CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN 8",e JAARGANG ZATERDAG 17 DECEMBER 1927 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden ItPfsSt? -Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknel Lisse ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaalJ 2.50 Per weekf 0.19 Franco per post per kwartaal 2.90 Git nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Deze zal ons troosten. In den adventstijd verwijlt de ge meente des Heeren gaarne bij de heils verwachting van het Ohde Verbond. In de profetiën wordt menig woord beluisterd dat heenwijst naar den ko menden Messias, dat Hem aanwijst als den Middelaar Gods en der men sehen, maar ook dat Hem beschouwt als het licht der wereld. Reeds Eva meende in Kaïn, een zoon der hope te ontvangen en later in Seth, die haar was gezet als een ander zaad in de plaats van Abel, sprak zij nogmaals die hope uit. Zoo hebben al de aartsvaders geleefd in de hope van een zoon, in wien zij een type van den Messias zouden mo gen zien. Lamech, de Sethiet, leefde vóór den zondvloed; in de allereerste periode van den advent des Zaligmakers, de karigstbedeelde wat betreft de kennis van den persoon en het werk des Ver lossers; toen de geleidelijke ontslui ting van de belofte aangaande het zaad der vrouw, dat der slang den kop zou vermorzelen, nog nauwelijks een aanvang had genomen. En toch welk een alomvattende blik deze godvruchtige reeds had op het heil, dat de Verlosser zou komen brengen, zegt ons de naam, dien hij zijn eerstgeborene gaf, en de belijde nis waarin hijzelf de beteekenis van dien naam ons ontsloot. Dat in zijn kind-zelf de verwach ting, in diens naam beleden, niet an ders dan in typischen zin werd ver vuld, doet toch niets af aan het feit, dat hij haar werkelijke vervulling van den door God beloofden Verlosser te gemoet zag. En deze verwachting hield niets minder in dan bevrijding van den göddetijken vloek over de zonde. 't Is onder dien vloek in zijn vollen omvang, dat de ziel van Lamech zucht. Lamech zucht niet in de eerste plaats onder den vloek over zichzelf en hoe hij en de zijnen weer in vrede met God kunnen komen. Neen hij zucht over de verwildering van het menschdom ,dat God niet eert en de scheppingsordonnantie niet hoog houdt. Doch al spreekt hij, in verband daarmeê, alleen over do verwildering van het aardrijk en over de daaruit opkomende smart van den arbeid die vloek over den aardbodem stond voor Lamechs besef niet op zich zelf. Hij kende dien als één der velerlei werkingen van den éénen en ondeel- baren vloek, die om der zonde wille rustte op den mensch en op heel de wereld, die bij hem behoort. En dat Lamech tegen dien vloek toevlucht en vertroosting zoekt bij den door den Heere beloofden Verlos ser, bewijst, hoe ook hem reeds licht was ontstoken over het borgtochte- lijk karakter des Middelaars. De vloek Gods toch over de zonde kan door geen heldenkracht, hoe groot ook, gestuit of gebroken worden Wat kracht zal die des Almachti- gen weerstaan? Hij kan slechts afgewenteld worden door een die hem draagt. Er is alleen ontkomen aan in den weg van voldoening aan de gerechtig heid Gods. En alleen in dien weg van voldoe ning verwacht Lamech van „het zaad der vrouw" de bevrijding van den vloek, die'hem benaüwt. Dat Lamech hier alleen van troost spreekt voor 't leven aan déze zijde des grafs, bewijst nog volstrekt niet, dat hij niet óók het heil voor hierna maals van Hem verwacht. Integen deel, gelijk de ellende ii. dit leven en de ellende na den dood uit één en dezelfden vloek voortkomen, moet, wie van de eerste verlossen kan ook van de tweede kunnen redden. En zonder twijfel heeft ook Lamech dat verstaan. Zonder twijfel heeft hij profetisch doorvoeld wat de vloek Gods in dit leven straks moest bre .gen. Deze vloek Gods in dit leven heeft Lamech's ziel beroerd, maar hij geloofde ook vast dat de verlossing daarvan zeker komen zou in den beloofden Heiland. Zijn zoon Noach zou van dien Mes sias een type zijn. Daarom gaf hij hem dien veelbeteekenenden naam. Daarin is Lamech onze meerdere. Of moet niet erkend, dat wij, ge- loovigen des Nieuwen Testaments, in den Christus doorgaans maar al te uitsluitend den Verlosser zien van het eeuwig verderf hiernamaals, zon- dei een oo0 te hebben vo'or het heil, r ut Hij ook reeds in dit leven schenkt? Da* we wel onze toevlucht tot Hem n.men tegen den dood, maar Hem al te weinig zoeken als den trouwen Leidsman en Bewaarder in dit leven? En daarmee doen we onzen Heiland onrecht, ons-zelven onberekenbare schade. Want wat het Evangelie ons van Hem verkondigt, dat is niet enkel, dat Hij de ziel der zijnen bij den dood op wacht om hen de eeuwige zaligheid binnen te leiden, maar dat Hij ook in dit aardsche leven hun goede Herder en hun beschermende Koning is. Laat Lamech het ons leeren. De smart van den arbeid kennen ook wij. Geen geslacht, kende haar beter en heeft er luider over gekermd. Maar hoe weinig vonden we, als La mech, haar wortel in den vloek Gods over het aardrijk. En hoe weinig wordt de troost daar tegen gezocht bij den Christus. En toch, ook die is bij Hem, en bij Hem alléén. Ons verzoenend met God, neemt Hij den prikkel van den vloek uit onzen arbeid weg. 't Geloof bij Lamech en ons is één. Laat ons geloof dan ook op dat van Lamech gelijken. Ook in de adventsverwachting van den Heiland der wereld die den vloek voor ons wegneemt. STADSNIEUWS. LEIDSCHE KUNSTVEREENIGING. Over het onderwerp „Echte en val- sche schilderijen" hield Prof. W. Mar tin gisteravond voor de „Leidsche Kunstvereeniging" een zeer belang rijke lezing met lichtbeelden in de bovenzaal van „Amicitia". Mr. Slagter opende de bijeenkomst met een kort inleidend woord, waarin hij hulde bracht aan Dr. Beversen, die zooveel voor de vereeniging had ge daan en gaf vervolgens het woord aan Prof. Martin. Deze begon met de opmerking, dat vervalsching van de kunst zoo' oud is als de kunst zelf. Reeds voor onze jaartelling werden de Grieksche toe risten door Phoenische kooplieden voor den gek gehouden, door ze beeld jes te verkoopen die uit de Phoenici- sche oudheid heetten voort te komen. Maar de vervalsching in massa is zeker nooit zooveel voorgekomen als in de 19de eeuw. Juist deze eeuw ech ter heeft ook verschillende middelen aan de hand gedaan om de verval sching op het spoor te komen. Door photografie, chemie en het toenemend verkeer, waardoor kenners veel meer materiaal onder de oogen krijgen en kunnen vergelijken is men in het on derscheiden van valsch en echt heel ver gevorderd. Men heeft wetenschap pelijk methodisch leeren zien, al ge beurt het nog wel eens, dat uitsteken de kenners er in loopen; zoo b.v. eeni- ge jaren geleden met de „Florabuste" van Leonardo da Vinci, die later bleek 19de eeuwsch werk te zijn. Soms is de namaak zoo bedriegelijk, dat ondanks kennis en wetenschap autoriteiten zich vergissen en men mag hen dat niet ten kwade duiden, zoolang de wetenschappelijke metho de niet feilloos is. Vervalsching van kunstvoorwerpen, van schilderijen in het bijzonder, wordt beheerscht door de wet van vraag en aanbod. In dezen tijd is er bijzonder veel vraag naar Van Gogh en het gevolg is dat er al maar onbekende werken van Van Gogh te voorschijn komen, waar de meester zelf part nog deel aan had. Zoo ging het met Bosboom, terwijl er massa's pseudo-Tragonards naar Ame rika gingen voor heel veel geld. Voor den kunsthistoricus zijn de verval- schingen geen studiemateriaal, daar om moet hij ze zooveel mogelijk weren Maar de museum-directeur, de kunst handelaar en de verzamelaar hebben er nog gróoter belang bij niet voor den gek te worden gehouden voor veel geld. Spr. vraagt: Welke middelen hebben wij nu, om de vervalschingen te ont dekken? Hij begint nu met het laten vertoonen van een groote serie licht beelden, die op bijzonder duidelijke wijze worden toegelicht. Eerst ver toont hij de „Nachtwacht" van Rem brandt, waarv. de geschiedk. echtheid door allerlei positieve gegevens vast staat. Vervolgens een plaatje van een schilderij uit Berlijn, voorstellende Reyer Ausla, een predikant, die een weduwe troost. Dat deze schilderij ook al weer van Rembrandt moet zijn wordt bewezen door de voorstudies welke ervan bekend zijn en door Rem brandt geteekend. Hier treft de meer stijlcritische methode van herkennen, die moet worden toegepast in vereeni ging met de historische. Door de stijl critische methode toonde spr. aan, dat een schilderij van Van der Meert in derdaad een werk was van dezen schilder en Jan van Goyen samen. Bij de stijlcritsche determinatie moet men evenwel in het oog houden dat een schilder soms op verschillen den leeftijd of onder verschillende om standigheden geheel verschillende werkwijzen toepast: zoo b.v. Jozef Is raels en heel sterk Nicolaas Maes. De grootste figuur der 17de eeuw, Rem brandt, had op tal van schilders zeer grooten invloed. Allerlei eigenaardig heden van werkwijze, b.v. lichtwer king, worden door hen naar Rem- brandt-trant toegepast. De oppervlak kige beschouwer denkt dan al heel gauw een echte Rembrandt voor zich te zien, maar de stijlcritische metho de leert wel anders. Bewuste Rem- brandtvervalschingen zijn er in den loop der tijden ontzettend veel ge weest. De werkwijze der copiïsten is dikwijls geraffineerd, maar een ding blijft voor hen altijd een groote moei lijkheid: het weergeven van de oude barsten. En dan hebben de copiïsten gewoonlijk ook geen begrip van het innerlijk wezen der dingen: zij peute ren alles nauwkeurig na, maar van den eigenlijken bouw van het geschil derde hebben zij geen verstand, waar door zij zich bij den echten kenner toch verraden. Hoe uitgebreider de wetenschap van het echte is, des te gauwer loopen de vervalschers .in den val. Zoo werd voor eenige jaren een Ge rard Dou verkocht, die door een ver- valseher bleek te zijn samengesteld uit de gegevens van drie oorspronke lijke werken van Gerard Dou. Derge lijke concepties werden nog meerdere door Prof. Martin besproken en ver- toond. Het is natuurlijk, ondoenlijk alle ge gevens van den spreker nog eens te releveeren. Over het geheel kregen we een heel duidelijk beeld van de werk wijze der kunsthistorici om valsch van echt te onderscheiden, al was de na maak nog zoo bedriegelijk. De wetenschap moet in deze zaken vooral gecombineerd zijn met een ont wikkeld kunstgevoel, want een abso luut afdoende methode is nog in wor ding. En veel tegenwerking onder vindt de kunstkenner ;door de klank van den grooten naaim' die menig be zitter van een niet oorspronkelijke schilderij, wanhopig aan de echtheid vast doet houden. Het kleine publiek volgde de mooie lezing met intense belangstelling. Na afloop bedankte Mr. Slagter den spreker voor zijn onderhoudende en leerrijke voordracht. „SURSUM CORDA". Op Donderdag 29 December e.k. hoopt het gemengd koor „Sursum Corda" in de Stadsgehoorzaal uit te voeren het „Weinachtsoratorium" van Joh. Seb. Bach. Ofschoon in het alge meen de week tusschen Kerstmis en Nieuwjaar minder goed gekozen is voor groote concerten, moet voor de auditie van dit beroemde werk wel een uitzondering gemaakt worden. Het bestaat uit 6 cantaten, die door Bach gecomponeerd zijn voor de drie Kerstdagen, Nieuwjaar, den Zon dag na Nieuwjaar en Drie Konin gen. Het omvat dus de liturgische een heid van den geheelen Kerstkring en Bach maakte van alles ook een muzi kale eenheid, vol poëtische lyriek. Zoo geeft de uitvoering van het Weinachts oratorium bijzondere wijding aan deze stemmingsvolle winterdagen en stelt ons. deze in het licht, waaronder een der grootste en vroomste muzikale ge nieën het Kerstfeest zag. De uitvoering zelf belooft onder de fijn-muzikale leiding van den heer Hubert Cuypers iets heel bijzonders te worden. Men weet hoe hij Sursum Corda heeft getraind in kleurigen koorzang van groote klankbekoring en overtuigende voordracht. Het zoo voortreffelijk bekende Hollandsche Vocaalkwartet, bestaande uit de da mes Mia Peltenburg en Suze Luger en de heeren Louis van Tulder en Jan Dekker zal de solo-partijen vervullen. De vleugel wordt bespeeld door den componist Olivier Koop. De begelei ding is toevertrouwd aan het Utrecht- sche Stedelijk Orkest. Voor verdere bijzonderheden ver wijzen we naar de advertentie, die a.s. Dinsdag in ons blad verschijnt. Tenslotte vermelden we nog dat de vereeniging, behalve de gewone toe gangsbewijzen op voordeelige wijze abonnementen beschikbaar stelt voor de drie concerten van dit seizoen. Moge het muziekminnende publiek van Leiden deze uitvoering door een algeheele bezetting van de zaal op prijs stellen. BEROEPINGSWERK NED. HERV. GEMEENTE. Gisteravond kwam het Kiescollege der Ned. Herv. Gem. alhier bijeen ter verkiezing van een predikant in de vacature, ontstaan door het vertrek naar Zeist van Ds, J. G. W. Goedhard Het drietal, waaruit de keuze ge daan moest worden was als volgt sn- imengesteld: D. Kuilman te Borne, J Fftri te Dordrecht enJ. A. van Selm- te Nijmegen. Beroepen werd Ds. J. A. van Selms met 84 van de 105 stemmen; op Ds. Petri werden 6 en op Ds. Kuilman 15 stemmen uitgebracht. Ds. van Selms is 15 Aug. 1881 gebo ren en werd in 1908 candidaat in Noord Brabant. Hij diende achtereenvolgens de Ned. Herv. Gemeenten te Grijpskerke, (van 1909—1917), Dedemsvaart (van 1917 1922) en sedert 25 Juni 1922 Nijmegen. Ds. van Selms behoort tot de ethi sche richting. ALGEMEENE VERGADERING ZUID-HOLLANDSCHE ZUIVELBOND Gistermiddag werd in het café-res taurant „de Burght" de algemeene vergadering gehouden van den Zuid- Hollandschen Zuivelbond. De bezoekers van deze algemeene vergadering waren reeds 's morgens aangekomen en hadden een bezoek gebracht aan de Kaasmerkenfabriek en aan de fabriek van den Landbouw De voorzitter, de heer Houweling, van Giessen-Nieuwkerk, opende te half vier ongeveer de vergadering. Spr. heette allen hartelijk welkom en wees er op dat, terwijl eerst Gor- cum het middelpunt was, dit centrum thans verlegd is door het toetreden tot den Bond van de Fabrieken van Lei den en Vlaardinger-Ambacht. Vervolgens werden de notulen vast gesteld, waarna de secretaris namens het Bestuur eenige huishoudelijke me- dedeelingen deed. Daarna werd de begrooting voor het jaar 1928 vastgesteld, sluitend met een totaal bedrag van 3875. Het nadee- lig saldo bedraagt 50. De fabrieken van Giessen-Nieuw kerk, Leiden en Vlaardinger-Ambacht werden aangewez'en om een lid te le veren voor de financieele commissie. Vervolgens had de bestuursverkie zing plaats. Aftredend was de heer Kamphuis, die niet herkiesbaar was. Gekozen werd de heer Veltman van Leiden. Verder kwam nog in behandeling de agenda van de Alg. Verg. der F. N. Z., waarover echter niemand het woord wenschte. Ook de rondvraag leverde niets op. Daarna volgde sluiting. RADEN MAS SOERIPTO. Alhier slaagde voor het doctoraal examen Indisch recht de heer Raden Mas Soeripto, bloedverwant van den Soesoehoenan van Soerakarta. Hij is bet eerste familielid van den Soesoehoenan, dat een universitair di ploma aan een Nederlandsche Univer siteit heeft behaald. De heer Soeripto is een der oprich ters en thans vice-voorzitter van het Ned. Indonesisch Verbond. LEIDSCHE IJSBAAN. De verwachting, dat heden de ijs baan voor het publiek zou worden ge opend, is niet vervuld geworden. Bij aanhoudende vorst zal waar schijnlijk morgen de ijsbaan in ge bruik worden genomen. POSTBESTELLING OP 2e KERST DAG EN NIEUWJAAR. De Directeur van het Postkantoor brengt ter kennis, dat op Maandag Tweeden Kerstdag eene bestelling, zoowel -van brieven als van pakket- post zal worden uitgevoerd, de gele genheid tot het afhalen van corres pondentie aan het kantoor gedurende cle openstelling van 11,3012.30 voor niet busrechthouders op dien dag zal dan vervallen. Gedurende genoemd tijdvak van openstelling zal er tevens gelegenheid bestaan tot verzending van aangetee- kende stukken. Op Zondag 1 Januari zal het post kantoor zijn geopend als op andere Zondagen; er wordt.op dien dag geen bestelling uitgevoerd. Voor niet bus rechthouder,bestaat de, gelegenheid correspondentie tijdens de openstel ling van het kantoor af te halen. Bij eventueel grooten toeloop van publiek zal eenig wachten niet te vermijden zijn. Het wijkkantoor Heerengracht is zoowel op 25 en 26 December als op 1 Januari voor het publiek gesloten. De aandacht wordt er op gevestigd, dat op 31 December en 1 Januari niet worde verzuimd de drukwerken en kaartjes in de daarvoor bestemde onderste gleuf van de ctads-bijbussen te werpen, zulks ter voorkoming van tijdroovend uitzoeken op het kantoor. VERWARMDE TRAMS. Naarwij vernemen zal binnenkort worden overgegaan tot het aanbren gen van electrische verwarmingsin stallaties in de Stadstram van de N. Z. H. T. M, EXAMENS PONTSCHOOL. Voor het examen Steno-typen van de Vereen, v Dir. v. Pontscholen saagden ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 22'/i cent Ingezonden Mededeelingen dubbel tarle! Bij contract belangrijke reductie Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling - van ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents Belanorijkste nieuws in dit Nummer. Binnenland- In de Tweede Kamer Is besloten den bezuinigingsmaatregel t.a.v. de oprichting van bijz. scholen met een Jaar te verlengen. Buitenland. Zal de arbitrale uitspraak £n het Dnitsche metaalconflict bindend ver klaard worden? De wraak op de communisten te Kanton. Het Dnitsche vlootbouwprogram. Bezoek van Stresemann aan Oost- Pruisen. minim HUW—i De dames H. M. Mastenbroek, J. W. G. Mulder, A. v. d. Roemer, C. J. Westerhout en de heer G. W. Horree Voor kantoorstenograaf: de heer H. J. Eversen. Voor machineschrijven: Mej. A. Monhemius en de heeren A. Beere- poot, H. J. Broeksema, P. W. Harde- bol, R. J. v. d. Krogt J. Th. Wester man Jr., alleen te Leiden. MAATSCHAPPIJ VOOR TOONKUNST TE LEIDEN. Na gehouden examen van de Mu ziekschool van bovengenoemde Maat schappij zijn de leerlingen thans inge deeld als volgt: Piano: le klasse: S. la Rivière J. J. L. M. Plouvier J. J. Wiekhart C. M. Zandee J. M. van Zijp H. Modderman J. H. Senstius C. Christiaanse C. Kromhout J. van Weizen J. A. van Beukering J. M. M. LI. Meuwcse J. P. van Lee- wen J. C. Kouw H. van Appel F. M. Spaargaren G. Vlaardinger- broek J. H. van der Veld J. 3. lub. W. H. J. Christiaanse. 2de klasse: H. Lubik H. G. J. Smits P. Smits M. W. E. Wiggers A. L. Nicolaas C. van der Lelie A. D. Verhoog J. G. v. der Zeeuw A. M. Verhoef J. R. de Josselin de Jong L. M. P. A. Vos de Wael O. Wirth W. M. van Appel A. Verstraaten A. G. J. van der Heyden W. Brinks C. de Munnik H. J. Bosch J. P. Turion M. J, Koert J. Th. Keesom A. Hage naar. 3de klasse: A. N. Visser F. la Ri vière F. A. E. M. Vos de Wael J. A. Driessen J. de Jongh C. de Jongh F. Koet G. W. M. Gründe- mann M. J. van Geer J. E. M. Plouvier Th. J. Dee J. F. de Nie H. G. Hagens N. Bosch L. Bresson A. Noordman H. A. E. Wennekers W. A. Freyser A. Rossier A. L. Platteel 3, Barend- se JE.'B. van Hettinga Tromp W. J. C. van Lith W. de Haan A. A. Groot Enzerink. 4de klasse: D. Lambinon G. Zwarts A. H. Slegtenhorst C. A. van Dokkum J. W. Muller W. C. A. Vink J. de Josselin de Jong A. E. van den Brander L. Plouvier J. Schreuder L. Bruyns M. Fontein P. J. Yperlaan W. Nas- veld G. Holtz A. en J. Verhaar H. P. van Rosse L. Yntema J. A. Backer M. Meichlböck P. C. Krijnen. 5de klasse: A. Veldman M. J. Veldman J. F. Meyeraan M. de Jong M. J. Groen C. H. L. Steur H. Flu J. N. van Groll P. J. Colpa. 6de klasse: H. M. Pieper C. Pier lot F. Moolenburgh P. van de Wijngaard C. v. d. Meel G. Duy- vetter G. Lambo. 7de klasse: S. J. Meyn J. G. W. Parmentier C. W. Oostveen J. v. d Zeeuw. 8ste klasse: A. M. J. Snoep. Voorts zijn als privaat-leerlingen in geschreven: J. Spronk J. M. A. Spronk W. J. v. Berge Henegouwen M. W. Jae ger A. Bergmann L. M. Verhoef M. J. Noordman B. Wezelenburg E. C. Gooszen M. S. Nieuwen- huis D. Ch. J. Williams D. L. Kromhout A. M. den Haan J. J. Bleeker J. A. v. Beek A. E. Her- manides W. J. v. d. Broek G. J. Nieuwenhuis H. A. Koning Mej. J. Kooreman S. v. d. Bil S. R. Hermanides A. v. Oven M. Hage naar Mej. W. H. v. d. Sande Bak- huyzen E. A. L. Modderman G. K. Noordenbos Chr. Snouck Hur- gronje C. v. d. Keur Jr. C. M. Dietrich E. Sollewijn Gelpke P. J. C. Wynnobel Mevr. A. Dissevelt C. Bots A. A. Beulink H. B. Mulholland M. M. H. Pluim Mentz Mej. J. H. Bolkestein Mej. M. H. Hammes W. F. C. Bik. Viool: 1ste klasse: A. P. Wesselo B. v. d. Lelie D. v. d. Mey J. J.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1