CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. Belangrijkste nieuws in dit Nummer. 8"° JAARGANG ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1927 NUMMER 2234 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaali 2.50 Per weeki 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden IsSfSOf? Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 22cent Ingezonden Mededeelingen dubbel tariel Bij contract belangrijke reductie Kleine Advertentiën - bij vooruitbetaling - van ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents EERSTE BLAD. Des Christens plaats. Ik m a g niet als Christen. Ik wil niet als Nederlander. Ik kan niet als werkman. Dat was eenmaal het bescheid, dat de heer Kater gaf op de vraag: waar om hij geen lid werd van de, toen reeds onder revolutionairen invloed staande, Neutrale Internationale Vakbeweging. Wat ligt daarin een krachtig getui genis. Voorop het niet mogen als Christen. De heer Kater zag het ge vaar, dat de z.g.n. Neutrale Vakbewe ging brengen moest. Daartegen heeft hij gewaarschuwd en gestreden. Maar dan volgt ook het niet willen als Ne derlander. Wel federatief samenwer ken met organisaties uit andere lan den, maar het cosmopolitisch drijven van het socialisme, daarin zag hij een groot gevaar, omdat het tegen Go-Is ordinantiën ingaat. God heeft aan elk volk zijn onderscheiden gaven ge schonken die op de eigen nationale wijze tot uitdrukking gebracht moe ten worden. Doch ook eindelijk het niet kunnen als werkman. Ook daarin ligt zoo rij ke leering. Het is niet een stellen van macht tegen macht. Neen God eischt rechtvaardigheid ook in het maat schappelijk leven. Eischt dat van pa troon en knecht beide. Beiden staan voor God gelijk als mensch. Daarom kan een Christen werkman ook zoo vrij zijn patroon tegentreden. Het is geen vijand, maar voor God een mensch van gelijke beweging. Dochvoor God. Alleen Gods recht is het waarop te pleiten valt, maar dan ook een recht dat zeker o-verwint. Daarmee is dan ook tevens elke machtsuiting, in internationale orga nisatie, uit den booze Zij strijdt tegen de positie van den Christen werkman. Onwillekeurig denkt men aan deze heldendaad van Kater bij het gouden jubileum van Patrimonium. Het jubileumnummer van het Weekblad Patrimonium biedt ons een rijken schat van herinneringen, die alle in dezelfde richting wijzen. Het was Gods recht waarvoor ge streden werd. Scheen het soms ook alsof een weg der donkerheid een ver keerde weg was, daarna kwam men tot de vaste overtuiging, dat de weg door God zelf was aangewezen. Door God geleid, dat is ten volle bewaarheid aan Patrimonium. Wij zijn geneigd te vragen waarom de weg van Patrimonium niet anders had kunnen loopen. Er zijn op ons Christelijk erf wel organisaties die voorspoediger groei hadden. Denken wij aan onze politie ke organisatie, dan zien wij dat deze veel verder ontwikkeld is. Letten wij op onze Scholen met den Bijbel, wel haast zal Groen's ideaal, de vrije school regel, de openbare aanvulling, verwezenlijkt zijn. De afzonderlijke organisaties van den arbeid in vakver- eenigingen en Christelijk Nationaal Vakverbond, door Patrimonium voort gebracht en van veel jongeren leef tijd, zijn reeds tot veel meer aanzien gekomen. Daartegenover neemt ons Patrimo nium nog slechts een bescheiden t laats in. Maar letten wij dan eens op de te genstelling. Vroeger had men een neutrale or ganisatie van ongeveer gelijken bouw, het Algemeen Nederl. Werkliedenver bond. Ook dat bedoelde te zijn een bond tusschen al de verschillende vakbonden. Maar sinds 1921 bestaat dat verbond niet meer. Hoewel één lijn trekkende in de afwijking van den grondslag door God zelf gelegd, gaan de niet-Christelijke vakbonden nu in vinnig elkander bekampen de legers uiteen. Zie daarop lettende mogen wij dankbaar zijn. Dankbaar in de eerste plaats omdat des Heeren gunst over dezen die Hem vreezen is gebleken altoos dezelfde te wezen. Dankbaar ook omdat Patrimonium nu meer dan eenige jaren terug gezocht wordt en omdat Patrimonium zich zelf be wust wordt een gewichtige taak te hebben. In isolement ligt onze kracht, dit grondslag leggende woord van Groen, zoovaak misverstaan en verkeerd uitgelegd, heeft ons ook op Maat schappelijk terrein den Patrimonium zegen gebracht. Het is gewenscht om op het gouden feest van Patrimonium ook eens te letten op hetgeen reeds vroeger van onze actie door anderen gezegd werd. In de tachtiger jaren was het de R.-K. Dr. Schaepman, die zeide* dat onze zwakke zijde was onze neiging tot isolement Ieder isolement zeide deze geleerde, dat gelijkluidend is met handhaving van zelfstandigheid en onafhankelijkheid heeft onze sympa thie. Maar een isolement dat afstoot is ongezond. Dit ongezonde wordt bij de Antirevolutionairen nog dikwijls gevonden. Dat zou, zoo meende hij, ons beletten om ooit als partij alleen tot regeeren geroepen te worden. Maar daartegenover werd reeds in die dagen, met 3 of vier leden in de Kamer, door hem de Antirevolutio naire partij de sterkste geacht. Dat kwam allereerst omdat deze partij zich schaarde om een vast pro gram, maar ook bezat zij, zoo meende hij, een organisatievorm die de rijkste beloften inhield. Tot die goede orga nisatievormen behoorde op maat schappelijk terrein ook Patrimonium. Mogen wij niet dankbaar zijn, dat God het ons gegeven heeft te zien de juistheid daarvan. Bij het stijgend getal der verschil lende organisaties, in die mate, dat 't oud-Mjnister Colijn in het jubileum nummer, dat wij boven aanhaalden, doet spreken van de onmogelijkheid om over 50 jaar gouden feesten te vie ren, omdat wij dan dagen te kort zou den komen, mogen wij voor Patrimo nium nog een lang leven verwachten. Er zit gezond conservatisme in èn om het beginsel èn om den vorm van organisatie. Moge het strekken tot Gods eer en bevorderlijk zijn aan de komst van Gods Koninkrijk. Woonïorens en werkiorens. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot wijziging van enkele artikelen der gemeentewet be treffende de plaatselijke belastingen. In de memorie van toelichting op dit wetsontwerp laat de Regeering los het ontwerp, ingediend bij Kon. bood schap van 11 Aug. 1924. Verschillende van de daarin voorgestelde bepalin gen zoo zegt de memorie zouden van zoodanigen invloed zijn op de fi nanciën van sommige gemeenten, dat de regeering meent, dat ze, althans in dezen vorm, niet tot wet moeten wor den verheven. In afwachting van de algeheele re geling van dit onderwerp, worden en kele punten die bijzonder urgent zijn, uitgelicht. Naast enkele regelingen van meer administratieve beteekenis, is het vooral de onderscheiding van de forensen in werk -forensen en woon -forensen die in het nu inge diende ontwerp is verwerkt. „Het belasten van de z.g. woon- forensen naar hun inkomen zegt de memorie heeft tot vele be zwaren aanleiding gegeven. De be staande regeling drijft buitenplaats- bezitters uit hun buitenplaatsen. Het is daarom zoowel in het belang van de belastingplichtigen als van de forensaal gemeenten noodig, dat de belasting der woonforensen wordt los gemaakt van de plaatselijke inkom stenbelasting om te blijven voortbe staan als een afzonderlijke heffing, waarvan het tarief samenhangt met datgene, wat den band tusschen de gemeente en den belastingplichtige karakteriseert, bijvoorbeeld met den duur van het verblijf of met de huur waarde van de woning. De omschrij ving van den subjectieven belasting plicht kan dan zonder bezwaar in hoofdzaak behouden blijven. Er is dan echter geen reden meer een belas tingplichtigheid als woontorens uit te sluiten voor hen, die als werkforens tevens in de plaatselijke inkomsten belasting kunnen worden betrokken. Voorts is volgens de letter der be staande regeling iemand geen woon torens, indien hij tijdens het belasting jaar binnen de forensaal-gemeente verblijfplaats heeft, ook al valt het tijdvak van zijn hoofdverblijf niet sa men met het tijdvak, waarin de posi tieve factoren van den belasting plicht zich voordoen. Het is daarom nimmer mogelijk geweest de wet naar haar letter.toe te passen". Door de nu voorgestelde wijziging zal deze moeilijkheid uit den weg ge ruimd worden. De belasting der woon forensen wordt los gemaakt van de plaatselijke inkomstenbelasting. De gemeenten kunnen dan bepalen of zij deze belasting willen heffen. Ook de heffing zelf wordt aan de gemeenten overgelaten. In de tweede plaats geldt het de werk forensen. „Een bron van bezwaren der tegen woordige regeling zegt de Memorie verder is voorts gelegen in de om standigheid, dat reeds de enkele aan wezigheid tot vervulling van eene betrekking belastingplicht doet ont staan. Deze bezwaren zullen worden ondervangen, indien ten aanzien van een betrekking, evenals reeds thans ten aanzien van een bedrijf en van een beroep het geval is, de eisch wordt gesteld, dat de uitoefening plaats heeft in een vaste inrichting. Niet als forens kan worden beschouwd iemand die op meer dan 90 dagen iri een beursgebouw aanwezig is als beurs bezoeker en niet de beschikking heeft over een in het bijzonder voor hem gereserveerde ruimte". Ten slotte is op grond van de wen- schelijkheid, degenen met lage inko mens tegemoet te komen in het ont werp bepaald, dat werkforensen wier inkomen blijft beneden 2000 in de forejisaal-geaneente slechts een derde zulfen hebben te betalen van wat zij schuldig zouden zijn als zij in die ge meente hoofdverblijf hadden zonder elders als werKforens te zijn. STADSNIEUWS. DE RECTORALE REDE. Naar wij vernemen is met het oog op de beperk!e ruimte, welke het groot auditorium de laatste jaren bij de overdracht van het rectoraat, biedt, besloten ook het klein auditorium voor het volgen der rectorale rede open te stellen. Daarbij zal gebruik gemaakt worden van een loudspeaker die volgens het bestaand public dress- system het gesprokene door den reG- tor in dit auditorium -zal weergeven. DE LEIDSCHE WINKELSTAND. In de geheel nieuwe P. de la Court- straat is gisteravond door den heer Johan Poelen, die in de Magd. Moon- straat een bekende Rund- en Varkens slachterij heeft, een filiaal van deze zaak geopend. De winkel is geheel in gericht op de moderne wijze en naar de «eischen door de Vleeschkeurings- wet gesteld. Het \s een ruime zaak met een tweetal mooie frissche etala ges. De inventaris van de zaak is ge heel nieuw en m» n vindt er de meest moderne weeg- ei snij-toestellen. Ter gelegenheic van de opening wordt aan ieder die voor minstens 2.50 besteed een half pond worst ca deau gegeven. Gezien de omstandigheid, dat de wijk, waarin de zaak gevestigd is, geheel nieuw en zeer volkrijk is, twijfelen we er niet aan of ze zal zeker rendeeren. CENTRUM NIEUWS. Naar wij uit betrouwbare bron ver nemen is het grootsche Winkelpand Nieuwe Rijn 32, van de firma A. Th. Cahen, aangekocht door de firma P. J. Hueber en Schrijvers, waarheen zij hare Magazijnen zal overbrengen. Vooral een groote aanwinst, waarin hare mooie sorteering in verschillen de artikelen beter tot haar recht zal koenen. JUBILEUM. Den 24en Sept. hopen de Gebrs. J. C. Sierat en H. Sierat, den dag te her denken, dat zij voor 50 jaar hij de fa. Jan Zuurdeeg en Zoon, dekenfa brikant alhier in dienst traden. STOOMTRAM OF AUTOBUS? Als een autobus-maatschappij in derdaad vergunning krijgt om op de lijn Haarlem—Leiden te rijden, zal de stoomtramdienst op het traject Heem stedeLeiden worden opgeheven. In verband hiermede heeft de Ne derl. Vereeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel aan de Kroon ver nietiging verzocht van het besluit van Ged. Staten van Noord-Holland, waar bij voorloopig voor een tijdvak van eenige jaren concessie aan de Brock- way-Mij. werd verleend, omdat de be langen van het personeel der stoom tram bij opheffing geschaad zullen worden. EEN NACHT-AUTODIENST UTRECHT—LEIDEN EN TERUG. Vanwege het hoofdbestuur der pos terijen en telegrafie wordt het volgen de medegedeeld: In voorbereiding is de invoering v. een nachtautodienst UtrechtLei den en terug, welke behalve verbete ring in de verzending van poststuk ken, in hoofdzaak beoogt om de cor respondentie van de nachttreinen AmsterdamRotterdam en Rotterdam Amsterdam in de eerste bestelling te Utrecht te künnen opnemen. Tengevolge hiervan zal ongeveer de helft der stukken, welke thans in de 2de bestelling worden bezorgd, nog in de le besteling kunnen worden opger nomen. Op de Breestraat, hoek Vrouwen- steeg is gisteren de 70-jarige R. L. aangereden door een postwagentje. Hij viel hierdoor tegen zijn vrouw aan, die op haar beurt tegen den grond viel en een kneuzing aan den arm bekwam. Op de Hoogewoerd werd gisteren avond een bandwagen aangereden, waardoor deze terecht kwam in de ruit van perceel 72, die geheel werd verbrijzeld. De heer J. C. v. d. èteen, alhier, doctorandus in de biologie, is be noemd tot tijdelijk leeraar in de plant en dierkunde aan de H.B.S. en het Gymnasium te Gorcum. In de Stedelijke Werkinrichting zijn deze week opgenomen 187 volwas sen personen en 6 kinderen, totaal 193 personen. BINNENLAND. DE OPENING VAN DE STATEN- GENERAAL. Bij de opening van het nieuwe zit tingsjaar van de Staten-Generaal zul len de militairen, beredenen zoowel als onberedenen. de veldtenue dragen. De Koninklijke stoet zal worden ge opend door een detachement, sterk plm. 50 ruiters van het He regiment huzaren, onder bevel van een ritmees ter, waarbij de standaard en de trom petters van het korps. Bij dit detache ment bevinden zich de regiments-com mandant en adjudant. De stoet zal worden gesloten door een detachement sterk plm. 40 ruiters, onder bevel van een ritmeester. Een compagnie van het regiment ja gers, ter sterkte van 100 hoofden, on der bevel van een kapitein, met het vaandel van het regiment, en de Ko ninklijke Militaire Kapel, wordt als eerewacht opgesteld aan het paleis van de Koningin. Bij deze compagnie bevindt zich de commandant van het regiment jagers met zijn adjudant. Een afdeeling van het regiment ja gers ter sterkte van 80 hoofden, onder bevel van een kapitein, stelt zich als eerewacht op aan de Ridderzaal. De rest van hèt regiment jagers wordt aan weerszijden van het schelp pad in de Lange Voorhout opgesteld, te beginnen tegenover de Parkstraat tot aan het Tournooiveld. aansluiten de respectievelijk bij de bereden ge meentepolitie en de bereden afdeeling van de cavalerie. Zoo spoedig mogelijk na het vertrek van den stoet van het paleis marcheert de Koninklijke Militaire Kapel af langs NoordeindePlaatsGevangenpoort BuitenhofBinnenhof en stelt zich tijdig vóór de aankomst van de stoet aldaar op vóór en met den rug zoo dicht mogelijk naar den Noordertoren van de Ridderzaal. In omgekeerden zin wordt gehan deld na het vertrek van den stoet van de Ridderzaal naar het paleis. Een onbereden detachement van de treinafdeeling der le artillerie-brigade van plm. 20 hoofden, onder comman do van een luitenant, stelt zich op in het Noordeinde, langs het gebouw van de Nederlandsche Bank tot aan de Heulstraat. Een bereden detachement van het 2e regiment veldartillerie sluit het Noordeinde af ter hoogte van de Heul straat. Een bereden detachement van plm. 50 hoofden, onder commando van een luitenant, zal zich bevinden, ter weers zijden der Heulstraat. Een detachement ter sterkte van plm. 60 ruiters van het lie regiment huzaren onder commando van een rit meester zet het Tournooiveld af en stelt zich op, aansluitende aan weers zijden van de gelederen der daar op gestelde troepen, tot aan den hoek Korte Vijverberg. Een onbereden detachement ter sterkte van plm. 100 hoofden onder commando van een ritmeester, stelt zich op aan weerzijden van den Korte Vijverberg, aansluitende aan de bere den detach errl enten. Een detachement van plm. 90 hoof den der politietroepen onder comman do van een officier zal het Binnenhof afzetten. De gedeelten van den door den stoet te volgen weg, alwaar geen troepen worden opgesteld, zullen worden afge zet door de gemeentepolitie in aan sluiting aan de door de troepen bezet te gedeelten. Het afgeven van minuutschoten ge durende den duur der plechtigheid zal geschieden uit geschut der le artille rie-brigade van uit het Malieveld. COLIJN OVER DE ECONOMISCHE CONFERENTIE TE GENèVE. Op het gisteren te Hannover gehou den congres van het Rijksverbond van den Duitschen groothandel en overzeehandel heeft oud-minister-pre sident Colijn het woord gevoerd over de beteekenis van de economische con ferentie te Genève. De drukbezochte vergadering werd o.a. bijgewoond door gezantschapsraad mr. Thorbecke van het gezantschap te Berlijn. Volgens de verslagen bevatte deze rede zoo ongeveer hetzelfde als die hier te lande gehouden. DE FINANCIEELE VERHOUDING TUSSCHEN HET RIJK EN DE GEMEENTEN. Uit het rapport van de Staatscom missie voor de herziening van de fi- nancieele verhouding tusschen het rijk en de gemeenten heeft de Amsterdam - sche oud-wethouder Wibaut aan de Tel. medegedeeld, dat het rapport con cludeert tot een voorstel om vast te Buitenland. De nieuwe Fransche resolutie in de ontwapeningscommissie van de Vol kenbondsvergadering. Besprekingen van Stresemann met Briand en Chamberlain. Dr. Luther is lid van de Duitsche Volkspartij geworden. De aardbevingen in de Krim. Japan door een zeebeving geteis terd? leggen een stelsel, waarbij het rijk aan de gemeenten vergoeden zal bepaalde percentages van bepaalde onderdeelen der gemeentelijke uitgaven. Deze on derdeelen zijn in hoofdzaak de. kosten van de politie, een deel van de kosten van het onderwijs, die nog ten laste van de gemeente komen, de verpleging van armlastige krankzinnigen en nog enkele andere uitgaven. De percentages, die door het rijk aan de gemeenten worden vergoed, voor de uitgaven dier bemoeiingen, zijn den heer Wibaut niet precies be kend. Wel weet hij, dat, wat Amster dam betreft, de rijksuitkeering, op grond van de wet van 1897, belang rijk hooger zal zijn, namelijk een be drag tusschen 2Yt en 2.8 mill, per jaar, dat wellicht reeds voor 1928, doch ze ker voor 1929, zou worden uitgekeerd. De uitkeering op grónd van de wet van 1897 kost ongeveer 20 millioen; op den voet van het voorstel der staats commissie zal zij 38 a 39 millioen eischen. DE VLIEGTOCHT VAN LUIT. KOPPEN NAAR INDIë. Vanwege het hoofdbestuur der Pos terijen en Telegrafie wordt gemeld: De gelegenheid wordt opengesteld, om met het vliegtuig van luit. Koppen dat 1 October a.s. van Amsterdam naar Nederlandsch-Indië vertrekt, ge wone en aangeteekende corresponden tie te verzenden. Het daarvoor verschuldigde lucht recht bedraagt 2.50 per briefkaart en 10 per 20 gram voor de overige stuk ken en is te voldoen door middel van Frankeerzegels boven de gewone por ten. De aangeteekende .stukken wor den uitsluitend verzonden op risico van de afzenders; brieven en doosjes met aangegeven waarde zijn van het luchtvervoer uitgesloten. Om in de be doelde zending te worden opgenomen moeten de stukken: le volledig gefrankeerd zijn; 2e. boven het adres voorzien zijn van de aanwijzing „per vliegtuig van Am sterdam naar Batavia". Voorts verdient het aanbeveling: 3e. een etiket „per luchtpost, par avion" (gratis op de kantoren verkrijg baar) te gebruiken; 4e naam en adres van den afzender te vermelden. De afzender moet de aldus volledig gefrankeerde brief of brieven vervol gens in een tweeden omslag sluiten, welke ongefrankeerd (tenzij aanteeke- ning in het binnenlandsch verkeer ge wenscht wordt, in welk geval aantee- kenrecht verschuldigd is, hetwelk op den buitenomslag is te voldoen) moet worden gezonden aan den Directeur van het Postkantoor te Amsterdam (bureel Mail) en het opschrift moet dragen „Postvlucht Nederland-Neder- landsch-Indië". De frankeerzegels voor de in de dé pêche opgenomen correspondentie zul len met een bijzon<Jeren dagteeke- ningstempel, voorzien van het rand schrift „Postvlucht Nederland-Neder- landsch-Indië" onbruikbaar worden ge maakt. De stukken moeten uiterlijk 30 Sep tember te 12 uur 's middags te Am sterdam aanwezig zijn. De aandacht wordt er op gevestigd, dat, indien de vlucht wel wordt begon nen, maar om een of andere reden niet wordt beëindigd, het porto niet wordt terugbetaald. FUSIE NEDERLANDSCHE REIS- BUREAUX. Een der medewerkers van de Maas bode schrijft: De officieele Nederlandsche Reisbu- reaux der Nederlandsche Spoorwegen zijn de reisbureaux van de N.V. Lis- sone en Zoon te Amsterdam, Leidsche- straat 5 en Dam 10 en de Bureaux van de N.V. Lindeman Go., te Arnhem, Bakkerstraat7; Groningen, Brugstraat 4; Den Haag, Groenmarkt 22; Haarlem Stationsplein 13; Leeuwarden, Raad huisplein 21; Rotterdam. Noordblaak 13 en Utrecht, Lange Jansstraat 11. Directeur" van het Reisbureau Lis- sone en Zoon was de heer K. Rotte veel en directeur van de bureaux Lin deman en Co. B. van der Werk. Reeds langen tijd Hepen er geruch-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1