CHRISTELIJK D AC BLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
Oit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
STADSNIEUWS.
Belanarijksle nieuws io dit Hummer.
9de JAARGANG
VRIJDAG 5 OCTOBER 1928
NUMMER 2557
Bureau: Hooigracht 35 Leiden Telefoonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaali 2.50
Per weeki 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
EERSTE BLAD.
V Een eigen natuurlijk accres
Hoewel de wethouder van Finan
ciën van Amsterdam, de heer Von
Freitag Drabbe, het reeds uitsprak dat
ook dit ontwerp wel een wijziging maar
geen regeling brengt, zijn wij van mee
ning dat inderdaad dit ontwerp ons
op den goeden weg voert.
In het kort komen de nieuwe heffin
gen en regelingen op het volgende
neer:
Ingesteld wordt een Gemeentefonds,
waaruit jaarlijks aan de gemeenten
uitkeeringen zullen worden gedaan
volgens een formule, waarin eenerzijds
de druk der verplichte uitgaven en an
derzijds de draagkracht der ingezete
nen tot uitdrukking is gebracht.
De middelen van het fonds worden
verkregen uit de opbrengst van de
.Gemeentefondsbelasting", een nieuwe
heffing, die blijkens de Memorie van
Toelichting bedoelt te zijn een unifica
tie in gematigden vorm van de gemeen
telijke inkomstenbelasting.
De gemeentelijke inkomstenbelasting
wordt afgeschaft, evenzeer als de fo
rensenbelasting.
Aan de gemeenten wordt afgestaan
de hoofdstom der grondbelasting hetzij
op de gebouwde hetzij op de ongebouw
de eigendommen, naar keuze van elke
gemeente.
Aan de gemeenten wordt de be
voegdheid gegeven een eigen verte
ringsbelasting te heffen. Hiertegenover
wordt de Rijksbelasting op het perso
neel afgeschaft.
Aan de gemeenten zal vrij staan op
centen op de Gemeentefondsbelasting
te heffen, waarvan het getal niet hoo-
ger mag zijn dan het getal opcenten dat
in de gemeenten geheven wordt op het
gebouwd, en dat, indien het de 30
overschrijdt, in zekere verhouding zal
moeten staan tot het aantal opcenten
op de vermogensbelasting.
De wet van 1897 inzake de uitkee
ringen aan de gemeenten wordt inge
trokken.
Door een wijziging van de Provin
ciale Wet wordt aan de provinciën ter
vervanging van opcenten op de perso-
neele belasting een iets ruimere be
voegdheid gegeven tot het heffen van
andere opcenten.
Het bovengenoemde gemeentefonds
fixeert de heffing tusschen twee gren
zen van de tegenwoordige gemeentelij
ke inkomstenbelasting, n.l. naar bene
den de helft van laatstgenoemde hef
fing en naar boven het drie vierde
daarvan. Hierin zit eenige onbillijk
heid, want een gemeente die de belas-
tingschroef sterk had aangedraaid,
krijgt nu meer dan een die de heffing
laag heeft gehouden. Maar aan de an
dere zijde is moeilijk een gegeven te
vindén, dat geheel juist aangeeft wat
de ministers bedoelen.
Immers de toelichting zegt op het
ingewikkelde art. 6 met zijn algebra
ïsche formule, dat daarin eenerzijds
met de draagkracht der bevolking en
anderzijds met de reeds bestaande uit
gaven, zooals politie, onderwijs, ar
menzorg, werkloosheidssteun, enz. re
kening gehouden wordt. Dat is dus in
een woord een normaal beeld van de
gemeente dat men krijgt door een
ocgenblik de bedrijven uit te schake
len. In de meeste gemeenten zal 't zoo
zijn, dat het leeuwendeel van deze uit
gaven wordt bestreden uit de inkom
stenbelasting.
Naar onze meening terecht heeft de
Minister deze heffing in een bepaald
keurslijf gedrukt.
De geweldige druk van deze belas
ting moest worden weggenomen. Te
meer, om het stelsel te kunnen door
voeren, dat de draagkrachtige gemeen
ten voor de minder draagkrachtige bij
dragen.
De twee andere groote heffingen die
de gemeente krijgt, zijn de tegenwoor
dige personeele belasting, die verte
ringsbelasting genoemd wordt, en een
deel der grondbelasting. Van laatstge
noemde bestaat de keuze om de vijf
jaar aan de gemeenten óf gebouwd óf
ongebouwd. Het laat zich aanzien, dat
de steden, en die gemeenten waar veel
gebouwd wordt, „gebouwd" zullen
kiezen. Daarentegen plattelandsge
meenten met uitgestrekte vruchtbare
landerijen en tuinbouw „ongebouwd".
De verteringsbelasting zal de tegen
woordige grondslagen der personeele
belasting behouden, terwijl daaraan
nog enkele zullen worden toegevoegd.
Welke dat zijn is nog niet bekend.
Waarschijnlijk zal voor de gemeenten
daartoe een keuze zijn te doen uit een
opgemaakt lijstje. Deze belasting heeft
het bezwaar dat zij niet steeds billijk
drukt, maar in de hand van de gemeen
tebesturen zijn deze onbill.kheden,
wanneer aan de gemeenten eenige
ruimte van beweging gelaten wordt,
waarschijnlijk beter te omzeilen dan
nu.
In elk geval ligt hier nu een belas-
tingveld dat zich geheel aansluit bij de
plaatselijke omstandigheden, terwijl de
meer of mindere welvaart zich onmid
dellijk ook in deze belastingen afspie
gelt.
Als aanvulling, noemt het ontwerp
dan verder de opcentenheffing die
meer elastisch zal worden gemaakt
naar de behoeften der gemeente.
Wij zullen in een volgend artikel
enkele bezwaren tegen deze nieuwe re
geling onder de oogen zien.
HEDENAVOND KIESVEREENIGING.
Wij wekken de leden onzer A. R.
kiesvereeniging op, tot bijwoning van
de vergadering, welke hedenavond in
het gebouw „Prediker" zal gehouden
worden.
De heer T. S. Goslinga zal spre
ken over: „Moeilijkheden in de Ge
meentepolitiek".
Een onderwerp dat, nu de behande
ling der gemeentebegrooting op han
den is, van zeer actueelen aard moet
worden geacht en dus de belangstel
ling moet hebben van allen, die met
de gemeentepolitiek onzer stad mee
leven.
Men zorge er voor, dat de Prediker
zaal vanavond vol is.
Zoowel de spreker als het onderwerp
zijn het waard.
ONZE BURGEMEESTER UITSTEDIG.
Onze burgemeester is heden voor 'n
tweetal weken naar het buitenland
vertrokken.
Zijn ambt zal, gedurende zijn afwe
zigheid, worden waargenomen door
den wethouder, den heer A. L. Reime-
ringer.
ZILVEREN JUBILEUM C. v. VARIK.
Zooals we reeds eerder meldden,
herdenkt heden de heer C. van Varick
hoofdboekhouder bij de N. V. Scheeps-
en Reparatiewerf „De Hoop", voorheen
Gebr. Boot alhier, den dag, waarop hij
voor vijf en twintig jaar als jongste
bediende bij genoemde firma in dienst
trad.
In deze afgeloopen vijf en twintig
jaar heeft de jubilaris zich door noeste
ijver en vlijt opgewerkt tot de belang
rijke positie, die hij thans inneemt en
het valt dan ook niet te verwonderen,
dat hem vandaag van de zijde van de
directie zoowel als van het personeel
een hartelijke hulde is gebracht.
Allereerst werd de jubilaris van
morgen gehuldigd in den kring van
het personeel, dat zich daartoe in een
der gebouwen van de werf verzameld
had.
Ook de echtgenoote en de kinderen
van den heer van Varick waren bij de
ze huldiging tegenwoordig.
De teekenmeester, de heer J. de
Heer, sprak den jubilaris toe en be
gon met hem op dezen bijzonderen dag
een hartelijk welkom toe te roepen.
Spr. wees er daarna op, dat de heer
van Varick, inplaats van zooals meest
al lid van de commissie van huldiging
te zijn, thans eens zelf „lijdend voor
werp" is. Spr. kan niet alle gebeurte
nissen van de laatste vijf en twintig
jaar de revue laten passeeren. Een van
de belangrijkste dingen daarbij was
zeker wel, toen de jubilaris de gehee-
le boekhouding van zijn voorganger
overnam. Met energie heeft hij daar
bij de zaak aangepakt en daardoor is
hij geworden wat hij nu is, zoodat hij
thans dankbaar mag terug denken,
dankbaar bovenal jegens God.
Ook in zijn particuliere leven heeft
de jubilaris veel voorspoed gehad, al
bleef ook het leed hem niet gespaard.
Spr. wenscht den jubilaris nog vele
gelukkige jaren toe en biedt tenslotte
namens het personeel een fraaie pen
dule met Gonda-vazen aan, terwijl
Mevr. van Varick een prachtige bloe
menhulde ontving.
De aanwezigen brachten daarna een
driewerf hoera op 'den jubilaris uit.
Daarna nam de heer van Varick zelf
het woord om eerst een persoonlijk
woord te spreken tot den heer de Heer.
die hij dankte voor de hartelijke
woorden tot hem gesproken en de ka
meraadschap hem steeds bewezen, ter
wijl hij tevens den meesterknecht
Zuilhof, Oostveen, Kop en Neuteboom
voor de medewerking, waarmede zij
hem altijd terzijde hebben gestahn,
hartelijk dank zegde.
Zich daarna tot het geheele perso
neel richtende, wees spr. er op, dat
door deze huldiging hem duidelijk go-
bleken is aller sympathie en daarom
in de eerste plaats is voor spr. dezen
dag tot een zeer blijde gemaakt.
Zijnerzijds geeft spr. de verzekering,
dat de werf en alles, wat daarbij komt,
vooral ook het personeel een zeer
groote plaats in zijn hart inneemt en
hij spreekt dan ook den wensch uit,
dat allen nog lang tezamen het belang
van de zaak zullen mogen dienen.
In de herinnering terug gaande wil
spr. een feit naar voren brengen, na
melijk den dag, toen de geheele boek
houding aan hem overgedragen werd.
Deze dag is er een geweest van zeer
groote beteekenis voor hem en zijn
gezin.
Tenslotte dankt spr. allen voor het
fraaie cadeau, dat hij te meer op prijs
stelt, daar er in den laatsten tijd al
zooveel van het personeel voor jubilea
gevraagd wordt.
Nadat allen hem vervolgens de hand
hadden gedrukt, begaf zich de jubila
ris met zijn familie naar het kantoor
gebouw, waar hij in het privé-kantoor
door de directie ontvangen werd.
Hier werd hij toegesproken door den
heer Ph. Boot Jacz., die in korte trek
ken de loopbaan van den jubilaris
schetste.
Als jongste, of liever als eenige be
diende, kwam hij op de werf „De
Waard", waar hij onderdeelen van de
boekhouding moest bijhouden, omdat
toen bijna de geheele boekhouding al
op de werf „De Hoop" was. Zijn liefste
werk was daarbij het luisteren naar de
telefoon.
Van deze ondergeschikte werkzaam
heden klom hij echter spoedig op en
toen hij op de werf ,,De Hoop" kwam,
wist hij zich door trouwe plichtsbe
trachting tenslotte zoodanig het ver
trouwen van zijn patroons waardig te
maken, dat zij tenslotte de geheele
boekhouding aan hem opdroegen.
Daarom zal op dezen dag dankbaar
heid zijn hart vervullen, dankbaarheid
aan God bovenal, dat Hij een zoo
mooie opgang heeft mogen maken.
Spr. feliciteert hem hartelijk en hij
spreekt daarbij den wensch uit, dat
de heer van Varick nog vele jaren zijn
zeer gewaardeerde diensten aan de
firma zal geven.
Tenslotte biedt spr. den jubilaris een
fraai eikenhouten bureau ministre
aan namens de directie.
De heer P. Boot Jr. sloot zich aan
bij de woorden van zijn mededirecteur
en dankte den jubilaris voor de buiten
gewone prestaties, waarmee hij de
N. V. gediend heeft, terwijl hij even
eens den wensch uitspreekt, dat hij
nog lang met den heer van Varick op
dezelfde prettige wijze zal mogen sa
menwerken.
Met een enkel woord dankte de ju
bilaris hartelijk voor de hem gebrach
te hulde, waarbij hij er nog op wees,
dat hem niets liever zal zijn, dan nog
vele jaren in het belang van de zaak
te mogen werken.
Hiermee was deze hartelijke plech
tigheid afgeloopen en even daarna be
gaf de jubilaris zich huiswaarts, waar
hem ongetwijfeld nog vele gelukwen-
schen zullen zijn toegekomen.
WINTERDIENST H. T. M.
Ook de winterdienst der H. T. M.
die op 7 October a.s. ingaat is weer
verschenen.
De dienstregeling is gratis verkrijg
baar bij de dienstdoende conducteurs.
Voor tarieven en abonnementsvoor-
waarden kan men, behalve aan het
Hoofdkantoor, Bezuidenhout 23a, Den
Haag, ook te Leiden bij D. N. A. van
Wijk, Steenstraat 43, inlichtingen be
komen.
COMMISSIE SCHILDERSBEDRIJF.
De plaatselijke commissie tot regu-
larisatie en werkverruiming van het
schildersbedrijf, hoopt in deze maand
haar werk voort te zetten, gezien de
resultaten in vorige jaren gehad, om
•het publiek er op te wijzen, dat ook in
het winterseizoen voor den schilder
werk is te doen, waardoor werkloos
heid wordt bestreden.
Deze commissie wordt gevormd uit
de volgende organisaties:
Algemeene schilderspatroonsbond
„Lukas".
R. K. schilderspatroonsbond „Sint
Lukas".
Ned. schildersgezellenbond.
R. K. Bouwarbeidersbond „St. Jozef"
Ned. Chr. Bouwarbeidersbond.
De heeren Wijkmans en M-elot, resp.
directeur en plaatsvervangend direc
teur van den Gemeentelijken Dienst
voor Sociale Zaken, hebben weer de
noodige medewerking toegezegd en
zullen daadwerkelijk aan de verdere
actie deelnemen.
OOK 's WINTERS ZWEMMEN.
De Leidsche Zwemclub bericht, dat
ook in het a.s. winterseizoen weer ge
legenheid zal zijn geregeld te oefenen
in het zwemmen.
De dames zullen oefenen op Dins
dags- en Vrijdagsavonds (om de tien
dagen) in de 's Gravenhaagsche over
dekte bad- en zweminrichting, Mau-
ritskade, Den Haag.
Vertrek uit Leiden omstreeks 7 uur
nam. (19 uur).
Eerste oefenavond op Dinsdag 9 Oc
tober.
Nadere inlichtingen bij Mevr. H. J.
de Vries-Nieuwenhuizen, Thorbecke-
straat 34, Telef. 1613.
De heeren zullen oefenen iederen
Maandagavond te 9 uur nam. (21 uur)
in de overdekte zweminrichting „De
Regentes", Weimarstraat, Den Haag,
dank zij de welwillendheid van de C.
J. M. V., naar wiens voorschriften de
leden der Leidsche Zwemclub zich na^
tuurlijk moeten schikken.
De heeren hebben tot deze avonden
toegang tot 'n gereduceerden prijs van
0,40 (handdoek inbegrepen), aan een
der aanwezige bestuursleden te vol
doen.
De eerste oefenavond zal gehouden
worden op Maandag 8 October a.s.
Te 20.24 vertrekt een trein naar Den
Haag.
Bovendien zullen buiten de oefen
avonden, verschillende polowedstrij
den gespeeld worden, waaromtrent de
betrokken spelers(sters) nader bericht
zullen ontvangen.
Voor al onze leden, zwemsters en
zwemmers, zoo merkt het bestuur der
L. Z. C. op, kunnen de oefenavonden
nuttig en aangenaam zijn, mits velen
zoo geregeld mogelijk opkomen.
WERKLOOSHEID.
Op 4 Oct. 1928 stonden 456 werkzoe
kenden bij den dienst voor Sociale Za
ken ingeschreven tegen 675 op 7 Oct.
1927.
DE „HOLFU".
De Hollandsche Filmuniversiteit zal
haar abonnementsvoorstellingen hier
ter stede weder voortzetten met een
derde abonnements vertooning, welke
gegeven zal worden op Donderdag 11
Oct., a.s., des avonds te 8.15 uur in het
Casino-theater Hoogewoerd.
Het programma vermeldt:
1. Aardrijkskunde. Stockholm.
24. Industrie. De eerste van de se
rie Nederlandsche films „Kracht".
Kromhout's motorenfabriek.
15 minuten pauze.
5. Natuurkunde. De telefoon.
6. Verkeerswegen. Een groote ver
keersweg in Columbia.
7. Land- en volkenkunde. Inboorlin
gen van Centraal Afrika (4e deel).
De Massais en de Marons, de Leeuwen-
jagers".
8. Ontspanning. Teekenfilm „Kat en
muis".
Zooals bekend, kan men zich op elk
tijdstip als abonné doen inschrijven.
De abonnementen gelden voor tien
voorstellingen. Iemand, die zich b.v.
bij de 5de vertooning abonneert, ont
vangt een abonnementskaart, geldig
vanaf de 5de vertooning tot en met de
14de, bij de 8e vertooning, geldig van
af de 8ste vertooning tot en met de
17de, enz.
De abonnementsprijs is 6 per tien
vertooningen. Verdere leden van het
gezin betalen 4.
Tijdens de vertooning mag in de
zaal niet gerookt worden.
EEN MOOIE BELOONING.
Naar wij vernemen werd de heer
P. J. Leijendekker, wonende Sliksteeg
alhier, die op 4 Juni j.l. met levensge
vaar een kind redde, dat in het Galge
water was gevallen, gistermorgen op
het stadhuis ontboden, alwaar de
burgemeester hem huldigde voor deze
moedige en edelmoedige daad en hem
25 belooning ter hand stelde.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Huissleutels, blauwe muts, porte-
monnaie met inhoud, doublé dames
armband, padvinderspet van J. Kalk-
hoven, damestaschje inh. gouden ring,
lantaarn van een Ford-auto, eenige
oude kousen, damesbadpak met hand
doek en muts, gulden, gouden speld,
pakje spijkertjes, pet, zilveren halsket
tinkje, rijwielbelastingplaatje, rijwiel-
belastingplaatje in etui, damescein
tuur, Yale-sleutel, Lipssleutel, B. K. S.
sleutel, etui met schrijfbehoeften, 10-
rittenboekje Leiden-Den Haag, porte
feuille van L. Lamboo, ineisjeshoed,
gouden dasspeld, zilveren schakelarm
band, eenige sloopen, jas, zilveren hals
ketting met aanhanger, rijwiel-zadel-
dekje van L. Prevo, kogellager, meta
len duimstok, vulpenhouder, bruin le-
leren tasch, inh. sleutel, gouden da-
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Advertentiën per regel 22'/» cent
Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief
Bi| contract belangrijke reductie
Kleine Adrertenliën bij vooruitbetaling -
van ten hoog9te 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
Binnenland.
Het Nederlandsche schip Celaeno
buiten gevaar.
Het vierde postvliegtuiq naar Indië
is gisteren te Boedapest aangekomen.
Nadere berichten uit Cownpore van
de bemanning van het derde post
vliegtuig naar Indië.
De K. L. M. handhaaft den dienst
op KopenhagenMalmö ook in den
winter.
Buitenland.
De werkstaking in de textielindus
trie te Bombay geëindigd.
Moordaanslag op een komitadzji-
leider te Sofia; de dader gedood.
Prins Nicolaas van Roemenië is
met een Roemeensche aristocrate naar
Parijs gevlucht.
De havenstaking in Australië nadert
de oplossing.
mesring met steentjes, damespara-
pluie, schooltasch, inh. een jumper,
pakje verband, collcgetasch van Greta
Cadé, duimstok, eikenhouten tafelblad
linnen prentenboek, 4 postzegels van
0,15, autoped, paardenhalster, bak,
inh. 2 autobanden, vermoedelijk gou
den ring met zwarten steen, ledige
melkbus, 2 regenjassen, hoornen bril
in etui, luxe penhouder, 2 eikenhou
ten zijstukken van een ledikant, hand-
taschje, inh. foto's, 2 tangen en drie
vischtuigjes, rozenkrans, zilveren
heerenhorloge, gouden broche (speld),
met parel, schooltasch met hoeken
van H. v. d. Reyden, damestaschje, in
houdende een zakdoek, rand met glas
van een autolantaarn, witte muts, etui
inh. 2 sleuteltjes, rol winkelpapier,
vulpotlood, bruin lederen portefeuille,
inh. briefjes, metalen dekplaat van 'n
automobiel, gehaakte reticule, roei
bootje „Adwilo", rijwielbelastingplaat
je in etui van A. Dirks, rozenkrans in
etui' honden.
Gevonden in de electrische tram
(stadslijn):
Leesboek, parapluie, paar hand
schoenen.
Terug te hekomen en inlichtingen te
verkrijgen ten politiebureele alhier op
eiken werkdag, behalve Donderdag en
Vrijdag, tusschen 1 en 3 uur nam.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren:
Petronella, d.v. N. Kromhout en K.
Eradus. Dirkje, dv. J. Duyndam en D.
Zwaan. Jan, zv. J. Duyndam en D.
Zwaan. Matje, dv. C. v. der Hengst en
P. C. J. de Jong. Johannes Antonius,
zv. C. M. v. der Aar en A. Hackfort.
Eitje, dv. W. Ie Mair en E. Horree. Line
Johanna, dv. U. M. Houffelaar en M.
H. v. Dorp. Arie Hermanus, zv. A. H.
Labee en G. v. d. Caaij. Johannes Qui-
rinus, zv. H. H. de Graaf en J. W.
Stolwijk. Gerardus Petrus, zv. G.
Belt en A. van Doren, Abraham, zv. W.
Mulder en J. A. J. Beekink. Johannes,
zv. L. Zitman en J. C. Nieuwenhuizen.
Vrouwtje Allegonda, dv. A. C. Gordeau
en A. M. Hendriks. Hendrik, zoon
v. H. van Polanen en H. P. la Rooij.
Hendrikus, zv. H Scheffer en M. C. L. A
Spierings. Jenneken, dv. A. J. Ehren-
hard en P. Dijkman. Jacobus Dirk, zv.
J. van Royen en S. de Vink. Eduard
Rudolf, zv. J. Zuiderduin en R. v. der
Velden. Hendrika, dv. J. L. Wolsink en
M. Gressie. Hermina Susanna, dv. B.
H. Bilderbeek en M. de Kier. Sara, dv.
W. Bolstier en J. Loman. Arend Jo
hannes, zv. J. A. Cence en W. H. P. M.
Boot. Gijsbertha Anna, dv. T. v. der
Ven en J. Groen in 't Woud. Apolonia
Johanna Paulina, dv. A. de Koning
en P. J. van Klooster. Helena Maria,
dv. J. van Egmond en M. C. Spek. Jo-
han, zv. W. de Roode en C. Spies.
Gijsbertus Hendricus, zv. S. W. den
Dubbelden en E. Voerman. Cornelis,
zv. F. Steffen en P. Willemsen. Harry,
zv. A. den Heyer en A. A. A. Spilker.
Tine, dv. R. Marree en C. H. Kloos. An-
tonie, zv. A. J. Kloots en A. Janssen.
Sonja Frederika, dv. C. F. Bouter en B.
Brinkenberg.
Gehuwd:
P. A. de Graaf, jm. en H. G. Ammer-
laan, jd. G. v. Houten, jm. en M. P. E.
Flaman, jd. W. v. Weerlee, jm. en N.
Ouwersloot, jd. C. Roosen, jm. en A.
M. v. d. Waals, jd.
Overleden:
P. Schouten, man 48 jaar. C. P.
Groenewegen, zoon 6 jaar. G. Zalm,
zoon 2 weken. D J. van Rossum, zoon
20 jaar. C. M. Penseel- Hoppenbrouwer
vr. 77 j. M. v. Duivenboden, gesch. 26
jaar. W. F. Stouten, man 68 jaar. J.
Mouris-Oorschot, wedr. 63 jaar. J.
Kuijk, man 60 jaar. M. v. Kempen-
Braun, vr. 47 jaar. J. Göbel, zoon 22 j.
