NIEUWE LEIDSCHE COURANT
Het dagboek van een Leerares
DONDERDAG 29 MAART
TWEEDE BLAD.
BINNENLAND.
HOFFOERIER.
Aan den Hoffoerier der Koningin,
den heer P. H. Sterkenburg, die on
langs zijn 40-jarig jubileum bij de
Hofhouding vierde, is op zijn verzoek
tegen 1 April e.k. ontslag verleend.
Tot Hoffoerier is ter zijner vevvan-
ging benoemd de heer P. Verhoef, die
reeds 31 jaren in dienst is ten paleize
en o.a. persoonlijk kamerdienaar der
Koningin is geweest.
..De heer Verhoef nam in den laat-
sten tijd de functie van Hoffoerier
reeds waar.
LEGERPREDIKANTEN IN NED.
OOST-INDIë.
Een conferentie van Leger- en Vloot-
predikanten In Indië geconstitueerd.
Naar we vernemen hebben de leger
en vlootpredikanten in Ned. Indië zich
krachtens machtiging van de comman
danten van leger en vloot, tot een
conferentie van leger- en vloot
predikanten geconstitueerd. De con
ferentie bestaat uit de heerenDs.
D. F. Bartlema, vlootpredikant te Soe-
rabaja, Ds. W. Duyker, legerpredikant
der le divisie te Bandoeng en Ds. G.
v. Duinen, legerpredikant der 2e divi
sie te Magelang.
De eerste conferentie werd gepresi
deerd door Ds. Bartlema, terwijl Ds.
v. Duinen tot secretaris werd gekozen.
De conferentie zal tweemaal per jaar
bijeen komen, n.l. in Mei en December.
De Decembervergadering wordt steeds
in Soerabaja gehouden en de Meiver
gadering beurtelings in Bandoeng en
Magelang. Het karakter der conferentie
is louter adviseerend. Uit hoofde van
het lidmaatschap zullen de adviezen
der conferentie voor ieder lid van mo
reel bindende kracht zijn, waarom alle
besluiten steeds met algemeene stem
men moeten worden genomen.
De conferentie heeft den wensch
uitgesproken dat er met den Raad van
leger- en vlootpredikanten in Nederland
uitwisseling van alle bescheiden zal
plaats hebben, die aan den wederzijd-
schen arbeid bevorderlijk kunnen zijn.
Ook sprak de conferentie de wen-
schelijkheid ui:, dat er kome een Ge
neraal Comité voor het beheer der
Chr. Militaire tehuizen in Indië en be
sloot Dr. N. A. C. Slotemaker de Bruyne
als officieel vertegenwoordiger van het
hoofdbestuur van „Oost en West" te
verzoeken of hij genegen is met de
conferentie in die richting samen te
werken en tot de vorming van een
voorloopig comité het initiatief te wil
len nemen.
De conferentie besloot haar invloed
aan te wenden, dat er in Ned. Indië
opgericht worden Chr. Militaire Tehui
zen voor niet-Europeesche militairen,
teneinde op deze wijze deze militairen
te vrijwaren tegen communistische en
andere schadelijke invloeden. Ook zul
len er maatregelen 'worden genomen
opdat er kome een algemeene veree-
niging voor alle niet-Europeesche mili
tairen, welke ook hun stoffelijke be
langen behartigt. De leden der confe
rentie zullen beurtelings als secretaris
fungeeren.
De leger- en vlootpredikanten in
Ned. Indië brengen ter kennis van be
langhebbenden, dat verwanten en be
trekkingen van militairen bij de land
en zeemacht in Ned. Indië, die omtrent
deze militairen ten aanzien van hunne
geestelijke en moreele belangen, inlich
tingen wenschen te ontvangen of tus-
schenkomst dier predikanten wenschen
in te roepen, zich deswege kunnen
wenden tot den secretaris van de* con
ferentie van leger- en vlootpredikanten,
Ds. G.v. Duinen te Magelang (Ned. Indië).
Ook kunnen de ouders in Holland
de namen van hun naar Indië in mili
tairen dienst vertrekkende zonen hem
opgeven.
DE CULEMBODGSCHE MOORDZAAK
Bij Kon. Besluit is volgens de „N.
A. C.' goedgevonden, de gevangenis
straf van drie jaren, waartoe J. V., een
der verdachten in de Culemborgsche
moordzaak, die is vrijgesproken was
veroordeeld wegens een ander mis
drijf (abortus provocatus) en waartoe
hij gedetineerd is te 's Gravenhage, te
verminderen met 1 jaar en 8 maanden.
Deze vermindering van straf heeft
plaats, omdat J. V. ook geruimen tijd
(ongeveer 2 jaar) in voorarrest heeft
doorgebracht in verband met den
dubbelen moord te Culemborg, waar
van hij is vrijgesproken.
WIJZIGING PROVINCIALE WET
Bepaald is. dat de wet van 16 Dec.
1927 (Staatsblad no. 388) tot wijziging
en aanvulling van de Provinciale wet,
in werking treedt met ingang van
1 April 1928.
DE WERKLOOSHEID EN HAAR
BESTRIJDING.
Verschenen zijn de prae-adviezen
van Prof. H. W. C. Bordewijk en van
Dr. I. H. J. Vos over de werkloosheid
die besproken zullen worden in de al
gemeene vergadering van den Vrij
heidsbond, op 31 Maart en 1 April in
het Jaarbeursgebouw te Utrecht te
houden.
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK.
Beroepen, te Noordhorn: R. B.
Evenhuis, te Winschoten. Te Gar
deren: P. Kuylman, te Houten.
Aangenomen, naar Middelburg:
P. J. F. van Voorst Vader, te Lochem.
Naar Eikerzee (toez.): J. Koop-
mans, te Dalfsen.
Bedankt, voor Driesum (Fr.): J.
C. Wolthers, te Onstwedde. Voor
St. Maartensdijk en Opheusden: D.
Th. Keek, te Heteren. Voor Koot
wijk c.a. en Rijnzaterwoude: A. G.
Oosterhuis, te Ernst.
GEREF. KERKEN.
Beroepen, te Westbroek: D.
Bremmer, tet Bruinisse-Oosterland.
CHR. GEREF. KERK.
Bedankt, voor Zierikzee: J. de
Bruyn, te Veenendaal.
GEREF. GEMEENTEN.
Tweetal, te Nieuw-Beyerland: A.
de Blois, te Dirksland; en A. van Dij-
ke, te Kalamazoo (N.-A.).
EMERITAAT.
Om gezondheidsredenen heeft Ds.
J. J. de Kat Angelino te Deil (Gld.) te
gen 1 Juli zijn eervol emeritaat aan
gevraagd. In 1879 in Gelderland can-
didaat geworden, stond hij achtereen
volgens te Overlangbroek 14 Maart
1880, Varik 1882 en van 3 Juli 1887
op zijn tegenwoordige standplaats.
Na zijn emeritaat zal Ds. de Kat
Angelino zich te Dubbeldam vestigen.
BEVESTIGING, AFSCHEID, INTREDE.
Ds. C. Vermaat heeft Zondag af
scheid genomen van de Geref. Kerk in
Hersteld Verband te Makkum met
ren predikatie over Joh. 17:2022.
Na beëindiging van de bediening
des Woords sprak een der brs. oudèr-
lingen eeii woord van dank en heil
bede tot den vertrekkenden predikant
en zong de gemeente Ds. V. staande
Psalm 121 2 en 4 toe.
Ds. J. W. v. d. Does werd Zondag
in de Ned. Herv. Kerk te Vianen be
vestigd door Ds. C. J. Schweitzer, van
Workum, met een predikatie over 2
Cor. 1 20.
Des middags hield Ds. van der Does
een intreepredikatie over 2 Cor. 5 :18.
Na afloop hield hij cle gebruikelij
ke toespraken en werd namens de
gemeente en namens den Ring door
Ds. Wachter toegesproken. Toegezon
gen werd Psalm 134 3.
Ds. N. v. d. Snoek werd Zondag
in de Ned. Herv. Kerk te Veenendaal
bevestigd door Ds. J. Baarslag van
Lage Zwaluwe, met een predikatie
over Zacharia 4 6b. Des avonds deed
Ds. v. d. Snoek intrede met een leer
rede over 2 Cor. 4 7.
De oudste predikant van Veenen
daal, Ds. M. Jongebreur, sprak ten
slotte den nieuwen leeraar toe en noo-
digde de Gemeente uit hem toe te zin
gengen Psalm 119 9.
Ds. C. v. d. Wal hoopt 15 April
a.s. afscheid te nemen van de Ned.
Herv. Kerk te Rijnzaterwoude om 22
..ril d.a.v. intrede te doen te Dirks
land. Bevestiger is Ds. J. H. v. d. Wal,
te Wageningen
JUBILLA.
Ds. Th. Kramer, Ned. Herv. predi
kant te Oosterbierum, viert vandaag
zijn 25-jarig ambtsjubileum. Hij is
29 Maart 1903 te Nieuwe Pekela be
vestigd, en heeft achtereenvolgens te
Slochteren, Makkum en te Driel ge
staan, welke laatste plaats hij in 1923
met Drogeham heeft verwisseld. Se
dert lt> Januari van het vorige jaar
staat hij in zijn tegenwoordige ge
meente.
Vandaag viert Ds. A. Snethlage,
Ned. Herv. predikant to Spaarndam,
zijn zilveren ambtsjubileum.
VER. VAN PREDIKANTEN DER GEREF.
KERKEN.
De jaarlijksche algemeene vergadering
van de vereeniging van predikanten van
de Geref. Kerken in Nederland, zal, zoo
als bekend, Woensdag 11 en Donderdag 12
April a.s. in het gebouw voor K. en W.
te Utrecht onder presidium van Prof. Dr.
F. W. Grosheide van Amsterdam, worden
gehouden. De vergaderingen vangen
zoo meldt De Standaard Woensdagmid
dag om 1 uur aan.
Het eerste uur is gewijd aan huishoude
lijke zaken. Behalve de jaarverslagen van
secretaris en penningmeester komt aan
de orde de verkiezing van twee bestuurs
leden, wegens periodieke aftreding van
de heeren Ds. J. G. Kunst te Arnhem en
Ds. F. Kramer te Beverwijk, alsook de be
noeming van redacteuren van het Geref.
Theol. Tijdschrift.
Daarna zal Prof. Dr. T. Hoekstra, van
Kampen refereeren over „Eenige gedach
ten over psychoanalyse en herderlijke ver
zorging". In de meer gezellige avondver
gadering zal Dr. J. H. Bavinck van Heem
stede een zendingscauserie houden.
In de tweede zitting, die Donderdags
morgens 9 uur aanvangt, zal Ds. Joh. Jan
sen van Wierden refereeren over „Het
tuchtrecht der meerdere vergaderingen".
In de laatste zitting, die om één uur
aanvangt, zal Prof. Dr. F. W. Grosheide,
refereeren over „De grenzen der exegese".
EERE-DOCTORATEN NEDERLANDSCHE
HANDELS-HOOGESCHOOL.
De senaat van de Nederlandsche Han-
dels-Hoogeschool te Rotterdam heeft aan
den heer G. H. Hintzen te Rotterdam en
aan den heer A. F. Philips te Eindhoven
het doctoraat in de handelswetenschap
honoris causa verleend.,
De senaat heeft als promotor van den
heer Hintzen aangewezen Prof. mr. F. de
Vries en als promotor van den heer Phi
lips, Prof. dr. N. J. Polak.
In verband met de ziekte van den rec
tor magnificus, prof. mr. W. H. Drucker,
zal de dag der promotie nader worden
bepaald.
BEGRAFENIS Ds. Tj. H. SIEMELINK.
Op Oud Eik en Duinen te 's-Gravenha-
ge werd gistermiddag ter aarde besteld 't
stoffelijk overschot van Ds. Tj. H. Sieme-
link, in leven emeritus-predikant, die on
geveer 20 jaren te Vlissingen stond.
Onder hen, die op de begraafplaats den
stoet opwachtten om den overledene de
laatste eer te bewijzen, waren de heeren
Callenfels, oud-directeur van het postkan
toor te Vlissingen en Kuiler, gep. hoofd
ambtenaar binnenl. zaken, terwijl met
den stoet nog meekwa nen de heeren Ds.
Vis uit Vlissingen, Appel, die de kerke-
raad der Doopsgezinde Gemeente aldaar
vertegenwoordigde, J. D. Viruly, oud-bur
gemeester an WestkapelU en tuizinga,
directeur van het post- en telegraafkan
toor te Roelofarendsveen.
Aan de groeve werd het woord gevoerd
door de heeren Ds. Vis Appel nrmens de
Doopsgezinde Gemeente, Viruly namens
eenige liberale vrienden en Ten Have alï
oud-studievriend.
Er waren o.m. bloemen -an den Vrij
heidsbond.
Een zoon van den overledene dankte
voor de belangstelling.
KERKBOUW.
Door het bestuur der Geref. Gem.
le Dirksland werd besloten tot den
bouw van een nieuwe kerk en is bij
liet gemeentebestuur een aanvraag in
gediend tot dezen bouw op een per
ceel grond nabij den Gelderschen Dijk
nabij de gemeente.
PROTESTANTSCHE ZENDING.
De ervaring van de Besturen der Sa
menwerkende Zendings-corporaties (Zen
dingsbureau Oegstgeest) is, dat bekend
making van den stand van zaken één van
de middelen is, waardoor de bijdragen
vloeien.
De laatste weken werd aan eenige tien-
duizenden dergenen op wier belangstel
ling gerekend mag worden een rondschrij
ven gezonden. Met groote dankbaarheid
kan medegedeeld worden, dat velen hun
ne giften inzonden; vermoedelijk komt 't
v .or Maart benoodigde bijeen.
Maar nu het tekort van 1927 en van de
maanden Januari en Februari! De dui
zenden die niet bielpen hebben alsnog
een taak. Waarom, zoo vragen de bestu
ren zich af, zouden zij die achterbleven
zoolang wachten? Is het nog niet vol
doende bekend, dat de hulp, die aan de
Zendingsarbeiders in Indië door kas-te-
korten telkens weer geweigerd moet wor
den, tot onberekenbare schade leiden kan?
LEGER DES HEILS.
Op tweeden Paaschdag za1 te Amster
dam het jaarlijksch Padvinderscongres
van het Leger des Heils gehouden wor
den, waaraan ongeveer 1000 Padvinders
en Padvindsters uit alle deelen des lands
zullen deelnemen.
Na afloop van de besloten samenkom
sten, zullen de meisjestroepen te onge
veer 12 uur van het gebouw Overtoom, en
de Jongenstroepen van het gebouw Ge
rard Doustraat, vertrekken om in optocht,
begeleid door bun muziekcorpsen, te gaan
naar de open terreinen van het R.A.I.-
gebouw, waarvan 2 tot 6 uur n.m. demon
straties zullen gehouden worden, die door
ieder belangstellende kunnen worden bij
gewoond.
DE GEREF. KERKEN IN RUSLAND.
De Geref. Kerken in Rusland, zoo meldt
de „Reform. Kirchenzeitung", hebben zich
nog niet kunnen herstellen. Deze hebben
bijna geen predikanten meer en zoeken
tot dusver in Duitschland en Zwitserland
vergeefs naar nieuwe krachten voor den
arbeid. Voorts zijn deze gemeenten zeer
arm. De Geref. Kerk in Odessa bijvoor
beeld moest haar vroegere kerk aan een
arbeidersorganisatie afstaan en mag nu
haar kerk van deze huren, doch moet 'n
zóó hooge huur betalen, dat zij al ver in
het betalen achter is en weldra waar
schijnlijk niet meer in haar oude kerk
zal worden toegelaten. In Moskou en Le
ningrad staat bet niet anders. Sommige
kleinere Geref. Kerken sloten zich uit
zelfbehoud bij de Luthersche gemeenten
ter plaatse aan; de Luth. Kerk in Rus
land heeft zich, dank zij geldelijke on
dersteuning van Luthersche Amerikanen,
eenigszins kunnen herstellen en heeft nu
zelfs te Leningrad een seminarium opge
richt. De Europeesche „Zentralstelle" te
Zurich (dr. Adolph Keller) trok zich het
lot dezer gemeenten reeds aan, doch kon
tot dusver niet genoeg doen.
VER. VAN CHR. ONDERWIJZERS.
Bij tweede stemming is in de vacature
van den heer A. Oosterwijk te 's-Graven-
liage, die periodiek aftreedt, gekozen tot
lid van het hoofdbestuur der vereeniging
van Chr. Onderwijzers enz. de heer K.
Meima, directeur der Chr. Kweekschool
te Groningen.
Uitgebracht werden 953 stemmen, waar
van 2 stemmen van onwaarde, en 13 blan
co. De heer Meima verkreeg 515 stemmen
en de heer A. Jonkman te Amsterdam
423 stemmen.
UIT ONZE INDIEN.
KASTEKORT VAN 121.000.
Naar het Soer. Handelsblad meldt,
is de 30-jarige algemeen ontvanger te
Bangkalan. A. M. S. met zijn echtge-
noote gearresteerd, nadat een kaste
kort ontdekt was van 121.000.
AAN HET ZOEKLICHT.
Leiden, 29 Maart 1928.
Het „Utrechtsch Dagblad" had te
recht een afkeurend oordeel geveld
over het bejubelen door de sociaal de
mocraten van de Indonesische studen
ten. Dat maakte „Het Volk" boos en
het schrijft:
„Wie zaait echter haat en wie wordt
deswegen „bejubeld"?
Heeft het Stichtsche orgaan nooit ge
hoord van zekeren Karei Wijbrands,
redacteur van „Het Nieuws van den
Dag voor Ned. Indië"? Deze schreef
o.a.: „Op zeer weinig uitzonderingen
na is de ontwikkelde inlander een on-
betroubbaar persoon". Voorts: „Een
koelie begrijpt den rottan; men geve
hem dien". Voor „inheemsche ontwaak
ten" en „hunne kuren" prees hij als
beste middel „een stevig suk hout met
knoesten" aan. Verder voorspelde hij
van „50 galgen op het Koningsplein"
te Batavia „voor 50 jaar lang een heil
zaam effect" op de bevolking. Voor
ons Volksraadslid Stokvis vroeg hij
„één paal, één dwarsbalk en een strop
meer".
De man die dit schreef en dagelijks
zoo schreef, werd door de Nederland
sche regeering met een ridderorde be
jubeld.
Aldu9 te lezen in Duijs" pleitrede.
Misschien begrijpt het „Utrechtsch
Dagblad", dat er „haat gezaaid" is in
het hart van menig Indonesiër".
Ik vermoed, dat het Utrechtsch Dag
blad zich daar wel niet veel van aan
zal trekken, want Karei Wijbrands is
er volstrekt niet aan toe om lid van
den Vrijheidsbond te worden, zoodat
er nog geen zweem van politieke ver
wantschap bestaat.
Maar Karei Wijbrands wordt ook
niet bejubeld, integendeel, als er één
journalist is, die tegen wind en stroom
moet oproeien, dan Wijbrands. Maar
hij maakt het er ook naar!
't Is echter bepaald een vergissing
van Het Volk om het zoo voor te stel
len. Maar je kunt ook niet alles weten.
OBSERVATOR.
IN OBSERVATIE.
De administrateur van de afdeeling9
bank te Madioen, de heer R. van R.,
die den candidaat-notaris. den heer
F. E. Heyman Cohen, op 21 November
doodschoot, is voor zes maanden ter
observatie naar een krankzinnigen
gesticht gezonden.
EERVOL ONTSLAG.
De Patih, Raden Demang Wiradiat-
madja, die den in Europa vertoeven-
den regent Raden Adipati Aria Wira
Nata Koesoema, verving, is eervol ont
slagen met de bepaling, dat hen bij
voorkomende gelegenheden weder als
wadana werkzaam zal worden gesteld
De bladen melden, dat de regent in
verband hiermee, waarschijnlijk een
maand vroeger met verlof zal terug
keeren.
DE COMMUNISTISCHE LANDRAAD
ZAKEN.
Zooals bekend, werden na den com-
munistischen opstand, bij het begin
van de behandeling dezer zaken, door
de landraden, verschillende daarvoor
in aanmerking komende Inlandsche
bestuurs-ambtenaren als wedana's en
assistent-wedana's, die de lessen op
de bestuursschool volgden, tijdelijk bij
de landraden te werk gesteld.
De toestand is thans, meldt het A.
I. D. van dien aard, dat een langere
detacheering bij die raden onnoodig
is geacht en terugplaatsing in het vo
rige ambt volgde.
Wat de communistische zaken be
treft, de landraad van Batavia is er
geheel doorheen,terwijl in Meester-
Cornelis en Tangerang nog slechts
enkele zaken te behandelen zijn.
LUCHTVAART.
K. L. M.
Vandaag zullen naar Praag vertrek
ken twee vliegtuigen van het type F
VII door de K. L. M., die. naar men
weet, acht toestellen van het type F
Vila in de vaart gaat brengen, naar
Tsjecho Slowakije verkocht.
De directeur der Tsjecho Slowaak-
FEUILLETON.
25) o—
Wat in ons gedrag blijken moet, dat
is het levendig geloof, dat helaas in
onze dagen bij vele onderwijzers zeer
fïauw is. Er komen zoo van die jon
ge heertjes en juffertjes van de
kweekscholen, vol inbeelding en
hoogmoed, chic en fijn, die meenen,
't volk, on9 goede, Duitsche volk en
zijne kinderen, zijn hun veel te ge
ring. Zij willen voor voorname hee
ren en dames doorgaan, bezoeken
bals en concerten, dragen lorgnetten
en gekrulde haren, rieken een halven
mijl ver naar alle mogelijke odeurs
en pomades. Ziet, u, dat had ik be
doeld. U neemt me die woorden niet
kwalijk, juffrouw, w© willen samen
werken en zeer veel goed doen. U
krijgt de kleinen. Dat zijn lieve
schepseltjes. Wees hun een tweede
moeder; dan zult u veel vreugde aan
hen beleven".
Ook hier was ik sprakeloos en
bracht bij 't afscheid eenige woorden
uit. Ik geloof, die heer collega heeft
me steken onder water willen geven;
en hij kent me toch nog heelemaal
niet. Zie ik er dan zoo wereldsch uit?
Van hem ging ik naar mijn mede-
onderwijzeres. Die 9prak op dezelfde
wijze, maar in mol, en betreurde het
vcoral, dat men tegenwoordig aan de
jonge onderwijzeressen zulke slechte
hoeken tegen geloof en zeden in han
den gaf. Had iemand er haar iets van
gezegd, dat Herbold mij boeken ge
zonden heeft? Dit wii me bijna zoo
schijnen. Ik was blij, toen ik weer bui
ten was.
Hoe zal ik er me hier nü doorslaan?
Ware Elsje maar hier. Maar als men
zoo heel alleen staat „onder larven
de eenig voelend© borst", zooals
Schiller zegt, dat is werkelijk om weg
te loopen. Als Herbold wist ho© ik
hier aan toe ben. ik geloof,, hij kwam
me terstond halen. „Dwaze hoop!"
zou Bertha zeggen. Ach, wat weet zij
er van; zij heeft nog niet bemind;
heeft er geen begrip van, wat de lief-
do kan bewerken, hoe zij zicli met
stouten sprong over alle hinderpalen
heen zet, bergen en dalen effent, de
hechtste burchten bestormt en niet
rust of verpoost tot tot kijk, daar
wordt ineens mijn poëtische gedach-
tenvlucht gestuit, Pegasus is gestrui
keld, zijn rijderes getuimeld om 't
even, zeggen we het in 't meest banale
proza tot ze elkaar k.ijgen. Goeden
nacht, Roosje!
13 Augustus.
Eerste schooldag in Remdorf. De
dominee heeft me voorgesteld; de
kleinen hebben me nieuwsgierig aan
gestaard; toen begon ik de klas.
Onder speeltijd wandelde ik met
mijn mede-onderwijzeres op en neer
op de speelplaats. Nietszeggende ge
sprekken.
Hedenmiddag heb ik het dorp en
den omtrek eens nader bezichtigd.
Waar ik menschen trof, hoorde ik hen
fluisteren: „Dat is de nieuwe onder
wijzeres!" In het dorp niets bijzon
ders: mesthoopen voor de huizen, kip
pen, gazen, eenden, honden, katten,
groepjes musschen en menschen. De
streek is heuvelachtig tot bergachtig
toe.
14 Augustus.
Als 't zoo voortgaat, zal ik mijn
dagboek gauw voorgoed kunnen
dichtslaan; want hier gebeurt niets!
Is dat hier 'n vervelend nest! De ge
sprekken op de speelplaats: Goeden
morgen, juffrouw;. Goeden morgen,
mijnheer Sierman! Goeden morgen,
juffrouw Rottfeld! Goed geslapen?
Dank u, en u? Vrij goed! 'n
Mooie morgen! 't Zal warm wor
den. De menschen kunnen 't ge
bruiken, enz. Geestig, niet waar.
Roosje? Als hier de heilige eenvoud
niet gedijt, dan weet ik 't niet. In 't
dorp alles stil, voor zooverre de men
schen in aanmerking komen. Kippen,
eenden, ganzen en honden voeren het
groote woord! Als men nu hun taal
maar verstond, dan vernam men toch
iets nieuws.
18 Augustus.
Thans ben ik reeds een week hier
en heb me bij dat eeuwig eentonige
leventje hier bijna dood verveeld. Dat
houd ik niet lang uit.
Tot tijdverdrijf heb ik aan tanto ge
schreven en haar de paradijsachtige
rust hier geschilderd en aan Elsje
eveneens. Ge.ukkig El9je, 't zoo goed
te hebben als jij!
23 Augustus.
Overmorgen ben ik reeds veertien
dagen hier. De menschen zijn werke-
kelijk niet vriendelijk; ze groeten me
bijna heelemaal niet; en d© grootere
kinderen zien m© heel schuw aan en
gaan me uit den weg. Mijne collega's
doen zeer stijf en als ik in den speel
tijd bij hen kom, breken ze hun ge
sprek af. Ik zal 't nog een paar
dagen aanzien en a!s ze dan hun ge
drag tegenover mij niet veranderen,
dan kom ik in 't vervolg niet meer bij
hen. Ik heb hun toch niets in den
weg gelegd en kan ook op mijn eentje
in de klas blijven. Dat ik ook in zoo'n
nest terecht moest komen!
30 Augustus.
Wederom acht dagen voorbij. Over
al zie ik ernstige gezichten; geen
mensch groet mij. Bij mijn collega's
lcom ik ook niet meer. Ik laat hen on
der speeltijd alleen wandelen en blijf
op mijn eentje om te studeeren. Uit
Leipzig heb ik me eenige werken over
de afstammingsleer en het Darwinis
me laten komen, welk© me zeer in
teresseeren. Ik wil ijie over die ge
wichtige levensvragen opheldering
verschaffen. Herbold zal zeer ver
heugd zijn, ais ik hem dat zeg. En
ditmaal moet mevrouw Bergen ze
niet andermaal op mijne tafel vinden,
I
als zij 't nog eens in den zin mocht
krijgen, mij weer eens onverwacht
te overvallen. Door schade wordt
men wijs. Ik gevoel me heel gelukkig
in mijn eenzaamheid. Ontwikkeling
maakt vrij.
Een poging tot bekeering.
31 Augustus.
Hedennamiddag kreeg ik een zeld
zaam bezoek: na de middagkerk
kwam juffrouw Rottfeld. Ik dacht
terstond bij me zelve, dat zij een po
ging zou willen wagen, om mij te be-
keeren, en zoo was het ook. Na eeni
ge algemeenheden kwam zij er mee
voor den dag.
„Wat mij hier brengt, beste juf
frouw", begon zij, „is uwe positie in
deze gemeente. Ik geloof, u gevoelt
het zelf, dat die niet meer normaal
is en dat de menschen ten uwen op
zichte wantrouwend zijn".
Dat de houding der bevolking te
genover mij onvriendelijk is", ant
woordde ik, „heb ik wel bemerkt,
hoewel ik toch mijnerzijds niemand
iets kwaads gedaan heb en de kinde
ren in de school werkelijk hartelijk
behandel".
„Daaraan ligt in elk geval de
schuld niet. Uw onderwijs heeft tot
nog toe geen reden tot klagen gege
ven; doch uw verder gedrag bevredigt
de menschen niet. Mag ik me daar
omtrent geheel openhartig uitspre
ken?"
(Wordt vervolgd).
