CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN JAARGANG DONDERDAG 19 JANUARI 1928 NUMMER 2338 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaali 2.50 Per weeki 0.19 Franco per post per kwartaal f 2.90 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Teleioonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 22l/t cent Ingezonden Mededeelingen dubbel tariei Bij contract belangrijke reductie Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen EERSTE BLAD. STADSNIEUWS. GEMEENTERAAD. ergadering van den Gemeenteraad op Maandag 23 Januari 1928, des namiddags te twee uur. Te behandelen onderwerpen: 1. Benoeming van vijf leden van de Plaatselijke Schoolcommissie. 2. Benoeming van een lid van de Com missie voor de Bewaarscholen. 3. Benoeming van een leerares in het Engelsch aan de Iloogere Burgerschool voor Meisjes. 4. Benoeming van een lid van het be stuur van het Geref. Minne- of Arme Oude Mannen- en Vrouwenhuis. 5. Begrooting dienst 1928, van het H. G. of Arme Wees- en Kinderhuis. 6. Voorstel inzakj de verhuring van het voorm. IJkkantoor aan de Lammermarkt, aan de vereeniging „de Leidsche Padvin ders". 7. Voorstel tot verhuring van een 3-tal lokalen met binnenplaats en bijbehooren- de localiteiten van het voormalig school gebouw aan de van der Werfstraat, aan de vereeniging „de Leidsche Padvinders". 8. Voorstel in zake de verhuring van een gedeelte van het voorm. sehoolge-. bouw aan de van der Werfstraat, aan de afd. Leiden van den R.K. Volksbond. 9. Voorstel tot overneming in eigendom en onderhou'd bij de gemeente van den voor straat bestemden grond, deel uitma kende van het perceel Ilooge Rijndijk, Sectie M. No. 4324. 10. Voorstel tot overneming in eigen dom en onderhoud bij de gemeente van een strook grond aan de Lijsterstraat, kad. bekend gemeente Leiden, Sectie P. No. 638 ged. 11. Voorstel tot verkoop van het ten na me van de gemeente, als mede-eigenares van het kadastrale perceel Sectie I, No. 2628, staande stukje grond aan de Dui- velshoornpoort. 12. Voorstel om aan het bestuur der Ge reformeerde Schoolvereeniging een voor schot te verleenen op de vergoeding, be doeld in art. 101, 9e lid, der Lager Onder wijswet 1920, voor een vakonderwijzer in wiskunde aan de school voor U.L.O. aan de Hooglandsche Kerkgracht No. 20a. 13. Voorstel tot beschikbaarstelling van gelden ten behoeve van de stichting van een school voor gewoon lager onderwijs aan de Javastraat, door de Vereeniging tot oprichting en instandhouding van scholen voor lager- en meer uitgebreid la ger onderwijs op Gereformeerden Grond slag. 14. Voorstel tot beschikbaarstelling van gelden ten behoeve van het verleenen van bijdragen aan scholen voor doofstomme en blinde kinderen. 16. Praeadvies op het verzoek van het Hoofdbestuur van den Alg. Bond van Po litiepersoneel in Nederland, om aan het in deze gemeente dienstdoende personeel een vacantietoeslaj te verleenen. 17. Praeadvies op het namens W. F. van Ingen Schenau ingesteld beroep tegen de afwijzende beschikking op zijn verzoek, om vergunning tot het veranderen van perceel Witte Singel 39. 18. Nader praeadvies op het verzoek van de Leidsche Katoen-Maatschappij voor- .heen de Heyder en Co., om vergunning tot het maken van een verbindingsbrug van hare fabriek aan de Heerengracht naar die in de Looiersstraat. 19. Praeadvies op het verzoek van de afd. Leiden van het „Instituut voor Ar beidersontwikkeling, om het kosteloos ge bruik van de Stads-gehoorzaal ten behoe ve van het houden van een ontspannings avond voor werkloozen. 20. Verordening, houdende wijziging-van de verordening van 15 April 1909 (Gemeen teblad No. 3), tot voorkoming van brand. GEMEENTEZAKEN. Voordracht Plaatsel. School commissie. Wegens periodieke aftreding van de leden der Plaatsel. Schoolcommis sie, de heeren J. W. van Hees, J. L. C. Timmerman, W. Koops Azn., S. Gaas- terland en A. Couvée P.J.zn.. beveelt de Commissie ter benoeming aan de volgende dubbeltallen: a. 1. J. W. van Hees, 2. S. van den Burg. b. 1. J. L. C. Timmerman; 2. G. Mol- kenboer. c. 1. W. Koops Azn.; 2. A. Meerburg. d. 1. S. Gaasterland; G. Bakema. e. 1. A. Couvée P. Jzn.; 2. Ds. M. J. Punselie Voordracht Commissie voor de Bewaarscholen. Overeenkomstig de aanbeveling van de Commissie voor de Bewaarscholen bieden B. en W. de volgende voor dracht aan voor de benoeming van een lid dier Commissie ter voorziening in de vacature, welke den 31en Dec. j I. is ontstaan door de periodieke aftreding van den lieer J. A. van Hamel: 1. de heer J. A. van Hamel; 2. de heer A. L. Reimeringer. Benoeming leerares Engelsch H. B. S. voor Meisjes. Bij raadsbesluit van den 29en Aug., 1927 werd de tijdelijke aanstelling van Mej. VV. H. Nederhoed, als leera res in het Engelsch aan de Hoogere Burgerschool voor Meisjes, met het oog op de regeling van de lessen in dat vak bij het vertrek van de toen-, malige Directrice dier school voorloo- pig verlengd tot 1 Januari 1928. B. en W. geven thans in overwe ging Mej. Nederhoed definitief te be noemen zulks gerekend met ingang van 1 Jan. j.l. Verlaging huur lokaal Leidsche Padvinders. Bij raadsbesluit van 9 Maart 1925 werd aan de vereeniging „de Leid sche Padvinders", Afdeeling Leiden van de N. P. V., tegen een huurprijs van 300 per jaar verhuurd het voormalige IJkkantoor aan de Lam mermarkt. Aangezien de vereeniging dezen huurprijs te hoog acht, heeft zij tot B. en W. liei verzoek gericht dien tc verlagen. Met de Commissie van Fabricage is het College van oordeel, dat er inder daad aanleiding bestaat den huur prijs te verminderen. Éen som van 200 zou. naar liet voorkomt, met de werkelijke huur waarde van het gebouw, dat eigen lijk slechts twee behocrlijke lokalen er een bergplaats bevat, beter over éénkomen. In verband met de omstandigheid, dat de vertrekken gedurende cenige weken van het jaar worden gebruikt voor den ijk en herijk van maten en gewichten kan een verdere verminde ring worden toegestaan van 25, zoo- dut de huurprijs ware te stellen op 175 per jaar. Nu bij aanneming van dit voor stel toch tot wijziging van de huur overeenkomst zal moeten worden overgegaan, achten B. en W. het ge- wenscht tevens het tijdvak van de ver huring nader te regelen. Met het ook op den indertijd door Gedeputeerde Staten ten aanzien van verhuringen te kennen gegeven wensch, ware zoo zeggen zij deze bepaling zoo te redigeeren, dat na verloop van een zeker aantal jaren de huur in elk geval eindigt. Voorschot Vakonderwijzer voor Wiskunde School Hoogl. Kerk gracht. Het bestuur van de Gereformeerde Schoolvereeniging verzoekt bij schrij ven alsnog over 1927 een voorschot te mogen ontvangen op de vergoeding, bedoeld in artikel 101, 9e lid, der La ger Onderwijswet 1920, in verband met de omstandigheid dat aan zijn school voor uitgebreid lager onder wijs aan de Hooglandsche Kerkgracht 20a van 1 April tot 1 September ge durende 7 5/12 uur en van 1 Septem ber tot en met 31 December 1927 ge durende 9 5/12 uur per week vakon derwijs in wiskunde werd gegeven. In deze gemeente werd gedurende 1926 gemiddeld 10 uren per week en per school vakonderwijs in wiskun de gegeven en is over dat jaar, met inbegrip van de ten laste van de ge meente gebleven pensioen-bijdragen, gemiddeld per wekelijksch lesuur voor het vakonderwijs in de wiskun de uitgegeven 162.50. In verband daarmede geven B. en W. in overweging aan het bestuur van de Gereformeerde Schoolvereeni ging voor het tijdvak van 1 April lot en met 31 December 1927 alsnog een voorschot te verleenen op de vergoe ding. bedoeld bij artikel 101, 9e lid. der Lager Onderwijswet 1920, in de kosten van salarieering van den vak onderwijzer in wiskunde aan de school voor uitgebreid lager onder wijs aan de Hooglandsche KerkgrachJ 20a. ten bedrage van 80 pCt. van 999.77, of rond 800. Gelden voor de Geref. school in het Kooikwartier. Nu het door den heer N. F. Kooi- stra tegen het raadsbesluit van 17 Mei 1926, waarbij tot medewerking aan de stichting vna een school der Geref. Schoolvereeniging aan de Ja vastraat hoek Driftstraat, werd 'be sloten, ingestelde beroep, zoowel door de Kroon als Ged. Staten is afgewe zen, stellen B. en W. voor thans de r.oodige gelden beschikbaar te stellen. Zij deelen mede, dat met het be stuur der Schoolvereeniging gepleegd overleg tot overeenstemming in de bouwplanne.i heeft geleid. Benoodigd is oen som van 79.402, Aanleg van een straat op particu lier terrein nabij den Hoogcn Rijndijk. Door N. P. A. DieLen wordt ver zocht op het hem in eigendom toebe- hoorend peiveel een straat aan te leugen verbindende den Horigen Uiji» Jijk met het Utreqhtsche Jaagpad. Bij B. en W. bestaat daartegen geen bezwaar daar verzoeker de grond kosteloos wil afstaan en tevens de kosten van den aanleg, groot 3300, ter nadere verrekening in de gemeen tekas heeft gestort. Zij geven daarom in overweging de grond kosteloos in eigendom over te nemen. Verkoop van een stukje grond aan „Jeruël'. In het perceel, kad. bekend gemeen te Leiden, Sectie 1 No. 2628, waarop het gebouw „Jeruftstaat, heeft de gemeente, blijkens het kadaster, den mede-eigendom voor 24 M2. grond, afkomstig van het vroegere, aan de gemeente behoorende perceel Sectie I No. 1886 (oud). Uit dit voormalige kadastrale perceel groot 44 M2: werd indertijd gevormd het tegenwoordige perceel 2627 (Duivelshoornpoort), groot 20 M\, terwijl het overige ge deelte werd opgenomen in het nieuwe nummer 2628, zijnde het gebouw ..Je ruël" en staande ten name van F. H. van der Horst. Thans heeft de eigenaar van „Je ruël" verzocht deze 24 c.A. aan hem te verkoopen. B. er. \V. geven in overweging dit perceelsgedeelte voor 2 aan den heer-van der Horst te verkoopen. Verpachting Veilinglocds Eoommarkt. B. en W. deelen, ingevolge een in de raadsvergadering van 1 September 1925 gedane toezegging, mede, dat zij voornemens zijn binnenkort over te gaan tot openbare verpachting van de 1 April a s. vrij komende veilingloods der Leidsche Groentenveiling „Ons Belang" aan de Booinmarkt. Het ge bouw is thans verhuurd voor 6250 per jaar. Speellokalen Leidsche Padvinders. De Leidsche Padvinders, afd. Leiden van de N. P. V. heeft verzocht om als speel- eri werklokalen te mogen hu ren een gedeelte van de voormalige school aan de Van der Werffstraat. De Vereeniging is bereid den gevraag- rien huurprijs van l'.O per jaar te betalen. B. en W. geven in overweging op de gebruikelijke voorwaarden en tegen dien prijs tot wederopzeggens een drie tal lokalen met binnenplaats van dit gebouw te verhuren. Aankoop stukje grond bij de Lijsterstraat. Ter verbetering van den toestand aan de zuidoostzijde van de Lijster straat is de eigenaar van den grond bereid een stukje terrein groot pl.m. 27 M2. kosteloos aan -de gemeente af te staan. B. en \Y. geven in overwe ging tot aanvaarding daarvan te be sluiten. Hooger beroep inzake bouw vergunning. Aan de heeren J. J. C. B. Hoogeveen en P. Arnoldus werd in October 1927 bouwvergunning geweigerd voor het gedeeltelijk vernieuwen van het per ceel van VV. F. van Ingen Schenau aan de Witte Singel. Adressanten komen van deze afwijzende beschik king thans bij den Raad in beroep. Aangezien de bedoeling is het dak te verhooger. en van den zolder een geheele bovenverdieping te maken, is dit een vernieuwing in den zin der Woningwet. Ter plaatse Witte Singel 59, loopt de vastgestelde lijn voor verbreeding van den Singelweg tot 15 M. uit de hnorrienrij, midden door dit gebouw. Daarom is er een wettelijk bezwaar tegen deze bouwvergunning. Op dien grond stellen B. en W. daarom voor hun afwijzende beschikking te beves tigen DE NIEUWE FORD. „In den nieuwen Ford zijn de „beste resultaten vastgelegd van „onze ervaring in de vervaardiging ..van 15.000.000 auto's. Wij besehou- „wen den nieuwen wagen als onze „belangrijkste bijdrage tot dusver- „re tot den voortuitgang der auto- mobiel-industrie tot de welvaart „van het land en tot het dage- „ltjksch welzijn van millioenen „menschen". (Henry Ford). Door de vriendelijkheid van de directie van de N.V. „Het Motorhuis" alhier wer den we hedenmorgen in de gelegenheid gesteld, nog voor de tentoonstelling te Amsterdam geopend wordt, de nieuwe Ford. waarover reeds zooveel in verschil lende bladen geschreven is. te bezichtigen. Reeds op het. eerste gezicht staat men verbaasd ovei de algeheele metamorphose die de oude zwarte, hopeloos verachterde Ford heeft ondergaan. Vanaf de radiateur- dop tot en met de achterbrug is de nieu- Fnrd id el T. verbetering en gehe an het, oude Ie n wgen ie leveren. vaardigd uit de allerbeste materialen, een wagen, die is de vooruitstrevende verwe zenlijking van een geheel nieuwe opvat ting van modern economisch transport, om daarna, wanneer deze wagen tot stand gekomen zou zijn, tie pri's te bepalen. Veel constructie-details zijn daarbij overgeno men van de bekende LincTn-wagens. Wat de carosserie betreft, deze is bui tengewoon mooi van lijn bij alle model len, terwijl de wagens worden geleverd in smaakvolle kleuren. Alle onderdeelen van de carosserie zooals de bekleeding, de sloten enz. enz. zijn van de meest solide en le klas constructie en materiaal en doen bijzonder luxueus aar. De wagens kunnen naar verkiezing ge leverd worden met een motor van kleiner of grooter vermogen, terwijl een kenmerk van de beide typen is het buitengewoon snel optrekken waardoor op de tweede versnelling reeds na eenige tientallen me ters men een snelheid van 50 a 60 K.M. kan bereiken, terwijl op da 3? versnelling de wagen na ongeveer 150 M. een- snel heid van 90 K.M. kan loopen. Ook bij de grootste snelheid ligt de wagen vast op den weg. zoodat men lange afstanden kan afleggen met een buitengew on gevoel van veiligheid en zonder vermoeienis, ter wijl de steilste hellingen zonder beduiden de vaartvermindering kunnen genomen worden. Daarbij komt dat de motor absoluut trillingvrij is. Dit is ten deele het gevolg van de lage omwentelingssnelheid en verder van de dynamisch, zoowel als sta tisch uitgebalanceerde krukas, en de zui gers van alluminium-alliage. Verder zijn kenmerken van de nieuwe Ford het lage brandstofverbruik, dat bij een redelijke gemiddelde snelheid 12 K.M. per liter bedraagt, het geheel nieuwe sme- ringssysteern van den motor, dat bestaat uit een combinatie van het pomp-, spat en zwaartekrachtsysteem, de geperfectio neerde koeling, waardoor het bepaald zeer moeilijk wordt om den nieuwen Ford-mo tor oververhit te maken, het nieuwe ont werp onstekingsstelsel, dat eenig is in zijn soort en merkwaardig eenvoudig, het standaard overschakelingssysteem, waar bij de nieuwe transmissie is van het „se lectieve" type met verschuifbare tandwie len en voorzien van normale bedienings organen, de gemakkelijke bestuurbaarheid van den wagen, daar geen enkele schok van de wielen overgebracht wordt op het stuurwiel, de nieuwe vierwielremmen van een speciaal Ford-on'werp, van het me chanische type met inwendig uitzettende remschroeven en zelf-centreerend, de meervoudige droge platenkoppeling, waar door de bediening zeer gemakkelijk is, de transversale veeren var het semi-ellipti- sche type, de hydraulische schokdempers de achterassen van het z.g. „three quarier floating type", de origineele en sterke sta len draadspaakwielen, enz. enfc. Verder kunnen we op al eze onierdee- len niet ingaan, hoewel er nog kolommen over te schrijven zouden zijn. Wat de prijzen van de nieuwe modellen van de Ford-automobielen betreft, ieze zullen niettegenstaande de belangrijke technische verbeteringen en lukueuse uit voering als gevolg van de nieuwe Fabri- cage-methoden zeer billijk zijn. Ze zullen op de tentoonstelling te Amsterdam be kend gemaakt worden. Alles tezamen genomen, kunnen we zeg gen dat de nieuwe Ford de hoogste waar de vertegenwoordigt die ooit in laagge prijsde automobielen geboden is. WETHOUDERSPENSIOEN. De Centrale Commissie voor Bezuini ging zond het volgende adres aan den Ge meenteraad: De Centrale Commissie voor Bezuining, ingesteld door de Nederlandsche Maat schappij van Nijverheid en Handel te Haarlem, publiceerde in het September nummer 1927 van het tijdschrift dier Mij. (bldz. 200) o.m. een beschouwing over wet houderspensioenen. waarin met instem ming melding werd gemaakt van het be sluit, door den Raad der gemeente Gouda genomen op voorstel van de commissie van Bijstand in het beheer der gemeente- financiën, om te breken met het systeem van dadelijk ingaande, levenslange pen sioenen voor de wethouders en in plaats daarvan aan aftredende wethouders een uitgesteld pensioen te verzekeren, gepaard gaande met een afloopend wachtgeld, ge durende ten hoogste drie jaren na het af treden. Een exemplaar van het bedoelde tijdschrift wordt hierbij aan Uwen Raad overgelegd: ln dit artikel werd ook vermeld, dat een regeling voor uitgesteld pensioen van wethouders eveneens te Zaandam en te Leiden bestaat. Naar ons inmiddels geble ken is, berust deze opgave van uwe ge meente op een misverstand; de in Leiden nog geldende verordening van 17 April 1919, Gemeenteblad No. 11, verzekert den aftredenden wethouders een direct in gaand pensioen. Deze regeling komt hier op neer, dat den aft redenden wethouder in het algemeen voor i jlere maand of ge deelte van een maand dienst als zoodanig e mi pensioen wordt toegekend van een honderd!wintigste gedeelte van het vaste lukornen, hetwelk overeenkomstig art. 94 Belangrijkste nieuws in dit Nummer. Buitenland. Trotzki toegejuicht bij zijn vertrek uit Moskou. De landenconferentie te Berlijn gesloten. Het Duitsch in Zuid-Tirol ook uit het godsdienstonderwijs gebannen. Geen nieuwe verkiezingen in Engeland vóór October. der Gemeentewet wordt genoten, met dit vaste inkomen als maximum. Het volle pensioen wordt dus bereikt na 10 dienst jaren; het minimum bedraagt 47/120 van voormeld vast inkomen, aangezien geen pensioen wordt toegekend, zoo de wet houder niet achtereenvolgens ten minste 3 jaar en 11 maanden als zoodanig heeft gefungeerd. Onze Commissie meent intusschen, dat er ook voor uwe gemeente alle aanleiding bestaat om de thans bestaande pensioen regeling te vervangen door een regeling voor uitgesteld pensioen, met eventueel een afloopend wachtgeld. Naar de mee ning onzer commissie is toekenning van een recht op uitgesteld pensioen ae meest rationeele regeling voor het wethouders ambt en al dergelijke overheidsambten lid van Gedeputeerde Staten, van de Twee de Kamer, enz) en zij zou het voorbeeld van Gouda dan ook ernstig ter navol ging willen aanbevelen aan alle gemeen ten, die aan aftredende wethouders pen sioen toekennen of wenschen toe te ken nen. Ter motiveering van dit standpunt mo ge het volgende worden aangevoerd. liet doel van het verleenen van pen sioen is toch (moet althans rim) aan hen, die de gemeente of een ander overheids lichaam Lebben gediend, financieelen steun te verleenen op den leeftijd, waarop de krachten om den maatschappelijken strijd te voeren, hun beginnen te ontzin ken, dus op 60- of 65-jarigen leeftijd. Niet om aan allen, die een .ekeren tijd wet houder zijn geweest, een blijvend inkomen als pensioen te verzekeren, terwijl zij nog in de volle kracht van hun leven zijn en zich door andere werkzaamheden een vol doend inkomen kunnen verschaffen. Wel is er aanleiding om den aftreden den wethouder, die voor zijn taak als zoo danig ander werk heeft moeten ter zijde leggen, den overgangstijd, gedurende wel ken hij het wethouderssalaris mist en nog niet andere, ten minste gelijkwaardige in komsten heeft gevonden, te helpen over bruggen, door hem een tijdelijk, afloopend wachtgeld toe te kennen. Een dergelijke regeling, die alleszins billijk is, werd ook te Gouda getroffen. Een regeling, die den aftredenden wethouders direct ingaand levenslang pensioen verzekert, als in uwe gemeente geldt, kan op den duur voor de gemeen- te-financiën een zeer zwaren wellicht te zwaren last medebrengen. Een wet houder, die op betrekkelijk jeugdigen leef tijd aftreedt, kost de gemeente een aan zienlijk bedrag aan pensioen, terwijl de betrokkene zich doorgaans uit anderen hoofde voldoende inkomsten weet te ver zekeren. Het aantal van de aldus pensioen- trekkenden kan sterk toenemen, waardoor de gemeentekas steeds zwaarder wordt be last. Deze te zware belasting is, met be houd van alle billijkheid tegenover de be trokkenen, door een regeling met uitge steld pensioen te voorkomen. Wel zal het billijkheidshalve aanbeveling verdienen, om de thans geldende regeling te hand haven voor de wethouders, die op het oogenblik van wijziging der verordening in functie zijn; dit is ook in Gouda ge schied. Door algemeene invoering van uitgesteld pensioen kan ten slotte een einde worden gemaakt aan den meer en meer als zoo danig erkenden misstand, dat personen, (lie nog in de volle kracht van het leven zijn, vol pensioen uit een of meer over heidsfuncties trekken, terwijl zij daarnaast nog vaak een niet onbelangrijk salaris in de een of andere ambtelijke of particulie re positie genieten. Het is ons bekend, dat in verschillende gemeenten stemmen zijn opgegaan ten gunste van een regeling voor uitgesteld pensioen. Wij verwijzen ten dezen ook naar de discussies in den Raad der Ge meente 's-Gravenhage tijdens de behande ling der begrooting voor 1928, waarbij op misstanden inzake pensioenen werd ge wezen en besloten werd een commissie tot onderzoek in te stellen. Op grond van het bovenstaande veroor looft onze commissie zich tot uwen raad de vraag te richten, of liet niet. overwe ging verdient de thans geldende regeling voor pensionneering van wethouders te vervangen door een regeling met uitge steld pensioen, zooals die onlangs in de gemeente Gouda is vastgesteld. De Centrale Commissie voor Bezuiniging der Ned. Mij. voor Nijverheid en Handel: (w.g.) HONIG. Wnd. Voorzitter (w.g.) REYNEN, Secretaris.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1