CHRISTELIJK DACBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
90" JAARGANG
DONDERDAG 14 JUNI 1928
NUMMER 2460
IDSCHE CO
ABONNEMENTSPRIJS
Ia Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal. i 2.50
Per week I 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
Bureau: Hooigracht 35 Leiden Telefoonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse
V Beloven en doen.
Het is bekend, dat de Sociaal-De
mocraten nog al eens erg vrijgevig
zijn in het doen van beloften. Zoolang
de noodzakelijkheid van het dra
gen der regeeringsverant woordelijk
heid nog niet voor de deur staat en
dus de oppositie volle veiligheid biedt,
kan men grif een en' ander beloven,
omdat het doen, het moeten volbren
gen wat beloofd werd. nog niet noo-
dig is. Is er al eens een enkele die
daar tegenop komt, hij wordt door de
anderen spoedig overschreeuwd.
Natuurlijk geeft dat aanleiding tot
critiek. Critiek niet het minst van de
zijde der directe actie, van de revolu
tionairen van de daad. Van die zijde
wordt dat veel beloven nog voortdu
rend geprikkeld.
Zoo gaat het ook in Indië.
De Indische correspondent van Het
Volk schreef daar nog kort geleden
over. Na er op te hebben gewezen, dat
de socialistische aktie in Indië zoo
moeizaam voortgaat 9n zooveel tegen
werking ondervindt -"an boven af, ver
volgt hij:
„De koloniale bourgeoisie veraf
schuwt onze menschendie hun tro
pen verblijf dienstbaar maken aan
dit in haar oogen misdadig bedrijf.
Van tijd tot tijd probeert zij ons
buiten gevecht te stelten door aan
gifte bij de overheid. Maar wie ge
vormd werden in de beproefde
school, geven niet zoo gauw vat.
Haar i jrs probeert het nu met
een nieuwe troef, speelt het door
zichtigst denkbare spel. Door den
Indonesiërs voor te houden, dat wij.
sociaal-demokraten, niet genoeg
aanbieden, probeert zr de banden,
die deze groep aan ons binden, te
verbreken. Ons wil zij verlokken tot
het doen van beloften, de losmaking
van Indië inhoudend bij een moge
lijke aanvaarding der ministerieele
verantwoordelijkheid onzer partij.
Direkte bate zou. die koloniale
bourgeoisie, zoo wij in deze val
stapten, er wel niet bij hebben.
Maar toch in alle geval wel de
voldoening, dat wij de' kommunis-
tische taktiek van beloven volgden.
En als dan de termijn der inlossing
zou aanuieken, en zou blijken hoe
wij beloofden wat wij niet met onze
verantwoordelijkheid konden dek
ken, dan hadden wij ons meer dan
voldoende gekrompr - ceerd.
En het doel ware bereikt: wij zou
den hier onze matten kunnen oprol
len."
Het is wel lastig voor de heeren
Stokvis c.s. en Indië, Als eerlijk man
moet elk sociaal-democraat zeggen,
dat het vooralsnog onmogelijk is dat
Indië zonder de leiding van de Wes-
tersche cultuur zich kan handhaven.
Maar als sociaal-democraat moet hij
de Duys'en en de Van der Zee's, de
Vleming's en de Le Febro's te vriend
houden. Hij moet dus beloven en
ageeren, dat eischt de partijdiscipline,
maar als dat gedaan wordt en de
practijk kan niet brengen wat do
theorie beloofde, dan kan men de
matten oprollen.
Wij vragen: Maar waarom blijft
men dan toch niet nuchter, waar en
sober?
Helaas dat schijnt met sociaal-de
mocraat zijn niet te kunnen samen
gaan.
De broeder in den wapenrok
Er is een tijd geweest, dat men de
personen die als Militair naar Indië
gingen als het uitvaagsel der Maat
schappij beschouwde. Toegegeven
moet worden, dat het opvoegsel en het
sfschrapsel ock inderdaad menigmaal
nog goed genoeg bleek voor deelname
aan de verdediging van Indië. Daarin
is veel verandering gekomen. De toe
standen zijn veel verbeterd. Maar toch
geniet ons leger daar nog geen volko
men gunstige beoordeeling.'
Evenzoo is het met de vloot. In
Soerabaja, de hoofdzetel van de Ma
rine, wordt een Marinier of Matroos
evenals in de garnizoensplaatsen der
landmacht lang niet overal met open
armen ontvangen.
Een matroos (blijkbaar een sociaal
democraat) schreef aan den heer
Kleeiekoper daarover een van nitter-
heid getuigend briefje.
„Ik zal u eens vertellen zoo
schrijft hij hoe de toestand is.
dien ik aan den lijve ondervind
Ten eerste ziet de Troponadel zeer
laag op ons nocr. en wij staan hier
toch voor hun belangen. Wij hebben
geen toegang tot nette kafee's en
kabarets. Als Marineklant wordt je
overal geweigerd. Onze plaats van
vermaak is de kampong of het Ha
venrestaurant, waar enkel inland-
sche vrouwen komen van verdachte
zeden. Velen van ons, die lioogere
begeerten hebben dan slachtoffer
van deze samenleving te worden,
hebben daartegen geageerd Onze
Bond, de Algemeène, werkt daar
nog steeds aan. Het in burger loo-
pen in Indië is verboden. En in
uniform behoef je nergens te komen,
2t* sturen je gewoon terug, zelfs in
een zwembad. Vele malen hebben
wij getracht, hierover een stuk te
plaatsen in een krant die hier ver
schijnt. Maar zij sturen het gewoon
terug. U begrijpt wel waarom".
Nu moeten wij toch iets daar tegen
over stellen. In Soerabaja is ook een
bloeiend Gereformeerd leven. Zondags
is de Geref. Kerk op Pregolan Boen
der flink bezet. Onder deze kerkgan-
kers'treft men vele matrozen. Wat is
nu het opmerkelijke dat deze jonge
mannen voortdurend contact hebben
met de andere- léden van de gemeente.
Ook aan de huizen wordei. ontvangen.
Wil men een en der terrein, het Mi
litair Tehuis, de Herv. Kerk, ook daar
hetzelfde.
Maar nu de anderen. Deze matroos
klaagt tegen de Oproerije Krabbelaar
in Het Volk, maar waarom wordt hij
niet hij een van de roode broeders in
Soerabaja ontvangen. Zij wonen er bij
bosjes. Zou het ook misschien zoo
zijn, dat deze den neus optrekken voor
den broeder in den wapenrok.
Ons zijn daaromtrent voorbeelden
bekend welke eventuec de toestem
mende beantwoording van die vraag
zouden kunnen bevestigen.
De naastenliefde staat bij den So
ciaal-Democraat altijd nog eenige
graden lager dan de partijliefde en
dat zegt wat.
STADSNIEUWS.
PRINSES JULIANA.
H.K.H. Prinses Juliana zal morgen
avond het concert bijwonen, dat door
het Zweedsch Studenten-Zangkoor
in de Stadsgehoorzaal zal worden ge
geven.
Naar wij vernemen, zijn de vil
la's te Katwijk weder opnieuw voor
een jaar ten behoeve van de Prinses
ingehuurd.
GEMEENTERAAD.
Vergadering van den Gemeenteraad
op Maandag 18 Juni, 's middags 2 uur.
Te behandelen onderwerpen:
I. Onderzoek van den geloofsbrief
van het nieuw-benoemd raadslid, den
heer G. Koole.
2. Benoeming van een lid der Com
missie voor den Markt- en Haven
dienst (vacature-J. Burgerjon).
3. Benoeming van een Commissaris
der Gemeentelijke Bank van Leening
te Leiden.
4. Praeadvies op het verzoek van ir.
M. C F. J .Cosijn, om ontslag als Re
gent van het Geref. Minne- of Arme
Oude Mannen- en Vrouwenhuis.
5. Voorstel inzake ingebruil geving
van het speelterrein gelegen achter
Ce Hoogere Burgerschool met 5-jari-
gtn cursus aan de Burggravenlaan.
aan de afdeeling Leiden van de Chr.
Jonge Mannenvereeniging-Padvinders.
6. Voorstel tot overneming in eigen
dom en onderhoud bij de gemeente
van eenige strooken grond en een
strook water ten noorden van de
Wasstraat en in het verlengde yan de
Cobetstraat, Sectie M. nis 4410 en 4446
ged.
7. Praeadvies op het verzoek van de
Leidsehe Duinwater—Maatschappij, in
zake ruiling van grond onder Katwijk
met mr. O. J. E. baron van Wasse
neer van Catwijck.
8. Voorstel tot liet "'erleenen van een
bijdrage ad f 100 in de kosten van een
door de Zwemvereeniging „De Zijl"
te houden Volkszwemfeest.
9. Voorstel tot wijziging van de be
grooting, dienst 1927. in verband met
o'e kosten van pensioenen, wachtgel
den, ongevallenverzekerihg van amb
tenaren. enz.
10. Voorstel tot verhooging van
verschillende posten der begrooting,
dienst 1927, waarvan de raming te
laag is gobleken en tot toevoeging van
eenige nieuwe posten aan die begroo
ting.
11. Voorstel tot het instellen van een
r°chtsvordering tegen1 P. van Rijn tot
vergoeding van schade door aanrij
ding van een lantaarnpaal.
12. Voorstel:
a. om de wijzigingen en aanvullin
gen bij Kon. Besluit van 26 November
1927. No. 12. aangebracht in de voor
do leeraren der Rijks Hoogere Bur
gerscholen geldende sr.larisregeling,
voor de leeraren aan het Gymnasium
cn de beide Hoogere Burgerscholen
alhier toepasselijk te verklaren;
b. om de wijzigingen en aanvullin
gen bij Kon. Besluit van 26 November
1927, No. 13, aangebracht in de voor
voor de leeraren der Rijkskweekscho
len voor onderwijzers en onderwijze
ressen geldende .salarisregeling, toe
passelijk te verklaren op de salaris
regeling voor de leeraren aan de Ge
meentelijke Kweekschool voor onder
wijzers en onderwijzeressen alhier.
13. Voorstel tot onderhandsche op
dracht van:
a. het leveren van een motorbagger
molen met Deutz-benzinemotor, aan
F. J. Hunter, te Haarlem;
b. het leveren van 5 onderlossers,
aan de firma A. Lanser, te Sliedrecht;
c. het leveren van een motorsleep
boot met Kromhoutmotor, aan W. F.
Maas en Zonen, te Leiden
14. Voorstel inzake de beschikbaar
stelling van gelden ten behoeve van
de uitbreiding van de Electriciteits-
fabriek met een turbo-generator, t 'ee
stoomketels en een schakelhuis met
bijbehoorende hulpmachines en ver
dere toebehooren.
15. Voorstel:
a. tot vaststelling van de verorde
ning, houdende wijziging der verorde
ning van 14 November 1918 (Gemeen
teblad No. 43), regelende de samen
stelling van de Rureaux van Gemeen
tewerken, van den Gemeentelijken
Reinigings- en Ontsmettingsdienst en
van het Bouw- en Woningtoezicht.
b.tot het verleenen van een per
soonlijke toelage aan den Hoofdop
zichter der Gemeentewerken, J. A.
Verhoog.
16. Voorstel inzake het aangaan van
een overeenkomst van dading met dc
verzekeringsmaatschappij „F atum"
betreffende de te betalen schadever
goeding wegens de door den voorma-
ligen ambtenaar ten kantore van den
Gemeenteontvanger A. F. Stuyfzand
gepleegde fraude, met vaststelling van
den desbetreffenden begrootingsstaat.
GEMEENTEZAKEN.
Commissaris Bank van Leening.
Wegens periodieke aftreding op 1
Juli a.s. bevelen B. en W. den Raad
aan ter benoeming van een commis
saris van de Bank van Leening het
dubbeltal Mr. F. J. J. Trapman (aftr.)
en Mr. H. R. Goudsmit.
Regent Minne- of Arme Oude
Mannen- en Vrouwenhuis.
B. en W. geven in overweging aan
den heer Ir. M. C. F. J. Cosijn op zijn
verzoek eervol ontslag te verleenen
als Regent van het Gereformeerd
Minne- of Arme Oude Mannen- en
Vrouwenhuis alhier.
Levering van baggermateriaal.
Ter uitvoering van het raadsbesluit
van 13 Febr. j.l. inzake de aanschaf
fing van baggermateriaal, geven B. en
W. thans in overweging ondershands
op te dragen:
a. het leveren van een motorbagger
molen met Deutz-benzinemotor aan F.
J. Hunter te Haarlem voor 5080;
b. het leveren van 5 onderlossers
aan de firma A. Lanser te Sliedrecht
voor 12.975;
c. het leveren van een motorsleep
boot met Kromhout-motor aan W. F.
Maas en Zonen te Leiden voor 8790
gulden.
Straataanleg nabij de Cobetstraat.
De architect J. W. Reijneveld vraagt
namens zijn lastgever J. Voorsluis de
voorwaarden voor aanleg van een drie
tal straatgedeelten nabij de Cobet
straat. Door aanleg van deze straat
gedeelten zal vervallen het bruggetje
in de Cobetstraat over de ringsloot.
Vergunning tot demping van dit
slootgedeelte is reeds van Rijnland
verkregen.
Vergunning tot aanleg van deze
straatgedeelten kan worden verleend,
mits de grond kosteloos aan de ge
meente wórdt overgedragen. Daartoe
is de eigenaar bereid en tevens, om de
kosten, geraarnd op 24.550, ter na
dere verrekening te storten,
B. en W. geven nu in overweging
om tot dien straataanleg mede te
werken.
Wijziging salarisregeling personeel
H. B. S. en Gymnasium.
Na de wijziging in de salarisrege
ling van leeraren Rijks Hoogere Bur
gerscholen bij Kon. Besluit van 26
Nov. 1927, no. 13, is het noodig, ook
de regeling van de Stedelijke inrich
tingen daarmede in overeenstemming
te brengen.
Daarom stellen B. en W. voor:
a dat de wijzigingen .en aanvullin
gen bij Kon. Besluit van 26 Nov. 1927.
No. 12, aangebracht in de voor de lee
raren der Rijks Hoogere Burgerscho
len geldende salarisregeling toepasse
lijk zullen zijn op de salarisregelling
voor leeraren aan het gymnasium en
de beide hoogere burgerscholen alhier;
b. dat de wijzigingen en aanvullin
gen bij Kon. Besluit van 26 November
1927, No. 13, aangebracht in de voor
de leeraren der Rijkskweekscholen
voor onderwijzers en onderwijzeressen
geldende salarisregeling toepasselijk
zullen zijn op de salarisregeling voor
de leeraren aan de Gemeentelijke
kweekschool voor onderwijzers en on
derwijzeressen alhier.
Verhuur speelterrein achter de
H. B. S.
De afd. Leiden van de Chr. Jonge
Mannen Padvinders-vereen, verzocht
om de beschikking voor een uur per
week van het terrein achter de H. B.
S. aan de Burggravenlaan. Zij gaat
met de huur van 10 per jaar accoord
B. en W. geven in overweging tot
deze verhuur over te gaan.
Ruil grond door Duinwater-Mij.
De Leidsehe Duinwater-Mij. ver
zocht toestemming om een stukje
grond onder Katwijk te mogen ruilen
met Mr. O. J. E. Baron van Wassenaar
van Catwijck. Daartegen bestaat geen
bezwaar, zoodat B. en W. voorstellen
de gevraagde toestemming te geven.
Subsidie Zwemfeest „De Zijl".
Het bestuur der Zwemvereeniging
„De Zijl", vraagt voor een te houden
zwemfeest op Zaterdag 28 Juli een
subsidie van de gemeente, groot 150.
B. en W. geven echter in overweging
weer een bedrag van ICO toe te
staan, zooals vorige jaren.
Proces over reparatie lantaarn
paal.
Door een knecht van den expediteur
P. van Rijn, werd op de Korte Mart
een lantaarnpaal omver gereden. De
reparatie kostte 52,47. Dat wil Van
Rijn niet betalen.
B. en W. 9tellen voor dit bedrag in
rechten op te vordéren.
Dading met Fatum.
Op 24 Jünuari 1927 besloot de Raad
om een gerezen geschil met de ver
zekeringmaatsch. „Fatum" door een
scheidsgerecht te doen beslechten.
Inmiddels verzocht Fatum om een
overeenkomst van dading.
B. en W. geven in de gegeven om
standigheden in overweging om daar
mede accoord te gaan.
Zij stellen nu voor:
a. met de verzekeringsmaatschappij
Fatum te 's Gravenhage met betrek
king tot de door die maatschappij aan
de gemeente te betalen schadevergoe
ding terzake van de door den voor-
maligen ambtenaar ten kantore van
den Gemeente-Ontvanger A. F. Stuyf
zand, gepleegde fraude, een overeen
komst van dading over te gaan;
b. ten behoeve van de afwikkeling
van het tekort, in de gemeentekas
ontstaan, tengevolge van de sub a be
doelde fraude, den overgelegden be
grootingsstaat dienst 1927, vast te
stellen;
c. te bepalen, dat bij tot stand ko
ming van de sub a bedoelde overeen
komst van dading het Raadsbesluit
van 24 Januari 1927 om het tusschen
de gemeente en de verzekeringsmaat
schappij Fatum gerezen geschil door
een scheidsgerecht te doen beslissen,
zal zijn vervallen.
MIJ. DER NED. LETTERKUNDE.
Nadat op de jaarlijksche vergade
ring Dr. N. Japikse zijn voordracht
over: „De Stadhouder-Koning en zijn
alter ego" had gehouden, waarvan in
ons blad van gisteren melding is
gemaakt, begaf een deel der aanwe
zige leden zich per electrische tram
naar Voorburg, alwaar een bezoek
aan „Hofwyck" werd gebracht.
Dr. H. E. van Gelder, secretaris der
Vereeniging Hofwijck, geleidde het ge
zelschap door de gerestaureerde ver
trekken, nadat hij eerst een korte uit
eenzetting had gehouden over de wij
ze, waarop Huygens' huis zooveel mo
gelijk in den ouden staat was hersteld.
PROF. DR. J. W. MULLER.
Prof. Dr. J. W. Muller, oud-hoog
leeraar in de Ned.. Taal- en Letter
kunde aan de universiteiten te Leiden
en Utrecht, en oudrieermcester van
Prinses Juliana, heeft heden onder
vele blijken van belangstelling zijn
7Csten verjaardag gevierd.
De oud-hoogleeraar vertoefde dezen
ciag te Utrecht, waar hij als gecommit
teerde deelneemt aan het afnemen van
examens.
Te zijnen huize te Oegstgee&t werden
beden tal van schriftelijke en telegra
fische gelukwenschen uit verschil
lende deelen des lands afgegeven, w.o.
eon in hartelijke bewoordingen ge
stelde telegrafische gelukwensch van
den Leidschen Academischen Senaat.
Ook werden hem tal van bloemstuk
ken toegezonden.
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Adverlentiën per regel 22Vi cent
Ingezonden Mededeelingen dubbel tariel
Bij contract belangrijke reductie
Kleine Advertentiën - bij vooruitbetaling -
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
Belangrijkste nieuws in dii Hummer.
ONDERWIJZERSBENOEMING.
Wegens uitbreiding van het aantal
leerlingen is aan de Chr. School voor
Binnenland.
Het wetsontwerp op de N.V, vindt in
de Eerste Kamer een slecht onthaal.
Het klompenwetje door de Tweede Ka
mer aangenomen.
De 10e jaarvergadering van de Ver. van
den Chr. Handeldrijvenden en Indus-
Irieelen Middenstand te Zeist.
Ernstig ongeluk te Sassenheim.
Uruguay Olympisch Voetbalkampioen.
Buitenland.
De openingszitting van den nieuwen
Duitschen Rijksdag.
Een sneeuwstorm op Spitsbergen.
Nobile is zelf ook gewond.
Gecompliceerd vliegongeluk te Kopen
hagen.
Staking der Grieksche tab2ksarbeidcrs.
,y-rv v.»
M.U.L.O., Noordeinde. hoofd de heer
C. J. W. de Reuver tot onderwijzer
benoemd de heer A. Hoelen te Utrecht.
ACTIE CONSER VEN-INDUSTRIE.
De afdeeling Leiden van den Ned.
Centralen Bond van Christelijke Ar
beiderspers) in de bedrijven van
Voedings- en Genotmiddelen, Vak
groep: Conserven-industrie, kwam op
Maandag 11 Juni in een druk bezoch
te vergadering bijeen, ter bespreking
van de actie voor wijziging in de ar
beidsvoorwaarden.
Na uiteenzetting door den vertegen
woordiger van het Hoofdbestuur, nam
de vergadering de volgende motie aan;
„De vergadering, gehoord hebbende
de mededeelingen van de gehouden
conferentie op 30 Mei j.l. met de firma
Tieleman en Dros. inzake de door de
afdeeling bij deze firma namens het
personeel ingediende voorstellen be
treffende:
a. verhooging van de loonen;
b. weder-invoering vacantie-toelage;
c. doorbetaling bij ziekte na 6 da
gen ook van de eerste karentzdag;
d. oplossing van geschillen door
middel van de organisatie;
e. wijziging in het optreden bij de
controle in de fabriek:
f. nog steeds geldig verklaren van
de bepalingen van de oude regeling,
zoodat daarop beroep voor naleving
is;
g. regeling van een hetere premie
voor het personeel.
Kennis genomen hebbende van de
daarop schriftelijke beslissing d.d. 9
Juni, is van oordeel, dat deze beslis
sing op geen afdoende wijze bevredi
ging ten opzichte van meerdere pun
ten geeft;
spreekt als haar overtuiging uit, dat
de toestand van de arbeidsloonen
dringend verbetering eischt;
wekt de arbeiders en arbeidsters,
werkzaam op de conserven-industrie
op, zich aan te sluiten bij de organi
satie en draagt het bestuur op om.
onder handhaving van de ingediende
voorstellen, de actie voort te zetten,
tot verkrijging van de zoo noodzake
lijke verbetering in .de- arbeidsvoor
waarden'
LEIDSCHE C.J.M.V.-ttAMPEN.
„Zeven korte vreugdedagen
Van genieten en jolijt".
„Zoo langzamerhand zat er in Leiden
wel geen jongen meer rondloopen, die niet
eens er tenminste over gedacht heelt om
te gaan kampeeren. 't 19 alleen merk
waardig, hoeveel jongvns er zijn, die dat
jdan nog niet doorgezet hebben. Voor ons.
die al jaren geregeld 's zomers naar een
kamp gaan, is het eigenlijk onbegrijpelijk
hoe er nog jongens zijn, die houden van
buitenleven, van sport en spel, van avon
turen en pleizier, en die nog niet ontdekt
hebben, dat al deze dingen in hel kamp
leven verwezenlijkt worden en zoo t-en
schitterende combinatie vormen
Bovenstaande regels lezen we in „Ons
Kampboekje", een extra uitgave van
„Kampstrooisel", het orgaan der Leid
sehe C.J.M.V.-Kampen, en in die regels is
zeker niet te veel gezegd.
Het kampleven is inderdaad een. heer
lijk leven, eon aaneenschakeling van zui
vere vreugden, die men nergens anders
vindt.
Het is thans het achtste kampjaar dat
de C.J.M.V. organiseert, voor de achtste
maal worden de jongens van Leiden en
omstreken uitgenoodigd deel ie nemen
aan de kampen.
Meergenoemd „Kampbockje" laat weer
iets zien vau al de heerlijkheden, die in
de C.J.M.V.-kampen worden meegemaakt,
terwijl verder een aautal practisehe wen
ken worden gogeveu en nuttige mededee
lingen worden gedaan.
