DINSDAGMIDDAG HEEFT DE AMSTERDAMSCHE HAVENDIENST
met den grooten Ij breker „Daniël Goedkoop" getracht i'tn vaargeul
te krijgen In den Amstel. De IJsbreker aan het werk tci hoogte van
de Amstelbrrg Het gedeelte van den Amstel tussc1' mi. Amsielbrug
fcn Gaslabtiek v.e»J vati Ho vilj g-iiaakt,
DE OEFENINGEN DER AMERIKAANSCHE VLOOT IN WEST-IND1E.
Yankee-Jantjes van het marine-station te Gna^tanamo oo Cuba. bezig
met het plaatsen der schietschijven. waarop de zware artillerie haar
krachten moet beproeven.
AMERIKAANSCHE BRIEVEN.
i XXXV.
i WAT DE ZAKENMAN VAN 1929
VERWACHT.
Hoewel dè eerste maand van het nieorwe
jr.ar al weer verstreken is, en ook de. tweede
al «en heel eind op weg zal zijn als onze
lezers dit briefje te zien krjjgen, is het toch
fnisech'en niet ondienstig nog een beknopt
overzicht te geven, van de verschillend*
voorspellingen die d<?or vooraanstaande *a-
kf-menschen voor '1929 werden-gemaakt.
Dit overzicht z°l echter zeer beknopt
cnoeten zjj'n, want de gewoonte om. zoo bij de
Intrede van hét-nieuwe jaar allerlei'beschou
wingen ten beste te geven, burgert hier hoe
la.-ger hoe meer in.
De kranten moeten trouvens vol, en Ame
rika is r wel een groot land waarip'./heel wat
gebeurt, maar als men 'jn aanmebking 'neemt-
clat b.v.een gewoon nummer vaji de New-
York Times uit meer dan 50 .pagina's,-bestaat,:,
elan kan men wel berekenen dit'-de 'redsctie
Oek heel w?.t copie kun" gebruiken.-1
Zoo wordt er ook voor al d'e 'voorspellin
gen heel -wat plaats ingeruimd,' 'en; zal ik;
niet imeer kunnen doen, dan hier en daar
uit dat- alles een enkele greep tnemen.
Over het algemeen- worden de gevo.elens
*van de zakenwereld heel'1 juist 'uitgedrukt
in het „slogan":
Business will be fine
In n'neteen-twenty-nine.
Men verwacht goedé zeken.; Het oude jaar
is eén schitterend jaar'voor'de zakenwereld
geweest, en vol moed ggat men het-nieuwe
jaar in. Alle experts zün het er over eens
dat het buitengewoon hpoge wëlvanrtspeT
wanr'on 1928einidjgdo, vanzelf ""do zaken
voor het eerste kwartaal en allicht wel voor
h"t eerste half jaar van 1929 goed zal doèn
fijn.
Alleen, maken enkele menschen z'"ch m.'n
of meer ongerust over de geweldige specu
laties d:e gedurende den laatsten tijd op de
New-Yorkedhe Beurs plants grijpen.
Van 'meerdere zijden wordt er 1 gedurende
de laatste weken op gewezen dat er veel ge
leend wordt voor speculatieve doeleinden,
er- men vreest dat geldsehaarschte, en een
verhooging .van den rentevoet h'er wel eens
het gevo'.g van. zouden kunnen zün. En dit
zou ongetwijfeld zijn terugslag hebben op
het p'^emeene-zakenleven.
In bet algemeen is men het er over eens
dat 1929 onder gunstiger omstandigheden
teTint dan het vor'ge jear. Er zijn minder
menschen zonder werk en de vooruitz'chtan.
vooralvoor de groote staal- en automobicl-
bedriiven, zijn buitengewoon gunstig.
Toch' moot men aan al deze voorspellin
gen niet al te veel waarde hechten.
De .',Wdll Street Jourhal",'welk blad zelf
J»en alleszins optimistisch geluiddoet hooren,
zegt o.a dat dén ven de voornaamste oorza
ken voor al deze hoopvolle verwachtingen
de „hoon" is. Een ieder wensoht dat de te
genwoordige welvaart voortduurt en ver
meerdert. En het bind e'ndigt met het ty-
peerende zinnetje: We ziin nu eenmaal een
kinderlijk volk, en we laten ons gaarne
vertellen wat we graat w:llen gclooven.
En een ander blad heeft de moeite geno
me die voorspellingen van de laatste iaren
ï:og eens te zoeken, en ze te vertrekken
Tnèt de toestanden zooals die zich in de loon
der jardh hebben ontw'kkeld.'en is tot de
eo-Wup-'e gekomen dit profet:e en werke-
ljjvhe:d lang niet altiid overeenstemde.
Mapr. dat neemt n:et weg dat men in het
plgemeen de toestand als zeer gezond be
schouwt. De'loonstandaard is hoog, en over
al is rust en tevredenheid onder de arbei
"^Met belangstelling volgt men de ontwik-
kel'ng der dmgen in „de oude wereld", ver
wachtende dat een vefbeter-'ng van de toe
stand daar, en een geleidelijke terugkeer
van de oude koopkracht, zjjn gunstige in
vloed op de Amorikaansche export niet zal
Natuurlijk heeft men ook hier zijn moei
lijkheden. Zoo sprak ik dezer dagen met een
vooraanptnand znkenman van een vpn de
groote „department stores" of warenhui
zen.
Hij deelde me mede, dat zijn f:rma- er wel
ingeslaagd ,was de omzet in 1928 te ver-
greoten. nr-ar d"t dit steeds moe'lijker werd.
En hij gaf hiervoor twee oorzaken aan.
tyi.de eerste plpats de algemesne behoefte
,uan luxe, en in de tweede plaats de steeds
sterker doorgevoerde gelvcönte om alles op
„afbetaling" te verkoopen.
■Wie maar even kan rijdt hier een auto
mobiel, en dan liever geen Ford of Chevrolet
maar een hetere wagen. Menschen die aan
zoo iets geen oogenblik zouten kunren
denken, als de wagen contant moest worden
betaald kunnen op „gemakkelijke betalings
voorwaarden" k.'fjgen v/at' ze hebben w'llen.
En de -verleiding wordt op.die manier zóé
groot, dat men zich meer dan eens zoo
zwaar in de schuld en in de zorg steekt, dat
"op' de gewone' werkelijke levensbehoeften
iir-oet- worden'beauimgd.
- De toekomst zal trouwens - nog moeten
icerèn of Amerka, dat d6 andere lancten te
voorgegaan, in het propageeren van allerle'
afbetalingseystefnen hiermede niet een zeer
gtevjvarlijk- speL" speéit.'
Wat den Europeaan betreft d'e gaarne ork
•wr.t ,van Amerika's wélvaart wil profateeren,
voor hom vertoont zich aan den hor'zon een
vrijdonkere; wolk- :In. véj-b^nd - met. beloftoni
'door Hoover, den nieuw.'gekozen president
/rèdürénde zjjn' canippgpe ,'aan" de kieners ge
daan,,,, zal- hpt '..PqHqment 'dezen zomer een
■extra zitting." houd'en; waarari -speciaal het-ta-
rjejf zal. worden'bjehaiftjélity En wie de stem-
bnihg van',AmérlKaegnigszihs' kent, weet al
'van'te'voren',wat dit beteekent. Het gevaar
,is zeer .groot," dfit, vóór 'Verschillend* artike
len' een belieiigrijke -vérhöoging van de in
voerrechten' ?al worden vastgesteld.
Maar op deze kwest'e ,hoop ik in een vol-
•,end briefje, nog .wel'ris der terug te komen
Buffalo,7Februari1929.
Kunst en Letteren.
VONDEL EN DE JONGEREN.
Pater Molkenboer, de bekende lector in
de Vondel-Studie aan de Katholieke Uni
versiteit te Nijmegen .rio-ht- in- het juist'
verschenen .VondeTpunjmer 'van Roeping
een aanklacht- t.egep de Jongerep, vvelko
z.i.'- te" geringe: belangstelling voor den mo
narch on-zer- dichtkunst -aan de dag leggen
„Het. kap i'edëreén,: die de letterkundig.'
uitingen van dc'laatste jaren ten onzent
met eenige beilangstelling gevolgd heeft.
,'zijh 'opgevalipn. dat onze Jongeren zich
weinig of'niet met -Vpndel- hebben bezi'u
gehotiden. Uit niets is tot'nog toe gebleken
dat de-ze dichter voor - hen van eepige
waarde of beteekenis .was".
Z.Ecrw. verheugt er zich echter over, dat1
de redactie van Roeping „blijkens dit
Vondelnurnmer met den achterstand der
Jongeren in de wanrdécririg van den mach
'tigén Meester schijnt-te Willen breken".
We zijn' liet met den heer Kuuvelder
eens, dat pater-Mo,Ikeriboerbeter had ge
daan in plaats van de-ze drie pladzijdpii
„aanklacht" in te zenden een „inzicht
schenkende studie". Met' klagen over te
kort aan waardeerin'g hij anderen bereik!
mén weinig, met positieve leiding zcei
veel.
Wat ook blijkt uit den verderen inhoud
De Jager zegt mooie dingen in een alge
meen-orlënteerend artikel.
Vondels gelegenheidspoëzie,
„Heb 'ns geen sympathie voor-de door
Vondel bqzongenen! Men heeft n's gezegd,
dat Vondel de mindere van Corncille is in
menschenkennis. Maar kan men zoo iets
zeggen als men zijn gelegenheidspoëzie go
ieze.n heeft? Uit de toon die de dichter aan
slaat, kan men de bezongenen onmiddelik
kennen. De bezongene leeft,'met zijn gees-
télike en lichamelike eigenschappen; niet
alleende zoo kalkoonsche neus van Calkoen,
of de kuiltjes in de wangen van -IJda van
Gherwen'; niet alleen de vechthazigheid van
„Haan Kalkoen" of de lach van.de minzieke
Yda, „en die lach verciert "de feest". We ken
nen de „doorluchtighe Van Baerle", de
„hooggeleerde Vos",, de „stereke zuil'" Huy
gens: het lieve nimphje Tesselschade"; het
„abel Delvenaertje", de „Slavin van ieders
nut, en geen drostin",, mevrouw Hooft— v
Erp; „het Delftsch Orakel", Hugo dc Groot
en zo talrijke anderen. Maar behalve in
Vondels schilder- en boetseerkunst, waarin
hun eigonsrhanpe 1 geheeld staan, leeft hun
wèzen in de toon van hot gewijde vers; in
HET OUDE STADION aan <J?n
Amstelveenschen weg te Amsterdam
wordt, nu het Olympisch ptadlon dit
bestaan overbodig maakt- afgebro
ken. De staantrlbunes onder sloopers-
banden.
DINSDAG Is men begonnen mei de vernleewlng der be'de bmgsporen aan de
Oostzijde vanUie» Centraal Station te Am«tcrdam Tengcvnlge van deze werk-
eaamhedenzullendrle spoten geduiende vier-weken bulten dienst gesteld wot den.
DE HEER F. H. H. SIMMQNS. pre
sident van de New York Stock
I "bange die een bezoek aan ons
land br ngt en momenteel' In; de
Lhoofdstad vertoeft,
v-„.-.
van Vondels drama's. Aan den spelleider
stelt Vondel zware eisclien. Dc geaardheid
ziincr stukken is mede oorzaak dat Vondel
niet de plaats inneemt,; die Shakespeare in
het Engelsch .cn Molière in het Fransclie
volksleven nog altijd .heeft.
„Ook dc grootste bewonderaar van Vnn
del zal ons toch moeten toegeven, dat hij
anders is, in menig on/.icht méér, in amlèrc
opzichten minder; en juist die andere op
zichten, het hloemigc. en het schuimende en
narrige, tellen mede ;op liet too-veel, «n
en daar zwaar. Nutteloos te mijmeren
over wat had kunnen zijndoch Brcöro,
indien de Goden,hem niet zoo hadden, be-
lind dat zij hem vroeg riepen, had vele
elementen van een Amsterdamschen Shake
speare. .Vondel; is nooit afgedaald voor
hém ware dit een afdalen geweest in dc
rabauwjge diepten van het volksleven. Mint
hem en eert hem, gelijk hij is, doch eischt
voor hem op wat ons volk hem niet
geven kan: de groote speelnoot te zijn, die
dit volk vergezelt door de eeuwen zijner pel
grimage, mot zijn zang en zijn buitelingen
•n zijn tragischen ernst.
Vondel's „Gebroeders".
Vondels Gebroeders" is de dramatische
uitbeelding van het Bij bel fragment, waarin
verhaald wordt hoe David door Gods
spraak verplicht de zonen van Saul overle
vert ten zoen afin de door Israels eersten
koning beieedigde Gibeonieten. Van dit dra
ma geeft Anton van Duinkerken een uitste
kende ontleding. Hij meent dat „Gebroeders"
uier al Vondels tooneelwerken het hoogste
dramatisch effect bereikt.
„In Vondels dramatiesc evolutie van „Gijs-
i'echl van Aemstel" naar „Joseph in Do-
lan" is dit treurspel een beslissende scha
kel. Het milieu is totaal gesublimeerd tot
pcrsoonlikc karakteristiek. Vondel heeft de
arphitectoniese lijn zijner spelen in „Ge
broeders" voor lïct eerst weten te verstrak
ken tot een dwingende structuur. Niets van
liet gesprokene is overbodig, noch voor de
gang. noch voor.de zin van het-spel.
De genaderoepende .waarde der menseliko
offerdaad, door Gods rechtvaardigheid ver-
sist, door Zijn barmhartigheid beloond, is
do cigenlike kern van dit pakkend drama-
ties betoog. Vondel beeft het geschreven in
Ie jaren die vöor zijn- persoonlike leven van
incest beslissende betekenis geweest zijn.
ihuudcns een bijna paar duizend prachtige
alexandrijnen en een monumentaal voor
beeld van zuiver ideologiese dramatiek, heeft
ïij ons een menselik document en een god-
de.lik ordes-concept, nagelaten, hetwelk te
/eronachtzarnen zondig zou zijn". t
„Vondel en de muziek".
C. de Rhijn snijdt een onderwerp aan,
vaarovor niet heel Veel steekhoudends is
gezegd tot nog toe. Vondel speelde luit.
„Als ick, om tijt-verdrijf, met mijne stem
ga paren
Den weer klanck van myn Luyt en sange
rigë snaren".
In Vondels treurspelen' neemt de muziek
•en cnuritu- plaats in. Menigmaal verdedigt
ill I _,,).iui i-nnuziek. Vele zijner reien wer-
Ien gezongen. Van de rei „O Kerstnacht,
schooner dan de dagen" is ons de melodie
ivergcleverd.
Het onderzoek naar Vonders verhoudiiu:
tot de muzikale meesters van zijn dagen is
niet bepaald vleiend voor 's dichters muzi
kale smaak en eruditie.
„Zoo wordt de grootste der Sweelincks, Jo
!ian Pfëtcr,-afgescheept met een slechts zeer
terloopsche vermelding in een vers op Kris-
ine van Erp en na zijn dood, een vierregelig,
lictszcggcnd dichtje op een afbeelding van
diei grootslen onzer na middèleeuwsche rum
ponisten; Diedrick daarentegen, die thans
>nder het stof der vergetelheid bedolven
ligt, kreeg zoo'n onderschrift nog tijdens
zijn leven, werd even "iter iri een' gedicht'
op Anna Hinlopen vermeld, kreeg in 1 G.V2
bij ziin dood oen vrij ui'vnerige treurzang
12 drieregelige strofen en werd nog in
1655, bij de „Inwijiü^o >au bj.t Stadhuis
t'Arnsterdam" met een zekere weemoed her
dacht. Het geval floet onmiddellijk denken
aan dc kwestie RembrandtVondel". j
Het grootste deel van Van Rijn's artikel;
is gewijd aan een onderzoek naaF die ver-1
zen die Vondel geschreven heeft op reeds
bestaando melodieën. De slotconclusie waar-j
toé de schrijver komt, luidt: j
„De muzikale middeleeuwen heeft Vondel
misschien wel gekend, maar dan ook tevens 1 v
veroordeeld; cn in zijn ti'jdgchoGtén. kon-hij i
niet voldoende onderscheid maken tusschen v
echt cn ohec'it: het mind re werd verheer
lijkt en het uitmuntende niet opgemerkt.". N
Gemengd Nieuws.
GEVOLGEN VAN DE KOU.
De meeste stoomtreiIers komen met eer.
zieke bemanning IJmuidfn binnen. Er zijn
zplfs schepen, welke in 'de haven bleven,
omdat de reederijen bijna geen bemanning
konden krijgen.
Het winterkoren schijnt zeer geleden te
hebben van de vorst. Denkelijk zal moeten
worden overgezaaid.
STREMMING VAN VERKEER.
Grave: O", crtocht voor vbetgangers cn wiel
rijders per ijsvlet of over voetpad.
Hedcl: overtocht met veerpont bij dag;
's nachts per roeiboot.
Keizersveer: overtocht over het ijs ook
voor licht rij verkeer.
Moerdijk: Veerdienst gestaakt.
Nijmegen:'veerdienst, geheel gestaakt.
Zaltbommel: overtocht uitsluitend voor
voetgangers.
Gorcum-Sleeuwijk: overtocht ncr schouw
voor voetgangers; ook over het ijs.
Dordrecht-Zwijndrecht: overtocht voor
voetgangers en rijwielen over het voetpad.
Arnhem: overtocht voor alle erkeer.
Culemborg: overtocht alleen voor voetgan
gers.
Vreeswijk: overtocht over het ijs ook voor
auto's tot een gewicht van 2000 Kg.
Doesburg: overtocht alleen met motorboot
voor passagiers en goederen.
Katervcer: overtocht door geul.
DOODELIJKE VAL.
Te Dedemsvaart (Dr.) viel de landbouwei
v. d. Most uit een hooischelf. Aan een sch
delbreuk is de ongelukkige, zonder weer bij
kennis te zijn gekomen, gestorven.
VALSCHE RIKSEN.
zijn \alschc rijks
DE DOODELIJKE DAMP.
Te Oudewater heeft zich in het gezin van
De Bruin kolendampvergiftiging voorge
daan. Met een zuurstofaparaat gc.ukte het
de slachtoffers weer tot bewustzijn te bren
gen.
TAL VAN HUIZEN IN VLAMMEN.
Te Haaflen (GId.) is zonder bekende oor
zaak brand ontstaan in het achterhuis van
dqe-n herbergier van Brucliem. Met geheel-.-
pand met den inboedel ging in vlammen op
De naastbij gelegen nieuwe woning \an -li
weduwe Van Diggelen trof hetzelfde lot. Hei
huis van A. J. van Herreveld, ook in tle/.e
buurt gelegen, verloor door dezen brand hei
rieten dak. Dcor watergebrek was blusschen
onmogelijk. Alles was verzekerd.
Te Made (N.-Br) is door onbekende ooi
/.aak de woning van Van Dongen afgebrand
Ook liet belendende perceel, bewoond dom
L de Heide, ging in vlammen op. Van d -
beide inboedels werd slechts weinig gered
Verzekering dekt de schade.
Rechtzaken.
RECHTBANK TE ROTTERDAM
EEN ERFENISKWESTIE.
Gisteren hebben ter»chteres»aan (ie -M-iarla
K. M.. hii'-vro-.i"/ T. H. IC. uit Ttnr-konie en
IS-jarifte P. P. M. arts te Rotterdam, wlen te,
léste VAB tfelegd, le dat zU tc samen en li
FAILLISSEMENTEfi.
(Opgegeven door Vuil der (iriuif Co.,
afd. hiindelsini uiinn tiün.)
l'l<gCK|iroltrii
AMSTERDAM, ^8 Eébl'Uu 11. D A V U Drl
iBterdam, Middenweg 1 SI. Curuto, nu- H
«i
f 1' TM
