CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN DONDERDAG 8 DECEMBER 1927 NUMMER 2303 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaali 2.50 Per week i 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 22'/i cent Ingezonden Mededeelingen dubbel tariei Bij contract belangrijke reductie Kleine Advertentiën - bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. STADSNIEUWS. ONZE HOUDING TEGENOVER ROME. In het gebouw „Prediker" sprak gis teravond op uitnoodiging van de Jon- gelingsvereeniging „Prediker", Ds. W. Th. Boissevain over: „Onze 'houding tegenover Rome", voor een niet al te groot publiek, wat wel zeer te be treuren viel, omdat de lezing van Ds. Boissevain o.i. iets zeer bijzonders was. Na voor te zijn gegaan in gebed, begon spr. met op te merken, dat ons oordeel over Rome en daartegenover het oordeel van Rome over ons geen aanspraak kan maken op objectiviteit. En toch moeten we de vooroordee- len, waarin we opgegroeid zijn en die we uit de geschiedenis, zooals die b.v. door Gerdes in de jongensboeken ver haald wordt, hebben overgenomen, la ten varen en trachten meer objectief te zijn in ons oordeel. Wanneer men dan ook gaat behan delen de vraag, hoe onze houding zijn moet tegenover Rome, dan moeten we ons niet hoofdzakelijk laten beïnvloe den door plaatselijke dingen of door de historie. In het Christendom zijn twee hou dingen mogelijk: de sectarische (Pro- testantsche) en de Katholieke. In het Evangelie van Jezus zijn twee brand punten, twee wortels: het Evangelie van de vergeving der zonden en het Evangelie van het Koninkrijk der He melen, waarmede de twee bovenge noemde houdingen correspondeeren, respectievelijk de sectarische houding met het Evangelie van de vergeving der zonden en de Katholieke met het Evangelie van het Koninkrijk der He melen. Belijders van de Evangeliciteit zijn vooral geweest Luther en Kohl- brugge, de belijders van het woord van Paulus: De Wet is van Mozes ont vangen, de gena'de door Jezus Chris tus geworden. Van de Katholiciteit is de groote merkwaardigheid de samen gesteldheid. Het Evangelie van het Koninkrijk der Hemelen is univer seel, betreft de geheele aarde. Daardoor komt de samengesteld heid van de Katholiciteit allereerst uit in het uiterlijke, maar ook en niet minder is ze innerlijk samengesteld. Men vindt er in verschilende elemen ten: een eschatologisch element, een parousieverwachting, een element van innerlijkheid, een ethisch element. De Katholiciteit omvat het geheel en heeft toch ook weer een innerlijke kracht. De geschiedenis van de Kerk toont het ontstaan van verschillende sec- ten en ook van de vrije religie. In elk dezer secten drijft een der elemen ten, die de Katholiciteit in zich had, boven. De Katholiciteit is de geschie denis van de worsteling van al deze elementen en de pogingen om ze bij een te brengen. Het sectarisme omvat hoofdzakelijk twee dingen: ten eerste Katholiciteit zonder Evangeliciteit en ten tweede: Evangeliciteit zonder Katholiciteit, terwijl er ook nog richtingen zijn, die een apart element op den voorgrond schuiven. De on-Evangelische Katho liciteit vindt men bij Rome, de onka tholieke Evangeliciteit bij het Protes tantisme. Hoe komt het, dat liet sec tarisme een plaats gevonden heeft in de wereld? Het antwoord op deze vraag is, dat het Evangelie uit zijn centrale plaats is gedrongen. Waar door? Door verschillende dingen. O a door den strijd over het Oude Testa ment, door het feit, dat. als de Kerk gaat groeien, het paedagogische ele ment naar voren komt. De genade is individueel en wanneer men de mgs- sa gaat onderwijzen, moet de wet naar vorfn komen en kan men niet toe mot de spreuk van Luther; Doe alles wat ge wilt, als ge maar liefhebt. Dat is de vrijheid van het Evangelie voor den meusch. die de genade ontvangen heeft Verder zijn naar voren geko men bij de zending, die een aanvang nam in de Grieksch-Romeinsche we reld de philosophische vraag; Wat nmet ik denken, en de ethische vraag; Wat moet ik doen? Daarop is geanl woord: Denk wat de Kerk leert en doe wat de Kerk zegt. Maar daar hebt ge 'ie wet Zoo is het gekomen, dat steeds meer het accent gelegd werd op d? wet, totdat Luther kwam, die den nadruk legde op het evangelie van de genade, waardoor Rome steeds meer gedreven is in de richting van het e. onomisch-juridische. De Roomsi he Kerk is in zekeren zin Judaïstisch ge worden na het verwerpen van Luther. In de evangeliciteit is een sterk individueel element, waardoor ze niet ve?l noodig heeft oin vijand te worden van de Katholiciteit. Eenvoud staa' hier tegenover compliciteit. Daardoor komt men tot afgeven op menschen, die naar Lourdes gaan, tot een radi cale bestrijding van den beeldendienst Daardoor wordt men onkatholicistisch waarbij men niet let op de paedago gische christianiseering die daardoor tot stand is gekomen. Gelukkig echter neemt het onkatho- licisme af. Men wordt meer katholiek spr. wees er vooral op, dat dit woord niet misverstaan mag worden en de katholieke houding is de hou ding, die past. Hoe staan de Roomsch Katholieken en de Protestanten hier tegenover? Beiden ongeveer gelijk. De heide richtingen geheel hij elkaar te brengen is onverwezenlijk. Toch mag opgemerkt worden, dat Rome veel en mooi Evangelisch werk doet, vooral den laatsten tijd. In eli£ geval is het waar; achter ons ligt een tijd van af breken. voor ons ligt een tijd van hou wen. Alles wat scheiding maakt breekt af. Alles wat vereenigt, bouwt op. De vraag is nog: Wat kunnen wij persoonlijk doen en dan wees spr. op het woord van Gerard Brom: Als wij menschen maar voor het contact zor gen, dan zal de Heilige Geest da stroom wel geven. Na deze interessante lezing volgde een geanimeerde bespreking, die ech ter weinig nieuwe gezichtspunten naar voren bracht en alleen tot ge volg had, dat twee menschen de zaal verlieten, waarvan de eene mompel de: „Is dat nou een»preek; 't is mis schien goed voor de Roomschen, maar Aan het einde van de samenkomst werd gezongen Gezang 92 vs. 5, waar na Ds. Boissevain eindigde met de zegenbede. KAMERKIESKRING „LEIDEN". Door het bestuur van den Kamer kieskring „Leiden" is 'n schrijven ge zonden aan het Centraal Comité, waar in met kracht wordt aangedrongen op het spoedig aan de orde stellen van de door het C. C. in uitzicht ge stelde voorstellen, betreffende een an dere wijze van saamstelling van het C. C. en een vaste regeling van candi- daatstelling voor de Tweede Kamer. Het Kieskringbestuur geeft het C. C. in overweging, deze voorstellen zoo spoedig mogelijk aan de partijorgani satie bekend te maken en het daar heen te leiden, dat in het voorjaar '20 deze zaak haar beslag krijge. Tevens geeft genoemd Kieskringbe stuur aan het C. C. haar verwondering te kennen gegeven, dat in het nu hij- na verstreken jaar nog geen Centralen Convent gehouden is. Volgens de Statuten moet in de ja ren, waarin geen Kamerverkiezing heeft plaats gehad en dus geen Depu- tatenvergadering bijeen komt. het Cen traal-Convent gehouden worden. EVANGELISATIE. Onder leiding van den heer A. M. Verschoor werd gisteravond in het kerkgebouw der Geref. Kerk aan de Hooigracht een samenkomst gehouden in het belang van den Evangelisatie- arbeid der Geref. Kerk alhier. De heer Verschoor gaf cen kort overzicht van den arbeid, die in het afgeloopen jaar door de Commissie was verricht en wekte op, om contri buant of steun-abonné van „De Goede Weg" te worden. Hierna verleende hij het woord aan den spreker. Ds. Douma van Den Haag, die naar aanleiding van Joh. 1 vers 43 zijn gehoor bepaalde bij: Het leiden tot Jezus. Spr. stelde drie gedachten in h',' licht: 1. Dat men allereerst zelf tot Jezus moet gaan. 2. Dat men anderen tot Jezus moet brengen, allereerst zijn naaste betrek kingen. .3. Dat men, hoe eenvoudig men ook zijn mag, het middel kan zijn, dat an deren, zelfs grooten in liet Koninkrijk Gods, voor Jezus gewonnen worden. 1. Andreas is zelf eerst toegebracht en brengt dan zijn boeder tot den Heiland. Hij behoudt dat ecuwig geluk niet voor zichzelf, maar wil ook anderen, die hij op zijn weg ontmoet, er deel aan doen krijgen. Geluk tracht zich mede te deelen. De liefde is mededeelzaam. Ook wij hebben een overvloed van genademiddelen, wandelen in het vol le licht. Laten we dan onze roeping verstaan en gedachtig zijn aan het Schriftwoord: Predikt het Evangelie aan alle creaturen. Maar er worden er ook gevonden, die het niet betrachten, maar aan an deren willen overlaten. 2. Andreas brengt zijn eigen broer tot Jezus God brengt Petrus het eerst up zijn weg. Het is vaak gemakkelijker om met anderen over het Evangelie te spre ken, dan met zijn eigen gezinsleden. Zoo is ook het Evangelisatiewerk op een klein dorp moeilijker dan in een stad. Men kent elkaar te veel, kent el- kaars gebreken en wil dan niet graag iets gezegd zien. Evenwel het zieleheil van onze bloedverwanten wege ons dubbel zwaar. Een eeuw geleden werd er een Jood in de Pieterskerk gedoopt: Abraham Capadose. Dezen deed het pijn. dat voor zijn bekeering nooit een Christenmensch over zijn zieleheil had gesproken. We moeten niet in de fout van Kain vervallen: Ben ik mijns broeders hoe der? Komt men met de menschen in con tact, dan hoort men vaak; Mijn vader en moeder deden niet veel aan gods dienst, maar mijn grootouders waren vroom. En zelf leef ik ook buiten de eeuwige dingen. Ook komt het omgekeerde voor, dat er geen daling, maar stijging is in het geestelijke leven der geslachten. Hoe vaak is het nakroost van het volk des Verbonds afgedwaald. En de Kerk heeft zich deze afge- d waal den aan te trekken. Ongeveer cen eeuw geleden (1834) waren er betrekkelijk weinigen, die de zuivere waarheid van de kansels de den hooren. God heeft echter een opwekking ge geven en op kerkelijk en philanthro- pisch gebied vele voorrrechten ge schonken. Zoo is ook de Geref. Kerk daaruit gebouwd. God heeft ook in ons land naar het verlorene omgezien. Er is reden te over om het woord van Calvijn tot het onze te maken; ,,Wee de achteloozen". 3. Andreas is een eenvoudig man, maar is het middel geworden, dat een groot man in liet Koninkrijk Gods tot den Heiland kwam. Zoo brengt ook de eenvoudige Ana nias van Damascus den grooten hei denapostel Paulus tot Jezus. Hoe is Petrus tot Jezus gekomen? Niet door een schokkend sterfgeval, wat de methodisten soms op de ziel willen binden, oók niet door een won der, zooals bij den stokbewaarder van Filippi, maar heel eenvoudig, doordat zijn broer hem tot den Heiland leidde. Deze geschiedenis staat aan den in gang van het Evangelie van Johannes We mogen er bemoediging aan ont- leenen. Ons werk is ook heel eenvou dig. Wat tractaten, wat blaadjes, een voudige zangkoren. Geen schittering als bij de wereld, maar nederig den Meester volgen. Zoo zijn ook de personen in den dienst des Evangelies meest gering in ontwikkeling, beperkt in gaven. Heel de gemeente moest mobiei zijn voor dit werk. Laten we nooit ont moedigd worden, kleine schaar van werkers, maar doen wat onze hand vindt om te doen. Als Andreas doet wat hij kan en moet. dan doet Jezus ook wat Hij kan. Hij maakt Petrus tot Zijn kind, Zijn dienstknecht. Ook moeten we in het Evangelisatie werk niet onszelf zoeken, maar onze groote verantwoordelijkheid bewust zijn, dat we anderen voor Jezus moe ten trachten te winnen. We moeten 't op de meest eenvoudige wijze, en dat is soms heel moeilijk, en soms verborgen diep doen. En dan zullen we ondervinden, dat velen wel even willen luisteren, maar dat men ze niet te na moet komen. Velen zijn een muil gelijk, die door domheid voortgedreven wordt. Draag geon leed over weinig vrucht want er gelooven er zoo velen, als er geordineerd, d.i. bestemd zijn ten eeuwigen leven. Voorrecht, als we Gods medearbei ders mogen zijn. Zeg tot de anderen: Kom, ga met ons, en doe als wij. En de spr. besloot deze schoone en leerzame rede met deze variant op 1 Cor. 15 vs. 58: Zoo dan, mijn geliefde broeders! zijt standvastig, onbeweeglijk, altijd over vloedig zijnde in dit werk des Heeren, als die weet, dat deze arbeid niet ijdel is in den Heere. De heer Verschoor sprak nog een kort slotwoord, liet zingen Ps. 86 vs. G waarna Ds. Kouwenhoven dit samen zijn met dankgebed sloot. Het zangkoor der Commissie van Evangelisatie zong enkele liederen. Wijdingvol orgelspel maakte een korte pauze vol geheiligde stemming. NEBERLANBSCH-INDONESISCH VERBOND. Gisterenavond heeft alhier een al- gemeene vergadering plaats gehad van het Nederlandsch Indonesisch Verbond, meer speciaal om te komen tot de oprichting van een afdeeling Leiden. Op deze vergadering, welke geleid werd door den voorzitter van het hoofdbestuur, mr. D. J. W. Kiuyvcr, waren een dertigtal vertegenwoordi gers van de zeven aangesloten ver een igingen aanwezig. Na een korte inleiding van den voorzitter werd het voorloopig afdee- lingsbestuur van Leiden in een defi nitief bestuur omgezet, en bestaat het thans uit de volgende heeren: P. Th. J. Feldbrugge, Praeses (R.-Iv. studenten- Ver. St. Augustinus); J. J. Kips, vice- praeses (Bond van Leidsche Studen ten); J. Goedhart, ab-actis (Indonesi sche Studieclub); K. Miedema, quaes tor (Bond van a.s. Zendelingen); J. C. Hagen (Indologenvereeniging); J. Re- nes (Bond van Geref. Studenten S.S.R) en F. Pellenkofft (Indologisch Werk gezelschap) assessoren. Besloten werd nog een Indonesiër in het bestuur op te nemen, benevens iemand, die niet-Indonesiër is en niet is aangesloten bij een der genoemde vereenigingen. Mededeeling werd voorts gedaan* dat 28 Januari te 's-Gravenhage een kunstavond zal worden georgani seerd en omstreeks half Februari al hier. PROF. THIERRY. •Naar wij vernemen, heeft prof. dr. G. J. Thierry, hoogleeraa. in de He- breouwsche taal- en letterkunde, zich overwerkt en zal hij dezer dagen tot herstel van gezondheid voor eenigen tijd naar Zwitserland vertrekken. PROF. MARTIN. 1877 1927. Heden is liet 50 jaar geleden, dat prof. dr. J. K L. Martin, de eerste hoogleeraar in de aard- en delfstof- kunde in ons land aan de Universiteit alhier het hoogleeraarsambt in deze vakken aanvaardde met een rede over: Geologische Theorieën der Jetzt- zeit. Aangezien de hoogleeraar zich aan iedere hulde heeft willen onttrekken, was hij heden uitstedig. Niettemin zij hem van verschillende zijden ge- lukwenschen met dezen dag toegezon den. Ook de senaat der Universiteit zond den grondlegger van het geolo gisch en mineralogisch onderwijs in ons land een schriftelijken, in harte lijke bewoordingen gestelden geluk- wensch. Dr. D. J VAN KATWIJK BLIJFT. Naar wij vernemen heeft Dr. van Katwijk, Geref. Predikant te Oegst- geest, leeraar in Godsdienstonderwijs enz. aan de Chr. H. B. S alhier, voor het beroep naar de Geref. Kerk van Zierikzee bedankt. Dr. Van Katwijk blijft dus voor de Chr. H. B. S. behou den EX. APOTHEKERS-ASSISTENT. Opgeroepen 4 candidaten. Geslaagd de dames: D. A. Wildebroer, geb. te Rotterdam en M. I. Trupp, geb. te 's- Gravenhage Aan het Koninklijk Conservato rium te 's-Gravenhage slaagde voor viool-onclerwijskunst de heer Martien van Schie. Gisteren heeft op de Leidsche Straatweg, nabij het viaduct te Den Haag een motorongeval plaats gehad, waarbij onze stadgenoot v. T., wonen de Oude Singel, een been heeft ge broken. Hij is in het Ziekenhuis te Den Haag opgenomen. Op de Haarlemmerstraat, hoek Pelikaanstraat had gisteren een aan rijding plaats tusschen de auto van J. J. uit Rijnsburg en do wielrijder E. C. uit Leiden, welke laatste eenige lichte ontvellingen opliep, terwijl zijn rijwiel ernstig beschadigd werd BINNENLAND. EEN VERMOEDELIJK POKKEN- GEVAL. Te Arnhem heeft zich een vermoe delijk geval van pokken voorgedaan bij een gezin aan den Noordelijken Parallelweg. Tot dusverre is volgens een bericht van den gemeentelijken geneeskundigei.. dienst echter nog niet komen vast te staan, dat het wer kelijk een pokkengeval.is. Het ingestel de bacteriologisch onderzoek wijst meer in negatieven zin. In overleg met den inspecteur van de Volksge zondheid is voorshands volstaan met isolatie van het gezin in de woning zelf. DE NIEUWE DUITSCHE GEZANT. Graaf dr. Julius von Zech von Bur- ktrsroda. .viens benoeming tot Pnitsch gezant wordt verwacht, is 42 jaar oud. Hij is na den oorlog Prui sisch zaakgelastigde te München en gezant te Helsingfors geveest. Sinds twee jaar \vas hij werkzaam aan bui- tenlandsche zaken te Berlijn. Het bericht der benoeming van graaf von Zech wordt thans bevestigd waaraan nog kan worden toegevoegd, dat de nieuwe gezant nog in den loop dezer niaaMd te s Gravenhage te ver wachten zou zijn. Belangrijksie nieuws in dit Nummer. Binnenland. Met 1 Februari a.s. worden de fran- keerkosten voor drukwerk en voor het locale verkeer met ongeveer 231 pCt. verlaagd. De najaarszitti'ng der Prov. Staten van Zuid-Holland gesloten. Handgemeen in den Amsterdam- schen raad. Buitenland Een nieuwe nota van Litauen aan den Volkenbondsraad. Minister Beelaerts van Blokland rapporteur in het Poolsch-Li'tausch geschil. Een conferentie tussch enBriand en Mnssolini. HET HOF VAN INTERNATIONALE JUSTITIE. Het Permanente Hof van Intern. Justitie zal een openbare zitting hou den in de groote rechtszaal van het Vredespaleis op Donderdag 8 Decem ber 1927 te 10 uur, voor het kenbaar maken van het advies, dat aan het Hof door den raad van den Volken hond is gevraagd krachtens diens re solutie van 9 December 1926, betref fende de bevoegdheid van de Euro- peesche Donaucommissie tusschen Galatz en Braila. DE VIERDE POSTBESTELLING. „Het Verbond van Nederlandsche Werkgevers heeft het volgende tele gram aan de Tweede Kamer gezonden: „Het Vrebond van Nederlandsche Werkgevers, gezien het feit, dat ver schillende- zijner leden bezwaren on dervinden van de afschaffing d^r vierde postbestelling te Groningen, verzoekt de Kamer eerbiedig de motie- BakkerNort wel te willen aanne men". TECHNISCHE HOOGESCHOOL. Naar we vernemen heeft de Senaat der Technische HoDgeschool in zijn vergadering van 6 December 1927 be sloten het doctoraat in de technische wetenschap, honoris causa, te verlee- nen aan den heer ir. N. Wing Easton, oud-hoofdingenieur bij het Mijnwe zen In Nederlandsch-Indië, wonende te Rijswijk (Z.-H.). CONFERENTIE VOOR INTERN. PRIVAATRECHT. Naar wij vernemen zal Nederland op de 6e zitting der Haagsche Privaat recht-conferentie, die, naar reeds eer der gemeld is, op Donderdag 5 Jan. a.s. in het Vredespaleis te 's-Gravenhage zal worden geopend, vertegenwoor digd worden door mr. B. C. J. Loder, rechter in het Permanente Hof van Internationale Justitie en voorzitter der Staatscommissie voor het Inter nationaal Privaatrecht, mr. J. Kosters, Raadsheer in den Hoogen Raad der Nederlanden; mr. J. Limburg, lid van den Raad van State; mr. C. D. Asser, advocaat te Amsterdam en mr. G. van Slooten, raadsheer in het Ge rechtshof te 's-Gravenhage, allen le den van voornoemde Staatscommissie JHR. PR. VAN VREDENBURCH. f De Koningin-Moeder heeft zich bij de begrafenis op Eik en Duinen te Den Haag van het stoffelijk 'overschot van den Nederlandschen gezant te Brussel, Jhr. Dr. van Vredenburch, doen vertegenwoordigen door Haren Heemstra. Z. K. 11. de Prins was bij de begra fenis tegenwoordig om een persoon lijk blijk van deelneming bij het over lijden van den gezant, te geven. HANDGEMEEN TUSSCHEN EEN SOCIALIST EN EEN COMMUNIST Het is zoo meldt het persbureau Vas Diaz in den Amsterdamschen Raad tot een incident gekomen, zoo ernstig als tot dusver in het hoofdste delijk parlement nog niet is voorge komen. Tijdens een „mondelinge schermut seling" tusschen den sociaal-demo craat Gulden en den communist Wijn koop wond de S.D.A.P.'er Wouden berg zich zoo hevig op, dat hij zich ertoe liet verleiden handgemeen te worden en den heer Wijnkoop tegen den grond te g:ooien. De heer Wijnkoop, hoewel ernstig verschrikt door deze handtastelijk heid verzette zich niet, zoodat geluk kig aan het handgemeen een eind was gemaakt. Het laat zich echter begrijpen, dat het gebeurde tot een groot tumult in den Raad aanleiding gaf. De raadsle den groepeerden zich, deels om den

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1