CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN 8"® JAARGANG DINSDAG 15 NOVEMBER 1927 NUMMER 2283 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Pei kwartaali 2.50 Per week 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknei Lisse ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 221/» cent Ingezonden Mededeelingen dubbel t&riei Bij contract belangrijke reductie Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents Dit nummer bestaat uit [WEE Bladen. EERSTE BLAD. V Een kwestie van vorm. In de laatstgehouden vergadering van den Gemeenteraad van Leiden kwam onder de ingekomen stukken voor een verzoekschrift met toelich ting van den Chr. Besturenbond, waarin gevraagd werd van gemeen tewege over te gaan tot de instelling van een Gemeentelijk Bureau voor Beroepskeuze. Bij de vermelding van dit ingekomen stuk maakte :e Bur gemeester terloops dc opmerking dat dit verzoekschrift eigenlijk een open deur intrapte, omdat Lij B. en W. reeds een voorstel in die richting in bewerking is. Derhalve stelde hij voor het nu ingekomen stuk te voegen bij de stukken tot dat punt dienende. Het Haagsche Volk plaatste daar deze opmerking bij: „Met dit adres trapten de verzoekers een open deur in, waar het hen hekend is, dat het gemeentebestuur reeds de oprichting van een zoodanig bureau voorbereidt. Naargeestige concurrentiezucht, an ders niet". Het verschil zit natuurlijk in het slot van beide opmerkingen. Het Volk is de waard die zijn gasten verdenkt van zijn eigen fouten. Onder hen is het gewoonte om te vragen ook dat wat men weet dat gegeven zal wor den. Dat is nu eenmaal noodig als bij slag bij de leuzen die men aanheft. Geheel anders echter is. naar onze meening. de bedoeling van den Voorzitter van den Raad. Als regel wordt een ingekomen verzoek de eer aangedaan, dat het om praeadvies in handen van B. en W. gesteld wordt. Dat is een eer maar ook een nood zaak. Daardoor krijgt de Raad het verzoek bekeken van uit den gezichts hoek van het gemeentebelang voor zich. Alleen wanneer een verzoek handelt over eenzelfde zaak als reeds in behandeling is, wordt dit daarbij gevoegd en ontvangt dan in het prae advies behandeling zoo daar aanlei ding voor bestaat. Maar die reden moet dan ook' worden aangewezen. Dat nu deed de Burgemeester. Hij deed dit met de woorden „in trappen van een open deur". Hij had ook zonder meer kunnen voorstellen dit verzoek te voegen bij de andere stukken over hetzelfde onderwerp. Naar onze meenig is er alleen een verschil van klank in de opmerking, een verschil dat geen reden tot mis noegen behoeft te geven. Het adres gaf daartoe ook geen aanleiding. Het was streng vormelijk gesteld en de toelichting gaf een klaar betoog hoe naar Chr. opvatting zoo'n bureau moet worden inge richt. De R. K. Leidsche Courant teekende bij het ingezonden stuk van den heer Grotenhuis aan: „Wij hebben hier een en ander ontleend aan dit adre9 waarin de verontwaardiging wel wat opgeblazen schijnt". Hier wordt na tuurlijk gedoeld op het ingezonden stuk en, niet op het adres zelf. Het adres was zeer zeker vrucht van rijp overleg en degelijke voorbereiding van eene zaak, die den ernst van de gelijke behandeling dubbel verdient. Ongetwijfeld zal dan ook èn door B. en W. èn door den Gemeenteraad aan dit stuk ernstige aandacht wor den geschonken. Terecht wordt dan ook door den heer Grotenhuis, den voorzitter van den Chr. Besturenbond, gewraakt de opmerking van Het Volk. Maar in zijn ijver gaat hij naar onze meening te ver als hij ook de raadsleden, met name de rechtsche protestantsche fracties, verwijt mis kenning van de Chr. Vakbeweging, dat zij niet dadelijk een woord van critiek lieten hooren op de woorden van den Burgemeester. Daarvoor was, wij toonden het hiervoor aan, geen reden. Vraagt men hoe dan toch Het Volk tot deze slotsom kon komen. De re den is o.i. niet vér te zoeken. Was het daar niet naargeestige concurrentie zucht? Wij vragen slechts. Ten slotte nog de vraag of de vorm geen aanleiding gaf tot een minder vriendelijke ontvangst. Ook naar onze meening ware een vorm, waarin ge vraagd werd om bij de behandeling van deze materie met de uiteengezet te denkbeelden, rekening te houden, waarbij dan op spoedige behandeling kon zijn aangedrongen, verkieselijk geweest. Maar dat doet slechts wei nig ter zake. Voor wie weet op welke wijze het verzoek geboren werd. is de zaak even dierbaar. Hij is den Be sturenbond dankbaar voor dit werk. dat oprechte, eerlijke, maar ook krachtige verdediging noodig heeft en waard is. De kwestie van den vorm doet dan slechts weinig ter zake. STADSNIEUWS. RIJBEWIJZEN MOTOR. EN RIJWIEL WET. Gezienliet feit, dat de Rijbewijzen- aangelegenheid voor wat geldigheid enz. betreft voor velen nog een „duis tere zaak" is, moge het onderstaan de in „klein formaat" van dienst zijn. Hierbij dienst opgemerkt dat het zaak is voor rijbewijzen welke nog gerui- men tijd gelden, niet thans reeds te verwisselen,aangezien men dan een nieuw krijgt toegezonden hetwelk na twee jaar afloopt, terwijl het oude soms nog geruimen tijd geldig is. I. Rijbewijzen afgegeven vóór 1 Mei 1924 zijn geldig tot 1 Juli 1928; (Bij vernieuwing w e 1 photo's en genees kundige verklaring overleggen, doch geen proefrit te doen); II. Rijbewijs, afgegeven tusschen 1 Mei 1924 en 1 November 1925 .geldig tot 1 Juli 1928. (Bij vernieuwing ook een proefrit doen); III. Rijbewijs afgegeven tusschen 1 November 1925 en 1 November 1927 zijn geldig gedurende twee jaar en acht maanden na den datum van af gifte, b.v. afgegeven 1 Juli 192U gel dig tot 1 Maart 1929. (Bij vernieuwing ook proefrit doen), IV. Rijbewijzen, afgegeven op of na 1 November zijn geldig gedurende twee jaren na den datum van afgifte. (Bij aanvraag van een ïijbewijs voor de eerste maal móet ook de vaardig- heidsproef worden afgelegd). Om in het bezit te komen van een rijbewijs moet men 18 jaar zijn. met uitzondering van een ïijbewijs voor een t\yeewielig motorrijtuig met een snelheid van hoogstens 30 K.M., in welk geval men minstens 10 jaar moet zijn. Bij aanvrage rijbewijs wanneer een proefrit moet worden gedaan (zie boven) 4 storten op gironummer 124149 van het Centraal Bureau voor de afgifte van bewijsstukken van rij vaardigheid te 's-Gravenhage, onder vermelding van Naam, voornamen (voluit), geboortedatum en -plaats, woonplaats met adres en soort van rijbewijs, dat men verlangt, t.w. a. voor vierwielig motorrijtuig; b. voor tweewielig motorrijtuig en c. voor tweewielig motorrijtuig met maxi mum-snelheid van 30 K.M. Bij ver nieuwing datum afgifte oud rijbewijs vermelden. Vervolgens krijgt men bericht wan neer proef moet worden afgelegd en nadat het bewijs is uitgereikt vervoe- ge men zich hiermede ter Secretarie, door welker bemiddeling een rijbe wijs wordt aangevraagd. LEZING HUWELIJKSWETGEVING. Op Donderdag 17 Nov. a.s. hoopt Mr. P. E. Briët in de kleine Nutszaal (Steenschuur) ulhier, een lezing te houden voor den Christelijken Vrou wenbond over Huwelijkswetgeving. Niettegenstaande zijn vele drukke werkzaamheden heeft de heer Briët. geheel belangeloos zich bereid ver klaard, te spreken over 'n belangrijk onderwerp, dat zeker actueel is voor onzen tijd. Aangezien bij elk huwelijk niet al leen de vrouw, maar ook de man be trokken is (1) worden op deze verga dering niet alleen dames, maar ook he eren verwacht. Moge deze vergadering goed be zocht zijn. Spreker en onderwerp zijn hel waard 1 LIEFDEGAVEN VOOR HONGARIJE. Men verzoekt ons mede te deelen, der er gelegenheid bestaat om met den 21 November a.s. nat..' Hongarije ver- trekkenden kindertrein pakketten met levensmiddelen en andere zaken, uitgezonderd tabak, sigaren, siga retten en alcoholhoudende dranken, te verzenden near Budapest en omge ving. De verzenders moeten aan de ge adresseerden melden, dat zij hun pak ket te Budapest bij de Liga kunnen afhalen. De pakketten moeten bezorgd wor den tot uiterlijk Vrijdagochtend 18 November bij den heer D. M. van Nes, Vreewijkstraat 8, .alhier, waar tevens alle nadere inlichtingen te verkrijgen zijn. De vrachtkosten moeten tegelijk met de bezorging voldaan worden. Men lette vooral op stevige ver pakking, liefst in kistjes, en nauw keurig adresseering. HET MODERNE LUCHTVERKEER. Gisteravond hield in een der zalen van de Stadsgehoorzaal de heer G. Spit een lezing met lichtbeelden over „Het moderne luchtverkeer" De heer G. Spit. die chef is van den Techni- schen Dienst der K. L. M., te Am sterdam, heeft met den heel P. Gui lonard, chef van genoemden Dienst tw Rotterdam, een hoek geschreven, getiteld: „De weg door c1e lucht en het moderne snelverkeer" en is alzoo ten bij uitstek deskundig spreker op dit gebied. Het bleek dan ook wel bij zijn uiteenzettingen, dat hij het on derwerp volkomen beheerschte. Het gehoor bestond voor het overgroote deel uit leerlingen van Ambachts school en H. B. S. De heer Spit begon met te wijzen op de groote voordeelen van het mo derne luchtverkeer bij het reizen over groote afstanden. Daar komt bij dat reeds een zeer groote regelmatigheid bereikt is: bij de K. L. M. kon 98 pet. van het aantal aangekondigde vluch ten op den vastgestelden tijd door gaan. Spr. deelde voorts een en ander mede van de inrichtingen die ten deel hebben de veiligheid van het vliegverkeer te verzekeren. Ook het vliegen bij nacht is thans mogelijk en Spr. sprak zelfs de overtuiging uit. dat men over vier jaar overal dag en nacht zal kunnen vliegen. In een dergelijk tempo gaan tegenwoordig de ontdekkingen en uitvindingen op dit gebied, dat de techniek in de luchtvaart steeds volmaakter wordt. Van groote beteekenis is voorts het vliegverkeer voor het vervoer van goederen, speciaal van versche bloe men, die b.v. als zij 's morgens om 10 uur in Aalsmeer gesneden zijn dien zelfden dag 's middags om 4 uur te Kopenhagen aan de markt kunnen worden verhandeld. Spr. vertelde daarnu, en liet ook op het doek een en ander zien, van de bedrijvigheid die aan de luchtstations heerscht. Ten slotte deelde Spr. nog een en ander mede over de radioinrichting aan boord van vliegmachines om te eindigen met de hoop uit te spreken dat hij bij zijn hoorders eenige be langstelling voor het luchtverkeer zou hebben opgewekt en aan wie nog meer ervan wenscht te weten zijn door ons reeds genoemd boek aan te hevelen. JUBILEUM J. M. GEUKE. Naar wij vernemen is het 20 Nov. a.s. 45 jaar geleden dat de heer J. M. Geuke als blikslager hij de firma Tie- ieman en Dros in dienst trad. Op 19- jarigen leeftijd bij deze conservenfa- briek in dienst getreden is de jubila ris hoewel met zijn C>4 jaren niet meer tot de jongeren bel'oor en de, nog met jeugdigen ijver bezield. Mogen hem nog vele jaren geschon ken worden. VERKIEZING KAMER VAN KOOP HANDEL- Ter aanvulling van ons bericht van gisteren kuunen wij nog mededeelen, dat gisteren bij enkele candidaat- stelling gekozen verklaard zijn tot leden van de Kamer van Koophandel voor Rijnland: afdeeling grootbedrijf: J. Heringa te Leiden, P. Meerburg te Katwijk a. Zee, jhr. C. C. Roëll en J. F. X. Sanders te Leiden, P. A. Wernink te Wasse naar en H. van Zonneveld te Sassen- heim. allen aftredend; in de vacature T. C. F. Stijnman te Leiden is geko zen de heer J. Meyers te Leiden; afdeeling kleinbedrijf: G. J. v. d. Kolk. te Alfen a. d. Rijn., W. van dei- Laan, te Voorhout; D. Raaphorst Sr., te Alphen a. d. Rijn; H. M. Simonis te Leiden en P. J. v. d. Zanden te Lei den, allen aftredend; in de vacature P. de Jong Czn., Alkemade, N. Wage naar te Roelof Arendsveen en in de plaats van den heer I. M. Leman te Leiden de heer W. M. van Appel, te Leiden. Door de politie is J. v. G., zonder vaste woonplaats, gearresteerd, die voorwaardelijk op vrije voeten was gesteld, doch wiens voorwaardelijke invrijheidsstelling was ingetrokken Wegens overtreding van het ren- dez-vousverbod is de 59-jarige koop man A. D... alhier, aangehouden. Gistermiddag had in de Steen- straat een aanrijding plaats tusschen de stadstram en een auto. De tram werd aan den linkervoorkant, de auto aan het linkerachterspatbord wat be schadigd. Persoonlijke ongevallen hadden niet Gistermiddag omstreeks half 2 is de 17-jarige wielrijder 1. V. door een vrachtauto gegrepen en ongeveer 8 M. meegessleurd. Hij kwam met den schrik vrij. Hedenmorgen struikelde de 62- jarige timmerman J. P. bij het sloo pen van een huis aan den Hoogen Rijndijk over een lambrizeering. Hij 1 wam te vallen, waardoor zijn arm uit de kom schoot. Door een dokter werd de arm weer in de koin gezet. Hedenmorgen zou de begrafenis plaats gehad hebben der beide slacht offers uit het Tevelhofje aan de 4e Binnenvestgracht De begrafenis kon geen doorgang hebben, aangezien de Officier van Justitie geen verlof Leeft gegeven tot begraven. De beide lijken zullen n I. gerechtelijk ge schouwd worden. BINNENLAND. DE VACCINATIE-KWESTIE. Thans is ingediend het wetsontwerp tot wijziging en aanvulling van de wet têlijke bepalingen betreffende de vac cinatie. De minister herinnert er in zijn toe lichting aan, dat in Juli j.l. werd be sloten, de verstrekking van dermo- vaccine te staken en nieuwe vaccine te verstrekken, waarmede in Spanje zeer gunstige resultaten werden be reikt. Dit besluit was niet gegrond op gebleken of veronderstelde schadelijk heid van de dermo-vaccine, maar was alleen gegrond op het feit. dat deze vaccine niet, de neuro-vaccine wel bacterie-steriel is. De ervaring heeft helaas geleerd, dat ook hiermede niets ten goede bereikt kan worden. In en kele gevallen van enting met de neuro vaccine hebben zich eveneens aan- .doeriingen van het centraal zenuw stelsel voorgedaan. tsij deze memorie is er door den hboidinspecteur van de volksgezond heid, ui-, Ter Burgh, samengestelde statistiek van sinds 1924 te zijner ken nis gebrachte gevallen gewezen. De regeering staat nu voor net tot dusver m geen enkel opzicht opge helderde verschijnsel, dat een zeker aantal gevallen na vaccinatie tegen de poKkeii ernstige ziekteverschijnselen optreden, die in enkele gevallen een doodelijk verloop hebben gehad. Dal de vaccine zelf odrzaak van het op treden van de verschijnseen zou zijn is niet gebleken. Het behoeft geen betoog dat met alle kracht gezocht vvor.lt naar de verklaring, die dan tevens de mogelijkheid van bestrijding van het verschijnsel zal kunnen brengen. Jn aiv, achting daarvan heeft de re geering zich ernstig afgevraagd, of zij de hesiaande wettelijke bepalingen be tredende het verbod van-schoolbezoek voor niet gevaccineerden. onverzwakt mag handhaven. Die vraag heeft zij, na iic-t advies van den gezondhei is- raad te hebben ingewonnen, ontken nend beantwoord. Daarom wordt voor-, gesteid art 17 van de wet voor den tijd van 3 jaar buiten werking te stellen. Mocht binnen dien tijd onverhoopt de wetenschap nog niet geslaagd zijn, de raadselen op te lossen, dan kan die termijn verlengd worden. Aan den ver antwoordelijken minister moeten ech ter met betrekking tot de scholen, ze kere bevoegdheden worden gegeven voor het geval, dat pokken worden waargenomen, o.m. de bevoegdheid allen, zoowel leerlingen als onderwij zend personeel, die niet of niet vol gens de wettelijke bepalingen gevac cineerd zijn. van scholen te weren. Bovendien moet, zoodra pokken op treden, of gevaar voor overbrenging van elders bestaat, kunnen worden voorgeschreven, dat er dagelijks ge legenheid voor kostelooze inenting en herinenling moet zijn. Ten einde deze vaccinatie, die voor de bevolking een heilzame werking ge had heeft, zooveel mogelijk tot de levensgewoonten van het volk in al zijn geledingen te doen blijven, zal door een geregelde samenwerking tus schen medici en inspectie de kennis van de vaccinatie met alle kracht moe ten worden bevorderd. GERUCHTEN OMTRENT ONREGELMATIGHEDEN. Naar aanleiding van de berichten omtrent frauduleuze handelingen en ontvreemding van Rijksgoederen in de garnizoenswerkplaats te 's Herto genbosch, kan worden medegedeeld, dat den minister van oorlog inderdaaj klachten hebben bereikt omtrent on regelmatigheden in genoemde garni zoenswerkplaats. Door den minister is aan den hoofd intendant opgedragen, ter zake een grondig onderzoek in te stellen. Eerst het resultaat van dat onder zoek zal kunnen- uitwijzen of er voor bedoelde klachten voldoende grond aanwezig is. HET SALARIS VRAAGSTUK Zaterdag heeft het, hoofdbestuur van de Centrale van Nederlandsch Over heidspersoneel vergaderd ter bespre king van den huidigen stand van het salaris-vraagstuk. Met instemming was kennis geno men van den steun in de Tweede Ka mer aan het adres van 18 October j.l. verleend en van den aandrang op de regeering uitgeoefend om de restrine- ties, in de memorie van antwoord ge noemd, te laten vervallen, Voor zoover het verloop der debat ten dit noodig mocht maken, werden maatregelen vastgesteld tot voortzet ting van de actie. WIJZIGING GEMEENTEWET. Naar aanleiding van het hij de Twee de Kamer ingediende wetsontwerp tot wijziging van enkele artikelen van -Ie gemeentewet, betreffende de plaatse lijke belastingen, heeft het Verbond v. Belanorijkste nieuws in dit Nummer. Buitentank Het bezoek van Marz en Stresemann aan Weenen. Ernstige ontploffing te Pitsburg. De actie tegen de oppositie In Rnsland. Conflict tusschen Litauen en Letland. Nederlandsche werkgevers, een adres aan de Tweede Kamer gericht, waarin wordt verzocht, de door de regeering voorgedragen wijziging der forensen belasting als niet urgent en niet billijk wel te willen verwerpen. NOBELS TESTAMENT. De dezer dagen toegezegde Nobel prijzen, die krachtens Nobels testa ment worden toegezegd, brengen Je moeilijkheden, die deze laatste wils beschikking gaf. in herinnering, zoo lezen wij in het Hbld. Nobels uiterste wil is een waarschu wing voor hen, die meenen, dat zij ingewikkelde beschikkingen kunnen maken zonder de hulp van een nota ris. Nobel had een onoverwinnelijken afkeer van juristen en notarissen. Hij maakte zijn testament zonder de hulp van wie ook, en de gevolgen bleven dan ook niet uit. Zijn erfgenamen betwistten de rechts geldigheid van de verschillende be schikkingen. Tallooze deskundigen werden aan het werk gesteld, om de juiste interpretatie van dezen laat- sten wil op te sporen, En eerst vier jaren na het over lijden van den erflater, werd zijn tes tament, dat een halve bladzijde groot was, maar waaraan een codicil van 22 pagina's was gehecht, rechts geldig verklaard. SOCIAAL HULPBETOON IN NEDERLAND. Naar de Crt. verneemt, zijn in het onlangs opgerichte centraal bureau van advies voor maatschappelijk hulp betoon in Nederland benoemd: Dr. II. J. Adriani, te Utrecht, Prof. Mr. P. A. Diepenhorst te Amsterdam, Mr. J. Everts, secretaris van den Armenraad te Amsterdam, Mr. G. C. J. D. Krop man te Amsterdam, Mr. M. D. K. S. van Lier te Amsterdam, Mr. J. W. Lu cas te Amsterdam. Mr. M. J. A. Molt- zer te Amsterdam, Dr. J. P. Fockema Andreae, burgemeester van Utrecht, Mr. A. Jonkman te Den Haag en G. van Roekei te Arnhem. HET STAATSPENSIOEN. In de vergadering van de geweste lijke S. D. A. P. Friesland deelde de heer Mr. G. VV. Sannes in een inleiding over het „Staatspensioen" mede, dat de S. D. Kamerfractie bij de behande ling der staatsbegrooting deze zaak weer zal „aansnijden". 'Werden in de Kamer geen resulta ten behaald, dan zou bij de verkiezin gen in 1929 deze eisch als een belang rijk punt op het verkiezingsprogram der S. D. A. P. komen te staan. RIJKSSUBSIDIE BURGER- WACHTEN. Het is volgens de Limb. Koerier de bedoeling, van Minister Kan, dat de bedragen voor subsidie en oefengeld van de burgerwachten voor 1928 niet verminderd worden, en gehandhaafd blijven als voor 1927, voor de burger wachten in Limburg. Zeeland en het grootste gedeelte van Noord-Brabant, henevens voor een grensstrook van de Oostelijke provinciën. EEN BELANGRIJKE HISTORISCHE UITGAVE. Naar* de 's-Hert. Crt. verneemt, is aan den heer H. van Alfen. leeraar aan het Gymnasium te 's-Hertogen- bo9ch door de commissie voor s Rijks Geschiedkundige Publicatiën met goedkeuring van den Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap pen opdracht verleend tot voorberei ding eener uitgave van de Notulen en Adviezen van den Raad van State der regeering van Philips II. Deze uitgave zal verschijnen in de groote serie van genoemde verzame ling. De tekst der stukken is uitslui tend in het Fransch en Latijn gesteld overeenkomstig het gebruik der Bour- gondisch-Oostenrijksch e regeerings- periode. Deze zal worden toegelicht uit de nog bewaarde regeeringscor- respondentie in de archieven te Brus sel, Rijssel en Besangon, terwijl voor de papieren, die nog in het Spaansch rijksarchief te Simancas berustten, gebruik kon worden gemaakt van de uitvoerige afschriften, die daarvan indertijd voor rekening der Belgische regeering zijn vervaardigd en mede nog te Brussel aanwezig zijn. De commissie der R.G.P. heeft bij dez« uitgave overwogen, dat bedoel-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1