CHRISTELIJK DACBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
8"« JAARGANG
WOENSDAG 22 FEBRUARI 1928
NUMMER 2367
COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal.1 2.50
Per weeki 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Telefoonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse
ADVERTENTIE -PRIJS
Gewone Advertentiën per regel 22'/» cent
Ingezonden Mededeelingen dobbel tarief
Bij contract belangrijke redactie
Kleine Advertentiën - bij vooruitbetaling -
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
Di! nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
V Stemming.
Verleden week Vrijdag hield de Chr.
Hist. Jongerengroep in den Dierentuin
te 's Gravenhage een Lohman-avond.
De heer H. van Malsen, de schrijver
van Lohmans „Verzamelde Opstellen",
hield daar een rede, waarin hij per
soonlijke herinneringen aan den ont
slapen geliefden leider naar voren
hracht.
Teekenend is de volgende passage
voor de edele figuur van den edelman
Lohman.
„In den oorlogstijd trof spr. hem
aan, op een laten Novemberdag. Vuur
was er niet in zijn kachel en met een
deken over de voeten in een reiszak
zat hij achter zijn werktafel. Van zijn
extra rantsoen brandstoffen wilde hij
geen gebruik maken. Om zuinig te
zijn? Neen, want spr. is er getuige van
geweest, hoe hij in dien tijd van nood
tien duizend gulden gaf aan een an
der, die hulp noodig had.
Zoo was Lohman, die gezegd heeft,
dat het maatschappelijk probleem zijn
oplossing zocht niet in de vraag, hoe
wij aan onze behoeften kunnen vol
doen, maar wel in deze, hoe wij elkan
der in de wereld kunnen overtuigen
van de waarheid: dat het ware geluk
slechts gevonden wordt door hem, die
zijn behoeften weet te beperken".
Jammer, dat de heer Van Malsen, in
tegenstelling met de doorgaans voor
zichtige houding van Lohman
hoogst zelden uitte de heer Lohman
zich in scherpe taal, al werd ook zijn
woord met geestdrift uitgesproken
zich krenkend uitliet over de Room-
schen.
Hij merkt o.a. over Nolens het vol
gende op:
„Wie Nolens niet kent, kan hem lee-
ren kennen uit papen en bisschoppen,
wien hij zegenend de handen boven
het hoofd uitstrekt. Wijsgeeren en ge
wone menschen, die zeggen, dat wij
met Rome stoelen op denzelfden wor
tel, zien het Roomsche gevaar voorbij.
Dat gevaar is niet gelegen in de on
verdraagzaamheid, maar in despotis
me, heeft Lohman gezegd.
De eenheid der Kerk heeft Rome
willen herstellen. Lohman verlangde
ook naar de eenheid, doch met behulp
van Jezus alleen".
Zeer terecht merkt de Maasbode
hierbij op:
„Mr. Baron van Wijnbergen heeft
dezer dagen nog eens gewezen op de
noodzakelijkheid de coalitiestemming
aan te kweeken, indien men weer
practischen regeeringsarbeid van de
coalitie wil zien. Hij heeft er den na
druk op gelegd, dat die stemming van
weerszijden moest worden aange
kweekt.
Indien de leiders der Chr. Hist, par
tij de meening van het Katholiek
Kamerlid deelen, zullen zij er goed
aan doen, hun geestverwanten er aan
te herinneren, dat beleedigende war
taal, als hierboven geciteerd staat
Dr. Nolens die bisschoppen zou zege
nen en de Kerk, die eenheid zou willen
door despotisme weinig bevorder
lijk is, om wederzijdsche toenadering
te bevorderen.
Wij vermoeden, dat de overleden
edelman zich ook weinig thuisgevoeld -
zou hebben in een vergadering, waar
zóó gesproken werd over een mede-
Kamerlid en diens geloofsgenooten".
Ook dan, wanneer men verontschul
digend moge opmerken, dat een her-
denkingssamenkqmst geen propagan-
dameeting voor hernieuwde rechtsche
samenwerking is, dan meenen wij
toch, dat de stemming veel goed of
kwaad kan doen.
Onze stemming is zoo veelbeteeke-
nend voor de stemming die wij ma
ken.
Men moge dat ook in Chr. Hist,
kring ter harte nemen.
STADSNIEUWS.
HAARLEMSCHE
ORKESTVEREENIGING.
In een zijner „Scharmbriefe" aan
Chiara d.i. Clara Wieck spreekt
Schumann als volgt:
„Herinnert gij U, hoe wij op een
avond van Padua de Brenta afvoeren
naar Venetië? De heete Italiaansche
lucht drukte de een na den ander de
oogen toe. Toen plotseling in den vroe
gen morgen riep een stem: „Ecco, ecco
VeneziaP en de zee lag voor ons
uitgestrekt, stil en machtig, maar aan
den uitersten horizont speelde een fijn
geklingel, alsof de golven met elkaar
in droom-fluisterden. Zie, zoo fluis
tert en lispelt 't in „Meeresstille". men
droomt er bij en is meer gedachte
lan denkend.
Een koor van Beethoven (dat in het
iewandhausconcert, waarop deze briei
EEN GOUDEN ECHTPAAR.
Heden is het een halve eeuw geleden,
dat bovenstaand echtpaar, de heer N. v a n
der M e y en Mejuffrouw D. v a n der
M e y te Oegstgeest in ondertrouw werden
opgenomen. Men zou het de bruid en
bruidegom hoewel zij reeds den leeftijd
der sterken bereikt hebben nog niet
aanzien, dat zij reeds 50 jaren door den
band des huwelijks vereenigd zijn.
Zoowel de bruid, geboren 17 Januari
1854, als de bruidegom, geboren 1 April
1853, mogen zich nog in een uitstekende
gezondheid verheugen en genieten een
voorrecht, dat aan niet velen hunner
tijdgenooten beschoren is.
En toch, ook hun levensweg hoe kan
het anders is niet altijd langs rozen
gegaan. De vele zorgen en moeiten des
levens zijn ook hun niet
ven.
Maar op een feest als heden moet het
oog naar boven gericht en God gedankt
worden voor al de zegeningen en welda
digheden, welke in zoo rijke mate ons
bruidspaar zijn ten deel gevallen.
Moge het in deze feestdagen zóó met
hen zijn, dat zij met Jacob mogen uitroe
pen: „Heere, ik ben geringer dan al deze
weldadigheid en trouw".
Dan zal er voor ben en hunne kinde
ren en familieleden de rechte feeststem
ming zijn.
Wij bieden als Nieuwe Leidsche Cou
rant ons bruidspaar op dezen dag gaarne
onze hartelijke ge-ukwenschen aan.
Schenke de Heere hen in hun levens
avond Zijn gunst en Zijn genade.
doelt, eerst gezongen werd) klinkt
bijna ruw tegenover dit verfijnde vio
len weefsel. Nabij het slot komt plot
seling een harmonie, waarbij de toon
dichter wel het verleidelijke oog van
een Nereusdochter kon hebben aan
schouwd maar dan slaat op een
maal een golf hooger op en de zee
wordt rumoeriger, de zeilen spannen
zich, de wimpels waaien en nu hallo
voort, voort, voort!"
„Meeresstille" behoort met de Ou
verture. „Midsummernightsdream" en
„Hebriden Ouverture" tot het beste,
wat Mendelssohn voor het orkest ge
schreven heeft.
Het zijn werken, geheel behoorend
in de periode der romantiek.
Wij voor ons vinden van genoemde
werken dit het minst belangrijke. Er
is een zwevm var. fijne accoorden in.
dat aan Schumann's bewonderende be
schrijving doet denken, er is soms een
wonderlijk gonzen der contrabassen,
waaruit e*n fluitmotief te voorschijn
komt en dan komt er wat meer bewe
ging in de muziek.
Ze is zeer romantisch, ze is vol van
melodie we herinneren hierbij even
aan de mooie cello-partijen maar
ze is over 't geheel genomen toch wat
zoetelijk en geeft den indruk, dat voor
Mendelssohn het componeeren soms
haast wat een te gemakkelijk werkje
was.
Voor de zeer gesoigneerde uitvoe
ring niets dan lof.
Het tweede nummer was het viool
concert van Mendelssohn, waarbij als
solist optrad Eduard van Zathurèczky
tot dusverre te Leiden onbekend.
Reeds in de eerste maten van het
Allegro pakte de solist aan met een
zekere bravour en uit zijn zwierig spel
bleek weldra, dat hij het werk tech
nisch volkomen beheerschte. Het
bleek trouwens ook weldra, dat met
den uiterlijken glans en bravour van
dit spel ook innerlijke diepte gepaard
ging. Er komen heerlijke lyrische pas
sages in voor, een breed uitgewerkte
elegische melodie, die ons bedunkens
wel heel karakteristiek is voor het tijd
vak der muzikale Romantiek.
En na de uitwerking dezer melodie
komt een schitterend spel van caden-
zen, dubbelgrepen, trillers en flageo
lets, dat geweldige eischen van uit
beeldingskracht aan den executant
stelt. Er is een voortdurende wisseling
tusschen de verinniging van het ro
mantisch cantilene en hrillant passage
spel.
In het Andante verinnigt alles tot
een droom. Het wordt gedragen door
een weemoedige melodie, heel breed
uitgezongen. Een heel fijne expressie
van het orkest geeft nog meer sfeer
aan het mooie spel van den violist. Op
schitterende wijze wordt de melodi
sche lijn door den violist voortgezet
tot in de hoogste posities, krachtig en
toch ook weer teer met kristalheldereh
toon.
De finale, het Allegro vivace wordt
met gloed voorgedragen en in een or
gie van wervelende rhythmen voert
de coda naar de slotaccoorden.
Het orkest was in zijn begeleidende
functie uitstekend op dreef we no-
teeren even de mooie passages van
cello en houtblazers en ^het blijkt
hoe langer hoe meer, dat dirigent Van
Beinum een smaakvol musicus is met
voorname opvattingen en zin voor no
bele klankverhouding. Hij weet in al
les wat hij dirigeert perspectief t°
scheppen, zoodat er veel kleui en
warmte in de voordracht van zijn en
semble komt.
De solist had de volle Gehoorzaal tot
geestdrift opgezweept en had een
langdurige ovatie in ontvangst te ne
men.
Na de pauze werden een drietal wer
ken van echt Weensche structuur ten
beste gegeven: de Ouverture „Die Fle-
dermaus" van Joh. Strauss, de over
bekende wals „An der schonen blauen
Donau" van denzelfden componist, en
een wals uit „Der Rosenltavelier" van
Richard Strauss, een en ander waar
schijnlijk bedoeld als een herinnering
aan de Weensche carnavalspret.
Tot onzen spijt konden we we uit
voering van dit deel van 't program
ma niet bijwonen, zoodat we voor dit
maal met een vermelding moeten vol
staan.
LORENTZ-HULDIGING.
Gisteren is op het Stadhuis bijeen
gekomen een Commissie, die zich op
initiatief van Burgemeester en Wet
houders gevormd heeft, ten einde te
beraadslagen hoe de nagedachtenis
van prof. Lorentz hier ter 9tede het
best zou worden gehuldigd.
Deze Commissie heeft zich als volgt
geconstitueerd:
Jhr. Mr. N. C. de Gijselaar, A. L.
Reimeringer, Mr. A.' F. L. M. Tepe, J.
Splinter Gzn., T. S. Goslinga, Mr. Dr.
C. E. van Strijen, Prof. Dr. A. J. Wen-
sinck, Prof. Jhr. Mr. Dr. W. J. M, van
Eysinga, Prof. Dr. W. van der Woude,
Prof. Dr. P. Ehrenfest, Prof. Dr. W,
H. Keesom, Prof. Dr. W. J. de Haas, Dr.
C A. Crommelin, Mr. P. J. Idenburg,
Mr. F. Ligtenberg, A. E. Kist, Ds. Hart-
wigsen, F. L. Dessens, Ds. Thomas, H.
J Cohen, Mr. P. A. Pijnacker Hordijk,
F. G. H. Gerlings, N. C. F. van Ginkel,
A. M. Touw, Mr. Egb. de Vries, Prof.
Dr. W. de Sitter, Jhr. C. J. A. de Ra-
nitz, Mej. A. Bosman, A. M. van
Oyen, A. de Sitter, J. W. Henny, Th.
B. J. Wilmer, J. Karstens, B. Moolen-
burgh, Prof. Mr. C. van Vollenhoven,
Prof. Dr. J. Huizinga, H. P. Linthorst
Homan.
Door haar werd het beramen en
voorbereiden van plannen opgedra
gen aan een kleiner Comité, bestaan
de uit: den Burgemeester, Mr. P. A.
Pijnacker Hordijk, Prof. Jhr. Mr. Dr.
W. J. M. van Eysinga, Prof. Dr. P,
Ehrenfest, Prof. Dr. J. Huizinga, Dr.
C. A. Crommelin en de heer H. P.
Linthorst Homan, van welk Comité
dc heer Dr. C. A. Crommelin voor-
loopig de functie van Secretaris op
zich genomen heeft.
Het ligt in de bedoeling om zoodra
rlé plannen vasteren vorm aannemen
dienaangaande verdere mededeeling
door de pers te doen.
ONTSPANNINGSAVOND VOOR DE
WERKLOOZEN.
Gisteravond werd in de groote zaal van
„Prediker" de tweede ontspanningsavond
voor de werkloozen der bij den Chr. Be
sturenbond aangesloten organisaties met
hun gezinnen gehouden.
De voorzitter van den Besturenbond de
heer J. B. H. Grotenhuis opende de goed
bezochte samenkomst, liet zingen Ps. 84 4
las Psalm 111 en heette vervolgens na
mens het bestuur van den Besturenbond
de aanwezigen welkom, in "t bijzonder
ook den declamator den heer W, Siebesma
van Voorburg, den heer Stoute, die den
avond met xylophoon- en tubaphoon-mu-
ziek zou opluisteren en den heer Plu met
zijn suijkje, het gezelschap Musics ge
heeten. Spr. dankte voorts hen, die den
Besturenbond in staat hadden gesteld,
den werkloozen een verrassing te berei
den, daarbij den wensch uitsprekende, dat
dit voorbeeld navolging moge vinden,
want het bestuur is voornemens op den
ingeslagen weg voort te gaan, opdat we
elkaar in moeilijke tijden sterken en op
beuren. Vrijdagmiddag 2 Maart zal een
vergadering met de werkloozen plaats heb
ben en einde Maart weer een ontspan
ningsavond, waarop o.a. de heer Arie Post
zal declameeren.
Na dit openingswoord werden we al
lereerst vergast op een stukje muziek,
waarna de heer Siebesma enkele gedich
ten declameerde, allereerst het gevoelige
„De geslagen hit" van Dr. E. Léurillard,
vervolgens de meer humoristische „De wil
gen" en „Het vacantiekinderfeest".
Daarna deed de heer W. F. Stoute ons
van zijn xylophoon- en tubaphoonmuziek
genieten, waarbij vermelding verdient,
dat hij deze beide instrumenten zelf ver
vaardigd heeft.
De heer S. Bosman van Voorburg, leer
ling van den heer Siebesma, declameerde
vervolgens „Don Pedro" dat onder groote
stilte werd aangehoord, waarbij de span
ning op de gezichten te lezen was.
De aanwezigen werden voorts op koffie
met koek, sigaren en chocolade onthaald,
terwijl het verdere van den avond werd
gevuld met muziek en declamatie. De heer
Siebesma declameerde nog „Lente, zomer
herfst en winter" en „Maartsch zonnetje"
van J. J. Deetman, alsmede het kluchtige
verhaal van de reis per vrachtauto van
de „dipputasie"; de heer Bosman het hu
moristische stukje „Bij een gemaskerden
studentenoptocht", daarna de heer Sie
besma „Kent gij het land?" op verschil
lende wijzen gereciteerd, waarna hij be
sloot met bet indrukwekkende „Klokke
Roeland" van den vroeggestorven Vlaam-
schen dichter Albert Rodenbach.
De voorzitter dankte ten slotte allen, die
tot dezen avond hadden medègewerkt, liet
zingen Ps. 89 :'l en ging voor in dank
gebed.
Het was een uitnemend geslaagde avond
en hetgeen aan ontspanning geboden werd
stond op een boog peil.
Belanorijkste nieuws in dit Nummer.
COLLEGES STRAFVORDERING.
Tijdens de ongesteldheid van Prof.
Mr. A. J. Blok zullen diens colleges
in strafvordering gegeven worden
door den hoogleeraar in het Handels
recht Prof. Mr. R. P. Cleveringa.
KENNIS VAN ELECTRIC1TEIT.
Vanwege de paedagogische cam
pagne ter verspreiding van meerdere
kennis betreffende de electriciteit.
waarvan wij indertijd reeds een en
ander meedeelen, zal Vrijdag 9
Maart a.s. in het „Trianon-theater"
een film draaien: „Van kolen tot elec
triciteit".
ONZE STUDENTEN CORPSEN.
Tot quaestor van het collegium van
het Leidsch- Studentencorps is be
noemd de heer J. G. Reyers.
Tot assessor I van het collegium
van het Leidsch Studentencorps is
heden bij enkele candidaatstelling ge
kozen de heer J. Kroese (Haarlem).
Tot presidente van de Ver. voor
Vrouwelijke Studenten alhier is be
noemd mej. M. Tjeenk Willink.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren:
Jan Pieter, zv. D. Bons en E. H. v.
d. Spek Willem Johannes, zv. J. P.
Ouwerkerk en J. M. Rozier Geer-
truida Jeannette Frederika, dv. W.
Kremer en B. Nievtneijer Johannes
Jozephus, zv. N. Stouten en J. M. v. d.
Biezen Helena Johanna Trijne., dv.
J. Neijenhuijs en G. J. Boehmer
Annie Martina, dv. A. P. Hoogkamer
en A. J. Rijksen Adriana, dv. B.
Haarland en M. van Hoven Johan
na Wilhelmina, dv. J. Abspoel en W.
J. Bink Gijsbertha Francina, dv. C.
Wildenburg en J. Honout Jakob,
zv. J. Brederveld en G. Markerink
Paulus Hendrik, zv. H. Molenaar en
E. Verver Hendrik, zv. D. van Maa-
nen en H. Wiessenberg Maria, dv.
T. Eradus en M. de la Rie Jansje
Jacoba Theodora, dv. T. van Rooijen
en J. M. Blom Cornelis Lambertus,
zv. H. A. M. Staats en J. H. M, v, d,
Oudenrijn Maria Wilhelmina. dv,
J. Sierat en M. W. Dubbelaar Wil
helmina Gerarda, dv. K. Hoogervorst
en J. van Tol Johs. Godefrs. Arnols.,
zv. A. W. Verhoeven en A. M. H. Jan
sen' Martinus Barths., zv, W, Flan-
derhijn en J. J. Kokkedee Annie,
dv. idem en idem Reinier Lodewijk,
zv. J. M. C. Kallenberg en C. de Goede
Christiaan, zv. A. Hillebrand en W.
C. van Klaveren Theodora Sara
Hendrika Maria, dv. J. P. A. M. v. d.
Staak en C. A. Lagerberg Nicolaas
Abraham, zv. J. Doove en C. E. Leget.
Gehuwd:
G. J. J. Knol, jm en J. Mark, jd
K. J. M. Nozeman, jm en J. P. Slegten-
orst, jd H. A. Schouten, jm en
E. stokkermana, jd J. Waaae
Binnenland.
De Tweede Kamer heeft de begroo-
trng van de Staatsmijnen goedgekenrd
Minister Hij mans over het NedL-Bel-
gisch Verdrag.
De looper van de H. T. M., die vol
gens verklaring 15000 verloor is
thans i!n arrest gesteld, verdacht van
verduistering.
Buitenland.
De algemeene beschouwingen in de
Veilig hei'dscommissie zijn gisteren
voortgezet.
De regeering van Albanië heeft do
hulp van den Volkenbond ingeroepen
ter bestrijding van den hongersnood.
Amerikaansche arbeiders naar Polen
Minister Hij mans over de Belgische
buitenlandsche politiek.
De arbitrale uitspraak inzake het
Dui'tsche metaalconilict bindend ver
klaard.
naar, jm en M. Schaart, jd H. J.
Wield-ers, jm en J. van Tongeren, jd
J. Stouten, jm en A. Brouwer, wed.
D. Guly, jm en P. Smit, jd.
Overleden;
M. C. v. d. WaterHuge, vr, 39 j
J. C. van Zon, m, 38 j P. v. d. Burg,
z, 6 weken A. Storm, wedr, 67 j
A. Heijkoop, d, 47 j A. van Duyn,
z, 20 mnd H. van Tongeren, m, 52
j A. Josemans—Winthorst, vr., 58
j— P. van Leeuwen, m, 80 j A. Kok
—Schippers, vr, 81 j W. J. Abspoel
Bink, vr, 43 j J. M. Pielanen, vr,
78 j G. Zuidbroek, z, 8 mnd A.
van Sprang, d, 13 d, C. J. Omtzigt,
z, 7 weken K. Kleinendorst, m, 41
j G. D. den Os, m, 81 j.
BINNENLAND.
MINISTER HIJMANS OVER HET
BELGISCH VERDRAG.
Tijdens de gistermiddag gehouden zit
ting van den Belgischen Senaat, waarbij
onder anderen Prins Leopold aanwezig
was, heeft minister Hijmans een belang
rijke rede uitgesproken over de Belgi
sche buitenlandsche politiek.
Met betrekking tot de Belgisch-Neder-
landsche verhouding, en in het bijzonder
het Nederlandsch-Belgische verdrag, her
innerde de minister aan den uitslag der
stemming in de Hollandsche Kamer en
aan de woorden, te Nijmegen gewisseld
tusschen Kard. van Cardena van Looyen
en den rector der Nijmeegsche Universi
teit. Hijmans verklaarde, dat België met
ongeduld wacht op het hervatten der on
derhandelingen en een spoedige regeling
der aanhangige vraagstukken wenscht,
daar de status quo reeds te lang heeft ge
duurd. Het is wenschelijk, besloot de mi
nister, dat deze zaak geregeld wordt, voor
dat de publieke meening in België blij
ken van ongeduld begint te geven, wat
den vriendschappelijken toon der onder
handelingen schade zou doen.
Mr. R. J. H. PATIJN.
In de vorige week is Mr. R. J. II. Pa-
tij n, buitengewoon gezant en Gevolmach
tigd Minister in zijn hoedanigheid van
voorzitter der Internationale Commissie
voor de Occupatiekosten van het Rijn
land, door den Rijkspresident von Hin
denburg in particuliere audiëntie ontvan
gen, een onderscheiding, die naar me
degedeeld wordt, slechts aan weinige tij
delijk te Berlijn vertoevende vreemdelin
gen ten deel valt.
SPOORWEGRAAD.
De Minister van Waterstaat heeft:
I. aan ir. A. H. W. van der Vegt, op zijn
daartoe gedaan verzoek, eervol ontslag
verleend als lid en voorzitter van den
Spoorwegraad, met dankbetuiging voor de
in die betrekking bewezen diensten;
II. tot voorzitter van den Spoorweg-
raad benoemd bet lid en plaatsvervan
gend voorzitter van dien raad ir. J. J.
Stieltjes, inspecteur-generaal der epoor-
en tramwegen, te 's-Gravenhage;
III tot lid en plaatsvervangend voorzit
ter van den Spoorwegraad benoemd Ir. J.
G. Ravenek, rijkshoofdingenieur voor de
spoorwegen te 's-Gravenhage.
STEEKPENNINGEN.
In de gistermiddag gehouden raadszit
ting van Dordrecht is aan de orde geko
men een schrijven' van mr. Nöthorn over
het onderzoek van B. en W. inzake de gas-
corruptie, een onderzoek, waarover de
Raad zijn goedkeuring in de vorige zitting
had uitgesproken. Thans wilden enkele
leden, op grond van het schrijven van mr.
Nöthorn, een commissie van onderzoek
benoemen, doch na uitvoerige discussies
