CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
8sr« JAARGANG
DONDERDAG 22 DECEMBER 1927
NUMMER 2315
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal. 2.50
Per weekI 0.19
Franco per post per kwartaal 2.90
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Telefoonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknei Lisse
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Advertentiën per regel 22*/* cent
Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief
Bij contract belangrijke reductie
Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Zij, die zich tegen 1 Januari 1928
op de Nieuwe Leidsche Courant
abonneeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers gratis
Adm. N. L. Ct.
Y Nederlandsch Indonesisch
Verbond.
De onlusten op Java en Sumatra, de
op last der Justitie gedane inval bij
verschillende Indonesische studenten,
allen, leden der „Perhimpoenan Indo
nesia (Indonesische Vereeniging), en
nu het zoo juist aangenomen voor
stel tot wijziging van dj samenstelling
van den Volksraad, hebben hier te
lande thans in breeden kring de be
langstelling voor Indië levendig ge
maakt.
Velen die vroeger het hoofd om
draaiden als hun belangstelling voor
lndië gevraagd werd, willen nu luis
teren naar belangwekkende mede
deelingen over Grooter Nederland.
Een uiting van die meerdere belang
stelling voor Indië is ook dat men ver-
eenigingen opricht of vereenigingen
steunt die op Indië betrekking heb
ben. Deze vereenigingen hebben vaak
een veel grootere invloed dan men
zou veronderstellen, vooral wanneer
haar doelstelling en middelen er op
berekend zijn om Oost en West na
der tot elkaar te brengen.
Tot deze soort is ook te rekenen
Het Nederlandsch Indonesisch Ver
bond.
Het Nederlandsch Indonesisch Ver
bond, opgericht 30 Maart 1920, en dus
nu ruim Wa jaar oud, deelt in deze
toegenomen belangstelling. Talrijke
vooraanstaande personen op gods
dienstig, politiek en maatschappelijk
gebied en van uiteenloopende richting,
betuigen hun volledige instemming
met het doel van het Verbond dat, in
het kort, is: versterking van den
band tusschen Nederland en Indië
door het bevorderen der samenwer
king en hot kweeken van een geest
van wederzijdsch vertrouwen tus
schen Nederlanders en Indonesiërs,
een en ander voornamelijk langs cul-
tureelen weg en op voet van gelijk
waardigheid.
H. M. de Koningin ging in svaardee-
ring voor, door het Hoofdbestuur van
het Verbond eenige malen in audiën
tie te ontvangen.
Vele honderden traden reeds als in
dividueel lid tot het Verbond toe. Het
aantal vereenigingen, dat zich bij het
Verbond heeft aangesloten is reeds tot
18 gestegen.
Aan het officieel orgaan van het
Verbond, 't Nederlandsch Indonesisch
Tijdschrift „Nivio" zegden reeds vele
bekende Nederlandsche en Indonesi
sche auteurs, kunstenaars en geleer
den hunne medewerking toe.
Thans richt het Verbond zich ook
tot de Pers. Daarover verheugen wij
ons.
Terecht toch is het Verbond over
tuigd, dat de Pers een onmisbare
schakel is om de gedachten tot elkan
der te brengen.
Over het algemeen heeft ook de Ne-
de-'landsche Pers te weinig aandacht
voor het belang van Indië. Mocht het
nu gelukken in het algemeen die
Pers warm te doen gevoelen voor In
dië dan zal dat ongetwijfeld de be
langstelling van de lezers ook doen
stijgen.
Met name onze Christelijke Pers
heeft hier ook een taak. Wij hebben
niet alleen te zien naar het zendings-
belang, dat wij in Indië hebben, neen
ook en wei in niet mindere mate
moet ons het economisch en poli
tiek leven in Indië ter harte gaan.
Daarom is het goed belangstelling
te geven aan een organisatie als het
Nederlandsch Indonesisch Verbond.
Immers, het Nederlandsch Indone
sisch Verbond is de eenige Vereeni
ging in Nederland tot welke, naast
Nederlanders, een groot aantal Indiërs
als lid is toegetreden. De beteekenis
hiervan behoeft, vooral in deze tijden
geen nader betoog.
Zoo is van de hunne studie in Ne
derland voltooiende Indische intellec-
tueelen ruim 60 pCt. lid van het Ver
bond, heeft zich daarmede dus ver
klaard vóór samenwerking met de
Nederlanders. Tegen over hen stelt
zich, gelijk bekend, de „Perhimpoenan
Indonesia" (Indonesische Vereeniging)
wier leiders thans gearresteerd, non
coöperatie propageeren en zich daar
mede als anti-Nederlandsch hebben
doen kennen.
Het Nederlandsch Indonesisch Ver
bond wil versterking van de weder-
zijdsche waardeering, herstel van het
wederkeerig vertrouwen en overtuig
de samenwerking, derhalve het over
boord zetten van ongemotiveerde
rassenwaan.
Versterking van het Verbond van
Nederlandsche zijde zal waardeering
van Indonesische zijde tengevolge
hebben, waardoor de basis tot samen
werking in bondgenootschappel ijken
geest wordt uitgebreid.
Hoewel dit Verbond niet staat op
een uitgesproken Christelijk stand
punt, hetgeen door het gering aantal
Inlandsche Christenen «lat voor studie
of andere doeleinden naar Nederland
kom, niet te verwonderen valt, is zijn
doelstelling ons toch dermate sympa
thiek dat wij niet aarzelen velen aan
te raden met het bestuur in nadere
kennismaking te treden.
V Vrijhandel of protectie.
Als er tegenwoordig door tallooze
vooraanstaande Nederlanders aange
drongen wordt op een meer actieve
handelspolitiek, staat men van zekere
zijde direct klaar om te spreken van
„protectionistisch drijven.
Wij wezen er reeds eerder op, niets
is minder juist dan dat
Wij willen gaarne uitspreken, dat
er in de Vrijhandelsgedachte veel is,
dat ons toelacht.
Natuurlijke hulpbronnen maakten
sommige landen meer dan andere ge
schikt tot het voortbrengen van be
paalde goederen.
In andere landen heeft men door
c-en ervaring, van geslachten soms, in
de productie van verschillende arti
kelen, een aanmerkelijke voorsprong.
Weer andere landen zijn er, die door
hun klimaat en gesteldheid van den
bodem, in verschillend opzicht boven
anderen bevoorrecht zijn.
En indiim nu, door een algemeen
vrij ruilverkeer de heele wereld van
deze voorrechten, zooveel mogelijk
gelijkelijk zou kunnen profit eeren
zou dit o i. moeten worden toegejuicht.
Zoo staat het echter niet!
De toestand is nu zóó, dat men wel
de eigen voordeelen zooveel mugelijk
wil uitbuiten, maar tegelijkertijd den
buurman wil trachten te beletten het
zelfde te doen.
Het menschelijk egoïsme speelt
ook hier een groote rol.
Over het vraagstuk: Vrijhandel of
Protectie?, kunnen zeer interessante
theoretische beschouwingen worden
opgezet, maar in het leven, liet harde
leven, komen we er niet mei theorie
alleen.
Dan stuiten we overal op de practijk
En waar die practijk is, dat men
het ons bijna overal lastig maakt en
onzen afzet .bemoeilijkt, zal onze
Regcpring maatregelen 1 ebben te over
wegen om onze nationale belangen te
beschermen.
Wij komen morgen hierop terug.
STADSNIEUWS.
MUZIEKSCHOOL DER
MAATSCHAPPIJ VAN TOONKUNST.
Wellicht zullen onder de jeugdige
virtuozen, die gisterenmiddag hun ta
lenten ten beste gaven in de Stadsge
hoorzaal, er velen zijn geweest, die
liever hun rappe voeten hadden ge
rept over het spiegelend ijsvlak, dan
snelvingerige bewegingen uit te voe
ren over de snaren van strijkinstru
menten of 't manuaal van den vleugel.
Ofschoon, het is toch ook een ge
wichtig evenement te kunnen zeggen:
ik moet spelen of zingen op de uitvoe
ring van de muziekschool.
Het beteekent voor velen een eerste
optreden in het openbaar, ten aan-
schouwe van menschen, op wier oor
deel men prijs stelt. En daar kan iets
goeds in zitten. Het leert in ieder ge
val vrijmoedigheid.
De muziekschool van Toonkunst
heeft weer een jaar van gezetten ar
beid achter den rug. Verleden week
publiceerden we reeds de lijst van be
vorderingen. Gisteren mochten we
constateeren, dat die bevorderingen
maar niet zóó werden gegeven. Er is
weer een jaar met ijver en toewijding
door leeraressen en leeraren gewerkt,
en de resultaten zijn alleszins bevredi
gend.
De muziekschool van Toonkust is
voor Leiden een onmisbare instelling
geworden en dit wordt steeds duide
lijker, nu. het muzikale leven steeds
meer bloeit en er geen week voorbij
gaat, of er worden één of meer goede
concerten gegeven, terwijl ook het mu-
siceeren in de huiskamer toeneemt.
Er komt steeds meer vraag naar
goede, onderlegde muziekonderwijzers
en 'n goed onderlegd muzikaal pu
bliek.
Voegen we er nog aan toe. dat de mu
ziekschool ook haar leerlingen trekt
uit ae buitengemeenten, als de Bollen
streek en de Rijnstreek, waar ons
blad veel gelezen wor.d.t.
I)e gespatieerde zin heeft beteekenis
voor het Bestuur van de Muziekschool
Men zal natuurlijk niet van ons
eischen, dat we alle ten gehoore ge
brachte nummers, 31 voor de pauze,
bespreken, of ook maar aanstippen.
Uit alles bleek, dat er door de leer
krachten met ijver is gewerkt en dat
ze met zorg en paedagogischen tact de
nummers voor de solisten en de voca
le of instrumentale ensembles hebben
gekozen. De composities, door de eerst
bcginnenden ten gehoore gebracht,
mogen eenvoudig zijn, banaal zijn ze
nooit. Het streven is er op gericht, in
de eerste plaats den leerlingen de
moeilijke techniek te doen verwerven
en deze zoo spoedig mogelijk dienst
baar te maken aan een muzikale voor
dracht.
En de jeugd bracht het er over het
algemeen hee.l goed af, waarvoor een
woord van hulde aan het personeel.
Er vielen zelfs hier en daar heel aar
dige momenten te vvaardeeren.
Gisteravond om 7 uur werd de open
bare les, die natuurlijk weer een de
monstratie is van wat bereikt werd,
dus een les in engeren zin, voortgezet.
Een 17-tal nummers werd ten gehoore
gebiacht, zoodat de toehoorders tot 11
Uur werden vastgehouden.
De 's avonds ten gehoore gebrachte
composities, hetzij solo, hetzij ensem
ble-nummers, stelden natuurlijk aan
de leerlingen technisch nog hooger
eischen, dan die van -den namiddag.
Ook cieze waren met groote zorg en
smaak gekozen.
We hebben natuurlijk voorkeur-
nimmers aangestreept. Het eene ge
lukte vlotter dan het andere. Maar
men kan met voldoening constateeren,
dat de leerkrachten hun uiterste best
hebLen gedaan om tot technisch ver
zorgd spel te komen. Heel mooie mo
menten vielen hier en daar te waar-
aceren. Maar zou liet wel tactisch zijn
bijzondere solisten of ensembles te ver
melden en in het bijzonder te prijzen?
Er zou zoo Jicht tendenz in kunnen
worden uitgezocht den een of anderen
leeraar in het bijzonder te prijzen, ter
wijl men zich overtuigd mag houden,
dat ieder naar gaven en krachten zich
aan zijn taak heeft gewijd, terwijl ook
het materiaal van den een misschien
wat intelligenter of wat ijveriger is
dan dat van den ander. Wij schrijven
geen kunstcritiek, doch uiten alleen
onze warme waardeering voor het
werk der school, die alleen een degelij
ke muzikale opvoeding wenscht te ge
ven en enkele begaafden voorbereidt
op het kiezen van een kunstenaars
loopbaan.
De gisteravond gehouden resultaten
geven opnieuw den indruk, dat deze
school zeer verdienstelijk aan haar
doel beantwoordt. Moge zij steeds zoo
goed blijven slagen.
HOLLANDSCHE MAATSCHAPPIJ
VAN LANDBOUW.
Gisteravond vergaderde in hotel Den
Burcht de afdeeling Leiden en Omstre
ken van bovengenoemde maatschap
pij-
De voorzitter, de heer C. Bakker,
opent de vergadering en geeft daarna
het woord aan den secretaris, den heer
Dr. D. G. Ubbels, tot het voorlezen van
de notulen der vorige vergadering, die
onveranderd worden gearresteerd.
Nadat de voorzitter het presidium
heeft overgedragen aan den heer J. de
Graaf, den vice-voorzitter, en hij de
vergadering verlaten heeft, doet de
secretaris mededeeling van de inkeko-
men stukken, waarbij dat van een
hoomgeldheffing van de veehouders,
ter bestrijding van mond- en klauw
zeer. Het hoofdbestuur gaf een uiteen
zetting betreffende de voor- en nadee-
len eener hoomgeldheffing, teneinde
de afdeelingen in staat te stellen zich
vóór 1 Januari over deze kwestie uit
te spreken. De regeering is n.l. voorne
mens een instituut te scheppen voor
de bestrijding van mond- en klauw
zeer, waarvoor zij de kosten wil be
strijden door van de boeren een be
drag van 0,10 per stuk hoornvee te
heffen.
De Voorzitter deelde mede, dat het
bestuur afwijzend staat tegenover deze
nieuwe belasting, die op den boeren
stand zal drukken. Het bestuur acht
het ook juister, dat geen nationaal,
doch een internationaal instituut zal
worden gesticht. Bovendien is de be
strijding van mond- en klauwzeer niet
slechts een boeren-, doch een alge
meen belang.
Door verschillende aanwezigen werd
het voor en tegen van de zaak bespro
ken. Besloten werd, dat de afdeeling
wegens het geringe bezoek van vee
houders op deze vergadering over de
ze kwestie geen beslissing zou nemen.
I)e afgevaardigde der algemeene ver
gadering te Ridderkerk, dhr. van Dor
sten, bracht vervolgens verslag dezer
vergadering uit.
Tenslotte werd de rondvraag gehou
den, die niets opleverde, waarna de
voorzitter de slechts door 6 personen
bezochte vergadering sloot.
Na afloop der officieele vergadering
hield de hoer B. van Asperen Vcrven-
ne. II. Ass. Pluimveeconsulent te
's Grayenhage. een interessante cau
serie over „Pluimveeteelt", die toege
licht werd met lantaarnplaatjes.
Spr. gaf een overzicht van de pluim
veeteelt, die den laatsten tijd zulk een
groote vlucht genomen heeft, waar
voor verschillende oorzaken zijn: eco
nomische en technische.
Wat de eerste betreft, door de lioo-
gere loonen der arbeiders is er na den
oorlog rneer vraag naar eieren geko
men, Ook is Rusland als eierenprodu-
ceerend land uitgeschakeld. Een groo
te import kwam van Amerika naar
Engeland, doch deze eieren kwamen
van overzee waren niet versch.
Langzamerhand gingen Denemar
ken en Holland zich toeleggen op de
eierenproductie
Met dezen vooruitgang hielden de
technische verbeteringen in de fokke
rij gelijken tred. Voor den oorlog had
men boerenkippen en raskippen.
Thans heeft men daarvoor in de
plaats gekregen een fokkerij voor pro
ductie. Met' behulp van valnesten is
het mogelijk de eigenschappen der kip
pen na te gaan en allerlei gegevens om
trent hen te krijgen. Zoo is gebleken,
dat hennen, die 't eerst beginnen te
leggen de beste zijn, hetgeen men vroe
ger niet wist. De fokrichting, die nu
gevolgd werd, is door teeltkeuze deze
goede eigenschappen, die erfelijk zijn,
te doen voortplanten. In de legwed-
strijden zien we dan ook de stijgende
lijn: van 140 tot thans 180 a 190 eieren
Ook wat de huisvesting betreft we
ten we thans meer dan vroeger.
Vroeger dacht men. dat warmzitten
het beste was. terwijl men thans weet
dat de vogel in de eerste plaats be
hoefte heeft aan frissche lucht. De
moderne hokken beschutten de kippen
tegen de uitersten van temperatuur;
er moet voor iedere kip een halve M3.
ruimte zijn. Een belangrijke factor is
ook de verlichting; de kippen moeten
zoo lang mogelijk in de gelegenheid ge
seld worden, voedsel tot zich te nemen
wat ze in het donker niet doen kun
nen.
Wat de voeding betreft, beval spr.
de droegvoedermethode aan: ochtend-
voer of hoendermeel. De kippen moe
ten circa 50 gram graan en evenveel
droog meel eten. Met 1 uur kunstlicht
kan men voorts in den winter dezelf
de productie bereiken als in het voor
jaar; 50 a 60 eieren op 100 kippen. Bij
dat kunstlicht moet hun dan graan
gevoederd worden.
Vooral in de zandstreken van ons
land passen de boeren de nieuwe me
thoden op het gebied van pluimvee
teelt toe.
Ook in Zuid Holland is de eieren-
productie grooter geworden, getuige
het toenemend aantal eierenveilingen.
De pluimveestapel in ons land be
draagt naar schatting een kleine 20
millioen. Om dien stapel op peil te hou
den, zijn noodig de groote broedma
chines, waaronder voor 12.000 eieren.
Voor het opfokken heeft men de ka-
chelkunstmoeders voor 3 a 400 kui
kens gelijk.
Daarna werd een en ander door de
lantaarnplaatjes verduidelijkt.
De voorzitter dankte den heer Van
Asperen voor zijn leerzame lezing.
DR. C. M. VOORTHUYSEN f
Dinsdagavond is alhier op 67-jarigen
leeftijd overleden een der oudste pra<-
tiseerende geneesheeren, Dr. C. M.
Voorthuysen, die vooral bij de oude
ren in onze gemeente een bijzondere
bekendheid en waardeering genoot.
Dr. Voorthuysen was een geboren
Leidenaar, ontving hier het voorberei
dend hooger onderwijs en studeerde
aan de Rijks Universiteit alhier in de
medicijnen, waar hij op 23-jarigen leef
tijd reeds tot arts werd bevorderd.
Hij werd toen assistent bij ProL.Si-
mon Thomas, waar hij ruim gelegen
heid had om met verschillende ziekte
gevallen kennis te maken en waar hij
een goede leerschool voor zijn aan
staande practijk doorliep.
Na geruimen tijd werkzaam te zijn
geweest, vertrok hij naar Heidelberg,
waar hij zijn medische kennis nog be
langrijk verrijkte en waar hij tevens
als doctor in de medicijnen promo
veerde.
Nadat hij weer in Leiden terugge
keerd was, vestigde de jonge arts zich
alhier als jiractiseerend geneesheer en
verwierf 'n drukke practijk, terwijl hij
zich onder zijn ambtgenooten doorzijn
groote welwillendheid en beminnelijk
karakter vele goede vrienden ver
wierf. Dat men hem in medische krin
gen waardeerde, blijkt o.m. uit het feit,
dat hij werd benoemd tot secretaris
der afdeeling Leiden, van de Maat
schappij ter bevordering der genees
kunde.
Op leeftijd gekomen, nam, mede
door de vestiging van vele jonge art
sen in deze stad, zijn practijk langza
merhand af. Een aantal families bleef
hem echter getrouw en onder deze wa
ren er, die met hem dweepten.
Ook in den king zijner 'col toga's, oud
en jong, was hij zeer geacht en had hij
vele vrienden. Ook bij tal van niet-
ambtgenooten genoot hij vriendschap.
Met hem is weer een v.an de weinige
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
Binnenland.
Het wetsontwerp tot verlaging der
inkomstenbelasting door de Tweede
Same- aangenomen.
Het wetsontwerp op de Collectieve
arbeidsovereenkomst door de Eerste
Kamer aangenomen.
Buitenland
Slachtoffers der gladheid in Londen
Nieuwe invallen der Wahabieten in
het grensgebied van Irak.
Duitschland behartigt de Russische
belangen Ün Zuid-China.
Een partijlooze partij tot steun van
Pilsoedski.
van de nog overgebleven oude garde
der artsen heen gegaan.
De verassching zal plaats vinden
Zaterdagnamiddag te kwart over twee
te Westerveld.
WARTA SARI.
De Zendingsfilm komt weer in Lei
den.
De enorme toeloop bij de eerste ver
tooning van enkele weken geleden,
dringt er toe, ook in Leiden de film
meer dan één avond te doen afdraaien.
Van stad tot stad gaat thans de film;
overal voor uitverkochte zalen. Deze
week moest in Tivoli te Utrecht op
nieuw geprolongeerd worden. Om
dat de Stadsgehoorzaal niet eerder te
bekomen is, moet in Leiden gewacht
worden tot Woensdag 29 Februari a.s.
Als H.H. hoofden van scholen mede
werken, zullen een of twee middag
voorstellingen georganiseerd worden.
De 5de en zesde klasse klasse van al
le Chr. scholen kunnen groepsgewijze
komen.
's Avonds is de zaal natuurlijk op
nieuw uitverkocht.
Binnenkort volgen mededeelingen
over toegangsprijzen, etc.
Voor inlichtingen en het plegen van
overleg wende men zich tot J. H. van
Wel zen, Zendingsbureau te Oegst-
geest.
DE BRAND BIJ
„DE LEIDSCHE COURANT".
Nadat gistermiddag te 1 uur de
brandweer van de brand bij .,De Leid
sche Courant" was ingerukt, is ze
gisteravond te 5 uur opnieuw op het
terrein van den brand verschenen,
omdat een partij papier weer was
gaan smeulen. Ze heeft tot zeven uur
water gegeven. Toen was bet vuur ge-
bluscht. Later in den avond is door de
politie nogmaals het smeulende vuur
bestreden, daar nog het gevaar be
stond, dat het opnieuw op zou laaien.
Door deskundigen wordt de schade
aan het gebouw en den inventaris op
2 ton geschat.
Daar de muren, die zijn blijven
staan, gevaar opleveren voor de om
geving, zijn de belendende straten
nog steeds afgezet totdat de overblijf
selen omgehaald zullen zijn.
KALENDERS.
Wij ontvingen een tweetal kalen
ders voor 1928.
In de eerste plaats een in koper
diepdruk uitgevoerde kalender (half-
maandelijksclie bladen) voor weide-,
akker- en tuinbouw, waarin op pak
kende wijze reclame wordt gemaakt
voor de toepassing van luchtstikstof,
door liet gebruik van zwavelzure am
moniak, kalksalpeter, enz.
De plaatjes en beschrijving zijn pak
kend en overtuigend.
In de tweede plaats een artistieke
kalender van de Stoomververij en
Wasscherij „De Regenboog" te Til
burg.
De firma Janssen en Bierens biedt
een, in passende omlijsting gevatte,
reproductie van A. van Ostade's werk:
„De rust van den Wever", voorzien
van een kalenderblok aan den voet.
LEIDSCHE CHR. RADIO-VEREEN.
Door de Leidsche Christelijke Radio
Vereeniging wordt een z.g. Leidsche
avond voorbereid, welke gehouden zal
worden op Maandag 20 Februari 1928
in de groote Stadsgehoorzaal; terwijl
al hetgeen daar ten gehoore zal wor
den gebracht, zal worden uitgezonden
door het Radio-station te Huizen.
Waar het aan deze vereeniging is
mogen gelukken reeds de medewer
king te verkrijgen van verschillende
vereenigingen en personen op het ge
bied van muziek en zang en men des
wege zich beijvert de eer van Leiden
hoog te houden, door, op deze avond
vol afwisseling, werkelijk iets bijzon
ders te bieden, laat het zich aanzien,
dat hier een voor onze stad belangrij-
