Gewijde en Ongewijde
Historie.
NIEUWJAARSDAG ALS
CHHISTELIJKE FEESTDAG.
Het besef, dat de Nieuwjaarsdag
een Christelijke feestdag is. is in on
zen tijd vrijwel teloor gegaan, en het
zou ons dan ook niet verwonderen, in
dien er onder onze lezers en lezeres
sen zijn, die met verwondering zullen
vragen: „Hé, is de Nieuwjaarsdag een
Christelijke feestdag? Dat wisten we
niet". De meeste menschen zien in
den Nieuwjaarsdag niet anders dan
den eersten dag van het burgerlijk
jaar. Toch kan b.v. het spoorboekje
hen hier reeds eenigszins den weg
wijzen. Wanneer er sprake is van trei
nen, die op Zon- en feestdagen rijden,
vervallen of stoppen, dan zijn als
Feestdagen te beschouwen: Nieuw
jaarsdag, Paaschmaandag, Hemel
vaartsdag, Pinkstermaandag en le en
2de Kerstdag. Dit zijn tevens de
eenigste dagen, waarop in de Geref.
Kerken, die in dezen het zuiverst de
traditie handhaven, ochtend-gods
dienstoefeningen worden gehouden
(len Kerstdag gewoonlijk ook des
avonds). De Goede Vrijdag, die voor
al in Ned. Herv. kringen min of meer
als Zondag gevierd wordt, is van jon
geren datum, Hij behoort terecht of
ten onrechte, dit willen wij thans in
het midden laten niet tot de alge
meen erkende dagen en het streven
van sommigen in den laatsten tijd, om
hem als zoodanig officieel erkend te
zien heeft tot dusver nog niet tot het
gewenschte resultaat geleid.
De vraag rijst nu: Waarom is de
Nieuwjaarsdag onder het getal der
feestdagen opgenomen?" Om deze
vraag te beantwoorden moeten wij te
rug gaan tot de oude Christelijke Kerk
die meer feestdagen vierde, dan wij
thans, zoo zelfs, dat in de Middeleeu
wen het economisch leven schade
dreigde te lijden van al de dagen,
waarop niet gewerkt werd. Dit is me
de een der redenen geweest, waarom
ook in de Katholieke Kerk het
aantal feestdagen sterk verminderd
werd, zoodat er thans slechts enkele
over zijn. Voor de katholieken in het
bisdom Haarlem zijn thans de eenig
ste verplichte kerkdagen behalve de
Zondagen: le Kerstdag, Hemelvaarts
dag, Maria Hemelvaart (15 Aug.) en
Allerheiligen (1 Nov.). Ook de Nieuw
jaarsdag behoort daartoe niet meer
sinds enkele jaren; hij is thans alleen
een dag van devotie, waarvan het niet
verplicht, doch wel aanbevelenswaar
dig is hem als Zondag te vieren.
De Nieuwjaarsdag behoort litur
gisch tot den Kersttijd in engeren zin.
wanneer wij onder den Kersttijd in
ruimeren zin verstaan het tijdvak Van
40 dagen tusschen Kerstmis en Maria
Lichtmis (2 Febr. Zie voor de beteeke-
nis van dezen dag Luc. 2 vs. 22—24
De Kersttijd in engeren zin omvat dan
het z.g. dodekahémeron, d.w.z. de
twaalf dagen tusschen Kerstmis en
Driekoningen (6 Jan.).
In verband met de gewoonte in de
oude Kerk op het octaaf of den acht
sten dag na de groote feestdagen nog
een naviering te doen plaats hebben,
had de eerste Januari oorspronkelijk
alleen beteekenis als octaaf van Kerst
mis. Daar kwam later nog bij de her
denking van 's Heeren besnijdenis;
immers toen acht dagen vervuld wa
ren, werd het Goddelijk Ivindeke be
sneden en ontving het den naam Je
zus (Luc. 2 vs. 21).
Bij de Katholieken draagt de vie
ring van den len Januari nog hetzelf
de dubbele karakter als in de oude
kerk, en heet deze dag dan ook: „Cir-
cumcisio Domini et octava navitatis"
(besnijdenis des Heeren en octaaf der
geboorte). Het Evangelie, dat dien
dag tijdens de Mis gelezen wordt is
Luc. 2 vs. 21: „En als acht dagen ver
vuld waren. dat mefi het Kindeken
Jezus besnijden zou, zoo werd Zijn
naam genoemd Jezus, welke genaamd
was van den engel, eer Hij in het li
chaam ontvangen was".
Hoewel in den eersten tijd der re
formatie de viering van dezen dag om
de vele misbruiken afgeschaft was,
werd zij later in de Geref. Kerken
hier te lande weer ingevoerd.
Zoo besloot in 1586 de Synode van
's Gravenhage, „dat de dienaren moes-
ien arbeyden, dat sy met prediken
ten ledigganck op de feestdagen tot
gedachtenisse der weldaden Christi,
als de besnijdenisse Christi, in heyli-
ge cnde nutte oeffening veranderden.
Ook de Synode vau 1618 bevorderde
kerkelijke viering, zoodat na verloop
van tijd de eerste dag des jaars „op
eenparigen voet wiert gehouden".
Ook in de Geref. Kerken werd alzoo
in vroeger tijd de Nieuwsjaarsdag als
een Christelijke feestdag beschouwd
en op dien dag aan de besnijdenis des
Heeren gedacht. Geheel uitgesleten is
de herinnering daaraan ook thans in
onze kringen, nog niet, getuige b.v.
het volgend citaat uit een meditatie
van Ds. J. Douma, over: „Immanuel'"
(Matth. 1 vs. 23) in „Sabbathsvrede":
„Gedenk nu daarbij, dat de eerste dag
van het jaar, acht dagen na het Kerst
feest, in zeker opzicht als naamdag
kan worden beschouwd. Gij weet toch
dat het Kindeke van Bethlehem op
den achtsten dag na Zijn geboorte het
teeken van Abrahams zaad in Zijn
vleesch ontvangen heeft? En met de
besnijdenis ging de naamgeving ge
paard. Maria en Jozef noemden Hem
met den naam, welke uit den' hemel
was gegeven: Jezus, Zaligmaker, want
Hij zal Zijn volk zalig maken van hun
zonden".
Het is goed, indien het besef dat we
den Nieuwjaarsdag moeten zien in het
licht van het pas gevierde Kerstfeest,
onder ons weer levendig wordt.
De Heere Jezus wilde in alles Zijn
broeders naar het vleesch gelijk wor
den. daarom werd ook op den acht
sten dag na Zijn geboorte op Hem als
Kind van Abraham, de besnijdenis
toegepast. Deze plechtigheid had
plaats in het ouderlijk huis ofwel in
de synagoge, ten overstaan van min
stens tien personen.
Er werden twee zetels klaar gezet;
op den eenen nam de getuige plaats,
terwijl de andere gereserveerd werd
voor den profeet Elia, die volgens den
uitleg der Rabbijnen bij de besnijde
nis tegenwoordig was.
Bij die gelegenheid kreeg het kind
zijn naam, omdat God op den dag der
instelling van de Besnijdenis ook den
naam van Abram en Sarai had ver
anderd (Gen. 17 vs. 5 en 15).
Op dien dag stortte Christus reeds
de eerste droppelen bloeds voor de ver
lossing der Zijnen en ontving Hij den
naam Jezus (De Heere maakt zalig).
Schoone gedachte, het jaar te begin
nen in den naam van Jezus, den eeni-
gen naam, die onder den hemel ge
geven is, waardoor wij moeten zalig
worden.
DE R.K. KERK EN OUDEJAARSAVOND.
Een medewerker schrijft aan het Hbld.:
Het moet wel een ieder opvallen, dat
terwijl op den laatsten avond van het
jaar de protest, bedehuizen meestal tot
op de laatste plaats bezet zijn met geloo-
vigen, die het jaar niet willen besluiten,
zonder daaraan nog een zekere wijding te
geven, de katholieke kerkgebouwen in het
algemeen gesloten zijn.
En toch ligt hierin niets bevreemdends.
Immers de kath. kerk kent een eigenlijke
oudejaarsavondviering op den 31sten De
cember niet. Voor haar eindigt het jaar
op den laatsten Zondag na Pinksteren"
of nauwkeuriger uitgedrukt, op den Za
terdag vóór den eersten Zondag van den
Advent. Dat is voor haar het einde van
haar kerkelijk jaar.
Dit neemt evenwel niet weg, dat men
in de laatste jaren ook in sommige kath.
kerken begonnen is op den 31 December
een soort van oudejaarsavondliturgie in
te voeren, waarbij echter opmerkelijk is,
hoe weinig vat de gewone oudejaars
avondviering op het kath. kerkelijke le
ven heeft.
De 31e Dec. is voor de R.K. Kerk de dag
van Sylvester. Aan den naam van dezen
bisschop van Rome (314355) is de sage
verbonden, dat hij keizer Constantijn den
Groote van melaatschheid heeft genezen
en tot het christendom bekeerd heeft. Te
vens staat zijn naam in verband met de
omstreeks in het midden der 8e" eeuw
vervalschte oorkonde der. „Constantijnsche
schenking", waarbij de keizer uit dank
baarheid voor zijn genezing en zijn doop
door Sylvester, aan dezen bisschop, be
halve den voorrang boven de voornaam
ste vier bisschopzetels, Antiochië, Alexan-
drië, Konstantinopel en Jeruzalem, nog
een groot stuk grondgebied zou hebben
verleend, dat met den naam „Rome en al
le provincies van Italië" werd aangeduid;
het begin van den kerkelijken staaf. Hij
zou op den 31 Dec. 335 gestorven zijn.
Sylvester behoort tot de heiligen der R.
IC. ICerk, welke den laatsten dag des jaars
aan zijn nagedachtenis heeft gewijd.
HET NIEUWE JAAR!
Het Nieuwe Jaar! Ilct is een toc-
komstcleel.
Dat onze onwetendheid opnieuw aan
ons ontdekt.
Of 't ons weer leed zal brengen, of ons
opgewekt
Zal maken? Ach, we weten toch niet
veel.
Het jaar dat ging: Verschoon mij. dat
'k verheel
Het donker, dat het heugen daarvan
plekt.
Nu blijvend licht dat alles overstrekt.
Gepaard met een herin neringsjuweel.
Het Nieuwe Jaar! 't Is alles in Gods
hand,
Zijn weten geeft de rust aan ons ge
moed
En al wat Hij beloofde komt tot stand.
Hij bindt Zijn kind'ren samen, en die
band
Is eeuwig en we wachten tot Hij
doet
Elkander weer ontmoeten in Zijn
Land.
N. W.
UIT DE OMGEVING.
WOUBRUGGE.
Met dank aan God mogen wij
aan het einde van dit jaar, ons jaar
overzicht beginnen.
Van de vier ongevallen, die hier
plaats grepen, w.o. één zeer ernstig,
eichte geen van allen een menschen-
leven.
Onder de wisselingen, die plaats
grepen, komen ook weder die der pre
dikanten voor; Ds. Ivijne vertrok, doch
de Herv. gemeente mocht zich spoe
dig verblijden met de toezegging v$n
de komst van Ds. Lijsen, Ook verheug
de de Gereformeerde Kerk zich zeer,
na drie jaren vacant te zijn geweest,
met de komst van Ds. Nauta.
Op schoolgebied verliet de heer De
Maaker ons en nam de heer Versteegt
zijn plaats in. terwijl de heer Zijder-
veld als hoofd der openbare school
optrad.
Ter gemeente-secretarie misten wij
zeer den heer H. Kameraat, welke te
Halfweg werd benoemd en den Rijks
veearts, den heer Wolf, welke naar
Assen vertrok en zijn plaats ledig liet.
De komst van den nieuwen wees
vader, de heer Van Straaten, was van
korten duur, Spoedig werd hij reeiis
ten grave gedragen. Van dat gesticht
kregen wij dit jaar een historische be
schrijving.
Onder de jubileums werd onze dorps
genoot P. Blom niet vergeten.
Onze Kerkbuurt veranderde van
gedaante, het oude schoolhuis, waar
meester van Dorth tal van kostleer
lingen herbergde, werd afgebroken,
wat voor het verkeer een goede ver
betering is. Ook is met het nieuwe Oc-
zaal ons dorp daar zeer verfraaid.
Jammer, dat door de afbraak van
de Veenderpoldermolen een stuk na
tuurschoon is verloren gegaan.
Ook dit jaar moest onze brug het
weder tweemaal ontgelden door aan
varing, wat zeer onaangename stag
natie in het verkeer gaf.
Wat onze landbouw en veeteelt, het
hoofdbestaan in deze gemeente, be
treft, te wenschen ware, dat deze wat
meer bevredigende resultaen hadden
gegeven. Gelukkig vonden velen op
onze scheepswerven hier hun dage-
lijksch brood, Moge 't met het bou
wen van warenhuizen voor groenten
en vruchtenteelt, waarmede men ook
hier is begonnen, niet onvruchtbaar
zijn.
Van de drie zeer ouden, die hier be
gin 1927 nog in ons midden waren
w.o. een van 93. en zelfs een van 97
jaar is een overleden, n.l. de heer
Groen.
Verder zijn de Wed. Kempenaar-Roos
Wed. Kroon Turkenburg, Wed. Ver
does-Van der Horst, W. Klokkemeijer,
J. Jansze, vrouw Bloemberg-Knoop,
L. van Dorp en G. Swart overleden.
De oudheidkundige verzameling ten
raadhuize is weer zeer vermeerderd
met interessante documenten, verlan
gend wordt nu uitgezien naar een
catalogus met historische aanteeke-
ningen, opdat men een overzicht
krijgt, van wat bijeen is gebracht.
Elk dorp behoort zoo aan het ver
leden te zijn verbonden.
SASSENHEIM.
Donderdagavond sprak voor de
A. R. Kiesvereeniging alhier de lieer
C. v. d. Heuvel, ons 2de Kamerlid,
over: „Actieve Handelspolitiek".
De A. R. partij, aldus spreker, staat
op het standpunt, dat vraagstukken,
die zich in de maatschappij op econo
misch gebied voordoen, behandeld
moeten worden.
De Handelspolitiek is een zeer be
langrijk onderwerp, Velen stellen het
voor, alsof de kwestie is; Vrijhandel
of Protectie, terwijl het gaat óf om
een eenzijdig vrij invoer, óf een alge
meen vrij ruilverkeer.
Vrijhandel, zooals de liberalen dat
willen, is alleen mogelijk, indien alle
landen dat aanvaarden. Vrijhandel is
volkomen vrij ruilverkeer, en deze toe
stand bestaat niet.
En wij moeten ons niet laten leiden
door theorieën, maar door de econo
mische toestand.
De handelspolitiek, welke Neder
land heeft te volgen moet bepaald wor
den door de huidige omstandigheden,
nationaal en internationaal.
Alle landen beschermen handel en
landbouw door bemoeilijking van den
invoer, of gebruiken de invoer ten
voordeele van de export.
Sommigen beweren, dat de voor ons
gewenschte handelspolitiek gericht
moet zijn op de bescherming van
eigen producten do/r hooge invoer
rechten te heffen, of door in- en uit
voerverboden uit te vaardigen.
Spr. vindt dat standpunt onjuist,
omdat: le. ruim een vierde gedeelte
van ons volk zijn brood in den han
del vindt; en 2e. omdat het niet helpt,
aangezien het de uitvoer belemmert,
van de producten, die haast uitslui
tend geëxporteerd worden. De meer
derheid wil: Een Handelspolitiek met
een uniform tarief voor alle landen,
óf: het dubbeltarief van invoerrechten
d.w.z. een laag tarief voor landen, die
ons goed gezind zijn, en een hoog ta
rief voor landen, die het minder goed
met ons voor hebben.
Volgens spr. moet het laatste ge
kozen worden.
Er worden bezwaren aangevoerd:
le. We hebben alles, wat we kunnen
verlangen en een handelsverdrag
wordt niet bepaald door eigen wil,
maar door andere staten. De meezt-
begunstigingsclausule wordt ontdo
ken door geheime verdragen, zooals
we gezien hebben bij Duitschland, En
geland, wat betreft de koleninvoer, óf
men gaat zich toespitsen op soorten,
óf weer, men past in bepaalde tijden
andere tarieven toe.
2e. Holland is een klein land en het
heeft daarom niet veel in te brengen.
De geografische grootte of het aantal
inwoners is echter niet beslissend in
beteekenis, doch de handelsrelatie.
3e. Vreest men, dat vergeldings
maatregelen zullen worden toegepast.
Dit zou waar kunnen zijn, indien nu
onze producten in alle landen met ge
juich werden begroet.
Alle landen zijn ons echter voor
gegaan voor wat betreft het heffen
van hooge invoerrechten, dus kunnen
ze ons dit niet ten kwade duiden als
we hen hierin navolgen,
4e. Zou het in strijd zijn met de
conferentie van Genéve, doch ver
schillende landen hebben hun tarie
ven verhoogd, sinds deze conferentie
plaats had.
Hetzelfde bezwaar is. dat de te voe
ren handelspolitiek gevaar zou geven
voor den vrede, Volgens spr. kan het
echter daartoe niet leiden. Er is ech
ter een buitengewone moeilijkheid.
Men is niet klaar met een dubbel
tarief. Het komt aan op de toepassing
Het hangt af van het land, waar naar
geëxporteerd wordt. Wat voordeel
voor den een is, is nadeel voor den an
der. Een middel moet gevonden wor
den om het vrije ruilverkeer te be
vorderen en de landen die ons niet
goed behandelen te treffen.
De vraag is nog, of de Kamer dit zal
aanvaarden, als de regeering met het
voorstel van het dubbel tarief komt.
Heel de linkerzijde is waarschijn
lijk tegen'.
Als Antirevolutionairen moeten we
werkelijkheidspolitiek voeren. Daar
aan mede te werken is ons aller taak.
De vergadering was ondanks het
koude weer goed bezocht en door een
vijftal aanwezigen werden nog enkele
vragen gesteld of opmerkingen ge
maakt, die door den heer v. d. Heu
vel werden beantwoord.
INGEZONDEN.
(Bultan verantwoorcolijkheid der Redact!
TEHUIS VOOR ARME VERZWAKTE
KINDEREN „JERUEL".
Middelstegracht 3.
UIT DANKBARE KINDERHARTEN,
gewordt u, waarde Leidsche vrienden
en vriendinnen van het tehuis voor
arme verzwakte kinderen een heil-
groet op dezen gewichtigen avond.
Het zijn die kleintjes, welke trots
de meest felle koude iederen morgen
te acht uur bij ons aan de deur staan
en zoodra de deur open gaat, in het
heerlijk verwarmde vertrek binnen
stormen, in hun vaak schamele plun
je. Alsmede van hen, die in het afgc-
loopen jaar werden opgenomen en
zoo heerlijk gesterkt weer heengingen
en dan nog- een achttal, dat thans nog
verpleegd wordt in ons kinderhuis.
Gij zoudt het van dag tot dag per
soonlijk moeten bijwonen, wildet gij
u bewust worden hoeveel goeds ge
met uw maandelijksche bijdragen een
jaar lang verricht hebt, ja, dan zoudt
ge gewaar worden, dat iedere bijdra
gen een zonnestraaltje is in het meest
donkere leven van het „zorgen-kind-
je". Arme kleine kleuters, zoo spoe
dig reeds door een atmosfeer van el
lende met totale verkrachting be
dreigd. Er zijn er, waar de zuster
vaak moeite mee heeft om hen eerst
physisch op te beuren van onder de
al de meisjes) meebrengen, wanneer
klemmende gedachten, die zij (voor-
ze opgenomen worden, b.v. als moeder
het bezoek overslaat, dan komen de
waterlanders te voorschijn. Soms en
kel en alleen door de gedachte: „Moe
der is zeker weer naar, zeker niets
door vader verdiend!"
Gelukkig heeft onze zuster er slag
van, hen „er onder uit te heffen",
want bij sommigen zou anders onze
krachtige voeding en heerlijke ligging
nog niets baten.
Ja, dit bovenstaande is de lichtzijde
van de gezonde weldadigheid en de
practische hulp, welke door het goe
de deel onzer stadgenooten door hun
financiëele hulp is verricht. Echter is
er ook nog een schaduwzijde, die mon
sterachtig den weg verduisterd, van
ons, die verantwoordelijk zijn voor
alle financieele verplichtingen.
De knellende gedachten: Zouden we
het vol houden voor onze kleine be
schermelingen, iedere week opnieuw
zooveel ontbijts, welk een geweldige
massa's verslinden de kachels dezen
winter. En we zijn nu de veertiende
maand der exploitatie ingegaan en
moeten hoog noodig het linnen nacht
goed wat aanvullen om bij te blijven.
Ieder, die 't jaarverslag gelezen heeft,
weet, dat we uitgekomen zijn, doch
niet overhielden voor bijzondere on
kosten, en daarom hebben we een
stille hoop, dat onze beste vrienden,
die op ons Oudejaarsstuk van verle
den jaar zoo'n bemoedigend antwoord
gaven, ons ook bij den aanvang van
dit jaar met een dergelijk bezoek ko
men vereeren. Woensdag bezocht ons
nog de Weled. heer J. en gaf zijn ver
bazing te kennen, toen hij de inrich
ting en de kleinen bij elkaar zag en
liet 5 achter. Hartelijk dank!
U, die deze regelen leest, verlicht
a.u.b. voor ons den ingang van 1928
als u kunt, door een bijzondere hand
reiking?
Wie heeft er wat kleeren, vooral
om schoentjes zijn we schreeuwend
verlegen. Gisteren hinkte er een klei
ne binnen, met niet alleen koude,
doch ook pijnlijke voetjes, want ze
had de schoentjes van een twee jaar
jonger zusje aan, omdat de hare to
taal kapot waren en ze toch zoo noo-
de het ontbijt kon missen. Dit doet
geen kind, dat 't niet noodig heeft-
vrienden!
Ook heb ik enkele van mijn dekens
noodgedwongen weggegeven en ben
momenteel nog om twee verlegen
voor een ander gezin waar de kinde
ren koud liggen. Gaarne willen we
ook een kamerscherm afhalen, zoo
iemand dit voor ons heeft.
Ieder weet tenslotte wel, dat elk
kind welkom is, onverschillig rich
ting of richtingloosheid der ouders.
We vragen alleen: „Lijden ze?"
Hartelijk dank, geachte redactie,
voor de ruimte uwer kolommen, zoo
royaal en loyaal steeds voor onze ar
me kleinen afgestaan; gij hielpt har
telijk mede!
Hoogachtend,
F. H. v. d. HORST
Kinderhuis Middelstegracht 3.
Leidsche Penkrassen.
Amice,
Alsof 't zoo wezen moest zit ik voor
ik deze laatste penkras ga schrijven
Wen te bladeren in het jaarboekje
L928 van de Gereformeerde vereeni-
?ing voor Drankbestrijding.
Daar valt mijn oog op het Mengel
werk waarin voorkomt een stukje
/an den heer Wapenaar, die daarin
een Leidsche vertelling doet.
Neen, Amice, niet zoo'n afwijzend
?ebaar maken, 'k zal het heusch niet
iver vertellen, 'k Wilde alleen er op
.vijzen dat mij zoo trof het opschrift,
lat verder als thema gevolgd is: „Om
Uw kind". Lees het verder zelf maar
Zie, Amice, op dezen laatsten dag
van het jaar treft mij dat wij ons in
Leiden mogen gelukkig prijzen, dat
)ok hier zooveel voor de jeugd ge-
laan wordt. Ook hier staat heel veel
.verk in dat teeken: „Om Uw (ons)
kind!"
Zoowel op stoffelijk als zedelijk ge
bied wordt veel gedaan om de opvoe-
ling te doen slagen. Heeft in het alge
neen ons Nederlandsch budget een
boogen post voor Onderwijs, Leiden
:omt vast niet achteraan. Maar ook
le hulp op stoffelijk gebied, om de
ouders in staat te stellen hun kinde
ren het noodige te geven, wordt hier
ruim geboden.
Alleen moet enwij nu oppassen, dat
wij ons niet in den hoek laten duwen
waar Sociaal Democraat en Vrijzin
nig Democraat ons gaarne hebben
willen.
Daar heb je nu b.v. de Fröbelscho
len. Bij overrompeling heeft de Ge
meenteraad in zijn vorige samenstel
ling besloten dat er meer gemeente
lijke fröbelscholen zouden komen.
Natuurlijk moeten B. en W. dat be
sluit uitvoeren en met voorstellen
komen, tenzij zij de openbare mee
ning aldus aanvoelen, dat de tegen
woordige Raad het oude besluit zou
willen herroepen.
Op zichzelf vind ik dat zoo dwaas
ntet, want ook Utrecht, welke stad be
kend stond om zijn duur gemeente
lijk fröbelonderwijs, heeft nu besloten
zich van gemeentewege terug te trek
ken. Aan dat voorbeeld zou Leiden
zich kunnen spiegelen, zooals men
zich daaraan spiegelde toen het laat
ste besluit genomen werd.
Vooral is daarvoor reden nu het
particulier initiatief zich krachtig
gaat uiten. De Dameskrans „Clara
Dozy" is een flinke actie begonnen en
heeft aanvankelijk succes. Daar zit
wat in, Amice! Wanneer we op dien
weg nog wat vorderen, dan zou het
volstrekt niet onmogelijk zijn, dat B.
en W. straks met een voorstel moe
ten komen om een ander besluit te
nemen.
Ik geloof, dat het een edele oude-
iaarsavondgedachte zou zijn, als alle
Prot. Chr. van Leiden eens toonden
met de daad dat zij het raadsbesluit
desavoueeren en zich volledig bereid
en bekwaam toonden om het particu
lier fröbelonderwijs te verzorgen.
De drie ton, die in Utrecht er jaar
lijks aan weg gingen, en die noodza
kelijk bezuinigd moesten worden, zijn
ons een waarschuwend voorbeeld.
Jij geeft toch ook nog altijd liever
een gulden voor een vrije fröbelschool
dan twee gulden belasting voor de
openbare. Zoo staat het toch maar
metterdaad. Amice!
Hadden wij tot heden over ons ge
meentebestuur niet te klagen over de
uitvoering van de wet op het Lager
Onderwijs enkele uitzonderingen
daargelaten het bijzonder voorbe
reidend onderwijs en ook het bijzon
der Middelbaar Onderwijs, ontving
niet de steun die beide onderwijs
soorten behoeven en waar ze recht op
hebben.
Wat het Middelbaar onderwijs aan
gaat meen ik, Amice, dat B. en W.
druk doende zijn met de voorberei
ding van 'n advies op de motie-Wil
brink om nu eens een vaste basis te
scheppen voor steun aan de bijzondere
Middelbare scholen.
Wat dat worden zal weten wij nog
niet, maar ik heb hoop, Amice, dat
het Bestuur van de Chr. H. B. S, dan
tenminste straks niet weer blijft zit
ten met een ongedekt tekort. Nu toch
was het zoo, dat alle andere gemeen
ten grif het verzoek om steun inwil
ligden en dat dit ook met den noodi-
gen spoed plaats had. Als dan einde
lijk alle gemeenten klaar waren kwam
Leiden met de behandeling. Jaar op
jaar viel dat tegen.
Het ergste was dan nog dat wan
neer daar over geklaagd werd, dat dan
de toenmalige Wethouder antwoord
de: „waarom laat jullie die andere ge
meenten niet alles betalen?"
Zie, Amice, dat was dunkt mij niet
in overeenstemming met den wensch
van de groote meerderheid onzer be
volking, die wel wenscht een zuinig
beheer van de onderwijsgelden, maar
die zeker geen karige maat voor
het bijzonder onderwijs wil.
In tusschen als we in i928 ook in
dezen op den weg naar de eindelijke
volledige gelijkstelling voortschrij
den, dan mogen we dankbaar zijn.
En hiermede, Amice, neemt Veritas
afscheid van je, om, zoo God wil, 't
volgend jaar de correspondentie te
vervolgen.
Met Gezang 251 zeg ik:
't Jaar heeft haast zijn loop volbracht
't afscheid klinkt ons tegen
Ziet, een nieuwe tijdkring wacht,
Met ellend' of zegen?
Niet geklaagd
Niet gevraagd
Naar den and'ren morgen
't Antwoord blijft verborgen.
Hoopt op God! Gij hebt Zijn trouw
Altoos ondervonden
Ook in dagen vol van rouw,
Ook in bange stonden
Ja, Hij gaf
Steun en staf
Laaf'nis rust en zegen
Op uw pelgrimswegen.
Werp Uw zorgen nu op God!
Moedig voortgetogen!
Treft U soms een droevig lot
't Heil daagt uit den Hooger.!
Hoopt en wacht
Ied'ren nacht
Zult gij zien verdwijnen
't Licht zal heerlijk schijnen
VERITAS.