CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN Oil nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Belangrijkste nieuws in dit Nummer. 9<fc JAARGANG WOENSDAG 25 JULI 1928 NUMMER 2496 COURANT ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal. i 2.50 Per week I 0.19 Franco per post per kwartaal 1 2.90 Bureau: Hooigracht 35 Leiden fiïÊÈjz Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 pTgojW Aangesloten op het Streeknet Lisse ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 22l/> cent Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief Bij contract belangrijke reductie Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden da- gelijks geplaatst ad. 40 eents Het ontwerp van 1578. De Nieuwe Rotterdamsche Courant herinnerde er dezer dagen aan, dat t op 22 Juli j.l. 250 jaar geleden was, dat Aartshertog Matthias het door Prins Willem I opgestelde ontwerp, dat bedoelde volledige vrijheid van godsdienst te waarborgen, te Antwer pen heeft geteekend. Helaas is dit ontwerp alleen te Ant werpen afgekondigd en is van die af kondiging in andere gewesten nooit iets gekomen, zoodat het alleen voor Antwerpen heeft gegolden en slechts historische beteekenis heeft gekregen. De groote beteekenis van dit ont werp is nooit gevoeld geworden. Toen bij het herstel van Neerland's Onafhankelijkheid gepoogd werd, een grondslag te leggen, die daarmede overeenstemde, heeft men toch niet zoo diep gepeild als Prins Willem I deed, toen hij aan zijn ontwerp dezen grondslag gaf: „dat elck aengaende de voorge schreven religiën vrij ende vranck mach blijven so hij voor Godt verant woorden moet, in sulcker manieren, dat den eenen den anderen niet en sal moghen storen, maer Godt dienen na het verstandt, dat hem inghegeven is". De Prins, die beter dan Datheen en do andere kopstukken van dien tijd, de belangen van geheel het land zag, heeft gevoeld, dat het heerschen over de consciëntie aan de Overheid niet toekomt. Wil de Staat krachtige burgers, dan moet hij vrije burgers kweeken. Maar dan een vrijheid, die zich ge bonden weet aan de Wet Gods, Die Wet der gerechtigheid en rechtvaar digheid moet de Overheid handhaven. Niet als de Ultra-Gereformeerden, waarvan o.a. Datheen de representant was, die er zich op beriep, nooit in de Schrift of in de Kerkgeschiedenis te hebben gelezen, dat eenig Christelijk Potentaat de openbaar uitgeroeide af goderij ooit weer had opgericht en die betwijfelde, dat zoo iets met goede consciëntie geschieden kon. Dat is geen rechtvaardigheid, want dan dwingt men de zielen tot een be lijdenis, die niet leeft. Daarmee ver draait men het recht. Nu willen wij over de tijdgenooten van Prins Willem van Oranje niet te hard oordeelen, maar met Reitsma in zijn „Geschiedenis der Hervorming" bedenken, dat, zooals hij het uitdrukt: „De edele bedoelingen van dezen vorst afstuitten op den harden, on- buigzamen geest des tijds en der men- schen. Een godsdienstige tolerantie, die elk geloof als het hoogste goed, ook van andersdenkenden leert eer- biedigèn, kon kwalijk verwacht wor den van hen, die nog met verbeten woede of bittere smart rouw droegen over tal van landgenooten, vrienden, beminde bloedverwanten, meedoogen- loos omgebracht in dien verschrikke lijk en tijd". Inderdaad, van de Watergeuzen, die de litteekens van de mishandeling om droegen en beroofd waren van hun dierbaren, van die was geen zacht- oordeel te verwachten. Maar de geschiedenis heeft ons ge leerd, dat geloofsvrijheid alleen tieren kan op den akker, geploegd door ge rechtigheid en rechtvaardige behan deling van ieder- medemensch, boven al van de vrijheid voor de Kerk, die een eigen plaats opvordert. Daarom moet nu de beteekenis van den strijd onzer vaderen, de beteekenis van het ontwerp van Oranje, beter verstaan worden. Helaas, dat onze tijd nog personen levert, die in exclusivisme Datheen schier overtreffen. En dat onder den zelfden vromen schijn als deze Zuid- Nederlandsche Hervormer aannam. STADSNIEUWS. Dr. P. A. A. BOESER. Dr. P. A. A. Boeser, lector in de E- gyptologie aan de Universiteit alhier, oud-onderdirecteur van het Rijks Mu seum voor Oudheden, de grondlegger van de studie in de Egyptologie hier te lande, wordt morgen, Donderdag, 70 jaar. Met het oog hierop heeft zich uit 1c vele vrienden, oud-leerlingen en leerlingen van Dr. Boeser een commis sie gevormd, bestaande uit Prof. Dr H. P. Blok, Oegstgeest; Prof. Dr. D. Cohen, Amsterdam; Prof. Dr. F. M Th. BÖbl, Leiden; Prof. Dr. G. van der Leeuw, Groningen; Prof. Dr. G. J. Thierry, Leiden; en Prof. Dr. J. de Zwaan, Groningen, teneinde Dr. Boe ser te huldigen, voor hetgeen hij voor de bevordering van de studie der E- gyptologie gedaan heeft. Dr. Pieter Adriaan Aart Boeser werd 26 Juli 1853 te Schellinkhout geboren, waar zijn vader Ned. Herv. predikant was. Hij bezocht daar de lagere school Na het overlijden van zijn vader in 1869 vertrok diens gezin naar Leiden, waar Dr. Boeser de lagere school van den heer Japikse bezocht en vervol gens het gymnasium, waarvan gedu rende zijn eerste leerjaren Dr. Surin- gar, later Dr. Van der Mey rector was. Na met goed gevolg het eindexamen te hebben gedaan, werd hij den eersten October 1878 aan de Leidsche Univer siteit als student in de nieuwe lette ren ingeschreven, waar hij denl2den Juni 1889 werd bevorderd tot doctor in de letteren en wijsbegeerte op een proefschrift getiteld: Leven en werken van Margaretha Jacoba de Neufville" Onder leiding van den toenmaligen directeur van het Rijksmuseum voor Oudheden alhier, de heer W. Pleyte, legde hij zich nadien toe op de beoefe ning van het Egyptisch, om daarna nog geruimen tijd onder leiding van Prof. Erman te Berlijn en van Prof. Steindorff te Leipzig zijn studie in de Egyptologie voort te zetten, waarvoor toentertijd in ons land geen gelegen heid bestond. In '92 werd hij benoemd tot conser vator aan het Rijksmuseum voor Oud heden voor de Egyptische verzame ling, waar de grondslog reeds be stond in de 17de eeuw, doch welke be langrijk werd uitgebreid door aan koop van de collecties De l'Escluse in 1826. Maria Cimba in 1827, en D'Anas- tasie in 1828. Onder zijn conservatorschap, name lijk in 1902, werd deze verzameling verrijkt met de schenking der beroem de Mastaba-kapel, van AcheLHetep- Her, door Mr. A. E. H. Goekoop. In dit jaar werd Dr. Boeser toegela ten als privaat-docent in de Egyptolo gie aan de Leidsche Universiteit, wat hij bleef tot 1910, toen hij benoemd werd tot lector. Hij aanvaardde dit ambt den 13den Aprii 1910, met een rede over: „De E- gyptologie en haar samenhang met andere wetenschappen". Hij was de eerste, die in ons land een leerstoel in de Egyptologie bezette Inmiddels, in 1904, was hij benoemd tot onderdirecteur van voormeld mu seum, meer speciaal belast met de zorg voor de Egyptische afdeeling. Na Pleyte's dood heeft hij de Egyp tische monumenten in historische volgorde ingedeeld en gerangschikt. Zijn belangrijkste werk ligt in den eersten geïllustreerden catalogus van de Egyptische verzameling, en verder voornamelijk op het gebied van het Demotisch en het Koptisch. Wat het Demotisch betreft vooral door zijn „Transkription und Ueber- setzung des Papyrus Insinger" in de Oudheidkundige Mededeelingen van 't Rijks Museum van Oudheden (1922). Van Dr. Boeser kan zonder overdrij ving worden gezegd, dat hij een der weinige Egyptologen is, die in het De motisch thuis is, zooals uit zijn zoo even genoemd werk blijkt, hetwelk een der moeilijkste Demotische teks ten is. Zijn voornaamste werk heeft groo- tendeels gelegen op het gebied van de philologie, hetgeen vooral op zijn col leges tot uiting kwam, die voorname lijk philologisch waren. Wte het Koptisch betreft, trokken zijn colleges ook vele a.s. theologen, die de beoefening hiervan voor hun studie noodig achtten. Van de werken, die van zijn hand in den loop der jaren het licht hebben ge zien, vallen, behalve de door hem ge publiceerde teksten en afbeeldingen van mummiekisten te noemen: „Ma nuscripts Coptes du Musée des Pays Bas a Leyde"; „Catalogue du Musée d'Antiquité's (Antiquité's Coptes)", Lei den 1900; een catalogus van de in his torische volgorde gerangschikte mo numenten (1907); voorts een uitgave in lichtdruk van de Egyptische verza meling (sedert 1905) en verschillende kleinere artikelen in het „Zeitschrift für Aegyptologie". Ook verscheen van zijn hand: „De godsdienst van het oude Egypte", in de serie: „Groote Godsdiensten", Baarn. Aan de organisatie van de Egypti sche verzameling, nada+ het museum van Oudheden van de Breestraat naar bet Rapenburg was overgebracht, heelt hij een belangrijk aandeel gehad. Wegens het hereiken van den 05- iorigen leeftijd is hem vijf jaar gele den eervol ontslag verleend als onder directeur van het museum. Wegens het bereiken van den 70- jarigen leeftijd is hem, ingevolge do F. O.-wet, thans ook eervol ontslag als lector verleend, met ingang van den nieuwen academischen cursus. De colleges zijn thans echter wegens de vacanties geëindigd en daarmede prac- tisch ook zijn lectoraat. Vele vrienden heeft dr. Boeser zich wegens zijn beminnelijk en beschei den karakter weten te verwerven. Het zal dezen eenvoudigen, doch in alle opzichten hoogstaanden geleerde on getwijfeld een genoegdoening zijn, dat zijn vrienden, oud-leerlingen en leerlingen hem op dezen dag, zij deze dag ook tevens de dag, waarop hij zich officieel uit de wetenschap moet te- j'ugtrekken, uiting hebben willen ge ven aan de bewondering en de sympa thie, die zij voor hem, hun leermees ter, koesteren. Dr. Boeser is het geweest, die in ons land de eerste school gevormd heeft voor de studie in de Egyptologie. ARMENRAAD. Met ingang van Donderdag 26 Juli 1928 wordt het kantoor van den Ar- rrenrr.ad verplaatst van Rapenburg naar Lammermarkt 67, hoe.^ Mare. De kantoren van het Burgerlijk Armbestuur en den Armenraad zijn ttans, hoewel van elkander geschei den, in één gebouw ondergebracht. PORTRET VAN MGR. ENGENENT. Het centraal bureau van de K. S. A. te Leiden heeft den kunstschilder Ant. Molkenboer opgedragen het portret van den nieuwen bisscl op van Haar lem, mgr. Aengenent, te schilderen. Van deze beeltenis zal een kunstrepro ductie in kleuren worden uitgegeven, die begin Augustus zal verschijnen, technisch verzorgd door „Ars Catlm- lica" te Leiden. PRIVAAT DOCENT. Bij beschikking van den Minister van Onderwijs, Kunsten en Weten schappen is dr. N. B. Tenhaeff, te s-Gravenhage, tot wederopzeggens toegelaten als privaat-docent in de fa culteit der letteren en wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit alhier, om on derwijs te geven in de hulpweten schappen der geschiedenis. HET ACADEMIEGEBOUW. Sedert eenige dagen is men bezig met een belangrijke inwendige ver bouwing van het academiegebouw aan het Rapenburg. O.m. zal in het benedengedeelte een afzonderlijke lo- caliteit voor de afdeeling comptabili teit verrijzen. KLINIEK VOOR MISVORMDEN. Bij de eerste steenlegging morgen middag van de kliniek voor misvorm den aan de Lijsterstraat zal mr. L. I.ietaert Peerbolte, directeur-generaal van de Volksgezondheid, het woord voeren. ONREGELMATIGHEDEN. Bij de studentensociëteit Minerva zijn onregelmatigheden aan het licht gekomen, welke eenige duizenden gul dens beloopen. In verband hiermede is aan, den directeur J. K. ontslag verleend. ERNSTIG ONGELUK. Hedenmorgen te omstreeks half 10 heeft in de garage van den heer P. Devilee aan de Heerenstraat een ern stig ongeluk plaats gehad. Diens 20-jarige broer, de heer P. P. Bevilee, was bezig oen automobiel band op te pompen, toen plotseling door onbekende oorzaak de velgring wegschoot en met den opstaanden kant den heer D. in het voorhoofd bo ven de beide oogen raakte, waar hij een diepe wond veroorzaakte. Een tragische bijzonderheid was, dat de ziekenauto van Dieben, die wel dra arriveerde, door den vader van dtn heer Devilee bestuurd werd. Het bleek, dat de heer Devilee er zeer ernstig aan toe was. Hij is naar het St. Elisabeths-ziekenhuis vervoerd Vanmiddag was zijn toes land rede lijk. BEGRAFENIS PIM VAN DER KWAST Hedenmorgen werd onder groote be langstelling op de begraafplaats Phijnhof aan den Haagschen Schouw ter aarde besteld het stoffelijk over schot van den 11-jarigen Pim van der Kwast, die j.l. Maandagmorgen in het Rijn- en Schiekanaal ten gevolge van het omslaan eener cano het leven ver- lc or. De kist was bedekt met een viertal kransen, waaronder er zich een be vond van zijn schoolkameraadjes en van zijn vriendjes. Nadat de kist in de groeve was ne- r'( rgelaten. trad naar voren de heer Huibregtsen, Hoofd der School aan de IIeerenstraat, waar de overledene had school gegaan. Spr ving aan, met in de eerste plaats te herinneren aan het nroeve feit, dat zich heeft afgespeeld op den eersten dag der vacantieweek. Spr. richtte zich daarna tot den diep bedroefden vader, die thans aan het graf van zijn geliefden zoon staat. Spr. sprak woorden van troost tot hem en tot de verdere familieleden. Spr. getuigt hier aan deze plaats dat de dood op deze wijze veel ontneemt aan de diep bedroefde ouders. God trooste U en de Uwen, waarde vriend v. d. Kwast. Spr. riep den overledene een „rust zacht" toe. Als tweede spreker trad naar vo ren de heer, Ch. L. Waldkötter, voor zitter der Ouder-commissie der school aan de Heerenstraat, die namens de ouders der overige leerlingen dier school eenige woorden van afscheid richtte tot den vroeg ontslapene. Onder de aanwezigen waren vele schoolvriendjes en oud-schoolvriend jes aanwezig. Door velen werden le vende bloemen in het graf gestrooid, waarna de vader diep ontroerd nog eenige woorden sprak tot zijn ontsla pen zoon, hetgeen op allen een diepen indruk maakte. Hij dankte allen voor de vele belang stelling, betoond gedurende de laatste dagen. Diep onder den indruk verlieten allen den doodenakker. POLOWEDSTRIJD. Gisteravond had in de Zweminrich ting de Zijl een vriendschappelijke pclowedstrijd plaats tusschen de Zijl I en Zian I. De Zijl verloor met 63, de vorige stand was 30. Van het Pensionaat „St. Louis" te Amersfoort zijn geslaagd voor het Mercurius-examen in Boekhouden: G. Meyers en W. Walenkamp, beiden al hier. Geslaagd is voor het Mercurius- diploma Engelsche Handelscorrespon dentie, de heer E. Kwaadgras, alhier, leerling van Mej. Zaalberg. BURGERLIJKE STAND. Geboren: Pryna, dv. G. Slootweg en J. Velt- huijzen Johannes, zv. G. Teijn en M. Velthuijsen Suzanna, dv. A. v. den Bos en M. Siera Jacoba Maria, dv. W. Zitman en M. Laterveer Ge rard Karei, zv. G. K. Boon en A. M. v. d. Knoop Gatharina, dv. J. Ver- duijn en H. Akerboom Johannes Jacobus, zv. J. J. Stikvoort en J. F. W. Galjaard Jan Willem, zv. W. Hoo- gendoorn en A. Zaal Pieternella, dv. P. van der Reijden en J. G. de Hingst Susanna Sophia, dv. P. van Tongeren en S. Springer Arie, zv. H. van der Hoogt en M. C. v. d. Vel den Johanna Hendrika, dv. P. de Wekker en M. B. Sweris Hendrik, zv. C. Boot en G. Brugman Piet, zv. D. Bijland en A. Adema Johan nes, zv. J. Kloos en G. Leugering Flora Elize, dv. J. J. de Wit en M. E. van Egmond Maria Adriana, dv. W. v. d. Klaauw en J. M, Fisser Hen- urik, zv. W. H. Philippo en J. F. Zirk- zee Theodora Geertruida, dv. J. H. H. Schoof en T. G. Burger Elisabeth, dv. P. Zwetsloot en J. C. Bavelaar Ghristina Wilhelmina, dv. K. Mokken- storm en E. M. Mugge Johannes Iranciscus, zy. W. Breedeveld en M. M. A. Marechal Petrus Jacobus, zv. L Develing en C. C. Pracht Jan Hendrik, zv. J. H. Prevoo en E. M. L. Wilshaus Maria Corna. Thera., dv. A. B. v. d. Reep en D. C. van Sonde ren Maria Wilhelmina, dv. F. Cor- ba en M. W. de Koning Petronella, dv. J. van Dam en M. J. Pieters. Gehuwd: J. B. v. d. Klaauw, jm en I. M. W. Stikkelman, jd Th. H. Juffermans, jm en M. v. d. Linden, jd C. L. van Meurs, jm en M. Lancel, jd J. do la Rie, jm en J. Hensing, jd A. J. Lind, jm en M. Mulder, jd H. Verbiest, jm en P. G. Pauw, jd H. Flippo, jm en J. M. Straathof, jd J. v. d. Laan, jm en J. A. Zuijl, jd H. Puijster, jm en A. v. d. Berg, jd J. Voogd, jm en 3'. D. M. Visser, jd. Overleden; J. Pardon, m, 33 j J. A. Goddijn, m, 54 j P. A. van Dijk, z, 24 j C. Terhorst, d, 52 j M. M. v. d. Hoeven Huber, vr, 41 j J. v. d. Boek Ouwerkerk, vr, 36 j Th. H. van Noort, z, 39 j P. Tegelaar, z, 5 j C. BrittijnPoeliejoe, wed, 76 j S Klinkhamerv. Heijningen, vr, 67 j M. J. Markv. d. Walle, vr, 64 j A. HoogervegtOssevoort, vr, 67 j J. Plu, m, 70 j W. A. v. d. Kwast, z 11 j J. W. Witteman, z, 10 j K. Engelenburg, m, 51 j J. W. Boomv. Caspel, vr. 50 j. BINNENLAND. COLIJN NIET NAAR DE T'.VEEDE KAMER. Naar wij vernemen heeft de heer Colijn gisteren aan het Centraal Stem- Binnenland. Vliegtuig-onr val op Waalhaven; één doode en vier gewonden. De nationale veetentoonstelling te 's Gravenhage geopend. De heer Colijn neemt de benoeming tot lid der Tweede Kamer niet aan. Mgr. Aengenent tot bisschop gewijd. De Synode der Chr. Geref. Kerb aangevangen. Rotterdam viert zijn zesde eeuw feest Buitenland Een Lithansche ncLa aan den Vol kenbond over de Poolsche manoeuvres aan de grenzen. De zetel van het I.V.V. blijft tot het volgend congres te Amsterdam. Brand in een warenhuis te Karls ruhe. Werkloosheidsdebat in het Britsche Lagerhuis. De Belgische Senaat heeft het voor" stel tot stopzetting der werken van de directe spoorwegverbinding Noord Zuid te Brussel verworpen. bureau in Den Haag officieel doen we ten, dat hij voor de benoeming tot lid van de Tweede Kamer bedankt. De heer Colijn heeft evenwel weder om den wensch te kennen gegeven, om bij het latei;- openvallen van een plaats in de Kamer geacht te worden voor te komen op de lijst van candi dates waarop hij gekozen is. EEN VERSTANDIG BESLUIT. Onze A.-R. Rotterdammer schrijft: De Olympische spelen hebben som mige dagbladuitgevers in de meening gebracht, dat zij toch vooral op Zon dag reeds het publiek den uitslag heb- bij mee te deelen van de op dien dag gespeelde wedstrijden. Geen dag en geen uur zou het publiek kunnen wachten. In Amsterdam haalde een dagblad het technisch bravourstukje uit het publiek, hetwelk zich van het Stadion stadswaarts begaf, bij het trameind punt met den gedrukten uitslag te verrassen. En toen werd de een natuurlijk door den ander opgejaagd. Ook in an dere groote steden werden des Zon dagsavonds „versche" bladen uitge deeld of verkocht. 't Was te zien, dat dit spelletje Öe eerstkomende Zondagen zou worden herhaald. Gelukkig heeft de Centrale Commis sie, het arbeidsparlement in de typo grafie, hier een stokje voor gestoken. Zij heeft aan patroons en werklie den meegedeeld, dat alle verzoeken om extra Zondagsedities der sportbe richten uit te geven door haar onher roepelijk zullen worden geweigerd. Zij voegt daaraan toe te mogen veronder stellen, dat de Arbeidsinspectie in de ze geheel dezelfde gedragslijn volgt. Dit wijze besluit heeft ineens een eind gemaakt aan den dollen wedloop. De Zondagsrust behoeft in het ge jaagde dagbladenbedrijf niet nog ver der afgebrokkeld te worden. Tot zoover De Rotterdammer. Zouden wij ook niet de hand in eigen boezem steken? Hoeveel Maan dagnummers van Chr. dagbladen too- nen ons niet den Zondagsarbeid van de redactieó. Zetters en drukkers Zon dags werken dat is verkeerd. Accoord Maar mogen de redacties het dan wel? DE OPENING DER OLYMPISCHE SPELEN. Prins Hendrik zal zich Zaterdag, ttgen het uur van de door hem in op dracht van de Koningin te openen Olympische Spelen van het Koninklijk Paleis in de hoofdstad naar het Sta dion begeven in een a-la-Deaumont, dus met vier paarden bespannen gala calèche, waarin mede zal plaats ne men vice-admiraal Bauduin, adjudant generaal van de Koningin en chef van Hr. Ms. Militaire Huis, die aan den Prins bij deze gelegenheid is toege voegd. Aan dit galarijtuig zal voorafgaan een met twee paarden bespannen hof rij tuig, warm zal gezeten zijn de kamerheer-ceremoniemeester der Ko ningin, baron Van Hardenbroek van Lockhorst. Achter het galarijtuig zul- Itn in een hofrijtuig volgen de beide adjudanten van den Prins, majoor jhr. I.aman Trip en luitenant ter zee le kl. Termytelen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1