BUITENLAND.
DINSDAG 15 JANUARI 1929 EERSTE BLAD PAG. 2
OVERZICHT.
Het bericht, dat de Amerikaansche groot
bankier Pierpont Morgan als deskundigs
naast Owen Yong in de commissie -\an des
kundigen benoemd is, maakt in Duitsch-
land een goeden indruk.
Het „Berliner Tagebiatt" meent, dat door
deze benoo:n.ing een geheel nieuwe toestand
is ontstaan. De positie van de commissie
van deskundigen komt nu plotseling op een
ander en hooger niveau te s aan ei> de wer
kelijk onafhankelijke Morgan zal zeker in
vloed op de positie van de overige deskun
digen uitoefenen. De benoeming van Mor
gan betcekent voorts ook, dat naast het pro
bleem van het vaststollon van de Duischo
Jaarlijksche prestaties een ander probleem,
namelijk dat ^an de mobilisatie der herstel-
sohulden duidelijk op den voorgrond treedt.
Door het benoemen van Morgan zal klaar
blijkelijk de kans moeten worden vermeden
dat „ie s verkeerds' wordt gedaan, da',
Bonder dat men rekening houdt met de eco
nomische toestanden en de financieele mo
gelijkheden, een zuiver standpunt de ober
hand krijgt.
1-Iet spreekt vanzelf, schrijft de „Vossische
Zeitirug", da'! de benoeming van Morgan en
Owen" Young <loor de Wilhelmstrasso met
blijdschap wordt begroet. Oiwen Young is
democraat, Pierpont Morgan republikein.
Beide groote partijen der Vereen. Staten
staan dus achter de Amerikaansohe gedele
geerden. De benoeming van Morgan bewijs!
bovendien, welk groot belang de Vereen.
Staten in de definitieve regeling der kwes
tie van de schadeveipoeding stellen, hoe
wel -ze nfficieele medewerking van de hand
wijzen. Het zetelen van Morgan in dc com
missie van deskundigen is een gebeurtenis
van hetcekcnis en zal vertrouwen wekken,
waardoor de werkzaamheden der tivcede
Dawes-commissie een positief resultaat zul
len opleveren.
Ziet de Duitsche pers de beteckenis van
deze henneming gunstig in, ook in Engeland
dertkt men er zoo over.
Zoo schrijft de „Dailv News", dat men er
op rekent, dat twee «milliard mark Duitsche
obligaties op de Amerikaansche mark1» zul
len worden gebrarht en dat het succes van
de plaatsing verzekerd is, wanneer Morgan
achter de zaak staat.
Het is wel opmerke'ijk, hoe telkens weer
da'gene wat wan. Amerika uit voor de op
lossing van de herstel vragen gedaan wordt,
als doorslaggevend wordt beschouwd. Het
toont meer dan iets anders aan hoe hulpe
loos Europa staat tegenover z'vn grooten
schukfeischer. De naam van don Amerikaan
Dawes is nu reeds eenige jaron met dank
baarheid genoemd. Parker Gilbert, de Am"-
rikaansche agcr' -generaal vcor de herstel
beta in^n wordt door ieder als de verper
•oonlijkste objectiviteit beschouwd en nu dc
naam van Pierpont Morgan maar genoemd
wordt. sohüTvt de deskundige-eommissie
Jiar werk al ten halve te hebben voltooid.
Met anndarh't wordt ook geluisterd naai
fielgcon Vrijdag j.l. door President Cooligr'f
is gezegd bij de we
kelijkschc ontvangst
van de pers op lwi
Witte Huis. De Pre
sident sprak nis zijn
meeriïng uit, dat, nu
het Dawcs-plan zijn
gunstige werking be-
Avogn heef:, het er
alleen maar om. gaat
de eindsom vast te
ste'len, die Duitseli-
land te betalen heeft.
Wanneer 'men tot de
overtuiging kom',
prudent cooiidsc. dat Dui' schlanrl ook
in het vervolg 2^2
milliard per jaar betalen moot, wat ongeveer
een som van C25 millioen dollar per jaar
bpteekgnl, dan is, zooals -de Presideert de
dingen ziet, dc conige vraag hoe lang
DuLtsoh'And nog z.al moeten voortgaan met
dli bedrag te betalen. Wanneer echter gocvlc
reden groondon wordt het bedrag van do
jaarlijksche betaling te veranderen, dan zou
dat cpn ondere vraag zijn. Naar de opvat
ting van den President moet de conferentie
del* <1 skundigcm bij'cngcroepen worden met
het doel, een rechtvaardige hcslissing 'c
treffen lusschen Duitschlan'I en de andere
betrokken lairwlen, waarbij met Duitsch-
land's beiallngsmcgelijkheid rekening ge
houden moet worden.
Tot zoover C.oolbYre's verklaring, waarmee
de Duitschers zeker niet on« evreden kunnen
tijn, gezien den Invloed die nok nu wel
var) Ainerika's z de za' geoefend worden
bij de „rrdeültlgc" oplossing van het h«r-
AMANOELLA AFGETREDEN.
Ten behoeve van zijn broeder.
Maandagmiddag laat is te Londen offici-
eele bevestiging ontvangen van geruchten,
die reeds den gchcelcn Zondag te Pcsiawar
de ronde hadden gedaan, nl. dat de Afgaan-
6che koning afstand van den troon heeft
gedaan.
Het Afgaansche gezantschap te Londen
kon dit feit bevestigen en ook al mededeclen,
dat de Koning cn de Koningin per auto uit
Kaboel naar Kandahar in het Zuiden des
lands vertrokken waren.
Niet bevestigd is voorloopig nog het ook
te Pesjawar bekendgemaakte feit, dat de
Koning ten gunste van zijn broeder Inayat
Oellah afstand gedaan zou hebben.
De opstand. Bezorgdheid te DeihL
Een nader bericht uit Kaboel, dat te Lon
den via Nieuw Delhi ontvangen is, n
flat de toestand na het vertrek des konings
in dc hoofdstad rustig is gebleven cn da
voorloopig geen vrees voor de veiligheid de:
Euroneanen behoeft te bestaan. De rebellen
zijn Kaboel nog niet binnengerukt en men
beweert, dat op 12 K.M. ten N O. van
stad nog gevoeliten wordt. Men mag echter
verwachten dat 's konings troepen, na
vertrek van den Vorst wel spoedig tot
eenstemming met den leider der rebellen
zullen komen en den strijd niet zullen voort
zetten, teminder daar het gerucht van de uit
roeping van 's konings broeder tot regent
niet bevestigd wordt. De ontwikkeling die di
dingen in dc eerstkomende dagen zullen on
dergaan, wordt te Pcsiawar en Nieuw Delhi
met eenige bezorgdheid gadegeslagen.
Van omen Parijschen correspondent.
PARIJS IN HET SLECHTE SEIZOEN.
De voordeelen van het groote
stadsleven.
Practische toevluchten tegen
ongunstig weer.
een Afrikaansche kafferhut of iets derge
lijks doal denkcnl Ho: is een scort van riet
dak op hooge pailcn, zopder wanden, zooda!
je er van alle kanten gemakkeljk kunt
binnenkomen.
Zulk een „abri" (schuilpCaats) vindt je
bijna op alJe veel bezochte wandelplaatsen
en is speciaal met het oog op slecht weer
daar neengezefl. Eigenlijk vreemd, vi-n-di: u
niet, dat «zij in een water rijk éand a s Hol
land er blijkbaar nooit aan gedacht hebben
ook eens oen dergelijk soort van voorziening
te treffen.
Nog andera schnilgelegenheden!
Ben je in het meer drukke deel der adad
zcüve, ook dgn kun je haas: a'tijd voordpe-
lig onder dak kernen. Bijna op aTe straat
hoeken vindt je hier een „bistro", zooals de
echte Parijzenaar zegt, een goedkoop café,
waar je voor vijf ii zes cent een consumptie
en dus even een veiiig onderdak hebt.
Dan resten na'iuunljk nog de Merro-in-
gangen, dat zijn ware vlhchthavcnsl Dit is
somtijds weti eenigsziris belemmerend voor
het verkeer. De menschen die uiit de tunnel
de trappen opkomen en naar huilen wiljan,
vinden dan op de hoogste treden oen taaie
menschenmassa, waar haast niet doorheen
te dringen is. Maar de Parijzenaar maaut
zich om zoo'n kleinigheid niet zoo gauw
„dik", hij is aan allerlei verkeersstrubbelin-
gen gewend en he-t lijkt well of het wonen
in zulk een ontzagiliijke men9Chenopeenho-
ping de scherpe kan' jcs die elke persoon
lijkheid oorspronkelijk heeft spoedig doel
afslijten.
Een onderaardsch winkelstraatje.
ten van de mooiste plekjes om te schui
len en levens eens wat om je heen te zien
is echter wel de ondergrondsche verkcers-
passage bij de Place du Pa'ais Roya'. Dal
is terzijde van de groote Louvre-Macazij:
Ga je daar de trappen af. die in den tun-1
nel voeren, dan verwacht je een gewoon
Metro-stationnetje te zitfen aantreffen. Eens
klaps sta je daar dan echter in een ali'er
aardigst, vroolijk verlicht winkelstraatje,
gezellige tofliput-wlnkoties, ter weerszijden
gerijd.
Links vooraan is een gelegenheid, die
eigenlijk heö'« en al uit glas bestaat, welk
een royaal open puit je, dat heel vepl Pa rij
sche verkoophuizen zoo aantrekkelijk
maakt.
Kom je rpet een kouden neus daar om
den -hoek zC'ten, dan snuif je ineens mo'
webhehagen de heerïjke geur in van aller
lei versch gebak en moet je al terdege vast
in je schoenen staan wil je niet eventjes
voor de veriteïding bezwijken en ie eens te
goed doen. Altijd zie je r'an ook hee'e rijtjes
koopers en eters! Want. grr>o>' verschil
met Holland! de dcorsnee-Parijz"-naar ge
neert -ziich er hootemanl niet voor om staand
of wandelend in het openbaar van het gne
de der aarde te genieten.
Verderen ontr.vaar je uitsiaiTtiikjcs van
toilct-ar'iikelen en ben je in de geheimen
van het rijk der vrouw een vreemdeling.
dan kun je hier a>! pauw je op de hoogte
i w win terse he wperder laatste weken, brongan. Diverse Hppen-stiftics, coquette
da het. op straat dikwvus zoo onaangenaam poederrloozep van de meest ingenieuze con
truc'le, reivkfi"schjes, het ligt hier rus'rip
Het winkel-galerijtje onder de
Place du Palais Royal.
Wat men ook voor kwaads moge verleden
van het leven in een \lcrehd9 ad, en dat
ïgetwijfciid zeer veeili! het blijft toch
a'Jiijd een uitnemend ding om er in te wo
nen. Men moet wed een heel verstokt, haast
je zeggen een „ingevroren" plattelander
zijn, indien men er niet vrij spoeddg onder
de bekoring geraakt van die rijk-gcvarieer-
wemelende drukte de uitbundige kleu-
renimenging der T.chtreqlames, de glanzende
banen der asfal talraten met haar wijde
perspectieven van brandende olectrische
liantarens, tie met uitterste distinctie gerang
schikte ui talm hingen van de magazijnen, de
historische interesse van schilderachtige
oude kwartieren en de schatten der musea!
dat men schier eindeloos kan doorbladeren
Hoe zou het je óóit kunnen vermoeien of
vervelen, is het niet het altijd nieuwe leven
zchf? Maar, men moet dan ook de beteeke-
nis -van ai da1', kos'.'baar plaatwerk verstaan,
wam', ais een echt prentenboek, is het nau-
wo'ijks van begeleidende tekst voorzien
Eigen begrip, ontstaan uit studie en onder
vinding, verdiept door verbeelding, doet hel
voor je eerst recht levend wordon-, zooals
de bijschriften naast een filml
Meeleven elscht aanpassing!
Men kan er ook waarlijk niet wonen en
werken en tegelijk blijven deaelfdo persoon
Wjkhoid die men tevoren was. Want het
groote s'adsbestaan oefent zijn duizend
prikko'is op je uit, in dit geval prikke's in
gunstigen zin! En op al die prikkels moei
ie, ondanks jezoliven, wel reageeren. Wie
kan temidden van nobele stand hooiden en
grootsche bouwwerken rondwandelen, zon
der dal <1e Wijde boodschap der, schoonheid
hem scherper en veerkrachtiger maakt. Wie
is in staal! cok de armoede, de on1 bering
van o zoovelen van dich'-bij gade te :<aan
en niet iets a'"s deernis in zich te voeten
branden? De contrasten der woro'dstad im
mers zijn scherper en kantiger dan waar
ook elders; men ondergaat «ze nie«f mot pas
siviteit, doch wordt tot steeds vernieuwde
nn-porkzaamheid geprikkeld. Het is of in
Parijs alle zintuigen steeds meer voor in
drukken gaan openstaan!
Parijs fcfj slechte weersgesteldheid.
Berlijnschen correspondent
DE ROZENKAVELIER.
EEN BERLIJNSGH C0N3ERTSGHANDAAL
DE ADVERTENTIE
DIE DE AANDACHT TROK.
het publiek ontstemd.
MERKWAARDIGE RECLAME.
Een herinnering aan het Amster-
Uamscho concertgebouw.
Meerdere jaren mocht ik in Amsterdam
lid zijn van 't concertgebouw. Dat was in
den tijd, toen Mengelberg nog niet de helft
van 't jaar in Amerika gasteerde on men
dus onder zijn persoonlijke leiding muzi-
kaul werd opgevoed. Als de dag van giste
ren liggen de symphonie-coiicerten in
mijn herinnering en ongetwijfeld ging da
hoofdstad voorop in 't muzikale leven vun
Nederland. Langzamerhand werd 't voor
velen een mode, om lid te zijn van 't Con
certgebouw en de ondeugende Louis Pi-
suisse nam er een loopje mee. Een van
zijn aardigste chansons had als refrein: ln
de corridors van 't Gebouwl" Menige win
ter stond toen in het tecken der dr.e BV
Beethoven—Brahms—Bach. Later begon
Mengelberg zijn propaganda voor Gustav
Mahler, leerden wc diens uiterst moeilijke
symphonieën, zijn Lied von der Erde ken
nen. Veel minder dan tegenwoordig kwam
zoo nu en dan een buitenlandsche gast di-
ligeeren en tot de meest gevierden behoor
de Richard Strauss, die de muziek van zijn
Rozcnkavelier door de zaal liet ruischen. Het
dat der lie"
■teï'.-r
taluk.
MAARSCHALK FOCH ERNSTIG ZIEK.
FOCH,
;Maarschalf Foch is thans vrij ernstig
Gister werd een doktersconsult gehou
den, na afloop waarvan een bulletin werd
gr iiihlii eerd, waarin gezegd wordt, dat de
maarschalk aan een hartkwaal lijdt en dat
tijn toestand volkomen rust vereischL
PARKER GILBERT TREEDT AP.
Zoo spoedig mogelijk.
Naar te Ncw-York verluidt, is Parker Gil
bert, do agent-generaal voor «Ie schadever-
goedingsbrtalingen, voornemens zoo spoedig
mogelijk nf te treden.
KELLOGG UIT HET OPENBARE LEVEN.
Slaatssceretaris Kellogg zal zich bij hel
einde van dc Coolidge-rcgccring op 4 Maart
a s. uit het openbare leven terugtrekken, en
in ziin geboorteplaats SL Paul het ambt van
hervatten.
NOTHOMB.
De bekende fascist cn annexioniat Pierre
Nothnmb staat np do groslijst der Katho
Heken te Rrnssel voor de Kamerverkiezingen
Het is nu de vraag of hij op een verkiesbare
pleats zal komen op de rangorde-lijst.
BEETGENOMEN TROUWLUSTIGEN.
In aansluiting op den brief van onzen
Berlijnschen correspondent, vernemen wij
nader over het muzick-schandaal:
De politie zet. liet onderzoek tegen den
Wcenschcn koopman Gahorle, den echtgenoot
rler Wccnsche diripente Lisa Maria Maver,
voort, aangezien zirh intusschen op hot poli
tiebureau verscheidene bezoeksters van 'iet
concert hebben aangemeld, die eveneens op
eenzelfde soort huwelijksannonce hadden ge
schreven en in aansluiting daarop haar ,,toe
komstigc" gemaal in de Philharmonio /.ou
den ontmoeten. Echter hebben zij het niet,
zooals haar mannelijke medeslachtoffers tot
een sehanrlanl laten komen, aangezien z>j
Imng waren, daardoor in een bespotte!i|k
daglicht te komen.
Gahorle hooft reeds T>00 mark voor de scha
dcloosstclling der bedrogen bezoekers ge do
nonccrd. Aangezien een aantal der trouw
lustigen geldel'Ue schade heeft geleden
sommigen hadden voorschotten opgenomen
?n dor hoeren had een smoking on afbe
taling gekorhi hebben zii een vereeni-'ing
govonmri. die nog deze week zal vergaderen
:'sllsscn, wat hnnr te doen staat. In ieder
geval zal een riviol i -rhtelijke aanklacht te
gen Gaherte worden ingediend. Of er ook
een strafrechterlijke vervolging van
Gahorle kan plaats vinden, moet het gerecht
heslissen als de dossiers onderzocht zijn. Dan
zal Gaberle ook zijn pas terugontvangen,
zoodat hij dan naar \Veenen terug kan
koeren.
Zijn echtgcnoote betuigt nog steeds, dat zij
van de grap van haar man totaal onwetend
was en heeft dit op eerewoord aan de e.m
ïrtdircctie, Wolf en Sachs, verklaard. Hoe
cl Z'i eerst aan echtscheiding «lacht, bcnor
eelt zij de zaak thans reeds vfrel mildei.
ant haar man was ten slotte alleen maar
op het „dwaze idee" gekomen om haar eyn
volle zaal te bezorgen. Het schandaal is «tan
ook slechts dnardoo'- ontstaan, dat slechts hij
con klein doel der brieven, waarin de af
spraak voor het concert werd gemaakt., vrij
kaarten waren ingesloten, terwijl dif hij het
grootste dool vergeten was. De nolitie he.ef<
tot nog toe echter geen enkel bowijs voor deze
bewering kunnen vinden.
845 dootlcQ ln een week.
Te Glasgow is een griepepidemie, gevolgd
door het uitbreken van longontsteking. Te
Glasgow kwamen gedurende de laatste la
gen gemiddeld 100 gevallen van longoritste
king voor. In «Ie week eindigende 12 Janu
nri kwamen 045 sterfgevallen voor, vergde
ken mei H8R in de voorafgaande week. Aan
longontslcking stierven 118 personen
tegen 51» in de voorafgaande week.
Sinds het uitbreken van de griep is het
aantal sterfgevallen met 100 pCt toegeno
men.
LEGERAUTO IN EEN KANAAL.
Dooden en gewonden.
Een met machine-geweren bewapende
cuto van een te Menux (Frankrijk) in gar
nizoen 1 ggenden troep stortte op zes K.M.
af'tand van Meaüx bij het oversteken van
een kanaal in de d epte, waarbij twee solda
ten werden gedccd en drie gewond. Mer
meent, dot het ongeluk het gevolg i9 van
een breuk in dc stuurstang.
Dit is reeds het derde orgeluk van dien
aard dat op deze pteats onder dezelfde om-
tand'eheden is geschied.
DE MINISTERCRISI3 IN ALBANIË.
De Koning heeft den afgetreden minister
president opnieuw met do vorming van een
kabinet belast
doet zijn, geeft óók
aspect van dv wcreld-i
poremamhetd.
TToe oplicschut gevoel! je je niet ten |V«ab
tonlando, als ie nndcp'.veg hier of daarnaar
top nln«'seling aan regen- of sneeuwbuien
worM Hóofgca'eïl. In den regel wee je.
wprkoVTc niet waar ie zoo snncdig te bpr
gen, tenzii dan dat je het -gc.'nkt hebt. juist
in de nahiihftid van ren landhoeve te zijn.
het til'zoeken.
In een óla'agc-tje aan den overkant kun
ie, als je daar lust in hebt, de voor- en nn-
jl-eelen van dive re" badinstallaties héziehri-
gen, en daar dichtbij staat ook een rij}Je
liooge storten, zooals ie vna'ï op Amrrikam-
sch» p ren ties kunt zien. Je neemt er mak
kelijk on niaats, haait je krant uit je zak,
-, -- --1 natuurlijk eon krant wie begeeft zich zonder
uriu een oneindigheid van schulL en d'en metgezel zirh hier op weg! en ver-
vyiikHimf'son bin';1 daarentegen een stad a's diep je in jo lectuur, terwijl een gertion-
deze' Jp wnnd-lt in een der prachtige nar [stige met noeste vlijt zich op hel reinigen
ken bijvoorbeeld cn word1' eensklaps doi.rjvan uw besmettend srhorisel to"legt! Inder-
een bui verrast. Geen nood! Daar gin.ts daad, jo voelt je hier comfortabel, zelfs hij
staal oen eigenaardig bouwseltje, dat je aan de slechtste weersgesteldheid!
AMERIKA EN HEF KELLOGG-PACF.
LONDEN. 15 Januari. Near uit Wrsb'ng.
ten gemeld wordt, zijn d? oog'ngen tusschen
do aanhangers en tegenstenders van het
anti oorlog-nrct in den Scnrat esn compro
mis tot stand te hren p>n m's'ulct. Men ver
wacht evenwel dat trt ontbreken van over-
«enstemm'ng :n den Sonant, tens'otte geen
'iclctsel zal vord"n voor de definitieve rati
ficatie van het Pact.
QUIRINAAL EN VATICAAN.
De onderhandelingen geëindigd?
BEr.T,TJN, 15 Januari. Volgens h'er ont
vangen drendlooze berichten uit Amerika,
we'ke evenwel nog niet uit Rome bevestigd
zijn, zouden de onderhandelingen tusfchen
de Ttaliaansche regeer'ng en het Vatteaap
over de z g. Roinelnschc kwestie thans g«-
'•terFo-d zijn Het Vat'cran zou behalve u't-
breid'ng van zijn. gebied een schadeloosstel
ven 52te rnill'oen dollar ontvangen.
DE KONING VAN ENGELAND.
OOK PRINS GEORGE VERKOUDEN.
ONLUSTEN TE ADELAIDE.
Verscheidene politieagenten gewond.
Bij onlusten van havenarhoirlers werdon
verscheidene politieagenten gewond, van wie
enkele ernstig. Georganiseerde havenarliei
dors deden later een nieuwen aanval op de
nict-aangesloten havenarbeiders, doch wer
den teruggeslagen. Do aangesloten haven
arbeiders klagen erover, dat sedert de be
ëindiging van do havnnarheidersstaking ver
soheidene manndon goloden, toen niet-aango-
sloten havenarbeiders in grooten getale to
werk werden gesteld, zeer weinig werk aan
de aangesloten havonarboiders wordt ge
gund.
JAPAN EN CHINA.
Japaimeczsn mishandeld.
Te Hankow namen stakende Chineesche
arbeiders eenige als Chineezen verkleede Ja-
panncczcn gevangen, die zij gedurende lan
ger dan een uur aan de handen ophingen en
radbraakten. De Japanners werden dank zij
de tusschcnkomst van den Japanschen con
sul bij den Chineeschen minister van Bui-
tonlandsche Zaken vrijgelaten.
MORGAN'S PLAATSVERVANGER.
Uit New York wordt gemeld, dat tot plaats
vervanger van Morgan in de commissie
deskundigen I.amont is benoemd, die lid
is van het bankiershuis Pierpont Morgan.
EEN ZENDER TE STRAATSBURO.
De Fransrhe rogeering heeft besloten in de
Elzas een nieuw draadloos station op te rich
ten. Waarschijnlijk -.al het station te Straats
burg worden opgosteld.
GRIEP IN NOORWEGEN.
Sterke toename.
KOPENHAGEN. 15 Januari. Volge .s de
thpns ontvengen berichten over d?n gezoml-
liefdsozatend in Noorwegen in de afgsioo-
week. is het pantal griepgevallen be
langrijk gestegen. Deze week verwacht men
isschen twee- en rlriedu:zend griepgevallen,
tegenover ruim 1000 in de voornfgaonde
week. De ziekte bliift een licht karakter
dragen. Het aartal pnt'enten dat in de ?,ie-
korhuizen moet worden opgenomen ls be-
;rekke!ijk gering.
MISS FRANCES PERKINS.
Hoofd van het departement van arbeid.
Miss Frances Perkins, de vrouw die haar
arrière gebaseerd heeft op het beginsel, «tet
betere arbeidsomstandigheden een heter volk
maken, is benoemd lot hoofd van liet staats
departement van arbeid. Zij is de derde
rouw, die in den staat New-York oen bel-tng
rijke functie bezet.
Nabij Lemhorg is Maandagmiddag een
sonentrejn met een goederentrein in hotung
gekomen. Beide loc motieven cn versch ?i Ion
wagens werdon ernstig beschadigd Tien per
sonen weivicn ernstig gewond. De hoofdcon
ducteur werd gedood.
HONGERSNOOD O? LABRADOR-
„Times" verneemt uit Ottawa, dai
zich op Labrador, ten Oosten van Quebec,
m""" eer 2000 Eskimo's tengevolge van don
lechten veestand, in oen toestand van hon-
rersn^"'' bevinden. Dc Canadceschc rogee
ring heeft voedingsmiddelen, kleercn en
medicijnen "ezondon.
TARIEFMUREN OM IERLAND?
Fian'p Fail, de partij van De Valera, is
van nlan een grooten toriefmuur om den
lerschen Vrijstaat op te trekkon, indien zii
hii de volgende verkiezing eop meerderheid
krijgt
DE GEREGISTREERDE AARDBEVING.
De Britsche seismologische stations heb
ben Zondag een lievige aardbeving gere
gistreerd, waarvan het centrum blijkbaar
bij de Koerillon gelogen was.
EEN ACCORD MET BOEVEN.
Gevaarlijk precedent.
Bij de juweliersfirma Wempe in Hamburg
is dezer dagen ingebroken door vernieling
van de winkelruiten. Voor meer dan 2G.OOO
mark brjllanten ringen en andore sieraden
werden gestolen.
Thans heeft de firma in een van de Ham-
hiirgsche bladen de vo'gende wel zeer merk
waardige advertentie geplaatst:
„Wij felicitecren de hoeren Inhrokers «net
hun succes. Wij zouden de waren eaame
van hen zelf terugkoonen en wij betalen tem
meer. dan zij van welke andere zijde ook
kunnen ontvangen. Stelt u een neutrale
plaats vast. Wij staan er met onzen naam
borg voor, dat wij u niet aan de politie zul
len uitleveren."
nemen, maar, boorende, dat die tien mark
kosten, dan meestal een goedkoopere plaats
twee of drie mark namen. Het concert
omvatte drie deden, zoodat tweemaal een
korte pauze werd gehouden.
Tijdens de tweede pauze stond een groep
jongelui aan den ingang van de concertzaal
en 't viel op, dat de mecstcn hunner een
briefje uit hun zak haalden en dat uun
elkaar lieten lezen.
Plotseling riep een hunner: „Iodcr, die
zulk een briefje heeft ontvangen, gelieve
hierheen te komen!" Van allen kant kwa
men jonge mannen nu naar voren en .er ont-
siond een druk gesprek.
Toen de tweede pauze voorbij was, scheen
dc zaak bijgelegd, want allen namen hun
plaats in de concertzaal weer in. Frau Lisa
Maria Mayer verscheen weer op 't podium
en dirigeerde de Eyrianthc-ouvcrture. Plot
seling werd schril door de zaal gefloten cn
dit scheen het teeken te zijn tot
een schandaalscènc,
zooals men die te Berlijn nog zelden of
nooit, althans in een concertzaal, beleefde.
Eerst probeerde liet orkest door te spelen,
maar het tumult nam toe, liet publiek, dai
niet wist, wat er gaande was, protesteerde,
de concert-directie telefoneerde om 't overv
val-comniundo der politie en de dirigente
overmaat van ramp viel op 't podium in
onmacht. Men bracht haar naar de solisten
kamer, de politie stelde de lawaaischoppers
vast en nu pas kreeg men te hooren, waar
't in dezen om ging. Een der grootste Der-
lijnsche kranten had een annonce gebracht
van don volgenden inhoud:
Weensche dame, intelligent, jong, mooi,
voornaam opgevoed, weduwe van een
rijk Berlijnsch koopman, met fraai eigen
Berlijnsch huis, financieel volkomen on
afhankelijk, zoekt, daar zij de eenzaam
heid moe is, de kennismaking met een
te jh
mit jrtt ;ut«s ftmri'Hlt
ftttbf, nO<f> «tncapg
'■Periitur' @te&ïnbufh.F='
ton,- mit fdjiitttm cigoKO-it
ScrUJHC Jinan*
jitS Ml&mtKttit
üafe m*
aMjanöiö, jud>h s
tltttinjtvni mübt. -bit
ieotannthSjefï -tittes i«-
.btn mb ftuUn. fiebtes
tabte. ionfèffunt urio
Sefcitiögtit f&ebznjac&e,
atusn^nu mOmë
ten gni<t f 4o01
gittunïtjh'
aren jaren van opvoedende kracht en de
ivloed van Mengelbergen zijn voortreffelijk
orkest op het jongere geslacht mug niet on
derschat worden. Wat voor Amsterdam 't
Concertgebouw is, dat betcekent voor Berlijn
de Philharmonic, vlak achter den Potsdnmcr
Platz gelegen. Hier slaat de muzikale pols
slag der wereldstad, beleeft men üren van
oiiaantasil-aar kunstgenot. Naast Furt-
wünglor, den tegenwoordig meest gevierden
dirigent, maakt men hier Bruno Walter,
Richard Strauss en vele nndefren mee, wier
naam op muzikaal gebied een wereldrcpu-
tctio geniet Daar velen don prijs voor zulk
een concert niet kunnen betalen, wordt van
Ike uitvoering een genercle repetitie gego-
daar kan i
i dan 1
heseheiden
prijs een kaart voor koopen. Heeft men liet
geluk, nog net zulk een kaart op den kop te
tikken, dan zittende in do groote concert
zaal vergeet men voor een enkel uur het
rumoer van de wereldstad, de zorgen van 't
alledaagsche leven en gaat men op in de
linnen kunst, welke hier aan den muziek
liefhebber wordt gchnden
Juist op dit terrein leerde ik het Duitsche
volk niet slechts in Berlijn, ook in Ham
burg, Keulen. Dresden, Mtinrhen beschikt
men over uitnemende orkesten on dirigen
ten waardceren. Waren niet vele toon
kunstenaars van naam Duitsrher van ge
boorte en speelt speciaal in onze Christelijke
kringen Bach nipt een toonaangevende rol?
Een dame uit Wcsnen dirigeert.
Uit de stad van Richard Strauss kwam
een dame naar Berlijn, om zich aan 't vcr-
wendo publiek der Duilsehe hoofdstad als
dingente en componiste voor te stellen. Dc
enkele koeren, dat ik oen vrouw als diri-
gento meemaakte, versterkten mijn overtui
ging, dat voor dit hooge technisclio cisehen
s|cl|pnde beroep do vrouw veel minder ge
schikt is dan de man. Het was zelden een
onverdeeld genot, naar eon dirlgente te zion
en te luisteren en al klapt in zoo'n geval het
publiek, dan is dat meer, opi dc vrouw, het
zoogenaamde zwakkere geslacht te huldigen
als wel de stijf om zich iiepn zwaaiende cun-
certteidster.
Tot welke dwaze, scandaleuse excessen
het oplrcdep van een vrouw als dirigent kan
leiden, heyvijst een concert in de Philharmo
nic, zooals we dat in Berlijn nog nooit be
leefd hebben en naar ik van harte hoop, ook
nooit meer zullen meemaken.
Het zou de moeite waard wezen, orn in
dit netelig, onverkwikkelijk geval eeii3 het
oordeel van mannen als Strauss of Mengel
berg te mogen vernemen.
Fran Lise Maria Mnycr kwnm uit Woe-
nen naar Berlijn, om in de Philharmonic een
concert te geven cn ze had naast Beethoven
en Weberzichzelf geplaatst met een
compositie „Kokaine", welke haar oor-opvoe
ding hier zou beleven.
zoel Jongelui.
Het concert stond onder de tcrlinisclie lei
ding van de concertfirma Bothe und Rock,
die klaarblijkelijk vele vrijkaarten had moe
ten uitgeven, om de zeel behoorlijk bezet te
krijgen. Aan de juffrouw, die 's avonds aan
de kas zat. was 't opgevallen, dat vele jonge
lui eerst dc dure plaatsen vooraan wilden
goeden kameraad. Godsdienst of vermo
gen bijzaak. Goed karakter voorwaarde.
Nict-anonyme brieven onder B. P. 4501
Srhcrlhaus, Zimmerstrasse, Berlijn.
Vele jonge mannen, dit lezende, waren
nieuwsgierig geworden, hadden geschreven,
ontvingen in keurig handschrift prompt een
antwoord en daarin werd verlangd, Üut ze
naar de Philharmonic zouden komen, er 't
coïteert van Frau Maver bijwonen, nog wel
op een der voorste plaatsen en als kentee-
keneen witte roos in 't knoopsgat zou
den dragen. Ziedaar dan de Rozenkavelier in
een gansch nieuwe gedaante, niet als com
positie van Richard Strauss, maar als de
fantasie van een zwendelaar of krankzinnige
in Bcrlijn's meest hcroemde concertzaal.
Nadat de Weensche weer tot bewustzijn
was gekomen en vrienden haar den raad
hadden gegeven, de ouverture alsnog te di-
rjgeeren, werd na een derde, onvrijwillig®
en zeer ongewenschte lange pauze dan toch
liet concert afgewerkt maar men kan zich
de stemming, luister gezegd: de ontstemming
van 't publiek voorstellen! Vooral de jonge
lui, die anders dit dure concert stellig niet
hadden meegemaakt, waren woedend, wij
den hun geld terughebben en maakten op
nieuw spectakel.
De Weensch® wist van niets.
Van allen kant stormden de journalisten,
belust op zulk een sensatie, het podium op,
de solisten kamer binnen cn de arme Ween
sche werd geïnterviewd.
Neen, ze wist vun niets, begreep niet eens,
wat er gaande was, dacht eerst, dat t pu
bliek met hanr dirigceren niet content was,
viel flauw en liopr Ie pas later, dat 'l om een
liefdesaffaire ging waar zij natuurlijk
niets mede van doen had.
Ook de echtgenoot van Frau Mayer, Herr
Gaberle, eveneens een onvcrvalschto Wce-
tier, was diep verontwaardigd, sprak van een
goniecnon streek, om zijn vrouw als dirigen-
le onmogelijk te maken en de verontwaar
diging was enorm.
Nu is de Rerlijnsche politie en justitie nan
veel gewend, laat ze zich niet al te gauw
van de wijs brengen, zelfs niet door een
vrouwelijke dirigent en dier Wccnscho go-
Uiaal. Er werd iitel (|e modernste middelen
een onderzoek ingesteld, streng geheim, ge
telefoneerd, getelegrafeerd en weldra wist
men, dat de merkwaardige annonce door een
Weensch ndvcrtcntie-buivau werd doorgege
ven naar Berlijn
Dc man, die deze annonce had opgegeven,
heette,... Herr Gaberk» en deze, nog steels
den verontwaardigden echtgenoot spelende
Wecner burger.moest tenslotte toogevon,
dat hij de advertentie plaatste met 't doel,
voor zijn vrouw een stampvolle zaal te krij
gen! Het mi'ldel was echter sterker dan Co
kwaal en voor Frau Mayor zoowel als voor
Hcrrn Gnborte zei dit muisje stellig nog een
lnngen staart hebben.
Als dirigente zal dc Weensche tot nader
order hebben afgedaan, hoogstens zullen
wellicht de op sensatie beluste Amerikanen
haar uitnoedigen. om in Chicago of New-
York den Rozenkavelier te dirigceren....»
