CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. Belangrijkste nieuws in dit Nummer. 8"* JAARGANG DINSDAG 18 OCTOBER 1927 NUMMER 2259 NIEUWE LEKIE COURANT ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevettigd zijn Per kwartaali 2.50 Per weeki 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 Bureau: Hooigracht 35 Leiden Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 225/t cent Ingezonden Mededeelingen dnbbel taffei Bij contract belangrijke reductie A* Kleine Adrertentiën bij vooruitbetaling ▼an ten hoogste 30 woorden, worden da- gelijks geplaatst ad. 40 cents EERSTE BLAD. V Opheffing vaccinatiedwang. Als eeri donderslag bij helderen hemel, 200 onverwacht kwam het ver zoek van het Hoofdbestuur van de Maatsch. tot bevordering der Genees kunst om den vaccinatiedwang tij delijk op te heffen. Voor de ingewijden was het beken,1 dat enkele ziekteverschijnselen reeds in 1912 gerechte twijfel hadden doen ontstaan tegen de ongevaarlijkheid van de vaccinatie. Toch kwam men niet verder. Ja zelfs werd nog steeds een principieel verzet ontmoet door ieder die voor opheffing van den dwang zich verklaarde. Totdat in 1924 door een opnieuw zich openbaren van ernstige ziekte verschijnselen voor de zooveelste keer de ernst op het hart gebonden werd. De zaak werd echter nog geheim gehouden, omdat men vreesde dat er politieke munt uit geslagen zou wor den. In 1926 herhaalden de gevallen zich. Intusschen, schrijft De Zeeuw, wer-* den verschillende proeven genomen, maar deze waren nog niet ver genoeg gevorderd, toen de ruchtbaar heid die aan de Goessche gevallen gegeven werd, tot staking van de niet langer verantwoord geachte distribu tie van de oude Jennersche bovine lymphe dwong. Dat is een zeer merkwaardige uit spraak. Was dus door De Zeeuw op grond van betrouwbare inlichtingen geen ruchtbaarheid gegeven aan het feit dat de entstof besmet was. dan zou men nog op de oude wijze zijn doorge gaan. Blijkbaar was er nog niet genoeg leergeld betaald". Nu dan de zaak algemeen bekend geworden is, en ook de politiek zich er ingemengd beeft, nu komt men met datgene wat zoo lang ge hoopt werd. Maar neen, toch nog niet ten volle. Laten wij voorzichtig zijn en niet te vroeg meenen dat recht gedaan zal worden. Er i9 nog slechts sprake van t ij - d e 1 ij k e ophefing. Ja er is nog meer. Een zekere Dok ter X komt in „Het Vaderland" van gisteravond op medische gronden zijn bezwaren uiteen zetten tegen het tij delijk opheffen van den dwang. Hij wil een tijdelijk verbod van vac cinatie. Oogenschijnlijk gaat dit verder. Dan toch zal men alleen .in noodzake lijke gevallen vaccineeren kunnen. Maar in werkelijkheid beteekent dit een eerdere weder-invoering van den dwang. Eigenlijk ligt ook in dien maatregel weer een dwang. Dat nu juist is het punt in kwestie. Ons verzet gaat niet tegen de vacci natie als zoodanig, wanneer deze op geneeskundige gronden aoodig is, maar keert zich tegen den dwan a. Wanneer in Indië epidemieën dreigen, zijn de Christenen van overtuigende belijdenis, de eersten om de middelen die God geeft in het werk te stellen om het onheil af te weren. Doch men make er geen dwang van zooals hier. Ook opvoedkundig gezien heeft men ons volk door jarenlange dwang zoo afkeerig gemaakt van het nut der vaccinatie, dat men niet ver wacht kan dat spoedig het juiste in zicht zal terugkefren. Maar in elk geval is nu de tijd aan gebroken om alles te doen wat moge lijk is om van den gehaten dwang af .te komen. Wij hopen dat onze Regeering zich niet door Liberale medici zal laten be ïnvloeden, maar radicaal nu met den dwang zal breken. Daartoe blijve de Volksvertegenwoordiging mede ac tief. STADSNIEUWS. DE MARKTLIEDEN EN DE DRIE OCTOBER-FEESTEN. In de Federatie, het orgaan van de Marktkooplieden-organisaties, komt 'n artikeltje voor van den heer H. Zou tendijk) over de proef met het samen brengen van de Marktkooplieden op de Beestenmarkt van den volgenden Inhoud: 3 October. De proef mislukt? Bij wijze van proef werden dit jaar de'standplaatsen tijdens de 3 Octo- ber-feesten aangewezen op de Bees tenmarkt, Nieuwe Beestenmarkt en Nieuwe Binnenvestgracht. Ondanks de medewerking van den Weled. heer Directeur met de organisaties, moe ten wij tot onze spijt verklaren, dat de proef is mislukt, het was een dood element. De kooplieden hebben zeer weinig verkocht, zoo weinig, dat reeds velen voor des middags 3 uur huis waarts togen; ook kon men op den dag eonstateeren, dat de kooplieden aan het verhuizen waren; de hun toe gewezen plaatsen bleken van dien aard. dat er niets te verdienen viel, en zooals door ons was voorspeld, namen vele kooplieden toch een plaats in op den Rijnsburgersingel, wel is waar een voor beden verboden terrein, doch voor de kooplieden in elk geval de plaats, waar wat te verdienen viel. Waar bleef de gezellige drukte op de Steenstraat en Rijnsburgersingel? Als bet gemeentebestuur van Leiden dan ook de bijzondere attractie op de zen dag wil behouden, dan zullen er andere maatregelen getroffen moeten worden, anders zien wij er van komen dat ook dit verdwijnen zal. üp een feit willen wij even wijzen. Het was voor de kooplieden verboden te staan met vermakelijkheden, waar onder touwtrekken. Waarom stonden deze vermakelijkheden dan wel op het Schuttersveld? Dit is iets. wat niet door den beugel kan. Gelijke monni ken, gelijke kappen. Niet het eene ge deelte verbieden en het andere gedeel te vergunning verleenen, dat is niet recht. Wij weten, dat dit niet de schuld is van den Marktdienst, doch het Gemeentebestuur als zoodanig heeft ten opzichte van deze een groo- te fout gemaakt. De Marktkooplieden- en Ventersver- eeniging „Ons Belang" zal voor het volgende jaar een andere regeling ver zoeken, bij voorbaat zij haar volle me dewerking van de Federatie toegezegd Wij hopen dan ook zijn er zelfs van overtuigd dat wij van de auto riteiten alle mogelijke medewerking zullen krijgen. Elkeen moet erkennen, zoo besluit het artikel, zoo gaat het niet goed. Deze kwestie krijgen wij dus nog eens weer terug. Het is te hopen, dat een oplossing gevonden kan worden, waarin, naast het dienen van de vei ligheid van het verkeer, de rechtma tige belangen van de kooplieden be vrediging vinden. Ds. CHR. DE MEYERE. Ds. Chr. de Meyere, predikant der Evangelisch-Luthersche Gemeente alhier, komt voor op het drietal der Evang. Luth. Gemeente te Middelburg Vlissingen. DWAZEN. De dwaas zegt in zijn hart: „Er is geen God". Hieraan moet men on willekeurig denken bij het vernemen van de dwaasheden die de Vrijden kersvereniging de Dageraad ook gisteravond weer te werk stelde: Waar meer en meer, .naast alle af val en schijnv: 1 omheid, toch ook ont waakt een bewust worden van de goddelijke majesteit, gaat deze ver- eeniging driest voort met op God- onteerende wijze God te tarten. De een deed dit op onhandige, lompe wijze, om daarmede als het ware te bewijzen dat ook het ongemanierde buiten God kan, de andere met fijne spot om de lachlust op te wekken. Is het niet God tarten om te zeggen: laat God dan eens dit of dat doen, of spot tend te vragen: Ik begrijp niet waar om God dit of dat niet doet. Dat ook de Koningin in hun haat betrokken wordt bewijst de ongemanierdheid. Neen de Dageraad is zeker niet ge lukkig met een dergelijke propaganda. JUBILEUM. Onze stadgenoot, de heer P. van Ko peren. hoopt a.s. Donderdag 20 Oct. den dag te herdenken, dat hij voor 25 jaar in dienst trad als typograaf bij de N. V. A. YV. Sijthoff's Uitgevers maatschappij. LEZING OVER JRECLASSEERING". Naar aanleiding van de adverten tie van gisteravond bevelen wij gaarne deze lezing aan, die namens de Ned, Chr. Vrouwenbond alhier D. V. gehou den wordt op a.s. Donderdag 20 Oct., in de Nutszaal, Steenschuur. De heer Kruis, een ingewijde op dit gebied, hoopt bovengenoemde lezing te houden, en deze toe te lichten met een film. Niet-leden van den Vrouwenbond ook de „heeren der schepping" zijn welkom kunnen zich voor 0.50 en tree het genoegen verschaffen, een en ander te zien en te hooren. Na afloop zal er worden gecollec teerd voor het „Hoogeland", een zwer verskolonie. TOEZICHT OP VREEMDELINGEN. De Commissaris van Politie te Lei den brengt in herinnering de regeling, regelende het toezicht op in Leiden vertoevende Vreemdelingen, waarbij is bepaald, dat een ieder, die een vreem deling in zijn inrichting, huis of wo ning opneemt, binnen 24 uur verplicht is daarvan kennis te geven aan ge noemden Commissaris van Politie Bureau Vreemdelingendienst Zonne veldstraat alhier, geopend van 912 uur, van 2—4 uur en van 7—9 uur. Door aangifte aan het Bureau van de Bevolking en den Raad van Arbeid vervalt bovengenoemde verplichting niet. Verzuim is strafbaar gesteld. Deze bepaling geldt niet alleen voor dienstpersoneel, doch ook voor logé's, enz. AANHOUDING VERZOCHT. De burgemeester van Beverwijk verzoekt, als verdacht van oplich ting, aanhouding en voorgeleiding van twee manspersonen, zich noe mende respectievelijk Neumann en Pauwels of Paulus. Signalement van Neumann is als volgt: Duitecher, ongeveer 40 jaar, Israëliet, klein van gestalte, donker haar; gekleed met donkergrijs ge kleurd costuum en dito overjas, slap pen hoed. Signalement van Pauwels of Pau lus is als volgt: Hollander, spreekt goed Maleisch, lang van gestalte, on geveer 35 jaar, rood geonduleerd hoofdhaar, lakschoenen, draagt slap pen hoed. Zij vervoegen zich veelal bij Indi sche ambtenaren wien onder samen weefsel van verdichtselen geld ter leen gevraagd wordt, waarvoor in pand wordt gegeven eenige coupons stof aanmerkelijk minder in waarde dan het geleende bedrag. Onder meer werd voorgegeven dat zij op de Jaar beurs te Utrecht hebben geëxposeerd en daar tentoongestelde goederen niet naar Duitschland kunnen inkla ren omdat zij de gelden voor uit- en invoerrechten niet bezitten, terwijl hun door de politie zou zijn verboden de goederen aan handelaren te verkoo- pen, terwijl zulks aan particulieren was geoorloofd. Vele personen zijn door hen gedupeerd. Zij reizen met een auto en hebben stalen van pya- ma's lakens, enz. bij zich. Gisteren heeft de rechercheur 'n onderzoek ingesteld in een perceel hier ter stede, in verband met het ver moeden van overtreding van art. 295 W. v. S. Aangehouden is Mej. F. S., die zich reeds verschillende malen aan derge lijke practijken heeft schuldig ge maakt. Gistermiddag 5 uur reed op den Rijnsburgerweg de voerman K. H. O., uit Lisse, met zijn groentewagen, ter wijl achter hem. ook in de richting Oegstgeest. de tram aankwam. Voor hem uit reed een wielrijder, die kwam te vallen. De voerman week uit naar links en kwam dus voor de tram te rijden. Hoewel de bestuurder H. uit alle macht remde, kreeg de groente wagen toch een duw van de tram, waardoor de voerman van den wagen viel en diens rechterarm uit de kom geraakte. L. de B. heeft aangifte gedaan, dat gistermiddag zijn 8-jarig zoontje door P. L. is mishandeld. Twee minderjarige jongens, door de politie uit Noordwijk hierheen gebracht, zijn door de politie naar Rotterdam, waar zij thui3 hooren, teruggebracht. Mej. O. in de Gasstraat had een achttal luiertjes opgehangen, doch kwam eenige uren later tot de on aangename ontdekking, dat zij ver dwenen waren. Gemeenteraad Leiden. ^Vervolg van het 2de blad). Avondvergadering. De v o 0 r 2 i 11 e r, heropent te 8.15 de vergadering en geeft het woord aan den heer Verweij. Den heer V e r w e ij (S.D.) wil het voor komen dat vanmiddag door vele sprekers op zijwegen is getreden. Spr. zal de spre kers echter op dien weg volgen. De heer Meijnen heeft den nadruk ge. legd op de betrouwbaarheid van de ver tegenwoordigers van het schoolbestuur. Daar staat echter tegenover de betrouw baarheid van de gegevens die 9pr. zijn verstrekt. Er is op unfaire wijze gewerkt met het verzamelen der handteekeningen. Men zei dat 't een bijzonder nette school zou wor den, men beloofde dat de school zou ko men in de straat waar de bewoners haar wenschten. Er is te lichtvaardig door het schoolbestuur te werk gegaan. De heer van Es heeft gezegd, dat de Noordelndeschool al te zeer bevolkt is De groei dezer school is echter een.onge zonde groei, te wijten aan het gemis van een openbare school in die wijk. Ook heeft de heer van Es gezegd, dal de - Chr. scholen bedoelen propaganda te maken voor de kerk. Spr. zal naar aanleiding daarvan overwegen of de ge lijkstelling hier ter stede wel op de goe de wijze wordt uitgevoerd. Spr. is tegen propaganda op d9 school, van welke richting ook. De heer Spendel (R.K.): Daar meen je niets van. De heer Wilmer (R.K.): Dan hadden jullie nooit voor de gelijkstelling moeten zijn. De heer Kooi st ra (S.D.): Ik betwij fel of we daar wel goed aan gedaan heb ben. De heer Wilmer, aldus gaat de beer V e r w e ij voort, heeft gezegd, dat wij ons aan de officieele interpretatie der wet moeten houden. Spr. is, evenals zijn partij, voorstander van de gelijkstelling, doch behoudt zijn rechtsgevoel ten aanzien van de afzon-, derlijke gevallen en neemt niet elke uit legging aan die hier of daar aan de wet gegeven wordt. Spr. stelt naast de wet ook nog wat hij noemt een ongeschreven wet, die in iemands logisch verstand staat. De heer Spendel (R.K.): Is daar ook een jurisprudentie van die wet? De heer V e r w e ij betwist de waarde van 58 handteekeningen op grond van zijn rechtsgevoel, al is spr. geen jurist De heer Spendel: En je maakt zelf de wet! De heer V e r w e ij meent, dat er niet de minste redelijke zekerheid is, dat de school op den dag der opening door een 80-tal kinderen zal worden bezocht. De heer R o m ij n (V.B.) ondersteunt het voorstel-Sijtsma. Spr. bestrijdt voorts de meening als zou deze zaak met een beroep op de jurisprudentie van de Kroon kunnen worden uitgemaakt. De raad heeft hier de taak, een onderzoek in te stellen naar de geldigheid der handtee keningen. De heer Wilbrink (C.H.) zegt, dat „Volksonderwijs" niet met de noodige ob jectiviteit is te werk gegaan, doch propa ganda voor het openbaar onderwijs heeft laten maken door menschen, die aan de openbare school in de Paul Krugerstraat werkzaam zijn. Spr. zou daar namen van kunnen noemen. Ook heeft men gewezen belastingambtenaren op de menschen los gelaten die betoogden, dat het Chr. on derwijs de belasting hoog maakt. Het rechtsgevoel van den heer Verweij is niet bevredigd; spr.'s objectiviteitsgevoel niet door een dergelijke handelwijze. Als de onderwijzers aan de ouders, wier kinderen bij hen school gaan, vra gen of dat onderwijs niet goed is, volgt daaruit toch zeker wel, dat vele ouders gekomen zijn onder de suggestie dier on derwijzers en dat deze pressie hebben uit geoefend. Die onderwijzers beweerden dat zij broodeloos zouden worden (wat niet waar is!), dat het Chr. Onderwijs infe rieur zou 2ijo! Spr. acht een dergelijke actie niet in overeenstemming met de gelijkstelling. De heer Parraentier (A.R.) zegt, dat 't hier niet zoozeer een actie dan wel een relletje betreft, opgezet door Volks onderwijs. Spr. heeft gehoord, van de heeren Baart en Sijtsma: je bent bang. Een Christen is niet bang, zeker niet als hij strijdt voor een rechtvaardige zaak. Een onderzoek als door den heer Sijtsma gevraagd, kan geen nut hebben. Spr. herinnert aan de vergadering van Volksonderwijs, waar de heer Eerdmans op een geraffineerde wijze is opgetreden om het vorige college van B. en W. in een afschuwelijk daglicht te stellen. De heer S ij t s m a protesteert daarte gen, omdat de heer Eerdmans hier niet aanwezig is. De heer Parmentier: De heer Ba der heeft op de genoemde vergadering in alle talen gezwegen, terwijl hij de schrik kelijke daden van de hoofden van scho len toch had ontmaskerdl Spr. vraagt: hoe kunnen wij het bewijs krijgen voor die beschuldigingen als de beschuldi gers zelf zwijgen? Het gaat in deze kwestie om de vraag: opvoeding mèt of zonder den Christus. Dit alleen verklaart den tegenstand. De heer Wilmer (R.K.) zegt, dat dit debat bewijst dat we nog even vurig in den schoolstrijd' staan als ooit te voren. In zoover ia het niet onvruchtbaar ge weest. Spr. heeft gevraagd naar de meening van de minderheid in het college van B. en W., teneinde daaruit af te leiden of ook in dat college deze kwestie is ver politiekt. De heer Reimeringer had, over tuigd van de betrouwbaarheid ook van de Ver. voor Chr. onderwijs, daaruit de gevolgtrekking moeten maken, dat de zaak in orde is, omdat het hier geen po litieke kwestie is, maar een vraag vari wetsinterpretatie. De heer Groeneveld (S.D.) betoogt nogmaals de noodzakelijkheid van het onderzoek. De heer Sijtsma (V.D.) is heelemaal niet tegen de Chr. school in het Morsch- kwartier, doch begrijpt niet welk be zwaar men heeft tegen het onderzoek door een onpartijdige commissie. Ook be twist spr. den heer Parmentier dat de Christenen alleen aan de overzijde zit ten: de orthodoxen en de katholieken. De heer Parmentier ontkent dit gezegd te hebben. De heer Sijtsma neemt voorts niet alle praatjes aan die oyer die kwestie verteld worden, daarom handhaaft spr. zijn voorstel om een onderzoek in te stellen. Binnenland. De Leidsche gemeenteraad besluit tot medewerking aan de stichting van een Chr. school ln het Morschkwar- tier. Verklaring van een deskundige over de oorzaak van het spoorwegongeluk bij Rijswijk Buitenland Een Zwitsersch-Italiaansch grens incident. De staking in het Duitsche bruin- koolgebied. Protest van den Italiaanschen ge zant te Belgrado. De strijd om Peking. De heer K 0 0 i s t r a (S.D.) vindt dat de heele rechterzijde met haar Christelijk gemoed de waarheid niet moet schuwen, en daarom juist voor een onderzoek zijn. De heer Parmentief (A.R.) heeft opgemerkt, dat het gemoed aan de over zijde sterk gereageerd heeft op het woord Christen. Spr. heeft niet gezegd: „Wij Christenen", doch alleen dat een Chris ten niet bang is. Spr. had op de betreffende vergadering in het Nut de bewijzen niet bij zich en kon dus niet tegen den heer Eerdmans ingaan. Pas hedenmiddag heeft spr. ge hoord, dat deze dingen niet juist waren. De heer Mr. Tepe (R-K.), wethouder van onderwijs, zal niet het voorbeeld van den heer Verweij volgen en zich op zij wegen begeven. Spr. zal niet uitweiden over de vraag naar de betrouwbaarheid van de beide partijen, ook niet over wat de heer Ver weij genoemd heeft de „onfeilbaarheid" van de kroon, waarmee hij waarschijn lijk bedoelt dat Üeze uitspraken te eeu wigen dage vast zullen staan en onver anderd blijven. Het gaat om de 58 kinderen, wier ouders beweerd hebben, dat zij deze kinderen niet naar de Chr. school zullen zenden. Spr. heeft hedenmiddag uiteengezet, waarom deze handteekeningen z.i. ge handhaafd moeten blijven, en dan komen we boven het vereischte aantal. Wat het onderzoek betreft, spr. is daar niet tegen op grond van de interpretatie van de Kroon. Spr. is na uitvoerige dis cussie van zijn oorspronkelijke opwelling, een onderzoek in te stellen, teruggeko men, omdat zulk een onderzoek niets zou uitrichten. Wat bedoelt de heer Sijtsma met zijn motie? Aanneming dezer motie betee kent medewerking van den Raad aan de totstandkoming dezer school, omdat de termijn is verstreken. Met zulk een on derzoek bereikt men practisch niets. Den heer S ij t s m a is het alleen te doen waarheid en helderheid in deze zaak te brengen; dit moeten ook de hee ren aan de overzijde toejuichen. Anders blijft er bij het publiek een blaam op deze zaak rusten. De heer Parmentier: Dat heeft u toch al bereikt. De heer Wilbrink: Laat die blaam maar aan ons over. De heer Tepe begrijpt toch nog niet, welke uitwerking aanneming der motie van den heer Sijtsma zal hebben. De heer V e r w e ij, hoewel wetende, dat de wet een onderzoek niet meer mo gelijk maakt, verklaart zich, mede na mens zijn partij, voor aanneming der mo- tie-Sijtsma. De voorzitter brengt, de motie van den heer Sijtsma in stemming. Deze wordt verworpen met 18 tegen 13 stemmen (met de rechterzijde stemde mede de heer Reimeringer). Het prae.advies van B. en W. wordt daarna aangenomen met 19 tegen 11 stemmen (behalve de heer Reimeringer stemde cok de heer Bosman met de rech terzijde mede); afwezig de heer Romijn. Daarna komt aan de orde het voorstel- van Stralen, tot het beschikbaar stellen van een lokaal voor ontspanning van werkloozen gedurende de wintermaan den. De heer v. Stralen (S.D.) merkt op, dat ook de vorige wethouder, de heer Sanders een dergelijke gelegenheid heeft toegestaan, terwijl spr. in het verslag van den Dienst voor Sociale Zaken ge lezen heeft dat er een druk gebruik van gemaakt wordt. De heer G 0 s 1 i n g a (A.R.) wethouder, zegt dat het niet in het voornemen van B. en W. ligt een voorstel te doen tot het beschikbaar stellen eener lokaliteit voor dit doel. Spr. betoogt, dat de werkloozen v. d. R.K. Volksbond gaan naar het ge bouw aan de Steenschuur en de modern georganiseerden naar het paleis aan de Heerengracht. Spr. bedoelt het Volksje- touw; ook de christelijken gevoelen geen behoefte aan een dergelijk lokaal, wel licht geven ze er de voorkeur aan te zitten bij moeder de vrouw.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1