Aan het einde der Week
De negende Volkenbondsvergade
ring is deze week weer uiteengegaan.
De verschillende delegaties zijn reeds
weer uit Genève vertrokken en naar
bun land teruggekeerd, waar zij aan
hun respectievelijke regeeringen ver
slag zullen uitbrengen van de inter
nationale besprekingen.
Het is derhalve nu de tijd om zich
af te vragen, wat het resultaat is ge
weest der Volkenbondsvergadering,
met nam© of we gevorderd zijn met
betrekking tot het vraagstuk der ont
wapening.
Reeds 8 jaar heeft men zich in in
ternationale kringen met deze bran
dende kwestie bezig gehouden. Het
resultaat is echter niet zeer bemoedi
gend.
Het eenige werkelijke resultaat op
ontwapeningsgebied, dat tot dusver
bereikt is, is het accoord der groote
mogendheden op de vlootconferentie
van Washington. Ontwapening in Vol
kenbondskader is tot nu toe onmoge
lijk gebleken, ook al wil en kan men
dat niet erkennen.
De Assemblée heeft dit jaar echter
een belangrijkbesluit genomen: zij
heeft een lange motie aangenomen,
die ten slotte hierop neer komt, dat
de Volkennbond voorloopig de leiding
inzake de zaak der ontwapening uit
handen geeft. Aan den president der
Voorbereidende ontwapeningscommis
sie, jhr. Loudon, zal opdracht worden
gegeven met de belanghebbende re
geeringen in verbinding te blijven, ten
einde van den stand hunner onder
handelingen op de hoogte te blijven
en d,e commissie aan het eind van dit
jaar, om in elk geval aan het begin
van het jaar 1929, bijeen te kunnen
roepen.
Feitelijk ligt hierin dus de erken
ning van het feit, dat men met theo
retische beschouwngen over ontwape
ning niet veel verder komt. Ontwape
ning is alleen denkbaar in verband
met politieke schikkngen. En deze
worden voorbereid door staatslieden
der leidende mogendheden.
Zijn hun onderhandelngen vol
doende gevorderd, is het diplomatie
ke koren in de Kabinetten gerijpt, dan
kan de Geneefsche molen weer gaan
malen.
Wie echter van die onderhandelin
gen al te veel verwacht, loopt kans
teleurgesteld te worden.
Dat bewijst ook de Fransch-Britsche
overeenkomst inzake de beperking
van de bewapening ter zee, en het
onthaal dat deze b.v. in Amerika ge
vonden heeft. Amerika wil niet weten
van een hervatting der onderhande
lingen op den grondslag van het
Fransch-Britsche compromis. Dit zal
evenwel een nauwere aaneensluiting
van Engeland en Frankrijk tot gevolg
hebben, waartoe ook meewerken de
Russische oorlogstoerustingen, die
Engeland blijven verontrusten, terwijl
Frankrijk nog steeds bevangen is
door "vrees voor Duitschland's revan
che. De geruchten dat Engeland en
Frankrijk ook betreffende de bewape
ning in de lucht een overeenkomst
zouden gesloten hebben, zijn wel te
gengesproken, doch dit bewijst na
tuurlijk niet dat er geen sprake van.
geweest is.
De Britsche regeering, en inzonder
heid de minister van buitenlandsche
zaken, staan den laatsten tijd in eigen
land aan heftige aanvallen bloot, en
wij moeten het erkennen niet
ten onrechte. Men kan zich niet ont
trekken aan den indruk, dat een re-
geering-MacDonald heel wat meer zou
gedaan hebben in de richting van de
beperking der bewapening, terwijl bet
aan het kabinet-Baldwin ook niet ge
lukt is, verbetering in den economi-
schen toestand te brengen. De werk
loosheid blijft groot en van opleving
van handel en industrie in beduiden
de mate is nog geen sprake.
Wat dit laatste betreft, is de toe
stand hier te lande niet veel beter dan
in Engeland. Het is nog alles malaise,
wat de klok slaat, slechts in enkele
bedrijven heerscht een zekere mate
van welvaart, doch ook dan nog is
het de vraag of dit van langen duur
zal zijn.
Op economisch gebied is het voorts
den laatsten tijd weer tamelijk onrus
tig. Gelukkig, dat aan de loodgieters
staking een einde kwam. De arbeiders
wisten hun eischen gedeeltelijk door
gevoerd te krijgen, doch is het niet
treurig, dat voor een zoo gerechtvaar
digden wensch als een paar dagen
vacantie per jaar een zoo felle strijd
noodig was?
Het is wel een bewijs, dat van beide
zijden nog te weinig verstaan wordt,
dat toenadering eisch is van Gods or
de en der tijden nood.
Moge dit de moreele invloed zijn,
die ook van het deze week te Mün-
chen gehouden vierde congres der In
ternationale van Chr. Vakvereenigin-
gen uitgaat, dat dit meer beseft wordt.
Eenige ernstige ongelukken hadden
deze week plaats: de theaterbrand te
Madrid en de munitie-ontploffing
to Melilla in Marokko. Hoe weinigen
zijn er echter, die de roepstem, die
daarvan uitgaat, dat er slechts één
schrede is tusschen ons en den dood,
verstaan
UIT DE OMGEVING.
AARLANDERVEEM.
De levering van de kunstmeststoffen
voor de Landbouwvereenigng „Samenwer
king" is gegund aan de firma Haytema,
te Alkmaar. De levering van het Thomas
Slakkenmeel en de kalimeststoffen is ge
gund aan de fa. v. d. Marei te Bodegraven.
Ter dekk'ng van de kosten voor aan
schaffing der instrumenten enz. van het
Fanfarecorps „Excelsior" alhier is een ba
zaar gehouden. De verkoop is schitterend
De hofstede, bewoond door den heer
J. M. Valkenburg, welke publiek is ver
kocht, zal met Mei betrokken worden
door den heer Meijer uit Papekop.
Het verlof van Dr. J. van Lonkhui
zen, voorheen Geref. predikant alhier, is
verlengd.
De zitting van den herkeuringsraad
zal gehouden worden jn November en
December a.s.
TER AAR.
De koopman D. uit Utrecht ha'd het
ongeluk, doordat zijn auto met de voor
wielen bleef steken in het grint op den
weg, over den kop te slaan. D. kwam er
met een hoofdwonde en bezeerde armen
nog goed af. De auto was geheel vernield.
Het mond- en klauwzeer blijft in
deze gemeente nog geregeld voorkomen.
Door het gemeentebestuur dezer ge
meente is vergunning verleend aan het
bestuur der Chr. Nat. school tot den bouw
van een onderwijzerswoning.
Het bestuur der R.K. Veilngvereeni-
gng besloot tot den bouw van eeii pak-
loods en bergplaats, groot 200 M2.
Burg. Stand. Bevallen: M. van Zwie-
ten, geb. Bakker, Z.; C. Hoogewout, geb.
Lek, Z.; H. v. Eenk, geb. v. Vliet, D.; C.
M. Outwijk, geb. Vos, Z; W H. Lek, geb.
Valentijn, Z.; A. J. Stellingwerf, geb. Lam,
D.; T, W. Post, geb. Sommers, D.; C. van
Tol, geb. Kist, levenl. D.; C. Borst, geb.
Zevenhoven, D.; J. Overmeer, geb. Klein,
KATWIJK.
Gemeenteraad.
De heer Wonda bedankt als raadslid.
Gisteravond vergaderde de Raad dezer
gemeente. Voorzitter de Burgemeester. Af
wezig de heer Wouda.
De voorzitter opent de vergadering
met gebed.
Er is een mededeeling ingekomen dat
de heer W. Wouda, op medisch advies als
lid van den raad bedankt.
De voorzitter drukt in enkele har
telijke woorden zijn leedwezen hierover
uit, daarbij den wensch uitsprekende, dat
God den heer Wouda weer geheel herstel
len moge.
Ter tafel komen enkele ingekomen stuk
ken, w.o.:
Enkele missives van Ged. Staten, hou
dende disposities op raadsbesluiten.
Een verzoek van de inwoners van de
Pepersteeg om de aandacht, te willlen
schenken aan den slechten toesland van
deze steeg. Wordt in handen gesteld van
B. cn W;. om prae-advies.
Een verzoek om geldelijken steun van
het comité voor den Nationalen Land
stormdag, stellenB. en W. voor af te
wijzen.
De heer v. Tongeren merkt op, dat
de Burgerwacht hier gesteund wordt en
de B.V.L. niet en daarin vindt spr. een
onbillijkheid. Spr. voelt er veel voor, om
ook de B.V.L. te steunen.
Besloten wordt het adres bij de begroo
ting te behandelen.
Een verzoek van den heer C. van Zeist,
gemeente-tuinman, om zijn salaris te
brengen op een minimum van 2100,
wordt gesteld in handen van B. en W. om
prae-advies.
Een verzoek van de gemeente Arne-
muiden om adhaesie te betuigen aan een.
door den raad dezer gemeente aan den
minister van Onderwijs, K? en W. gezon
den verzoek, betreffende den aftrek van
schoolgelden voor uitkeering ingevolge
art. 104 der L.O.-wet 1920.
B. en W. stellen voor alsnog geen ad
haesie te betuigen. Aldus wordt besloten.
De balans, winst- en verliesrekening
van de Katwijksche Spaarbank stellen B.
en W. voor goed te keuren. Aldus wordt
besloten.
De balans, winst- en verliesrekening
van de Katwijksche Bouwvereeniging stel
len B. en W. eveneens voor goed te keu
ren. Aldus wordt besloten.
Proces-verbaal van de opname van de
kas en boeken van den gemeente-ontvan
ger. Alles is in de beste orde bevonden.
B. en W. vragen crediet voor het aan
stellen van een ambtenaar ter secretarie.
Door ziekte en werkvermeerdering is een
achterstand in het werk gekomen. Daar
om achten B. en W. het noodig een amb
tenaar tijdelijk aan te stellen in den rang
van adjunct-commies op een jaarwedde
van 1575, met eventueel een toelage van
100 voor diploma.
De heer v. Tongeren legt er den na
druk op, dat deze hulp tijdelijk móet zijn.
Het crediet wordt z.h.st. verleend.
Een verzoek van het Armbestuur der
Ned. Herv. Kerk om een bijdrage ad ƒ500
in de kosten van verpleging van J. Keus
in een gesticht voor zwakzinnigen, stellen
B en W. voor in te willigen. Aldus wordt
besloten.
In verband met het bedanken van den
heer Wouda wordt het benoemen van een
commissie voor de bedrijven van de agen
da afgevoerd.
Als leden in de Commissie van Fabri
cage worden herbenoemd de heeren v. d.
Bent en Meerburg; als leden van de Com
missie voor het Grondbedrijf dezelfden;
als leden in de Belastingcommissie wor
den herbenoemd de heeren Dubbeldam, J.
v. Duyn, Kruit, Parlevliet, v. Riessen en
Grimbergen.
Als leden van de Commissie van Plaat
selijk Toezicht op het L. O. worden herbe
noemd de heeren v. d. Akker en Bakker
en benoemd de heer A. Kuypers.
Een voorstel van B. en W. om aan den
onderwijzer G. Marijt tegen 1 Januari
eervol ontslag te verleenen in verband
met vermindering van het aantal leerlin
gen,. wordt z.h.st. aangenomen.
In behandeling komt een voorstel van
B. en W. om een verzoek van het bestuur
der Vereeniging tot stichting en instand
houding eener Chr. school voor L.O. en
(M-U.L.O. te Katwijk aan Zee, n.l. beschik
baarstelling van gelden voor schoolban-
ken en betegeling van een speelplaats wat
betreft het eerste in te willigen en wat
betreft het tweede gedeelte af te wijzen,
omdat daarop geen aanspraken kunnen
worden gemaakt. De tegels zijn reeds een
jaar geleden gelegd.
De heer Dubbeldam dringt er op
aan, dat op billijkheidsgronden ook de
kosten voor de betegeling van de school
plaats worden vergoed. Het schoolbestuur
is steeds zuinig geweest en dat de gel
den niet eerder zijn aangevraagd, is een
verzuim geweest.
De heer v. Tongeren steunt de woor
den van den heer Dubbeldam.
De heer v. Riessen eveneens.
De heer Ouwehand meent dat het
bestuur van de M.U.L.O. toch weten moet
wat het moet doen wanneer het een speel
plaats laat aanleggen. Bovendien vindt
spr. het niet. noodig, dat een speelplaats
met tegels wordt, .belegd cn daarom vindt,
spr. de zuinigheid, waarover de heer Dub
beldam spreekt, niet hieruit blijken.
De heer Kr u y t is er voor om het geld
alsnog toe te staan.
Na nog eenige bespreking wordt z.h.st.
besloten het geld voor de schoolbanken
toe te staan. Over het toestaan van gelden
voor de betegeling van de schoolplaats
wordt gestemd. Het voorstel van B. en W.
wordt verworpen. Tegen stemden de hee
ren Dubbeldam, van Tongeren, Parlevliet,
Meerburg, Kruyt, Grimbergen, Lodder en
y. Riessen.
Een voorstel van B. en W. tot aankoop
van grond voor verbreeding van den Ach
terweg wordt aangenomen z.h.st.
Een verzoek van G. Varkevisser om een
stukje grond, groot 104 M2, ten Z. van zijn
huis aan den Valkenburgschen w>eg voor
den prijs van 15 per jaar te huren,
wordt op voorstel -van B. en W. na eenige
bespreking ingewilligd.
Z.h.st. wordt besloten tot verkoop en
uitgifte in erfpacht van enkele perceelen
grond nabij, de Secr. Varkevisserstraat,
aan P. Lammers, G. de Best, A. Zwanen
burg en A. Parlevliet.
Z.h.st. wordt aangenomen een voorstel
tot wijziging der verordening van de Ge
meente Spaarbank.
B. en W. stellen voor een wijziging der
verordening tot heffing van de straatbe
lasting, in verband met de wijziging van
de wet op de personeele belasting. Hier
door zal de onbillijkheid, dat de eigenaars
van oude huizen, die vroeger in het ka
daster zijn ingeschreven en dus voor een
lagere huurwaarde dan nieuwe, minder
betalen in de straatbelasting.
Na eenige bespreking wordt het voor
stel aangenomen.
In verband met het drukke verkeer stel
len B. en W. voor op enkele perceelen
langs de Zuidstraat en den Bestevaerweg
bouwverbod te léggen.
De heer H u e t i n g bespreekt de wen-
schelijkheid dat ook binnen de rooilijn
een lijn wordt vastgesteld, waarop men
bouwen moet, zoodat de huizen niet schots
en scheef door elkander worden gebouwd.
De heer Ouwehand zegt, dat B. en
W. daaraan reeds hun aandacht schenken.
Het voorstel wordt z.h.st. aangenomen.
In behandeling komt een schrijven van
Ged. Staten, betreffende jaarwedden bur
gemeester, secretaris, ontvanger en wet
houders.
De commissie, die de eventueele verhoo
ging in studie heeft genomen, stelt den
raad voor niet tot verhooging te beslui
ten. Gebleken is, dat de salarissen niet
belangrijk lager zijn dan elders. Alleen
wat betreft de salarissen van de wetnou-
ders acht de commissie het noodig, dat
deze tot 1000 worden opgevoerd.
De heer Meerburg is het met de
commissie eens.
De heer Ouwehand zegt mede na
mens den heer Kruyt, dat hij het niet met
de commissie eens is. Wat betreft het sa
laris van den burgemeester acht spr. ver
hooging noodig. Een salaris van ƒ5300
voor een burgemeester van Katwijk is
niet genoeg. Men mag hier geen rekening
houden met het feit, dat de burgemeester
ook lid van de Tweede Kamer is. Het gaat
om het salaris als burgemeester van Kat
wijk. Spr. doet het voorstel om het sala
ris van den burgemeester direct te bren
gen op het maximum en vast te stellen
op ƒ6300.
De heer v. Tongeren is tegen het
schrijven van Ged. Staten en acht het, ge
zien de financieele toestand van de ge
meente, niet gewenscht, de salarissen te
verhoogen. Spr. licht zijn meening uitvoe
rig toe. Spr. vindt het salaris voor Kat
wijk zeer voldoende. Katwijk kan niet de
allures aannemen van gemeenten als
Vlissingen, Hengelo en dergelijke indus
trieplaatsen, die maar iets hooger sala-
rieeren.
Het voorstel van den heer Ouwehand
wordt na re- en dupliek verworpen met
12 tegen 2 stemmen. Voor stemden de
heeren Ouwehand en Kruyt.
Het rapport van de commissie wordt
aangenomen.
Een voorstel met betrekking tot ver
leenen van ontslag aan ambtenaren en
beambten der gemeente wordt zh.st. aan
genomen.
Z.h.st. worden vastgesteld eenige wijzi-
RECLAME
Vrouwenhanden
welke door huishoudelijke arbeid
ruw, rood of beschadigd zijn, worden
weder gaaf, zacht en blank door
Doos 30 en 60, tube 80 ct. PÖROL.
gingen der begrooting 1928 van de ge- r
meente, het Grondbedrijf, de Gasfabriek, l
het Electriciteits- en het Duinwaterlei- I
dingbedrijf.
De rekening van den Vleeschkeurings- i
dienst „Kring Katwijk" 1927 wordt vastge-
steld. Idem de rekening van het Grond
bedrijf.
Het rapport van de commissie tot na
zien van de rekening 1927 van de bedrij-
ven heeft na vele opmerkingen de slotzin
dat de commissie voorstelt de rekeningen
niet goed te keuren.
In hun memorie van antwoord merken
B. en W. op, dat de commissie niet voor
kan stellen aan den Raad om de rekening
niet goed te keuren. De Raad stelt alleen
voorloopig vast.
De commissieleden merken op, dat hun
een secretaris is toegevoegd die hen daar
op opmerkzaam had kunnen maken.
De voorzitter heeft van dezen se
cretaris vernomen dat hij hen daar wel
opmerkzaam op gemaakt heeft.
De heeren worden het hierover niet ge
heel eens.
Daarna komen in behandeling de diver
se opmerkingen van de commissie, waar
op B. en W. uitvoerig antwoorden.
De commissieleden zijn hierdoor groo-
tendeels bevredigd.
De rekening wordt daarna vastgesteld.
Idem de gemeenterekening 1927.
De rondvraag leverde niets belangrijks
op. Daarna sluiting.
De jeugdige Sch., wiens aanhouding
als ontvluchte uit Ned. Mettray Zondag
per radio was verzocht, is door de Gem.
Politie onder leiding van den Inspecteur
van Politie gisternacht aangehouden. Ge
durende drie dagen had hij zich in en bij
het duinterrein verborgen.
Op 29 September waren als werkloos
ingeschreven de volgende personen: 1
grondwerker, 1 arbeider, 1 timmerman, 1
teekenaar en 5 jeugdige meisjes.
KOUBE^ERF.
Op Maandag 8 October zal het 50 jaar
geleden zijn, dat de fabrieksarbeider L. J.
de Wit, wonende in de Hoogewaard, al
hier, in dienst trad bij de firma H. van
Leeuwen, thans de N.V. Kleiwarenfabriek
v.h. firma H. van Leeuwen, te Alphen aan
den Rijn.
Onafgebroken heeft deze oude pionier,
die reeds de 70 jaren heeft bereikt, zijn
plicht trouw en eerlijk en met de groot
ste toewijding vervuld, tot groote tevre
denheid van de achtereenvolgende pa
troons.
Reeds in 1924 werd de a.s. jubilaris we
gens langdurigen trouwen dienst begif
tigd met de bronzen medaille verbonden
aan de orde van Oranje-Nassau.
Vermelding verdient nog, dat de a.s. ju
bilaris een broer is van de beide „De j
Witten" alhier, welke verleden jaar hun i
65-jarig jubileum vierden op de pannen-
fabriek van den heer Jac. Oppelaar.
Het zal zek.er op dien dag den jubilaris
niet aan belangstelling ontbreken en on
zerzijds wenschen wij hem toe, dat hij
van die krachtige gezondheid nog vele
jaren mag genieten.
Burgerlijke Stand. Gehuwd: Arie van j
der Vis, jm. 26 j. en Dina Wille, jd. 31 j.
NIEUWVEEN.
De alhier gehouden Unie-collecte
heeft de som opgebracht van 100.37.
Aan den heer C. van Dijk is als laag
ste inschrijver het maken van de brug
achter de Herv. kerk gegund.
Alhier kwamen een 2-tal heeren met
een defecte auto naar café Schreuder. Zij
lieten de auto in de garage achter. Den
volgenden dag zouden zij terug .komen,
maar kwamen iet. Doch een rechercheur
uit Leiden verscheen met den rechtmati-
gen eigenaar.
Benoemd is tot voorzitter van de Ge
zondheidscommissie te Bodegraven Dr. B.
Nout, alhier.
Leidsche Penkrassen.
Amice,
Ze zult zeker, evenals ik, met uit
bundige vreugde vernomen hebben,
dat er groote kans bestaat, dat binnen
kort met de werkzaamheden voor den
aanleg van den Leidschen Hout begon
nen wordt.
In de eerste plaats om het te stich
ten park op zichzelf, want een derge
lijk natuurmonument spreekt meer
dan een mooi gebouw.
Doch bovenal, wat een genot kan
zoo'n park niet voor vele geslachten
verschaffen. Eere alzoo degenen, die
het initiatief namen.
Maar er is nog een andere reden,
die thans tot verheuging stemt.
Het werk zal n.l. door werkloozen
mogen worden verricht.
Onlangs was ik in Dordrecht. Daar
heb ik toen met eigen ooren mogen
hooren de geweldige blijdschap, die
opklonk uit den mond van Dordrechts
burgemeester:
„Het is een zegen voor Dordt ge
weest, dat wij de Biesboschwerkèn
hebben ter hand genomen! Die zegen
was er voor Dordt in meer dan één op
zicht. In de eerste plaats al weer ook
daar het productief maken van een
stuk n i e t-productief Nederland.
Maar ook, dat dit werk door werk
loozen kon worden verricht was een
zegen. Niet alleen verdienden de men-
schen wat, waar ze vroeger ten laste
van de gemeenschap kwamen, maai'
er kwam ook weer spankracht.
Dat was zoo duidelijk merkbaar,
toen de werken waren afgeloopen.
In stede van terug te vallen tot
werkloosheid, konden de meesten
werkzaam blijven, doordat ze zich
met meer élan op den arbeid bleven
werpen.
Daarom, Amice, is het ook voor Lei
den een zegen, dat straks de werken
van den Leidschen Hout door werk
loozen zullen worden uitgevoerd. Of
het mogelijk zal zijn, de kleine 500
werkloozen, die thans nog staan inge
schreven, allen te werk te stellen, is
natuurlijk nog niet te zeggen, maar
in elk geval, al zou ook voor een deel
geen werk aanwezig zijn, dan zal toch
een belangrijk moreel «voordeel be
haald worden. Immers, dan zal er toch
weer geloof in de eigen spankracht ko
men bij de groote massa.
Weet j,. wat ik ook zoo mooi vind
in het voorstel van het bestuur van de
Leidsche Hout-stichting?
Dit, dat daaruit nu eens practisch
duidelijk wordt, dat het niet het mono
polie van het socialisme is om de
werkverruiming tot oplossing te bren
gen, Ik erger mij dan ook altijd aan
de arrogante manier, waarop de hee
ren sociaal deifibcraten de eer voor
zich opeischen, dat zij alleen, of dat
hun stelsel bij uitsluiting geschikt zou
den zijn om dit ter hand te nemen.
Zoo las ik nog pas in een vervolg
artikel van Mr. D. A. van Eek in het
populair-wetenschappelijk bijvoegstel
van Het Volk over productief werk,
het volgende:
„Dat werkverruiming afhankelijk
is van de politieke macht der socia
listen, heeft zij gemeen met alle maat
regelen, die dezen van de kapitalisti
sche heerschers willen afdwingen. Zij
heeft dit echter voor op andere maat
regelen, dat zij door haar invloed op
de vermindering van de ellende der
werkloosheid ook sympathie opwekt
buiten de kringen der socialisten. De
werkverruiming leidt wel tot strijd
met de kapitalistische heerschers,
maar tast hen niet onmiddellijk aan
in hun economische macht, zal dus
niet dadelijk op krachtig verzet stui
ten.
De werkverruiming als stelsel is de
toepassing van de tactiek der for-
s c h e g e 1 e i d e 1 ij k h e i d. Zij past
zich volkomen aan bij het heden, on
derstelt geen andere eigenschappen bij
den mensch dan hij thans bezit, is uit
voerbaar hij gedeelten, in kleine en
groote wenken, en opent, krachtdadig
toegepast, vooruitzicht op een betere
toekomst. Zij kan worden de geleide
lijke opbouw van het socialisme te
midden der kapitalistische verhou
dingen, al schept zij geen volstrekten
waarborg, dat daardoor economische
schokken en politieke botsingen ge
heel zullen achterwege blijven".
Neen, niet alleen de sympathie met
de voorstellen der S. D. A. P., maar
verheugend initiatief, volstrekt niet
onder de zweep der sociaal democra
ten tot uiting gekomen, is hier aanwe
zig.
De S. D. A. P. moge er een stelsel
van maken om elk jaar weer met min
of meer onbekookte voorstellen tot
werkverruiming te komen, dat is dan
een stelsel, dat ze van mij gerust mo
gen houden.
De heer Van Eek, die in zijn aange
haald artikel pleit voor werkverrui
ming van regeeringswege, dus niet
voor werkverruiming van gemeente
wege, komt tot de conclusie, dat de
gelden daarvoor noodig, uit extra mid
delen moeten komen.
Dat op zichzelf maakt het al zoo
dwaas, om steeds aan te dringen op
het uitvoeren van werken, die uit de
gewone middelen moeten worden ge
financierd.
De heer Van Eek wil daarvoor toe
passen een zwaardere belasting van de
gegoeden, Verzwaring van de vermo
gensbelasting en sterkere progressie
in de inkomstenbelasting.
Nu is dat punt al zoo vaak in ge
ding geweest, dat het schier vervelend
wordt er nog steeds weer over te moe
ten spreken.
Dat gevoelt ook de heer Van Eek.
Daarom toont hij zich weinig opti
mist voor de verwezenlijking van dat
plan.
Hij komt dan ook tot deze min of
meer vernietigende uitspraak over zijn
eigen theorie:
„Toch zou ik op meerdere opbrengst
van deze belastingen niet te veel wil
len rekenen.
In de eerste plaats zal belasting-ver
laging der minder gegoeden noodzake
lijk zijn en in de tweede plaats heeft,
afgezien van het gevaar der kapitaal-
vlucht waarover straks zwaarde
re belasting van inkomsten en vermo
gens tot gevolg hoogere productie-prij
zen, die wederom belemmerend wer
ken op den uitvoer. Afname van den
uitvoer zou op deze wijze gedeeltelijk
weer wegnemen het voordeel van meer
der werk door werkverruiming ver
kregen".
Zoo is het inderdaad, wanneer men
kapitalen uitgeeft, die niet in de naas
te toekomst rente opbrengen, moet dat
natuurlijk leiden tot verslechtering
van den economischen toestand.
Alleen in de uiterste noodzaak zou
zoo iets gerechtvaardigd zijn.
Zelfs zullen een tweetal nieuwe be
lastingen, die de heer Van Eek zou
willen invoeren, n.1. een winstbelas
ting en een erfenisbelasting het zoo^
genaamde staatserfrecht niet andera
doen dan dit proces verhaasten. Im-:
mers wat moet het gevolg zijn, dat de
drang tot winstvorming en de drang
tot vergaderen van een bezit belang
rijk wordt bekort.
Neen, Amice, alleen vocht die werken
die in de naaste toekomst rente en af
lossing kunnen opbrengen, of die,
welke door de algemeene behoefte of
de algemeene belangstelling worden
gedragen, zal men tot buitengewone;
middelen mogen overgaan.
Maar als ze er dan ook "zijn, zooals
nu met de Leidsche Hout of in Dor
drecht met de Biesboschwerken, dan
slaan wij de handen ineen. Dan hel
pen Sociaal Democraat, Vrijzinnig I)e-I
mocraat, Liberaal, Roomsche, Christ.
Historische en Anti revolutionair een-
drachtig samen om dat mooie werk
aan te vatten.
Dan geen luchtspiegeling, maar wer
kelijkheid.
Moge Maandag die toon in den Raad
gehoord worden en de Sociaal De-
craten nu eens niet spreken van hu'ïj
socialistisch ideaal.
VERITAS
