DAG-AGENDA.
lederen Dinsdag 7—8.15 uur. Wijk-
gebouw „Pmêï", Middelstegracht: Zit
ting van het bestuur v. h. Prot. Bur.
waargenomen door de apotheek van
voor Soc. Adviezen.
De avond- nacht- en Zondagsdienst
der apotheken wordt van Maandag
29 Oct. tot met Zondag 2 Nov. a.s.
den heer C B. Duyster, Nieuwe Rijn
18, Tetet 523.
Sassenheim. Vrijdag 2 Nov., 's av.
736 uur. „Btoemlust": vergadering
A-R. Kiesvereeniging.
Maandag 5 Nov., 's av. 8Y\ uur.
StadsgehoorzaalConcert, te geven
door de hlinden van het Instituut
te Grave.
Donderdag 8 Nov., 's av. 8 uur.
Klein- Auditorium Rijks-Universiteit
Lezing dr. H. Schokking over: „Theo-
sophie".
13, 14 en 15 November, 's av. 8 uur.
Stadsgehoorzaal: Filmavonden „Me-
lawan Gelap".
in de eerste ronde, vrijwel teniet ge
daan.
StelBey 2—0. Het was te voorzien
dat Bey in deze wedstrijd een neder
laag zou hebben te boeken, daar 't
krachtsverschil van beide spelers ta
melijk uitéén loopt. In een kort ge
speeld partijtje moest Bey dit dan ook
ondervinden en- gaf de partij gewon
nen.
B.-K 1 a s s e.
Nu 't aantal te spelen partijen
eenigszins vordert, begint het in de
B-klasse ook niet aan spanning te
ontbreken.
Van OeverenMolenaar 20. Mole
naar heeft kunnen ondervinden, dat
de roem in 't damspel niet altijd glo
rierijk kan zijn, hij kreeg tegen Van
Oeveren zijn eerste nederlaag, terwijl
Van Oeveren, hemzelf en anderen een
goede dienst bewees.
KlinkenbergWijngaard 20. Klin
kenberg is nog een. jong speler, doch
heeft reeds een goede kijk op de ont
wikkeling van 't spel. Dat er in zijn
klasse rekening met hem gehouden
moet worden, bewees hij tegen v. d.
Wijngaard, welke hij een nederlaag
toebracht.
De Graaf—Meinema 2—0. De Graaf
heeft door de overwinning op Meine
ma zijn puntenaantal vermeerderd en
staat thans met anderen bovenaan de
ranglijst.
Meinema schijnt niet in vorm te
kunnen komen, een waarschuwing
voor deze speler is, kalm en met over
leg te spelen, dan kan misschien door
hem in dit tournooi, nog iets worden
bereikt.
KwaadgrasTeunisse 20. Kwaad
gras zorgde voor een verrassing door
van Teunisse te winnen. Wij gunnen
het deze speler wel daar hij uit 3 par
tijen nog geen winst had kunnen be
halen. terwijl hij steeds met aan
dacht en zorg zijn partijen afwerkt.
Voor Teunisse is echter deze onver
wachte nederlaag zeker geen voordeel
daar hij als goed en kalm speler be
kend staat en zeker een beter lot ver
diende.
AUTOBOTSING.
Gisteravond is op den Haag weg een
auto, bestuurd door een student in de
tandheelkunde de L., uit Utrecht, in
botsing gekomen met een van de te
gen overgeste 1de richting komenden
auto, bestuurd door mej. W., alhier.
De beer L. trachtte de aanrijding
nog te voorkomen door het stuur om
te gooien, waardoor hij tegen een
hoorn botste.
De tandarts P. uit Utrecht, die ook
in dezen auto zat, werd door glas
scherven vrij ernstig aan het hoofd
verwond en moest in het St. Elisa-
bethsgasthuis worden opgenomen.
Beide auto's werden zwaar bescha
digd.
Hedenmorgen te half 12 is op de
Blauwpoortsbrug de bejaarde v. d. B.
uit de Driftstraat, die niet al te best
ter been is, door een wielrijder aan
gereden. Hij kwam te vallen en is in
het brugwachtershuisje binnengedra
gen. De E. H. D. was spoedig ter
plaatse, doch de dokter kon geen let
sel constateeren.
Aangezien de man niet loopen kon,
werd hij per auto van de E.H.D. naar
zijn woning vervoerd.
BINNENLAND.
WETHOUDERSBENOEMING TE
TE AMSTERDAM.
De gemeenteraad "van Amsterdam
heeft gistermiddag in de plaats van
dr I. H. J. Vos benoemd tot wethou
der mr. J. Rutgers (Vrijheidsbond).
BEZOLDIGINGSBESLUIT BURGER
LIJKE RIJKSAMBTENAREN.
De Centrale Commissie voor Geor-
giniseerd Overleg in Ambten aars ra
ken beeft deze week Maandag, Di\r-
dag en Woensdag vergaderd ter je-
handeling van het rapport door de be
treffende subcommissie uitgebracht
ever de technische herziening van het
Bezoldigingsbesluit Burgerlijke Rijks
ambtenaren 1925.
De Regeeringsdelegatie nam, zooals
gewoonlijk, aan de besprekingen deel.
Dinsdagmiddag is de vergaderire
gedurende eenigen tijd bijgewoond
door den Minister-president, teneinde
bet door de Regeering in deze aange
legenheid ingenomen standpunt in '1
algemeen uiteen te zetten en omtrent
sommige speciale punten de regee-
ririr sop vat ting mee te deelen en uit de
vergadering gedane vragen te beant
woorden
Woensdagochtend heeft de Centrale
Comm'ssie een eenstemmig advies uit
gebracht, waaraan, naar haar bekend
was, door de Regeering gevolg zal kun
nen worden gegeven.
ROTTERDAM LLOYD RAPIDE.
In aansluiting op het gisteren te
Marseille aankomende mailschip ,,Si-
bajak", vertrok de speciale mailtrein
met de mail en passagiers van Marseil
le om 16.45 uur; aankomst heden 15.07
uur te Rotterdam D.P. en 15.35 uur te
Den Haag H. S. M..
De trein stopt niet te Roosendaal.
De „Sibajak" maakte een record-
reis!
Op den 22sten na het vertrek uit Ba
tavia (op 10 Oct.) wordt de mail hier
ter stede besteld.
Ook de reis naar Indië maakt dit
schip bijzonder snel. Toen hadden de
per Sibajak te Batavia aangebrachte
brieven van Amsterdam een reis van
23 dagen achter den rug.
Koppen, die met zijn postvliegtuig
in denzelfden tijd de reis maakte,
bracht de brieven in 15 dagen over.
ZWANENDRIFTEN EN DUIVEN
TILLEN.
Het Tweede Kamerlid, de heer Van
der Sluis, heeft aan den minister van
binnenlandsche zaken en landbouw
gevraagd
1. Is het den minister bekend, dat in
de memorie van toelichting op de
Jachtwet 1923 werd medegedeeld, dat
de bepalingen omtrent zwanendriften
en duiventillen bij art. 126 in stand
werden gehouden „tot nadere wette
lijke regeling, die in bewerking is?"
2. Kan de minister mededeelen, of
de resultaten dier bewerking eerlang
tegemoet kunnen worden gezien?
DE VLAAMSCH-WAALSCH NEDER
LANDSCHE VERBROEDERINGS
CONFERENTIE.
Het Tweede Kamerlid, de beer Al-
barda heeft aan den minister van de
fensie gevraagd:
1. Is het waar, dat de garnizoens
commandant te Maastricht aan mili
tairen heeft verboden, de Vlaamsch-
Waalsch-Nederland^che verbroede
ringsconferentie bij te wonen, die op
Zaterdag 27 October 1.1. aldaar door
de Nooit-meer-oorlogfederatie was be
legd?
2. Kan de minister mededeelen, op
welke overwegingen dat verbod be
rustte, en wil hij mededeelen, of hij
dat verbod goedkeurt?
3. Indien het verbod zijn goedkeu
ring niet wegdraagt, wil de minister
dan maatregelen nemen om te voorko
men, dat militairen in hun vrijheid
van beweging onnoodig worden be
lemmerd?
NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
Wel wat overdreven.
Men schrijft ons:
Door het Tweede Kamerlid, den heer
Loerakker, zijn tot den minister van
Arbeid, Handel en Nijverheid eenige
vragen gericht, die op den onbevangen
lezer den indruk moeten maken, als
of er door een buitenlandsche fabriek
een onrechtmatige pressie wordt uitge
oefend ten nadeele van de Nederland-
sche industrie.
In werkelijkheid ziet de zaak er
eenigszins anders uit, getuige de vol
gende passage uit den door den vraag
steller aangehaalden brief:
„De Adrema-fabriek stelt zich op
het standpunt, dat zij r iet kan garan
deeren vcor een goede functie van
haar mafhines, wanneer niet relelij-
kerwijs kan worden verwacht, lat
daarbij cok het origireele door haar
gefabriceerde toebe'nooren wordt ge
bezigd, althans voo~ zoover dit toebe-
hooreri met de werking der machines
direct verband houdt.
Dit laatste is in dien zin te verstaan,
dat de fabriek wel prijs stelt op de le
vering yan adresplaatjes, linten en
laden, die alle in de machine zelf ge
bezigd worden en tijdens bet bedrijf in
zekeren zin een onderdeel daarvan
vormen, terwijl zij bijv. op de aan
schaffing van kasten, die niets met de
machine zelve uitstaande hebben, gee
nerlei invloed uitoefent. Het motief is
dan ook geen ander dan bedrijfszeker
heid van de machine, en daarmede
den goeden naam van het fabrikaat
onder alle omstandigheden te waar
borgen."
Kan een verstandig mensch daaruit
lezen, dat de bedoelde fabriek iets te
gen de Nederlandsche industrie in 't
schild voert? En is- het rechtvaardig,
wanneer de heer L. dezen brief resu
meert met de woorden, „dat deze leve
rancier geen adresseermachines wil
leveren, indien de plaatjes van een
Nederlandsche firma worden betrok
ken" terwijl in den geheelen brief
van geen ander fabrikaat, welk dan
ook, wordt gerept?
Nadat aldus de kwestie is ontdaan
van allen valschen schijn, blijft de
nuchtere vraag over, of in verband
met de levering der bedoelde plaatjes
van een belang van-de Nederlandsche
industrie kan worden gesproken. Het
hemd is nader dan de rok, en, nu ja,
wanneer inderdaad een flink aantal
arbeiders daar een behoorlijk bestaan
in zouden kunnen vindenZoo
ongeveer zal men geneigd zijn te den
ken.
Laat ons de zaak eens nader bezien!
De grondstofis geen product van
Nederlandschen bodem. Ook de voor
het vervaardigen benoödigde machi
nes zijn van buitenlandschen oor
sprong. Alleen de bediening zou ge
schieden door Nederlandsch personeel
en wel, indien de fabriek modern ge
outilleerd is door drie ongeschoolde
werkkrachten, waarvan twee voor de
machines zelve en een voor controle
en verpakking:. Daar deze machines
werken met een snelheid van tenmin
ste 500 stuks per uur, geeft de vervaar
diging van een millioen adresplaatjes
aan 3 personen werk gedurende 200
uur, of aan één persoon, gedurende
ruim 12 weken.
Aangenomen, dat bij een verouderde
outillage het dubbele aantal arbeids
krachten noodig zijn zou, en in de ver
onderstelling, dat het Rijk in den loop
van de eerstvolgende vijf jaren wel vijf
millioen plaatjes op 7 millioen in-'
woners! noodig zou hebben wat
alles overdreven mag heeten dan
nog zou deze geheele industrie op zijn
best jaarlijks één ongeschoolde ar
beidskracht gedurende de helft van het
jaar werk kunnen verschaffen.
Kan hier nu met recht worden ge
sproken van een belang van het Neder
landsch fabrikaat, important genoeg
om daarvoor den Nederlandschen han
del te fnuiken? Want, hoewel het fa
brikaat van buitenlandschen oor
sprong is, is in tegenstelling alweer
met hetgeen de vraagsteller dienaan
gaande te kennen geeft de leveran
cier een Nederlandsche firma, die,
door Nederlanders wordt bestuurd en
die uitsluitend Nederlandsch perso
neel in haar dienst heeft!
Werkverschaffing eenerzijds zou dus
worden bekocht met vermindering van
werkgelegenheid elders in Nederland.
Is daarmede het Nationaal belang ge
diend?
Wanneer voor dergelijke futiliteiten
de groote trom wordt geroerd, wordt
aan de overigens zoo sympathieke
zaak van het Nederlandsch fabrikaat
eer kwaad dan goed gedaan.
LUCHTVAART.
DE TERUGKEER VAN DE
„GRAF ZEPPELIN".
Hedenmorgen te Friedrichshafen
geland.
De terugreis van de Zeppelin onder
vond gisteren vertraging.
Het luchtschip is voor aangekondig
de onweders in ZuidFrankrijk moeten
uitwijken.
Het werd in Frankrijk gezien
om 18.43 uur op een hoogte van 3G0 M.
boven La Trémisière bij Nantes.
Het luchtschip voer in de richting
West-Oost. De cabine was verlicht, ter
wijl de snelheid betrekkelijk gering
was, n.l. 8090 K.M. per uur, voorzoo-
ver men heeft kunnen vaststellen.
Uit Friedrichshafen wordt gemeld
d.d. heden:
Nadat hedennacht te 1 uur aangeno
men werd, dat de landing van de Graf
Zeppelin in verband met de weersom
standigheden eerst tegen 8 uur in den
ochtend zou plaats hebben, werd om
streeks 4 uur hedenmorgen Friedrichs
hafen opgeschrikt door motorgeronk.
Even half vijf verscheen het lucht
schip boven het vliegveld.
Ondanks het vroege ochtenduur wa
ren vele duizenden personen aanwe
zig, die het luchtschip enthousiast be
groetten.
De Graf Zeppelin kruiste vervolgens
over de stad en over de Bodensee.
Even over vijgen zijn politieman
schappen verschenen om het terrein
af te zetten. De schijnwerpers verlicht
ten het vliegveld. De steeds aangroei
ende duizendkoppige menigte wachtte
in feestelijke stemming op de landing.
Te 5.43 uur naderde de Graf Zeppe
lin opnieuw het vliegveld. De propel
lers waren duidelijk te hooren.
Het luchtschip gaf toen lichtsignalen
en de motoren werden stopgezet. Men
dacht reeds, dat het luchtschip zou
landen. Het bevond zich nog 100 M.
van de landingsplaats.
Daarna werden plotseling de moto
ren weer aangezet, De Graf Zeppelin
zweefde langzaam over het vliegveld
en te 5.47 uur vloog hij weer langzaam
weg.
Het geronk van de motoren loste
zich op in de verte. Slechts de lichten
in de gondels waren te zien.
Intusschen trok de nevel, dia de
landing bemoeilijkte, op.
Te 6.20 uur kruiste het luchtschip
nog steeds boven de stad en de omge
ving van het vliegveld op ongeveer 50
M. hoogte.
In het licht der schijnwerpers bood
het luchtgevaarte een schitterenden
aanblik.
Het radio-station van de werf stond
in voortdurende verbinding met het
luchtschip. Het teeken voor de lan
ding was nog niet gegeven.
De ingang van de groote hal was
eveneens nog gesloten.
Te 6.50 uur werd de landing elk
oogenblik verwacht.
Het was intusschen geheel licht ge
worden. Het luchtschip kruiste boven
de hal.
Het luchtschip is na een vlucht van
ongeveer 71 uur hedenmorgen te 7.05
uur vlot te Friedrichshafen geland.
DE POSTVLUCHTEN NAAR INDIë.
De directie der K. L. M. deelt het
volgende mede:
Over een groot gedeelte van de we
reld zijn de Nederlandsche verkeers
vliegtuigen van de K. L. M. tot nu toe
herkenbaar geweest aan de registratie-
teekens, welke steeds met H.-N. aan
vingen.
Een vliegtuig, gemerkt H.-N. en dan
nog drie letters, was een Nederlandsch
toestel.
Met 1 Januari 1929 zal dit verande
ren. Nu het aantal radio-gesprekken
met vliegtuigen toeneemt en de roep
letter voor een Nederlandsch radio
station P is, terwijl het verzwaring zou
geven, wanneer men een vliegtuig wel
met een P-combinatie aanroept, doch
het niet als zoodanig registreert, is in
ternationaal overeengekomen, dat de
Nederlandsche vliegtuigen voortaan
als beginletters PH zullen dragen. De
daarachter volgende letters blijven ge
lijk.
Het bekende vliegtuig van den heer
Lear Black, de H.-N.A.P.D.P., zal dus
voortaan heeten P.H.A.D.P.
Daar de K. L. M. op al haar reclame
materiaal de oude lettercombinatie H.
N. op de vliegtuigen had* afgedrukt,
zal natuurlijk het grootste gedeelte
van dit materiaal waardeloos worden
en brengt de wijziging der registratie-
teekens schade voor haar mede.
De regeling is echter internationaal
vastgesteld en daaraan zal men zich
moeten houden.
Bij de directie van de K. L. M. is
van de bemanning Aler, Smirnoff
Veenendaal van het vijfde vliegtuig
de H-NAEN, bericht ontvangen, dat
het vliegtuig op Woensdag 7 No
vember de retourvlucht naar Amster
dam zal aanvaarden.
DE NED.-IND. LUCHTDIENST
GEOPEND.
De directie der Kon. Ned. Indische
Luchtvaart-Mij. te 's Gravenhage deelt
mede:
Gisteren zijn de eerste burgerlucht
vaartdiensten in Ned. Indië door den
Gouverneur-Generaal geopend en wel
aanvankelijk met de beide lijnen Ba-
tavia-Bandoeng en Batavia-Semarang.
Het oorspronkelijke plan, om de
luchtverbinding al aanstonds tot Soe-
rabaia door te trekken, kan niet ver
wezenlijkt worden, doordat het mari
ne-vliegveld te Soerabaia voor de zwa
re passagiersvliegtuigen onverhoopt
voorloopig moest worden afgekeurd.
Uitbreiding met een dienst Batavia-
Singapore-Medan is in voorbereiding.
De opening der luchtvaartlijnen is
bijgewoond door generaal C. J. Snij
ders, die daartoe door de Ned. Indi
sche Vereen, voor de Luchtvaart werd
uitgenoodigd.
Ter gelegenheid van deze belangrij
ke gebeurtenis is den minister van
Koloniën onderstaand telegram aan
geboden:
„Z. E. den Minister van Koloniën te
's Gravenhage,
Ondergeteekenden, Leden, Raad, Be
stuur en Directie K. N. I. L. M., wen-
schen Uwe Excellentie geluk opening
luchtdiensten in Indië. Danken Uwe
Excellentie voor Haren zeer gewaar-
Radio-Programma.
WAT ER VANAVOND TE HOOREN IS
HUIZEN, 340.9, na 6 uur 1870 M
N. C R. V. Ji
7.Boekhoudles.
7.30 Apologetische lezing door Prof.
Dr. J. A. C. van Leeuwen, te
Utrecht, over: „De H. Schrift".
K. R. O.
8.Vioolconcert.
8.45 Solisten en orgelconcert.
10.Persberichten van Vaz Dias.
HILVERSUM, 1060 M.
A. V. R. a
5.30 Concert.
6.Tijdsein van de A. V. R. O.-klok.
6.Vooravondconcert.
7.15 Engelsche les.
7.45 Politieberichten.
8.Tijdsein van de A.V.R.O.-klok.
8.05 Aansluiting aan het concertge
bouw te Amsterdam.
Concertgebouw-orkest met me
dewerking van Mevr. Noorde
wier, sopraan.
In de pauze gramofoonmuziek.
10.Persberichten van Vaz Dias.
Daarna muziek.
KöNIGSWUSTERH., 1250 M.
5.20 Lezingen en lessen.
7.20 Concert.
7.50 Sympbonie: „Das Lied von der
Erde",, Mahler.
Jac. Urlus, tenor.
8.50 Lezing.
Daarna weer-, nieuws- en sport
berichten en tijdsein.
Daarna muziek.
LANGENBERG, 468.8 M.
5.50 Lezingen en lessen.
7.20 Concert.
Daarna laatste berichten.
Vervolgens muziek.
DAVENTRY, 1604.3 M.
5.35 Kinderuurtje.
6.35 Tijdsein, weer- en nieuwsbericht
7.05 De grondslagen der muziek.
Veröer lezingen, enz., afgewis
seld door muziek.
9.20 Weer- en nieuwsberichten.
Verder lezingen en muziek.
PARIJS, „Radio-Paris", 1750 M.
5.05 Koersen en berichten.
7.20 Landbouwberichten.
8.05 Koersen en berichten.
8.20 Concert.
In de pauze persberichten.
deeden steun bij de totstandkoming
onzer Maatschappij"
terwijl den Gouverneur-Generaal van
Ned. Indië het volgende werd geseind;
„Z. E. Gouverneur-Generaal Neder
landsch Indië,
Ondergeteekenden, Leden, Raad,
Bestuur, Directeuren K. N. I. L. M.,
wenschen Uwe Excellentie met ope
ning luchtdiensten geluk en spreken
hoop uit, Maatschappij zich krachtig
moge ontwikkelen tot heil Ned. Indië.
Danken Uwe Excellentie voor alle me
dewerking".
Tevens zijn telegrammen met ge-
lukwenschen verzonden aan den Di
recteur v. Gouvernementsbedrijven te
Bandoeng en aan den vertegenwoor
diger der maatschappij te Weltevre
den.
BUITENLAND.
HERZIENING VAN HET PLAN-
DAWES.
De Dnitsche wenschen.
Behalve het officieele communiqué
hetwelk mededeelt, dat de Duitsche
zaakgelastigde te Londen een onder
houd heeft gehad met Lord Cushen-
dun, waarin hij het standpunt der
Duitsche regeering met betrekking tot
de conferentie der deskundigen uiteen
zet, is geen andere officieele mededee-
ling te verkrijgen.
Men meent te Londen nochtans te
weten, dat de Duitsche zaakgelastig
de geen nota heeft overhandigd, doch
slechts een aide mémoire zou
hebben achtergelaten.
Hij gelooft het standpunt der Duit
sche regeering weer te geven, wanneer
hij zegt, dat deze voorstander is eener
commissie van onafhankelijke des
kundigen, die een internationale repji-
tatie genieten en niet door de regeerin
gen zijn aangewezen.
De Duitsche regeering zal geen enr
kele plaats van de bijeenkomst der
commissie voorstellen, maar heeft te
verstaan gegeven, dat in elke plaats
zal aanvaarden welke geschikt wordt
geacht. a:
CRISISGEVAAR IN FRANKRIJK.
Een voorloopig compromis.
Daar voor het eerst sinds het meer
dan 2-jarig bestaan van het ministerie
het crisisgevaar aan een ieder duide
lijk was, werd de derde ministerraad
in twee dagen tijd met grooten spoed
afgewerkt, schrijft de Parïjsche corres
pondent van de Maasbode.
Oogenschijnlijk ging de strijd om de
artikelen 70 en 71, meer bijzonder om
het laatste.
Maar het was duidelijk, dat de ach
tergrond daarvan gevormd werd door
de pogingen van de radicalen om de
nationale unie-politiek te doen sprin
gen. Om dat te voorkomen boden ver
schillende ministers hun bemiddeling
aan tusschen de radicale ministers en
aan den anderen kant Briand, Marin
en Poincaré.
Hoewel de kwestie opnieuw kan op
duiken in den a,s. Vrijdag te honden
ministerraad, werd gisteren in prin
cipe een compromis aanvaard, waar-
