CHRISTELIJK DACBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
g«» JAARGANG
ZATERDAG 13 OCTOBER 1928
NUMMÉR 2564 j
ABONNEMENTSPRIJS
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden sSeÉji!? ^e^00nnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 sTggjlly Aangesloten op het Streeknet Lisse
ADVERTENTIE-PRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd rijn
Per kwartaal. 2.50
Per week I 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
V Een verkeerde stap.
Aldus noemt de Waarheidsvriend
een legerorder van Minister Lainb.oy
Dank zij de met kracht doorgevoer
de strijd, zoowel in als buiten het le
ger, kwam eindelijk een einde aan het
S'-nenken van sterken drank in het
leger en werd het verbod uitgevaar
digd om sterken drank in de cantines
der kazernes en legerplaatsen te ver-
koopen.
Langzamerhand is echter het
kwaad weer de kazernes binnenge
slopen, toen, weliswaar onder zekere
voorwaarden, in de ontspanningslo
kalen der onderofficieren in de ka-
zernementen 't tappen van sterken
drank werd toegelaten.
Maar bij de cantines der onderoffi
cieren in de garnizoenen bleef bet
dan ook.
Thans is de Minister van Defensie
een stap verder gegaan, door bij Le
gerorder toe te staan, dat ook in de
verblijven der onderofficieren in de
legerplaatsen sterken drank
zal kunnen worden getapt.
Er is bepaald, dat bij wijze van
proef in het tijdvak van 1 October
1928 tot 1 October 1929 verkoop van
sterken drank geoorloofd zal zijn in
de cantines voor officieren en onder
officieren, in de vaste kampemen
ten en legerplaatsen, indien bij een
opzettelijk daartoe te wouden stem
ming blijkt, dat de meerderheid van
hen, voor wie de cantine bestemd is,
dezen verkoop wenscht.
Nu is het eigenaardige, dat een ver
blijf in een legerplaats steeds wordt
aangegrepen als een vieren van den
teugel op dit gebied. Ongetwijfeld zal
dan ook in vele gevallen een stem
ming het tapverbod opheffen.
De Waarheidsvriend wijst dan ook
terecht op enkele gevaren, die nu zich
voordoen.
In de eerste plaats den nieuwen
stap, welke hier wordt gedaan. Nog
een zoo'n uitbreiding van hetgeen nu
reeds is toegestaan, en de verkoop
van sterken drank krijgt weer z'n
oude plaats in het leger terug.
In de tweede plaats zal thans in de
beperkte ruimte, waarin zich de tan-
tines in kampenementen en leger
plaatsen bevinden, en dit ten aan
schouw© van de soldaten, het gebrui
ken van sterken drank toegelaten
zijn. Dat dit een ongunstige indruk
op de minderen moet maken, spreekt
vanzelf.
En in de derde plaats kan het ge
bruik van sterken drank in de gele
genheden, waarin het nu geoorloofd
zal zijn, in legerplaatsen en kampe
nementen tot funeste gevolgen leiden.
Wij hebben slechts te beginneren aan
het gebeurde in bet revolutiejaar 1918
in de legerplaats bij de Harskamp,
toen de soldaten, mede door den ster
ken drank verhit, aan het muiten
sloegen.
Ook wij meenen dat bier sprake is
van een verkeerden stap en dat te
recht Minister Van Dijk destijds ge
weigerd heeft om datgene te doen,
waartoe nu Minister Lambooy het
initiatief heeft genomen.
Ook wij hopen, dat uit de Kaïner
krachtige stemmen tegen de Legeror
der zullen opgaan en dat de Minister
bereid zal zijn van de dwaling zijns
wegs terug te keeren.
V Een beetje zon.
Zoodra de herfst aanbreekt komen
er dagen dat men met verlangen uit
ziet om de zon „mata hari" (het oog
van den dag) zooals de Maleiers het
uitdrukken, te aanschouwen. Zon
brengt leven en beweging. Zon doet de
verslapte levenskracht weer opwaken
Aan de zon heeft al wat leeft behoefte.
Zoo is het ook in de politiek. Ook
daar heeft ieder, zoowel de leiders,
als de kiezers gelijke behoefte aan
levenbrengend licht.
Men kan niet ontkennen dat de
Evenredige vertegenwoordiging een
groot gevaar medebrengt dat met de
inzichten van de kiezers onvoldoende
zal worden gerekend. Het stelsel opent
de deur om de personen te verliezen,
om do partij alleen te behouden.
Een sterk staaltje zagen wij daar
van dezer dagen in den Vrijheidsbond.
Een Amsterdamsch Wethouder, de
heer Walrave Boissevain, wil net
Kamerlidmaatschap er aan geven. Dr.
Vos eveneens Wethouder van de
hoofdstad wil het Kamerlidmaatschap
wel ruilen voor het tegenwoordig
baantje, maar wil dan zekerheid, dat
hij in 1929 eveneens naar de Kamer
zal worden afgevaardigd. Volkomen
t- recht, zal ieder toegeven. Maar iQ de
Liberale partij zal dat, niet als bij
ons, afhangen van hetgeen een alge-
meene vergadering van afgevaardig
den van kiesvereenigingen daarover
beslist, neen de partijraad zal dat
uitmaken. Is het wonder dat de Libe
rale kiezers gaan roepen om een
beetje meer zon?
Op een ander geval wees onlangs
dt> Standaard, toen ons hoofdorgaan
een lans brak voor een vooraf tot
overeenstemming komen over een
eventueele samenwerking in een par
lementair Kabinet, wanneer de uit
slag van de stembus in 1929 een
rechtsche meerderheid zal besten
digen.
Immers, als men wacht met dit
overleg tot na den uitslag der ver
kiezingen, dan volgt men, zoo zegt de
Standaard, een gang van zaken, die
„ongetwijfeld constitutioneel juist is",
maar men kan niet ontkennen, „dat
het kiezersvolk daarbij voor verras
singen kan worden gesteld, die het
allerminst voorzien had".
Ook hier weer een behoefte aan
wat meer zon.
Daarom meenen wij dat onze Partij
goed doet met èn in de candidaatstel-
ling het democratisch element recht
te laten wedervaren èn in de propa
ganda voor een vooraf komen tot
overeenstemming de stem van de kie
zers op de volle waarde te brengen.
STADSNIEUWS.
ZILVEREN JUBILEUM.
J. KUKLER..
Een allerwege bekend stadgenoot,
de heer J. Kukler, van der Werff-
straat 34, hoopt Maandag 15 October
a.s. den dag te herdenken, dat hij voor
25 jaar zijn bekende Leidsche Glazen-
wasscherij stichtte.
Op bescheiden voet begonnen, heeft
de heer Kukler in deze kwart-eeuw
zijn zaak in gestadigen groei mogen
zien toenemen en mag hij zich thans
in bet bezit weten van een in Leiden
en Omstreken gerenommeerd bedrijf.
Dat succes de jubilaris zal wel
de eerste zijn om dit te betuigen
beeft hij in de eerste plaats door Gods
zegen mogen verkrijgen, maar is me
de een gevolg geweest van de accurate
wijze, waarop de heer Kukler zijn
zaak heeft gedreven en van het ver
trouwen, dat zijn uitgebreide clientèle
tot op dezen dag in hem stelt.
Wie den omvang van het bedrijf
van den heer K. thans in oogenschouw
neemt, staat verbaasd over wat door
hem in de voorbijgegane 25 jaar is be
reikt.
Het zal dan ook geen verwondering
wekken, dat op Maandag 15 October,
de heer Kukler met zijn personeel en
gezin, zijn zilveren jubileum feestelijk
wil herdenken.
De heer K. houdt a.s. Maandag ten
zijnen kantore receptie, terwijl o.a. zijn
personeel een rijtoer door de stad zal
organiseeren, waarbij de verschillen
de wagens met ladders, welke gedu
rende deze 25 jaren in het bedrijf van
den heer K. zijn gebruikt, zullen wor
den medegevoerd.
Zoowel het bescheiden wagentje,
waarmede de heer K. voor 25 jaar be
gon, als de moderne groote wagen,
welke thans in gebruik is, zullen het
Leidsche publiek ten aanschouwe ge
geven worden.
Een mooie huldiging niet alleen,
maar tevens een pakkende reclame.
Wij twijfelen niet, of velen onzer le
zers zullen den sympathieken zaken
man a.s. Maandag hunne belangstel
ling toonen.
GOUDEN JUBILEUM
CER. J. V. „DIENT DEN HEER".
De Wijdingsdienst.
Zooals we reeds eerder meldden,
viert dezer dagen de Cbr. J. Vereen.
„Dient den Heer" haar 50-jarig be
staan.
Ter herdenking daarvan werd gis
teravond in de Oosterkerk 'n wijdings-
dienst gehouden.
Hiervoor bestond een flinke belang
stelling.
De eere-voorzitter van de vereeni-
ging, Ds. M. J. Punselie, liet aan het
begin van den dienst zingen Psalm
103 vs. 1 en 3, en ging voor in gebed,
waarna gelezen werd Psalm 103.
Daarna zong Mej. Truus Zaalberg
uit Leiderdorp eenige soli: „Feest",
van J. F. Tierie, en „Wie lieblich ist
der Boten Schritt", van Handel.
Mej. Zaalberg beschikt over een
heel aardige sopraan, die in bet kerk
gebouw goed tot haar recht kwam en
zij beeft er dan ook ongetwijfeld veel
toe bijgedragen om de wijding van de
ze herdenkingsstonde te verboogen.
Vervolgens hield Ds. Punselie een
toespraak, waarbij hij allereerst allen
hartelijk welkom heette en daarna de
geschiedenis van de oprichting van
de vereeniging releveerde.
Ds. de Wolf was de stichter van de
vereeniging en verbond baar stevig
met de wijkvereeniging, waarvan bij
ook de stichter was.
Veel is er na dien tijd gebeurd en
bet is niet altijd even rooskleurig ge
weest voor de J. V., maar ze is er toch
nog tot op dezen dag. En daarom mag
vanavond God gedankt worden voor
Zijn vele zegeningen.
Er wordt altijd critiek op de J. V.
uitgebracht en misschien wordt daar
ook wel eens aanleiding toe gegeven,
maar dat neemt niet weg, dat de J. V.
een onontbeerlijk instituut is om te
helpen het pad van den jongeling zui
ver te houden.
Hij moet gewezen worden op de
schaiten, die niet verteren en wij le
ven in een land, waar deze schatten
voor het grijpen liggen. God wil dan
ook, dat de jonge man ze grijpen zal.
Hij moet een persoonlijke keus doen
in zijn jeugd. Dat is de beste tijd. Al
leen het heden is den tijd dien God aan
ons geeft.
Hoe gelukkig is het, dat dit vijftig
jaar lang door de jubileerende J. V.
is begrepen en toegepast en daarom
wenscht spr. „Dient den Heer" van
harte geluk en hoopt, dat in de periode,
die de J. V. thans ingaat, nog krach
tiger, nog gezonder, nog frissclier het
werk zal worden aangevat.
Spr. wijst op een tekst uit 1 Tim. 6:
„Maar gij, o mensch Gods, vlied deze
dingen en jaag na gerechtigheid, god
zaligheid, geloof, liefde, lijdzaamheid,
zachtmoedigheid. Strijd den goeden
strijd des geloofs, grijp naar het eeuwi
ge leven". De 4 domineerende werk
woorden geeft spr. de jonge menschen
mee: Vliedt, jaagt, strijdt, grijpt.
Wakende moet gewerkt worden. De
groote Koning zal helpen.
Spr. geeft thans het woord aan Ds.
P. Veen van Utrecht, voorzitter van 't
Ned. Jongelongsverbond, dien' hij als
nog zeer hartelijk welkom heet.
Alsvorens Ds. Veen het woord nam.
werd echter eerst door den heer H. J.
van Leeuwen een orgelsolo gegeven,
een fantasie over het Bondslied en Ge
zang 274, door hemzelf vervaardigd en
zooals vanzelf spreekt uitermate goed
passend in de sfeer van dien avond.
Het stuk werd met talent gespeeld
en vond dan ook een aandachtig ge
hoor.
Daarna hield Ds. Veen zijn toe
spraak.
Spr. begon met een hartelijke geluk-
wensch namens het Verbond en wees
er daarna op, dat dit Ned. Jongelings
verbond de oudste jeugdorganisatie is.
Toen het opgericht werd, waren de
drijfveeren allereerst, zichzelf op te
bouwen in het geloof en daarna eigen
geluk aan anderen mede te deelen.
Conserveeren en Evangeliseeren. Dat
is de taak. Het kan niet anders, of hij,
die zelf Christus heeft gevonden, wil
zijn geluk aan anderen mededeelen.
En daarom is het jeugdwerk ook
Evangelisatiewerk. Het is heel moei
lijk, om daarvoor de juiste werkme
thode te vinden. Hoe moeten de jonge
menschen getrokken worden. De eer
ste eisch is daarom, dat er een kern
bestaat van jonge menschen, desnoods
van slechts enkele, desnoods van een,
die God willen dienen. Daarvan gaat
de kracht uit en hoe men het dan ook
inkleeden wil om anderen te trekken,
moet door die kern worden bepaald.
Dat kan op verschillende manieren ge
beuren. Als de kern er maar is. Deze
kern moet naar buiten optreden en
anderen tot zegen trachten te zijn, hen
toonende Christus Jezus, en Hem al
leen.
De geemeente moet hen daarin steunen
zooveel ze kan en het jeugdwerk mo
gelijk maken. Er kan nog zoo heel
veel gedaan worden. Wij moeten ons
aanpassen aan den tijd, en gebruiken
de middelen van onzen tijd, opdat nog
velen voor den Heiland worden ge
wonnen.
Met den wensch, dat God de J. V.
moge zegenen en tot een zegen stel
len tot in verre toekomst, besloot spr.
Nadat vervolgens de organist zich
nog eens had laten hooren en ook Mej.
Zaalberg nog enkele liederen had ge
zongen, dankte Ds. Punselie in een
kort slotwoord Ds. Veen voor het ge
sprokene, Mej. Zaalberg en den heer
van Leeuwen voor zang en orgelmu
ziek en alle aanwezigen voor hun te
genwoordigheid.
Nadat Z. Eerw. vervolgens was voor
gegaan in dankgebed, werd nog gezon
gen Gezang 96.
Bij de deur werd een schaalcollecte
gehouden voor het Jubileumfonds
van het J. V.
DS. A. D. MEETER.
Naar wij vernemen, heeft Ds. A. D.
Meeter, Ned. Herv. predikant alhier,
een beroep ontvangen naar Gouda.
„SURSUM CORDA".
Op den avond van 2 Oct. j.l. gaf Hu-
bert ^Cuypers met zijn „Schola Canto
rum" en het daaraan verbonden Knar
penkoor een uitvoering in de groote
Tonhalle van de Pressa te Keulen, en
den volgenden morgen luisterde hij
met zijn nieuwe St. Caecilia-mis, door
hetzelfde ensemble vertolkt, de pon
tificale hoogmis in den Keulschen dom
op.
Over beide uitvoeringen was de pers
vol lof. Zie Hbl. 5 Oct. en Kölnische
Volkszeitung.
In het bijzonder het optreden van
het Knapenkoor was voor de Duit-
schers een zeldzame verrassing, zoo
wel door de voordracht van eenige
door Cuypers bewerkte Oud-Holland-
sche liederen als door de prachtige
vertolking van eenige Gregoriaans che
hymnen.
Bij het eerstvolgend concert van
„Sursum Corda" in de Pieterskerk op
24 October, zal hetzelfde Knapenkoor
medewerken en eenige werken ten ge-
hoore brengen, die ook te Keulen ge
zongen werden.
Zoo b.v. het prachtige Gregoriaan
sche Kyrie van Zuster Hildegardis van
plm. 1100, de antiphoon Homo Quidam
de Sequens Veni Sancte Spiritus en als
Oud-Hollandsche liederen o.a.: Ons
genaket die avondstar, Heer Jezus
heeft een hofken, T'wijl in den nacht,
Het waren twee conincskinderen, enz.
Het gemengd koor zelf zingt o.a.:
Psalm 65 vs. 4 en 5, door Cuypers be
werkt, Psalm 108 van Sweelinck, en
oude motetten van oude Fransche
componisten.
Een drietal orgelnummers worden
door Leo Mens ten beste gegeven.
Moge de uitvoering vele muziekmin
naren en minnaren der oude vocale
schoonheid trekken.
Niet het minst het Gregoriaansch
van het jongenskoor zal voor 'Leiden
een buitengewone verrassing zijn.
HUBERMAN.
De beroemde violist Bronislaw Hu-
berman zal op Vrijdag 19 October a.s.
om 8 uur in de stadsgehoorzaal een
recital geven onder de auspiciën van
de Holl. Concertdir. Dr. G. de Koos (le
abonnementsconcert van genoemde
Concertdirectie).
Siegfried Schultze zal den kunste
naar aan den vleugel begeleiden.
Dien avond zal Huberman werken
van Handel, Brahms, Tschaikowsky,
de Sarasate, Chopin-Huberman ten ge-
hoore brengen.
DE JAVA-SOEMBA-FILM.
De lang verwachte Java-Soemba-
film komt!
Leiden heeft de primeur van de ver
tooning. Op 31 October, de eerste dag,
dat deze film in ons land in het open
baar vertoond wordt, krijgen wij hem
in Leiden te zien.
Leiden en omgeving, dat met de Zen
ding op Midden-Java zoo nauw ver
bonden is door enkele familieban
den, mag dat voorrecht wel hebben.
Op deze film, die, naar wij vernemen
2000 M. lang is, neemt Solo een voorna
me plaats in; niet minder dan 300 M.
is aan Solo gewijd. Op dat deel zullen
verschillende ook in Leiden welbeken
de figuren aan ons oog voorbijgaan,
bezig in het mooie land aan hun
eigen werk.
Daarnaast zal het mooie Midden-
Java met zijn vulkanen Merapi en
Sawoe, die hun vuurspuwende toppen
ten hemel heffen, maar op hun flan
ken de schoonste natuurpracht ten
toon spreiden, met diepe ravijnen en
klaterende watervallen, met ruime
vergezichten en ondoordringbaar
woud een deel van den inhoud vormen
De schoone en grillige Zuidkust van
Djocja met zijn mythologische ge
schiedenis naast de overgebleven vor-
stenluister van twee vorstenlanden
Solo en Djocja zal ons boeien.
Doch de optocht van 2400 Javaan-
sche kinderen naast het werk in de
hospitalen op de scholen en in de kam
pongs zal het voornaamste zijn.
Wij vernemen, dat voor deze eerste
vertooning de Stadsgehoorzaal is af-
per regex u*i\
Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief
Bij contract belangrijke reductie
Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling -
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
Binnenland.
De J.V. „Dient den Heer" te Leiden
viert haar gonden jubileum.
De Java-Soemb a-film komt te Leiden.
Buitenland.
De Fransche dnlkboot Ondine blijkt ge
zonken te zijn.
Het onderzoek in de zaak-Horan.
Lloyd George over de a.s. verkiezingen.
Een boek over Koning Albert.
Nadere berichten over den tocht van
de „Graf Zeppelin". Het luchtschip wordt
Maandagochtend te New York verwacht.
■jWllliTBilHBBilllMill ■■Hl lil lil—ni
gehuurd en dat met den kaartenver-
koop vandaag is aangevangen.
De prijs is niet, als bij de Warta-
Sari-film, die deze week voor de derde
maal in Leiden komt, uniform, ma-ar
men kan verschillende prijzen beste
den van 1,50 af tot 0,60 (belasting
inbegrepen). De netto-winst van deze
vertooning komt geheel aan de Zen
ding ten goede.
Wij twijfelen niet, of de gehoorzaal
zal op 31 October vol worden, temeer
omdat het volstrekt niet zeker is, dat
we dezen winter 'n tweede vertooning
kunnen bekomen. De drie exemplaren
die nu van de film gemaakt zijn, zijn
reeds avond aan avond bezet.
Laat dus niemand de gelegenheid
laten voorbijgaan.
WAARSCHUWING.
De Armenraad te Leideh richt tot de
ingezetenen de volgende waarschu
wing:
Geef nifct aan wie u om hulp vraagt
zonder voorafgaand onderzoek.
Geef niet aan collectanten voor werk
dat gij niet kent.
Doet gij dat wel, zoo loopt gij alle
kans te worden bedrogen en met uw,
gift kwaad te stichten, inplaats van
goed.
Informeer evenwel bij den Armen
raad naar den toestand der hulpvra-
genden en naar de betrouwbaarheid
van de instellingen, waarvoor wordt
gecollecteerd.
Steun dan den behoeftige naar dat
hij noodig heeft of schenk uw bijdrage
aan een instelling, waarin gij vertrou
wen hebt.
Zoo zult gij goed doen of anderen in
staat stellen goed werk te doen.
Namens den Armenraad,
Het Bestuur: G. A. Smit, voorzitter;
P. A. van Aggelen, Dr. H. J. M. Boon-
acker, Mej. D. Coebergh, Mej. C. Ver-
heij van Wijk, Mej. A. M. de Vries, Mr.
P. A. van Toorenburg, secretaris.
Het bureau van den Armenraad is
gevestigd Lammermarkt 67 en geo
pend iederen werkdag van 912 en
van 1.305 uur, 's Zaterdags van 9—
12.30 uur.
EXAMEN
APOTHEKERS-ASSISTENT.
Opgeroepen 4 candidaten.
Geslaagd Mej. J. W. Storm te Rot
terdam en de heer T. A G. Haanappel
te Rotterdam.
PROF. P. J. BLOK.
In den toestand van Prof. P. J. Blok
is hedenmorgen een lichte verbetering
ingetreden. De nacht was rustig. De
patiënt is zeer zwak.
AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN.
De 22-jarige los werkman L. v. E.,
wonende Oranjegracht 107a, die aan
tcevallen leed en bij een aanval daar
van gisteren in het water in de Oran-
j jgracht is gevallen, is in den afgeloo-
pen nacht in het Academisch Zieken
huis aan de gevolgen overleden.
Gistermiddag heeft de 39-jarige
P. "V., los werkman, toen hiji bij de
N.V. Kalksteenfabriek aan de Rijn
kade bezig was met het lossen van
een lorriewagen een aantal steeneh op
het lichaam gekregen, waardoor hij
aan het gelaat bloedend werd gewond.
Na door den E.H.D. verbonden te zijn
is hij naar het Ac. Ziekenhuis ge
bracht ter verdere behandeling.
BINNENLAND.
ALGEM. NEDERL. VEREEN. VOOR
VREEMEEELINGEN VERKEER.
In een Donderdag te 's-Gravenhage
gehouden vergadering van het hoofd
bestuur der Algemeen© Nederl. Ver.
voor Vreemdelingenverkeer heeft de
voorzitter, prof. mr. M. W. F. Treub,
om particuliere redenen zijn functie
als zoodanig neergelegd.
Prof. Treub heeft hij deze gelegen-
