Bij Scheren
pimoL
DAG-AGENDA.
Donderdag 2 Aug., 's av. kwart over
echt, Pieterskerk: 2e Zomerconcert.
De avond- nacht- en Zondagsdienst
der apotheken wordt van Maandag
Sü Juli tot en met Zondag 5 Aug. a.s.
waargenomen door de apotheek van
den heer W. Pelle, Kort Rapenburg
12, Telef. 594.
hoogleeraar Prof. Dr. C. G. van Hiel
van Amsterdam over: „Ontwapening
e-»n Christenplicht'.
In de middagvergadering las de heer
Noto Soeroto een lezing voor van Ra
den Adipati Aria Wiranatakoesoema,
regent van Bandoeng, over; „Vrede
door Gebed".
De voorzitter deelde mede, dat 450
afgevaardigden uit 11 landen aanwe
zig waren.
Dr. Edmond Privat van de Univer
siteit te Genève sprak vervolgens over
„Letter en Geest
Hij betoogde, dat het niet goed is 'n
steen te werpen op de diplomaten en
politici te Genève, die den vrede niet
kunnen verwezenlijken, daar wij de
fouten hebben te zoeken bij onszelf;
wij zijn nog zoo weinig geneigd reke
ning te houden met de gedachten van
anderen.
Na afloop der middagzitting begaf
men zich naar het Kurhaus, waar het
gemeentebestuur de congressisten ont
ving.
De burgemeester, Mr. J. A. N. Patijn,
sprak hen toe. Hij eindigde zijn rede:
Zij, die zich een wedstrijd der gods
diensten in de bestaande kerken voor
stellen tot het wegnemen der duizend
tegenstellingen van politieken en eco-
nomischen aard tusschen de volken,
bereiden zich naar mijn meening groo-
te teleurstellingen.
Maar, als ik mij niet bedrieg, is 't
niet dat, wat gij nastreeft.
In uw program zie ik een schoon
perspectief. Het is het religieuze ge
voel, dat op den bodem van elke men-
schelijke ziel ligt en dat op zijn beurt
een universeele moraal draagt, die
niet behoort aan een enkelen gods
dienst of aan een enkele kerk.
Deze moraal wil niet, kan niet wil
len, dat de menschen elkaar dooden.
Het is op haai*, dat gij een beroep doet
naar ik meen en dit beroep zal op den
duur niet vergeefsch kunnen zijn en
verdient den steun van allen, die van
goeden wille zijn.
Ik wensch u toe, dat gij uw schoon
devies hoog zult houden, opdat eens
de menschheid zich verheffe boven
de tegenstellingen, die haar verscheu-
len en opdat een toekomstig geslacht
het ideaal van den wereldvrede zich
ziet verwezenlijkt.
Ds. Hoevers, de president van dezen
congresdag, dankte den burgemeester
voor zijn woorden, waarin deze had ge
waarschuwd tegen een oppervlakkig
optimisme, dat alle moeilijheden voor
bij ziet en lichtvaardig ter zijde denkt
te schuiven.
Dit woord versterkt bij de congres
sisten hun gevoel van verantwoorde
lijkheid.
Spr. verheugde er zich over, dat het
congres samenkomt in deze schoone
stad, waar het vredespaleis gebouwd
is, het paleis, dat door velen met
wantrouwen is begroet, doch dat niet
temin een symbool is van de broeder
schap der menschheid, die eenmaal
komen zal, omdat God het wil.
OPPERRABBIJN
A. S. ONDERWIJZER.
Een bekend man onder onze Joocl-
sche landgenooten, de opperrabbijn A
S. Onderwijzer te Amsterdam, vierde
heden onder veel bewijzen van belang
stelling zijn 40-jarig jubileum als rab
bijn.
Geboren in Muiden op 24 Juli 1862.
kwam hij op 11-jarigen leeftijd te Am
sterdam, studeerde aan het Ned. Isr.
Seminarium en aan de Amsterdam-
sche Universiteit, behaalde op 19 Sept.
1886 zijn Moré-diploma, trad 1 Aug.
1888 in functie als Rabbijn der Ned.
Isr. Hoofdsynagoge te Amsterdam en
op 3 Juni 1917, na een tijdelijke waar
neming van het Opperrabbinaat teza
men met zijn toenmaligen collega J.
Vredenburg, als opperrabbijn dier
Hoofdsynagoge en van het Synagogaal
Ressort Noord Holland.
In den feilen strijd om de belangen
RECLAME.
géén Pijn en naschrijnen of stukgaan
der huid, indien men vóór het inzeepen
de baardoppervlakte inwrijft met
Doos 30, Tube 80 ct.
der arbeiders, gevoerd in de Amster-
damsche diamantindustrie tegen het
eind der vorige eeuw, stelde de Rab
bijn Onderwijzer zich partij.
In een predikatie, op het Loofhut
tenfeest ter Nieuwe Synagoge uitge
sproken, naar aanleiding van het
woord van den Prediker (5 vs. 11):
„Zoet is de slaap van den werker"
werd de stoot gegeven tot de oprich
ting der Joodsche Werklieden- en
Kantoorbedienden Vereeniging „Bet-
salel", waarbij zich tot heden diege
nen aansloten, die in het bijzonder 't
belang van de Sabbathviering propa-
geeren, maar daarnaast voor cle spe
cifieke arbeidersbelangen opkomen,
schouder aan schouder met andere
organisaties, die deze trachten te be
vorderen.
Men zal zich voorts herinneren, hoe
Rabbijn Onderwijzer voor ongeveer 15
jaar samen met Ds. H. Pierson en Ds.
G. Wisse optrad in een vergadering
tegen de prostitutie, alsmede, hoe hij
nog niet zoo lang geleden bij het be
zoek van de Koningin aan de Groote
Synagoge voor H. M. uiteenzette, wat
het bedehuis voor den Jood beteekent.
Naast zijn practischen arbeid vond
hij ook tijd voor wetenschappelijke
studie, getuige o.a. zijn verklarende
vertaling van Raschi's Pentateuch-
commentaar, waarbij tevens de tekst
nauwkeurig werd vergeleken en vast
gesteld, en welke voorzien werd van
een biographie van den beroemden
Bijbelverklaarder.
Bij de huldiging, die heden plaats
had in het Kol. Instituut te Amster
dam, heeft de burgemeester, de heer
W. de Vlugt, medegedeeld, dat H. M.
de Koningin den heer Onderwijzer be-
niemd heeft tot Ridder in de Orde van
den Ned. Leeuw.
LID VAN DE TWEEDE KAMER.
Bij besluit van den plv. voorzitter
van het Centraal Stembureau is de
heer V. H. Rutgers benoemd verklaard
tot lid van de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal, in de plaats van den
heer H. Colijn, die zijn benoeming tot
lid dier Kamer niet heeft aangenomen
STUDIE VAN HET FASCISME.
De N. R. Crt. bericht, dat oud-mi
nister Treub is toegetreden tot den
raad van toezicht van het Centre In
ternational d'Etudes sur le Fascisme
(Internationaal Centrum ter bestudee
ring van het fascisme), te Lausanne.
ALGEMEENE BOND VAN
FORENSEN.
Maandagavond is te 's Gravenhage
een gecombineerde ledenvergadering
gehouden der afdeelingen Den Haag
en Scheveningen en Wassenaar van
den Alg. Bond van Forensen, ter be
spreking van het ontwerp winter-
dienstregeling voor de treinen Scheve
ningen, Wassenaar, Rotterdam.
Het bleek, dat in het algemeen de
thans geldende dienstregeling, bij de
samenstelling waarvan door de spoor
wegen met de door de besturen der
afdeelingen naar voren gebrachte wen
schen, zooveel als in verband met het
beschikbare materiaal maar mogelijk
was, rekening was gehouden de mees
te belanghebbenden bevredigt, al wa
ren er individueele klachten.
Besloten werd, de spoorwegen te ver
zoeken de bestaande regeling te hand
haven, doch nog eens met aandrang
te vragen tusschen de treinen, die te
8.20 en te 9.12 van Scheveningen ver
trekken een directen trein Schevenin
genRotterdam in te leggen.
ENGELSCHE WAARDEERING.
In de „Times" komt een zeer waar-
deerend artikel voor over de Neder-
landsche waterwerken.
De schrijver noemt daarin twee
groote waterwerken, die Nederland op
dit oogenblik onder handen heeft:, de
droogmaking van de Zuiderzee en de
nieuwe sluis van iJmuiden, de groot
ste ingenieurswerken ter wereld.
Aan de Zuiderzee heeft het blad
Te Leeuwarden werd gisteren het Geref. Rusthuis voor Ouden van dagen of
ficieel geopend. Exterieur van het Rusthuis.
reeds vroeger een artikel gewijd; nu
neemt het de sluiswerken onder de
loupe en beschouwt dit enorme werk
in verband met de positie van Amster
dam in den internationalen handel.
ONDERWIJS
AAN SCHIPPERSKINDEREN.
Bij beschikking van den Minister
van Onderwijs, K. en W., is ingesteld
een commissie, aan welke wordt opge
dragen te overwegen of het noodzake
lijk moet worden geacht, dat ter be
vordering van het lager onderwijs
voor schippers- en krauierskinderen,
dit onderwijs als buitengewoon lager
onderwijs wordt geregeld en indien
deze vraag bevestigend wordt beant
woord, hem een ontwerp algemeenen
maatregel van bestuur tot regeling
van dit onderwijs, met kostenraming,
voor te leggen.
Aan deze commissie is de bevoegd
heid verleend, zich door deskundigen
te doen voorlichten en bepaald, dat de
commissie haar vergaderingen zal
houden te Den Haag, ter plaatse door
den voorzitter aan te wijzen.
In deze commissie zijn benoemd:
a. tot lid en voorzitter: Mr. H.
Smeenge, lid van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal, te Amsterdam;
b. tot leden: Mej. C. Frida Katz, lid
van de Tweede Kamer der Staten-Ge
neraal, te Amsterdam; L. F. Duymaer
van Twist, lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal te 's Gravenhage;
J. van der Molen Thzn., burgemeester
van de gemeente Renkum te Ooster
beek; Ed. Polak, oud-wethouder van
Amsterdam te Amsterdam; Pastoor J.
G. Kerkvliet te Rotterdam; Dr. A. van
Voorthuysen, inspecteur van het bui
tengewoon lager onderwijs te Utrecht
c. tot secretaris: J. M. Erdman,
hoofdcommies aan het Departement
van onderwijs, kunsten en wetenschap
pen.
HANDSCHRIFTEN LUCRETIUS.
Dr. M. H. A. van der Valk van Hil-
legersberg verzoekt ons opname van
het volgende:
De bekende Duitsche uitgever B. G.
Teubner te Leipzig, droeg jaren gele
den aan wijlen mijn oudsten broeder,
Dr. J. van der Valk, in leven Rector
van het Marnix Gymnasium te Rotter
dam, op een critische uitgave te be
zorgen van den Latijnschen dichter
Lucretius.
Professor Hosius uit Göttingen zond
hem voor dezen arbeid zijn buitenge
woon gewichtige aanteekeningen, door
hem gemaakt bij het bestudeeren van
tal van handschriften van Lucretius,
voornamelijk in bibliotheken in Italië
voorhanden.
Na den plotselingen dood mijns
broeders werden die belangrijke boe
ken in zijn bibliotheek niet gevonden.
Alle nasporingen bleven tot dusver
vruchteloos. Het is mogelijk, dat mijn
broeder ze uitgeleend of ergens gede
poneerd heeft.
Het zijn: twee of meer exemplaren
der uitgave 'van Bernays met hoofd-
kollaties, n.l. van vier met elkander
vergeleken handschriften; voorts een
Maandag is in tegenwoordigheid van den Directeur-generaal van de Volks
gezondheid en van den Directeur van de Ned. Kunstzijdefabriek Enkadr.
Hartogs, officieel een geheel nieuw gebouw geopend dat de heer en Mevr.
Hartogs op het terrein van de Enka te Arnhem hebben laten bouwen. Dit
gebouw, Zonlicht genaamd, is in bruikleen gegeven aan de Ver. „Kleuter
zorg", om dit te bestemmen voor een dagkoioniehuis voor kleuters, waaraan
verbonden is een opejiluchtbewvar school.
gebonden en dubble doorschoten exem
plaar van die uitgave met tezamen-
stelling van alle varianten, ook uit de
laatste Vossiani; en verschillende uit
gaven van Lucretius.
Indien iemand ze onder zijn be
rusting mocht hebben, wordt hij drin
gend verzocht daarvan kennis te ge
ven aan Dr. M. H. A. van der Valk te
Hillegersberg.
BUITENLAND.
HET ENGELSCH—FRANSCH
ONTWAPENINGSCOMPROMIS.
Een vergelijk van principleelen aard.
Naar uit Londen gemeld wordt, is het
vergelijk, tusschen Frankrijk en Groot-
Brittannië verkregen, waarvan Chamber
lain in het Lagerhuis gewag maakte, van
principieelen aard. Het brengt* de bijeen
roeping van een ontwapeningsconferentie
een stap dichter bij.
Het compromis is aan de andere voor
name zeemogendheden medegedeeld.
Men hoopt dat de formule die gevonden
is, aannemelijk is voor de voorbereidende
commissie, in welk geval het zal worden
belichaamd in haar adviezen en derhalve
de convocatie van de ontwapeningsconfe
rentie zal bespoedigen.
Vijf categorieën oorlogsschepen.
In zake het Fransch—Engelsch vloot-
compromis zegt de Parijsche „Journal":
De overeenkomst, welke in beginsel
eenige maanden geleden gesloten is, be
paalde, dat Frankrijk genoegdoening zou
krijgen voor zijn landmacht, waartegen
over het in zekere mate het^. Engelsche
standpunt nopens de vloot zou aanvaar
den.
Frankrijk zou een limiet voor de cate
gorieën aanvaarden op voorwaarde, dat
het aantal categorieën beperkt zou wor
den. Deze voorwaarden werden door het
compromis uitgestippeld.
Naar verluidt zal het aantal categorieën
vier of vijf bedragen, t.w. slagschepen,
kruisers, hulpschepen, onderzeebooten en
moederschepen voor vliegtuigen.
Nieuwe vlootconferentie in het najaar?
De woordvoerder van de regeering der
Ver. Staten gaf, bij een bespreking van de
Fransch-Engelsche overeenkomst ten aan
zien van de ontwapening ter zee, de mee
ning te kennen, dat er, voor het geval,
dat de overeenkomst voor de overige zee
mogendheden aannemelijk is, een goede
kans bestaat op bijeenroeping van een
nieuWe vlootconferentie te Genève in het
a.s. najaar.
NA DEN MOORD OP OBREGON.
Een politie-rapport.
Volgens een lijvig rapport, dat de poli
tie te Mexico aan journalisten heeft voor
gelezen, zou, naar de moordenaar zelf be
vestigt, een kloosterzuster hem op de ge
dachte van den moord op Obregon hebben
gebracht. De religieuse zou verklaard heb
ben, dat de godsdienstige toestand in
Mexico opgelost zou worden door den
dood van Obregon, van Calles en van den
patriarch der schismatiek-katholieke kerk
De moordenaar, Juan de Leon Toral is
volmaakt kalm voor de aanstaande te
rechtstelling. Hij is er zeker van naar den
hemel te gaan en denkt dat zijn slachtof
fer eveneens naar den hemel ging, want
hij was een „wezenlijk goed man". Juan
verklaarde Morones en andere leden der
arbeiderspartij volkomen onschuldig.
(Erg waarschijnlijk ziet dit politierap
port er niet uit. Het draagt eerder de spo
ren van phantasie dan van nauwgezet on
derzoek. Red.)
OPNIEUW EEN SPOORWEGONGELUK
IN BEIEREN.
14 dooden en 20 gewonden.
Een nieuw spoorwegongeluk heeft in
Beieren de gemoederen in beweging ge
bracht.
Twee treinen zijn dicht bij een station
in de buurt van München op elkaar ge-
loopen.
Volgens een bericht, dat gisteravond om
half negen bij de spoorwegdirectie te Mün
chen werd ontvangen, bedraagt het aan
tal dooden 12, dat der ernstig gewonden
eveneens 12, terwijl het aantal lichtge
wonden met 23 opgegeven wordt, doch
vermoedelijk nog wel zal stijgen.
liet rijksverkeersministerie heeft ter
stond telegrafisch aangevraagd wat de
vermoedelijke oorzaak van dit nieuwe on
geluk is en zal gemeenschappelijk met de
spoorwegcommissie een nader onderzoek
instellen.
Volgens latere berichten zijn er .veer-
Radio-Programma.
WAT ER VANAVOND TE HOOREN IS.
HUIZEN, 340.9 M.
(Na 6 uor ii.in. 1870 M.).
N. C. R. V.
5.00 Kinderuurtie onder leiding van
mievr. E. W. C. van OsPlanci-
us te Hilversum. Zang: mevr.
Ine van Soereh en haar Kin
derkoor.
V. P. R. O.
7.35 Openbare bijeenkomst van de
Conferentie „Vrede door Reli-
6ie", in de groote zaal van d_n
ierentuin in Den Haag.
HILVERSUM, 1071 M.
A. V. R. O.
6.00 Tijdsein van de A.V.R.O.-klok.
6.00 Vooravond-oonoert.
7.45 Politieberichten.
8.00 Tijdsei: 1 van de A.V.R.O.-klok.
8.15 Aansluiting Kurhaus Schevenin-
gen. Het Residentieorkest o.l.v.
eorg Schnéevoigt. Solist: Alex
ander Braïlowsky, piano.
10.30 Persberichten van Vaz Dias.
KöNIGSVV UiSTERH., 1250 M.
5.20 Concert.
7.50 Muziek en zang.
LANGENLERG, 469 Al.
6.20 Muziek.
8.35 Concert.
Daarna nieuwsberichten.
DAVENTRY, 1604 M.
5.12 April Pendarvis, liedemn.
5.20 Muziek.
5-35 Kinderuurtje.
0.20 Muziek.
6.50 Eerste algem. nieuwsbericht.
7.05 Muziek.
7.35 De grondslagen der muziek.
8.05 Militair concert.
9.20 Tweede algem. nieuwsbericht.
9.50 Berichten aan zeevarenden.
11.20 Muziek.
PARIJS, (Radio), 1750 M.
5.05 Koersen en inlichtingen.
8.20 Landbouwberichten.
8.35 Koersen en mededeelingen.
8.50 Concert.
tien dooden en 20 gewonden te betreuren.
Ten gevolge van verkeerden wisselstand
reed de stoptrein niet rechtuit, doch op
bet spoor van den goederentrein.
DE WERKLOOSHEID IN BERLIJN.
Een adres van de werkcommissle.
De werkcommissie der werkloozen van
Groot-Berlijn heeft de betreffende minis
teries een adres gezonden waarin de nood
toestand der oudere werkloozen uitvoerig
wordt geschetst.
In dit adres worden in de eerste plaats
drie eischen tot vermindering van den
dringendsten nood gesteld:
le. Instelling van een wet tot verplicht
in dienst nemen der oudere werklieden.
2e. Stichting van een fonds, waaruit den
werkloozen de middelen om zich een be
staan te verschaffen gewaarborgd worden.
3e. Uitvaardiging van een verordening,
welke den wérkloozen verzekering voor
den geheelen duur der werkloosheid waar
borgt.
HET ANTI-OORLOGSVERDRAG.
Een Italiaansche stem.
Het stilzwijgen der Italiaansche pers
over het anti-oorlogsverdrag van Kellogg
is, naar wordt gemeld, verbroken door de
„Lavoro d'Italia", waarin wordt gezegd,
dat na de onderteekening van het pact de
wereld net als te voren zal draaien! „Met
het pact van Kellogg staan we tegenover
een geweldige bluf, welke echter één
groot voordeel boven den vorigen luchtbel
van president Wilson heeft, n.l. dat hij
uiteen zal spatten zonder te worden ge
volgd door de stichting van pacifistische
wereldinstituten!"
De schrijver van het artikel acht het
eenige concrete feit in de discussies het
besluit der Ver. Staten om de Monroeleer
in speciale zones te handhaven, en dat
van Groot-Brittannië om het Britsche Rijk
instand te houden door o.a. de democra
tische eischen van het Egyptische volk
te weigeren. En hij zegt dat er thanB in
den Senaat te Washington dezelfde oppo
sitie tegen het pact van Kellogg bestaat
als destijds tegen het voorstel van Wilson.
FORD'S WSTE VERJAARDAG.
De eerste „blllionalr".
Ford is Maandag 65 jaar geworden. Hij
vierde den feestdag in zijn woonplaats te
Detroit, waar hij te zijnen huize voorzat
aan een familiemaaltijd. Natuurlijk ont
ving hij de journalisten en gaf hun lessen
in levenswijsheid. Zijn eigen uitstekende
gezondheid b.v. schreef hij toe aan een
werkzaam leven, en zijn onthouding op
het gebied van koffie, sterken drank en
tabak.
Ford wordt in* de Ver. Staten dikwijls
de eerste billionair van de wereld ge
noemd. Maar de Amerikanen verstaan on
der „een billioen" wat wij „een milliard"
noemen. Zij bedoelen dat Ford de eerste
(dollar)-milliardair was.
TROYZKI.
Hij weigert zich te onderwerpen.
Naar uit Riga wordt gemeld, is Trotzkl
naar Moskou ontboden om weer in de
communistische partij te worden opge
nomen.
Trotzki weigerde echter een verklaring,
dat hij zich zou onderwerpen, te onder-
teekenen.
KORTE BERICHTEN.
Heden zou de nieuwe Joego-Slavisoh.»
premier in de skoeptsjina zijn regeerings-
verklaring voorlezen. Naar verluidt wii
tegelijkertijd te Agram, in de historiscn
zittingszaal van den Kroatischen Land
dag, de oppositie vergaderen.
JA fiPgjlMUl fcMB» xuicbillende