-
In hetzelfde nummer las men een bericht
van een Christelijke Zangvereeniging, die
in een gevangenis gezongen had voor de
gevangenen; waaraan de walgelijke opmer
king werd toegevoegd: „eigenaardig dat die
lui zoo goed weten, waar ze thuis hooren"
maar daarbij de misselijke en profaneerende
wensch: 't zou lollig worden wanneer de
Heer er in eensklaps de brui aan gaf, en ze
in de gevangenis in den steek liet".
Later tijdens de crisis in de ziekte van
Koning George van Engeland kon men le
zen: „Do koning van Engeland gaat dood.
Nu de Kroonprins terug is, kan de koning
dood gaan".
Dit zijn maar een paar dingetjes die ik
eens aantcekend.c. Vandaag, dat is 1 JFehr
het blad inziende, vind ik op een in-gemee-
ne manier over het Leger des Heils ge
schreven.
En in een stukje over het bezoek van een
belastingambtenaar, de opwekking tot de
broeders dat langzamerhand de bordjes
moeten verhangen worden.
En letterlijk staat er dan vervolgens:
„Wij moeten het voorbeeld volgen van
onze kameraden in Rusland".
Zoo ware er zoo veel tc noemen. Zoo gaat
het maar steedë door.
En dit ontlo" t me de vraag: Mag in on«
land dan alles, onder den naam vrijheid
Mag liet maar te lezen gegeven worden in
krant of tijdschrift, al is het nog zoo gods
lasterlijk, al is het nog zoo kwetsend voor
den Christ blijken godsdienst, al is het aan
randend de eer van liet Vorstenhuis, al is
het predikend opstand tegen het gezag"?
Mag dat alles maar?
En om die lieve lectuur daar te lezen,
geeft een gemeenteraad subsidie en steunt
r'ie verspreiding.
Tenminste op-de leeszaal door mij be
zocht, blijkt dit fraais ongehinderd de con
trole te passeeren.
En zoo vraagt men inderdaad, is er dan
niet meer bescherming mogelijk tegen wat
voor een christen krenkend is, en moet niet
noog noodig strenger opgetreden worden,
tegen sommige revolution: re'lectuur die in
publieke leeszalen te lezen gegeven wordt.
Mij dunkt, bij de moeilijke kwesties die
hij Art. 36 zich voordoen, kan het niet twij
felachtig zijn dat naar ons heliiden: de Over
beid hier positief een taak heeft. En als hier
.ingrijpen moeilijk is, dient hier actie te wor
den gevoerd door onze voormannen, om op
dit kwaad te wijzen en het tegen te werken
En zoo deze vrijheid niet gekortwiekt
wordt, zal liet drama van Grootegast, dat
een openbaring was van dc ellendige, volks
vergiftiging door revolutionaire lectuur, we!
pens door soortgelijk optreden, in de toe
komst gevolgd kunnen worden. Want de
moordenaar van Lucaswolde kreeg de lec-,
tuur aan huis gestuurd uit Amsterdam;
maar dat zelfde volksvergift, dat ligt daar
open en bloot voor 't grijpen op leeszalen!
Alles vrij!
Maar mag dat in ons Christelijk Neder
land?"
De geachte Inzender zal ztch misschien
herinneren, dat in ons blad eenige artikelen
zijn verschenen .er hetzelfde onderwerp.
Ooit daar luidde de conclusie: Vrijheid van
drukpers mag niet beteekenen, dat alles
maar geoorloofd is.
Een andere opmerking mogen we daaraan
toevoegen.
Het is duidelijk, dat wij genoodzaakt ziin
moer kranten te lezen dan ons lief is. En
dat we ons dan vaak ergeren aan de spot
taal van onchristelijke auteurs; welke taal
men niet alleen in dc roode pers vinrlt, hoe
wel er daar speciaal werk vr:i wordt ge
maakt.
Onze stelregel is echter: hierop zoc
en dan de aandacht vestigen, doch zoo
nig mogelijk eiteeren. Het is niet noodig
schunnige spotternij onder 'e oogen c
lezers te brengen.
De geachte Inzender doet enkele aanha
lingen uit de „Trihune". We willen hem
wel meedeelen, dat we dit blad zoo goed als
nooit onder de oogen krijgen.
We gelooven ook niet, dat ons wer
onder lijdt En niet-lezcn is het beste mid
del om zich niet aan de gruweltaal
ergeren. Iets zakeliiks staat er in dit Mos-
kousche blad toch niet
IN DE SUIKERBIETENCULTUUR.
Een motie.
landen, met uitzondering van Nederland en
zij'n koloniën,
dat in de eerste plaats de coöperatieve sui-
kei-fabrieken zullen ondergaan door deze maat
regelen, daar de Nederlandsche speculatieve
kerfabrieken, vereenigd in een internatio
nale maatschappij, door dezelfde maatregelen
het buitenland extra-winsten behalen,
'an meening dat onze regeering "bet lijde
lijk mag aanzien, dat zoo'n voorname bron
/oiksbestaan, vooral voor (Li landbouwbe
volking van een groot gedeelte van ons land
door genoemde maatregelen, dreigt ender te
besluit de beide Kamers der Staten-Generaal
te verzoeken het initiatief-vb.8..stel van wet
tot steun aan de suikerindustrie, ingediend bij
de Tweede Kamer door de heeren v. d. Heu
vel, c.s. aan te nemen.
Leger en Vloot.
DIENSTPLICHT 1930.
Voor de dienstplichtigen van de lichting
1930 bestaat gelegenheid om bij de Lucht
vaarlafd. te worden opgeleid tot reserve
tweede-lui tenant-waarnemer.
Zij, die daarvoor in aanmerking wenschen
te komen, kunnen zich om inlichtingen wen
den tot den commandant van de Lucht
vaart-afdeeling te Soesterberg.
Schoolnieuws.
Bestuur,
Maandag heeft in een te Zevenberg!
gehouden, goed-bezochte openbare vergade
ring van de Noord-Brabantpche Maatschappij
van Landbouw, de heer J. M. v. Bommel van
Vloten te Goes, penningmeester van de coöpe
ratieve suikerfahriek en raffinaderij Dintel-
oord te Stampersgat gesproken over: De sui
kercrisis en het initiat:ef-voorstel van den
heer v. d. Heuvel c.s., tot het verleenen van
tijdelijken steun aan de beetwortelsuiker-in-
dustrie hier te lande.
De vergadering nam tenslotte een motie aan
Ut'den de:
De Noord-Brabantsche Maatschappij van
Landbouw enz.,
overwegende, dat de suikerbietenteelt en
t iW het su'kerindustrie in zeer moeilijke omstandig-
gaat over tot de orde van den heden verkeert,
dat deze toestand is ontstaan ten gevolge
1 maatregelen genomen door de regeeringe:
1 én«» bieten- en rietsuiker produceevcnde
HOOGER ONDERWIJS.
PROF. r R. J. SEBESTL JN.
Zaterdag is te Den Haag voor een
14-dar.gsch verblijf gearriveerd Prof. Dr. J.
Sebestyèn, hoogleeraar aan de TheoL School
te Boedapest, de bekende leider van het
Calvinisme in Hongarije. Dr. Sebestyèn is
hoofd-redactcur van de „I\alvinista Saemle"
en was het voorheen ook van.de „Hongaar-
sche Heraut", het indertijd in Nederland .ver
schijnende maandblad voor de kennis en de
bevordering van het Iiongaarsche Calvi-
Prof. Sebestyèn heeft het voornemen de
belangen van het Calvinisme met bekende
Xcdcrlandsche mannen op politiek, kerke
lijk en wetenschappelijk gebied te bespre
ken cn o.a. de Deputatcnvergadering der
Anti-rev. Partij cn de jaarlijksche algcmee-
no vergadering van de Vereeniging van
Gcref. predikanten in Nederland, beide in
de Paaschweek te Utrecht bij te wonen.
TECHNISCHE HOOGESCBOOL TE DELFT.
Prof. I r.. J. N e 1 e m a n s hoopt zijn 70-
sten verjaarilag op Vrijdag 29 Maart a.s
opgemerkt te laten voorbijgaan en is daarom
voornemens dien dag buitenaf door te
brengen.
Bevorderd zijn too: landbouvvscheikundige
de tijdelijke vast-assistent Dr. Ir. W. S.
Smith; scheikundige de va$t-assistent Dr. G.
Berger; plantkundige de tijdelijke assistent
Dr. J. J. Beijer, werkzaam bij het laborato
rium voor bloembollenonderzoek te Lisse; cn
tijdelijk plantkundige de tijdelijk assistent
Dr. H. Bleier.
LAGER ONDERWIJS.
HOOFDBENOEMINGEN.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Noord ba rge, gem. Emmen (hoofd M.
G. ter Mors), mej. G. Schuurman te Heerde.
K a t w ij k aan Zee (U. L. O., hoofd W.
B. Hofman), M. van der Veen te Kollum.
Gorinchem, P. Schild te Hardinxveld.
Bilthoven (hoofd P. van Ginkel). Alf.
viertal: de dames G. Groen te Harderwijk,
J. W. Meijer te Vreeswijk, A. J. Mierendorf
te Rotterdam en C. C L. van Zwet te Naald
wijk.
Schoonhoven (hoofd J. G. de Leeuw),
F. Bouwmeester, ass. aan dezelfde School,
(totaal 74 soil.).
„JEUGD EN BEROEP".
Afl. 3 van den tweeden jaargang van
„Jeugd cn beroep" (uitg. J. Mousses te Pur
merend) vangt aan met een artikel van P.
C. Faber over Beroepskeuze en Jeugdcrimi
naliteit, waarin wordt aangetoond, dat jon
geileden die geen herocpskeuze doen hei
meest aan de gevaren der criminaliteit zijn
blootgesteld. De Red. E. J. v. Det schrijft
over: Wat Amsterdam voor de jeugdige ge
meentewerklieden gaat doen. In dit eerste
artikel wordt uiteengezet, dat de gemeente
Amsterdam een opvoedingsplicht tegenover
haar jeugdige werkkrachten erkent en in
navolging van verschillende grootbedrijven
aan dezen plicht volledige uitwerking gaat
geven. Anna Polak bespreekt in een artikel:
Meer psychisch dan Technisch de onmoge
lijkheid om door psychotechnisch onderzoek
de voor vele beroepen vcroischte persoonlijk
hoedanigheden te onderzoeken. J. de Kanter
zot zijn artikelen over De Leerlingopleiding
m de Rott. Metaalindustrie voort. Ida Hcij.
mans behandelt in haar artikel Leemten de
••onzijdigheid van het leerprogram der gym
nasia. Zij stelt daarbij de programma's der
ambachtsscholen en die der gymnasia tegen
over elkaar, heide als voorbeelden van lie
treur'nswanrdieo eenzijdigheid. In een ge
ilhtstreerd artikel: Opening der Nijverheids
r. »-ool A B. Davids bespreekt E. J. v. Dei
de belangrijkste paedagogische hesehonwin
gen die ter gelegenheid daarvan werden ge
honden door dc heeren n, J. de Groot, in
speet ei ir generaal van liet Nijvcrheidsond.'i
wijs, Th. M. Ketelaar, Wethouder voor het
-'terwii- te Amsterdam en A. H Gerli
Ie Staten
Een half uur te laat verscheen de waaiN
schuwing om niét-op het A.V.R.O.-adres ta
teekenen.
Juist was Zaterdag ons blad bezorgd en
werd het in een Christelijk gezin ter lezing
aangeboden, toen een propagandist van de
A.V.Il.O. de geheele familie had omgepraat
om dc handtekening op het adres te zetten.
Ouden en jongen, ze mochten allemaal tee
ltenen.
De man had gewerkt precies op de manier
2ooals ik Zaterdag veronderstelde. Och,
was zbo doodonschuldig om te teekenen.
Luisterde moeder de vrouw niet met zegen
lar de morgenwijding?
Zeker, zeker, was het antwoord.
Nu dan, waarom mag de A.V.R.O. daar
dan niet inee doorgaan? De andere omroep»
recnigingen gunnen haar. het licht in de
oogen niet. Naijver en jaloezie.
zij teekenden. Straks wordt het
adres aangeboden en dan wijst het A.V.R.O.-
lur met nadruk op de vele orthodoxe
Christenen, die hun handteekening plaatsten
ider het verzoek
Ja, onder-welk verzoek?
Weten ze dat wel? Weten ze we!, wat de
A.V.R.O. in grenzenlooze gulzigheid vraagt?
De neutrale omroep wenscht een
eigen zender, een volle week zendtijd en de
beste golf!
Hoe bescheiden, niet waar?
En niet-neutrale menschen mogen dat voor
aar vragen. Orthodoxe protestanten!
Zouden ze ook op een Roomsche lijst tee-
kenen, als die hetzelfde vroeg?
Natuurlijk niet! Stel je voor: wat verbeel
den die Roomschen zich wel!
u men teekenen op een lijst voor de
V.A.R.A. van de sociaal-democraten?
Natuurlijk niet! Stel je voor: een Christen
zal de roode omroep steunen!
t is wel! Maar hoe komt er dan een
sten 4toe, om wel de handteekening te
n op een adres voor een neutrale
miging, welke vloeken en bidden kan
tegelijk?
Over dit raadsel heb ik mijn heele leven
al getobd; cn ik kan er maar niet uitkomen.
Waaróm geen neutrale preek en wel een
neutrale krant?
Waarom geen neutrale school en wel een
neutrale radio-omroep?
Ik sta voor dit raadsel en ik kan het
niet oplossen.
'Weet men dan niet, dat het gesproken
woord maelitigèn invloed oefent ten goede
of ten kwade?
Zoo'n morgenwijding is toch zoo dierbaar;
zegt ile vrouw, en zij teckent.
Een uurtje godsdienstonderwijs onder of
11a schooltijd is toch voldoende; zei men
Maar Christelijk Nederland was niét te
vreden met zoo'11 openbare school en stichtte
eigen onderwijsinrichtingen.
Zullen vVe bij de Radio dan minder begin
selvast zijn?
ADVERTENTIE NÏ
Van 1 lot 5 regels 1.17%
Elke regel meer 0.22%
fngez Mededeel in gen
van 1—5 regels 2.30
Elke rege' meer 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend 0.10
9e Jaargang.
DE MORGENWIJDING.
PAEDAGOGISCH TIJDSCHRIFT.
De pasverschenon Januafi-aflevering -van
het Paed. Tijdschrift voor liet Chr. Undei»
wijs (uitg. „De Standaard", Amsterdam)
opent met het releraat van Ds. W. Faber, ter
Districtsvergadering, van Geref. Schoolver
band te Hoogeveen gehouden óver: „Het
Chr. Onderwijs en de bekcering van het
kind", een onderwerp dat vooral in den laat-
sten tijd meer érkenii'ng van beteekenis ver
kreeg, o.a. in verhand mot de verhouding dia
er moet zijn tusschen het Chr. Onderwijs ei»
het gedoopte schoolkind. Ook het versche
nen referaat van Ds. P. van Dijk over het
Bijhelsch Onderwijs op de Gcref. Schout
raakt deze belangrijke materie.
De heer H. Dam zet de beschouwingen
voort, als give'7 van een door hem bij da
leerlingen genomen prncf. over „de voorstel
lingskring van de teerlingen in de hoogst»
klassen der l.agore School".
Prof. Dr. J. Waterink vervolgt ziin onder
werp: „Opvoeding en schoonheidszin"
De heer J. van Goudoever schrijft oven
„Onderzoekingen over de temperamenten" 'n
betrekking tot dp bloedgroepen.
Met de „Critïschc Revue" van D. Wouter»
wordt deze goedgevulde aflevering besloten.
Uit Oost-lndie.
'T BELGISCH KROONPRINSELIJK PAAR.
Naar de Dcli Crt. verneemt, zulten graaf
en gravin De Róthy omstreeks 22 April a.s.
ter Oostkust aankomen. De reis geschiedt
via de Westkust, waar natuurlijk ook eeni-
gen tijd verbleven zal worden, evenals in Ta-
panoeliwaar het vorstelijk echtpaar zijn
intrek neemt bij den resident van Tapanoeli
te Sibolga, den heer Gqoszen. Van Siboiga
gaat dc reis door de Bataklnnden naar Pra*
pat, waar de familie De Róthy omstreeks bo-
vengenoemden datum zal aankomen.
Het verdere programma is nog niet be
kend. Wel staat vast dat hot verblijf ter
Oostkust vrij langdurig zal zijn. teneinde
den prins een zoo volledig mogelijken in
druk te geven van do toestanden hier, voor
namelijk wat dan de cultures betreft, waar
voor prins Leopold begrijpelijkerwijze veel
belangstelling heeft. Het bezoek aan de
Oostkust zal dan ook het besluit zijn van
hel verblijf in Tndië. Op 12 Mei zouden de
graaf en gravin De Róthy zich te Belawan
aan boord van de „Tjerimai" inschepen om
de thuisreis te aanvaarden.
Deze motie werd bij zitten en opstaan
o\ jrgreote meerderheid aangenomen.
ét met i
gen uit bh
ELECTRISCHE TREINVERBINDING
BATAVIA—BUITENZORG.
De werkzaamheden voor de etectrificatie
van de spoorbaan Batavia—Buitenzorg zijn
zoover gevorderd, dat het vrijwel vast staat
dat met 1 November a.s. deze electrische
treindienst in exploitatie zal zijn gebracht.
Volgens glolmte berekening zal dan de
tijd waarin het traject wordt afgelegd, 20
minuten korter zijn dan tegenwoordig, ter
wijl het snellere verkeer vooral van beteeke
nis zal zijn voor den Imemeltreindienst.
De voorgenomen electrische trein-verhin-
ding met Depok op 1 Mei a s., gaat voorloopig
Omtrent de ingevoerde dienstregeling Man-
gari—Passar Minpgoc, speciaal voor de pas-
Noord-Hol j sargnngers. vernemen wij. dat van deze etec-
ntal Berich 1 trischo treinen druk gebruik wordt gemankt
1- en buiten cn do maatregel volkomen aan het doel be-
1 antwoord*.
