Slapeloosheid Aan het einde der Week Deze week zijn de berichten over de reddingspogingen van de Italia elkan der met een verrassende snelheid op gevolgd, en thans, terwijl we dit schrij ven, staat het vast, dat twee leden van de Malmgren-groep en alle leden van de Viglieri-groep zijn gered. Over het lot van Malmgren zelf verkeerd men volgens de laatste berichten nog in het onzekere. Hij heeft zich van zijn kameraden afgescheiden en se dert dien tijd heeft men niets van hem gezien of gehoord. Kapitein Sora en de Nederlander Sjef van Dongen, die met honden sleden ter redding zijn uitgetogen, waren ook sedert eenige dagen spoor loos verdkenen, maar gelukkig zijn ook zij weder opgemerkt en heeft men hoop hen spoedig te kurnen redden. (Dit is intusschen geschied. Red. N. L. Crt.). Bij al deze berichten heeft de gehee- 1-i wereld een zucht van verlichting geslaakt en is er thans inderdaad re den om dankbaar te zijn. Echter over verschillende menschenlevens tast men nog in de onzekerheid en van sommigen is het lot reeds beslist, zoo dat er wat betreft de Nobile-expeditie nooit reden tot juichen zal zijn, maar de tocht van de „Italia" steeds een donkere bladzijde zal zijn, in de ge schiedenis van het Poolonderzoek. Het staat niet aan ons de expeditie te veroordeelen. maar toch rijst de vraag of over 't algemeen de mensoh niet meent meer te kunnen, dan hij werkelijk kan en of het niet voor een groot gedeelte der menschen hoog moed geweest is, die hier verschillen ende liefhebbende en geliefde men schen roekeloos in den dood gejaagd heeft. Behalve het betrekkelijk verblijden de- nieuws over de Italia-expeditie, bereikten ons uit het buitenland ook de rampspoedige berichten over het vergaan van de Angamos, een Chi- leensch vaartuig, Avaarbij ruim 200 menschenlevens zijn te betreuren en de berichten over de hittegolven op verscheidene plaatsen voornamelijk in Amerika, die ook vele slachtoffers hebben gevraagd. Uit de buitenlandsche politiek valt vooral op dat de conferentie-Colijn te Genève deze week gesleten is en als gunstig resultaat heeft gehad dat* de conventie tot afschaffing van de in- en uitvoerverboden en de protocollen in zake afschaffing van de uitvoerverbo den van huiden en beenderen door respectievelijk 26 en 16 staten zijn ge- teekend. Colijn zeide zelf van meening te zijn dat de veel becritiseerde geest van Genève zijn vruchtbaarheid heeft be wezen door pmctische ervaring en gezond verstand. Wat betreft het Kellogg-pact heeft Chamberlain in het Lagerhuis ver klaard. dat hij hoopt het Britsche ant woord hierop naar Washington te kunnen zenden voor het sluiten der parlementaire sessie. Het Duitsche antWoord is aan den Amerikaanschen gezant ter hand gesteld en zal dezer dagen worden gepubliceerd, terwijl de Fransche ministeraad zijn goedkeu ring heeft gehecht aan de antwoord nota die Briand voornemens is naar Washington te zenden. In Spanje is een revolutionair com plot ontdekt. Dit complot zou vertak kingen hebben OAre het geheele schier eiland en onder de syndicalistische en communistische elementen zijn hon derden arrestaties gedaan. Men schijnt in het land aan de golf van Biskaye rog steeds op een vulkaan te leven. Elk oogenblik is de een of andere uit barsting te verwachten, z Wat betreft de crisis in Joego-Slavië heeft thans de koning aan den voor- maligen minister van oordlog, Hads- jits, opgedragen de vorming van een neutrale regeering, waarin alle deelen waaruit het Joego-Slavische rijk be staat, vertegenwoordigd worden. Het is te hopen dat hiermede de crisis aan een einde komt. De week in het binnenland ken merkt zich niet door bijzonder belang rijke gebeurtenissen. In verband met het Internationaal Astronomisch Con gres heeft plaats gehad de plechtige bevordering tot doctor honoris causa in de wis- en natuurkunde van prof. II. A. Deslandres, directeur van het Observatorium te Parijs en van prof. Küstner van de Sterrewacht te Bonn, twee wereldberoemde menschen, die de doctorsbul ten volle verdiend heb ben. Het is waar wat prof. De Sitter zei, dat op de Leidsche UniA'ersiteit door deze hoogste onderscheiding, die zij te vergeven heeft, iets van de roem van de beide eere-doctoren afstralen zal. Tenslotte herinneren we nog aan het overlijden van dr. J. Wytema, burge meester van Rotterdam. Zijn leven in de Maasstad is moeilijk geweest, schier onoverkomelijk moeilijk, voor al ook omdat 'n zoo ongewoon-bekwa rn e man als mr. Zimmerman zijn voorganger was. Slechts vijf korte ja ren is hij geweest de eerste burger van Rotterdam en die jaren hebben hem zware physieke eischen gesteld. Thans heeft de dood een einde gemaakt aan dit zoo werkzame leven zooals de dood aan alle levens een einde maakt, ook aan die van de sterken en grooten de zer wereld. Nadat we het vorenstaande al ge schreven hadden bereikten ons de treurige berichten over ^e mijnramp in Limburg. Bleef ons land wonderlijk gespaard voor de ernstige mijnonge lukken, die elders voorkwamen, thans heeft de onploffing van Vrijdagmiddag eep -10-tal menschenlevens geëischt. De dood wenkt ie_der uur. STATEN-GENERAAL. EERSTE KAMER. (Vergadering van gisteren). De Eerste Kamer had voor gisteren nog een agenda van 22 wetsontwerpen, die nog net voor het reces moesten worden afgedaan. Eerste daarvan was Besmettelijke ziekten. Bij de behandeling van dit wetsont werp zegt Mevr. POTHUIS-SMIT (S. D.), dat na de plotselinge wijzigingen op het laatste oogenblik en op over rompelende wijze, zonder eenige voor bereiding, in de Tweede Kamer in het ontwerp aangebracht, dit thans on aannemelijk is voor spreeksters frac tie. Deze wijziging betreft de vrijstel ling van vaccinatie wegens gemoeds bezwaren. Gemoedsbezwaren wenschen de so ciaal democraten te eerbiedigen, maar niet waar het betreft het in het ge vaar brengen van de volksgezondheid. De heer v. EMBDEN (V. D.) ver- verklaart eveneens tegen te zullen stemmen op soortgelijke bezwaren als de vorige spreekster. Bovendien acht spr. ernstige critiek mogelijk op de redactie van de art. 35 en 36, die op een cacografie lijken. De minister van Arbeid, H en. N., de heer SLOTEMAKER DE BRUINE, zegt, dat het niet op zijn weg ligt zich uit te spreken over de wijze, waarop de Tweede Kamer het ontwerp be handelde. De vrijheid van geweten is in ons land een zoo gewaardeerd goed dat zij alleen mag worden aangetast in het uiterste geval. De kring, waar over het gaat is zeer klein. Het gaat alleen om hen, die op grond van gods dienstige overtuiging de inenting niet geoorloofd achten. Dit aantal is in ons land zeer gering. Het ontwerp geeft aan de regeering een veel belangrijker invloed bij de bestrijding der besmettelijke ziekten dan zij tot nu toe had. Het is in het belang der volksgezondheid, dat de Kamer zich vereenigd met dit ont werp. De heer POLAK (S. D.) meent, dat men over het algemeen geen geeste lijken dwang mag opleggen en dus ge moedsbezwaren gerespecteerd moer ten worden, tenzij die erkenning ge vaar voor anderen oplevert. Dit is hier het geval. De kring van bezwaar den mag klein, zijn, deze kring kan een groot gevaar opleveren voor onze heele bevolking. Er zijn menschen, die gemoedsbezwaren hebben tegen het betalen van belasting. Komt men daaraan ook tegemoet? De MINISTER repliceert. De heer DOBBELMAN (R. K.) zal tegen stemmen, omdat, hij meent, dat op andere wijze aan de gemoedsbe zwaren moet worden tegemoet geko men. Het wetsontwerp wordt aangenomen met 18 tegen 14 stemmen. Tegen: links en de heeren Dobbel- man en Fransen, beiden R. K. Intellectueele toenadering met België. Bij dit ontwerp zegt de heer BRIëT (A. R.), dat de intellectueele toenade ring tusschen de verschillende lan den \ran groote beteekenis is. Is dit verdrag met België noodzakelijk en wenschelijk? Een nationale cultuur bestaat in België niet. België bestaat uit twee deelen ieder met eigen cul tuur en eigen taal. Nu is het verdrag aangeboden in de Fransche taal, door België met het doel in Nederland de Fransche cultuur ingang te doen vin den. Men behoeft geen fijnen politie- ken neus te hebben om dit doel van het verdrag te bespeuren. Nederland heeft aan die cultuur geen behoefte. De beide deelen van België beoogen niet hetzelfde met dit verdrag en zoo worden wij dps in died strijd betrok ken. Nu reeds worden verschillende kwesties opgeworpen. Ook andereD landen heeft België een dusdanig ver drag aangeboden doch die zijn er niet op ingegaan. Het verdrag zal verwij dering brengen inplaats van Arriend- schap. De Minister van Onderwijs, Mr. WASZINK, betoogt, dat de opvating van den heer Briët geheel nieuw is. Spr. gelooft niet, dat de bedoeling van het tractaat die is, welke de heer Briët er achter zoekt. België wendde zich immers tot talrijke andere lan den ook. Indien in België geen taal vraagstuk bestond, zou dit verdrag in het geheel geen moeilijkheden ople veren. Moet Nederland hier een nihi listisch standpunt innemen? Het standpunt van den heer Briët zou spr. noodlottig worden. Het huidige trac taat is een noodzakelijke aanvulling van het Belgisch-Fransche tractaat. Het initiatief van België acht spr. een daad van wijs beleid. Het trac taat is wel degelijk in het belang van Nederland. Het ontwerp wordt aangenomen z. h. st. Petroleum-ontwerpen. De ontwerpen wordeïi z. h. st. aan genomen, nadat de heeren v. Embden, en Wibaut namens hun fracties heb ben verklaard, dat zij tegen zijn. Indeeling Zuiderzeegebied. Bij dit ontwerp dringt de" heer SMEENGE (V. B.) er op aan, dat men gereed zal zijn met de indeeling, als de drooglegging gereed is. Minister KAN zal overleg plegen met den Minister van Waterstaat. Het ontwerp Avordt aangenomen z. h. st. Handel in wapenen. Bij dit ontwerp betoogt Mevr. POT HUIS-SMIT (S. D.) dat dit ontwerp 'n kleine stap beteekent in de goede richting. Het wil spr. voorkomen, dat de Nederlandsche regeering in dit op zicht meer kan doen. De heer v. EMBDEN (V. D.) zegt, dat de wapenhandelaars geldelijk be lang hebben bij de krijgstoerusting. De materieele belangen worden voor dit wetsontwerp weggenomen. Echter wordt geen bekrachtiging gevraagd van een verdrag, betreffen de de chemische en bacteriologische oorlogvoering. Niet, dat spr. persoon lijk aan zulk een conventie veel waar de hecht, doch er zijn particulieren, die gevaarlijke stoffen vervaardigen, gelijk aan die, welke in den oorlog ge bruikt worden. De regeering hecht echter wel waarde aan reglementee ring van de krijgstoerusting. Daarom begrijpt spr. niet, waarom de regee ring niet is gekomen met het tweede deel vain het tractaat, betreffende de chemische strijdmiddelen. Het gas- wapen, zegt de regeering, is niet in humaner dan de ainderè wapenen dit zijn. Toch zegt de regeériiig, dat gas sen, voor actieve doeleinden niet wor den aangemaakt. Waarom dan niet? Spr. is echter van meening, dat, in dien men éénmaal gas tot zijn beschik king heeft, het evengoed gebruikt zal worden voor offensieve doeleinden. Na de pauze is het woord aan den Minister van Oorlog, den heer LAM- BOOY, bij afwezigheid van den Minis ter van Buitenlandsche Zaken. Deze zegt, dat ook naar zijn mee ning de Nederlandsche regeering in Genève een belangrijke rol moet spe len. Waar dat ook kan, springt zij in de bres. De wensch van Mevr. Pothuis-Smit, dat Nederland te Genève actiever op treden moet, is geheel misplaatst. Welke oorlogsmethode de minst hu mane is, behoeft niet te worden uit gezocht. Dat is nutteloos. Op beide manieren van oorlogvoering moet de regeering zich blijven voorbereiden. Waar men echter alle moeite doet, den gasoorlog afgeschaft te krijgen, is het logisch, dat de regeering zich geen actieve middelen aanschaft, als zij er maar eenigszins aan kan ontkomen. RECLAME tengevolge van de zomerwarmte, overwint men spoedig door het gebruik van een paar Mijnhardt's Zenuwtabletten Glazen buisje 75 ct. Bij Apotli, en Drogisten. 12 Juli j.l. werd te Canfram in Spanje een groot internationaal spoorwegsta tion geopend. Zoowel de Spaansche Koning als de President van Frankrijk waren bij de feestelijke opening aanwezig. Met dfe ratificatie van het verdrag, betreffende de chemische en bacterio logische strijdmiddelen dient gewacht te worden, tot de besprekingen over cio waarborgen van dit verdrag een ein de hebben genomen. Het ontwerp wordt z. h. st. aange nomen. Verschillende andere ontwerpen worden z. li. st. aangenomen. Pensioenwet. Bij dit ontwerp dring de heer DE VEER (A. R.) aan op meer gelijkma tige verdeeling der pensioenlasten over een grooter aantal jaren, tenein de de gemeenten eenigszins tegemoet te komen. De heer WIBAUT (S. D.) sluit zich daarbij aan. De MINISTER zegt, dat eerst zal moeten blijken, dat inderdaad een zoo danige wensch bestaat. De gemeenten zijn evenwel dichter bij den even wichtstoestand dgrn het Rijk. Spr. zal overwegen, wat hem te doen staat. Het ontwerp wordt z.h.st. aangeno men. De overige wetsontwerpen worden zonder beraadslaging of stemming aangenomen. Aangezien deze vermoedelijk de laatste vergadering is, die dit zittings jaar gehouden wordt, doet de voorzit ter de notulen der vergadering voor lezen. De Kamer gaat tot adere bijeenroe ping uiteen. UIT DE OMGEVING. TER AAR. Het 3-jarig zoontje van den heer Pieterse geraakte te water. Door een reiziger, van der F. uit Leiden, werd het kind gered, welke zich daartoe te water had begeven. Het 8-jarig zoontje van den heer L. Bosland, viel van een paard en brak op twee plaatsen zijn arm. Veiling Tuindersbelang. Doperw ten 1,45—1,75, peulen 1,10—3,50, Cap. doppers 1,802, uinboonen 0,34—0,37, id. 3 maal wit 0,650,75, snijboonen 5,20—5,50, stek 3,10—3,40 per K.G., augurken, grof 3,804,20, bloemkool 0,180,11, Peen 7 cent per bos. De eerste snijboonen van den kouden grond werden aangevoerd door T. v. d. Hoorn. Zij brachten 3,40 per 10 K.G. op, de eerste Prinseboonen van den kouden grond door M. v. Tol, prijs f 8,40 per 10 K.G. Tot bestuurslid van den Noord- Eindsche en Geerpolder is in de plaats van C. Roest, die had bedankt, geko zen P. A. v. Zon te Leimuiden. De zomerschouw van de Blok- landsche en Korteraarsche en de Noord Eindsche en Geerpolder zal ge houden worden op 21 Juli. ALKEMADE. Burgerlijke Stand. Geboren: Huber- tus Cornells, zv. A. Strijk en 11. Bakker; Arnoldus Joannes, zv. A. J. Ilogeboom en M. van Hameren; Cornelia Maria, dv. C. W. Otte en J. M. Hoogenboom. Ondertrouwd: Nicolaas Martinus Laar man, jm. 27 jaar en Jannetje Verwey, jd. 27 jaar; Dirk van der Maarl, jm. 23 jaar en Maartje Los, jd. 25 jaar. Gehuwd: Gerardus de Wit, jm. 30 jaar en Martina Elisabeth Bakker, jd. 28 jaar. BOSKOOP. Uitslag Nationaal Muziekconcours. De uitslag van het Nat. Muziekconcours was als volgt: Bekroningen: Eereprijzen voor het Leidsche Penkrassen. Amice, Nu we dan eindelijk zomer hebben gekregen genieten we natuurlijk van de heerlijke avonden. Wat is genot voller dan na een dag van inspannen- den arbeid in den heerlijken zomer avond een wandeling of fietstocht te maken, of, wanneer het lichaam ver moeid is op een bank in het park of op 'n stoel in den tuin of voor de deur, van de heerlijke natuur te genieten? Maar al te weinig Avordt door velen daarvan gebruik gemaakt. Ons kli maat is doorgaans guur en nat wat tot gevolg heeft, dat wij d' arop alles in richten. Een warme periode, zooals nu, overvalt ons dan. Wij blijven dan maar in huis of voor de deur instede van de vrije natuur op te zoeken. Maar deze dagen van open ramen en deuren leert ons ook nog iets an ders. Als men vroeger op een zomer avond buiten wandelde dan klonken orgel- of pianotonen in de ooren. Ik ben zelf geen musicus, ik ken bij wijze van spreken zelfs geen noot zoo groot als een koe zooals het heet, maar dik wijls ben ik toch verrast geweest door schoone muziek. Vooral die muziek, die in den huisel ijken kring gemaakt en genoten werd. Hoe is dat anders ge worden. Als ik nu buiten wandel hoor ik ook muziek maar het is alles het- z Ifde. Soms huis aan h Avordt daar gegeven wat Huizen, Hilversum of eenig ander uitzendstation belieft te geven. Daar zit geen techniek, geen voldoening voor de inspanning, geen zielevreugde van de ouders voor de vorderingen vanhun kind meer in. Met een zekere weemoed zie ik soms orgel of piano, als een vergeten meubelstuk staan, omdat in den hoek een klein kastje met een soort schietschijf er boven verraadt, dat op andere wijze cle meest moderne muziek genoten wordt. De piano en het orgel worden niet meer gewaardeerd, zij worden ver waarloosd; zij worden stukken histo rie, antiquiteiten. De wereld is tegenwoordig vol mu ziek, ja hemel en aarde voor zoover door menschen-vernuft te bereiken zijn vol van zingende geluiden, van operettes, revue's, concerten, jaszbands en voetgetrappel. En wat gemakkelijk te verkrijgen. Men steekt slechts een centactstop in en draait een knopje om en de muziek is er. 't Kost geen geld meer en geen moeite. Voor twee kwartjes in de week kan men zich bij oe distributie van radio reeds van de nieuwste aethergeluiden verzekeren. Maar toch de vriendelijke poëzie en de zoete vrede van de oude huiselijke muziek die Avordt gemist. Zooals on ze tijd is zoo is ook ons doen geworden. Geen kwaal of er is een middeltje te gen. Drankjes, poeders noch kamillen- thee, of, wat grootmoeder vroeger als een waar geneesmiddel bij de hand had IJslandsche mos, het heeft afge daan voor het patent medicijn, dat niet eens meer naar eigen behoefte en naar eigen smaak de dosis doet bepa len, maar liefst in tabletten precies aangeeft wat noodig is. Zoo is nu ook onze muziek geworden. I.Ien gaat naar hex kastje en met een handomdraai heeft men het werk van de meestbe- I gaafde meesters van de ebonieten plaat, of uit denluidspreker voort gebracht. Zooals men een ketel water op het vuur zet, zoio maakt men nu ook muziek. Zonder poëzie, zonder kunst. Ons geslacht is slechts met moeite te krijgen tot het genieten en het ma ken van de eigen muziek. Het kijkt 's avonds als een koopman in de krant vluchtig naar de nieuwsberichten, weet alle finesses uit de rubriek voor naamste nieuws, geniet een concert of een redevoering van een kopstuk van onzen tijd door de radio en dan blijft er nog tijd genoeg over. Ja tijd over! Men heeft veel meer tijd dan vroe ger, niettegenstaande iedereen U ver telt dat er geen tijd is. Men kan van alles op de hoogte zijn en toch nog uit gaan. Studie, degelijke inspanning om wat te leeren en te kennen is niet meer noodig. Het weten is oppervlakkig, zcoals de tijd oppervlakkig is. Zie, Amice, tot zoo sombere mijme ringen komt men als men in deze mooie zomeravonden de geneugten van onzen tijd beluistert en aan schouwt. Wij zijn op zooveel terrein aan het verslappen. Instede van forsch, hoor baar, krachtig „Neen" te durven zeg gen, komen wij voorzichtig, heel be scheiden, nauw hoorbaar stamelen, dat het toch eigenlijk geen „ja" is dat we moeten uitbrengen. Ik kan het niet helpen, Amice, maar ik erger mij wel eens aan dat half slachtige. Nu weet je dat ik toch ook wel weet bescheiden te zijn. Noodeloos afstoo- ten, onbeleefd behandelen, daar houd ik niet van. Maar neen zeggen kan ook met beleefdheid geschieden. Zie, Amice, dat neen zeggen, des noods alleen tegen aller ja in, dat heb ben wij toch van niemand minder dan Dr. Kuyper geleerd. Nu weet ik wel, dat Dr. Kuyper een bijzonder man was, bijzonder reeds in zijn kinderja ren, maar toch wat hij deed in het gioot, zouden wij dat niet in het kleine kunnen doen. Hij moest het doen zon der steun zonder een schat van papie ren-voorlichters; hij moest zelf zoeken en opdiepen; moest zelf „padvinden". Wij hebben een schat van leerboeken als een rij van getuigen rondom ons. Van die kindsheid (niet kindschheid) van Kuyper vertelt Ds. Rullmann zoo echt leuk in zijn pas uitgekomen boek. „De kleine Bram zoo zgt hij was 'n stil kind. dat in zijn tafelstoel ietwat droomerig met zijn donkere kijkers zat te staren. Hij had een groot hcofd, waarover zijn ouders zich wel eens ongerust maakten, vreezende dat het een waterhoofd was. Toen echter een Delftsche wonderdokter eens in de pastorie te Maasslu^ kwam zien naar het tweede dochter* je, dat aan de En- gtlsche ziekte leed, nam deze vol be wondering den kop van Bram tus schen zijn handen, betastte dien over al en riep toen uit: „Allemaal herse nen; als dat kleine lichaampje dat al les zal kunnen voeden, zal men nog wat beleven van dien jongen!" Dat Kuyper durfde neen" zeggen clat zat er vroeg in. Op 25 April 1841 vertrok de familie Kuyper van Maas sluis naar Middelburg, omdat Ds. J. F. Kuyper het beroep, naar Middelburg had aangenomen. Daar aangekomen was de pastorie nog niet geheel in or de, waarom de dominé's-familie bij gemeenteleden werd ondergebracht. De 3K-jarige Bram kwam te logeeren bij de familie Brachman op de Seis- cingel. De heer Bachman nam kleine Brammie eens op den arm en keek hem eens flink in zijn donkere oogen en zei toen lachend in Zeeuwsch dia lect: „O wat 'n vuule oogen; niet'ewas- schen, 'oor! „Wel 'éwasschen!'* pro testeerde Bram. En toen zijn gastheer volhield „niet 'ewasschenl" sloeg de kleine vechtersbaas als laatste argu ment met zijn kleine •vuistje den heer Brachman pardoes in 't gezicht met de woorden „wel 'ewassqhen!" ,De geest van durf, maar ook van vasthoudendheid die Kuyper tot zoo'n krachtfiguur maakten, zat er al vroeg in. Maar, Amice, ik schrijf hier nu toch geen verhaaltjes over lees zelf het boek. Je kunt het koopen bij Kok te Kampen. Laten wij echter dit vasthouden wil len wij behouden wat we hebben dan moeten wij leeren „neen" te zeggen op menige opdringerige vraag van onzen tijd, dan moeten wij ook niet mee doen aan den verslappenden drang naar het algemeene, maar moet zucht naar het stoere, lust tot studio en naar het met moedte verkregene ons eigen wor- dan! Ajo vooruit dan! God zegen© ons op dien weg. j VERITAS

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1928 | | pagina 6