CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
9de JAARGANG
VRIJDAG 24 AUGUSTUS 1928
NUMMER 2522
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaali 230
Per weeki 0.19
Franco per poet per kwartaal i 2.90
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Telefoonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Advertentiën per regel 22l/s cent
Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief
Bij contract belangrijke redactie
Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden* worden da*
gelijks geplaatst ad, 40 cents
Oil nummer bestaat nit 1WEE Bladen
EERSTE BLAD.
V De prentjes.
In navolging van de Amerikaansche
pers in in de Nederlandsche journalis
tiek den laatsten tijd een jacht naar
illustraties merkbaar, waaraan met
meer of minder felheid ieder blad
deelneemt.
Het eene dagblad geeft met fotos
en teekeningen versierde artikelen, t
andere komt met foto-pagina's of be
paalde fotografische bijlagen met toe
lichting. Geheel zonder illustratie te
verschijnen geeft den schijn van ach
terlijkheid.
Maar niet alleen de dagbladpers
werkt met illustraties, ook de offici
eel© regeeringsmededeelingen verschij
nen thans met prentjes.
Af en toe vindt men in de hande
lingen van de Staten Generaal niet al
leen kaarten en teekeningen van ter
reinen en werken, maar wordt ook
meer met grafieken gewerkt dan vroe
ger.
Z'elfs kregen wij kort geleden toege
zonden bijlage A van het door de
Grondwet geëischte Koloniaal Ver
slag.
Deze bijlage bevat de reeds in Mei
j.l. verschenen Mededeelingen van de
Indische Regeering over enkele onder
werpen van algemeen belang, welke
sedert de instelling van den Volksraad
in Indië af en toe verschijnen.
Deze mededeelingen heeft men be
langrijk genoeg geacht om thans als
bijlage van het Koloniaal verslag
dienst te doen. Ja, om de interesse te
verhoogen zijn daaraan toegevoegd
losse fotopagina's, die sommige hoofd
stukken verduidelijken. En het zijn
inderdaad mooie foto's.
Men zou zoo zeggen, dat dit navol
gen van de dagbladpers, om daardoor
de aangeboden lectuur smakelijker en
begrijpelijker te maken, aller lof ver
dient.
Deze mededeelingen verdienen in
derdaad gelezen te worden. Wij mee-
nen zelfs, dat ze door ieder, die over
Indische Zaken meespreken wil, ge
lezen moeten worden.
Zoover zijn we echter nog niet.
Reeds nu wordt critiek geleverd.
Daar is in de eerste plaats de Hoef
ijzer-redacteur van het Handelsblad,
die meent, dat men met deze illustra
ties tot zelfs het nuttelooze heeft ver
spreid. Heeft hij lof en waardeering
voor de illustratie als zoodanig en is hij
vooral over de illustratieve verluch
ting van het hoofdstuk over'de Volks
gezondheid zeer tevreden, aan de an
dere zijde merkt hij op:
„Het is een aardig èn een nuttig
denkbeeld, dat hier tot uitvoering is
gebracht en dat wij van harte toejui
chenmits het binnen den grenzen
blijve van het waarlijk nuttige.
Die grenzen worden in dit staats
stuk o.i. stellig overschreden door de
foto's betreffende het radio-station te
Malabar; dat zijn louter opsiersels
van den tekst, die in een geïllustreerd
weekblad op hun plaats zouden zijn,
doch waaruit men niets leert, dat men
niet even goed, of beter, uit den tekst
zou kunnen halen. In 'n staatsstuk be
hooren zulke aardigheden niet thuis,
te minder, daar ze natuurlijk geld kos
ten.
Het nutteloos kostbare late men
weg".
Nu moet ons toch hier één op
merking uit de pen. n.l., dat wij niet
begrijpen, waarom déze foto nutteloos
zou zijn en evenmin inzien, dat ze
kostbaar is.
Wat toch is het geval?
Hier is gebruik gemaakt van een
bestaand cliché, dat reeds dienst deed
voor het Gedenkboek en andere uit
gaven.
Trouwens de meeste foto's zijn mid
dels cliché's, die reeds eerder dienst
deden, vervaardigd. Hier is dus slechts
sprake van papierkosten.
Maar in de tweede plaats, wat be
doelt deze illustratie anders dan meer
duidelijkheid, doch vooral meer aan
trekkelijkheid? Welnu, da wordt door
deze mooie foto's zeker bereikt.
Ook de Nieuwe Rotterdamsche Cou
rant spreekt zeer railleerend over de
ze uitgave.
„Men heeft in Indië zoo wordt
door haar betoogd allang begrepen,
dat officieel© stukken meer kans heb
ben om ook aan den binnenkant be
keken te worden, wanneer ze met fo
to's verlucht zijn, en twee van de Over
heidsdiensten, hier aan 't woord,
Volksgezondheid en Radio, bieden te
gen elkaar op met hun prentjes. Zoo
dat in de eerste aflevering van het
„omstandig verslag", dat krachtens
arlikei 60 der Grondwet jaarlijks aan
de Staten Generaal wordt aangeboden.
menigeen tot zijn verrassing o.m. een
collectie zal aantreffen van poedel
naakte Indonesische kindertjes, klei
ne git-oogige „onderdanen-niet-Neder-
landers", paradeerend voor Toewan
Dokter, onbewust van hun vereeuwi
ging in de Stukken.
Moge geen Kamerlid hier aanstoot
aan nemen IWij Verwachten, dat
het eertijds nogal dorre en droge Ko
loniaal Verslag allengs tot 'n boeiend
en pikant boekwerk zal worden, waar
in ook de veelkleurendruk niet ont
breken zal, evenmin als het noodige
ambtelijke rijm- en mengelwerk.
Aan het debiet zal het stellig ten
goede komen!"
Welnu, zouden wij willen opmerken,
dan is het doel bereikt. Een grooter
debiet, en dan vooral een debiet dat
lezers brengt, dat is het doel. Een veel
kleurendruk en pikante stijl of plaat
jes hebben wij daarvoor niet noodig,
maar wel eenvoudige duidelijke foto's,
zooals nu gegeven worden.
Deze poging verdient lof en waar
deering instede van critiek en spot.
STADSNIEUWS.
KONINGINNEDAG.
Wij ontvingen het programma der
feestelijkheden ter gelegenheid van
den verjaardag van H. M. de Koningin
op a.s. Vrijdag 31 Augustus.
Het was een uitnemende gedachte,
i dat zich uit de verschillende organi
saties hier ter stede een „Comité tot
viering van Koninginnedag" vormde,
dat er voor zou zorgen, dat ook hier
ter stede de verjaardagen van onze
Vorstin met geestdrift gevierd worden.
De feestelijkheden Worden in het
programma uitvoerig beschreven; wij
stippen slechts even aan: de middag
feestviering, bestaande in sportde-
monstraties; eenige avondconcerten
en een openbare feestvergadering van
de Leidsche Chr. Oranjevereniging,
waar op veelvuldig verzoek het groot
Historisch Spel naar aanleiding van
het bekende boek van Marjoi'ie BoWen
„Ik zal handhaven" voor de tweede
maal zal opgevoerd worden.
Meer zullen wij er niet van zeggen;
ieder zorge dat hij tijdig het program
ma, dat slechts 10 cent l^ost, in zijn
bezit heeft.
HOLLANDSCHE MIJ. VAN LAND
BOUW.
In café-restaurant Den Burght hield
de Hollandsche Maatschappij v. Land
bouw Woensdagavond een ledenverga
dering.
Toen de voorzitter, de heer C. Bak
ker, een half uur na den vastgestelden
tijd, de vergadering met een woord
van welkom opende, waren er, de be
stuursleden medegerekend, 5 leden
aanwezig.
De secretaris leest de notulen, die
onveranderd werden goedgekeurd.
De voorzitter brengt dan verslag uit
van de gehouden algemeene vergade
ring op 11 April te Amsterdam, waar
uit hij de voornaamste punten memo
reert.
Onder de ingekomen stukken is een
brief van het Hoofdbestuur, antwoor
dend op een brief van de afd. Leiden,
waarin geklaagd wordt over de circu
laire, waarin de regeering een serum
t.egen mond- en klauwzeer had toege
zegd, welk serum echter niet werd
verstrekt. Het hoofdbestuur toonde
zich hiermede volmaakt eens.
Behandeld wordt dan de beschrij
vingsbrief voor de a.s. algemeene ver
gadering te Medemblik.
Besloten wordt, indien geen andere
candidaten naar voren worden ge
bracht, de candidatuur van den heer
Overwater van Stryen te steunen.
Wijdloopig worden enkele punten
dienaangaande behandeld, waarna, na
rondvraag, de sluiting op de gebruike
lijke wijze plaats vond.
LOCAAL COMITé UNIE
EEN SCHOOL MET DEN BIJBEL
De jaarlijksche dank- en bedestond
voor het Christelijk Onderwijs zal dit
jaar plaats hebben op Woensdag 12
September a.s. in de Hooglandsche
Kerk alhier.
Als sprekers hopen op te treden Ds.
D. Kuilman. Ned. Herv. predikant te
Leiden en Dr. D. K. Wielenga, Geref.
predikant te Voorschoten.
JUBILEUM AAN DE LICHTFABRIEKEN.
Het is heden 25 jaar geleden, dat de
heer J. van der Ploeg, administratief amb
tenaar, in dienst van de Lichtfabrieken
trad. Met zijn familieleden werd hij he
denmorgen omstreeks 11 uur per auto
aan zijn woning afgehaald en ten kantore
door een commissie van ontvangst ver
welkomd, terwijl aan Mevrouw v. d. P.
bloemen werden aangeboden.
Binnengeleid in een vertrek waar de
ambtenaren zooveel mogelijk waren bij
eengekomen, werd hij allereerst in harte
lijke bewoordingen toegesproken door den
Adjunct-Directeur, den heer Fehmers, die
den heer van der Ploeg mede namens den
(door ongesteldheid afwezigen) directeur
gelukwenschte. De voorbijgegane 25 jaar,
zeide spreker, vormen een tijd van de
gelijke plichtsvervulling, er is aan de fa
brieken heel wat veranderd en uitgebreid,
maar in al die jaren zijt gij getrouw op
uw post geweest en dit moet heden in
het volle licht worden geplaatst. Spr.
sprak, naast zijn gelukwenschen en waar
deering, de hoop uit dat het den jubilaris
gegeven moge zijn, nog tal van jaren aan
de frabrieken werkzaam te wezen.
Hierop nam de hoofdboekhouder, de
heer Wiggers het woord. Het is mij, zeide
deze, een genoegen, bij de gelukwenschen
van de Directie ook die van het geheele
ambtenarencorps te mogen voegen en
uiting te geven ook van mijn persoonlij
ke waardeering voor de wijze waarop gij
uw taak steeds hebt verricht. Ook voor
de prettige en aangename samenwerking
bracht hij hem dank.
Ten slotte bood de heer Wiggers hem,
met eenige toepasselijke woorden, de ge
schenken aan, waarmede de gezamenlijke
ambtenaren de huldiging van den jubila
ris lieten vergezeld gaan, t.w. een divan
met kleed, en een klok. Tevens was daar
bij gevoegd een album met de handteeke-
ningen der deelnemers welk album op
verdienstelijke wijze door een collega met
verscheidene geestige penteekeningen was
verlucht, betrekking hebbende op den ju
bilaris, zijn werkkring en het bedrijf.
De heer van der Ploeg dankte allen har
telijk, niet alleen voor de cadeaux, maar
niet minder voor de tot hem gesproken
woorden, die hij zeide niet liGht te zullen
vergeten, en sprak nog zijn bijzondere
waardeering er over uit, dat verscheidene
ambtenaren hun vacantie even hebben
willen onderbreken om bier tegenwoordig
te zijn.
Nadat allen hem persoonlijk de hand
hadden gedrukt, en men korten tijd nog
bijeen was gebleven, werd de jubilaris
rnet zijn familie wederom per auto naar
zijn woning teruggebracht, waar het hem
verder dezen dag ook zeker niet aan be
langstelling zal ontbreken.
EXAMEN CHEMISCH-ANALYST.
Heden slaagde te Amsterdam voor
l<et eerste deel van het Chemisch Ana-
lyst-examen (theorie en algemeene
manipulaties) onze stadgenoote Seuis
Schrijvers, leerlinge van dr. Van Rijn,
te Rotterdam.
WATERPOLO.
Gisteravond is een wedstrijd ge
speeld tusschen De Zijl II en III en
Alphen II, die met een 20 overwin
ning voor Alphen eindigde en daarna
een wedstrijd van De Zijl I en II tegen
Alphen I, eindigend in een 51 over
winning voor De Zijl.
VERDRONKEN.
Hedenmorgen 11 uur is, nadat eeni
ge dagen vruchteloos is gedregd, uit
de oude Vest, vlak voor de Bouwelou-
westeeg, het lijkje opgehaald van de
2%-jarige Catharina Lefeber, die se
dert Maandagavond vermist werd.
De arme kleine schijnt alzoo de
straat uit geloopen te zijn, te water
geraakt en verdronken.
BINNENLAND.
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN
DRENTE.
Van bevoegde zijde wordt het Corr.
Bur. verzocht mede te deelen, dat de
berichten in de dagbladen, betreffende
het aanstaand koninklijk bezoek aan
Drente, voorbarig en onjuist zijn.
KONINKLIJK BEZOEK AAN ZWOLLE
De Koningin, vergezeld van Prins
Hendrik, zal Woensdag 5 September
een bezoek brengen aan de tentoon
stelling voor Landbouw, Handel, Nij
verheid en Electricteit te Zwolle, die
van 4 tot 8 September aldaar wordt
gehouden.
DE KONINGIN-MOEDER OP DE
BLOEMENTENTOONSTELLING
TE BAARN.
Gistermorgen heeft de Koningin-
Moeder met klein gevolg, de bloemen
tentoonstelling te Baarn bezocht.
De heeren F. P. E. van- Ditshuizen
en C. A. Waltman Elpers, resp. voor
zitter van de tuinbouwafdeeling en
van de vereeniging Floralia, hebben
de hooge bezoekster rondgeleid. Mej.
van Ditshuizen heeft haar een ruiker
bloemen aangeboden.
Zij bezocht alle bloemen- en plan-
teninzendingen en vertoefde vrij lan
gen tijd in de zaal met schimmelcul
tures, die het instituut Willy Conime-
lin Scholten heeft ingezonden en waar
prof. Joh. Westerdijk haar voorlichting
gaf, o.a. over de gevreesde iepziekte.
Ook de inzending bloemen van de Flo
ra lia-kinderen, had de belangstelling
van de Koningin-Moeder.
Na ruim een uur op de tentoonstel
ling vertoefd te hebben, is zij naar
Soestdijk teruggekeerd.
WEGENBELASTING.
Een adres van den Ail.WJ. en de
K.N.A.C.
De Wegenbelastingwet maakt het
mogelijk (art. 6 sub 3) aan niet binnen
het Rijk wonende of gevestigde hou
ders van motorrijtuigen geheel of ge
deeltelijk vrijstelling van belasting te
verleenen, met inachtneming evenwel
van het beginsel van wederkeerigheid,
indien in bet land waar die houders
wonen of gevestigd zijn, een soortge
lijke belasting wordt geheven.
Deze bepaling, welke tegemoet kan
komen aan vele bezwaren, welke de
invoering van de wegenbelasting voor
bet internationaal verkeer meebrengt,
beeft echter tot dusverre geen toe
passing gevonden, ofschoon aan deze
toepassing niets in den weg staat voor
zoover betreft de automobilisten uit
landen waar Nederlanders reeds zijn
vrijgesteld, zooals ir» Engeland Italië,
Luxemburg, Zweden en Zwitserland.
Een overeenkomst van wederkee
righeid met België zou voor de Ne
derlandsche automobilisten van het
grootste belang zijn, aangezien zij dan
bevrijd zouden zijn van de zeer groote
belemmeringen welke iiet internatio
naal verkeer ondervindt door de be
staande „taxe de séjour".
De Belgische regeering heeft on
langs reeds besloten Engelsche auto
mobilisten vrij te stellen van deze
„taxe de séjour", hetgeen het bezoek
van Britscko automobilisten aan Bel
gië ongetwijfeld zal bevorderen, ten
koste van Nederland.
Ook tusschen Nederland en België
zijn onderhandelingen gaande, die wel
kans van slagen schijnen te hebben.
Bij dezen stand van zaken heeft de
A.N.W.B., Toeristenbond voor Neder
land, gezamenlijk met de Koninklijke
Nederlandsche Automobiel Club een
verzoek gericht tot Z.Exc. den Minis
ter van Financiën om bij de Belgische
regeering krachtig op afdoening van
deze aangelegenheid te willen aan
dringen en zich ook in verbinding te
willen stellen met landen als Noorwe
gen en Spanje, ter verkrijging van we-
dorzijdsche afschaffing van belasting,
zoomede te willen uitlokken een Al-
gemeenen Maatregel van Bestuur,
waarbij op grond van art. 6 sub 3 der
wet automobilisten nit Engeland, Ita
lië, Zweden, Zwitserland, enz., van de
wegenbelasting worden vrijgesteld
voor dezelfde periode gedurende wel
ke Nederlanders in die landen zijn
vrijgesteld.
De door den A.N.W.B. en de K.N.AC,
gezamenlijk aanbevolen maatregelen
zouden aan het internationaal verkeer
zeer ten goede komen en ons land zou
er door vermeerderd toeristenbezoek
wel bij varen.
EEN DER ONTVLUCHTEN GEVAT.
Een der vier uit de Bijzondere Straf
gevangenis te Scheveningen uitgebro
ken gevangenen, de Belg J. Gendens,
is gisterenavond te Voorschoten gear
resteerd.
Omstreeks 6 <uur ontdekte de land
bouwer v. d. Kleij, wonende aan den
Leidschen weg te Voorschoten tus
schen de Vink en de zilverfabriek, dat
een onbekend persoon in zijn hooiberg
was. Hij was gekleed in een bruine
broek en kiel. Aangezien deze niet
een van de gewone bekende zwervers
was, liet hij oogenblikkelijk de politie
waarschuwen en zond per fiets een
jongen naar den chef-gemeenteveld
wachter v. d. Meer, die in het Vernede-
park woont. Deze vermoedde dadelijk,
dat het een var. de ontsnapte gevan
gene was en verzocht den jongen
even door te rijden naar den veld
wachter Hilgersen, die aan het andere
eind van het dorp woont dezen me
de te deelen, dat hij zoo gauw moge
lijk naar de richting Leiden moest
rijden. Beide veldwachters begaven
zich toen per rijwiel naar de boerderij
van v. d. K. Op weg daarheen kwam
deze hen reeds tegemoet en deelde
den veldwachters mede, dat de man
plotseling de vlucht genomen had, den
Leidschen straatweg over, vervolgens
ever eenige slooten was gesprongen en
zich thans in de Boschhuizerpolder
bevond.
De chef-veldwachter telefoneerde
toen naar de Leidsche politie en de
marechaussee te Wassenaar, stelde
hen van zijn vermoeden in kennis en
verzocht om assistentie en langs de
spoorlijn Voorschoten te komen. Hij
zelf en de andere veldwachter hielden
toen een wakend oog op den vluchte
ling, dien zij uit de verte in de gaten
hielden.
Toen na tien minuten de chef
veldwachter bemerkte, dat politie en
marechaussee langs de spoorlijn wa
ren aangekomen, vond hij het oogen-
Belangrijkste nienws in dit Hummer.
Binnenland.
De Koningin niet naar Drente.
Op Schiermonnikoog twee kinderen
in een zandkuil omgekomen.
Te Aalsmeer een auto door een trein
gegrepen.
Het einde van de staking te Hengelo.
De Katwijksche raad besloot tot den
bouw van een nieuw raadhuis.
Een der ontvluchten uit de gevan
genis te Scheveningen is te Voorscho
ten gearresteerd.
Buitenland.
Dr. Stresemann heeft een onder
hond met Poincaré gevraagd over do
ontruiming van het Rijnland.
Dr. Stresemann mag van zijn medi
ci niet naar Genève.
Een rede van Kellogg te Plymouth.
Maandag begint in geheel Duitsch*
land de uitsluiting in het kleeding-
bedrijf.
Mislukte aanslag op een Italiaan-
schen consul in Frankrijk.
Tsjitsjerin heeft 3 maanden ziekte
verlof gekregen.
Een bericht betreffende de Oceaan
vliegers Hassel en Cramer.
blik gekomen om den Boschhuizerpol
der in te gaan, teneinde te trachten
zich van den vluchteling meester te
maken.
De veldwachter Hilgei'sen bleef op
den straatweg, teneinde zoodoende te
beletten, dat de ontsnante gevangene
daarlangs zou kunnen ontvluchten.
Toen de chef-veldwachter zch over
tuigd had, dat het breede terrein vol
doende was afgezet, had hij ook te
vens de zekerheid, dat ontkomen niet
meer mogelijk was, omdat dit alleen
kon geschieden over een vrij breed
water, de Bosclihuizerwetering.
Hij zag daar aan den kant den
vluchteling verborgen in het riet.
Op korten afstand van hem ge
komen haalde hij zijn revolver voor
den dag, sommeerde hem op te staan
en zijn zakken leeg te halen, waaraan
onmiddellijk werd voldaan. Slechts
een paar ansichtkaarten en eenig
scheergereedschap Jtwamen voor den
dag.
Inmiddels waren ook eenige burgers
nader gekomen, om zoo noodig assis
tentie te verleenen.
Gevraagd wie hij was, zeide hij da
delijk te zijn Jo Gendens en uit de ge
vangenis te zijn ontsnapt. Hij voegde
eraan toe, dat hij zonder verzet zou
meegaan en verzocht niet te worden
geboeid. De politie voldeed hieraan.
Op den Straatweg gekomen, trof
men daar een particulieren auto aan
van den heer Slager uit Breda, aan
wien werd verzocht zijn auto voor het
overbrengen van den arrestant be
schikbaar te willen stellen, waaraan
öezo dadelijk yoldeed.
Op bet politiebureau te Voorschoten
aangekomen bleek, dat de gevangene
uit geput was van honger. Wel had hij
r.og brood uit de gevangenis meegeno
men, doch gisteren was hij zonder
eten geweest.
Nadat hem brood en melk was ver
schaft en hij een sigaartje had opge
stoken, kwam hij weer op zijn gemak.
Inmiddels was van Voorschoten uit
de commissaris van politie van de afd.
C. te 's-Gravenhage, de heer Kramer,
gewaarschuwd, die ongeveer een uur
later den gearresteerde met den poli-
tie-auto uit Den Haag liet afhalen en
naar Scheveningen liet overbrengen.
Op het politiebureau te Voorschoten
heeft G. nog verschillende bijzonder
heden meegedeeld over de ontvluch
ting. Hij verklaarde, dat de tralies op
vier plaatsen waren doorgejaagd en
dat hij eigenlijk in de cel had moeten
achterblijven. Zijn mede-gevangenen
zijn vermoedelijk van buiten geholpen
aan kleeren en geld. Hij was zonder
geld en kleeren en had gehoopt door
hen te worden geholpen. Dit is niet
gebeurd, want reeds kort nadat ze uit
do gevangenis ontsnapt waren, is hij
zijn mede-gevangenen kwijtgeraakt.
Nadat de tralies waren doorgezaagd
zijn ze boven naar het dak geklommen
en met behulp van vier aan elkaar ge
knoopte lakens hebben ze zich naar
beneden laten zakken op een lageren
muur van ongeveer 6 M. hoogte. Daar
vandaan hebben ze zich laten afzak
ken en zijn toen buiten de gevangenis
gekomen. Dit was zeide hij, een zeer
moeilijke onderneming.
Nadat hij zijn was kwijt