CHRISTELIJK DACBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
JAARGANG
NUMMER 2466
ABONNEMENTSPRIJS
in Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal. i 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal I 2.90
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
V Bij Scheurer's dood.
De meesten onzer lezer kennen de
boeken van Van Diemen de Jel, de
man die ons in zijn werken toont de
typen van den Gelderschen Achter-
boek en van het leven in dit deel van
ons land.
Daarin ontmoeten wij figuren van
het "stoere Calvinistisch ras, van den
vromen zin en het onbeperkte Gods
vertrouwen, dat daar gevonden wordt.
Een waardig zoon van dit Geldersch
ras was de heer Scheurer. die gisteren
van ons werd weggenomen. Scheurer
heeft het in zijn leven betoond een
Christen van het woord en van de
daad te zijn.
Ook van de daad.
Hoe heeft hij niet moeten worste
len om het doel te bereiken. God te
dienen in het werk der zending. Het
is weinigen bekend, en daarom mag
het hier na zijn heengaan wel eens
verteld worden, dat de jonge Scheurer
wegens zijn, tegen het verbod in, deel
nemen aan een doleantievergadering,
van de Zendingsschool der Utrecht-
sche Zendingsvereeniging werd weg
gezonden. Staande voor het einde van
de opleiding, rekenende weldra in het
huwelijk te kunnen treden en toen in
eens aan alle plannen de bodem in
geslagen.
Maar wat verloren scheen bracht
God in Scheurer tot uitkomst. Door
bemiddeling van Ds. Lion Cachet
kwam de tot zendeling bestemde bij
Dr. Maxwell in opleiding voor missio
nair arts. Het huwelijk was daarmede
zes jaar uitgesteld, maar daarmede
ook de zoo rijk gezegende werkzaam
heid van den medischen zendingsar-
beid ingeluid.
Hoe heeft Scheurer geleden toen
hem in Solo verboden werd gods
dienstoefeningen te houden bij zijn
polikliniek-werk.
Ontroerend zijn de verhalen over
den „dokter Toeloeng" te Djocja, die
op Java nu nog van mond tot mond
gaan.
Wat een toewijding in den dienst
zijns Gods sprak ook uit Scheurer's
streven om hier in het werk der barm
hartigheid verder te arbeiden. Al had
ook Scheurer reeds een rijke erva
ring op medisch gebied, waarvan aan
de Groningsche Universiteit in 't jaar
toen Scheurer er studeerde menig
voorbeeld gezien werd, men denke
niet licht over het behalen van het
candidaats- en het artsexamen in lut
tel maanden op zijn leeftijd en in zijn
toestand.
Maar als Scheurer ergens uit over
tuiging zich voorzette dan kon geen
teleurstelling of moeite hem weer
staan.
Toch moest Scheurer na zijn Indi
sche jaren zich bijzonder in acht ne
men. Zijn artlijden was van te ern-
stigen aard om daarmede geen reke
ning te houden. Maar de liefde tot het
werk dat God hem op de handen zet
te, deed hem in Gods kracht soms
wonderen doen.
Men meene echter niet, dat deze
stoere vrome Christen geen aanvech
ting kende. Integendeel, meer dan
openbaar werd, koos de booze ook
hem tot mikpunt. Maar ook hier weer
was Scheurer een voorbeeld om steeds
weer bij het: „Er staat geschreven" te
volharden. Zijn onwankelbaar geloof
kon door Gods genade s+aande blijven,
terwijl buiten den intiemen kring
niemand ooit iets merkte. Maar ook
uit deze zwakheid bekwam hij kracht.
Juist zijn onwankelbaar geloof was
vcor anderen het middel God te lee-
ren kennen.
Zoo is ook Scheurer in zijn ziekte
de stoere Christen gebleven. Een voor
beeld voor allen, die met hem in aan
raking kwamen.
Bliive zijn voorbeeld ons in den
strijd ster1 en om met Gods nulp, als
tij, onzen Go I te dienen.
STADSNIEUWS.
DE LEIDSCHE MIDDENSTANDS
CENTRALE.
Deze Centrale verzond de volgende
circulaire aan een 50-tal patroons en
patroonsvereenigingen in Leiden:
Uit de werkelijk gevoelde behoefte
aan meer samenwerking is door de
drie middenstandsorganisaties hier ter
stede tot de oprichting van de Leid-
sche Middenstandscentrale besloten,
op welker statuten bij besluit van 17
December 1927 de Koninklijke goed
keuring is verkregen.
Deze stelt zich ten doel:
1. eendrachtig en in onderlinge sa
menwerking voor te staan en te be
vorderen alle belangen, die den ban-
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden - Telefoonnummer 2778
Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse
Postbox 20
deldrijvenden en industrieelen midden
stand raken;
2. actie te voeren door middel van
verzoekschriften aan de Overheid en
openbare lichamen en onderlinge be
sprekingen te houden;
3. gecombineerde middenstandsten
toonstellingen te ondernemen en te or-
ganiseeren; en in het algemeen die
wettige middelen aan te wenden, wel
ke het doel der vereeniging, in art. 3
omschreven, kunnen dienen;
In den korten tijd van haar bestaan
is reeds duidelijk het nut van het heb
ben dezer instelling bewezen, en is
zij allerwegen als zoodanig erkend en
aanvaard. Met name ook heeft het Ge
meentebestuur haar wel willen be
schouwen als het Qrgaan, dat den
Middenstand hier ter stede vertegen
woordigt en reeds over meerdere on
derwerpen, dien stand betreffende,
haar advies of medewerking ingeroe
pen.
Om haar taak echter ten volle te
kunnen uitoefenen is het voor haar
gewenscht meer contact dan tot nog
toe te hebben met de verschillende
vakorganisaties en wij meenen, dat
ook Uwerzijds dit contact de voordee-
len zal opleveren, en kan leiden tot
een betere en meer intensieve behar
tiging van de belangen, die het ver-
eenigingsleven u toevertrouwt.
Om dit duidelijk te maken zij het
voldoende u hierbij te wijzen op de
zeer gebrekkige inwendige organi
satie van den Middenstand uit een
plaatselijk oogpunt beschouwd, ten
gevolge waarvan vele vakvereenigin-
gen van Middenstandspatroons ieder
hun eigen zelfstandig bestaan leven,
meestal zonder iets van elkander af
te weten en zonder eenig contact te
hebben.
Is dit uit een organisatorisch oog
punt al onjuist en niet te verdedigen,
dit bezwaar wordt als een groot na
deel gevoeld bij het optreden naar bui
ten. Wij wijzen hier slechts op de be
moeiingen van de overheidslichamen
en haar instellingen (Rijk, Provincie
en Gemeente, de Kamer van Koop
handel) het gemeenschappelijk be
lang tegenover consumenten (wanbe
talers, adverteeren, warenhuizen, win
kelweken) en de sociale vraagstukken
(loonen, Zondagsrust, werkstakingen,
uitsluitingen) bij welke opsomming
wij meenen te mogen volstaan.
Met dit voor oogen lijkt het ons niet
noodig, nog een lang betoog te gaan
houden over het nut van een centraal
punt, van waaruit deze kwesties kun
nen worden bekeken en behandeld.
Het komt ons voor, dat de Leidsche
Middenstandscentrale het aangewezen
lichaam is.
Om dit nader onder de oogen te zien
en ook de meening van uw organisa
tie daarover te hopren, stellen wij ons
voor daartoe een bespreking met de
voorzitters en secretarissen van alle
vakorganisaties te houden op nader
te bepalen plaats en tijd.
Om echter deze bespreking zoo doel
treffend mogelijk te doen zijn, willen
wij er ons eerst van overtuigen, wel
ke organisaties aan dit overleg mede
willen doen en verzoeken u daarom
wel om een bijgevoegd formulier in
gevuld en onderteekend voor 1 Aug.
a.s. te retourneeren.
ARMENRAAD.
In een op Woensdag 4 Juli a.s. te hou
den vergadering van den Armenraad te
I.eiden. tot bijwoning waarvan alle leden
der aangesloten instellingen van welda
digheid zijn uitgenoodigd, zal door den
heer P. A. v. A g g e 1 e n. secr. der Woe-
kercommissie, een referaat worden gehou
den over „De Woeker".
De vergadering heeft plaats des avonds
te 8% uur in de Raadszaal ten stadhuize.
CRYOGEEN LABORATORIUM.
Prof Becquerel uit Parijs, die ongeveer
een maand hier ter stede heeft vertoefd,
waar hij in samenwerking met Prof. W.
J. de Haas in het cryogeen laboratorium
'zijn onderzoekingen over optisch-magne-
tische verschijnselen bij kristallen bij la
gen temperatuur heeft voortgezet, is naar
Frankrijk teruggekeerd.
EXAMEN CHR. KWEEKSCHOOL.
Geslaagd de heeren: A. J. van Wijk
te Alphen aan den Rijn en N. van
Zwieten te Leiden.
Afgewezen geen.
De examens zijn afgeloopen.
Geslaagd hij het examen van 19 Juni
te 's-Gravenhage als coupeuse bij de H.
C. V., Mej. Th. Ebregt, alhier.
BINNENLAND.
HOFBERICHTEN.
H. M. de Koningin-Moeder hield
Dhisdag ten paleize te Soestdijk een
middag-receptie.
Aan het aanvankelijk voornemen
om de genoodigden in den tuin van
het paleis te ontvangen, kon wegens
het slechte weer geen gevolg worden
gegeven.
Een veertigtal dames en heeren uit
den omtrek maakten bij II. M. hun op
wachting.
H. M. de Koningin-Moeder heeft
het voornemen a.s. Vrijdagochtend ten
10 uur een bezoek te brengen aan het
vliegkamp van de tyilitaire Lucht-
vaartafdeeling te Soesttrberg.
DE KONINGIN EN DE PRINSES IN
ZWEDEN.
Blijkens een gisterochtend door het
Ntderlandsche Correspondentiebureau
voor Dagbladen in Den Haag ontvan
gen telegram, zijn de Koningin en
Prinses Juliana met liun reisgezel
schap gisteren te Abisko aangekomen.
Het weer is prachtig. De Poolcirkel
werd te 1.10 uur Nederlandsche tijd
hij schitterenden zonneschijn gepas
seerd.
DE VEENDAMMER HYPOTHEEK
BANK.
Zooals men weet, werd tijdens de
eerste zitting, die de Vierde Kamer
der Amste'rdamsche Rechtbank wijd
de aan de behandeling der strafzaak
betreffende de Veendammer Hypo
theekbank, medegedeeld, dat mr.
Marchant, namens Salomon Lieber-
n-ann, tot de Rechtbank een request
had gericht, waarbij Liebermann zich
bereid verklaarde als getuige te ver
schijnen, mits het tegen hem uitge
vaardigde bevel tot inhechtenisneming
zou worden ingetrokken. Tot zeker
heidstelling zou hij dan afstaan de
f 180.000, die de curatoren, krachtens
overeenkomst, eventueel aan hem
moeten betalen als opbrengst van de
f 1.80(1000 indertijd bij hem in beslag
genomen.
De Eerste Kamer der Amsterdam-
S' he Rechtbank heeft de behandeling
van dit request in raadkamer een paar
malen verdaagd, in afwachting van
de komst van mr. Mai chant om het
verzoek toe te lichten. Mr. Marchant
verscheen echter niet en thans heeft
cb eerste kamer, naar wij vernemen,
het verzoek definitief afgewezen.
HET GEBEURDE TE BUDEL.
Het Hoos: Militair Gerechtshof heeft
den sergeant-instructeur der infante
rie te Budel, die door den Krijgsraad
te 's-Hertogenbosch was veroordeeld
tot een week hechtenis wegens het
aan zijn schuld te wijten hebben van
den dood van den milicien Rooyak-
k< rs en het verkrijgen van zwaar li
chamelijk letsel door oen milicien
Scors (het ongeval met een mitrail
leur) te Budel, overeenkomstig het re
quisitoir van den advocaat-fiscaal,
vrijgesproken.
AANBESTEDING ZUIDERZEE
WERKEN.
Door den Directeur-Generaal dei-
Zuiderzeewerken werd gisteren aan
besteed het leveren en stellen van den
metalen bovenbouw van een bascule-
brug over het heneden hoofd van de
in aanbouw zijnde schutsluis bewes
ten Medemblik en van 4 ijzeren sluis
deuren voor het benedenhoofd van die
sluis, een en ander ten behoeve van
de indijking en droogmaking van het
Wieringermeer.
Laagste inschrijvers waren M. F.
Kloos en Zn., te Kinderdijk voor f 42.980
NATIONALE LANDSTORMDAG 1928.
In het Eere-comité voor den Natio-
nalen Landstormdag, welke op 27 Sep
tember a.s. te 's-Gravenhage zal wor
den gehouden, hebben onder Voorzit
terschap van Z. K. H. den Prins zit
ting genomen, alle Ministers, Hoofden
van Departementen, alle Ministers van
Staat, de Vooi-zitters van de Eerste en
Tweede Kamer der Staten-Generaal,
de Commissarissen der Koningin in
alle Provinciën, de Burgemeesters van
Amsterdam en Rotterdam, de Burge
meesters van alle hoofdsteden der
Provinciën en van de gemeenten Ren-
kum en Ridderkerk.
Voorts hebben zitting genomen, o.m.
de volgende personen: I-I. Colijn, Oud-
Minister van Financiën, Eere-voorzit-
ter der Nationale Landstorm-Commis
sie; Mr. D. Fock, oud-Gouverneur-
Generaal van Ned. Oost-Indië; Dr. J.
Th. de Visser, oud-Minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen;
Mr. Dr. F. A. C. graaf Van Lynden van
Sandenburg, Vice-President van den
Raad van State; Jhr. Mr. W. K. de
Savornin Lohman, President van den
Hoogen Raad der Nederlanden; Prof.
Mr. M. W. F. Treub, oud-"Minister van
Financiën; C. J. Snijders, oud-Opper
bevelhebber van Land- en Zeemacht;
W. H. van Terwisga, oud-Comman
dant van het Veldleger; Th. F. J. Mul
ler Massis, Luitenant-Generaal. Com
mandant van het Veldleger; P. J. H.
van der Palm, Luitenant-Generaal
Chef van den Generalen Staf; Jhr. Mr.
J. H. van Reenen, Voorzitter der Alge-
meene Rekenkamer; Jhr. Mr. G. C. W.
van Tets, Directeur van het Kabinet
der Koningin; Jhr. Mr. A. G. Schim-
inelpenninck, Grootofficier van het
Huis van H. M. de Koningin, ter be
schikking van H. M. de Koningin-
Moeder; Mr. J. C. baron Baud, Kamer
heer van H. K. H. Prinses Juliana; E.
F Insinger, Generaal-Majoor, Inspec
teur der Artillerie, Gouverneur der
Residentie; J. H. Borel, Generaal-Ma
joor, Adjudant in b. d. van H. M. de
Koningin. Inspecteur der Infanterie,
wnd. Inspecteur van den Vrijwilligen
Landstorm; H. C. A. Neteson, Luite
nant-Generaal b. d., oud-Inspecteur
van den Vrijwilligen Landstorm; J. L.
ten Bosch, Luitenant-Generaal b. d.,
oud-Inspecteur van den Vrijwilligen
Landstorm; H. C. A. de Block, Luite
nant-Generaal b. d., Inspecteur der
Burgerwachten; Mgr. F. J. H. Evers,
Hoofdaalmoezenier van Leger en
Vloot; Ds. H. Janssen, Leger- en Vloot-
predikant in Algemee-nen Dienst; A. C.
A van Vuuren, Voorzitter der Lëgcr-
commissie, lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal; Mr. J. Woltman,
Secretaris-Generaal van het Departe
ment van Oorlog; Ir.*J. A. Kalff, Direc
teur der Ned. Spoorwegen S. S, en
H IJ. S. M.; Dr. Mr. W. F. J.
Frowein, Directeur van het Staats-
mijnbedrijf in Limburw Mr. J. J.
Croles, Eere-voorzitter van het Friesch
Nationaal Comité; Mr. G. Vissering,
President van de Nederlandsche Bank;
Dr. C. J. K. van Aalst, President der
Nederlandsche Handel Maatschappij;
P. Hofstede de Groot, Directeur der
Amsterdamsche Bank; Th. W. Blij-
denstein. Directeur der Twentsche
Bank; Mr. K. P. van der Mandele, Di
recteur der Rotterdamsche Banltver-
eeniging; W. H. J. Oderwald, oud-Di
recteur der Stoomvaart Maatschappij
„Nederland"; Wm. Ruys, Directeur
der Rotterdamsche Lloyd; J. Rypper-
da Wierdsma, Directeur van de Hol
landAmerika-Lijn; F. van 't Sant,
Hoofdcommissaris van Politie te Den
Haag; Mr. Aug. PHlips, Algemeen
Voorzitter van het Verbond van Ne
derlandsche Werkgevers; J. P. J. As-
selbergs, Voorzitter van de Algemeene
R.-K. Werkgeversvereniging; F. L.
van der Bom, Voorzitter der Christe
lijke Werkgeversvereniging; Ed. G.
Schürmann, voorzitter der Vereeni
ging „De Koninklijke Nederlandsche
Middenstandsbond"; W. G. Scheeres,
Voorzitter van de Vereeniging van den
Chr. Handeldr. en Industrieelen
Middenstand in Ned.; C. J. G. Struyc-
ken, Voorzitter van den Nederland
se hen R.-K. Middenstandsbond; Ir. V.
R. IJ. Croesen, Voorzitter van het Ko
ninklijk Nederlandsche Landbouw
Comité; J.'Th. Verheggen, Voorzitter
van den R.-K. Nederlandschen Boeren-
en Tuindersbond; Prof. Dr. P. A. Die
penhorst, Voorzitter van den Chr. Boe
ren- en Tuindersbond in Nederland;
A. C. de Bruijn, Voorzitter van het
B -Kath. Werkliedenverbond in Ne
derland; K. Kruithof. Voorz. van het
Chr. Nat. Vakverb.; C. Smeenk, voorz.
van het Nederlandsche Werklieden
verbond „Patrimonium"; P. J. Nahuy-
sen, Voorzitter van den Chr. Nationa-
ltn Werkmansbond; J. S. Ruppert Jr.,
Voorzitter van den Nederlandschen
Lutherschen Bond voor Christelijk
Sociale Actie.
HET NATUURKUNDIG ONDERWIJS
OP H. B. S. EN GYMNASIUM.
Het bestuur van de Ned. Natuur
kundige Vereeniging, vertegenwoor
digd door zijn voorzitter, Prof. Dr.
D. Coster en zijn secretaris Dr.
T. van Loliuizen heeft aan den Mi
nister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen in een audiëntie een
adres aangeboden, waarin de volgen
de concrete wensc'nen zijn geformu
leerd:
le. Voor de leerlingen der IT. B. S
en der gymnasia, af deeling B het
practisch werken in de natuurkunde
verplicht te stellen, evenwel in dier
voege, dat het geleidelijk in den loop
van 10 a 15 jaar dient ingevoerd te
worden.
2e. Aan de gymnasia in de 5e klasse
voor de natuurkundelessen de B-af-
deeling geheel van de A-afdeeling te
scheiden.
3e. Op de H. B. S. de mechanica als
onderdeel van de natuurkunde bij
deze onder te brengen.
4e. Wat de H. B. S. betreft: dank zij
de meerdere uren door in het vorige
punt genoemden maatregel verkregen
het natuurkunde-onderwijs in lagere
klassen te laten aanvangen.
Wat de gymnasia betreft: de na-
tuurkunde-lesuren met 1 of 2 uren in
de tweede klasse te vermeerderen.
5e. Zoowel op de H. B. S. als op de
gymnasia wat betreft de natuurkunde
de stof in twee ronden-te doen behan
delen, zooals dit in het rapport van
de studie-commissie onzer vereeniging
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Advertentiën per regel 22'/» cent
Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief
Bij contract belangrijke reductie
Kleine Advertentiën - bij vooruitbetaling -
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
Binnenland.
De Koningin en Prinses Juliana te
Abisko aangekomen.
De Eerste Kamer heelt het wetsvoorstel
Zijlstra aangenomen.
Buitenland.
Maddalena heeft Nobile bereikt en lo-
vensmiddelen voor hem uitgegooid.
Amnndsen in nood?
Bij een schietpartij in het Joego-Slavi-
sche parlement zijn twee afgevaardigden
gedood en vier gewond.
Müller zal aan de Duitsche Volkspartij
een ultimatum stellen.
Calles' opvolger zal diens 'politiek voort
zetten.
De Fransche stabilisatie dreigt een po
litieke kwestie te worden.
dat als bijlage hierbij gevoegd is. uit
eengezet wordt.
LUCHTVAART.
MADDALENA HEEFT NOBILE
BEREIKT.
Levensmiddelen uitgegooid.
Uit Rome wordt d.d. gisteren offi
cieel gemeld:
Het stelsel, om aan Nobile toe te
staan den vliegtuigen den weg aan te
wijzen, is volkomen geslaagd. Madda
lena deelt mee, dat hij voor 300 Kg.
levensmiddelen en materiaal aan No
bile heeft toegeworpen. Hij is om 12.30
uur te Kingsbay teruggekeerd.
Maddalena was gistermorgen te 6 u.
van Kingsbay opgestegen om naar
Nobile te zoeken.
Eerst was met Nobile overeengeko
men om elkaar teekens te geven, waar
door het vliegtuig den weg zou kun
nen vinden. Om negen uur 's ochtends
werden door'het meteorologisch insti
tuut te Tromsoe nieuwe draadlooze
berichten van Nobile opgevangen,
welke aan Maddalena gericht waren.
Amundsen in nood?
Uit Kopenhagen wordt gemeld:
Hier is een bericht uit Kingsbay
ontvangen, volgens hetwelk Amund
sen's vliegtuig in het noordelijk ge
deelte van de Poolzee op het drijfijs
heeft moeten dalen en in. een gevaar
lijke positie verkéert. Onmiddellijke
hulp wordt gevraagd.
Te Kingsbay was van Amundsen tot
gisteravond half zeven nog geen be
richt ingekomen.
Het Noorsch Telegraafbureau meld
de gisteravond uit Oslo:
Het gerucht, dat het watervliegtuig
van Amundsen en Guilbaud zich ten
Noorden van Spitsbergen bevindt is
slechts een onderstelling. Te Kings
bay is geen enkel bericht van dien
aard ontvangen.
Heelkundige hulp voor de gekwetsten
Professor Dogliotti, chirurg te Tu
rijn, heeft de Italiaansche regeering
aangeboden zich in een valscherm bo
ven de groep van Nobile te laten neer
dalen, ten einde den gekwetsten heel
kundigen bijstand te kunnen verlee-
De regeering heeft nog geen ant
woord gegeven op dit aanbo.l.
WAAGHALZERIJ.
In de „Notities" van de Haagsche
Post lezen wij:
Ten opzichte van Nobile hebben wij
dezelfde bezwaren als ten opzichte
van de roekelooze vluchten over den
Atlantischen en andere Oceanen.
Waarvoor dienen die waaghalzerijen
waarvan de „helden" niet alleen huil
eigen leven op het spel zetten, maar
ook de levens van anderen, die moreel
worden gedwongen hen op te sporen
en te redden?
Zij dienen tot niets, behalve tot recla
me voor ijdeltuiten die kortstondigen
roem zoeken, via Reuter, radio, de ge-
illustreerde pagina en de bioscoop.
Dat een tocht, gelijk die van Nobile
wetenschappelijke waarde heeft, die
opweegt tegen de gevaren, en zelfs te
gen de kosten, gelooft geen mensch,
en zelfs al had de expeditie die waar
de. dan zou men haar best een jaar
of tien of twintig kunnen uitstellen,
totdat de steeds verder geperfectio
neerd wordende vliegtuigen geheel be
trouwbaar zijn.
Het menschdom heeft nu al een
paar duizend jaren geleefd en gewerkt
zonder van de Noordpoolzee het fijne
te weten en kan zonder nadeel nog
best een poosje langer wachten op de
inlichtingen, die vermoedelijk zoo goed
als geen waarde hebben.
Van de Oceaanvluchten geldt het
zelfde. Wie drie duizend mijlen aan
