CHRISTELIJK DACBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
Oil nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Belangrijkste nieuws in dit Hummer.
9de JAARGANG
ZATERDAG 30 JUNI 1928
NUMMER 2474
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal. i 2.50
Per week i 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden iiprfCfp Telefoonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Adrertentiën per regel 22'/, cent
Ingezonden Mededeelingen dnbbel tarief
Bij contract belangrijke redactie
Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling -
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
De man kameraad.
Reeds meermalen wezen wij er op,
dat bet noodzakelijk is voortdurend
de aandacht van ons volk te vestigen
op de zendenbedervende propaganda,
die van de revolutionaire groepen uit
gaat.
Daarin spant het Communisme de
kroon, omdat het brutaalweg breekt
met elke Christelijke traditie. Maar
men vergete niet, dat onder de sociaal
democraten de meerderheid is voor 'n
vrijheid, die noodzakelijk tot bande-
loosheid moet leiden, terwijl ook het
aantal personen, die het niet zoo nauw
nemen met de gangbare zedelijkheids
begrippen, hand over hand toeneemt.
Waartoe deze mentaliteit leidt, blijkt
blijkt uit het gebeurde in Denemarken
Denemarken had een overwegend
socialistische regeering. Deze diende
een paar wetsontwerpen in, waaruit
liet anti-christelijk beginsel maar al te
duidelijk sprak.
In he-t eerste wetsontwerp werd
abortus provocatus, het opzettelijk
dooden van de ongeboren vrucht in
dien dit door medisch-deskundigen
geschiedt, op verzoek van de aanstaan
de moeder, straffeloos verklaard
Het tweede wetsontwerp verklaart
geoorloofd het dooden van een pa
tiënt uit medelijden. Een medische
verklaring, dat de zieke ongeneeslijk
schijnt, wordt zelfs niet vereischt. Het
verzoek van den lijder, om hem te
dooden i9 voldoende.
Zoo keert het oude Heidendom te-
Practijken, waaraan het Christendom
allengs een einde wist te maken, wor
den door het „moderne" socialisme m
eere hersteld.
Het gebeurde in Denemarken be
wijst voor de zooveelste maal, dat de
sociaal-democratie nog wat meer en
wat anders is dan een partij, die ze
kere maatschappelijke hervormingen
tot stand wil brengen.
Maar veel brutaler en veel inten
siever is de bestrijding van de chris
telijke zede door het communisme.
Meer dan te voren heeft het commu
nisme. dat in Rusland zijn hoofdzetel
heeft, den laatsten tijd het oog geves
tigd op het buitenland. Hoe meer in
het eigen land de theorie schipbreuk
lijdt, hoe meer in het buitenland pro
paganda wordt gemaakt. t,..,.
Door middel van de Roode Biblio
theek te Zandvoort tracht men ook
ons land te overstroomen met dë ze
de-bedwelmende lectuur.
Onlangs is ook een Hollandsche ver
taling verschenen van het hoek van
een Russische dame, Alexandra Kol-
lontai, gewezen gezante der Sovjets,
een ontwikkelde dame, thans leidster
van de wereldactie tegen de kapita
listische moraal.
Dat hoek draagt den veelzeggenden
titel: „De man kameraad".
Daarin ligt reeds opgesloten niet al
leen de feministische leus, maar ook
spot met elke huwelijksverhouding.
Van een huwelijk is dan ook geen
sprake meer.
Luister, hoe Mevr. Kollontai haar
zusters toespreekt:
,,En waarom heb jij je man zijn vrij
heid terug gegeven? Hoe heb je het
kind zonder vader kunnen laten? Of
hen je van plan abortus te plegen,
zooals het nu mode is?
Waarom abortus? Laar het kindje
groeien Waarom heb ik een man
noodig? De mannen zijn slechts in
naam „vaders".... Fedosjejeff bijvoor
beeld heeft drie kinderen ,maar Fe
dosjejeff is naar Dora gegaan.
Ja maar, hoe zal je het alleen groot
brengen
Waarom alleen? De partij-organisa
tie zal het grootbrengen. Wij zullen
een crèche (een asyl) oprichtenIk
heb er over gedacht jou als helpster
te nemenJij houdt van kinderen.
Het zal ons kindje zijn, ons gemeen-
schappelij kindje....
schappelijk kindje....
Natuurlijk!
Beiden vinden het grappig.
Zoo wodt het ernstige feit van de
moederschapszorg weggespot, wordt
de verantwoordelijkheid voor de op
voeding aan de ouders ontnomen.
Wat is het gevolg?
Terugval naar het dierlijke bij de
ouders.
Duizenden kinderen in schier onge
kende ellende rondzwervende, ten
prooi aan de meest afschuwelijke
ziekten. Hos zal er ook ouderzorg zijn
bij wezens, die zoo licht over het le
ven en de opvoeding denken.
Maar deze Russische vrouw, die uit
eigen aanschouwen de treurige uit
komsten in Rusland zag, schroomt
niet, deze zondige en treurige theorie
in het buitenland te propageeren.
Patrimonium gaf nog deze week een
overzicht van deze ellende.
De arbeidster Passenkof schreef in
de „Izvestia", no. 239, 1925:
„Het komt voor, dat een man twin
tig vrouwen heeft, met een was hij
twee weken, met de ander een week,
enz. En de vrouwen blijven zitten met
de kinderen. Het is een onhoudbare
toestand I En van zoo'n man kan men
niet het minste los krijgen om de kin
deren op te voeden. En vandaar de
kinderen, die langs de straten zwer
ven, vandaar de verlaten kinderen".
In de Izvestia, no. 233, 1925, schrijft
de arbeidster Popof:
„In de woonkazerne's der arbeiders
is men gedwongen samen te blijven
wonen, ook na de scheiding, omdat er
gebrek aan ruimte is.
In onze fabriek gebeurt het, dat na
een huwelijk van twee weken de man
scheidt en een andere vrouw neemt;
deze schenkt hem een kind, hij ver
stoot haar en -neemt een derde".
„Het gebeurt, dat een gescheiden
echtgenoot, die nog geen afzonderlijke
kamer heeft kunnen krijgen, zich af
geeft met een andere, onder de oogen
van zijn vorige vrouw.
De Pravda, no. 83, besprak de „sei-
zoenhuwel ijken".
„Waarom zou de boer een extra
werkster nemen in den oogsttijd,
waarom personeele belasting daarvoor
betalen en zoodoende de kans loopen
om als koulak (boer met groot grond
bezit, meestal anti-communistisch) be
schouwt te worden? Men kan veel een
voudiger te werk gaan; hij zegt ge
woon. dat de arbeidster zijn vrouw is.
En de vrouw moet den geheelen dag.
werken, haar man, diens broers en va
der en de geheele verdere familie on
derdanig zijn. De vrouw moet werken
met alle toewijding en ijver van een
ïonge huisvrouw. Maar als de zware
oogsttijd voorbij is, ontdoet men zich
van haar. In den winter is dit „last
dier" overbodig".
Het zijn toch wel vreeselijke toe
standen in dit communistisch para
dijs!
Wettelijk zijn man en vrouw gelijk.
In het leger heeft men zelfs vrouwe
lijke officieren.
Maar in werkelijkheid is de vrouw
niet beschermd door Christelijke zede
en wet, telkens weer slavin geworden,
zoo-voegt Patrimonium hieraan toe.
Hoe kan het ook anders. De natuur
zelf leert het ons, dat de vrouw, moe
der wordende en moeder zijnde af
hankelijk is van den man. Het kind
vraagt meer en langer dan eenig an
der schepsel de hulp van de ouders.
Dat alles is geen toeval, maar schep
pingsregel, waar wij een zegen in heb
ben te zien Het is een prikkel en mid
del, om zich eendrachtig aan de op
voedingstaak te wijden.
Daarom ga bij vernieuwing onze
strijd tegen deze revolutieleuzen. Niet
de man kameraad, maar man en
vrouw, die twee zijn tot één vleesch,
om zoo ziel met ziel vereenigd God
te beter te kunnen dienen, ook en
vooral in de opvoeding van de kin
deren.
STADSNIEUWS.
WETHOUDER VAN ONDERWIJS
De wethouder van Onderwijs, Mr.
A. Tepe is wegens uitstedigheid ver
hinderd, de Woensdagen 4 en 11 Juli
a.s. spreekuur te houden.
3 OCTOBER-VEREENIGING.
In de Mei-vergadering, in welke het
Bestuur steeds met het feestplan voor
den dag 'komt, is o.m. .naar voren ge
bracht, dat overwogen zou vorden,
om bij den Koraalzang ,ok enkele
nummers te doen uitvoeren door de
kinderen van alle scholen, t.w. de
hoogste klasse b.v.
Het bestuur heeft dat plan nader
uitgewerkt en besproken, eerstens met
den wethouder van onderwijs, die zijn
instemming betuigde, en goedkeuring
verleende, dat een 3-tal liederen in de
school tevoren mochten worden inge
stuurd.
Daarop is aan alle Schoolhoofden
een circulaire gericht met verzoek om
medewerking en is het resultaat hier
van geworden, dat nagenoeg alle
schoolhoofden medewerking hebben
t( egezegd. Alleen de R.-K. Schoolbe
sturen konden helaas gee.i toezegging
doen, omdat kerkelijke diensten in de
verschillende parochies zulks beletten.
Vanzelfsprekend wordt deze reden ge
ëerbiedigd.
Het bestuur der 3 October-Vereen.
kan dus wel spreken vaneen zéér
r,ot succes op 't plan. Er zijn runo
1200 kinderen, een respectabel aantal
dus. Tezamen zullen zij een 3-tal num
mers uitvoeren, waardoor het traditio-
neele programma-nummer, dat toch
ieder jaar zulk een buitengewone be
langstelling heeft, nog grootscher en
indrukwekkender belooft te worden.
Wel vreezen wij eenigszins, dat een,
goede opstelling om het standbeeld
van Burgemeester v. d. Werff eenige
moeilijkheid zal geven, doch cok daar
voor zal wel een weg te vinden zijn.
RADIO-UITZENDING.
Onze stadgenoot, Dr. P. Jasperse, zal
a.s. Donderdag 5 Juli, des avonds te
8 30 uur een radio-rede houden via
den Huizer-zender.
Dr. Jasperse zal spreken over: Onze
houding ten opzichte van de vivisectie
LEIDEN—MIDDACHTEN.
Wij lezen in het Predikbeurtenblad:
Natuurlijk trekken tal van Leide-
naars op Woensdag 4 Juli naar het
s<hoone „Middachten" (de Steeg) bij
Arnhem, waar het Chr. Nat. Zendings-
feest wordt gehouden.
Tal van bekende sprekers zullen het
woord voeren; de medewerking van
een drietal muziekgezelschappen werd
verkregen. De cantine is ingesteld op
een bezoek van 10.000 menschen. Alles
is in orde. Men ga slechts zien in het
Middachter bosch. 't Belooft een heer
lijke dag te worden.
Mag, nu van kaartjes nemen voor
den feesttrein niet veel meer komen
zal, de aandacht gevestigd worden op
een goedkoopen trein, die Woensdag
4 Juli van Leiden naa - Arnhem en
terugloopt? Deze trein vertrekt van
Leiden v.m. 5.57 en 's avonds van Arn
hem 8.15, aank. Leiden 10.40 uur. De
pi ijzen zijn: retour 3e klasse f 2.75, re
tour 2e klasse f 3.85.
Van Arnhem kan men de Steeg
(Middachten) bereiken met een auto
bus welke om de 20 minuten van en
raar de Steeg vertrekt. Retour auto
bus Arnhemde Steeg f 1. Men koope
zoo mogelijk kaartjes voor dezen goed
koopen trein vóóraf aan het Station
alhier; teleurstelling wordt daardoor
voorkomen. Ook met de gewone trei
nen, via Utrecht, kan men natuurlijk
de reis iaken. Het groote bosch van
Middachten biedt plaats voor duizen
den. i
C. H. VAN ULDEN.
't Was hedenmiddag na den school
tijd een kort, vriendelijk samenzijn
van Hoofden én collega's aan de Chr.
school Noordeinde.
Eén hunner, n.l. de heerr C. H. v an
U 1 d e n, had het voorrecht, terug te
mogen zien op een periode van 25 ja
ren in den dienst van het Chr. Onder
wijs, eerst te Middelharnis, daarna bij
de Geref. Schoolvereeniging hier ter
stede, de laatste tien jaar aan de
school Noordeinde.
De steeds aangename samenwer
king van hoofden en personeel aan de
ze school, de hartelijke collegialiteit,
die er bestaat onder allen, die hier
werkzaam zijn, kwam weer heerlijk
uit in de wijze, waarop hun jubilee-
rende collega en vriend gehuldigd
werd.
De heer Gathier kon niet anders dan
met groote waardeering spreken over
den arbeid van den heer Van Ulden
aan de school. Onder aanbieding, na
mens het heele personeel van een keu
rige eikenhouten boekenkast, sprak
hij de hartelijke wensch uit, dat de
Heere hem nog vele jaren mocht
schenken van volle kracht, die de
school ten goede moge komen.
De heer De Jong had behoefte er
eenige hartelijke woorden aan toe te
voegen, die getuigden van warme
vriendschap, en deed ze vergezeld
gaan van een bloemstuk aan Mevr.
van Ulden, namens het personeel.
Daarna was het woord aan den Ju
bilaris.
Hij had zich gaarne op een dag als
deze schuil gehouden, 't Was niet mo
gelijk geweest. Maar zoo was 't ook
goed. Zóó was 't beter. Spr. dankte
hartelijk voor de bewijzen van vriend
schap, die hij ontvangen mocht, blij
kende uit de geschenken en de
woorden, tot hem gericht.
LEIDSCHE BUITENSCHOOL.
De opening van het nieuwe school
gebouw van de buitenschool te Kat
wijk, zal geschieden op a.s. Vrijdag 6
Juli, te drie uur.
De openingsrede zal door Mr. Dr. J.
Schokking, burgemeester van Katwijk
worden uitgesproken.
SPORTDAG CHR. H. B. S.
Gistermiddag werd, onder begun
stiging van schitterend zomerweer, op
het nieuwe sportterrein aan de Nieu
we Vaart alhier, een uit.kend ge
slaagde wedstrijd in lichaamsoefenin
gen gehouden door de leerlingen van
Chr. II. 13. S. hier ter stede.
Om 2 uur werden de wedstrijden
aangevangen. De leerlingen waren in
drie ploegen verdeeld, zoodat de jon
gens en meisjes van ongeveer gelijke
leeftijd en vaardigheid tegen elkandei4
kwamen te kampen.
De wedstrijden stonden onder lei
ding van de gymnastiekleeraar der
school, de heer C. A. de Bruyn, terwijl
de Directeur en H.H. leeraren hunne
welwillende medewerking als Jurylid
verleenden.
Nadat de verschillende persoonlijke
wedstrijden waren afgewerkt, volgde
de Klassenstrijd in touwtrekken. Ook
de leeraren gaven, tot groote vreugde
van het jonge volkje een nummertje
touwtrekken ten beste.
Tot slot volgde nog een vriend
schappelijke wedstrijd in Korfbal tus-
schen de leerlingen der Chr. Kweek
school en Chr. H. B. S., welke met een
eervolle nederlaag voor laatstgenoem
den eindigde. De middag kan uitmun
tend geslaagd heeten.
Uitslag sportwedstrijden.
Meisjes Klasse 1V.
50 M. snelloop. Ie prijs- Lu Budke, 2e
prijs: Annie Ouwehand.
Balvèrwerpen. Ie prijs: Annio Ouwe
hand; 2e prijs: Fieny de Reede.
Vèrspringen. Ie prijs: Ali Huurman,
2e prijs: Lu Budke.
Hoogspringen. Ie prijs: Ali Huur
man; 2e prijs: Leuntje Parlevliet.
Hoogste prestatie Driekamp; le pr.:
Lu Budke; 2e prijs: A. Ouwehand.
Jongens Klasse III, IV en V.
100 M. snelloopen. le prijs C. Ouwe
hand; 2e prijs: J. v. d. Horst.
Speerwerpen, le prijs: J. v. d. Horst;
2e prijs: D. Kuipers.
Vèrspringen. le prijs: C. Ouwehand;
2e prijs W. Karstens.
Polstokhoogspringen: le prijs C.
Boot; 2e prijs: A. Mieog.
Hoogste prestatie Driekamp le pr.:
C. Ouwehand; 2e prijs: J. v. d. Horst.
Jongens Klasse 1 en II.
80 M. snelloop. le prijs: E. J. Doe-
dens; 2e prijs: A. van Gessel.
Slingerbal-vèrwerpen. le prijs: J.
Visser; 2e prijs: T. van T-*enhoven.
Hoogspringen, le prijs: A. Spruyt;
2e prijs: T. van Tienhoven.
Vèrspringen. le prijs: A. Spruyt; 2e
prijs T. van Tienhoven.
Hoogste prestatie Driekamp le pr.:
J. Visser; 2e prijs: T. van Tien hoven.
Touwtrekken. Ploeg Klasse I
en II, overwinnaar Klasse IIB.; idem
Ploeg Klasse III, IV en V, overwin
naar Klasse IV.
Korfbalwedstrijd. C.H.B.S.
Chr. Kweekschool 0—2.
WERKVVERSCHAFFING VOOR
BLINDEN.
Het bestuur der Vereeniging tot
werkverschaffing aan hulpbehoevende
blinden, Plantage Middenlaan 64, te
Amsterdam verzoekt de algemeen©
aandacht voor de te houden jaarlijk-
sche collecte hier ter stede.
Het bestuur wijst op den dringen
den financieelen nood, waarin ge
noemde Vereeniging verkeert. Wil het
de 160 diep ongelukkige blinden aan
het werk houden, dan heeft de uitge
putte kas krachtigen steun noodig.
Wij wekken gaarne op om aan de
zen dringenden roep gehoor te geven
en ditmaal een milde gift in de collec
te te geven.
Op de Rijn- en Schiekade is Mej.
Z., toen zij met haar rijwiel reed, over
een steen gevallen, met het noodlot
tig gevolg, dat zij haar been brak. Zij
werd in perceel 117 binnen gebracht,
vanwaar zij later per politiebrancard
naar het Acad. Ziekenhuis werd ver
voerd. Zij was hier in betrekking en
i? woonachtig te Rijnsburg.
Gisterenavond had op het kruis
punt BreestraatKort Rapenburg een
aanrijding plaats tusschen een veld
artillerist en een 18-jarige jongen, bei
de op een rijwiel gezeten. De oorzaak
lag hierin, dat de veldartillerist niet
voldoende op het toeken van den ver
keersagent lette. Het rijwiel n den
militair moest het onderspit delven;
het voorwiel ging geheel in elkander.
Op verzoek van den Commissaris
van politie alhier is te Hillegom aan
gehouden C. v. P. aldaar, die hier ter
stede eenige platen, onderdeelen van
een bloembollensorteermachine, had
verduisterd. Hij had deze bij de firma
S. alhier gekocht op naam van zijn
vroegeren patroon v. d. K. te Hillegom
Gisteravond had op den hoek van
de Oude Singel en de Beestenmarkt
een aanrijding plaats tusschen twee
luxe auto's, bestuurd door den 27-ja-
rigen J. O. alhier en den 26-jarigen Dr.
C. Wr D. te Sassenheim.
Van de eerste auto werd de as ont
zet. i
De bestuurders gaven elkaar de
uld van het voorgevallene.
Binnenland.
De gemeenteraad van Katwijk aan
vaardt de schenking van den vuur
toren te Katwijk aan Zee.
De motoreniabriek „De Vijf" te Doe-
iinchem door brand vernield.
Buitenland.
Poincaré's regeeringsverklaring.
Motie van vertrouwen in de Fran-
sche Kamer aangenomen.
De eerste Kabinetszitting der nieu
we Duitsche regeering.
Een schrijven van Hindenburg aan
den afgetreden Rijkskanselier Dr.
Marx.
In het Schachty-proces zijn 22 nieu
we doodvonnissen geeischt.
Kabinetscrisis in Griekenland; Ve»
nizeios zou Kabinetsformateur wor
den.
BINNENLAND.
Mr. M. A. VAN HEEHEREN.f
Op 64jarigen leeftijd is te 's-Graven-
hage overleden de heer M. A. van
Heekeren, oud-kapitein van het Oost-
Indisch leger en oud-redacteur van
bet Algemeen Handelsblad.
De teraardebestelling' van het stof
felijk overschot zal Dinsdag plaats
hebben op de begraafplaats Oud Eik
en Duinen. Vertrek van het sterfhuis,
Obrechtstraat 88, om 2 uur.
HET INVOERRECHT OP KLOMPEN.
Verschenen is het voorloopig ver
stag van de Eerste Kamer over het
wetsvoorstel tot zoodanige wijziging
van de Tariefwct, dat ten aanzien van
de heffing van invoerrecht klompen
gelijk worden gesteld met schoenen,
laarzen en klompschoenen.
BRIEVEN VOOR HET BUITENLAND.
Het Persbureau van bet Hoofdbestuur
der Posterijen en Telegrafie schrijft:
Omtrent de behandeling van ongefran-
keerde of ontoereikend gefrankeerde stuk
ken wordt in de Postwet (St.bl. 1919, no.
543) bepaald, dat deze met port worden
belast (art. 7 van die wet; de wet van
1850 is reeds in 1891 ingetrokken).
Krachtens art. 28 zijn de aan dit arti
kel voorafgaande bepalingen dezer wet
behoudens enkele nader genoemde,
betrekking hebbende op het monopolie
echter alleen op het binnenlandsch ver
keer van toepassing.
In hetzelfde artikel wordt de regeling
van het postverkeer met het buitenland
aan de Kroon voorbehouden, zooveel noo
dig in overeenstemming met de overeen
komsten of schikkingen, daaromtrent met
andere regeeringen of postbesturen te tref
fen.
Aldus is bepaald, dat ongefrankeerde Of
ontoereikend gefrankeerde stukken voor
het buitenland, waarvan de afzenders be
kend zijn, zooveel mogelijk ter volledige
frankeering aan dezen moeten worden te
ruggegeven, welke regeling steunt op een
beslissing ter zake van het laatste Con
gres der Wereldpost vereeniging te Stock
holm.
Opgemerkt wordt nog, dat ontoereiken
de frankeering van brieven in den regel
bet gevolg is van misvattingen van de
afzenders of hun personeel en dat de af
zenders in vele gevallen er prijs op stel
len deze stukken ter bijfrankeering terug
te ontvangen, omdat, door de kan9 dat
geadresseerden de stukken wegens het te
betalen port weigeren, de correspondentie
anders nog meer zal vertragen.
BURGEMEESTER DE MURALT
TREEDT AF.
Uit Borculo wordt gemeld, dat de bur
gemeester van die gemeente, jhr. ir. R. L.
de Muralt, lid der Eerste Kamer, aan den
raad heeft meegedeeld, dat hij het voor
nemen heeft, binnenkort zijn ambt van
burgemeester neer te leggen.
EEN BELASTINGPROCFS TEGEN
NEDERLANDERS IN ENGELAND.
Een Handelsblad-berichtgever te
Londen telefoneerde gisteravond:
Koningin Wilhelmina heeft voor
het Hooggerechtshof een geding verlo
ren tegen gedaagde Drukker c.s. Het
betrof de betaling van successierech
ten door in het buitenland wonende
Nederlanders; daarvoor is noodig dat
de regeerende souverein in rechten
voor zijn land optreedt. Voor eisehcrcs-
se, die aangeduid werd a's een ge
huwde vrouw", trad Bennet als raads
man op.
De hoofdrechter Tomlin deed uit
spraak ten gunste van gedaagde en
~eide, dat het oude, reeds meer dan
V
