|lieuiae ^ciitórijf <£ottraut
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
TWEEDE KASVIER
BINNENLAND.
Nijverheid.
ABONNEMENT»
Per kwartaal 3.25
(Bescliikkingskostcn 0.15).
Voor hel Buitenland bij Weke-
iijksclie zending 6.—
Bij dagcrijksche zending 7«-»
AMes bij vooruil betaling.
Losse nummers 5 cent.
met Zondagsblad 7Va cent.
No 2670
Bureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aan gesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
VRIJDAG 15 FEBRUARI 1929
ADVERTENTIE ITt
Van 1 lot 5 regels1.17V»
Elke regel meer .........M (b22V»
lngcr Mededeelingcn
van 1—5 regels - 2.3#
F.lke rege meer 0.45
Bij contract belangrijke korting.
9e Jaargang.
Dit nummer beslaat uit TWEE bladen.
m MISSE ZE7.
Pe redactie van de N.R.C. deed deze week
«1 een heel misse zet
Het hoofdbestuur der posterijen, telegrafie
«n telefonie heeft begrepen, dat mogelijk de
„gevoelens van hen, bij wie ongeadresseerde
stukken door de post worden afgegeven, wor
den gekwetst door een met deze gevoelens
niet strookenden inhoud", waarom van deze
wijze van postbestelling zijn uitgesloten alle
„stukken van godsdienstigen of politiekon
aard".
Het betreft hier stukken, die de post krach
tens overeenkomst met den afzender ver
spreidt in een stad of in een bepaalde buurt
Een prijzenswaardig besluit.
Dat allerlei pamfletten en allerlei vuil door
de brievenbussen gesmakt wordt, is naar ge
noeg, doch dat kan de rijksdienst der poste
rijen niet helpen.
Doch dat deze dienst niet welbewust mee
Wil werken om door zijn bemiddeling Neder-
landsche burgers in hun heiligste gevoelens
te kwetsen, dat valt te prijzen.
We gelooven, dat de N. R. C dat toe zal
■temmen, al zegt de redactie er geen woord
van.
Maar we begrijpen niet, dat het blad op
Eeze mededeeling laat volgen:
„Bij zoo'n berichtje ontsnapt aan den luis
tervink dé zucht, dat onze Nedcrlandsche,
maar a-nationale omroep voor een groot deel
ujt dergelijke ongeadresserde stukken van
godsdienstigen of politiekcn aard bestaat,
weliswaar niet door de postadministratie
rondgezonden, maar toch onder haar cen
suur; cn dat het, zonder die ongeadresseerde,
■sctarische ongewenschtheden voor velen,
met onzen omroep zooveel beter gesteld zou
kunnen zijn."
Dit is een misse, om niet te zeggen, domme
set
Want hier ontbreekt zelfs het derde der
vergelijking.
Ean brievenbus heeft nu eenmaal de eigen
aardigheid, dat ze altijd open staat en voor
alles toegankelijk is, ongeacht den inhoud
van'het drukwerk dat door de gleuf geperst
kan worden.
Maar als de man van de N. R. C. niet hoo-
vcn wil, wat Rome of Dordt door de Radio
Uitzenden, dan schakelt hij eenvoudig de
geestverwante omroep van Hilversum in en
schrikt hij dan van de V.A.R.A., dan is Da
verttry, Londen of Leipzig wel te vinden.
Zonder ontvangtoestel dringt er geen en
kel ethergcluid onze woning binnen; doch
ook. wie radio bezit, hoort slechts, wilt 'lij
hooren wil.
Wanneer straits de Dageraadsmenschen
vragen om hun ongcloofstaal door den ether
4e zenden, dan gelooven we zeker, dat <le
man, die nu klaagt, de eerste zal zijn om
dit verzoek te steunen.
En tegen anderen, die mogelijk bezwaren
maken, zal ongetwijfeld gezegd worden: Ge
behoeft er toch niet naar te luisteren, even
min als ge naar den Schouwburg en de vuile
bioscoop behoeft te gaan.
Maar hoe kan zoo'n blad dan zoo'n misse
iet doen om de bezorging van poststukken
te vergelijken met de radio-vrijheid?
nomen, waarbij de Kamer zich vrijwel zua-
ler uitzondering losmaakte van de door
len Minister gegeven schriftelijke cn mon
delinge verdediging duidelijk deed uitko-1
nen dat zijn houding principieel weinig in-
itemming vond cn de wet slechts aanvaard
verd, omdat het practiscli bezwaarlijk an
ders kon. De heer Bijlcveld beeft den Minis
ter zijn slappe houding ordentelijk voor
oogen gesteld.
Bij een tweede wetsontwerp was bet Dr.
Beumer, die met scherpe ironie den Minis
ter aan het verstand bracht, dat een over-
hodige, weinig elegante malligheid van de
Kamer gevraagd werd. We zullen het maar
slikken, zoo ongeveer de heer Beumer, om
dat we er verder geen kwaad hij kunnen.
Maar liet intermezzo houdt er heel wat
eigengereide staatsrechtelijke en constitutio-
necle opvattingen op na.
Na nog enkele conclusies op vc.-zoek-
schriften te hehhen afgedaan, heeft d? Ka
mer zich verder bezig gehouden met het be
faamde onderwerp der tandtechnici. Voor
de 7de maal, had Dr. Beumer uitgeteld, en
toch zou in dat geval niet toepasselijk zijn
de regel uit het versje: Makkers, ten laat-
stcn male lot den strijd u geschaard!
Klcerekoper vond het min of
rieer heiligschennis om van een „versje" te
spreken. Nou „lied" clan, gaf de heer Beu-
grootmoedig toe. er daarbij aan herin
nerend. det de minnaars van dat „lied" uit
igeloof de woorden „ten laatsten male'
hadden veranderd in „hoort de signalen".
Met mes sneed weer aan alle kanten! Dr.
Be-imer bedoeldp intitsschen slechts te doen
ïitkomen, dat de nieuwe voorstellen om
tandtechnici van voor 1913 ge'egenheid te
;ev om door een examen zich volle he
ocgdhe'd te doen verwerven, geen hevredi
0 VRIJZINNIGE CENSUUR.
Wie even doordenkt, kan op de bovengo
■telde vraag wel het antwoord geven.
De misse zet, welke de N. R. C maakte,
Js eigenlijk, wat Mr. Troelstra zou noemen,
iecn vergissing in de machtsverhoudingen"
Het blad kan zich nu eenmaal niet inden
ken. dat olie burgers van Nederland gelijke
geestelijke rechten hehhen, en dat één, in
casu. do vrijzinnige richting van dit blad,
niet heeft uit te maken, wat voor andereu
goed is.
Ccnsuu.* is uit den booze, zoo luidt de
theorie van deze vrijzinnigen; maar in de
praktijk houdt men er een andere bcschou
wing op na.
Dan zal de vrijzinnige overheid uitmaken,
welke school, ook geestelijk, goed is voor d»
gelieele burgerij.
Dan moot er een nationale omroep zijo
mits met broeden vrijzinnigen inslag (al
Dr. do Visser zich hiernaar gedraagt, mag
hij wol voorzitter zijn), welke uitmaakt, wat
de luistervinken in ons land zullen hooren
Zóó zou bet een kleine eeuw geleden ge
weost zijn, had men de radio gekend; zon
m-iot liet ook nu zijn.
Denkt men zich dezen gcdachtcngang in
dan begrijpt men hoe de man van de N. R. I"
tot zijn verzuchting kwam.
Dan was het een misse zet, wat de werke
lijke verhoudingen en den wezenlijken in
vloed dor liberale volksgroep betreft: maar
psychologisch was het nog een symptoon
van den ouden machtswoan, waarvan tl.
Gcnestet zong: Wij zijn ontzaglijk liberaal:
wij laten ieder vrij te denkenmits hij
't doet als wij.
Onprettige middag
voor den Minister van Koloniën.
MADJOE.
TANDTECHNICI.
OVERZICHT.
Vergadering van 14 Februari 1929.
De heer J o e k e s (V.D.) had ook geen be
zwaar om met den minister mee te gaan, al
moest hij toegeven dat bet standpunt van
den hoer Bijleveld zeer sterk was, omdat
deze zielr beriep op de door de Regcering
steeds verdedigde politiek.
Dr. Lovink (C.H.) sclirarde zich aan de
zijde van hen, die bezwaren opperden. Hij
wees er op, dat het moeilijk is om in Indic
direct emplooi te vinden voor het groote be
drag van 7 milliocn gulden. Er is geen per
soneel om groote extra-werken uit te voeren.
Men heeft er ook geen raad moe/: geweten,
gelijk hot verloop van zaken heeft aange
toond. Nu zegt de minister, dat het geld voor
een wrgenplan zal worden gebruikt Maar,
zoo vroeg de heer Lovink, zal zoo'n plan in
derdaad uitvoerbaar zijn?
De Minister van Koloniën legde
Hij zag ten slotte ren v.eüontwerp' aanga- «"J,™" °P pedologisch clement dat de
Volksraad de 7 milliocn wilde beschikbaar
stellen voor economische doeleinden, waar
van de Regeering steeds pezegd had. dat ze
er geen geld voor had. De door den Volks
raad ook als juist erkende financiecl-tech-
nische argumenten der Regeering waren
daarmede op zijde gezet.
In de gegeven omstandigheden heeft de
gouvcrneur-g-neraal gemeend met den
wosch van den Volksraad rekening te moe
ten houdeh. Daardoor kon hij in ieder geval
13 milliocn vervroegd aflossen. De minister
vond nu, dat de Kamer ook maar moest vol
gen en goed vinden, dat de 7 milliocn voor
duurzaarnhcidswerken worden gebruikt. Er
zullen o. a. enkel.' urgente wegen in Suma
tra worden aangelegd. In drie jaar zullen
de 7 mdliocn verwerkt zijn. Achteraf, aldtis
dc m'nister, is de Indische Rcgccring
waarde gnfn hechten aan de argumenten
voor de Volksraad-motie.
Det is onaanvaardbaar, repliceerde de heer
R ij 1 e v e 1 d. Wij kunnen ons den weg nici
laten voorschrijven door een Volksraad-
am-ndem-nt.
Ook de heer Knottenbelt (Lih.) had
bezwaar tegen de- Rcgeeringszwakheid.
De lieer v. V uiiro n (R.K.) zou op grond
van 's ministers rede tegen moeten sterrj-
m-n. Maar hij zag ook daarbuiten prarti-
sche redenen om voor te stemmen en zou
drt dus doen.
Dc heer L. de Visser (Comm.) he-
crh-uwde het standnunt van den heer Bij
leveld cis overheersehing van Indonesië.
De M i n i st er, wiens argumenten vr iwel
door alle Kamerleden waren verloochend
j nolitiek liet men hem alleen staan
klaarde nog in antwoord op een categorische
Mr. Bijléveld, dat men niet h<^-
g zullen brengen, maar wal gevolgd zul-1
n i hoefde te denken aan een uitvoering dei
Volksraad-motie, nu dc Roeocring toch
7 milliocn gaat besteden. Z'j volgt haar
eigen weg ert inzicht: maar houdt rekeninc
len worden door nieuwe adrc;
Laten we die menschcn nu in t
tandarts maken na een praetisch cxnmentie,
adviseerden, volgens mevr. De Vries-Bruins,
roekeTOnze wijze de heeren Duys en B-m
Maar die gedachte vond weinig instemming,
el wilden, meerderen iets verder gaan dan
'e Minister voorstelde.
Het scherpst werd de hoer Duys over zijn
dcnkhee'dcn aangevallen door zijn genoem
de pcrtijgcnootc. Het scheen alsof het den
lieer Duvs aan z'>n verstandskies mangelde
n dat daarom zijn gelieele gebit uitgetrok-
trokkcri moest worden. Het slachtoffer zelf
1 aRicht de gedachte hehhen voe'--' nn
komen aan de spreekwijze, die gewaagt van
tanden met iets er op. Met gaat v.crkeP'U
niet erg frrtcli toe als de democratie over
pv<-t'r,che dingen vcrsclul van inzicht heeft.
Minister Slnfemnker. die aan de tandtech
nici al heel wat gedokterd heeft, zal a.s.
Dinsdag het debat beantwoorden.
VERSLAG.
De Kamer besteedde geruimen tijd aan de
behandeling van een wetsontwerp houden
de goedkeuring van een
Indie had f 20 milliocn ontvangen uit de
Nedcrlandsche oorlogswinstiielasting om
voor extra schulddelging te gebruiken op de
Indische leeningen.
De Volksraad nam echter een amende
ment en een motie aan. onderscheidenlijk
ten doel hebbende om maar f 13 millioen
buitengewone aflossingen te gebruiken
en voor de overige 7 milliocn werken in nc:
belang der algemecne volkswelvaart uit te
voeren.
De gouverneur-generaal heeft het amende
ment aanvaard uit de practische overwe
ging. dat hij de ontstane situatie een autori
satie tot aflossing van hef volle bedrag van
f 20.000 000 slechts door den Nederlandschen
wetgever zou kunnen worden verleend en
dat bij het inslaan van dien weg de extra-
schulddelging cn de daaruit voortvloeiende
rentebesparing eerst veel later tot stand zou
den kunnen komen.
Gemeld besluit verkreeg de instemminp
van den Minister en werd nu door hpr.i
voor goedkeuring bij de wet in aanmerking
gebracht.
De heer Bijleveld (A R.) bad zoo ern
stige bezwaren, dat hij !>egon met de Ka
mer te adviscercn om zich met het ontwerp
niet te vereenigen. De gouverneur generaal
bad hehooren vast te houden cm r'e oor
spronkelijke bestemming der 20 milliocn:
■eh-* •-'"•i.'rr. Wat dc Voll—-"ad dee l was
in strijd met de herhaaldelijk uitgesproken
overtuiging der Regcerrng. Het is noodig 't
Regeeringsstandnunt te handhaven, ook
met het oog op het zuiver houden der ver
houdingen. Daarbij komt, dat van het plan
om de 7 millioen voor onenhare werken uit
te geven, mets terecht is gekomen.
De heer Crnnier (S.D.) erken'"'! dat de.
Regeering overst-g is geg"an. Maar naar
ziin mening had de 20 milliocn ten goc-'o
r- j '-*i komen aan den gewonen dienst. IIL*
I f, 1 dus ook bezweren, prar van anderen
-id dan de heer Bn'cveld. Niettemin zou
frr'pr Vot hot nnP'erp stemmen.
Voor s ziet hij zijn wensrh bevredigd en
hov -lion vond hij het niet erg. dat de Re-
goonlig voor een conflict mot den Volksrand
uit don wp" >s gegaan.
Mr. v. O ijn (Lih) verdedigde de dn-d
c'r- Reeee'*'""» on nr-rtis'-hn gronden: er is
r-nfe hopn-Td door de vervroegde aflossing
fa Reot. 19?* der 13 m'"i"-i.
Van meegaan met de Volksraad-motie wil
de hij echter niet weten; dat ware eeri
zwakheid.
met den geest der motie.
Ton slotte verklaarden de hoeren B ij f
eld en Knottenbelt flat z;j, zich ge
heel losmakende va m toelichting en ver
dediging door den T ster. zich om finan
cieel technische redenen niet verder tegen
het wetsontwerp zouden verzetten.
Het werd daarna z.h.s. goedgekeurd.
Surinaamsche Bankwet.
Aan de orde was vervolgens een Wijzi
ging van de wet van den 2<lcn Juli 1928 tot
nadere wijziging en aanvulling
glcmcnt op liet beleid der Regcering in de
kolonie Suriname, van de Surinaamsche
Bankwet 192S en van de wet van den 2den
Juli 1928 tot toekenning van de hoedanig
hcid van wettig betaalmiddel in Suriname
biljetten van de Surinaamsche Bank.
ze wijzigingen bedoelden een vermei
de ingeslopen fout te herstellen, ontstaan
door te late afkondiging.
De Regcering wilde uitdrukkelijk in de
•noemde wetten zetten, dat ze terugwerken
tot 1 Juli 1928, om daardoorterugwerken
de kracht te voorkomen.
heer Beumer (A.R.) betoogde, dat
reeds hepaa'd was. dat dc wetten geacht wor
den in werking te zijn getreden op 1 Juli
192S. Het was dus onnoc.dig nog eens extra
de zeer gewrongen, leelijkc uitdrukking
dc wet op te nemen: „de wet treedt in
king met ingang van den dag na dien der
afkondiging cn werkt terug tot en met 1
Juli 1928".
Er z 'n meer wetten die op overeenkom
stige v/i'ze tot stand kwamen met de ge
bruikelijke bepaling omtrent terugwerking
Nicma.nd heeft, er ooit aan gedacht tot het
constitutioneel gekronkel. dat de Minister
van Koloniën thans noodig acht, over te
gaan. Zooiets schijnt tot het intermezzo
beleid tc behooren.
Intusschen heeft de Minister later zijn
formule zoo gcwüzigd, dat dc heer Beumer
geen b-zwaar had om voor het overbodige
wetsontwerp te stemmen.
Het werd z.h.s. goedgekeurd.
Madjoe.
Overgegaan werd tot de conclusie-inzake
liet adres van de vcrccnlging van oud- cn ac
ticf dienende onderofficieren van hot Ned. In
discho leger en van de troepen in West
Indië genaamd „Madjoe" te Rotterdam be
treffende wijziging va- de voorwaarden tol
toetreding als deelgenoot tot het weduwen
en weezenfonds van F.uroneescho militairen
beneden den rang van officier hij de kolo
niale troeoen. De Kamercommissie stelde
voor, den Minister opnieuw uit te noodigen
de vraag in overweging te willen nemen >»f
niet on gronden van billijkheid maatregelen
waren te treffen om zooveel mogelijk dc
wenschen van de vcrecniging Madloe te oe
vredigen ten laste van dc Indische schat
kist.
De kleinst mogel'ikc mir 'rheld der com
missie was van oordeel, dat vot.r inwilliging
van het oorsnronkelijke v rzock geen termen
kunnen worden gevonden.
Mr. B ii leveld (A R.) verdedigde
min»»er!ieidsronrlusie. Hij had bezwaar
rerht cn toe te kennen voor huwelijken, die
na pensionneering en gageering worden ge
sloten,
Uitvoering van de wenschen der belang
hehhenden zon voor de officieren 15 millioen
kosten: voor de onderofficieren is het bedrag
nief te berek.
Gaat men in de gevraagde richting dan
linnen we ons ook niet verzetten nis dp
burgernmhtenaren zouden komen met het
zelfde verzoek.
Tegen een hoogere dtr*!- van het be
staande fonds had heer Bijleveld geen
bezwaar. Maar verder kan niet worden ge
gaan.
D- le.. Gerhard "..Dverdedigde de
-Jiclusie van rhcl der commis-
Jc; terwiil de Minister van Koloniën zich
aansloot bij de re'e van d -i heer Bijleveld.
Wordt i - 'scont'-'^n aangcuo
ien, dan zal de Minister de zaak opnieuw
overwegen, maar het is niet waarschijnlijk
dat hij tot een ander inzicht zal komen.
Dc mindcrheidsconclusie (Bijleveld) weid
verworpen met 5G tegen 15 stemmen, die van
dc meerderheid was daarmee aangenomen
Tandtechnici
kwamen daarna opnieuw ter sprake naar
aanleiding van het wetsontwerp strekkende
tot het gelegenheid geven aan hen, die inge
volge dc wet van 30 Dec. 1920 geen visum
op hun bewijs van vestiging hebben ontvan
gen, om alsnog door een practiscli examen
van hun practische bekwaamheid tot uiloe
fening van dc volledige tandprothese te doen
blijken. Tot dit examen worden echter alleen
toegelaten zij, van wie ten genoegen van den
Minister bewezen is. dat zij voldoen aan het
vereischte van toepassing van de volledige
tandprothese als beroep voor 10 Juni 191J.
Mevr. Bakker-Nort (V.D.) vroeg me
de vestiging vóór 1913 moet worden bewezen
cn welke practische eischen bij het examen
zullen worden gesteld.
De heer Langman (C.H.) wenschte to
weten hoe het gaan moet met degenen, die
hun vestiging voor 1913 niet kunnen bewij
zen. Hij vond het billijk ook dezulke gele
genheid te geven zicli aan het examen m
onderwerpen. Doet men dit niet dan is er
gevaar voor heimelijk uitoefenen der tand-
techniek. A
De heer Duys (S.D.) vertolkte denzclf-
den wenscli ten aanzien van degenen, da-
niet voor de tweede maal het visum hebben
verkregen. Ze kunnen dan een titel kr, gen,
die hen beschermt tegen plagerijen der tand
artsen .En bovendien de liecrcn blijven
praetisch toch de hcclo prothese uitoefenen.
Het liefst zou hij allen marr zonder exa
men tot trndnrts verklaren. Zoo is liet in
hèt buitenland ook. l'"n het is niets dan
broodnijd, dat de tendi risen zich tegen dien
titel voor de tandheelkundigen verzetten.
Praetisch zijn de technici menigmaal meer
ervaren dan de artsen.
De heer Duys had bereids een amende
ment ontworpen om aan alle gevestigden, na
afgel.-gd practiscli examen, den tandarts-
titel te verlcencn. Hij zou gaarne 's minis
ters oordeel er over vernemen.
De heer Boon (lih.) vond het ook vreemd,
dat de technici wel liet mre.lijke werk mo
gen doen, mcar niet een enk,-le kies of tand
trekken. Wel een geheel er»-it mogen ver
vangen, maar zelfs geen los melktandje mo
gen trekken.
We moeten uit de impasse en aan de men
schcn. van 1913 de mogelijkheid openen vol
ledige bevoegdheid te krijgen. Den minister
Werd geadviseerd om tegenover het denk
beeld van den heer Duys niet al te afwijzend
te staan.
M r. d e W i 1 cl e A.R.) wees er op, dat de
minister precies het besluit der Kamer van
15> Mei 1928 heeft uitgevoerd. Wat de heeren
Duvs en Boon willen, caat daarboven uit.
Met aanneming van dit wotsontwerp kan
de zaak echter uit zijn.
Wat zal het praetisch examen inhouden en
wat valt onder de volledige tandprothese.
roeg Mr. de Wilde verder, omdat hem ge
bleken was. dat sommigen verder gaan dan
„de Hoi/gc Raad in zijn omschrijving inder
tijd ging.
Voorts vreesde Mr. de Wilde, dat het prac
tisch examen van den heer Duys door vele
technici niet zou kunnen worden afgelegd
Hij zou de menschcn dus een slechten dienst
bewijzen.
Tegen het denkbeeld om de in 1925 afge
rezenen opnieuw aan het examen te doen
deelnemen had hij ten slotte geen bezwaar
Mc\r de Vries—Bruins (S.D.) was
het met haar partijgenoot Duys volstrekt on
zij stelde zich op het standpunt van
Mr. de Wilde, dat men zich moet bepalen
vat het wetsontwerp bedoelt en bestreed
or de lichtvaardige diplomecringsnv
thode vun de heeren Duys cn Boon.
r. Vos (Lih.) was het theoretisch wel
met den heer de Wilde eens, maar vond. dat
er ter wille van de opvolgende gemaakte
fouten door den minister en zijn deperte
nient aan de technici wel wat valt goed te
maken. Daarom wilde hij ('e groep, die al
leen het eerste visum verkreeg, ook tot lie
praetisch examen toelaten.
Verder protesteerde de heer Vos tegen di
kleincerende wijzp, waarop de heer Duy
over de tandartsen had gesproken.
Dr. Reu nier (AR.) had op 15 Mei 1928
tegen de toen aangenomen conrlusie ge
stemd. Ilij ganl ook nu met het wetsontwerp
niet mee. want de s'rijd zal met dit wet ie
niet uit ziin. al spreekt de Kamer thans
de zevende maal over de kwestie. De heer
Suring wil nu reed« iets verder gaan
deren nog veel verder.
Het examen zal pfgewezencn niel verhm-
doren oni terug te komen.
Bevrediging zal niet worden verkregen
daarom zal Dr. Reumer zijn stem aan dit
wetsontwerp onthouden.
De Minister van Arbeid kwam
volgens aan hef woord
Zijn eigenliike rede stelde hij echter uil
tot a.s. Dinsdag.
Dir. Belastingen te Leeuwarden tot plaats
vervangend lid, de heer J. KoopinausU-
Leeuwarden.
ZEEMACHT.
Bij beschikking van den Min. van Defen-
cie zijn de Officieren van den Marinestoom
aart-aienst der 2e kl. J. A. iV. van der Laan
en B. Zietse geplaatst, eerstgenoemde de..
18en Februari 1929 aan boord van Hr. Ms. j
van Meerlant, laatstgenoemde den l'Jeu
Februari d.a.". aan boord van Hr. Ms.
Wachtschip te Willemsoord.
LANDMACHT.
Bij Kon. besluit is Lenoeaid bij het re
servepersoneel der landmacht, bij het per
soneel van den CcneeskuiKiigen Diens'.,
tot reserve-officier van gezondheid der 2e
klasse do heer P. Bolt, arts.
L. O. WET 1920.
BENOEMING VAN WACHTGELDERS.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziginj
an art. 56, 4e lid en art. 1U1, 4e lid de.
LO.-wet. Dit ontwerpTicoogt om ae vrijheid.,
beperking der gemeenten bij de plaatsing
van wachtgelders weder weg te nemen,
dien zin, dat het echter niet mogelijk is aa
ii openbare school een nict-wachtgelder
benoemen, terwijl nog iemand beschikbaar
die door de gemeente zelve met recht op
wachtgeld was ontslagen.
WEGEN IN 'T WESTLAND.
Adressen van A. N. W. B. cn E. N. A. C.
Het Westland gevoelt sterk het gemis aan
;oede wegen. De op liet Rijks- cn Provinciaal
vegenplan van Z.-Holland voorkomende we-
jen in de dichtbevolkte streek tussclien
s Gravpnhagc, Rotterdam en Hoek van Hol
land zijn niet voldoende voor de verkeers-
behoeften van dit gebied
De tuinbouw heeft in de eerste plaats be
hoefte aan n goede verbinding met liet ha-
•engebied van Rotterdam en met de hnofd-
erkeerswegen die voorkomen op het uitbrei
dingsplan van 's-G'ravenhcge-West.
Deze overwegingen hebben den A.N.W.B.,
Toeristenbond voor Nederland en de Kon.
Ned. Automobiel Club er loe geleid, gezauiim-
ijk zich te richten tot den Minister van Wa
terstaat, met een verzoekschrift w i
wordt aangedrongen op den aanleg van
weg van Loosduinen, langs Schipluiden naar
Vlaardingen. wlke de ontworpen rijkswegen
an Hoek van Holland naar 's-Gravcnhage
cn naar Rotterdam verbindt,
RIJKS V/EG LEIDEN HAAGS3HE S3HOUW
Een tweede adres van de beide verkeers-
organisatres betreft de vei betering van dc
R .ksweg tusschen Leiden cn do Haagscli
Schouw. Ten behoeve van de verbrccding
vun het gedeelte tusschen l e.den en De Vink
zullen vuruii e«l el ijk alle boninon langs dien
weg moeten vallen, omdat tusschen
beide boomenrij.en geen voldoende ruimte
voor het maken van een zes meter brecde
vvegvorlui Hing.
Naar de meening van adressanten kunt
deze hoornen zeer wel gespaard bl jvcn,
dien achter de oostelijke hoomenrij, geheet
huitcn den In xtnaiidon rijweg, een weg
zes meter breedte voor hot rijvcrkcer werd
aangelegd. De bestaande weg tusschen de
hoornen kan dan gebruikt worden voor hat
riiwiclvcrkeer en de wesieliike wegberm
(thans rijwielpad) als voetpad.
RAMPFEEST.
De les, leer wel te doen, schijnt zeer
moeilijk te loeren zijn. Fn de vermaning, dat
de linkerhand niet behoort te weten, wat
de rechter doet. schijnt velen niet te beletten
■lechts dan wel tc duen, als men in ruil voor
zijn gaven een vroolijken avond krijgt.
Dus worden er muziekuitvoeringen gege-
cn, fancy fairs georganiseerd, verlotingen
gehouden en dergelijke, om de netto-op
brengst voor de slachtoffers van een ramp
le bestemmen.
Mij hebben dergelijke middelen om gelden
i te zamelen, nooit kunnen bekoren. De
innerlijke waarde van de ga\<\ welke men
beschikbaar stelt zit in de gesteldheid des
hart -n, in htmedegevoel mot hen, die
lijden.
Doch waar blijft, niet slechts het vrijwil
lige, maar het offer zelf, wanneer de pret
lokt ®n de mededeelzaamheid slechts bij
ank is?
Zou hiervan niet gelden: gij hebt uw loon
Doch, wat dan te zeggen van de uitvoering
der gymnastiekvereeniging te Oostvoorne
ia: plaatsje gar/ wel over ue .rg in de
laatste weken), welke gisteravond met med*-
crklrie van het Kerkelijk Zangkoor ten
bate van de nabestaanden van de slacht
offers aan den Hoek gegeven werd?
In «la aankond'ging werd gezegd:
„Het ligt in de bedoeling van W. I. K. in
:n gedeelte van haar programma het ge
beuren op den noodlottigen d"g te Hoek van
Holland in een dans en«. uit te h"eld»n,
waarbij genoemd Zangkoor toepasselijke Ro
deren zal zingen. Daarom geen bal na".
Eerlijk gezegd, zóó onkiesch heb ik het nog
niet ontmoet.
Een feestavond om gelden tvjeen te za
melenliet zij zoo:.mijn smank is liet niet
In dit geval was er tenminste zoo veel pië
teit. dat het hal verviel.
Mr,ar in een dans beeldt men het lijden
en de worsteling der helden van de zee af.
Het is triest cn griezelig. Om niet te zeggen
smakeloos.
Och. men zrl het wel goed hednefd heb
ben, dit rnmnfeest; maar de combinatie en
de regie stoot af.
liet is een manier van wel doen. welke
velen terecht tegen de borst moet
«tuiten.
Hier moest men het eene doen, maar het
andere' nalaten.
EEN SPIERING EN EEN KABELJAUW.
NEDERL. SPOORWEGEN.
BEPERKING VAN HET VERVOER.
In verhand met den beperkten treinen
loon zullen de stations der Nederlandsehe
Spoorwegen heden en morgen niet ter ver
voer rmemen vnrhtstnkgoedercn en wa
gonladingen vrachtgoed, met uitzonde-'ng
van levensmiddelen voor menseh en dier,
brandstoffen (ook vloeibare) en levende die-
Id ELDEN-DER-ZEE-FONDS.
HET ROODE KRUIS MEER DAN EEN TON
Het Hoofdbestuur van het Nerierl-nds-h"
Roodc Kruis heeft een nedrrg ad 115901
overgemaakt aan de Zuid Hollandsche Rod
d'nemnatschappii voor het „Helden der
Zeefonds Prins der Nederlanden".
Economie en Financiën
UITGIFTE SCHATKISTPAPIER.
Tct ten hoogste f £0 mill'ocn.
De Minister van Financiën maakt i
Stct. bekend, dat op 21 dezer ten kantore
den agent van het Ministerie
te Amsterdam, de Bijbank van de Ned"~land
sche Bank te Rotte: dam en het agentschap
der Nederlandsehe Bank te 's Gruvenhage, de
inschrijving is opengesteld on schatkistpro
messen en 4% pet. schatkistbiljetten tot
Men schrijft ons van deskundlg-commer*
i'ieel'e zijde:
Men werpt wel eens een spiering uit om
een kabeljauw te vangen. Men getroost zich
een verlies, om er, zoo mogelijk, cccn grooter
winst door te behalen.
In het zakenleven is dit zoo algemeen,
zoo vanzelfsprekend, dat niemand tegen dez«
wijze van handelen bezwaar heeft. Integen
deel, men roemt hem, die hovenstaand
spreekwoord in toepassing brengt, als een
handig zakenman.
F.rliter. zoodra een Gemeentebestuur dezen
regel in praktijk wil brengen, is Leiden in
tast. Dan spreekt men van meten met onge
lijke maat. \an begunstiging van het kapi
taal. van liet bezorgen van financieele strop
pen aan de gemeente.
In een der laatstgehouden Gemeenteraads
vergaderingen te Rotterdam kwam ter spraxa
dc aanvrage van de Ford Maatschappij voor
een groot stuk grond tegen een prijs per Ma,
welke naomerkelijk lager was dan de gang
bare in die omgeving.
Opmerkelijk waren do Snriaal-Dcmorraten
in don Raad vóór inwilliging van het ver
zoek dor Ford-Maatschappij.
Inderdaad mocht dit bevreemding wekken,
omdat ze vroeger hij een dergelijk verzoek
van de Kunstzijde-fabriek een geheel andere
houding aannamen. Nu zou dit zijn oorzaak
kunnen vinden in practische overwegingen;
maar dan hnd men destijds er zich niet tegen
moeten verklaren op prineijiieele gronden.
Voor ons blijft de Ford-aanvrage een
praktische kwestie. Zulk een verzoek is niet
aanstonds in te willigen rlorb evenmin on
middellijk van de hand te wijzen.
't Gaat niet aan. om aanstonds te spre
ken van moten niet ongelijke maat. Immers,
zulk een ongelijke maat wordt ook reeds in
toepassing gebracht bij dc tarieven voor gas-
en elertriciteit. Voor groot verbruik worden
speciale voordeel'ee tarieven vastgesteld. Dal
kan. omdat dp disfribntiekosten voor een
groot verbruik natuurlijk veel lager zijn dan
voor een geringe afname.
En nog een andere reden kan hierhij den
doors'ag geven. Worden door hooge gas- nf
olertrieiteitstarievcn de exploitatiekosten van
een bedrijf abnormaal hoog, dan kan dit
Financ'ën jl,cn F1"00' vnn het bedrijf heiemmeren, waor-
OFFICIEELE BERICHTEN.
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot riddet
in de orde van Oranjc-Nassau: G. van der
Burg Czn., haringhandelaar te Vlaardingen
lid van de Commissie voor de Haringvis
seherij, en H. Voorspuv te Groot-Amnier
ecre-vc-orzitter van den Zuid-Holl. Bond vai
Veehandelaren en wethouder dier gemeente
VREEMD EERETEEKEN.
Bij Kon. besluit is aan B. Springer, inge
nieur te Amsterdam, verlof verleend tot het
nenneinan van zijn benoeming tot Ridder
lste klasse in de Orde van Maritieme Ver
diensten van Sphnje.
RAAD VAN BEROEP BELASTINGEN.
Bij resolutie van den Min. van Financiën
Is benoemd in den Raad van Beroep voor de
totaal bedrag van ten hoogste f 2(1 m'llio-n.
De schatkistpromesvn groot f 10,990.
f 50 0C0 en f 1C0.000, hebben een looütijd
van 3 of 6 maanden. De schatkistbil ietten ten
bedrage van f 1009, f 5000 en f 25 C00 hebbm
een looptijd van 1 jaar en zu'len op 1 Maar'
1930 worden afgelost. De uitgifte der schat
kistbiljetten kan krachtens de bepalingen der
wet niet beneden pari gesch eden. De storting j »nr
van de verschuldigde,,ri"
1 Maart a.s.
DELFLAKDSCHE HYPOTHEEKBANK
Inor ten slotte de gemeenschap lijdt.
Zoo kan ook bij grondverknop de vraag
rijzen, of er om een groot economisch
voordeel voor de stad niet wat toegegeven
moet worden aan den wenscli van een groot
ondernemer.
Natuurlijk mnet hier met kennis van zaken
gehandeld worden. Heeft een onderneming
hepaa'd belang bij een stuk grond, dan is er
niet de minste reden nm van den hestaanden
grondprijs af te wijken. Zulk een onderne
ming mag dan van geluk spreken als zij bij
de Gemeente terecht komt. die in elk geval
„„„.I behoefte der onderneming geen mis
moet geschieden op hruik maken zal, om haar wat men noemt
af te zetten.
Anders komt -le zaak echter te staan, wan
neer een onderneming nU de Ford eenvou
dig de gemeente voor Ir-t feit kan stellen, dat
zii haar bedrijf gemakkelijk kan verplaatsen
Voorgesteld dividend 16 pet.
In de gehouden vergadering van eommissa-
=sen der N. V. Delflnnd«che Hypotheekbank Dan komt de gem-ento wel degelijk
Iis besloten aan de op 27 dez?r te honden ver- de rang te -laan, of zij zich ook een oogen-
gader'ng van aandoe'houders voor te ste'len blikkelijk offer moet getroosten \oor een fo
het dividend over 192.8 nn verhooging der eerwachten economisch voordeel in de toe
reserve-fondsen tot f 166,000 te bepalen op komst.
116 pet. I Natuurlijk zijn hier grenzen, die niet over-
Isrh'rcdcn mogen worden. Een onderneming
WESTLANDSCHE HYPOTHEEKBANK, l kar voor niet* «.'Ion hebben.
in - I Mn*r 7ckor IS ,|p,• 'laf vrw-n. lit mar wor-
den. ('al een Geiiieenfpbo«iiinr van een «root#
n«rd»~ houder* der w e.«t'*»"dsehe Hy- hnndelsstnd niet a Peen door v-rnr l-v ngen
•gesteld om over 0n onzikelhke stugheid zich In et lelden,
40 net., maar ook ..kan'mfinnisch" te werk gant
J Van Ford zelf kan men nog wel wat loeren.
potheekbark »nl worden
1928 een dividend uit te keeren var
I evenals vorig jaar.