CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN 8»*» JAARGANG DONDERDAG 29 DECEMBER 1927 NUMMER 2320 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaalf 2.50 Per weekf 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Teleloonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op hel Streeknet Lisse Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Zij, die zich tegen 1 Januari 1928 op de Nieuwe Leidsche Courant abonneeren, ontvangen de tot dien datum verscnijnende nummers gratis Adm. N. X. Ct. V Volk-gestooK. De heer 11. A. den Ouden zond ons het volgende schrijven, dat wij, omdat het 't door ons blad hestreken ter rein betreft, hier een plaats geven. Aangezien de heer den Ouden het zelfde schrijven ook aan andere bla den zond. die ongetwijfeld ook heden of morgen tot plaatsing overgaan, had het vooraf inwinnen van inlich tingen geen zin rnèer. Intusschen stellen wij er zeer veel prijs op nadere toelichting te mogen ontvangen. In „Het Volk" van 13 December j.l.. 3e blad. vond men het volgende be richt: Een onbarmhartig gemeentebestuur. Vijf gulden per week een goed gezinsinkomen. De overwegend Christelijke gemeen te Ter Aar (Zuid-Holland) wordt be stuurd door een college van B. en W., dat uitsluitend uit partijen van rechts is samengesteld. Dat het daarom overijld zou zijn te verwachten, dat overeenkomstig de meest eenvoudige beginselen van naastenliefde zou wor den geregeerd, blijkt uit het volgende: De weduwe A„ die. sinds een zevental maanden na het overlijden van haar man, die reeds vier jaar werkloos was, tengevolge van ziekte, te voor zien heeft in het onderhoud van haar zeven kinderen, waarvan de oudste negen jaar is. klopt tevergeefs bij B. en W. en bij het Burgerlijk Armbe stuur aan. Ten einde raad en om volledige on- de -gang van haar gezin te voorkomen wendde zij zich ten slotte tot een on zer Kamerleden, die door zijn bemid deling bij gedeputeerden der provin cie wist te bereiken, dat een brief kv am, waarin op den onhoudbaren toestand de aandacht werd gevestigd. Een uitkeering van vijf heele harde guldens per week werd toen het gezin verstrekt. Een der dorpsnotabelen vond daarin reeds aanleiding, als zijn meening uit te spreken, dat het toch meer dan behoorlijk was voor een arbeidersgezin. „Ze hadden toch zeker niet ook nog suiker In de koffie noo- dig?" Het „weeldeleven' duurde evenwel slechts vijf weken want toen vonden B. en W. het al mooi en trokken de uitkeering zonder motiveerincr in. Reeds meer dan een maand doet de wanhopige moeder nu weer pogin gen om een uitkeering te krijgen. Tot nog toe evenwel zonder resul taat. B. en W. zien niets, hooren niets, Zijn ze wellicht niet in staat zich te verplaatsen in het lot van anderen? Met dit bericht wordt in S.D.A P - kringen blijkbaar men begrijpt hoe en met welk doel ijverig gewerkt op het terrein van politieke- en vak organisatie. Althans zelfs van uit Den Helder, vrij ver van Ter Aar verwij derd, werd mij om die reden verzocht de zaak eens te onderzoeken. Ik héb dat gedaan. En de inlichtingen, die mij verstrekt werden, zijn vap dien aard, dat ik terwille van de met name genoemde persoon liever van de zaak zwijgen zou. De socialistische propa ganda dwingt evenwel tot eenige publi catie, zoo sober mogelijk. Het Volk-bericht is ten eerste niet geheel juist. De op 28 Juli j.l. overleden man bijv. was niet „reeds vier jaren werk loos". Wel was hij ziekelijk en kon daardoor niet voortdurend en slechts gebrekkig arbeiden, maar geheel werkloos en zonder verdienste was hij niet. In de tweede plaats is het niet juist, dat „de weduwe te voorzien heeft in het onderhoud van haar ze ven kinderen, waarvan de oudste ne gen iaar is". Het oudste kinl is een dochter van 16-jarigen leeftijd, nog bij moeder thuis, maar die een vasten dagdienst heeft met vollen kost en weekloon. De tweede is een jongen van 14 jaar, misschien nu tijdelijk werkloos maar die het grootste deel van het jaar regelmatig loonend werk heeft. Een jongere zoon van 12 jaar verdiende eveneens tot einde Septem ber eenige guldens per week, terwijl de moeder zelf weduwen- en weezen- rente geniet. Vermoedelijk zal het trots dit alles in het gezin nog wel geen „vetpot" zijn, maar zóó als Het Volk het voorstelt, is het niet. De weduwe werd bovendien naar behopfte gesteund door de Diacon'o der Geref. Kerk. 'n Veertien dagen ere leden beeft zij zióh echter met haar kinderen aan het toezicht van den Kerkeraad onttrokken, en daarmee zeil <!e mogelijkheid van oudersieu r.ing van die zijde afgesne len. Niet oiimogelhk houdt deze breuk verband met levensomstandigheden, die ter wille van betrokkenen, niet voor pu blieke mededeeling vatbaar zijn, maar die den genoemden kerkeraad dwon gen tot tuchtmaatregelen, omdat ze, naar mij wordt medegedeeld reeds ja ren lang „oorzaak zijn, dat het ;ezin zonder stoffelijk gebrek, in geeste lijke en zedelijke ellende verkeert en misschien later wel tot broodgebrek komt". Ziehier de zaak zoo sober mogelijk aangeduid. Wat nu de Volk-bewering omtrent de „overwegend Christelijke gemeen te' betreft bij Kamer- en Sratenver kiezingen behaalde de R. K. Staats partij er ruim de helft, 55 a GO pCt. der geldige stemmen, de C.-H. Unie ongeveer 20, de A.-R, partij 12 pCt. De rest is verdeeld over allerlei lijsten; de S.D.A.P. kreeg in '25 en '27 resp, 3 en 5 stemmen, Merkwaardig echter is hier, althans bij de gemeentelijke stembus van dit jaar,' geen sprake geweest van een, wat men wel eens noemt. Christelijke coalitie. Ondanks ernstige waarschu wing van verschillende zijden heeft de meerderheid der A.-R. Kiesvereeni- ging er met Chr. Hi?t, en Vrijzinnigen meegedaan aan de vorming van een soort „anti-Roomsch blok". Daaraan wenschten natuurlijk niet alle Anti revolutionairen mede te doen en dit muisje heeft dan ook een staartje, waarover voorshands hier niet te schrijven valt. Wij lichtten in dit ge- vai slechts een tipje van uien -luier op om te laten zien, dat tie kwalifi catie van Het Volk „de overwegend Christelijke gemeente Ter Aar" niet weinig tendentieus is, en het Christe lijk volksdeel in de gemeente maar niet zonder meer mag verantwoorde lijk gesteld worden voor de daden van „een onbarmhartig gemeentebestuur", zelfs al zou de intrekking der uitkee ring door B. en W. gezien in het juis te licht der feiten inderdaazóó on barmhartig" zijn, als Het Volk wil doen gelooven. V Staatkundige moeilijkheden In de Standaard van Dinsdag 27 December, die wij in handen kregen, nadat onze beschouwing in ons num mer van gisteren reeds geschreven was, wijst de heer Colijn er op. dat de moeilijkheden voor de Staten Generaal straks nog komen. Aannemen zonder meer, heeft, zoo meent hij, funeste gevolgen omdat de rassentegenstelling er dl or zal toenemen. Verwerpen zonder meer, is het scheppen van een vinnige tegen stelling NederlandIndië, die niet minder bezwaren ontmoet. Daarom zoo oordeelt hij is het zoeken van een uitweg in het scheppen van enkele nieuwe figuren, of het sterker maken van den Indi- schen wetgever, voor de hand liggend Wat onze hooggeachte Leider hier precies bedoelt is uit het betoog niet af te leiden. Wellicht dat hij dit ook thans zelf nog niet geheel geformu leerd hééft. Intusschen is het denkbeeld zelf volkomen ernstige studie waard. Hoe wel wij meenen, dat de oppositie in Indië, en ook in Nederland, vrijwel gebroken is, zal wij wezen er giste ren ook reeds op de opschuiving in de richting van de rassentegenstel ling, nog toenemen. Wij meenen echter reeds nu te moe ten opmerken, dat het zeker uitge sloten zal zijn om verdere assimilatie te voorkomen. Het denkbeeld van de gemengde samenstelling der politieke organen zit er in Indië te vast in om thans te kunnen hopen, op een anderen koers. Wij herinneren ons nog levendig de voorbesprekingen, die in Indië ge houden werden voor dat de mogelijk heid van het instellen van regent- sehapsraden en provinciale raden ge schapen was. Nagenoeg eenstemmig was toen het oordeel, dat de raden steeds van gemengde samenstelling behoorden te zijn. Maar afgascheiden van deza alge- meene meening in Indië zelf, meenen wij dat juist deze gemengde samen stelling de rassentegenstelling eerder temperen dan verergeren zal. Dat de assimilatie op Onderwijsge bied verkeerd is uitgekomen, zegt nop volstrekt niet dat zij in ae decentra'i saie van bestuur ook verkeerd moet zijn. Wellicht is, zoodra de heer Colijn zelf of een ander met eventueele plan nen zooals bovenbedoeld, komt. Je gelegenheid open om daarop terug te komen. Wij gelooven niet'dat het rad der historie hier terug-ffedraaid kan wor den en evenmin dat het gewenseht is om op dit met voNr overtuiging en?!- "•onomer, principe ttrug te komen STADSNIEUWS. Ir. 6. L. DRIESSEN, In de gistermiddag gehouden ver gadering van de Commissie van Fa bricage werd, na afloop der werk- zaamneden, de tegen 1 Januari 1928 vertrekkende directeur van gemeen tewerken, de heer ir. G. L. Driessen, op hartelijke wijze toegesproken door den voorzitter, wethouder J. Splinter. De heer Splinter betuigde den schei denden directeur, die voor 't laatst in de vergadering van de Commissie van Fabricage aanwezig was, zijn hartelijken dank voor alles wat hij in 't belang der gemeente had verricht en wat onder zijn energieke leiding was tot stand gekomen. Hij prees zijn groote werkkracht en nauwgezette plichtsbetrachting en wenschte hem een welverdiende rust toe. Namens de leden der Commissie, de heeren Spendel en Parmentier, richt te eerstgenoemde tot den scheidenden directeur een woord van dank en waardeering, waarna de heer Dries sen voor de gesproken woorden en de aangename samenwerking, zijn vrien delijken dank betuigde. Naar wij vernemen zullen ook B. en W. a.s. Zaterdag, 31 December, in hun vergadering van den heer Dries sen officieel afscheid nemen. _1 JAARVERGADERING VAN DE J. V. OP G. G. „OBADJA". Gisteravond werd in het Nutsge- Louw aan het Steenschuur de feeste lijke Jaarvergadering gehouden van dc J.V. op G, G, „Obadja" alhier, die tamelijk druk bezocht was, Alleen viel het ons op dat tusschen de vele jonge menschen slechts een enkel persoon van pieer gevorderden leeftijd had plaats genomen. Hoe prettig het ook is. dat de jonge menschen niet geweigerd hadden ge hoor te geven aan den oproep, de weinige belangstelling van de zijde der ouderen deed het bestuur en de leden van „Ohovlja" pijnlijk aan. Men schijnt niet in te zien. dat deze ge ringe belangstelling drukkend werkt op de vereeniging. Er blijkt uit dat het werk weinig wordt gewaardeerd en dat is een van de dingen waardoor men spoedig wordt ontmoedigd. De vergadering werd door den voor zitter, Jan van Hooidonk op de ge bruikelijke wijze geopend. Spr. sprak daarna een openingswoord, waarin hij na de pretentie der J.V. nader toe gelicht te hebben alle aanwezigen hartelijk welkom heette, speciaal de afgevaardigden van den kerkeraad en van verschillende vereenigingen. Piet Kouwenhoven las de Jaarver slagen van het secretariaat, de finan ciën en de bibliotheek. Dirk van der Stoep hield een inlei ding over de verhouding tusschen theosofie en christendom. Spr. be streed daarin de pretentie van de theosofie, dat het Christendom een van de vormen is van de Oude Wijs heid, wees op het groote verschil tus schen exoterisch of esoterisch en al of niet wedergeboren en stelde tegen over elkaar de drie stukken van de theosofie: Karma, Reincarnatie en Ge bed, en de drie stukken van het Chris tendom: Ellende, Verlossing en Dank baarheid. Voor de pauze werd daarna nog het woord gegeven aan de afgevaardigde van den kerkeraad. de heer Van Wee- ren, aan Ds. Kouwenhoven, die het woord vroeg voor een persoonlijk feit en aan den Voorzitter van den Ring Leiden en Omstreken van den Bond van J. V. op G. G„ den heer G, de Wolff, die sprak namens de Vereeni gingen in den Ring. Piet Kouwenhoven leverde nog een letterkundige bijdrage. Na de pauze werd het programma een weinig bont. Verschillende voor drachten werden gegeven en er werd muziek gemaakt, totdat het scherm van het tooneel opging en de aanwe zigen werden verplaatst in de schoen makerszaak van baas Chrispijn; de omgeving waarin speelde het eerste bedrijf van „Het Legaat". In dit be drijf krijgen de jolige schoenmaker en zijn ietwat knorrige vrouw Lotje be zoek van een propagandist voor de V. U. aan wien Chrispijn van zijn armoedje twee kwartjes geeft, daar bij hevig tegengewerkt door vrouw Lotje. Daarna ontspint zich een debat tus schen Chrispijn en Jari van do Buurt, die naar Saartje de dochter van het schoenmakersechtpaar, vrijt, over het al of niet noodzakelijke van het Jeugd huis. In het tweede bedrijf woont Chris pijn in een mooi huis met een „sjalon", waar niet gegeten maar „gelunst" wordt, dit alles tengevolge van een legaat van honderdduizend gulden van tante Piet'o in Amerika. Vrouw I otje is ..groozig' geworden en dweept met Jacqup" <|-' 'on-'hy door Chrispijn „Jakkes de Monsi" geheMen, die tracht Saartje te veroveren, niet zoo zeer om het meisje als wel om het geld van den ouden scnoeninaker. Jacques de Aionchy wordt evenwel door Jan V. d. Buurt ontmaskerd als Kl'aas Vettewinkel, wiens vader een zaakje heeft in turf en vuuraanma- kers en die zoo urm is als de ratten. Chrispijn gooit den onverlaat met zichtbaar welgevallen de deur uit. Tusschen Saartje en Jan komt het in orde, vrouw Lotje draait bij, Chrispijn zet zijn leest op het iluweelen kieed en hamert dat het een lust is. Het is volslagen feest en als een propagan dist komt voor het Jeugdhuis kondigt Chrispijn onder onophoudelijke ha merslagen aan, dat hij teekent voor duizend gulden. 't Was een dolle klucht met een kna'eflect, maar ze werd daarom niet minder gewaardeerd en- we kunnen niet anders zeggen of de uitbeelding van oen schoenmaker (W'im van Ve netien) en van vrouw Lotje (Annie de Jong) was schitterend en ook de an dere personen speelden heel goed. Hiermede was het programma af gewerkt en werd de vergadering ge sloten rt^cr den lieer de Wolff op de gebruikelijke wijze. Zij nog vermeld, dat het strijkje dat de muziek leverde zich kranig heeft geweerd en niet weinig heeft medegewerkt tot het welslagen van den avond. Want dat de avond ge slaagd is staat vast. Bij de uitgang werd een collecte gehouden voor de stichting „het Geref. Jeugdhuis". MAATREGELEN TEGEN IJZEL. Zooals men weet, wordt rog steeds door de spoorwegautoriteiten gezocht naar een afdoend middel om bij ijzel de elecrische geleidingen van den olectrischen spoorweg Amsterdam Rotterdam en omgekeerd daarvan te ontdoen, opdat het treinverkeer daar van geen nadeel ondervinde. Naar de „Voorwaars" verneemt, is door de Nederlandsche Spoorwegen thans besloten om bij stremming van het verkeer op het baanvak Amster dam Centi\-station—Rotterdam Deut sche Poort over HaarlemDen Haag een aantal' treinen over Breukelen Harmeien te laten rijden. Hiertoe zijn aangewezen de stoomtreinen in de richting AmsterdamRotterdam: 3 S, 23 S, P. 198 S, 11 S, D9 S, 189 S, 15 S en 160 S en in de richting Rotterdam —Amsterdam: 161 S, 6 5, 12 S, 18 S, D 24 S, P 199 S, 236 S, D 28 S en 26 S. Deze treinen zullen van Amsterdam C.S. en van R'dam D,P, op precies dezelfde tijdstippen vertrekken als thans in'de dienstregeling over Haar lem aangegeven is. Zij zullen alleen te Gouda stoppen. HOLLAND—HONGARIJE. De heer H. L. Backer van Ommeren schrijft ons, als lid te Arnhem, van het Leidsch Hongaarsch Comité, dat vanaf heden, in iedere Muziekband I en bij de Comitéleden, verkrijgbaar is, het door den bekenden Componist Jobs. C. Berghout te Arnhem (.voor heen te Rotterdam) op verzoek van genoemd Comitélid, belangeloos ge componeerd, muziekstukje voor piano getiteld: „NederlandHongarije Het is een combinatie der volkslie deren, van beide landen en heeft ten doel, een blijvende herinnering te ge ven aan de kindertransporten, uit Hongarije naar Holland, welke dui zenden kinderen, over ons heele land brachten. Eventueele baten komen aan genoemd comité. De uitvoering van het stuk laat niets te wenschen over, terwijl de prijs zoo laag moge lijk is gesteld, n.l. 50 cent per stuk. Waar niet verkrijgbaar wende men zich tot bovengenoemd Comitélid (dat zelf de uitgifte heeft ter hand geno men) onder gelijktijdige toezending der gelden, per postwissel, vermeer derd met 6 cent voor portokosten en cartonnen kokertje. DAMMEN. 1 Christelijke Damveraeniging. De voortgezette wedstrijden voor de bordenvolgorde hadden tot uitslag: MeinemaKwaadgras 20 T. D. v. d. BoschSchipper 20 OptendreesKwaadgras 20 De GraafOptendrees 2—0 MeinemaOptendrees 11 De stand is op heden; Boezaart 10 7 1 2 15 T. D. v. d. Bosch 10 7 3 14 Van Zwieten 6 5 1 10 Meinema 8 3 3 2 9 De Graaf 7 3 2 2 8 KI eer 4 3 1 6 Van Leeuwen 7 2 2 3 6 Optendrees 6 2 1 3 5 Kwaadgras 10 2 1 7 5 Schipper 7 1 1 4 4 J. Ph. v. d. Bosch 5 5 Vrij 2 2 Roest Sweris De eersje kolom geeft aan de gesp., Ie tweede de gew., de derde de rem., ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 22'/» cent Ingezonden Mededeelingen dubbel tariei Bij contract belangrijke reductie Kleine Advertentiën - bij vooruitbetaling ▼an ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents Belangrijkste nieuws in dit Nummer. Binnenland. Verschillende ongevallen door ijs en hoog water kwamen voor. Buitenland De moordenaar van Marion Parker te Los Angeles heeft bekend. Stormen en koude in België en Italië. Daudet verklaart dat het einde der Fransche republiek nadert. de vierde de verl. partijen, terwijl de vijfde kolom het aantal punten vermeldt. KOSTERIJEN. De Directeur van 't Postkantoor alhier maakt bekend, dat het hulpkantoor te Hazerswoude-d' rp met in gang van 1 Januari a.s. zal zijn open gesteld voor den post- en telegraaf dienst 8,30—12,30; 1415,30; 18—19; voor den telefoondienst: 8.3012,30; 14—10.30: 18—19,30; en dat te Koudekerk met ingang van denzelfden datum voor den post en telegraafdienst: 8,30—11,30; 1416; 18—19; voor den telefoondienst: 816,30; 18—19.30. Hedenmorgen 9 uur is Mej. v. R., typiste op het kantoor van de Lichtfa brieken, door de koude bevangen en bewusteloos geraakt Zij was spoedig bij en werd per auto van den E.H.D. naar haar woning gebracht De 20-jarige. A. B. alhier is gear resteerd, verdacht van hazardspel. -Aangehouden is de nachtverblij- ver J. F. H. H, gedomicileerd te Am sterdam, die nog 6 boete of 6 dagen hechtenis te goed had, BINNENLAND. HOFBERICHT. De Kon. Familie wordt 6 Januari a.s. voor eenige dagen op Het Loo ver wacht. GOUDEN BEGROOTINGSZITTING. Gisteravond had de vijftigste begroo tingszitting van den Amsterdamschen Gemeenteraad plaats. Bij den aanvang heeft de burge meester, de heer W. de Vlugt, aan dit feit herinnerd en geconstateerd, dat de raad hierdoor een record op zijn naam heeft gevestigd. De eerste sperker van de avondzit ting, de heer F. van Meurs, heeft daar na den burgemeester gehuldigd voor diens correcte leiding tijdens al deze vij"ig zittingen. Een half uur na dm aanvang, terwijl de begrootingsdis- eussies weder in vollen gang waren, bracht de hoofdbode, onder klaarblij kelijke instemming van den raad een bloemstuk een kussen van groen, waarop in roode bloemen het getal vijftig hetwelk hijop een tafel voor den Burgemeester plaatste. Deze attentie van een onbekende lokte ap plaus uit van de raadsleden. DROOGMAKING DER ZUIDERZEE. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot gemeentelijke indeeling van het Zuiderzeegebied. In de memorie van toelichting wordt opgemerkt, dat bij de wet van 30 Juli 1926 onder meer het gedeelte der Zui derzee, waarbinnen de afsluitdijken tusschen de gemeente Wieringen en de Noord Hollandsche en Friesche kust liggen of zullen komen te liggen, gemeentelijk is ingedeeld, in afwach ting van nadere gemeentelijke indee ling, welke het gevolg zal moeten zijn van de afsluiting en droogmaking van die zee. Toegezegd was, dat zoo spoe dig mogelijk zou worden voorbereid een verdere gemeentelijke indeeling van het Zuiderzeegebied. waardoor ook de uitvoering der werken tot in dijking en droogmaking van de Wie- ringermeer zoude plaats hebben bin nen ingedeeld gebied. Tot deze verdere indeeling strekt het onderhavige ontwerp van wet. Voorgesteld wordt liet gedeelte van de Zuiderzee, waarbinnen de bedoel de werken zullen worden uitgevoerd, toe te voegen aan de gemeente Medem blik, voor zoover dit gedeelte niet al reeds bij genoemde wet bij de gemeen ten Wieringen en Anna Paulowna is ingedeeld. Een uitzondering worde slechts gemaakt voor een strook van 300 M. langs de buitenzijde der be staande zeedijken van Nieuwesluis tot Aartswoud. welke strook ware in te deelen onderscheidenlijk bij Bar- singerhorn en Winkel, voor zoover ge legen langs de kust van beide gemeen ten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1