CHRISTELIJK DAC BLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN ?d' JAARGANG D'NSDAG 24 APRIL 1928 NUMMER 2418 ODRANT ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal. i 2.50 Per week 1,0.19 Franco per post per kwartaal I 2.90 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 22V« cent Ingezonden Mededeelingen dobbel tarief Bij contract belangrijke rednctie Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. V Arie Mulder, f De heer A. Mulder, oud-wethouder der gemeente Leiden, is niet meer. Hedenmorgen bereikte ons het be richt, dat onze vriend en broeder, de heer A. Mulder, gisteravond na een korte ongesteld eid, aan den tcriug der zün'en .s ontrukt. Hoewel de dood steeds komt als een dief in den nacht, waren toch èn de overledene èn zijn familie op zijn ver scheiden voorbereid. Ja, ook de hèer Mulder zelf was zich zijn toestand volkomen bewust en hem is de genade verleend, om door het Tn Tfii*is€tis met volle hel derheid van geest, den dood dien koning der verschrikking blijmoedig tegen te gaan. Met bewustheid mocht hij daarvan op zijn kort ziekbed getuigenis geven. Welk een rijke vertroosting ligt daarin voor de bejaarde weduwe en voor zijn kinderen, van wie een be minde echtgenoot en geliefde vader is weggenomen. In den heer Mulder daalt een man ten grave, die tot de oude garde be hoorde. Hoevelen zijner medestrijders zijn hem reeds voorgegaan in den dood. Wij gedenken aan hen met weemoed en dankbaarheid, nu wij staan aan het doodsbed van één hunner. Mannen als Dr. den Houter, A. J. v. Hoeken, van Kempen, Pera, P. J. Mul der etc., zij allen zijn onzen thans ont slapen broeder A. Mulder reeds voor gegaan. Al deze mannen, die voor de eere van Gods naam hebben gestre den op het publieke terrein des levens, ziin niet meer. Zij hebben den strijd volstreden en zij rusten van hunne werken. Dankbaarheid vervult ons hart als wij gedenken, wat zij allen voor de zaak van Gods Koninkrijk hebben mo gen doen. En onze bede stijgt op, nu wij deze oude garde van ons zien gaan: houdt Gij, o Heere, onder ons Uw werk in stand, ja het werk Uwer handen, be vestig dat. K. Niet tactisch. In Egypte werkt reeds lang onder de Mohammedaansche geleerde wereld Zendeling Dr. A. Zwemer, een Neder lander van geboorte, indien wij ons niet vergissen, die echter is uitgezon den door een Amerikaansche Zen- dingsvereeniging. Dr. Zwemer staat bekend als uiterst vrijmoedig in zijn bestrijding van het Mohammedanisme. Dat is o.a. geble ken toen hij eenige jaren geleden in Ned. Indië was en hier en daar op trad. In Egypte zelf heeft hij ook meer malen van zich doen spreken. Nu weer lazen wij het volgende bericht: Traciaatjes in Moskeeën. De Egyp tische Minister voor Godsdienstige In stellingen heeft aan de Amerikaansche legatie te Cairo gevraagd tusschenbei- de te komen, teneinde den Amerikaan- schen zendeling Dr. A. Zwemer, te be wegen zijn vergunning terug te geven voor het bezoeken van moskeeën, daar hij er tractaatjes verspreidt. Wij meenen dat hiermede de positie van Dr. Zwemer en n het algemeen de positie van de Zending in groote moei lijkheden is gebracht. Wat zal de Ame rikaansche legatie doen? Aan het ver zoek gevolg geven, dat staat gelijk met het tegenwerken van de Zending en zal zeker in Mohammedaansche krin gen als zoodanig worden opgevat. Het verzoek weigeren beteekent een opzet telijk verscherpen van de verhouding. Vermoedelijk zal de Amerikaansche legatie trachten de gemoederen tot be daren te brengen en daarnaast den heer Zwemer trachten te bewegen tot eenige toezegging. Dat alles had voorkomen kunnen worden door een voorzichtiger en ge matigder optreden. Ook het nu gebeur de feit zal vermoedelijk wel met zoo danige andere feiten omgeven zijn, dat er deze actie uit voortkomen moest. Wij meenen dat o.a. de Gerefor meerde Zending in Solo, dat eindelijk voor de Zending geopend werd, heel wat tactischer is opgetreden. En vermoedelijk meer zegen daarop ont vangt. STADSNIEUWS. HULDIGING H. M. DE KONINGIN-MOEDER. In overleg met Mevr. Van Karne- beek richt de echtgenoote van den burgemeester, Mevr. Van de Sande Bakhuyzen een eere-comité op, in ver band met de huldiging van de Konin gin-Moeder, ter gelegenheid van haar 50-jarig verblijf in ons land. A. MULDER f Na een ongesteldheid van enkele weken is gisteravond te half 12 op ruim 72-jarigen leeftijd overleden de heer A. Mulder, oud-wethouder van fabricage der gemeente Leiden. De heer A. Mulder werd 28 Decem ber 1855 te Oegstgeest geboren, in het zelfde huis, of althans op hetzelfde terrein, waar het huis, thans door hem bewoond, staat. In 1898, toen Leiden gedeelten van de omliggende gemeenten annexeerde, werd ook de heer Mulder Leidenaar. Reeds toen hij nog tot de gemeente Oegstgeest behoorde, maakte de heer Mulder deel uit van het bestuur der A. R. Kiesvereeniging aldaar, welke vereeniging destijds werd gepresideerd door den bekenden Prof. Dr. H. W. Bakliuys Roozeboom, met wien de overledene steeds op vriendschappe lijke wijze in het belang onzer partij mocht samenwerken. Na de annexatie deed ook de Anti revolutionaire kiesvereeniging te Lei den al heel spoedig een beroep op den heer Mulder, en reeds in 1901 werd hij tot lid van den gemeenteraad gekozen, tegelijk met den heer Sytsma, de eeni ge van de toenmalige raadsleden, die thans nog deel van dit college uit maakt. Beiden herdachten in 192G hun 25-jarig raadslidmaatschap. In den raad bleek de heer Mulder „the right man on the right place" te zijn. Hij zocht zijn kracht niet in het houden van lange redevoeringen, doch zijn adviezen, waaruit bleek zijn door zicht in de belangen der gemeente, werden door zijn medeleden zeer ge waardeerd. zoodat hij dan ook in 1923, na de ontslagname van den heer J. de Lange, tot wethouder werd gekozen. Bijna vier jaar heeft hij deel uitge maakt van het Dagelijksch Bestuur onzer gemeente, tot hij zich, nadat eerst reeds de heer Splinter als tijde lijk wethouder in zijn plaats was op getreden, tenslotte verleden jaar om gezondheidsredenen genoodzaakt zag, zich niet meer beschikbaar te stellen voor het raadslidmaatschap. Als wethouder hielp de heer Mul der tal van belangrijke werken voor bereiden en uitvoeren en was vooral ook in het belang van den woning- houw werkzaam. Ook op ander gebied woekerde de overledene met de talenten, hem ge schonken en was hij in 't belang der zaak van Gods Koninkrijk werkzaam. Zoo maakte de heer Mulder, die in 1880 opgenomen was in den houthan del van de fa. Gebr. Mulder, gedurende tal van jaren deel uit van de Kamer van Koophandel, zoowel in haar ouden als in haar nieuwen vorm. Van 1914 tot 1922 had de overledene daar zitting voor de gemeente Leiden, sedert 1922 namens het kleinbedrijf. Verder was hij gedurende een reeks van jaren bestuurslid van de A. R Kiesvereeniging, de Geref. Schoolver- eeniging, de Christelijke Kweekschool en van het Miltair Tehuis, welke laat ste inrichting hij als voorzitter diende. Ook op het terrein van het Kerkelijk leven was de heer Mulder werkzaam. Gedurende 23 jaar diende hij de Ge ref. Kerk alhier als diaken, en ook was hij tal van jaren lid en voorzitter van de Commissie van Administratie. Zoo heeft de heer Mulder op veler lei levensterrein zijn krachten en toe wijding gegeven waar die gevraagd werden, en thans is hij ingegaan in het Vaderhuis met de vele woningen, heeft hij de Sabbathsruste gevonden, die overblijft voor het volk van God. Trooste de Heere de weduwe en kinderen in dit zoo smartelijk verlies. De begrafenis van het stoffelijk over schot zal plaats hebben a.s. Vrijdag middag 2 uur op de begraafplaats „het Groene Kerkje" te Oegstgeest. GEEN SPREEKUUR. De Wethouder van Onderwijs, Mr. Tepe. is verhinderd morgen spreek uur te houden. ONZE GROENTENVEILING. Naar wij vernemen is vandaag, juist op den dag, dat de veilingloods op de Houtmarkt werd afgebroken, de Ko ninklijke bewilliging op de statuten van de nieuwe veilingvereeniging „De Eendracht'' 'afgekomen. keurd en is het dividend bepaald op 3 (v. j. 4) pet. De heer J. de Graaf f te Wassenaar werd als commissaris herkozen. N. V. „NATIONAAL VEEM" In de hedennamiddag gehouden jaarlijksche vergadering van aandeel houders der N. V. „Nationaal Veem alhier zijn de jaarstukken goedge CHR. KANTOOR -EN HANDELS BEDIENDEN. Gisteravond hield de afdeeling Lei den van den Chr. Bond van Kantoor- en Handelsbedienden in Prediker een gewone ledenvergadering. De opkomst was slecht. Bij ontstentenis van den Voorzitter, werd de Vergadering geleid door den secretaris, den heer Hoogervorst, die de samenkomst op de gebruikelijke wijze opende, waarna direct begonnen werd met de afhandeling van de agen da. Als afgevaardigde naar de algemee- ne vergadering, die op 27 en 28 April te Utrecht zal gehouden worden, werd benoemd de heer H. M. Pont. Daarna kwam in behandeling de be schrijvingsbrief voor de Algemeene Vergadering, waarover nog al eenige discussie ontstond. Betreffende de verschillende voor stellen werd besloten de adviezen van het hoofdbestuur op te volgen. Tevens werd besloten, de aftredende leden van het hoofdbestuur te her kiezen. De rondvraag leverde weinig belang rijks op, waarna sluiting volgde door den heer J. G. Snel met dankgebed. HERSTELD. De heer Snel, burgemeester van Moordrecht, die ruim een maand ge leden bij een auto-botsing onder Was senaar vrij ernstig werd verwond, heeft het Diaconessenhuis alhier her steld kunnen verlaten. Gisteravond, omstreeks 8 uur, wilde de chauffeur P. S. uit Lisse, van de luxe auto H 50173 hij den overweg op den Rijnsburgerweg plotseling rem- men, omdat de hoornen gesloten waren Hij gaf echter bij vergissing vol gas en reed daardoor op een aantal wach tende personen in. Gelukkig werd nie mand ernstig gewond, alleen werd het rijwiel van de 15-jarige J. v. E. ernstig beschadigd en klaagde deze over pijn in den rug. Er is proces-verbaal opgemaakt te gen P. S. Gisteravond te half 6 liepen op de Turfmarkt de honden van een groentenkar, terwijl de eigenaar A. S. uit Sassenheim in gesprek was, zoo ver achteruit,, dat het heele gespan te water raakte. Door een brugwachter werden met behulp van het publiek de wagen en de honden op het droge gebracht en de groenten opgevischt. Gisteravond viel in haar woning aan de Stadhouderslaan de 20-jarige Mej. M. van de trap, doordat deze uit gleed. Zij viel met haar linkerhand door een glasruit. Na eerst door een dokter voorloopig verbonden te zijn, werd zij door dezen met zijn auto ter verdere behandeling naar het Acad. Ziekenhuis meegenomen. Ntiar wij vernemen, zal de heken- de banketbakkerij en kokerij van den heer G. A. Bots aan de Hoogewoerd, met ingang van 1 Mei overgaan in handen van den heer Deyselbloem te Voorhout. Gisterenmiddag ongeveer half 6 had op het kruispunt Noordeinde Kort Rapenburg een aanrijding plaats tusschen een wielrijder en een luxe auto merk Citroen H 50008. De luxe auto moest voor een uit het Noord einde komende auto, eenige meters achteruit. De wielrijder achter de auto hoorde geen signalen, waardoor deze de dupe werd. Het voorwiel kwam on der de auto terecht, waardoor het voor wiel en tevens de voorvork werd ge broken. Een minnelijke schikking werd onderling getroffen. BINNENLAND. DE KONINKLIJKE FAMILIE NAAR HET LOO. Naar wij vernemen, is de Koninklij ke Familie voornemens in het begin der volgende week haar verblijf op Het Loo te vestigen. HULDIGING MR. A. J. A. A. BARON v. HEEMSTRA. Toen het eenmaal werkelijkheid ge worden was, dat mr. A. J. A. A. baron van Heemstra naar het vaderland zou vvederkeeren, kwam er, spontaan, in geest en hart van vrijwel alle ambte naren, die onder leiding van dezen oud-gouverneur van Suriname moch ten werken en thans in Holland toe ven, maar ook niet minder sterk bij hen, die Suriname in den tijd van zijn gouverneurschap voor eenig doel be zochten, het vaste plan op, den heer Heemstra hij zijn wederkomst een blijk te geven van aanhankelijkheid, een klein bewijs, dat ook het kille moederland de warmte niet heeft af gekoeld van de gevoelens, die hen al len in het tropenland tegenover den toenmaligen bewindsman bezielden. De verwezenlijking van dit plan is gistermiddag geschied in hotel „Duin en Daal" te Bloemendaal, waar baron Van Heemstra zich met echtgenoote en dochter geplaatst zag tegenover een groote schare vrienden, welke hem en de beide dames hulde en dank kwamen brengen. Het was de heer mr. dr. F. L. J. v a n Haaren, gouvernementssecretaris in Suriname, met verlof in Nederland, die de rij der sprekers opende en op de hieboven vermelde wijze het doel dezer samenkomst uiteenzette. Spr. riep weer voor den geest den onver- moeibaren arbeid van baron Van Heemstra voor het land en zijn bevol king, de aangename wijze van werken met zijn ambtenaren en zijn groote welwillendheid als het de rechtmatige belangen gold van ambtenaar of bur ger, van Surinamer of van Nederlan der; hij wees voorts op de eigen groote werklust van den afgetreden gouver neur, zijn bezielend deugdelijk opti misme en op de zonnige gastvrijheid, welke nooit ontbrak voor hem, die op zijn roepstem overkwam, om zich per soonlijk te overtuigen, dat Suriname is het land, waar de natuur den bodem heeft gezegend en op schier elk gebied de toekomst tegenlacht, als slechts een goed beheer en goede leiding de vruchten weten aan te kweeken en met de hulp van het kapitaal tot rijp heid op te voeren. Spr. bood de heer Van Heemstra een gouden sigarettenkoker aan, alsmede een zilveren inktstel, daarbij wijzende op 't edele en duurzame van de meta len, symboliek hier gebruikt als weer spiegeling van de gevoelens der deel nemers. De opdracht in den koker luidt: „aan hunnen oud-gouverneur, uit dankbaarheid voor genoten vriend schap en gastvrijheid, oud-aimbtena ren en bezoekers van Suriname 1921 1928"; een keurig album vermeldt de namen der schenkers. Verder wendde spr. zich tot mevr. Van Heemstra, die zich ,naar hij zei- de, steeds beijverd had om, ondanks het vaak geschokt zijn der gezondheid, voor iedereen het „ginds zijn" te ver aangenamen en met een ieder mee te leven, zoowel in droeve als in vreug devolle dagen. Spr. bood mevrouw Van Heemstra een zilveren schaal aan voor bloemen en voor fruit. Daarna richtte hij zich tot freule Jacqueline Van Heemstra, wie hij dank gebracht voor haar groote toewij ding, zoodra het de belangen gold van hen, in Suriname en wie hij als hul deblijk een brillanten ring aanbood. Prof. Grutterink wees er op, hoe zij, die naar Suriname kwamen met zuiver wetenschappelijke of tech nisch wetenschappelijke doéleinden, zonder Jachtige medewerking van 't gouvernement niets hadden kunnen bereiken. Doch tijdens het gouver neurschap van baron Van Heemstra hadden zij altijd den besten steun on dervonden; spr. heeft daar zelf dank bare herinneringen aan. Spr. wenschte den heer Van Heemstra en zijn gezin nog lange jaren van voorspoed toe. Namens het Algemeen Nedtrlandsch Verbond sprak jhr. mr. VonWeiler. die dankte voor alles wat baron Van Heemstra voor dit Verbond heeft ge daan, waarhij hij speciaal noemde zijn aandeel in de samenstelling van de film „Suriname". Als stoffelijk blijk van waardeering bood spr. een gouden zakpotlood aan. De heer P. J. Jager, oud-zeeoffi cier, herinnerde in de eerste plaats aan het eerste bezoek na den wereld oorlog van den Nederlandschen oor logsbodem H. M.'s „Zeeland", in 1922 aan Suriname gebracht. Aan de offi cieren en equipage is toen een onver getelijke ontvangst bereid. Voorts besprak spr. zijn persoonlijke samenwerking met baron Van Heem stra inzake de oprichting van een standbeeld voor H. M. de Koningin. Nadat de heer R. Zuyderhoff gesproken had namens de vereeniging „Oost en West", sprak tenslotte de heer S. da S i 1 v a, oud-districtscommissa ris in Suriname, als „zoon des lands". De enkele woorden die hij sprak, maakten diepen indruk. „Alles wat in Suriname eerlijk en oprecht is", zeide hij, „dankt U voor alles wat U gedaan hebt voor mijn vaderland". Baron Van Heemstra dankte hierna elk der sprekers, mede namens echt genoote en dochter voor hun woorden en voor de geschenken. Nog geruimen tijd bleef men gezellig bijeen. Belangrijkste nieuws in dit Nummer. CHRIST.-SOCIALE CONFERENTIE. Van de Geref. Studentenbeweging. Gedurende 't afgeloopen „weekend is op kasteel „HardenbroelF' de Derde Conferentie van de Geref. Studenten beweging gehouden. In zijn openingswoord releveerde de voorzitter, de heer Anth. W. van Nes, Binnenland. Oud-wethouder A. Mulder overleden. Verklaring van den Minister van Bnitenlandsche Zaken over de Belgi sche kwestie. De Koninklijke familie gaat volgen de week naar Het Loo. De Burgemeester van Schiedam ern stig ziek. Buitenland. Aardbeving in Griekenland; Corin- the verwoest. De uitslag der Fransche verkiezin gen een succes voor Polncaré. Het protocol inzake de gifgassen door 5 staten geratificeerd. Japan zal niet antwoorden op de Chineesche protesten. De arbitrale uitspraak in het conflict in de Roermijnen is bindend ver klaard. de moeilijkheden die de G.S.B. in den laatsten tijd had doorgemaakt en sprak zijn blijdschap uit dat de ergste crisis voorbij was en de conferentie kon doorgaan. De jeugd en de Chr. Sociale actie. Dr. K. Dijk van Den Haag sprak daarna over „De jeugd en de Christe lijk sociale actie". De jongeren, aldus spr., in den loop van zijn referaat, zijn beter noch slech ter dan vroeger, alleen anders. Het klagen der ouders over de jongeren is veelal een uiting van zwakheid om dat de jeugd hen ontglipt. Er is echter wel gebrek aan verantwoordelijk heidsgevoel en roepingsbesef. De S. D. A. P. gevoelde, dat zij de jeugd noo- dig had, en leidt daarom door de A. J. C. de jeugd op tot actieve S.D.A.P.ers. Daarbij tracht zij de jeugd te doen be seffen dat men daarbij het religieuse ideaal niet behoeft te verliezen. Dit is van groote beteekenis. Hoe is nu de jeugd te bereiken? Niet door afzonderlijke jeugdorgani saties. 1. Breekt dit de eenheid van vorming; 2e. ontstaat specialiseering in standen, klassen en werkkringen; 3e. de confessioneele organisatie wordt gebroken; 4e. is er een tijdsbezwaar gevaar voor een te veel. In de bestaan de organisaties moet veel meer aan dacht worden besteed aan de socia le vraagstukken. Er moet contact zijn tusschen jeugdorganisaties en vakver- eenigingen. Hier is taak voor de gees telijke leiders om vooral op de catechi saties de jongeren te wijzen op hun sociale taak. De Chr. politieke partijen en het sociale leven. Zaterdagmorgen sprak de heer C. S m e e n k, lid der Tweede Kamer, over „Chr. Politieke Partijen en het Sociale Leven". In ons land, aldus spr.. zijn vier Prot. politieke partijen. Het christelijk beginsel moet echter zoo krachtig zijn men gezamenlijk streeft naar een op lossing. De verschillen tusschen A.-R. en C.-H. van 1894 in sociaal opzicht zijn allengs verdwenen .Beide partijen staan princpleel tegenover het libera le individualisme en staan sympa thiek t.o.v. het organisatieleven dat zich in de maatschappij ontwikkelt. 50 jaar geleden werden de arbeidsvoor waarden tusschen patroon en werk man individueel geregeld. Dit was steeds noodlottig voor den arbeider. Organisatie was noodig om de concur rentievoorwaarden gelijk te maken. De concurrentie der ondernemers kan zich niet meer richten op arbeidsvoor waarden maar moet zich richten op technische ontwikkeling, .waardoor verhooging van productie ontstaat en een hoogere levensstandaard van de massa. Dit leidde tot organisatie van andere groepen. Er komt steeds meer sociale gebondendeid. Ook de over heid heeft een taak op sociaal terrein. Tegenstellingen moeten verzacht. Principieel heeft de overheid ook het recht in te grijpen op de verdee ling van den maatschappelijken rijk dom Dit ook op grond van de Schrift, al eischt onze tijd andere maatrege len dan de toestanden in 't Oude Tes tament. Dit is geen staats-socialisme, daar dat principieel aan het Staatsge zag grenzen stelt. Is de maatschappij echter zelf in staat regelingen te treffen, dan mag de overheid niet ingrijpen. De grenzen tusschen Staat en maatschappij zijn niet scherp te trekken en veranderen steeds. De Staat moet de maatschap pelijke ontwikkeling leiden in de juis te banen maar magr er nooit tegen ingaan. De middelen van den Staat

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1