DE DUITSCHE VERKIEZINGEN.
In de rubriek Kerk en Staat in „De
.Wekker" vonden wr het volgende be-
ljangwekkende artikel dat wr met in
stemming overnemen.
Het is wel van belang, eens even stil
te staan bij het resultaat van de Duit
sche verkiezingen. Niet omdat wij
daaruit iets zouden kunnen t afleiden
voor onze verkiezingen in het jaar 1929
Want het Duitsche volk is politiek
ganseh anders georiënteerd dan het
onze. In Duitschland heeft het positie
ve protestantisme zich politiek niet ge
organiseerd. Men vindt dit thans heel
jammer. Men ziet er allerwegen de na-
deelige gevolgen van, maar liet is niet
meer te verhelpen, 'de tijd daarvoor is
voorbij. Men krijgt in Duitschland geen
politieke groep meer, diei uit een po
sitief christelijk beginsel leeft en indien
het al gelukken zou om een partij °P
zulk een beginsel te organiseerep, zij
zou geen invloed op het politieke,
denken en streven van het Duitsche
volk hebben.
Maar deze verkiezingen zijn van zoo
groote beteekenis geweest, omdat zij
ons den geestelijken toestand van het
Duitsche volk hebben geopenbaard. Wij
wisten wel dat het Duitscne volk door
■den wereldoorlog, 'ook in geestelijk op
zicht, ontzaglijk geleden heeft, dat ve
len hun geloot en bijbel, hun gebed en
kerk in de loopgraven verloren had-
ldön,dat men er heel voel zorg had met
en over het opkomend geslacht^ maar
daar tegenover beluisterden wij toch
ook weer getuigenissen, die ^spraken
van een religieus ontwaken, van een
vragen en zoeken naar de hoogere
dingen, zoodat wij in de overtuiging
leefden, dat het Duitsche volk op reli
gieus gebied een geweldige crisis door
maakte. Nu is dat zoeken door het
resultaat van deze verkiezingen niet
weersproken. Integendeel zij heeft ons
de vruchten vandeze crisis op een
ontstellende wijze getoond. Want het
is op een droeve wijze openbaar ge
worden, dat het DuPsche volk zich
in linksche, d.i. in atheïstische rich
ting ontwikkelt. En dat is voor de
toekomst van het christendom in Eu
ropa niet zonder beteekenis. Wij
schrijven hier opzettelijk van het
christendom, en met van het protes
tantisme, omdat niet alleen de pro
testanten, maar evenzeer de Room-
©chen in deze verkiezingen een ge
weldige zwenking naar links gemaakt
hebben.
De Sociaal-Democraten zijn van 131
op 152 zetels gekomen, dus een winst
vail 22; de communisten van 45 op
54. winst 9.
Maakt te samen 31 zetels.
De Duitsck Nationaleri, de "partij
waartoe de meeste beslist protestan
ten behaoren, is gedaald van 103 tot
73, dus een verlies vaa 30 zetels.
Het Centrum, dat zijn de Room-
schen in Duitschland, gingen van 69
tot 61, dus een verlies yan 3 zetels.
En in Pruisen gingen zij zelfs met
12 zetels terug.
Ook de Duitsche Volkspartij, waar
toe de bekende min. Stresemann be
hoort, verloor 7 zetels, zoodat alleen
de Economische partij, een partij, die
uitsluitend materieele doeleinden na
jaagt en dan nog alleen voor de in
haar vertegenwoordigde groepen met
de Socialisten en Communisten voor
uit gingen.
De Duitsche verkiezingen zijn een
geweldige nederlaag voor het Chris
telijk beginsel en het benauwende is,
dat op dit oogenblik in dat volk geen
geestelijke krachten aanwezig zijn om
aan de doorwerking van het proces
der ontbinding paal' en perk te stel
len. Er zijn in Duitschland stellig nog
heel wat kinderen Gods, maar zij zijn
er geestelijk en kerkelijk zoo gansoh
anders georiënteerd als hier te lan
de. Wjj klagen hier over den wei-
tnigen invloed, die er van de kerk
op het volksleven uitgaat, maar wel
ke beteekenis heeft de kerk üogvoor
het Duitsche volk? De kerk heeft
voor het meerendeel van het Duit
sche volk zoowel in de Roemsche als
in de Protestantsche kringen afge
daan. Men gebruikt haar nog voor
doop Ton belijdenis, voor huwelijk en
begrafenis, niaar bezoeken doet men
haar niet meer. Men gaat er naar
den bioscoop. Eiken avond wordt er
gerekend, dat er tusschen 22 en 25
imillioen van bet Duitsche vplk in
den bioscoop zitten. De bjjbel is aan
het verdwijnen en ondanks alle midr
delen, die men aanwendt om het volk
weer tot den bijbel terug te brengen,
worden er nog .weinig resultaten van
gezien. De school heeft tot deze din
gen het hare bijgedragen, want krach
tens het godsdienstonderwijs wat
daarop gegeven werd, maar dat
schier allerwegen in vrijzinnige han
den was, werden in het opkomende
geslacht de grondslagen gelegd .voor
een levens- en wereldbeschouwing,
waarin voor God geen plaats meer
was_ en aan Zijn bestaan geen betee
kenis meer werd toegekend. Deover-
heerschende levens- en wereldbeschou
wing van het Duitsche volk is mato
rialistiseh, uitsluitend „Diesseitig". De
theologie, de filosofie en de school
hebben het Duitsche volk gemaakt
tot datgene wat het nu is, oen van
de meest materialistische volken van
het Westen.
Dat dit van geweldig grooten in
vloed is op de moraal, behoeft nau
welijks te worden gezegd. Wir haben
keine Moral mehr, (wri hebben geen
moraal meer) zeide een Duitsche
vrouw eenige weken geleden tot mij,
en zij zag met groote zorg de ko
mende verkiezingen tegen. Wij gaan
beslist naar links, zeide zij met een
weemoedige stem, en haar profetie
ie wel op een heele droeve wijze
bevestigd. De opening van den school
strijd, die zoo nabü scheen en waar
ide kern van het volk zoo vurig naar
uit zag, is door deze verkiezingen
absoluut onmogelijk geworden, want
de socialisten zftn de sterkste partij
in de nieuwe regeering of de gevaar
lijkste, wanneer men hen er buiten
houdt. Dit laatste geloof ik echter
niet, omdat de coalitie-regeering al
dood was, voor deze verkiezingen be
gonnen. Al zou het dus numeriek nog
mogelhk zijn, dat de drie groote par
tijen de handen ineen sloegen, er is
te veel dat ze verdeelt, dan dat
ditkans van slagen bieden zo-u;
Duitschland gaat en moet voorloopig
op dezen weg voort. Laat Nederland
er zich aan spiegelen.
UIT ONZE INDIEN.
JAPANNERS EN INLANDERS.
In het Japansche blad Java Nippo
van 24 April ikoimt het volgende verhaal
voor:
Naar aanleiding van het bericht in
ons blad van 14 dezer omtrent de ver
wonding van een employé van zekere
Japansche firma te Djokja door een
inlander, wordt ons het volgend® me
degedeeld:
Bedoelde firma is de Fuji Yoko (han
del in kains); de inlander is een ze
kere Projq(?), die een jaar geleden we»-
gens diefstal uit deu dienst der firma
is ontslagen. Bij die gelegenheid diende
genoemde Proio een aanklacht in we
gens mishandeling door een Tapansch
employé van bedoelde firma. Er kwam
dus een zaak van en daarbij .beke. kite
Projo te zanten met een zekerpn Karso
den diefs':al gepleegd te hebben, terwjjl
de Japansche employé erkende zich aan
de mishandeling schuldig gemaakt te
hebben; aangezien Karso echter alle me
deplichtigheid ontkende, werd Ide, zaak
opgeschort. Naderhand ontkende Proio
op aanraden van een Inlandsch poli
tieagent alle schuld, zoodat de firma
aan het kortste eind. trok;'het slot was
■een geldboete.
Er verliep een jaar, waarin niets bij
zonders voorviel.
Op den dag, dat de bewuste gebeur
tenissen .(de aanval op Japansche em
ploye's n.l.) plaats zoucien grijpen,
kwam bovengenoemde Japansche em
ployé toevallig Projo op straat tegen.
Deze liep plotseling tegen hem aan en
nam onmiddellijk de beenen. Diem
avond gingen de Japansche employé's
der firma Fuji met z'n vieren uit wan
delen. Als gewoonlijk kuierden zij .in
de buurt van Projo's woning rond,
toen zp plotseling geroep hoorden van
„Roovers, roovers en uit een dor hui
zen den noodkreet „Help, help" weer
klonk. De Japanners schrokken en von
den het maar het verstandigst zich van
de plaats te verwijderen. Zo y/ildjcn
dan ook haastig 'naar huis loopen, toen
ze vóór zich een 30-tal met puntige
bamboe's, knuppels, zwaarden enz. ge
wapende Inlanders .zagen, die hun don
weg versperden; verschrikt maakten de
ompolyé's rechtsomkeert, doch ook
achter hen was hun de weg afgesneden
door een 40-tal gewapende Inlanders,
die op hen afkwamen. Op het hooren
van het lawaai blies een politiebeamb
te op zjjn fluit, waarop een 20-tal po-
litie-agenten kwamen toegesneld, die
echter niets deden; men zag zelfs, dat
leenigen hunner zich bij de menigte
aansloten en mee opdrongen. De Ja
panners zagen nergens een uitweg en
beseften, dat het met hen gedaan was
zp wilden echter niet als honden ster
ven en besloten manmoedig te vechten.
Vast aaneengesloten drongen zij op
de voor hen staande menigte in en
dreven deze uiteen; daarna keerden zh
zich tegen den groep achter hen en
sloegen ook deze uit elkaar. Een der
employé's kreeg een Inlander te pak
ken. dien hij mét eea steen bewerkte,
zoodat deze het bewustzijn verloor; hier
door bevreesd geworden, bepaalden Ide
inlanders: zich er toe, van uit de verte
met steenen, stukken hout en aardklui
ten te gooien. De Japauners vondöa het
nu Welletjes en spoedden zich naar huis
,In het gevecht was slechts één inlan
der gewond; de Japanners waren geluk
kig ongedeerd gebleven.
Door de inlanders is nu een klacht
tegen hen ingediend wegens het geza-
menlijk biunendringea en ver
storen van de rust in hun kampong en
mishandeling, ongeschiktheid tot ar
beid g edurende 3 weken ten gevolge
hebbende. Tot dusverre is echter van
de rechtbank geeu oproeping ontvan
gen; waar de gewonde inlander thans
geheel genezen is, wil de justitie zoo
zegt men blijkbaar de zaak verder
laten rusten.
De betrokken Japansche employé's
moeten echter uiterst verontwaardigd
z^jn, dat van de twintig politieagenten^
die te hulp kwamen snellen, er niet een
de door den toestand geixi.en maatre
gelen heeft getroffen, doch zij. into
§eindeel de partij van de inlanders heb-
en gekozen.
DE BETREKKING TUSSCHEN
CHINEEZEN EN JAPANNERS.
Wij lezen in het Bat. Ubl. van 9 Mei:
Groote ongerustheid heerscht in
Chineesche kringen te Batavia naar
aanleiding van de laatste berichten
omtrent den toestand in China. Naar
men wist mede te deelen, ging de Chi
neesche Handelsvereeniging te Bata
via er hedenmorgen zelfs reeds toe
over een in het Chineesch gestelde
circulaire te verspreiden, waarin me
degedeeld werd, dat volgens een uit
Sjanghai ontvangen telegram ,.de oor
oorlog tusschen Japan en China uit
gebroken was".
Dit was trouwens niet het eerste
gc-ruckt, dat ons hieromtrent bereik
te. Vrijdagmorgen reeds ontvingen
wij verzoeken om inlichtingen of hei
juist was, (fat de oorlog tusschen
China en Japan was verklaard. Zelfs
vtrnemen we van officieele zijde, dat
sinds Zaterdag bijzondere politie
maatregelen zijn genomen teneinde
eventueele botsingen tusschen Chi
neesche en Japansche ingezetenen te
voorkomen.
Te Soerabaja.
Een correspondent te Soerabaja
seinde aan de Loc., dat het daar in
bet Chineesche kamp nogal roerig
was. Er worden tal van vergaderingen
belegd, waarin de politieke toestand
van China werd besproken. Voorts
werden er telegrammen naar China
gezonden, waarin men zich één ver
klaarde met de nationalistische groep
en in het algemeen steun toezegde,
indien dit noodig zou worden. Onder
meer werd inzameling van gelden
beloofd.
Pogingen tot Japansche boycot?
Aan eenige boomen werden in de
beneden stad van Batavia geschreven
briefjes, in Chineesche karakters ge
steld, aangetroffen, die van anonieme
zijde afkomstig zijn en waarin opge
wekt werd tot een boycot van de Ja-
paneesche handelaren. De briefjes
werden door de politie afgescheurd
en in beslag genomen, lezen we in de
Java-Bode.
INGEZONDEN.
(Bulten verantwoordelijkheid der Redactie.)
REUVENSFONDS.
Het Rijksmuseum van Oudheden te Lei
den is een instelling, waarop ieder Ne
derlander met recht trotsch is. Een eeuw
geleden door Prof. Reuvens gesticht, bezit
het in zijn Egyptische afdeeling schatten,
die vreemdelingen ons benijden; de klas
sieken waaronder de beroemde vazen-
collectie werden door aankoop steeds
onderhouden; en als Nationaal Museum
herbergt het bovendien een zeer volledige
verzameling van de overblijfselen der
oudste cultuur van ons land. Na de alge-
heele reorganisatie door de zorgen van
den directeur Dr. Hqlwerda kan het
Museum de gelijke van de buitenlandsche
genoemd worden.
Het Museum heeft eenig Rijkssubsidie.
Dit is niet groot, en bovendien moeten
daaruit ten deele de opgravingen worden
bekostigd.
Maar voor het aankoopen van een mooi
of belangrijk stuk daartoe ontbreken
de fondsen. Nog onlangs en het is één
voorbeeld uit vele moest een zeer mooi,
voorhistorisch Egyptisch beeldje, aan het
Museum aangeboden, worden afgewezen,
terwijl het Museum te Berlijn zich nu be
roemen kan op dezen nieuw verworven
schat. De prijs, die hier gevraagd werd,
was niet hoog; maar het kon niet worden
aangeschaft!
Door belangstellende vrienden van Oud
heden en Kunst is nu een Vereeniging ge
sticht, om een fonds te vormen. Dit Reu-
vens-Fonds zal ten behoeve van het Mu
seum aankoopen doen, voorschotten ver
strekken of op andere wijze geldelijken
steun verleenen.
Wij hopen, dat velen met ons de nood
zakelijkheid zullen inzien om dit Natio
naal bezit op het vereischte peil te hou
den. Het Bestuur noodigt U uit, om door
een jaarlijksche bijdrage, of door een gift
ineens, tot lid of begunstiger van deze
vereeniging toe te treden.
Mr. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Voorzitter.
M. M. DE VRIES—VOGEL,
Secretaresse, Haagweg 22, Leiden.
Prof. Dr. J. W. MULLER,
Penningmeester, Oegstgeest (Gironum
mer ,88782).
Jhr. Dr. W. A. BERLAERTS VAN
BLOKLAND, Den Haag.
Prof. Dr. U. Ph. BOISSEVAIN,
Amsterdam.
Dr. J. W. H. GOOSSENS,
Maastricht.
M. J. J. IRISH STEPHENSON—HAGEN,
Oegstgeest.
DAMRUBRIEK.
EEN EIGENAARDIG VRAAGSTUK.
Onderstaande compositie is gemaakt
door den Zwitsersche graveur Jules
Bourguin uit Locle. Het is getiteld:
Do Pyramide.
Wit speelt en wint in 32 zetten
zonder, een zwarte schijf van het bord
te nemen.
De oplossing is:
1. 23—18; 2. 47—4i; 3. 32—28; 4.
30—25; 5. 25x20; 6. 24—19; 7. 33—
29; 8. 50—45; 9. 34—30; 10. 15—10;
ïi. 107; 12. 415; 13. 1524; 14.
2.4—35; 15 t.m. 31. 35—30 en 30
-35; 32. 30—8.
"Verder nog een partij, g- speed tus
schen de Jong met Wit en J. H.
Vos met Zwart v^or den wedstrijd cm
het kampioenschap, va.^ Nede*iaiü
i927/'28.
Wit. Zwart.
1. 3228 1721
2. 37—32
De gewone ont.vLkchng in drze
variant, n.l.
Wn: 3126 26:17 28:19
Zwart: 19—-23' 12:21 14:23
is beter.
22126
3. 32—27 26 37
na da fiaans. ehpemng, we k| den
langen Vieugel van e.nigo onbruikba
re stukken ontdoet, dn de Holland-
sche partij verder te spel'en. Hier is
-echter een groot verschil me t het
spel in andere door ons gepubliceer
de partijen aan te wijzen. Zwart's
linkervleugel staat nog in de aan
vangspcsitie, hetgeen dezen grootero
vrijheid van spelen waarborgt.
4. 11—17
5. 46—41, 17—21
Ook 17—22 kan ii aanmerking ko
men, en zoodra Wit weer vel'd
28 bezet 1923 (28 19) en 14
:23. Nu is de tekstzet goed, daar
Wit eenige stukken links mist.
6. 41—37 21— 26
,r 7- 33—29
Veel sterker is 3430 en als Zwart
2025 speelt, Wit 3024, (19 30),
en 35:24. Over het algemeen zijn
de spe'.ers en zdfs de ze:r sterke
nog veel te bang van dezen zet.
Slechts zelden echter wordt hij jn
de partij weerlegd.
71822'
8. 28 17 12 :2i
9- 39—33 7—11
Van dit moment af, belet Zwart
aan Wt- 3328 te spelen, door 26
31 (37:17) en 11:24 van Zwart.
10. 44—39 i—7.
11. 5044 1924
Dwingt Wit, indien hij niet 27
22 wil spelen, wel tot 34—30. Doch
waarom vreest Wit den zet 2722?
12. 3430 7—12
13- 30:19 14:34
14. 40:29 12—18
15. 4440 1014
16. 40—34 5—10
Op 1419 maakt Wit zich natuur
lijk los door 2722 (18:27), 29
23 (19:28) en 33:31,
17. 4540 20—24
18. 29 :2o 14 ;25
Dit is veel sterker dan 45 124,
welk stuk door Wit wordt aangeval
len. Wit iSj na deu tekstzet, wel uit
sluitend op ruit 29 aangewezeu.
19. 49—44 lp—14
20. 3328
Eindelijk kan deze zet worden ge
speeld, doch heeft voor ,Wit nu wel
mg waarde meer.
20I4r~19
21. 39—33 18—23
Stand na den 2isten zet van Zwart.
Zwait 24, 6, 8. 9. 11. 13, 15,
16 19, ai, 23, 25 en 26 (issch.).
Wit: 27, 28, 3238, 40, 4244,
47 en 48 (15 sch.).
Wit is zeer beperkt in zijn spel'.
Op 33—29 yofgt 26—31, (37 17).
en 11 =24.
Op 35—30 volgt 23—29 (34 14) ein
25 :45-
22. 4339 1520
23. 37—31 26:37.
24. 42:3.1 20—24
Zwart heeft nu voldoende voordeel
op zijn linkervleugel door het vast
houden van Wit's rechtervleugel
25. 31—26 27.
26. 26:17 11:31
27. 36 27. 711
28. 4742 1117
29- 42—37 9—14
30. 3731 812
31. 3126 1318
32. 4843 6—II
33- 35—30 24—35
34. 26—21
Ook 2822 (17 37), 33—28 (23 21)
em 26 6 brengt verlies, evenals 28
22 (17 37), 38—32 (37 28! en 33
13 (19:8). i
34- 17:26
35. 2822 2328
36. 22:24 28:37
37. 38—32 37:28
38. 33:22 1217
39: 43—38 17:28
40. 38—33 28—32
41. 27:38 26—31
42. 33—29 31—36
43. 39-33 36—41
Wit geeft op.
GEMENGD NIEUWS.
De storm. Men meldt uit Hoek van
Holland:
Drie zolderschuiten met basaltsteen,
die gistermorgen uitgesleept zijn om bij
de Delftlandsche hoofden te storten, ver-
keeren door het breken der sleeptrossen
in nood. Op elke schuit bevinden zich 2
man. De Stoomreddingsboot is ter hulp
vertrokken.
Door den hevigen wind drijven twee
der schuiten spoedig een heel eind af.
Nader wordt nog gemeld, dat het gelukt
is de schuiten weer vast te maken.
Gouden bruiloft. Te Terheijden vier
den gisteren de echtelieden J. v. d Made-
van den Luitgaarden hun gouden huwe
lijksfeest. Beiden verheugen zich in een
goede gezondheid.
In brand geraakt. Gisteravond om
streeks half elf is de motorrijder S., kok
in hotel Bloemink te Apeldoorn, bij het
vullen van zijn bezinereservoir in brand
geraakt.
De ongelukkige wentelde zich in een
bloemperk rond; een ander spoot met een
slang op te waterleiding het vuur uit.
S. werd met ernstige brandwonden ver
voerd naar het ziekenhuis.
Aato*ongelak. Op den weg Nijmegen
Gooh is gisteren de auto van de groen-
tenhaiidelaren de heeren B. H. Arnta en
J. Braam uit Nijmegen tegen een boom
gereden. De 39-jarige A., gehuwd en va
der van eenige kinderen, werd uit den
wagen geslingerd en is aan de gevolgen
overleden. De heer B. bleef ongedeerd.
Boschbrand. Gisteravond ontdekte 'n
passeerend ruiter brand in het bosch der
Koningin-Moeder te Soestdijk. Dadelijk
waarschuwde hij de politie, wien het in
samenwerking met burgers mocht geluk
ken den brand door middel van zand eh
snelblusschers te dooven.
Dit is reeds de tweede keer in betrekke
lijk korten tijd, dat in de bosschen van
het domein Soestdijk brand wordt ont
dekt.
De politie stelt een ernstig onderzoek
naar de oorzaak in.
Scheepsrampen op de Zuiderzee? Gis
terenmorgen is een geladen schip, bestemd
voor de Zuiderzeewerken, in de nabijheid
van Sloom, gezonken. Schipper, vrouw en
kinderen zijn met de sleepboot „Enkhul
zen" aan wal gebracht.
Benoorden Enkhuizen is een tjalk ge
zonken. De bemanning is vermoedelijk
verdronken.
Nader wordt gemeld:
Gistermorgen zijn 15 schepen met eer
ste bestemming Enkhuizen, uit Stavoren
vertrokken. Van deze 15 schepen is gister
avond nog niets vernomen. Vermoedelijk
zijn meerdere in den storm vergaan.
Een visscher uit Lemmer, te Enkhuizen
gearriveerd, rapporteerde, dat hij op zee
vijf gezonken vaartuigen is gepasseerd.
Waarschijnlijk waren het beladen mossel
schepen van Ierseke en Bruinisse afkom
stig. Nog meer mosselschepen zijn ver
moedelijk verongelukt.
De Lemster visschersvloot, die gister
morgen ter vischvangst was uitgevaren, is
door den storm overvallen. Verschillende
vaartuigen zijn weer binnengekomen met
meer of minder ernstige averij. De L 78,
schipper H. Koornstra, en L 91, schipper
A. Scheffer, kwamen met gescheurde zei
len binnen. De kapitein van een binnen
komende motorboot rapporteerde dat hij
zijn sloep had verloren.
RADIO-NIEUWS.
STATISTISCHE CIJFERS.
De Engelsche statistiek geaft eenige
interessante cijfers over het aantal
luisteraars in de Engelsche groote ste
den. Pro mille staat Bournemouth!
bovenaan met 154.5, dan volgenj
Aberdeen met 116.5, Plymouth met 83^
Londen met 78.8, Glasgow heeft het
kleinste aantal, n.l. 51.1 pro mille.
In Polen zien we percentsgewijze de
volgende cijfers: Warschau en Krakau
ieder 4.6; Posen 4.3; Kattowitz 2.26.
In Wilna zijn slech.s 338 ingeschreven
luisteraars, de bevolking bedraagt to
taal 200.000 inwoners.
WIELRIJDERS EN TRAMVERKEER.
Bij het rijden ten opzichte van
trams zijn de volgende punten in acht
t*> nemen;
1. Langs een stilstaande tram niet
passeeren als er niet voldoende ruim
te voor de in- en uitstappende passa
giers overblijft.
2. Een tram mag niet links worden
ingehaald, als men daardoor op do
linkerhelft van den weg komt.
3. Tusschen twee elkaar voorbij
gaande trams doorglippen, is hoogst
gevaarlijk.
Men onderhoudt zijn tanden:
door ze goed te reinigen;
door ze flink te gebruiken;
door ze regelmatig aan tandheel
kundig onderzoek te onderwerpen; en
door alle zieke tanden vroegtijdig
te laten herstellen.
GEZONDHEIDSRAAD.
S cheepstij dingen.
HOLLAND—AMEPIKA-LIJN.
GROOTENDIJK, Vanc. n. Rott. 13 te Port
land (O.)
MOERDIJK, Rott. n. Vanc. 13 te Cristobal.
BINNENDIJK, Rott. n. Baltimore, 12 (5.49
n.m.) 243 mijl ZW. van Valentia.
SPAARNDAM, Rott. n. N. Orleans, 14 te
Havana.
HOLLANDAFRIKA-LIJN.
SPRINGFONTEIN, uitr., 14 v. Suez.
NIAS, thuisr., 14 van Antwerpen.
HOLLAND—WEST-AFRIKA-LIJN.
REGGESTROOM, thuisr., 13 v. Degema.
RIJNLAND, uitr., 12 v. Lagos.
VLIELAND, thuisr., 14 te Amsterdam.
IJSTROOM, 14 v. Hamburg te Amsterdam
KON. HOLLANDSCHE LLOYD.
FLANDRIA, thuisr., 13 v. Vigo (16 ver
wacht).
ORANIA, uitr., 13 v. Las Palmas.
SALLAND, thuisr., p. 14 Gravesend (uit
gaand).
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
DJAMBI, thuisr., p. 14 (4 v.m.) Finisterre.
BUITENZORG, 14 v. Rott. n. Londen.
P ATRIA, Rott. n, Batavia 14 (11 v.m.) te
Southampton.
MODJOKERTO, Rott. n. Batavia p. 14 Sa-
gres.
TABANAN, uitr., p. 14 (7.35 v.m.) Gibral
tar.
TJERIMAI, uitr., 13 (10 n.m.) v. Spez.
DJEMBER, uitr., 14 (7 v.m.) te Belawan.
TAMBORA, thuisr., 16 (12 midd.) te Mar
seille verwacht.
TAPANOELI, 14 v. Hamburg n. Bremen.
STOOMVAART MIJ. „NEDFRLANJ".
CHR. HUYGENS, uitr., 14 te Genua.
RADJA, uitr., 14 te Batavia.
KON. PAKETVAART MIJ.
LE MAIRE, 13 te Belawan.
TASMAN, 13 v. Batavia n. Singapore.
