frins Leopold van België en f rinses Astrid gaan een reis naar Ned.-indië
ondernemen. Het vertrek per trein naar Marseille, waar zij zich zullen in
schepen op het s.s. „Insulinde" van de Rotterdamsche Lloyd.
Aan het einde der Week
In deze Novemberdagen gaan onze
gedachten onwillekeurig terug tot No
vember 1918. En dat om tweeërlei re
den. Vooreerst gedenken wij met dank
baarheid dat tien jaar geleden aan
liet moorden in den wereldoorlog een
eind kwam. Maar tevens roepen wij in
de herinnering terug de revolutiedrei
ging van de zijde van Troelstra, die
gelukkig werd afgewend.
Het was bijna nog grooter wonder,
dat de revolutie als dat de oorlog bij
Zevenaar ophield. Nu in deze dagen,
nu weer van allerlei zijden bijzonder
heden over dien spannenden tijd wor
den gepubliceerd, wordt het duidelij
ker dan ooit, aan welk een groot ge
vaar ons land is ontkomen.
Werpen wij nu een blik over het
efgeloopen decennium, en vergelijken
wij den toestand van thans met dien
van tien jaar geleden, dan valt in po
litiek opzicht op te merken, dat er in
do onderlinge verstandhouding der
volkeren vooral de laatste jaren een
merkbare verbetering is ingetreden.
Hierop heeft dezer dagen ook de Brit-
sche premier Baldwin in een rede te
Glasgow gewezen.
Het blijkt ook uit de wijze waarop
bet schadevergoedingsvraagstuk en
wat daarmede samenhangt in de ver
schillende landen Lesproken wordt.
Dr. Stresemann heeft, voor het
eerst na zijn herstel, in den Rijksdag
weer een groote politieke rede gehou
den. Zij was ten aanzien van de ont
ruimingskwestie een herhaling van
de Duitsche opvatting dat het rijk
recht heeft op een spoedige ontrui
ming van het bezette gebied en dat
het daarom geen politieke tegenpres
taties kon verrichten om dit doel te
verhaasten.
En van Frankrijk kan niet anders
verwacht worden dan dat het gema
tigdheid zal betrachten en te vinden
zal zijn voor een regeling die naar het
oordeel van de meerderheid der mo
gendheden de gewenschte oplossing
zou vormen.
Helaas dat de verbetering van den
politieken toestand niet heeft mede
racht een verbetering op econo
misch gebied. In dit opzicht zitten wij
nog midden in de malaise en midden
in den economischen strijd. Wat dit
laatste betreft, behoeven wij slechts
te herinneren aan de utsluiting in de
Duitsche metaalindustrie, waarvan
het einde nog niet is te zien. De onder
handelingen zijn op het doode punt ge
komen. De beide partijen geven el
kaar de schuld daarvan.
De werkgevers hadden een verkla
ring gepubliceerd, dat de arbeiders de
onderhandelingen zouden hebben ge
saboteerd, en dezen hebben daarte
gen weer een verweerschrift gepubli
ceerd.
De werkgevers hadden beweerd, dat
het slechts gaat om economische kwes
ties. De werknemers wijzen er op, dat
door de ongemotiveerde uitsluiting de
financieele schade veel grooter is dan
de loonsverhooging welke door den
scheidsrechter was toegestaan, zou
hebben veroorzaakt. Uitvoerig wordt
dan het verloop der onderhandelingen
besproken, waaruit blijkt, dat van ar
beiderszijde alles is gedaan om een
oplossing van het conflict te bereiken.
De door de werkgevers aangeboden
loonsverhooging bleef ver achter bij
die welke in de arbitrale uitspraak is
vastgelegd. Zij was volkomen onvol
doende en bleef zelfs onder het aan
bod der werkgevers van 25 October,
het tijdstip vóór de arbitrale uit
spraak was geveld.
Nog Maandag deden de vakvereeni-
gingen en de regeeringspresident ver
gaande voorstellen, die door de werk
gevers zijn verworpen.
Wat aangaat de malaise, in dit op
zicht is er in de verschillende landen
van Europa een stabiele toestand ont
staan, zoodat er weinig uitzicht op
verbeterng bestaat.
Met uitzondering van Frankrijk en
België heerscht er in vrijwel alle lan
den ter wereld een ontzaglijke werk
loosheid, die den strijd om het be
staan zoowel voor arbeiders als mid
denstanders zeer moeilijk maakt. Van
een betrekkelijke welvaart is, ook in
ons land, slechts in enkele bedrijfstak
ken sprake, en ook daar dreigen don
kere wolken.
Leidsche Penkrassen.
Amice,
Je weet dat het reeds lang een
strijd, een vinnige strijd is tusschen
de vervoermiddelen op den ijzeren
weg en de vervoermiddelen met mo-
tortractie op de gewone wegen. Ook
hier in Leiden en in onze omgeving
kennen wij reeds dien strijd.
Niet alleen wordt de stoomtram
naar Haarlem beconcurreerd door de
autobussen, ook in de stad is er con
currentie tusschen de bussen van
stadsverkeer en de tram. Hoewel toch
de bussen in hun eindpunten stads-
deelen hebben die verstoken zijn van
het tramverkeer leidt hun weg toch
voor een groot deel langs den tram
weg.
Ben ik wel ingelicht dan zou het de
N.Z.H.T.M. wat waard geweest zijn
als zij de exploitatie van Stadsverkeer
had gekregen. Dan toch hadden de
bussen voedingslijnen gevormd voor
het tramverkeer. Van de Witte Singel
en Noordeinde en van het geheele
Staalwijkkwartier en eveneens het
Kooikwartier en Haarlemmerstraat
had men dan aansluiting gehad op de
stadstram en ook op de interlocale
trams. Uit een verkeersoogpunt ware
dit waarschijnlijk aanbevelenswaar
dig geweest. Immers dan zou het mo
gelijk geweest zijn. dat de plaatsbewij
zen onderling van het eene vervoer
middel geldig waren gemaakt op het
Meer dan ooit klimt in onze dagen
uit veler hart met aandrang de bede
ten hemel: „Geef ons heden ons dage-
lijksch brood".
UIT DE OMGEVING.
AARLANDERVEEN.
De A.R. Kiesvereeniging vergaderde
alhier. Besproken werd het concept Pro
gram van Actie en het voorstel voor de
candidaatstelling. Met beide voorstellen
werd instemming betuigd. Getracht zal
worden een spreker te krijgen voor een
onderwerp in het belang der A.R. begin
selen.
BOSKOOP.
Coop, vereeniging „De Boskoopsche
Veiling", veiling van 23 Nov. Rozen per
bos: Ophelia 146—166 ct., Golden Ophelia
126151 ct., Marcel Rouyer 200 ct., Hadley
130—204 ct., Claudius Pernet 148—182 ct,
Columbia 140—211 ct., Butterfly 159—183
ct., Mac Keiler 130—151 ct., Wilh. Kordes
250—300 ct., Orleans 50—80 ct., Jules Bou-
ché 50 ct., Rosalandia 139—207 ct„ Gem.
rozen 52—78 ct.
Chrysanten per bloem 1018 ct., id. per
tak 1318 ct., id. per bos 3051 ct.
HAZERSWOUDE.
Donderdag 29 November a.s. hoopt
voor de Chr. Jongelingsvereeniging „Eere
zij God" in Salvatori op te treden de Wel-
Eerw. heer Ds. Pott van Bodegraven.
De uitslag van de 5-jaarlijksche ver
pachting van het grasgewas langs den
Gemeeneweg en Kromme Jaagpad is, dat
pachter zijn geworden de heeren W. J. v.
d. Velde en J. C. van Dijk voor 141.50 per
jaar. Het grasgewas lange den Zijdeweg
aan C. van den Bosch voor 50 per jaar.
Een perceeltje tuingrond, genaamd Beth
lehem aan C. A. v. d. Wiel voor ƒ50.50
per jaar.
Alhier is opgericht een gymnastiek
vereniging met aanvankelijk 26 leden on
der den naam „Ontspanning door inspan
ning". Het bestuur werd samengesteld als
volgt: Voorzitter L. C. van Vliet, 2e voorz.
J. C. F. Timmerman, secretaris L. M. de
Boer, penningmeester A. S. van der Togt,
terwijl de heer A. Th. de Ruiter kis leider
zal optreden.
De heer A. van Klaveren, gekozen tot
lid van het Kiescollege der Ned. Herv.
Kerk, heeft voor de benoeming bedankt.
De Harmonie van Hazerswoude hoopt
Vrijdag 30 Nov. a.s. des avonds 8 uur in
het lokaal Salvatori een openbare uitvoe
ring te geven, onder leiding van den di
recteur, den heer M. Bolderdijk, uit Lei
den.
De Ring „Bodegraven en Omstreken"
van Herv. Jongel.vereen. hield in het lo
kaal Salvatori een vergadering. De heer
S. de Bruyn, voorzitter van de vereeniging
alhier, opende op gebruikelijke wijze. Door
Joh. de Kort, lid van de vereen, alhier,
andere, evenals nu de plaatsbewijzen
van de interlocale trams op de stads-
lijn geldig zijn.
Aan de andere zijde dreigde er dan
gevaar omdat hij een monopolie in een
hand het gevaar steeds groot is dat
dan niet uitsluitend het publiek be
lang zal worden gediend, maar veel
eer dat belang, dat het meeste geld
inbrengt. In casu zou dan het gevaar
groot geweest zijn dat men de dure
bosexploitatie had opgeofferd aan de
veel goedkoopere tram-exploitatie.
Een waarschuwend voorbeeld is
daarvoor wat de Nederl. Spoorwegen
uithalen.
Zoo las ik onlangs in de Limburger
Koerier, dat in Noord-Brabant een
drietal A.T.O.-diensten als gevolg van
onvoldoend rendeeren zijn opgeheven.
We hebben zoo schreef dat blad
i niet bijster veel respect voor de
wijze waarop do Spoorwegen het ren
dement van hun diensten trachten op
peil te houden. Dc politiek, de zij daar
bij voeren, is verre van fair, n.l. het,
gebruik makend van macht en in
vloed, dooddrukken van particuliere
ondernemingen.
Van de vier A.T.O.-diensten in West-
Brabant worden er maar liefst drie
ineens opgeheven. Het rendement was
onvoldoende.
We kunnen ons dat voorstellen.
Particuliere ondernemers reden en
rijden vaak met een Ford, alles zoo
sober en eenvoudig mogelijk. De on
kosten werden zooveel mogelijk ge
werd een inleiding gegeven op Gew. Ge
schiedenis, Galaten 6, waarop een leerza
me bespreking volgde. Door vr. den Her
tog lid der vereen, te Boskoop, werd be
handeld „Ontwapening" en door vr. Lok,
lid van de vereen, te Bodegraven, „Radio".
Op beide onderwerpen volgde een leven
dige bespreking.
Nadat gezongen was Ps. 105 5, ging de
heer Costerus voor in dankgebed.
Woensdag a.s. des avonds 6.45 uur,
hoopt Ds. Luuring een Bijbellezing te
houden aan den Rijndijk.
HILLEGOM.
An Ds. J. van Herksen werd een na-
gift voor de Oogstcollecte van ƒ250 ter
hand gesteld.
Hierdoor, met nog enkele kleine nagif-
ten, gevonden in d§ gewone collecte, is de
oogstcollecte dit jaar ƒ50 hooger dan het
vorige jaar.
Voor de Evangelisatie werd Zondag
j.l. in de Geref. Kerk een gift van ƒ25 ge
collecteerd. u
Donderdag 29 Nov. a.s. 's avonds 8
uur hoopt in 't gebouw „Patrimonium" op
te treden Ds. R. E. vanArkel, van Utrecht
met het onderwerp „Bileam".
Degenen, die een vorige maal Ds. van
Arkel gehoord hebben, zullen zich haas
ten, dien avond een plaats te krijgen. Wie
Ds. van Arkèl nooit gehoord heeft, doe
desgelijks, want de spreker is het waard.
De afd. „Patrimonium" vergadert
Maandag 26 Nov. a.s. in het gebouw.
Inleider is de heer H. Runia, met het
onderwerp „Belasting naar draagkracht".
Woensdagavond a.s. zal in de Ned.
Herv. Kerk een kerkconcert plaats vinden
waar Baronesse Tuyl van Serooskerken
als violiste, Mej. Steiger als sopraan, Me
vrouw Mulder als alt en de heer S. Visser
als organist zullen optreden.
De opbrengst is bestemd voor den bouw
van de nieuwe kerk.
Zondag 2 December e.k. 's avonds 6
uur zal er in de Herv. Kerk door Ds. Mul
der wederom een jeugddienst worden ge
houden.
Woensdagavond 28 November a.s. zal
in het gebouw „Patrimonium" de jaarver
gadering worden gehouden van de Meis-
jesvereeniging „Belijden en beleven".
Deze avond zal behalve de verplichte
agenda afgewisseld worden door voor
drachten, samenspraken, zang en muziek.
Aanvang half acht.
KATWIJK.
Burg. Stand. Geboren: Cornelia Pietje,
dv. W. H. Haasbroek en M. Houwaart;
Leuntje, dv. A. de Best en E. Remmel-
zwaal; Nicolaas Maria, dv. A. Caspers en
A. Abbing; Anna Cornelia, dv. N. H. Fen-
nes en J. Meijer; Helena, dv. G. Haasnoot
en E. van Dijk; Gijsbertus, zv. J. Klinken
berg en W. van Dijk; Jacob, zv. A. van
Duijvenvoorde en G. Guijt; Carolina Maria,
dv.'B. Vis en T. Schuitemaker; Izaak Jo
hannes, zv. J. Schonenberg en W. J. Korn-
dorffer.
Ondertrouwd: Adrianus Koppe en
Arendje Kerkman; Huig Nijgh en IJda
Kuijt; Hendrik van Egmond en Jannetje
Kralt.
Getrouwd: A. de Jong en Vf. Kuijt.
Schip in nood?
Hedennacht omstreeks 2 uur werd ten
Zuiden van Katwijk in zee een stoomschip
waargenomen, dat blijkbaar in nood ver
keerde en eenige vuurpijlen afschoot.
Het schip is blijkbaar later op eigen
krachten weer weggestoomd, althans het
werd later niet meer gezien.
De werkloosheid in deze gemeente
was op 23 November:
45 arbeiders, 35 grondwerkers, 5 opper
lieden, 1 straatmaker, 1 boekbinder, 1 tim
merman, 1 kuiper, 1 stoker, 1 visscher, te
zamen 91 personen.
NOORDWIJK BINNEN.
In het koor der Herv. kerk hield de
Chr. Jongel.vereen. „Onze Rotssteen is
Christus" haar jaarfeest met begunstigers
en genoodigden. De leiding berustte bij
den eere-voorzitter, Ds. W. W. van Haaf-
ten, die na gemeenschappelijk zingen de
vergadering opende met gebed.
Een opstel en een samenspraak werden
in den loop van den avond gehouden en
enkele voordrachten gedaan, terwijl orgel
met viool voor muziek, en een dubbel
kwartet voor zang zorgden.
In de pauze werd getracteerd.
De vergadering werd op de gebruikelij
ke wijze gesloten.
VOORSCHOTEN.
Dam wedstrijd.
De uitslag van den wedstrijd te Voor
schoten tusschen de Voorschotensche
Damclub en de R.K. Voorburgsche Dam
club, gehouden in het café Overbosch van
den heer Verstegen, luidt:
C. van BemmelenF. H. Schrama 11
W. JuC. Juffermans 20
C. Bins—H. de Koning 0—2
K. WaasdorpG. Gieskens 20
H. OudshoornL. Kuitums 20
A. Anker—Th. v. d. Togt 02
J. G. v. GentC. Sonius 11
H. Schooneveld—W. v. d. Nouweland 0—2
C. H. Oudshoorn—C. Swanenburg 20
W. VisJ. van Wijk 20
UitsKag 128 in het voordeel van Voor
schoten.
Java-Soemba film.
Hoewel deze film eerst in Maart 1929
hier zou vertoond worden, heeft de Com
missie plotseling bericht gekregen, dat de
film Woensdag a.s. 28 November komt.
Er zullen twee voorstellingen gegeven
worden in de Geref. kerk: 's middags 4
uur voor kinderen onder geleide, en des
avonds 7.30 uur voor volwassenen. De toe
gang is vrij. Tekstboekjes, die de film ver
duidelijken, kosten 25 cent.
Hoewel de toegang vrij is, rekent de
commissie dat ieder naar vermogen in de
collecte zal bijdragen om de onkosten
150) te dekken. Jammer is, dat gelijk-
RECLAME.
in het gebouw voor Chr. Belangen plaats
heeft.
'"I
WOUBRUGGE.
Tot leden van het Kiescollege der
Ned. Herv. Kerk zijn herkozen de heeren
P. F. Noordam, Ph. Kroes en M. Moree.
Burg. Stand. Geboren: Maria Anna,
dv. J. Hoogendam en A. M. Borst.
Levenloos aangegeven een kind van A.
Broekhof en J. A. van der Meer.
WASSENAAR.
Ds. W. de Lange van Woerden heeft
voor het beroep naar de Ned. Herv. Ge
meente alhier bedankt.
GEMENGD NIEUWS.
DE STORM.
In Den Haag.
Een der voornaamste gevolgen van
den hevigen wind was wel de storing
die op de electr. lijn van 's-Grav. naar
Rotterdam-Hofplein ontstond door het
breken van de bovenleiding tusschen
Berkel en Rodenrijs. Naar wij verna
men had men hier om kwart over vijf
al met kortsluiting te kampen, waar
door de trein ruim een kwartier stil en
in 't donker stond. Van 6 uur af is er
echter geen enkele electrische trein
meer van daar vertrokken of uit Rot
terdam aangekomen en werd het ge
heele verkeer naar en van Rotterdam
over Delft geleid, waar de electrische
treinen ditmaal volhielden.
Voor de reizigers naar de tusschen-
stations aan de lijn der Z.H.E.S.M.
werden een paar kleine stoomtreinen
ingelegd.
De storing op de lijn duurde den ge-
heelen avond, zoodat de storm hier
blijkbaar nog al ernstige schade heeft
aangericht.
Te Amsterdam.
Hoewel de storm gisteravond niet
zoo hevig was als de vorige week,
moest de brandweer te Amsterdam
toch nog tienmaal uitrukken voor het
herstellen van stormschade.
Te Rotterdam.
Tengevolge van de hevige stormvla
gen zijn gisteravond in de Waalha
ven te Rotterdam 2 schepen losgesla
gen en op drift geraakt. Het waren
het 2472 ton groote Italiaansche stoom
schip „Lira Perrone" en het 3529 ton
metende Spaansche stoomschip „Agi-
ro Mendi". Beide schepen zijn door I
sleepbooten weer op hun plaats ge-
bracht.
Nader wordt nog gemeld, dat de I
stoptrein, welke om 6.25 van Rotter-
dam-Hofplein moest vertrekken, nau
welijks onder de overkapping uit was,
toen een beugel den rijdraad verniel
de. Vermoedelijk heeft de wind den
beugel neergedrukt, waarna deze met
kracht weer tegen den draad is gesla
gen, maar zekerheid hieromtrent kon
den wij gisteravond nog niet krijgen.
In elk geval was het traject station-
Hofpleinhalte Bergweg vannacht
ook geblokkeerd.
Men heeft daarna de stoptreinen tot
de halte Bergweg laten rijden, waar
na zij over verkeerd spoor terugreden
tot het station Rodenrijs.
De stoptreinen uit Den Haag reden
op het traject halte BergwegRoden
rijs op het verkeerde spoor. De treinen
van Rotterdam reden op het traject
halte BergwegRodenrijs op het lin
ker spoor.
Men is terstond met het herstellen
van de schade begonnen.
Electrische storing in het Gooi,
Ten gevolge van den storm trad gis
termiddag omstreeks 5 uur een groote
storing in op het electrische net in
het Gooi.
Als indirect gevolg geraakte een ka
bel defect in een deel van Amsterdam-
Zuid, begrensd door de Corn. Kruse-
manstraat, Valeriusplein, Koninginne
weg en Vaartstraat. Het binnen dit
met wederzijdsche toegeeflijkheid wel j
overwonnen. Mopperen helpt hier niet, I
weigeren van de bus gebruik te ma- j
ken evenmin. Het op gepaste wijze
onder het oog brengen van de gebre
ken aan het bedienend personeel en
aan de directie dat is h e t middel. j
Ook geloof ik, dat de gemeente hier
wat toegeeflijk moet zijn. Zoo meen ik
b.v., dat het volstrekt niet noodig is
om de bussen zoo bepaald aan vaste
stopplaatsen te binden. Wanneer dat
stoppen maar niet gebeurt op gevaar- j
lijke en drukke punten, dan kan op
tusschen gelegen gedeelten dat m.i.
zoo'n bezwaar niet opleveren.
Bovenal moet er van gemeentewege
medewerking en steun zijn. Vooral
moet dan niet de stelregel worden
toegepast, die ik onlangs eens door
een onzer raadsleden hoorde verkon
digen, dat al wat tot verbetering van
den overweg gedaan wordt eigenlijk
in het belang van Oegstgeest is. Alsof
de heele buurt benoorden de spoor
baan niet evenveel recht heeft op
Leidsche zorg als de binnenstad. Voor
zoover daar een standpunt om den
hoek kwam gluren, door menige groo
te stad ten opzichte van de forensen
gemeenten aangenomen, verdient liet
dubbel afkeuring.
Ik hoop dan ook, Amice, dat onze
Gemeenteraad dat standpunt nooit
zal innemen, maar dat de verkeers
problemen, overal waar zij zich voor
doen. gelijke zorg zullen ontmoeten.
VERITAS.
I drukt en het gevolg was, dat ook in
niet te dicht-bevolkte streken, er nog
wel wat aan te verdienen viel. De be
trokken gemeenten pasten dan nog
wel wat bij, als het bestaan der ver
binding daarvan afhang.
De Spoorwegen doden dat anders.
Grootscher. Sjieke, piekfijne geweldi
ge bussen met deftig aangedane chauf
feurs reden langs de eenvoudige dorp
jes. die nooit zooveel luxe gezien had
den.
Het was te begrijpen, dat het spaak
moest loopen. Zóó druk was het ver
keer niet ,dat al die grootschheid uit
de opbrengst kon worden betaald, of
zelfs maar, dat de exploitatie-verlie
zen niet te bar werden.
De Spoorwegen zoo zegt het blad
dan verder blijken van de werke
lijke behoeften van het platteland wei
nig notie te hebben.
Het ware beter, dat zij haar bene
pen standpunt lieten varen en rustig
zich lieten ontwikkelen wat uit de
behoefte op natuurlijke wijze is ont
staan.
De autobussen zullen toch blijven,
eenvoudig, omdat zij onmisbaar zijn.
Maar het was niet noodig geweest, dat
tal van dorpen voorloopig gedupeerd
werden door een kortzichtige bedrijfs-
politiek als de van de Nederlandsche
Spoorwegen.
Nu geloof ik, Amice, dat de Directie
der Spoorwegen heel goed de behoef
ten kent, maar dat het haar eenvou
dig koud laat wat die behoeften zijn.
Zij vraagt eenvoudig waaraan zij het
meeste verdient.
Zoo erg moge het hier niet zijn,
cók van de Tram moet men verwach
ten, dat in de eerste plaats eigen be
lang gediend wordt. Daarom is het
misschien goed dat niet de tram, maar
een particulier de exploitatie gekregen
heeft.
Het komt mij voor, Amice, dat ech
ter ook dit „stadsverkeer" niet alles
dcet wat mogelijk is om zich populair
te maken en dat evenmin het publiek
voldoende beseft welk een voordeel en
gemak met een goed werkend auto-
Lusbedrijf verkregen wordt.
Naar ik hoor laat de controle op de
rijtijden nog al eens te wenschen
over. Zoo moet het b.v. voorkomen,
dat op het Stationsplein veel langer
wordt gewacht dan de dienstregeling
toelaat; vooral op sommige uren van
den dag als geen personen die aan
een bepaalden tijd gebonden zijn van
de bussen eebruik maken. Dat moet
natuurlijk tot ontstemming aanleiding
geven.
Ook schijnen sommige bestuurders
niet te beseffen, welk een voorname
ttak zij in het verkeer vervullen. Niet
te beseffen dat stiptheid en beleefd
heid de eerste plichten zijn waaraan
zij moeten voldoen.
In de tweede plaats wordt ook door
velen nog niet ingezien dat vooral den
eersten tijd een dienst zich moet in
werken en dat aanvankelijk allerlei
kleine ongeriefelijkheden voorkomen.
Op den duur werden de moeilijkheden