CHRISTELIJK DAC BLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
Di! nummer bestaat uil TWEE Bladen
eerste blad.
stadsnieuws;
binnenland.
Belangrijkste nieuws io dit Hummer.
staten-generaal.
9de JAARGANG
VRIJDAG 21 DECEMBER 1928
NUMMER 2625
ABONNEMENTSPRIJS
Ia L«id«n en buiten Leiden
w&ar agenten gevestigd sijn
Per kwartaal. 1 2.50
Per week1 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
Bureau: Hooigracht 35 Leiden Telefoonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse
Op het uiterste nippertje.
Wanneer wij een druk punt van de
straat oversteken en juist achter on
ze opgelichte hielen een auto met 00
K M. vaart voorbij snelt, dan zeggen
belangstellende toeschouwers: Dat
was maar net anl
Wanneer in den zomer een donkere
lucht een naderend onweer aankondigt
en de landbouwer met haast zijn te
veld staande vruchten verzamelt, en
nog juist voor de eerste regendruppels
vallen de schuur heeft bereikt, dan
wenscht men den actieven boer geluk
met zijn behaald succes.
Zoo is het ook vaak met de begroo
tingen.
Het is op het einde van het jaar een
jachten, om nog voor de feestdagen
Van Kerst en Nieuwjaar den buit bin
nen te halen.
Dat geldt voor de verschillende be
grootingen van de verschillende ste
den dat ook geldt voor de Indische be
grooting in de Tweede Kamer.
De Leidsche Vroedschap moet zich
vandaag de uiterste beperking opleg
gen om nog voor het Kerstfeest de
voornaamste stukken werk van het
geheele jaar af te doen.
De heer Van Boetzelaer van Dubbel
dam. het Christelijk Historisch Twee
de Kamerlid, sprak nog Woensdag er
zijn leedwezen over uit, dat de Indi
sche begrooting zoo gehaast afgedaan
moest worden.
„Bij de behandeling der Indische
begrooting zoo sprak hij komt
telkenjare een zekere onvoldaanheid
tot uiting over de wijze, waarop deze
plaats moet hebben.
Als ik het goed waarneem, dan
wordt dit gevoel in den loop der jaren
eerder sterker dan zwakker.
Daar is reden voor.
De koloniale vraagstukken nemen
st»rk in belangrijkheid toe en het ge
wicht daarvan wordt door steeds
meerderen gevoeld.
De kring dergenen, die trachten
zich een eigen oordeel over deze
vraagstukken te vormen, zoo moge
lijk zelfs door een, zij het maar vluch
tig bezoek, wordt steeds grooter.
Nu is in deze Kamer de behandeling
der Indische begrooting de gelegen
heid bij uitnemendheid om over de be
ginselen en vraagstukken onzer kolo
niale politiek, wat Nederlandsch
Oost-Indië betreft, meer bepaaldelijk
over het regeeringsbeleid, met elkan
der van gedachten te wisselen.
Wil dat naar behooren kunnen ge
schieden, dan is wel een eerste ver-
eischte, dat het eerst na grondige
voorbereiding en zooveel mogelijk in
een atmosfeer van rust en beraden
heid kan plaats hebben.
En nu doet zich het groote bezwaar
voor, dat deze behandeling meestal
valt aan het einde van eenige weken
van Ingespannen begrootingsarbeid,
wanneer de Kamer aan het einde ha-
rer krachten geraakt.
Ook reeds de schriftelijke voorberei
ding moet in beperkten tijd aan stren
ge termijnen gebonden worden en
nauwelijks is de Memorie van Ant
woord in ons bezit, met lcoortsachti-
gen spoed in elkander gezet, of de
openbare behandeling staat reeds
voor de deur.
Wij moeten dan nog heel dankbaar
zijn, wanneer daarvoor, zoóals dit jaar
gelukkig het geval is, een behoorlijke
tijd kan worden uitgetrokken.
Wij hebben hier toch ook reed-
medegemaakt, dat deze behandeling
eerst begon op den avond vóór den
laatsten dag, dat de Kamer met reces
zou gaan en ook inderdaad ging".
Zoo gaat het ten aanzien van elke
begrooting.
Ook voor de gemeenten groeit met
het jaar het aantal vraagstukken, ter
wijl de moeilijkheden geenszins ver
minderen, maar vaak toenemen.
Daarnaast wordt en terecht het
algemeen debat aangegrepen om de
politieke lijnen uit te stippelen. Van
daar een afmatting, die helaas mede
brengt een op het laatst afjagen, om
nog op het nippertje klaar te komen.
Als regel vormt de rekening geen
punt van bespreking, maar gaat juist
zonder discussie onder den hamer
door.
Wanneer nu deze rekening op de
zelfde wijze werd behandeld als de
begrooting en men op de daarop voor-
komene posten zijn politieke beschou
wingen bouwde, dan konden de de
batten bij de begrooting tot de arti-
kel<5gewijze behandeling beperkt blij-
Natuurlijk zou het noodig zijn, dat
een schriftelijk debat vooraf ging.
Eveneens zou het debat, de con
clusies daarvan, maatgevend moeten
zijn hij de opmaking van de begroo
ting.
Wij gelooven zelfs, dat de oorspron
kelijke bedoeling van den Gemeente
wetgever in die richting gelegen heeft.
In elk geval is uit de bewoordingen
van de gemeentewet af te leiden, dat
meer zorg voor.de doelmatigheid
en niet alleen voor de regelmatig
heid van de rekening verondersteld
werd, dan gemeenlijk de gemeentera
den daaraan geven.
Misschien is het een denkbeeld, dat
de overweging waard geacht wordt.
EEN MERKWAARIGE PROMOTIE.
Onder zeer groote belangstelling heeft
hedenmiddag aan de universiteit alhier de
promotie plaats gehad van den heer J. J.
L. Duyvendak tot doctor in de letteren
en wijsbegeerte. De promotie van den heer
Duyvendak, die sinds 19 Maart 1919 lector
is in het Chineesch aan de Leidsche uni
versiteit, is wel snel in haar werk ge
gaan. Immers nog niet lang geleden, na
melijk den 27sten April van dit jaar, deed
hij des morgens zijn candidaatsexamen en
des middags zijn doctoraal examen in de
Chineesche taal- en letterkunde, beide
keeren met lof. Hij is thans de eerste, die
te Leiden is gepromoveerd in de Chi
neesch-Japansche sectie, waartoe sedert
de laatste wijziging van het academisch
statuut de mogelijkheid is geschapen.
Het proefschrift, waarop de heer Duy
vendak heden is gepromoveerd, is in het
Engelsch gesteld en getiteld: „The book
of Lord Sheng. A classic of the Chinese
school of law".
Gezien de groote belangstelling, welke
China den laatsten tijd ook in verband
met ons Indië, geniet, werd langzamer
hand zijn leerstoel een der belangrijkste
aan de Leidsche universiteit en het is dan
ook niet onwaarschijnlijk, dat binnen af-
zienbaren tijd zijn lectoraat zal worden
omgezet in een professoraat. Zooals reeds
gemeld, is de heer Duyvendak reeds be
noemd tot professor aan de Columbia Uni
versity te New York, waarheen hij half
Januari vertrekt om daar een reeks col
leges te geven. Dan keert hij naar ons
land terug, om zijn colleges aan de Leid
sche universiteit voort te zetten.
Tot de velen, die den laatsten tijd zijn
colleges volgden, behoorde ook Prinses
Juliana.
Hedenmiddag, nadat de heer Duyven
dak zijn proefschrift had verdedigd, en de
faculteit besloten had hem met de docto
rale waardigheid te bekleeden, en de rec-
tor-magnificus, prof. van Eysinga, hem
hiervan mededeeling had gedaan, nam
zijn promotor, prof. dr. H. W. de Visser,
hoogleeraar in het Japansch, na op de
gebruikelijke wijze den heer Duyvendak
met het doctoraat te hebben bekleed, het
woord en wenschte hem met zijn promotie
geluk. Hij wees er op, met hoeveel genoe
gen hij dit deed, omdat zij beiden reeds
gedurende een reeks van jaren vriend
schappelijk en in verkomen harmonie
naast elkaar hunne verwante vakken aan
de Leidsche universiteit hadden onderwe
zen.
Spreker schetste daarna in een uitvoe
rige rede de levensgeschiedenis van den
heer Duyvendak en roemde zijn groote
verdiensten.
Spreker eindigde met der heer en me
vrouw Duyvendak en hunne familie van
harte geluk te wenschen en voegde daar
aan zijn beste wenschen toe gedurende
hun verblijf in Amerika. Tevens sprak hij
de hoop uit, dat de heer Duyvendak heel
lang met genoegen zijn mooie taak aan de
Leidsche universiteit zou mogen blijven
vervullen, tot vreugde van zijn collega's,
leerlingen, vrienden en van allen, die,
evenals hijzelf, een levendig belang stel-
n in het Verre Oosten.
Hierna reikte spreker den nieuwen doc
tor en professor zijn doctorsbul uit.
OUDERAVOND CHR. LEERSCHOOL AAN
DE STADHOUDERSLAAN.
Donderdag 20 Dec. j.l. hielden we den
ouderavond aan de Clir. school aan de
Stadhouderslaan. Tegen acht uur stroom
den de ouders binnen in het gezellig inge
richte gymnastieklokaal.
De voorzitter, de heer van Weeren, lier-
dacht in zijn openingswoord wijlen den
heer S. Gaasterland, als iemand met een
hart van goud, die veel voor onze schooi
gedaan heeft.
Den heer G. Bakeina, tegenwoordig
hoofd der school, heette hij hartelijk we]
kom en bad hem in ruime mate 'a Heeren
onmisbaren zegen toe op zijn arbeid. De
voorzitter constateert liet feit, dat, waar
de heer Bakeina hoofd der school is, de
school blijkbaar groeit. Ook onze school
toch moet niet Januari a.s. er een öste
leerkracht hij aanstellen.
Deze ouderavond st«»n<J w i o> bw tee
ken van het Christelijk óti.J ivvijs
De heide referaten, brachten ons in een
Christelijke sfeer.
De heer A. van Kapel leidde voor ons
in den strijd onzer voormannen (1878
1928). Verschillende portretten van Leid
sche voortrekkers, o.a. van Ds. Rudolph
en Ds. Donner, sierden de whnden.
Veel moeite, vernamen we, was gedaan
om ook portretten voor dezen avond te
krijgen van Dr. Drost en Ds. Chantepie de
la Saussaye, andere pioniers voor deze
zaak in onze stad; echter zonder resultaat.
De heer G. Bakema sprak over: „Een
schat voor groot én klein".
't Deed ons goed, beide referaten, die
een waardig geheel vormden, te beluiste
ren. Er was stille aandacht. Het ver
heugde ons, te vernemen, al hadden we
wel zeker gedacht, dat 't niet anders was,
dat Gods Woord ook op deze school nog
het fundament is bij al het onderwijs. „De
school aan de ouders" was hier geen
leuze.
Iu de pauze werd t werk der leerlingen
bezichtigd. En de ouders keerden, voldaan
over 't geen zij gezien en gehoord hadden,
naar huis, met een stil gebed, hopen we,
in hun hart voor die school en allen, die
daar werken, omdat zij voelden, dat het
Evangelie-zout, waar Da Costa van sprak,
hier niet ontbrak.
HET DIEPZEE-ONDERZOEK IN DEN
O.-I. ARCHIPEL.
Ook dr. P. H. H. Kuenen, assistent aan
het geologisch-mineralogisch museum al
hier zal deel uitmaken van de expeditie,
welk half Januari met het s.s. „Snellius
naar indië zal vertrekken voor het doen
van oceanographische onderzoekingen in
het Oosten van den U.-I. Archipel.
TLESTAVGiVU nA^i>SxÜJttMüORPS
„uxu iOiu/i ziiv SI".
Ter Qeifcatiiueid van ue vaandel-
aaunietiiny.
Aanvankelijk was net de bedoeling
van de commissie geweest, om tien
ïeestavond van.het canastormcorps
„ïviOioruienst yectiè Lciucn, ier ge-
legenneid van ue piecntige aannieding
aan ten secueviag, m ueo boyer van
ue Siausgehourzaal te nouuen.
Jbcnier ai spoeuig nleea de belang
stelling van de zijue uur Landstormera
zoo groot te ziju, uat ue groote zaal als
ieestzaai moest worden ingeruimd.
En dit bleeK een- heel Verstandige
maatregel te zijn, want nu nog Kwam
men bijkans ruimte te kort.
De talrijke aanwezigen zullen zicli
voorzeker bun gang naar de Gehoor
zaal niet betreuru nebbeu, want dank
zij de goede zorgen van de organisee-
rende commissie, is bet een avond ge
worden, waai* een ieder, die hem be
zocht, lang met genoegen aan zal te
rugdenken.
Nadat een uitstekend orkest onder
leiding van den beer J. Noordanus Jzn
eenige pittige nummers bad gespeeld,
opende de eere-voorzitter, de eerste
luitenant Jhr. Gevers van Kethel tot
Spaland, het samenzijn met 'n woord
van welkom aan alle aanwezigen, in
bet bijzonder de besturen van de
scbietvereenigingen „Generaal Snij
ders„Willem Teil" en „Pro Patria
de Leidsche Burgerwacht en de afdee-
ling Leiden van de B. V. L.
Spr. bracht voorts dank aan allen,
die medewerkten tot de voorbereiding
van dezen avond en zeide den opzet
van deze bijeenkomst, bet nauwer aan
balen van de kameraadschappelijke
banden in bet corps van liarte te heb
ben toegejuicht. 1
Van harte hoopt hij ook, dat deze
avond zou mogen bijdragen tot ver
wezenlijking van aller wensch, de op
richting van een eigen muziekcorps.
Het aanbieden van de sectievlag, het
eigenlijke doel van den avond, had
plaats op het podium, waar een eere-
wacht van landstormers ter weerszij
den van de vlag stond opgesteld.
Nai/.ens de commissie droeg.de
heer G. Hoppezak met enkele welgeko
zen woorden de vlag aan luit. Gevers
op, die daarop op zijn beurt haar over
droeg aan de mannen van de sectie
Leiden. p
Voor en na de plechtigheid Speelde
de muziek het Wilhelmus, dat, terwijl
de eerewacht het geweer presenteer tie,
door alle aanwezigen staande werd
medegezongen.
Vervolgens hield de commandant
van de afd. Zuid-Holland, luitenant-
kolonel dr. J. C. Eringaard, een geesti
ge speech, waarin hij er speciaal op
wees, dat ook nog in dezen tijd, het
bi staan van het instituut van het
h.ndstormcorps ten volle bestaans
recht heelt, omdat nog steeds in bin
nen- en buitenland, gevaar dreigt voor
ih rust van ons volk, welker bescher
ming liet corps zii-h ten doel gesteld
heeft. Niet liet minst dreigt volgens
si r., dat gevaar van de zijde van de
voorstanders der eenzijdige ontwape
ning. Spr. zag in dezen avond een
i ting van den u tnemende geest in de
Ionische Sectie, zich s> mboliseerend
j vlag die is aangeboden. Tenslotte
...aclit overste Eringatud hulde aan
luitenant Gevers, dank zij wiens
krachtige leiding de. Leidsche Sectie
zulk een vooraanstaande plaats onder
haar zuster-afdeelingen inneemt en
aan de leden van de organiseerende
commissie voor het organiseeren van
dezen avond.
Het verdere gedeelte van den avond
werd gevuld door het optreden van het
gezelschap Max van Gelder en door
muziek van 't Strijkensemble Euterpe.
Keurig voerde Euterpe verschillen
de nummers uit, die dan ook telkens
een dankbaar applaus oogstten.
Max van Gelder heeft met zijn ge
zelschap de aanwezigen kostelijk ver
maakt. Mevr. Charlotte Kohier zong
Fransche liedjes bij den vleugel, ter
wijl Adolph Hamburger ons vergastte
op enkele Engelsche levensliedjes.
Larutte, de tooverkunstenaar, vol
bracht ongelooflijke staaltjes van
prestidigitateurskunst, waarbij de
zaal schudde van het lachen en verder
werden een paar blijspelen opgevoerd,
waarbij wij vooral konden bewonderen
de kunst van Max van Gelder en van
Kitty Posthumes, die een meesterlijk
spel levérden. De laatste toonde zich
tevens goede voordracht-kunstenares.
Een tweetal voordrachten die zij deed
hooren waren af.
De heer Hoppezak sloot de bijeen
komst met eei. hartelijk woord van
dank aan de medewerkers voor dezen
avond.
DE KONINGIN VAN NOORWEGEN.
Donderdagmiddag kwam met de mail
boot Prinses Juliana te Vlissingen aan
H.M. de Koningin van Noorwegen. Met
een in den Noord-Duitschen mailtrein ge
plaatst salonrijtuig werd de reis voortge
zet.
NEDERLAND—BELGIë.
Naar aan „Het Volk" uit Brussel wordt
gemeld was de algemeene opinie bij de
besprekingen over de Nederlandsch-Belgi-
Sche onderhandelingen in de commissie
van Buitenlandsche Zaken, dat de onder
handelingen geen stap zijn vooruitgegaan
en dat geen oplossing in uitzicht is.
Hijmans, minister van Buitenlandsche
Zaken heeft nog verklaard, dat de nota
van de Belgische reg-eering binnenkort
naar Den Haag zal worden gezonden.
Te Brussel is men van oordeel, dat de
onderhandelingen er niet door zullen wor
den heropend en de meening wint veld,
dat men veel beter zou doen nu niet ver
der aan le dringen, maar een beter tijd
stip af te wachten om een verdrag te
sluiten.
HET VACCINATIE-ONTWERP.
In de Memorie van Antwoord aan de
Eerste Kamer inzake het wetsontwerp
houdende verlenging van den geldigheids
duur van tijdelijke bepalingen betreffende
de vaccinatie, vervat in de wet van 11 Fe
bruari 1928, zegt de minister, dat hij ten
volle begrijpt, dat er bij velen, die in de
vaccinatie een krachtig middel tegen de
pokken zien, zorg bestaat. Die zorg kan
evenwel naar zijn meening niet zoozeer
gelden dit wetsontwerp, dat een gevolg
van den ingetreden toestand is, als wel
dien toestand zelf.
Het is den minister voorts niet duide
lijk, waarop de meening van eenige leden,
dat er thans nog minder reden voor op
schorting van den d« anF bestaat, dan een
jasir geleden, gegrond is. Het zorgelijke
verschijnsel dat aanleiding heeft gegeven
tot opschorting, heeft zich ook dit jaar
weer voorgedaan; in binnen- en buiten
land zoekt men tot dusver vruchteloos
met inspanning naar de verklar.ng van en
middel tegen dat verschijnsel. De omstan
digheden zijn gelijk gebleven.
Van tegemoetkoming aan zorgeloozen
en onvoorzichtigen kan bij de opschorting
van den dwang geen sprake zijn.
De minister kan verder geenszins in
stemmen met het gevoelen van sommige
leden, die de vrees uitspraken, dat de
hernieuwde schorsing allengs zou leiden
tot de definitieve opschorting der ver
plichting. Juist het feit, dat de volksver
tegenwoordiging telkens tot een beslis
sing geroepen wordt over de verlenging
der opschorting zal het verband met den
noodtoestand in stand houden.
Met enkele leden hoopt de minister dat
het eindrapport van de Encephalitis-com-
missie spoedig zal kunnen verschijnen. Hij
merkt in dit verband op, dat de Neder-
landsche onderzoekers ten deze zeker niet
achterstaan bij de buitenlandsche, met wie
contact en uitwisseling "van gedachten be
staat.
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Advertentiën per regel 22Vt cent
Ingezonden Meded6elingen dobbel tarief
Bij contract belangrijke redactie
Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
PORTVERLAGING VOOR BRIEVEN EN
NIEUWSBLADEN NAAR NED.-INDIë.
Met ingang van 1 Januari a.s. wordt het
port der brieven tot 2ü grarn per landmail
verzonden naar Ned.-lndië, verlaagd lot
7 Yi cent. Boven 2U gram blijft hei i 'i
voor die brieven bepaald op 5 een
i. dere volgende Jfo gr.i.u.
Voorts wordt liet port der bij a.
mout gefrankeerde nieuwsbladen en l<*j
Binnenland.
De Tweede Kamer heeft het wetsont
werp tot verlaging van den accijns op ge
distilleerd aangenomen.
De Leidsche Raad ls nog steeds met de
algemeene beschouwingen bezig.
De eerste promotie tot doctor in het Chi
neesch te Leiden.
De 160ste algemeene vergadering van
„Bloembollencultuur".
Buitenland.
Een hoopgevend bulletin over den toe
stand van Koning George.
Gasontploffing te Londen.
Een anti-Bormsbetooging te Brnssel.
Te Genève beschouwt men he", conflict
tnsschen Bolivia en Paraguay als geëin
digd.
voegsels welke per zeepost naar Indië ver-^
zonden worden, verlaagd tot cent per
exemplaar van niet meer dan 55 gram,
1M cent tot en met 150 gram en verder
cent voor elke 50 gram daarboven.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van gisteren.
Wijziging telefoontarieven.
De beslissing over het verzoek van
den heer KORTENHORST (R. K.), om
den minister van waterstaat te inter-
pelleeren over de voorgenomen wijzi
ging van de telefoontarieven, is aan
gehouden, omdat het onderwerp bij
de postbegrooting wordt behandeld.
Nederlandsch-Turksch handelsverdrag
Bij het ontwerp Ned.-Turksch han
delsverdrag wijst de heer KORTEN
HORST op de zwakke positie V. d. Ne-
derlandsche onderhandelaars, die niet
«ver een onderhandelingstarief be
schikten, zoodat Turkije kon krijgen
wat liet wilde.
De minister van buitenlandsche za
ken, BEELAERTS VAN BLOKLAND,
antwoordt, dat Turkije meest-begun-
stiging weigerde, en daarom het meest
bereikbare door Nederland is aan
vaard.
De minister maakt van de gelegen
heid gebruik, mede te deelen, dat van
onzen gezant in China een telegram is
ontvangen, inhoudende, dat het ver
drag is tot stand gekomen, waarbij
voor goederen van Nederlandschen en
Nederlandsch Indischen oorsprong
volledige meestbegunstiging Is vast-
Het ontwerp wordt aangenomen.
Verlaging gedistilleerd accijns.
Bij het ontwerp verlaging van den
gedistilleerd-accijns uit dhr. LANG-
MAN (C. H.) twijfel aan de noodzake
lijkheid van het ontwerp en hij vraagt
of de 18 millioen, die de schatkist zou
derven, niet voor andere doeleinden
kunnen worden besteed.
Hij zal tegen het ontwerp stemmen.
De heer SMEENK (A. R.) vreest, dat
de smokkelhandel niet zal verdwijnen
Omdat er gevaar bestaat, dat de
prijsregeling ten gunste komt van den
drankhandel, aarzelt spr. voor te stem
men.
De heer J. TER LAAN (S. DJ wijst
op het bestaan van een jenevertrust,
die de verlaging door prijsregeling wil
opvangen, ten gunste van den drank
handel. Hij vraagt wat de regeering
heeft gedaan ter bestrijding van den
smokkelhandel.
i »e heer SURING (R. K.) ls voor het
ontwerp, dat den smokkelhandel zal
bestrijden, terwijl het gebruik niet zal
toenemen. Hij vraagt, wat de regee
ring wil doen tegen eventueel© trust
vorming van den drankhandel.
De heer OUD (V. D.) vraagt zich af,
of de verlaging zal leiden tot vermeer
dering van het gebruik en meent, deze
vraag beantwoordende, dat men daar
voor niet bevreesd zal behoeven te
zijn.
De heer VAN GIJN (V. B.) erkent,
dat de smokkelarij zeer erg is. Eeni
ge toeneming van het gebruik weegt
niet op tegen het kwaad der smokke
larij.
De heer VAN SASSE VAN IJSSELT
(R. K.) meent, dat de verlaging den
smokkelhandel voor een goed deel den
kop zal indrukken.
Do heer STAALMAN (V B.) betoogt
dat drankhandelaars drankmisbruik
oen kwaad achten, want bestond het
niet, dan zou een actio togen het be
drijf en dan zouden de lasten op het
bedrijf niet zoo zwaar zi.in. Het is
'aarom van belang, dat de prijzen niet
I te laag zijn.
De minister van Financiën, de heer