CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
8s!® JAARGANG
WOENSDAG 19 OCTOBER 1927
NUMMER 2260
NIEDWE LEIDSCHE COURANT
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Teleioonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936
Aangesloten op het Streeknet Lisse
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten geveitigd zijn
Per kwartaal. i 2.50
Per weekf 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
EERSTE BLAD.
Het voornaamste element.
In het overigens klare en eerlijke
betoog van den geneeskundigen mede
werker van de Nieuwe Rotterdamsche
Courant over de opheffing van den
vaccinedwang, misten wij een ele
ment, dat onmogelijk gemist kan wor
den.
Wij wezen er gisteren reeds op, ons
bezwaar gaat niet tegen de vaccinatie
als zoodanig. Ook wij erkennen dank
baar dat God ons daarin heeft gege
ven een middel dat de vroegere pok
ken-epidemieën gelukkig heeft doen
verdwijnen.
Wanneer tot heden het opleggen van
den, dwang bij de wet op de besmet
telijke ziekten, zooals bovengenoem
de geneeskundige medewerker zegt,
rustte op de twee hechte pijlers
le. op het vrijwel eenstemmig ad
vies der mannen van wetenschap met
betrekking tot de volstrekte waarde
der vaccinatie;
2e. op het niet minder eenstemmige
advies van diezelfde zijde over de vol
strekte onschadelijkheid dezer kunst
bewerking,
dan meenen wij dat daaraan nog een
derde zou moeten worden toegevoegd,
om eerst daarna als wettig middel te
worden "aangediend, n.l.:
3e. dat een zeer ernstige algemeene
noodtoestand moet ontstaan zijn, die
het geheele Nederlandsche volk be
dreigt, dan wel, bij locale toepassing,
bedoeld deel van het land.
Noch de waarde van de vaccinatie,
noch de ongevaarlijkheid der kunst
bewerking, noch die beide, mogen
maatstaf zijn voor toepassing van den
dwang. Alleen gecombineerd met de
derde reden zou dit oorzaak kunnen
vormen voor een dwingende toepas
sing als overreding niet zou baten.
Wij willen hier nog eens nadruk
kelijk er op wijzen dat op Java de be
volking, met haar natuurlijken afkeer
voor alles wat op operatief ingrijpen
wijst, toch in tijden van epidemie in
grooten getale zich vrijwillig laat in
enten. Hoeveel te meer moet dat dan
niet verondersteld worden van de Ne
derlandsche bevolking, die, in onder-
scheidingsgave boven de Javaansche
en andere Indische zoo veel uitsteekt.
De geheele vaccinatiedwang herin
nert ons teveel aan den tijd toen in het
oude Liberalisme was gevaren een
geest die het Nederlandsche volk
geestelijk wilde bewaren in scholen
boven geloofsverdeeldheid en lichame
lijk door allerlei, op zichzelf goede
hygiënische middelen, dwingend voor
te schrijven.
Dien tijd zijn wij ontgroeid. Wij heb
ben vrijheid gekregen. Die vrijheid
willen wij gebruiken ook om natio
naal sterk te zijn.
Daarom willen wij er op wijzen, dat
niet de wetenschappelijke waarde van
de vaccinatie, maar de noodzaak naar
goddelijk recht, voor ons maatstaf is.
Dat element wordt ook nu weer door
Liberale medici geheel over het hoofd
gezien.
STADSNIEUWS.
GEREF. SCHOOL IN HET KOOIPARK
Tegen den bouw dezer school werd
Indertijd geopponeerd door het Comi
té van Actie voor het Openbaar On
derwijs. En bij Ged. Staten èn bij de
Kroon werden de bezwaren, inge
bracht namens genoemd Comité door
den heer Kooistra, van de hand gewe
zen.
Daarna ontstond geschil tusschen
het schoolbestuur en B. en W. over
het Bouwplan. B. en W. wilden heb
ben, dat de Lusthoflaanschool v e r-
b o u w d werd en later, dat er een af-
zonderlijke school zou worden
gebouwd op de speelplaats van de
Lusthoflaanschool, terwijl het school
bestuur vasthield aan de stichting
eener school op het terrein aan de Ja-
vastraat, hoek Driftstraat, waartoe de
Raad medewerking had toegezegd.
Op 19 Februari j.l, werd in dit ge
schil ingeroepen de beslissing van
den Minister van Onderwijs. Thans, 8
maanden later, is die beslissing geno
men, en wel in dezen zin, dat met
verwerping zoowel van het denk
beeld van verbouw van de Lusthof
laanschool als dat van het stichten
eener afzonderlijke school op de speel
plaats van die school, de school zal
worden gesticht op het door het school
bestuur aangewezen terrein, evenwel
met inachtneming van enkele wijzigin
gen in het bestek waarvoor de Minis
ter nader overleg met het gemeente
bestuur aanbeveelt.
Op de hoofdzaak, de stichting eener
nieuwe school in het Kooikwartier,
waartegen èn de mannen van het
Openbaar Onderwijs èn het vorige col
lege van B. en W. zich hardnekkig en
met uitputting van alle middelen heb
ben verzet, is de overwinning aan de
kant der Geref. Schoolvereeniging, die
wij met dit succes hartelijk geluk-
wenschen.
Ongetwijfeld zal deze uitslag in den
kring der vrienden van het Gerefor
meerde Onderwijs groote voldoening
schenken.
VERGADERING GEREFORMEERD
SCHOOLVERBAND.
Op Woensdag 26 October a.s. zal in
het Vereenigingsgebouw in de Hoofd
straat te Noordwijk aan Zee de ver
gadering van het District Leiden van
het Geref. Schoolverband plaats heb
ben.
De middagvergadering vangt aan
om vier uur.
Na het afdoen van enkele huishou
delijke aangelegenheden, zooals; Be
grooting van den penningmeester en
Mededeelingen over de Algemeene ver
gadering, zal de secretaris inleiden het
onderwerp: „Opvoeding en Waarheids
zin".
Laat in de eerste plaats van de be
stuursleden en het onderwijzend per
soneel der aangesloten scholen nie
mand ontbreken. Hieraan voegen we
toe, dat de aanwezigheid van andere
belangstellenden eveneens zeer wordt
op prijs gesteld. Iedereen heeft tot
deze vergadering toegang. Het school
bestuur van Noordwijk aan Zee richt
voor de bezoekers van buiten een kof
fietafel aan. De ervaring heeft ge
leerd, dat deze maatregel de gezellig
heid verhoogt.
De avondvergadering vangt aan te
half acht, in dezelfde lokaliteit.
In deze samenkomst zal de heer J.
Plooij, hoofd der Juiianaschool te
Rijnsburg. spreken over: „Een wijs
bestraffer bij een hoorend oor".
Ds. J. de 'Waard van Rijnsburg, die
in deze vergadering zou refereerén,
moest wegens ziekte van zijn voorne
men afzien. Het Bestuur waardeert
het zeer, dat het den beer Plooij be
reid vond als plaatsvervanger op te
treden. Zij, die dezen spreker te Kat
wijk hebben geboord, zullen stellig
met belangstelling wederom naar zijn
rede uitzien.
Het bestuur rekent dan ook op een
volle zaal. Komt allen!
OUDERLINGENCONFERENTIE.
De jaarlijkse!)e Conferentie van Ou
derlingen bij do Gereformeerde Kerk
in de Classis Leiden zal dit jaar ge
houden worden op Woensdag 16 No
vember, des namiddags te half drie
uur, in de Kerhoraadskamer aan de
Hooigracht.
Als referent hoopt op te treden Ds.
J. G. Feenstra van Scheveningen
met het onderwerp: DeWareKerk.
Het mag overbodig geacht worden,
de ambtsdragers in de Classis Leiden
op de beteekenis van deze Conferentie
te wijzen en hen op te wekken deze bij
te wonen.
RING LEIDEN EN OMSTREKEN VAN
DÉ J. V. OP GEREF. GRONDSLAG.
Maandagavond hield bovengenoem-
den Ring zijn eerste vergadering in
deze wintercampagne. te Wassenaar in
de consistorie van de Geref. Kerk.
De Voorzitter, vr. de Wolf van Oegst
geest (Dorp) opende de vergadering
door te laten zingen Ps. 119 17, en
leest hierna voor Efeze 4 vanaf vers 17
Nu spreekt hij een kort openings
woord, waarin hij de vrienden opwekt
om krachtig mee te werken als lid der
resp. vereennigingen, om zich toe te
rusten voor het toekomstig leven. Hij
wekt alle vrienden op. om steeds de
Ringvergaderingen trouw te bezoeken,
evenals dit nu het geval is.
Vr. J. Hooi lonk van Leiden levert
nu het onderworp: „De plaats der Ge
ref. J. V. in de Geref. samenleving".
In dit onderwerp wordt er op ge
wezen, dat de J. V. moet 9taan in het
midden der Geref. samenleving. Inlei
der wijst er op. dat er contact moet
wezen met het gezin, kerk, maatschap
pelijke en politieke organisaties.
Op dit onderwerp volgt een zeer ge
zellige en leerzame bespreking.
Daarna werd eenige oogenblikken
gepauzeerd.
Na de pauze wordt ingeleid het on
derwerp: „Beteekenis van Massa en
Persoonlijkheid op de J. V." door vr.
de Koning, eveneens van Leiden.
Gewezen wordt op de uitwendige
groei, en op het gevaar, dat enkel daar
op wordt gezien. Meer dan op hel
massale, dient onze aandacht op de
personen der leden gericht, want de
J. V. wil vormen zelfstandige persoon
lijkheden.
Ook op deze inleiding volgt een in
teressante bespreking.
In de rondvraag komen nog enkele
huishoudelijke zaken ter sprake, waar
na de voorzitter laat zingen Ps. 25 6,
en de heer Floor op verzoek van den
voorzitter voorgaat in dankzegging.
Jammer was het, dat de Leidsche
vrienden zoo slecht waren opgekomen.
OPROEP.
Namens de burgemeester van Leid-
schendam wordt ons gevraagd onder-
staanden oproep, die reeds in andere
bladen vermeld werd, maar bij ver
gissing ons niet werd toegezonden,
alsnog te plaatsen.
Wij voldoen biermede aan dit ver-
Op Zaterdag 8 October 1927 is al
hier uit de Vliet opgehaald het lijk
van Herman Liouhuys, chef van de fa.
Splinters tapijt- en beddenmagazijn,
Hoogewoerd 41 te Leiden.
Om nu vast te kunnen stellen, of
hier een ongeluk plaats gehad heeft,
tijdens dat Bouhuys in dienst dei* fir
ma was, en waardoor dan aan de we
duwe een pensioen wordt toegekend,
verzoekt de Burgemeester van Leirt-
schendam een ieder, die hem kan me-
dedeelen waar en op welk uur Vrij
dagavond 7 October 1927 bedoelde Bou
huys is geweest, zich bij hem ten ge
meentehuize te vervoegen.
VLEESCHKEURINGWET.
Gistermiddag heeft ten stadhuize,
onder voorziterschap van de wet
houder Reimeringer een vergade
ring plaats gehad mat de gemeente
besturen van enkele omliggende ge
meenten, in verband met de uitvoe
ring van de Vleesehkeuringwet.
Tegenwoordig waren de burge
meester en secretaris van Alke
made, de burgemeester van Leimui-
den, cle burgemeester en secretaris
van Zoeterwoude en de waarn. secre
taris van Warmond.
Het betrof hier het in het leven roe
pen van een regeling aangaande de
uilbetaling van het op het slachthuis
alhier afgekeurd vleeseh, nu dit niet
wordt vernietigd, doch wordt overge
daan aan de Thermogenische fabrie
ken te Amsterdam voor het vervaar
digen van hondenvoer.
Het gemeentebestuur van Leiden
stelde voor, dat de bedragen, welke
deze fabriek voor het afgekeurde
vleeseh geeft, worden uitbetaald aan
de gemeente Leiden, die dan op haar
beurt bet aan iederen slager in de
buitengemeenten toekomende aan de
zen zou afdragen.
De besturen uit de omliggende ge
meenten waren echter van oordeel,
dat deze bedragen moeten worden uit
gekeerd aan de gemeentebesturen, in
wier gemeente degene, wiens vleeseh
op het abattoir alhier was afgekeurd,
woonachtig was. De gemeentebesturen
zouden dan het. ontvangene recht
streeks aan de betrokkenen in hun
gemeente afdragen.
Tot dit laatste werd tenslotte be-,
sloten.
DE MINDERHEDEN EN DE
VOLKENBOND.
De Leidsche Studentenvereeniging
voor den Volkenbond houdt morgen
in de sociëteit Minerva een vergade
ring, die ook voor niet-leden toegan
kelijk is, waarin Mr. W. A. van Ra-
vensteyn een inleiding zal houden
over de Minderheden en den Volken
bond.
Spr. zal de volgende stellingen ver
dedigen:
1. Generaliseering van het minder-
hedenrecht in den vorm van een alle
staten omvattende conventie is niet
gewenscht.
2. Vereischt is echter de bescher
ming uit te breiden over alle minder
heden, welke ontstaan zijn uit gebieds
veranderingen tengevolge van de vre
desverdragen.
3. De nu geldende procedure, welke
er in de eerste plaats op is gericht
onderhands langs vriendschappelijken
en bemiddelenden weg de moeilijkhe
den op te lossen, is op het oogenblik
de meest gewenschte.
4. Door deze proceduren en door de
geheele actie van den Volkenbond mag
echter geen uiteindelijke assimilatie
van de minderheden met de rest van
de bevolking van een 9taat nagestreefd
worden.
HET GROENE KRUIS.
Onder voorzitterschap van dr. J. A.
Schreuder werd gisteravond in het
gebouw Pieterskerkgracht 9 de jaar-,
vergadering gehouden van de afdee-
ling Leiden der Zuid-Hollandsche
Vereeniging „Het Groene Kruis".
Behalve het bestuur was slechts
één lid aanwezig, wat wil zeggen één
meer dan op de vorige vergaderingen.
De notulen, door den secretaris, den
heer H. Filippo W.Fzn., gelezen, wer
den onveranderd vastgesteld.
De begrooting voor 1928, voorge
legd door de penningmeesteresse.
mej. F. A. le Poole, aan de vergade
ring, gaf aan inkomsten en uitgaven
een bedrag aan van 6300. Het eenig
aanwezige lid vroeg, of de begrooting
niet tegelijk met de rekening en ver
antwoording ter inzage kan worden
gelegd.
Besloten wordt bij den oproep ter
vergadering bekend te maken, dat
wie cijfers over rekening of begroo
ting wenscht, deze op aanvraag kan
verkrijgen.
De aftredende bestuursleden, de
heeren dr. J. A. Schreuder en jhr. C.
C. Roëll,' werden herkozen. De nog
bestaande bestuursvacature zal wor
den aangevuld door de benoeming
van een vrouwelijk bestuurslid.
Hierna werd de beschrijvingsbrief
behandeld voor de eerstdaags te Rot
terdam te houden algemeene verga
dering der Zuid-Hollandsche Ver
eeniging. Besloten werd voor de open
plaats in het hoofdbestuur te stem
men op dr. Schouten uit Den Haag.
Tot afgevaardigde naar de alge
meene vergadering werd gekozen Dr.
M. D. Horst.
Hierna volgde sluiting der verga
dering.
LEIDSCHE PLUIMVEE VERBEN.
In de gisteren gehouden vergade
ring van de Leidsche Pluimveevereen.
is de heer L. A. G. v. d. Horst, oud
secretaris, tot eerelid benoemd.
Besloten werd de 15de nationale
Pluimveetentoonstelling te houden
op 27, 28 en 29 Januari 1928, waarbij
tevens het 3de lustrum zal worden
herdacht.
CHRISTELIJKE DAMVEREENIGING.
In de wedstrijden voor de Borden-
volgorde is de uitslag:
BoezaartVrij 20. De Graaf
Schipper 20, KleersBoezaard 2—0,
ColpaMeidema 11.
Voor het examen apothekersas
sistent waren opgeroepen 4 Candida-'
ten. Geslaagd de dames L. C. Mulder,
geb. te Hazerswoude en A. C. Sanders
geb. te Noordwijk.
De caféhouder V. aan de Haarlem
merstraat wilde gisteravond in het
donker een glazen deur opendoen. Hij
duwde echter door de ruit heen, waar
door hij ernstig aan de rechterhand
werd gewond. In het Academisch Zie
kenhuis werden de wonden verbonden
waarna V. naar huis kon gaan.
Het 11-jarig meisje L. v. N. kwam
gisteravond, spélende op het Haven
plein, te vallen. Het kind liep ,een
wonde bij het rechteroog op, welke in
het Academisch Ziekenhuis moest
worden verbonden.
POSTERIJEN.
Lijst van onbestelbare brieven en
briefkaarten, van welke de. afzenders
onbekend zijn. Terugontvangen in de
2de helft van September 1927.
Brieven binnenland.
Firma Boon, Rotterdam, Centraal
Magazijn van Militaire kleeding, te
Woerden, Jean Courtail te Dordrecht,
Delftsche Courant te Delft, Dickers en
Co. te Rotterdam. Zuster C. E. van
Driest te Vierhouten, J. van Dijk-Kelt-
jens te Leiden, Mej. E. van Eijk te
Rotterdam, Mej. A. Guijt te Katwijk,
Haagsche Courant te Den Haag (twee
stuks), M. Harttorff te Amsterdam. An
toon Jacobs te Voorhout, Lankhorst
te Leiden, Leidsch Dagblad te Leiden.
Joh. B. G. Meijer te Den Haag, J. v. d.
Nat te Leiden, Mej. C. v. d. Oest te
Amsterdam, Marie Ooms, Moleweg
Mej. Post te Stompwijk, Mevr. Rees-
Rookmaker te 's Hertogenbosch. Mej.
Nelly Schellen, te Amersfoort, v. d.
Struis te Vlissingen, Mej. A. Tanger
te Leiden, F. Vinkensteijn te Haarlem
Winkelman te Amsterdam. A. v. d,
Zwam te
Briefkaarten binnenland.
Caron te Rotterdam. Janes Gersaij te
Den Haag, H. Hofman te Stolkerolijs
bij Gouda, A. F. Kamp te Den Haag,
Th. Hünck te Den Haag, K. Kap. Am-
stelveensche weg N. de Ronde Bres-
ser te Delft, P. Rijfers, schipper te
,s Hertogenbosch, Monsieur Sloet tot
Verlo te Meersel, Mej. A. Vinkensteijn
te Den Haag.
Brieven Buitenland,
Frau C. Cramers Slingenberg, Han
nover. T. de Roode te Soerabaia.
Briefkaarten Buitenland
A. H. Bosman v. d. Sluis te Brussel,
Mons. en Mad. Bungenberg de Jonge
te Carezza al Lago, Frau M. Dirkzwa
ger te Wiesbaden, Enfild Jachisen te
M. Koster te Hannover, Versteeg te
N. Y. City.
Twee briefkaarten zonder adres.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Barbara, d.v. F. J. Ot-
ten en A. Schrier. Johanna Jacoba
Maria, d.v. J. Marks en J. J. van Hou-
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Advertentiën per regel 22'/i cenl
Ingezonden Mededeelingen dubbel tariei
Bij contract belangrijke reductie
Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling -
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
Binnenland.
Een commissie ingesteld tot open
baar onderzoek naar de oorzaak vau
het spoorwegongeluk bij Rijswijk.
Baltenland
In de staking in het Miclden-Duit-
sche bruinkolengebied is een ver
scherping ingetreden.
Poiucaré zal in verband met ziju be-
zuinigingspolitiek de kwestie vau
vertrouwen stellen.
Aan Cook is het Poolsche visum ge
weigerd.
De Litausche nota is te Geuëve
overhandigd.
ten. Jilles. z.v. J. de Vos en J. J. R.
van Dijk. Antonius Josef, z.v. M. C.
Pieters en A. Pardoel. Johannes Cor
nells, z.v. P. C. Kettenis en M. J. H.
Jasperse. Heinz Bernd, z.v. H. B.
Mulstegen en M. Jansen. Jan Corne
lls,. z.v. J. C. Harms en M. van Meel.
Dirk Adolf, z.v. J. de Jong en M. A. K.
Heldt. Johannes Gerardus. zv. J. C. Le-
maire en .J T. van der Sandt. Theresia
d.v. A. J. v. Berge Henegouwen en J.
G. Vink. Hendrika Maria, d.v. J. Ver-
plancke en M. C. Pikaar. \V illem Cor-
nelis, z.v. A. Ruis en C. v. d. Water.
Sophia, d.v. T. W. Pet en E. Philippo.
Koosje Maria, d.v. C. Ginjaar en M. C.
Doornik.
Overleden: F. T. H. van Calcar,
dr. 8 mnd. L. Vermeulen, zn. 29 j. C.
Hak, m. 75 j. J. Loman. m. 75 j. A. v.
d. Tas, zn. 7 j. A. Beekman, zn 8 mnd.
P. Bal, dr. 15 j. H. A. Barentse-v. Haas
trecht, vr. 68 j. E. J. F. v. d. Linden,
wdr. 84 j. E. R. Uges-Reijenga, vr. 52
j. T. Hetterschij-Blanken, wed. 62 j.
C. C. Delforno, jd. 82 j. K. I. Wenezka
Trouman, vr. 29 j. J. Loosbroek, man
54 j. J. H. Crombag. jm. 62 j.
BINNENLAND.
VAN HET HOF.
De Koningin heeft met ingang van 17
dezer benoemd tot haar dame du palaia
H. Snouck Hurgronje, geboren jonkvrou-
we van Tets, te 's-Gravenhage.
DE INTERPELLATIE-WEITKAMP.
In de Kamervergadering van gisteren
heeft de heer Weitkamp, nadat de voor
zitter op een vraag van den heer De bis
ser had geantwoord, dat bij de behande
ling van de Staatsbegrooting de reglemen
tair vastgestelde tijd van spreken gedu
rende drie kwartier voor de leden zal
worden gehandhaafd, zijn verzoek om
een interpellatie over de afwatering van
Overijsel ingetrokken.
INBESLAGNEMINGEN.
Op de vragen van den heer van der
Sluis betreffende het uitloven door een
jachtvereeniging van premiën voor het
doen van bekeuringen en inbeslagnemin
gen, heeft de heer Donner, Minister van
Justitie, het volgende geantwoord:
Bij onderzoek is den ondergeteekende
gebleken, dat inderdaad de Jachtvereeni
ging ..Deventer en Omstreken" voor het
doen van bekeuringen en inbeslagnemi-
gen premiën heeft in uitzicht gesteld.
Een zoodanig stelsel van premiën acht
de ondergeteekende, in overeenstemming
met het sedert jaren ook door zijn ambts
voorgangers ingenomen standpunt, uit
meerderen hoofde bedenkelijk.
De ondergeteekende zal dan ook bevor
deren, dat toestemming aan het Rijks
personeel tot het aanvaarden van de be
doelde premiën niet wordt verleend.
Overigens wil de ondergeteekende nog
vermelden, dat, ingevolge hetgeen door
hem bij de behandeling van de begroo
ting voor het loopende jaar is in uit
zicht gesteld, de aangelegenheid van de
gratificatiën aan het Rijkspersoneel op
dit oogenblik in overweging is en hij zich
voorstelt als resultaat daarvan binnen
kort nadere regelen op dit stuk te stel
len.
CHR.-HIST. JONGERENGROEP.
Gisteravond hield de Chr.-Hist. Jon
gerengroep 's-Gravenhage een verga
dering, waarin als spreker optrad mr.
dr. H. H. A. van Gybland Qosterhoff,
met het onderwerp: „De methoden
van het Communisme".
Spr. betoogde o.m., dat het bolsje
wisme de gaiioche tegenwoordige cul
tuur van West-Europa vernietigen
wil en de grondslagen daarvan, gods
dienst, familie, particulier eigendom
verwoesten. Daarom houdt ook het
bolsjewisme niet met de grenzen van
Rusland op. Doch zijn stelsel brengt
mede, als eisch om het roode evange
lie de wereld in te dragen.
Spr. schetste vervolgens de organi
satie van het bolsjewisme.
