Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. CHRISTELIJK DACBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN Belangrijkste nieuws in dit Nummer. 9<ie JAARGANG DINSDAG 18 SEPTEMBER 1928 NUMMER 2543 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd lijn Per kwartaal1 2.50 Per week0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 DE TROONREDE. Leden van de Staten-Generaall Weder in Uw midden vertoevend, gevoel Ik dankbaarheid voor de zege ningen waarmee ons volk ook in het afgeloopen jaar is omringd en die ons de moeilijkheden en zorgen, welke -overblijven, met te meer moed en ver trouwen doen onder het oog zien. De algemeene toestand van het land geeft in menig opzicht stof tot voldoe ning. Het voortschrijdend economisch her stel buiten onze grenspalen heeft, on danks de kunstmatige belemeringen in het internat ionaal ruilverkeer, een gunstigen invloed op handel en nijver heid. Een deel der scheepvaart lijdt echter bij voortduring onder een te veel aan scheepsruimte op de wereld markt. De toestand van land- en tuinbouw stemt tot erkentelijkheid. Weliswaar stelde de fruitteelt teleur, maar zoowel de omvang en de hoedanigheid van den oogst als de prijzen der poducten mogen bevredigend heeten. Langs den weg van ontwatering en ontginning wordt met kracht verhooging van het voortbrengingsvermogen van den bo dem bevorderd De financieele toestand blijft tot soberheid manen, niet het minst orn aat de zware lasten, door de verschil lende publieke lichamen op de bevol king gelegd, een duurzame verbetering van den economischen toestand be lemmeren. De betrekkingen, welke wij met de andere Mogendheden onderhouden, zijn van den meest vriendschappelij- ken aard. Met eenige Mogendheden werden arbitrage- en verzoeningsver dragen gesloten. Onze aandacht Düjft op dit belangrijk onderwerp gevestigd. Betreurende, dat de pogingen om tot internationale vermindering van bewapening te geraken niet sneller tot tastbare resultaten vermogen te lei den, begroet Ik met voldoening de toe nemende internationale samenwerking op velerlei, in het bijzonder ook op economisch gebied. Een voorstel tot toetreding tot het onlangs te Parijs geteekende verdrag tot uitbanning van den oorlog, waarin een nieuwe waarborg mag worden ge zien voor de handhaving van den vrede, zal U binnenkort bereiken. Ik vertrouw, dat hernieuwde be sprekingen met België zullen leiden tot een voor beide landen bevredigen de uitkomst. Naast de in het afgeloopen jaar in gediende en nog aanhangige wetsont werpen op welker afdoening wordt prijs gesteld zullen eenige andere aan uw oordeel worden onderworpen. Daartoe behooren ontwerpen tot nieuwe regeling van de arbeidsover eenkomsten van kapiteins eji schepe lingen. en tot wijziging van het huwe lijksgoederenrecht. Spoedige indiening is to verwachten van een wetsontwerp tot herziening van de Gemeentewet en van een voor stel tot technische wijziging van de Armenwet. Een ontwerp inzake het pachtcontract is in vergevorderde staat van voorbereiding. Tegemoet gezien kunnen worden ont werpen van een natuurbeschermings wet en van een monumentenwet. Een voorstel tot herziening van de fi nancieele verhouding tusschen het Rijk en de gemeenten zal Uwe aan dacht vragen. Wetsvoorstellen betreffende rpini- mumloonen in de huisindustrie en be treffende de bescherming van jeugdi ge personen en vrouwen bij het verrich ten van landbouwarbeid zijn in voor bereiding, evenals een voorstel van wet tot regeling der werkloosheidsver zekering. De politieke toestand in Neler- landsch-Indië. hoewel voortdurende waakzaamheid vereischende is.vergele ken bij dien van het vorige jaar, ver beterd Het bedrijfsleven verheugt zich over het algemeen in een norma len bloei. De economische ontwikkeling van Suriname, hoewel nog steeds onze ker, vertoont enkele lichtpunten, wel ke beloften voor de toekomst kunnen inhouden. De cultuur van Liberia- koffie blijft gunstige resultaten op leveren, de bauxietwinning ontwik kelt zich krachtig en het houtbedrijf vertoont een onmiskenbare opleving. De economische opleving van Cura sao blijft aanhouden. Met den wensch, dat Gods rijke ze gen op Uwen arbeid moge rusten, ver Bureau: Hooigracht 35 - Leiden tikgÊÊQ? Telefoonnummer 2778 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse Postbox 20 ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 221/» cent Ingezonden Me de dee lin gen dobbel tarief Bij contract belangrijke redactie Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents klaar Ik de gewone zitting der Staten- Generaal geopend. Er ligt een zekere soberheid uitge spreid over de laatste troonrede van deze parlementaire periode. Reeds de eerste zin mist de hoogge stemde jubel van het Koninklijk hart, die verleden jaar opklonk. Uiterst sober, schier zouden wij zeg gen al te sober, spreekt onze geliefde Vorstin van genoten zegeningen. Hoe wel het er in doorblinkt, wordt de Bron van al dat goede zelfs niet ge noemd. Wij hebben dat anders gekend. Gaarne hadden wij ook nu van Hare Majesteit, omringd door ministers, die met haar buigen voor den Koning der koningen, een helderen klank verno men. Verder staat de troonrede in het tee- ken van rustigen voortgang. Niets ver raadt, dat het einde der parlementaire periode belangrijke verrassingen zal brengen. Na de opsomming van den toestand op het gebied van handel, scheepvaart en landbouw, waarhij de tuinbouw te recht een ruime plaats inneemt, krij gen de verschillende politieke licha men een verdiende terechtwijzing. De opgelegde lasten belemmeren een duurzame verbetering van den eco nomischen opbloei. Moge de noodig geachte soberheid ook daadwerkelijk worden afgedwon gen. Dat de beschouwing over den inter nationalen toestand wordt gevolgd door de toezegging van een wetsvoor stel tot toetreding van het Kellogg- pact, bewijst, dat de Regeering met ernst naast anderen wil gaan in den weg naar algemeene internationale ontwapening. De nieuwe onderhandelingen met België genieten een sobere aanduiding tenzij het woordje „vertrouw" een be- teekenis mocht hebben, die men ge meenlijk daarmede niet aanduid. De Staten-Generaal krijgen in een tusschenzin een vermaning om wat op te schieten met de woorden: „op wel ker afdoening wordt prijs gesteld". Wat als definitief wordt afgekon digd bepaald zich tot een paar kleine wetsontwerpen en de financieele ver houding tusschen Rijk en gemeenten,, indien wij althans den zin, waarin de ze laatste wordt aangekondigd, goed lezen. Overigens komen Binnenlandsche Zaken, Justitie en Arbeid met een reeks min of meer bekende ontwer pen. Dat ze nog vóór de verkiezingen ter tafel zouden verschijnen, valt niet te verwachten. Verblijdend is, dat onder de Indiën de West thans een ruime plaats in neemt. De Oost trekt gelukkig de aan dacht, de West verdient het niet min der. Overigens zou men mogen vragen, of de zeer groote belangstelling voor Indië, zoowel van politieken als van economischen en zelfs van kerkelijken aard, geen weerklank had behooren te vinden bij onze regeering. Slechts de weergekeerde politieke rust en den normalen gang van het economisch leven worden genoemd. Het belooft een rustig parlementair jaar te worden. Moge de politieke rust daar geen gevolg van zijn. Het is ons wat al te rustig. STADSNIEUWS. 3-OCTOBER-OPTOCHT. Naar wij vernemen, heeft het Be stuur der 3 October-Vereeniging van B. en W. toestemming gekregen, om in den Optocht van het Vervoerwezen mede te voeren de Statie-Karos, welke bewaard wordt in het Sted. Museum De Lakenhal. Het bij deze karos behoorend hoog gezelschap zal in de costumes uit dien tijd gestoken worden, en onge twijfeld een fraaie groep vormen. Zeer zeker een besluit van B. en W., dat door velen zal worden op prijs gesteld. Dr. E. H. HERMANS. Naar wij vernemen komt dr. E. H. Hermans te Rotterdam, leider van de afdeeling huid- en geslachtsziekten van het havenziekenhuis van de ver- eeniging Instituut voor Tropische Ge neeskunde RotterdamLeiden, ern stig in aanmerking om te worden be noemd tot hoogleeraar in de huid- en geslachtsziekten aan de Leidsche uni versiteit in de plaats van prof. dr. J. N. van der Valk, te Groningen, die zijn benoeming niet heeft aangenomen. Dr. Hermans is oud-dermatoloog bij het Ned.-Indische leger, is te Maas tricht geboren en promoveerde 24 Fe bruari van dit jaar aan de Universi teit tot doctor in de geneeskunde op een proefschrift over „framboesia tro pica". Verschillende publicaties zijn van zijn hand verschenen. Dr. Z. KAMERLING. Dr. Z. Kamerling, alhier, toegelaten als privaat docent aan de Universiteit alhier om onderwijs te geven in de physiologie en biologie der tropische plantenwereld, zal zijn colleges openen Donderdag 27 dezer des namiddags te 2 uur in het klein auditorium der universiteit met het houden van een openbare les over het onderwerp: ,:De kina. Van boschproduct tot cultuur gewas". Prof. Mr. A. J. BLOK. Den lOden October zal het 35 jaar geleden zijn, dat prof. mr. A. J. Bolk, hoogleeraar in het strafrecht en de strafvordering aan de Universiteit al hier. aan onze Universiteit werd be vorderd tot doctor in de rechtsgeleerd heid op een proefschrift, getiteld: „Over het onderscheid tusschen mede- plegen en medeplichtige". LEIDSCHE UNIVERSITEITSDAG. De Leidsche Universiteitsdag van wege het Leidsch Universiteitsfonds zal dit jaar Woensdag 3 October te Zutphen worden gehouden. Prof. dr. B. G. Escher zal op deze bijeenkomst een rede houden. Bovendien is nog een andere spreker aangezocht. THEOLOGISCH STUDENTENGEZELSCHAP Op 12 dezer was het 15 jaar geleden dat het Collegium Theologicum Haga- num C.S. F.O.R.U.M. een theologisch gezelschap van Leidsche studenten werd opgericht. Dit feit zal op 20 en 21 dezer te 's Gravenhage herdacht worden. Het bestuur van F.O.R.U.M. is op het oogenblik als volgt samengesteld: Dr. F. v. Gbeel Gildemeester, eere-voor zitter; C. J. Laarman, praeses; Th. G. Tonnon, ab-actis; C. G. H. Blok, quaes tor en A. de Bruyn, assessor. GEEN SPREEKUUR. De Wethouder van Financiën, de heer Goslinga, is verhinderd om mor gen spreekuur te houden. DE VERWACHTING VAN DEN MENSCHENZOON. Evenals vorige jaren houdt ook dit jaar pater F. Hendrichs s.J. in de St. Petruskerk (Langebrug) een serie conferenties over de grondslagen van het R.-K. geloof. Zijn onderwerp is dit jaar: „De Menschenzoon" of zooals wij gewoon zijn te zeggen: „De Zoon des Menschen". Spr. had gisteravond tot onderwerp „De verwachting", zijn rede aanknoo- pende aan Ps. 39 8: „Nu dan, welke is mijn verwachting? Zijt Gij het niet, o Heere?" Spr. begon met er op te wijzen, dat de menschheid het hoogere niet mis sen kan, zij kan en wil er niet aan voorbij. Ook zelfs de haat tegen het hoogere is indirect een bewijs voor het bestaan er van, waarom zou men er zich anders zoo hartstochtelijk tegen verzetten? Dit hoogere komt vooral tot uitdruk king in de figuur van Jezus Christus, die Zich aan de menschheid heeft voorgesteld als den Menschenzoon. Bij de Synoptici komt Hij 69 maal, in het Evangelie van Johannes 13 maal on der dezen naam voor. Spr. ontwikkelde dezen avond een tweetal gedachten: le. er ligt in den mensch een hooge re, goddelijke verwachting; 2e. deze verwachting vindt enkel haar werkelijkheid in den Menschen zoon. Het redelijk denken leert ons, dat er geen beweging mogelijk is zonder een bewegen, daarom moet er achter de groote wereldbeweging zitten een on bewogen Beweger, dien wij God noe men. Ook het hart en het geweten des menschen zegt hem: or moet een God zijn. Daar is het plichtsgevoel, zonder hetwelk de maatschappij niet bestaan kan. De kunst zoekt een ideaal van volmaakte schoonheid, dat zij nooit kan verwezenlijken. Langs al deze lijnen worden wij op gestuwd naar het hoogere: naar God. Er is in 's menschen geest een drang naar het bovenstoffelijke, het onein dige; in zijn hart een gevoel van on voldaanheid maar tegelijk het bewust zijn, dat er iets moet zijn, dat wèl vol doet. Zoo is daar een verwachting in de menschheid; zij heeft noodig een Heerscher, een Leeraar, een Verlosser, die haar zondeschuld verzoent. Deze verwachting leeft bij alle volken der wereld, ook bij de heidenen, zelfs, ja juist bij hun diepste denkers. De Menschenzoon is de werkelijk heid, Hij alleen, van die verwcahting die leeft bij den menscli. Zoo zag Da niël Hem, waarvoor spr. verwees naar Dan. 2:54, 7: 13—18 en 9:25—29. De Menschenzoon komt op de wol ken, en de Oude van dagen geeft Hem het koninkrijk over alle volken, en dit rijk zal geen einde hebben. Daniël voorspelde den Menschen zoon 450 jaar voor Zijn komst, 300 jaar later de Sibyllijnsche boeken; 70 jaar later het „boek van Henoch"; ten slotte 50 jaar voor Zijn komst de „Oden van Salomo". Steeds scherper werden de trekken geteekend van Hem, naar Wiens komst de menschheid zuchtend uitzag. En als Christus in het vleesch ver schenen is, komen de Wijzen uit het Oosten en Herodes verzamelde de Schriftgeleerden, die hem zeggen, dat de Messias te Bethlehem-Efratha geboren zal worden. Nathanaël zegt tot Hem: „Gij zijt de Koning van Is raël, Dien wij verwachten". Simeon en Zacharias en zooveel anderen meer, zij allen waren den Menschenzoon verwachtende. O Menschenzoon, heerlijke Men schenzoon, Gij zijt de werkelijkheid van het verlangen naar het hoogere, naar de waarheid, naar de verzoening. Hoe groot zijt Gij in Uw heilige per soonlijkheid, in Uw Goddelijk werk! Met deze woorden besloot pater Hendrichs zijn rede, die ook thans weer het is reeds de vijfde maal dat hij conferenties houdt hier ter stede door een talrijke schare met groote aandacht werd aangehoord. HET ST. ELISABETHS-GESTICHT. Aan het einde van dit jaar zal het St. Elisabeths-Gesticht een aanzien lijke uitbreiding ondergaan en een groot gedeelte van den nieuwbouw ge reed zijn en in gebruik genomen wor den. Dit feit zal voor vele oud-patiën ten, die korten of langen tijd in het St. Elisabeth-Gesticht verpleegd zijn ge weest, vermoedelijk een welkome ge legenheid zijn van hunne voortduren de belangstelling te doen blijken in de lotgevallen van het huis, waar zij verzachting en genezing vonden en vooral ook om hunne dankbare ber il nering te uiten jegens haar, die met zooveel zorg en liefde medewerkten tot hunne genezing. Een aantal vopraanstac.nde perso nen uit geheel het land heeft zich ver- eenigd tot een dagelijksch comité on der de auspiciën van een eere-comité, om gelden in te zamelen voor een passend geschenk. Het eere-comité bestaat uit de na volgende personen: P .L. Dessens, ka nunnik van het kathedraal kapittel, deken en pastoor alhier, eere-voorzit- ter; leden: J. A. Bots, dr. J. R. Bruine Groeneveldt, mej. J. de Haan, mevr. H. van HeldenCleton, dr. C. J. A. van Iterson, J. W. J. van Kampenhout, L. van der Laan, ir. J. van der Laan, dr. V C. M. Leesberg, dr. Murk Jansen, dr. P. J. M. Niemer, G. J. Schölvinck, dr. W. J. Simons. Franz Smits en jhr. dr. C. G. F. von Winning. Het uitvoerend Comité wordt ge vormd door de he-eren mr. E. J. M. H. Bolsius, voorzitter; kapelaan Th. Blom, A. J. M. Duijnstee, penningmeester, Rapenburg 30, alhier; P. J. van Kam penhout, W. A. Wouterlood en H. Lom- bert. secretaris. ZENDELING ZIJLSTRA KCMT. Zendeling P. Zijlstra, die een achttal jaren voor den Geref. Zendingsbond arbeidde onder de bewoners van Mid den Celebes komt in Leiden spreken. De hulpvereeniging van den Geref. Zendingsbond alhier noodigde hem uit. Op 21 September des avonds 8 uur wordt in Prediker Jan Vossensteeg de vergadering gehouden, die staan Lal onder leiding van Ds. Beekenkamp. Laat Prediker vol woiden. CHR. ONDERWIJZERS. De Vereeniging van Chr. Onderwijzers vergaderde Zaterdag 15 Sept. op den ge wonen tijd in 't Nutsgebouw. Na het zingen van Ps. 1039 ging de Voorzitter voor in gebed, waarna gelezen werd Ps. 119 8996. In een kort woord wees de voorzitter op de eeuwigheid en trouw Gods in tegenstelling met de ver gankelijkheid en ontrouw van den mensch. Na 't lezen der notulen kreeg de heer J. J. de Die het woord voor zijn referaat „Het leven van Francesco Campana", door Scharten—Antink. 1. De jeugd van Fr. Camp. 2. De duistere waarheid. 3. Het eeuwige licht. Het is de bedoeling van den inleider, door de auteurs zelf te doen spreken, tot een litterair-aesthetische bewondering, zoo noodig nog, op te wekken, maar even eens de ethisch-religieuze critiek te doen hooren over hun pantheïstische levens visie. In deel 1 laten de auteurs het probleem van het lijden in de dierenwereld in al lerlei variaties terugkeeren. Telkens, in de sfeer van het reinste geluk, komt daar de schrille dissonant. En de onverwachte Binnenland. De Troonrede. Dr. L. van der Horst tot hoogleeraar aan de Vrije Universiteit benoemd. Buitenland. De regeering te Nanking heeft beslo ten niet uit den Volkenbond te treden* Een voorstel in het Argentijnsch* parlement om uit den Volkenbond tw treden. Lord Cnshendun over de Rijnland- ontr aiming. Tornado boven Algiers. dood van grootvader pldatst den jongen daar alleen, met z'n vragen, in een we reld, die hij niet en die hèm niet be grijpt. Spr. treedt in een beschouwing over het probleem van 't lijden, zooals de rede dit oplost en hoe de Christen hier tegenover staat. Als schitterend staal van litterair vermogen citeert spr. eenige frag menten, o.a. over de orchidee. De duistere waarheid, anders gezegd: de donkerheid van 't werkelijke leven. In 't le deel is 't natuurlijk groeien van het probleem 't sterke; in 't 2e wordt die kracht gebroken door het min of meer tendentieus opstapelen van de in die rich ting werkende factoren. De vragen van Fr. zijn geen vragen meer, maar verbeten verwijten; niet meer de werkelijke ontroe ring over geschokt vertrouwen is er de oorzaak van, maar verstandelijke tegen zin tegen God en Zijn bestel. De auteurs leiden hun genialen held door alle levens kringen; de burgerlijke der Rovero's (sti listisch meesterlijk beschreven), de aristo cratische der Garobbi's, de socialistische der technici. Maar de duistere diepe waar heid der schrijvers is, dat het heil der we reld niet te wachten is van een klasse; van verbetering der maatschappelijke toe standen, omdat de oorzaak ligt in de oer kracht, die alles drijft: 't egoïsme. In deel 3 zien we, welke beteekenis de blinde Taviglia voor Fr.'s rijpwording heeft. In hem leert Fr. de macht der zelf opoffering kennen. En thans zijn de auteurs op den goeden weg om de oplos sing van het probleem te vinden. In de gedachten van Fr: over Christus stuiten ons telkens de meest harde uitlatingen, die we niet anders dan godslasterlijk mo gen noemen. En aan het slot komen de schrijvers met een stelsel, dat weinig an ders is dan een melange van philosofische en occultistische theorieën, samengesteld naar eigen oriënteering, alles veel te pas sief tegenover de activiteit van den strijd, zonder natuurlijken groei. En in zijn af rekenen met het Christendom is 't zwak, omdat het aan 't wezen daarvan ten eenenmale voorbijgaat. De strekking van 't werk is duidelijk: de opheffing uit al de donkerheid kan alleen maar kernen door de finale zegepraal der alles door stralende liefde. Van de gelegenheid tot vragen stellen werd door een drietal heeren gebruik ge maakt, die o.a. den inleider prezen om zijn principieele behandeling, het mooie, dat er in het boek is, waardeerden, maar het met den inleider ook eens waren, dat het boek als zeer gevaarlijk niet in onzen kring thuis behoort. Inleider wees bij de beantwoording ook nog op de uit gegeven radiolezingen van de heeren Ta- zelaar, van Hulzen enz., die hij zeer kon aanbevelen. In het woord van welverdienden dank, dat daarna tot den referent gericht werd, sprak de voorzitter ook zijn spijt uit, dat zoovelen geen gebruik maakten van de gelegenheid om de vruchten te plukken van de dege studie, die aan dit onderwerp voorafging. De vergadering werd daarna door den heer Wirtz met dankzegging gesloten. DE „BLAUWE" TRAM. Gelijk indertijd reeds gemeld, zal met den aanvang van den winttr- dienst op 7 October a.s. de Noord-Zuid- Hollandsche Tramweg Maatschappij op haar lijn LeidenDen Haag een kwartierdienst invoeren. De trams vertrekken beurtelings van het sta tion en de Barbarabrug. Ten einde de verbinding met de treinen uit de richting Amsterdam en Rotterdam te vergemakkelijken zal de halfüursdienst LeidenKatwijk vice- versa eveneens in een kwartierdienst gewijzigd worden. Bovendien wordt tusschen Den Haag en Voorburg een 7K-minutendienst ingesteld. JAARBOEK 1928 DER UNIVERSITEIT Bij de firma S. C. van Doesburgli, alhier, is uitgekomen het „Jaarboek der Rijksuniversiteit te Leiden. 1928". Het is weer volgens de nieuwste ge gevens bijgewerkt, en bevat o.m. dit jaar ook den geboortedatum der hoog leer aren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1