lliruuir Criitsrtir (luiuriuit
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
OPROEP
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.25
(Beschikkingskosten 0.15).
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending 8.—
Bij_ dagen ij ksche zending 7.—
Al/les bij vooruitbetaling.
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7% cent.
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijg
baar.
No 2649
Bureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
DINSDAG 22 JANUARI 1929
ADVERTENTIES:
Van 1 tot 5 regels 1.17Vt
Elke regel meer 0.22
Ingez. Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30 I
Elke regel meer 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend 0.10
9e Jaargang.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
aan onze Lezers voor de
nabestaanden der Helden van de Zee.
Terwijl een gedeelte onzer lezers
gaarne mee wil doen aan het bijeen
brengen van het groote fonds, benoo-
digd voor de regeling der finantieele
toekomst van de weduwen en weezen
der omgekomen bemanning der Hoek-
Bche reddingboot, staat een ander deel
nog een weinig onwennig tegenover deze
taak.
De lezers, die meedoen, stijgen geluk
kig aldoor in getal, maar het deel, dat
nog afzijdig bleef, is nog veel te groot.
Voor Kerk, Diaconie en Zending, zulk
geven begrijpt men. Maar voor den
roep, die thans van uit het maat
schappij leven opkomt, hebben nog te
weinigen oor. Waarom? Indien het waar
is, dat wij te vaak ons afzijdig hielden,
moet dat dan zoo blijven?
Aan het hoofd der groote economi
sche instellingen staan niet velen onzer
menschen. Maar betrekkelijke welvaart
heerscht bij duizenden van ons Chris
tenvolk. Ons blad wil het Christelijk
publiek, ook de welvarende middenstand
uit bedrijf en vrü beroep in de gelegen
heid stellen zijn aandeel bij te dragen
voor het fonds, dat gevormd wordt.
Ons blad, dat bestaat om de Christelijke
actie te steunen, legt daarom deze taak
voor uw consciëntie.
Met groote vreugde bespeuren w-ij.
dat de eerste collecte'* van onze Chris
telijke scholen binnenkwamen, terwijl
alle andere giften ons eveneens zeer
Verblijden.
Giften af te dragen aan ons Bureau,
ons per postwissel te zenden of te stor
ten op ons gironummer 58936.
Directie N. L. Courant.
P. B. te R. f 5.—; Fam. J. L. S. te R. in overvloed, maar daarbij hcerschte een ze*
f 5.—; J. H. de O. te R. f 5.—; J. G. S. kere gemoedelijkheid tusschen pandnemer
te R. f 2.50; E. E. S. te R. f 2.50; Fam. en inpandgevers, en een voordeel voor Je-
A. te R. f 3.—; W te R. f 2.50 K. de V. laatsten was, dat hun panden niet na zeke
te R. f 0.25; N. N. te R. f 5.—; K. J. te ren tijd verkocht werden en dikwijls jaren
R. f 5.— F. te U. f 1.50; L. W. v.dL land bewaard blev
DE RAMP AAN DEN HOEK.
DERDE VERANTWOORDING.
N. V. Tafelium afd. Gipsproducten te Slie-
'drecht f 100.—; Leerl. v. d. Arentschool
der Ned. Herv. Gem. te Rotterdam f 53.50;
Leerl. der Ned. Herv. School W. de Zwijger-
school J. v. Loonsl. 49 I, R'dam f 46.95;
Leerl. der Chr. Sch. a. d. Libanonstraat te
Rotterdam f 52.— A. B. C. te Delfshaven
j 25.Personeel Geref. School voor M.U.
L.O. Oudedijk 72 te Rotterdam f 25.—; A.
M. v. d. N. te R. f 25.—; L. de J. te S. f 25;
A. K. de B. te D. (met bijschrift: God ze-
gene hen, die achter blijven) f 1.—; No.
99 te D. f 2.50; P. R. te S. f 1.—; C. de
J. te S. f 2.50; B. v. d. Gr. te S. f 2.50;
A. L. te R. f 10.—; W. L. te L. f 2.
Wed. V. te L. f 0.50; Fam. W. te L. f. 3;
N. N. te L. f 1—P. K. te L. f 2.50;
C. te L. f 2.50; No. 4-1 te R. f-1.—;
W. te S. f 1.—; N. N. te R. f 20.—; J.
v. L. te R. f 10.—; Fam. G. te R. f 5.—;
Fam. M. v. S. te R. f 4.75; N. N. te
f 2.50; W. G. S. te R. f 2 50; Fam.
d. W. te R. f 2.50; No. 53130 te R. f 8.45;
J. Q. te R. f 2.50; A. v. O. te B. f 5.—;
A v. P. te H. f 2.—; Mej. V. B. te R. f 5.—;
D. Z. Dzn. te R. f 2.50; C. St. te R. f 2.50;
A. L. te H. f 1—J C. A. v. d. Br. te R.
12.—; G. J. D. te R. f2.50; A. Gr. te H.
f l.—; W. L. te B. f 2.50; Nots. A R. te
r. f 25.—; J. A. v. S. te D. f 2.50; A. J.
de W. te A. f 1.—; Mr. G. v. B. te D. f 25.—;
E. S. te V. f 1.—; C. v .d. R. te R. f 2.50;
B. de B. te R. f 1.50; Mcj. C de Z. te R.
f 2.50; J. D. H. H. te S. f 5.—; Mr. H. v
H. te R. f 25.—; G. M. v. R. te D f 10.-:
A. H. v. A. te R. f 2.50; L. T. tc R. f '2.50;
B. II. v. D. te V. f 1.—; H. J. H. te R.
f 2.50; P. A. te G. 5.—; C. de IC. G:
te R. f 6.—; H. H. te H. f 5.—; W. v.
L. te P. f 5.—; T. H. te B. f 2.50; G. L.
J. te Z. f 1.-; Ds. G. A P. te B. f 2.50;
H. J. v. V. te R. f 10.—; P. M. Wzn. te
H. f 10.—p.— W. J. K. te R. f 1.—; N. de
R. te R. f 2.50; K. R. te R. f 7.50; P. de
J. te R. f 5.—; Mw. A. M. J. te H. f 5.—;
G. M. te V. f 10.—; P. de G. te D. f 10.—;
J. S. te R. f 25.—; H. F. Jzn. te S f 1.50;
Mej. S. H. tc P. f 2.—; - L. H. te P. f
W. Fr. te R. f 5.—; H. R. te R. f 2.50;
No. 19154 f 2.-; W. v. L. te R. f 15.—:
S. A. te H. f 12.50; B. v. D. te S. f 10.-:
Ds. W. T. v. L. te H. f 2.50; A. B. te R.
1 2.50; G. N. S. te R. f 2.50; D. D. B.
v. d. II te B. f 2.50: J. J. Jr. te B. f 10.—.
te U. f 10. Ir. D. J. M. tc U. f 2.50;
Joh. C. F. te U. f 10.—; G. te R. f 2.50;
M. V. te R. f 2.—; G. v. B. te R. f 4.50;
L. v. d. B. te R. f 25.—; A. M. v. d. H. 't
G. f 2.50; W. H. te E. f 2.50; Fam. v.
T. te D. f 5.—; C. M. R. te R. f 2.50; J.
K. te L f 1.—; L. D. te R. f 2.50; J. L.
te d. L. f 6.(onder motto: Veel zegen op
uw poging toegewenscht); J. B. te E. f 5.—
N. N. te R. f Gebr. de L. te K. f 10.—;
A. K. te Pr. f 10.—; M. C. Sch. te B. o.
Z. f 2.50; A. T. te E. f 2.50; Fam. v.
t W. te N. f 10.—; J. Gr. te G. f 6.50;
J. B. te N. f 6.—; N. N. tc N. f 1.50; J.
G. te Sch. f 2—; A d. Z. te R. f 2.—;
J. v. D. te R. f 2.50; A. v. D. te O-B. f 10;
K. S. te O.-B. f 5.—; H. C. V. te R. f 5.—
(uit de spaarpot van de kinderen); J. K.
te Sp. f 5.—; T. P. te Sch. f 1.50; A. Br.
te R. f 2.50; L. v. d. B. te V. f 1.—; H.
A. te D. f 2.50; A. en M. te R. f 3.—; -
A. L. te D. f 2.50; J. M; te R. f 10.—; J.
W. K. te R f 2.50; J. G. B. te B. f 5.—;
B. V. te V. f 25—; J. F. M. te B. f 4.—;
Fr. J. E. te Sch. f 2.50; G. S. te B. f 5.—;
M. C. v. d. D. te D. f 5.—; J. W. G. te S.
f 2,50; F B. te E. f 7.50 L. J. W. te R.
f 5,-; N. N. te Z. f 5.—; J. 't H. te K.
f 2.—; Ir. D. f 5.—; Fa. G. W. v. D. te
H. f 10.—; A. M. te A. a. d. R. f 2.50; --
G. d. G. tc A. f 2.50; M. W. te R. f 5.—r
P. M. te W. f 10.-; J. v. R. te H. f 2.50;
P. K. te R. f 4.—; Wed. v. D. te R. f 1.—;
v. Dr. te D. f 2.50; J. J. M. te D. f 1.50;
H. D. te D. f 1.35; Mej. J. tl. te R. f 2.50;
Wed. N. v. 't H. te R. f 1:Gecollec
teerd verjaring A. D. te R. f 9.J. M. v.
G. te R. f 1.50; N. v. G. te R. f 10.—; N.
G. te R. f 2,50; N. N. K. te R. f 25.—;
C. v. d. H. te R. f 0.30; C. S. te R. f 10.—
Fam. G. v. d. B. te R. f5.—; G. D. H. te
R. f 3.—; C. M. te R. f 1.50; N. N. te
R. f 1.—; Wed. P O. te R. .f 5.—; J.
B. te R. f 10.-; L. "K. te R. f 10.—; H.
J. S. T. te R. f 5,— Fam. S. G. te R. f 15.—
Exc. A. W. F. I. te 's-Gr. f 50.—; M. P. W.
Gr. f 25.—; N. N. te 's-Gr. f 10.—;
A. W. te 's-Gr. f 10.—; H. R. te 's-Gr. f 10.;
- J. v. d. L, te 's-Gr. f 10.—; B. v. E. te
s-Gr. f 10.—; S. de V. te 's-Gr. f 10.-
S. W. f 10.-; N. N. te 's-Gr. f 2.—; - J. A: V.
te Sch. f 1.—; de R. te 's-Gr. f 1.50;
M. te 's-Gr. f2.—; Fam. v. H. te 's-Gr. f3:
N. N. te 's-Gr. f 1.—G. H. te
f 2.50; gezin S. te 's-Gr. f 2.55; G. M. en
G. M. Jr. te- 's-Gr. f 5.50; A. v. E. te 's-'
f 2.50; gezin S. te-'s-Gr. f 2.50; G. M.
te 's-Gr. f 2.50; P. v. E. te 's-Gr. f2.—;
Mej. K. en J. te 's-Gr. f 2.— P. C. B.
's-Gr. f 2,50; Mevr. Wed. B. te 's-Gr. f 5.
A. M. te Loosduinen f 5.-;—; Mej. J. P.
Gr. f2.—; C. S. Jr. te 's-Gr. f 2.50;
M. H. te 's-Gr. f 1.—; J. v. 't H. te 's-Gr.
f 5.—; A. v. E .te 's-Gr. f 1.50; A. G.. W.
te 's-Gr. f 2.50; Drie Gebr. K. te 's-Gr. f 1.;
v. S. te 's-Gr. f 5.-; - H. V. te Rijswijk
f 2.50; - Mej. J. v S.. te 's-Gr. f 3.—; - H.
B. te 's-Gr. f 5—; W. B. te 's-Gr. f 2.50; -
H. de Z. te Voorburg f 7.50; W. G. V. f 2.50.
Totaal met vorige 2 lijsten f 4481.52.
„Het batikken werd ook als huisnijver
heid beoefend en er was het risico daf ie
half afgewerkte kains 3) in 't pandhuis te
recht kwamen. Ook werden vele batiksteis
door de Chineezen aan het werk gezet in
hun ruime woningen. De loonen waren be
droevend laag. Een voorschot van eenige
guldens, nieuwe kleeren bij het nieuwe'jaar
en verder geen loon. De aardige batiksters
moesten geregeld voldoen aan de lusten van
de werkgevers en hun, soms halfwasser,
zoons. De geweldige haat in latere jaren tus
schen Chineezen en Javanen tijdens de Sa
rekat Islam-beweging, waarbij ook zedelijk
heidsbegrippen een rol speelden, was er hei
gevolg van en de felste Sarekat Islammers
waren in vroegeren tijd verwekte buiten
beentjes. Op een oogenblik werden alle hui
zen van prostitutie gesloten. Prostitutie
concubinaat maakten het Javanendom
maloe 4) en meerma'en kwam in den Sara
kat Islam-tijd een deftige deputatie bij in
concubinaat levende Europeanen verzoeken
m hun njaï 6) te huwen dan wel te laten
ertrekken".
Een volgend maal nog eenige anderc-
staaltjes uit de herinneringen van dezen
oud-hoofdambtenaar.
Zouden het niet deze en dergelijke kolu
niale ongerechtigheden zijn, die meer kwaad
hebben gedaan dan tal van z.g. ontijdige
hervormingen?
En al zijn we overtuigd, dat ook in dit
opzicht er verbetering is gekomen, we zou
den niet durven beweren, dat deze onge
rechtigheden verdwenen zijn.
vormen nog steeds een aank'acht tegei.
Europeesche maatschappij, die veel te
l protesteert tegen allerlei zedelijk
kwaad, dat we niet mogen dulden.
Pasanggrahan Gebouw bestemd tut
tijdelijk verblijf voor personen in 's lands
dienst, die zich op reis bevinden.
sembahs - eerbiedige groeten.
kain stuk katoen.
Maloe beschaamd.
njaï— inlandsche huishoudster.
RESERVE-PERSONEEL. Haarlem; A. R. Veenstra, oud-gemeente-
Bij Kon. besluit is ontslagen uit den mi- i secretaris ïmL Amersfoort te Amersfoort. Mr.
j f o S He Vni*« P.7ri nnri-wpl houder van Am-
litairen dienst der reserve eerste luitenant de v"es Cznoud-wethouder van
W. J. H. M. Mol, van het 3e reg. veldartil-.S^raJ5"!!f„S™. D 1
lerie.
VOOGDIJRAAD TILBURG.
Bij Kon. besluit is met ingang van 20
Maart 1929 herbenoemd tot lid tevens voor
zitter van den Voogdijraad te Tilburg Mr.
J. C. A. M. van de Mortel.
ZUIDERZEEVISSCHERIJRAAD.
j beschikking van den Minister van Bin
nenlandsche Zaken en Landbouw is Jac. de
Veen te Enkhuizen voor den tijd van drie
jaren opnieuw benoemd tot secretaris vau
den Zuiderzeevisscherijraad.
VREEMDE ONDERSCHEIDING.
Bij K. B. is aan A. Hoy nek van Papen-
drecht, directeur van het Museum van Oud
heden te Rotterdam, Vergunning verleend
tot het aannemen van de versierselen van
Officier in de Orde van Leopold II van
België.
Igemeester van Vceiidam; A. B. de Zeeuw,
wethouder van financiën en bedrijvn der
gemeente Rotterdam; A. Bos, lid van de Ka
lmer van Koophandel en Fabrieken te Rotter
dam; M. Joels Jr., lid van den gemeente
raad van 's-Gravenhage, en Tj. Kiugsnia,
directeur van het gemeente girokantoor en
de gemeentelijke spaarbank te Zaardam.
secretaris.
OPHEFFING VAN TOLLEN.
KOLONIALE ONGERECHTIGHEDEN.
Dikwijls zoekt men de oorzaak van aller
lei moeilijkheden in Indië in staatkundige
regelingen, die niet beantwoorden aai
behoeften der bevolking.
Wij denken er niet aan te ontkennen, dat
zulke regelingen heel wat kwaad kunnen
stichten.
Maar nooit mag vergetep worden, dat heel
wat onrust onder de bevolking het gevolg
van de handelingen der ambtenaren, In
landsche zoowel als Europeesche.
Treffende voorbeelden daarvan geeft de
heer G. L. Gonggrijp Sr., oud-resident, in
zijn lezenswaardig artikel Liem Kok
Sing, te vinden in de Januari-afle-verinp
van het Koloniaal Tijdschrift.
Wc zullen enkele van die staaltjes hier af
drukken.
„Op en van mijn eerste tournee's verg*
zclde de Regent mij. Tegen 10 uur kwamen
wij aan een pasanggrahan en op mijn op
merking, dat het nog wel wat vroeg was om
de inspectie te staken, deelde de Regent
mij mede, dat het gewoonte was in 't heete
Rembang om niet later in de zon te rijden.
Tegen 12 uur schoven een achttal zeer
mooie jonge vrouwen het vertrek In; zij
maakten hun sierlijke sembahs en b'ever.
zwijgend afwachten. „U mag hei eerst kie
zen", zei de Regent tot mij. „Ik ben ge
trouwd", antwoordde ik.
Het antwoord deed hem in een schatei-
lach uitbarsten. „De getrouwden zijn he»
ergst", beweerde hij. Venus is door alle til
den heen in dienst der ondeugd geweest.
Hoeveel ambtenaren heeft zij niet weerhou
den ten volle hun plicht te doen? Was mijn
vleesch zwak geweest dan zou de Regen'
niet gedwongen zijn geworden vier maan
den later zijn eervol ontslag aan te vragen.
Het Gouvernement is zeer goedertieren".
Een ander verhaal.
„De middelen van bestaan van de meeste
Chineezen waren batikkerijen, geld uitzet
ten, opium smokkelen en clandestien araK
stoken. Er waren natuurlijk vele kleinhan-
delar-\ Clandestiene pandhuizen war»
Terwijl er hier nog artikelen geschreven
worden voor of tegen het instituut van de
poenale sanctie (wij denken bijv. aan liet
artikel van den heer P. A. Colijn in het Nov.
nummer van A. R. S t aa t k u n d e), blijkt
het dat de Regeering zich reeds een krach
tige opinie gevormd heeft over het verdwij
nen van deze instel'ing.
In de laatste Volksraadszittingen heeft dj:
Indische Regcering dienaangaande zich met
groote stelligheid uitgelaten.
„Ik vrees geen tegenspraak", zoo sprak'
op 20 November de Directeur van Gouver
nements bedrijven, „wanneer ik den arbeid
onder poenale sanctie noem een abnormalen
vorm van arbeidsvoorziening, die steeas
minder gaai passen in de interntaionalc
verhoudingen en steeds minder gaat passen
in het kader van onze zich wijzigende be
stuursvoering".
En enkele oogenblikken later: „Bovendien
zal men als verstandig bedrijfsleider inzien
dat, hoe men ook individueel over die poena
le sanctie moge denken, dit een figuur ts.
die niet past in de wereld, waarin wij leven
en dat, hoe onze Regeering daarover or.k
zou willen denken, de poenale sanctie eer>
instituut is, waarvan het eenvoudig een
kwestie van tijd Is hoe lang het zich nog zal
staande houden
Onder die omstandigheden zal een ver
standig bedrijfsleider tijdig de maatregelen
voorbereiden en tijdig de proefnemingen
doen. die er toe zullen kunnen leiden, dat de
poenale sanctie op den duur zal kunuen
vervallen".
Hoewel de bedrijfsleider, hier bedoeld be
drijfsleiders zijn, in dienst van het Gouver
nement, zullen toch ook de particuliere be
drijfslciders met deze opvatting van de Re
geering moeten rekenen.
Het komt ons voor, dat alle discussie ovei
het al of n:-»t geoorloofde van de poenale
sanctie nu vrijwel overbodig wordt.
Er is trouwens vrijwel niemand, die on
der bepaalde omstandigheden de poenale
sanctie niet zou kunnen verdedigen.
Maar er is ook niemand, die net geen ab
normaal middel zou durven noemen. We
kunnen daarom slechts toejuichen, indien
de mogelijkheid van de afschaffing duidelijk
blijkt En we twijfelen er niet aan, of het
zal mogelijk zijn, ook zonder dit instituut,
voor een geregelde arbeidsvoorziening te
zorgen. Daarvoor is ons borg de energie van
den Europeeschen ondernemer, die meer
malen getoond heeft ook voor de grootste
ilijkheden een oplossing te vinden.
VRAGEN VAN KAMERLEDEN.
RADIO DISTRIBUTIE.
Het exploiteeren van centrales op
particulier 'terrein.
Hét Tweede Kamerlid Kampschöer heeft
den 'minister van waterstaat gevraagd:
1. Is het juist, dat spoeJig een alge-
meene maatregel van bestuur, voortvloeien
de uit artikel 3tcr der Telegraaf- en Tele-
foonwet 1904, de radio-distributie betreffen
de, te verwachten is?
2. Is het juist, dat alsdan ook machtiging
noodig is voor het exploitecren van centrales
uitsluitend op particulier terrein, zooals hij
schrijven van 8 November 1928 no. 106:19 S
afd. 3 door den directeur-generaal der Poste
rijen en Telegrafie werd kenbaar gemaakt
aan het bestuur éener radio-vereeniging?
3. Acht de minister dit standpunt juist, en
geen ernstige inbreuk op de persoonlijke
vrijheid?
HET VERPLEGINGSBESLUIT.
Wordt dispensatie gevraagd?
Het Tweede Kamerlid mejuffrouw Groene-
weg heeft aan de ministers van arbeid en
van -binnenlandsche zaken de volgende vra
gen gesteld:
1. Is het waar, dat voor verschillende ver-
plegingsinrichlingen verzoeken zijn ingeko
men, voorloopig de bepalingen van het Ver
plcgingsbesluit 1928 niet op die i~ richtingen
van toepassing te doen zijn?
2. Zoo ja, zijn de ministers bereid mede te
deelen:
a. voor welke inrichtingen en om welke
redenen de dispensatie weid gevraagd;
-vrlke hun beschikking is geweest op dé
ingekomen verzoeken?
3. Is het den ministers bekend of in het
krankzinnigen gesticht Het Aoeldoornsche
Eosch na 1 Januari 1929 een z g. reservewaclit
ngevoerd, ten gevolge waarvan de dienst
tijd van mannelijke verplegeni.cn op gezette
tijden 78 uren per week zou zijn, wat m
strijd is met de bepalingen van het Ver
plcgingsbesluit?
4. Welke maatiegelen denken de ministers
te treffen om in gebreke blijvende besturen
zoo spoedig mogeïiik te brengen tot bet na
komen van hun verplichtingen in zake den
arbeidstijd in verplegingsinrichtingen?
VERVENERS-FORENSEN.
Het Tweede Kamerlid Braat heeft den
minister van binnenlandsche zaken
raagd of het den minister bekend is, dat le
verveners, die over 1919 als forens waren een hovenmenschelijke taak,
aangeslagen in de gemeente Enimen,
heden van de Kroon nog geen antwoord heb
ben ontvangen op hun in de tweede helft van
1924 aan de Kroon ingezonden adres?
OFFICIEELE BERICHTEN.
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. besluit is toegekend de eere-me-
daille, verbonden aan de Oranje Nassau-
Orde in brons, aan R. Lafèbre, schilders
knecht bij de firma G. H. van den Berg
Hilversum en aan W. Rijks, kleermaker in
dienst der Neeml. Venn. H. J. Rouwendel's
Klecding-magazijn te Deventer.
IN DEN FAMILIEKRING,
Zegenrijke oneenigheid.
het oneens,
de gevolgen zijn
Do Minister van Waterstaat heeft, naar
het „Ildbl." meldt, de medewerking van Ge
deputeerde Staten der provincies ingeroe-
zooveei mogelijk te geraken tot op
heffing van de wegtollen. De Minister is van
oordeel, dat de afkoop van tollen meer alge-
zal moeten worden bevorderd dan tot
nog toe bet geval is geweest
Ten einde de gedachten te kunnen bepa-
n ten aanzien van het standpunt, hetwelk
iu kunnen worden ingenomen, wenscht de
Minister over nauwkeurige gegevens te be
schikken ten opzichte van elk der nog be
staande tollen, van de jaarlijksche op
brengst, de jaarlijksche kosten van inning,
de jaarlijksche kosten, die voor het onder
houd van wegen of bruggen, geheel of ge-,
deel tel ijk uit de opbrengst van den tol moe
ten worden bestreden (met vermelding van
de lengte der wegen) en van het bedrag, liet
velk, nu opheffing van den tol, uit het pro-
inciale deel van de opbrengst van de we
ien- en rijwielbelasting ten behoeve van
den weg zal worden uitgekeerd, en de som,
die jaarlijks uit straatbelasting, belasting
op niet door mechanische kracht voortbe
wogen voertuigen, waterschapsaanslagen
oor aanleg of onderhoud van wegen e.d.
ten behoeve van den weg door den wegbe-
heerder wordt ontvangen, alles gedurende
;t afgeloopen tienjarige tijdvak.
Voorts wcnscht de Minister het bedrag te
kennen, waarvoor de tolheffer genegen is
don tol on te heffen, en de bijdragen in den
afkoop, die van de zijde der provincies en,
an de zijde der helanghcbhende gemeenten
>f andere lichamen kunnen worden ver
vacht
Ten aanzien van het laatste merkt de Mi
nister op. dat de Wegcnbelastingwet in art.
32 onder Go. niet onderstelt, dat ter zak van
den afkoop van tollen het geheele bedrag
der schadeloosstelling ten laste van het We
genfonds wordt gebracht, dorh uitdrnkke-
ük gewaagt van bijdragen uit het Wegen
fonds voor afkoop van tollen, welke krach
tens oetroni of concessie worden geheven.
De Minister acht het in het algemeen
dechts gerechtvaardigd, dat een hij drag uit
iet Wegenfonds wordt gegeven, wanneer
ink van de zijde van de streek, waarvoor
de tolafkoop onmiddellijk helang hoeft,
bel-ngrijke bijdrage wordt in uitzicht ge
steld.
Het brengen van een groot gedeelte
de voor tnlafkoon henoodigde gelden
laste van het Wegenfonds zou óf aan dat
fonds de midde'en onttrekken, rbe voor v
genverbetering en aanleg beschikbaar m
ten blijven, óf slechts een zeer ge4eideliilo
over vo'e jncm loopenden afkoop van tollen
mogelijk maken.
RAMP REDDINGSBOOT.
Een betere hulpmethode?
Een belangstellend lezer schrijft on:
Een siddering vaart iemand door de leden
wanneer men leest omtrent de jongsie
ramp te Hoek van Holland. Inderdaad
ANTWOORDEN VAN MINISTERS.
AMSTERDAM—BOVEN RIJN.
„Vertraging geen schuld van den Minister".
In antwoord op de schriftelijke vragen
in den heer J. B. van Dijk betreffende een
door den Minister van Waterstaat aan den
burgemeester van Amsterdam gedane toe
zegging tot indiening vóór 31 December j...
an een wetsontwerp in zake de verbinding
an Amsterdam met den Boven Rijn, zegi
genoemde .minister, dat hij bij een der be
sprekingen met den burgemeester van Am
sterdam de verwachting heeft geuit, dat hij
de gelegenheid zou zijn voor' het einde
i 1928 indiening van een wetsontwero.
als in de vragen bedoeld, tc bevordereu.
Sedert is echter van Utrechtsche zijde een
beweging ontstaan, welke inging tegen de
oplossing bekend als het Geldersche val'ei
plan; de te berde gebrachte bezwaren moes
ten nader vorden bezien, zoodat de daar
door verooizaï.Kte vertraging niet op reke
ning van den minister mag worden ge
bracht, nu hij niet in de gelegenheid is ge
weest de verwachting te verwezenlijken.
Intuuschen kan hij medcdeelen, dat een
voorstel zijnerzijds gedaan, thans een ondei^
werp van bespreking met het gemeentebe
stuur van Amsterdam uitmaakt
AMBTENAREN EN GEMEENTE-
FINANCIEN.
COMMISSIE INZAKE GEMEENTEGIRO.
niemand en niets zich buitengaats waagt,
op uit tc gaan om zijn medemenschen te
redden. Hier geen helden temidden van up
windend strijdrumoer, maar vastberaden
mannen, die den dood telkens weer on.lei
de oogen zagen. Ze gingen heep in hun k'ei
boot, vastbesloten om, het kostte'wat bet
wilde, hun naaste van den dood te redden.
Helaas! Ze vielen zelf als slachtoffer!
Ook hier zal ons volk niet achterblijv
om te helpen waar nood is. De oproep
hulp zal weerklank vinden in ieders hart
ons volk zal zich opnieuw van zijn besten
kant doen kennen.
Toch wil het me voorkomen, dat zulk
oproep tot steun niet noodig moest we
Immers de meest van nabij betrokkenen, de
reeders, kunnen er toch geen enkel .bezwaar
tegen maken, wanneer op de scheepsreke
ning van elke boot een klein bedrag wordt
tgetrokken voor de „reddingboot". Wan
}cr de reedcr van elke binnenkomend-
boot slechts één gulden bijdroeg, zou zulks
r den Waterweg alleen een bedrag van
10.000 per jaar vormen, een fonds,
steeds elk jaar met een gelijk bedrag lan
groeiend. Toereikend om ook nog desmmds
3 a 4 booten aan den Hoek beschikbaar te
hebben.
Dat zou toch waarlijk geen weelde zijn op
zulk een druk en bij storm buitengewoon
gevaarlijk punt. Aan bemanning zou »int
niet ontbreken, immers naast de vaste red
dingboot-bemanningen, zijn er immer lood
of loodskweekelingen, die, ik ben over
tuigd. in de ure des gevaars. hun hulp niet
zouden onthouden.
Het is toch waarlijk zielig om die „helden
der zee" hun laatste levensdagen vaak te
zien slijten in armoede.
Deze hebben recht op een goeden levens
avond
Zaterdag beeft in Den Haag de installatie
plaats gehad van de commissie ter bestu
deering van de wenschelijkheid van de uit
breiding, c.q. invoering van het gemeente
giro, tot welker instelling was heslntcn op
hel congres te Rotterdam op 18 en 19 Mei
1928, uitgegaan- van de Vereeniging
ambtenaren der gemeentefinanciën,
meentebedrijveu en gemeentediensten.
De commissie is als volgt samengesteld:
Prof. Mr. H. Frijda. hoogleeraar aan cic ge
meentelijke universiteit te Amst irdainJ
voorzitter; Mr. M. H. de Boer, wethouder
van financiën tc Utrecht; H. Crnmwinkel.
burgemeester van Purmerend; Ed. Gerzon,
lid van de Kamer van Koophandel en Fa
brieken te Amsterdam; Mr. H. A. Hertog
Man en vrouw war
Dat gebeurt meer
vaak ellendig.
Geld is daarvan niet zelden de oorzaak:
want, 't geld dat stom is, trekt vaak scheef,
wat niet krom is.
En ook hier ging het om het geld. Maart
het was een kostelijke oneenigheid, dio
goede vrucht afwierp.
Het historisch tooneel stelt voor een een
voudig burgergezin van een, wat men tegen
woordig noemt, goed-gesitueerden arbeider.
Man en vrouw lazen de oproep om iets af
te zonderen voor de slachtoffers aan den
Hoek. Principieel was er volkomen overeen
stemming.
Beider h a r t zei j a en dus zou het j a zijn.
Maar, ook het hoofd moet een woordj»
meespreken bij de bepaling van het bedrag.
Hoeveel? vroeg de man.
Vijf gulden, zei de vrouw.
Vijf gulden? herhaalde de man- als 't kon,
gaf ik graag f 100.—. Maar, is een rijksdaal-
ons niet voldoende. We kunnen
toch eigenlijk niet meer missen van mijn
afgepast weekloon.
Konden de gezinnen aan den Hoek hun
kostwinners dan wel missen, vroeg
vrouw weer?
Stilte! Pengekras
De man schrijft. De vrouw kijkt! Vrcdej-
eenstemmigheid.
Den volgenden morgen lag ér op ons bu
reau een postwissel van een oneenig
doch daarna weer verzoend .echtpaar
grootv ij f gulden.
Ter navolging!
Niet alleen, als gij in uw huis zit in derr
engen familiekring; ook als ge een partijtje"
hebt op u\u verjaardag; als ge in uw club of
vereen iging -zit; ook als ge in den
trein reist of op den weg zijt; bij elke voor
komende gelegenheid.
Een vliegende kraai heeft altijd wat; gij
ook, als ge onder de menschen komt en
•nig bedelaars-talent hebt.
De nood, welke gelenigd moet worden, is
io groot.
Maar de gevers zijn immers zoo talrijk.
Zou het Nederlandsche volk, ieder naar de
mate zijner financieele krachten, niet in
staat zijn om eens en voorgoed in dezen nood
te voorzien?
In China, zoo las ik, laat men de ellendi-
gen aan hun lot over, daar is de naasten
liefde niet tot wasdom gekomen.
Ik weet niet, of het waar is. De Samarita
an stonden ook niet hoog aangeschreven
bij de Israëlieten. Maar Jezus sprak van den
barmhartigen Samaritaan en in Duitsch-
land spreekt men heel eigenaardig van den
„Rcttungs und Samariterdienst" op het
water.
Doch, mochten de Chineezen werkelijk zijn,
wat er van de Samaritanen en hèn verteld
wordt- laten wij dan toch niet de Chineezen
van Europa, maar barmhartige Samaritanen
zijn.
Gironummer onveranderd, en daarben^
vens vele middelen en wegen om geld te ver»
zenden; terwijl de liefde immers vindingrijk
giften te verzamelen.
GELUKTELEGRAMMEN.
Daling in November.
In de maand November zijn 13262 ge-
luktclcgrammen verzonden; hiervan
12837 bestemd voor het binnenland; 421
voor het buitenland en 4 voor de scheeps-
stations binnenland.
Ontvangen werden in totaal 8l9 geluli-
telegrammen, waarvan 270 uit het nuitei
land en 49 van de scheepssiations bil
nenland
Rr valt een daling van het aantal ver
zonden geluktele.-irammen te constnte-'r-
eti vergeleken met de maand October, vuiu
door de opbrengst ruim 250 geringer i
MRRHet Nederlandsch Jeugdleiders Instituut
directeur van de Bankassocintie to Amster-1 betreurt dit ten zeerste, liet vindt hierin Men meldt ons: De steven van de i.Valka"
dam; J. P. de Jong, administrateur var. de aanleiding, het gebruik van do gelukt. Ie- |9 ebroken. |,P( achterschip maakt' water,
afd. financiën ter gemeentesecretarie van grammen neg in'enser aan te moeligen f|0 rujmon zjjn nog droog, een gedeelte van
Rotterdam; H. Keegstra, directPur vai het j dan het re.-ds deed. j rlc deklading cokes is verloren gegaan Met
giro-ka.i'.oor der gemeente Amsterdam: Mr. Het blijkt, dat nog steeds velen, onbe- L Smit Co's Sleepdienst is een hergino-
M. Sii.igenberg, wethouder van financiën tejkend met het bestaan van deze telegram-1contract aangegaan op Lloyd's conditi»-.
brengst daarvan, n.l, steun voor het jeugd
werk van alle richtingen in ons land, de
gelegenheid voorbij laten gaan om hun ge-
lukwensch of blijde mededeeling door
middel van een geluktelegram voor ƒ0.40
extra op een versierd formulier den ge
adresseerde te doen toekomen.
Van de opbrengst der geluktelegrammen
over November heeft het Nederlandsch
Jeugdleiders Instituut een bedrag van
ƒ39.62 beschikbaar gesteld voor het Kinder
fonds van het post- en telegraafpersooneeL
men en de bestemming van dc extra op-
AANBESTEDINGEN.
ONDERHOUD VAN BRUGGEN EN WEGEN,
Vanwege het Prov. Bestuur van Zuid-
Holland werd aanbesteed:
le. het leveren van 8500 M3 steenslag voor
het onderhoud van de provinciale wegen op
het eiland Goerec en Ovirflakkee.
Langste inschrijvers waren: Baznlt: perc.
I: Basalt Mij. Rotterdam f 31706.23; Porfier:
..de Hoop" te Neuzen f 29280.—; Basalt: perc.
II: Basalt Mij. Rotterdam f 21727.50; Porfier:
„de Hoop" te Neuzen f 22680.—
2e. het onderhouden van de brug over de
Oude Maas te Rarendrccht, met de toegangs
wegen en den Barendreclitscben weg met de
Kunstwerken gedurende de jaren 1929 en
1930. Voor deze aanbesteding waren geen in
schrijvingen ontvangen.
DOOR EEN MOLEN VERMORZELD.
Te Leeuwarden is de 5-jarige A. Westra
cioor een Amerikaaische windmolen gegre
pen en vermorzeld. Het kind wilde een los
hangende ketting grijpen. Zon kleertjes Wwa-
tusschen de bewegende gedielten van
i'en motor, met het bekende droevig gevolg.
„DE „VALKA".
