CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Onze telefoon.
Belangrijkste nieuws in dit Hummer.
NUMMER 2225
MANT
8"« JAARGANG
WOENSDAG 7 SEPTEMBER 1927
ABONNEMENTSPRIJS
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden rijtxfjE» Telefoonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 MjjQgSir Aangesloten op het Streeknet Lisse
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaali 2.50
Per weeki 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
Ten gerieve van de vele relaties,
welke wij met name in de bollenstreek
hebben, besloten we onze bureaux van.
af heden aan te slüiten op het „Streek.
net-Lisse".
Zooals bekend, is door de Rijkstele
foondienst indertijd een Streeknet-
Lisse geprojecteerd, waarbij de volgen
de gemeenten zijn aangesloten: Hille-
gom, Lisse, Sassenheim en Noordwij-
kerhout.
De abonné's in deze dorpen kunnen
hierdoor geregeld locale gesprekken
voeren en behoeven dus geen interlo
cal aansluiting.
De Rijkstelefoondienst heeft tevens
de gelegenheid opengesteld voor abon
né's in andere gemeenten zich bij dit
z.g. Streeknet-Lisse aan te sluiten.
Het voordeel hiervan is, dat de aan
geslotenen op het Streeknet-Lisse ons,
en wij hen zonder kosten kunnen op
bellen en deze gesprekken dus als ge
wone locale gesprekken worden aan
gemerkt.
Natuurlijk moeten wij daarvoor een
extra abonnementsprijs betalen en is
het aantal te voeren gesprekken aan
een zeker maximum onderworpen.
Bij het voeren van een „Streeknet"-
gesprek moet behalve het nummer
van geabonneerde ook de plaatsnaam
worden vermeld; b.v. wij vragen aan
601 Hilligom; te Hillegom vrage men
aan 2778 Leiden.
In verband met deze nieuwe uitbrei
ding van onze telefoon is ons een an?
der telefoonnummer toegewezen,
Ons oude nummer 1278 is veranderd
in
2778
Dringend verzoeken wij alle aange
slotenen, zoowel te Leiden als die wel
ke behooren tot het Streeknet-Lisse,
hierop attent te willen zijn.
DE DIRECTIE.
STADSNIEUWS.
STORMRAMP-COMITé,
Bij het Stormramp-Comité 1927, ten
behoeve van de nooden der slachtof
fers van den cycloon in het Oosten van
ons land zijn de volgende giften inge
komen:
N. W. 10.—.
Giften worden nog gaarne ingewacht
bij den Penningmeester, den Heer F.
Muys van de Moer. Plantsoen 49 Lei
den, postgiro No. 57471.
DANKBETUIGING VAN DE
KONINGIN.
Door het Bestuur der Chr. Oranje-
vereeniging is van H.M. de Koningin
een dankbetuiging ontvangen voor het
Haar op Haar verjaardag toegezonden
telegram.
BIJZONDERE DIENST IN DE
PIETERSKERK.
Zooals onze lezers uit de betreffen
de advertentie in ons blad van heden
kunnen vernemen, zal op a.s. Vrijdag
9 September des avonds te 8 uur pre
cies in de Pieterskerk een samen
komst worden gehouden met militai
ren van het garnizoen te Leiden. Deze
samenkomst, uitgaande van de beide
legerpredikanten F. G. Petersen en E.
L. Nauta, is in de eerste plaats be
doeld als een begroeting van de mili
tairen, die voor herhalingsoefening
van het 4e Reg. Inf. alhier van 8—24
September onder de wapenen zullen
zijn. Voor dezen, alsook voor de mili
tairen van het 6e Reg. Veld. art. en
voor enkele autoriteiten, zijn in de
kerk plaatsen gereserveerd; overigens
zijn de plaatsen vrij. Moge de ver
wachting, dat ook velen uit de burge
rij aanwezig zullen zijn, niet worden
beschaamd. Ongetwijfeld zal het feit,
dat behalve de legerpredikant F. G.
Petersen en de Leidsche predikant A.
D. Meeter, die ieder een korte rede
zullen houden, de heeren Ger. Le Coin-
tre uit Den Haag, Louis de Ruyter uit
Delft en onze stadgenoot Leo Mens
zich met hun zang, viool en orgelspel
zullen doen hooren. een groote schare
doen opgaan. Het programma, dat In
■Te kerk gratis wordt uitgereikt, biedt
.muziekwerken aan van Cath. v. Ren-
nes, César Franck, van Duyse, Hulle-
broèck, Handel, v. Beethoven, Rönt
gen, J. S. Bach en Rheinberger.
kamer van koophandel.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Rijnland te Leiden zal
vergaderen op Dinsdag, 13 September
a.s. des namiddags 2 uur op het bu
reau der Kamer, Stationsweg 43. te
Leiden.
Agenda:
1. Opening.
2. Notulen.
3. Mededeelingen.
4. Ingekomen stukken.
5 Vliegtuigverbinding met Neder-
landsch-Indië en goedkooper telegram
tarief.
6. Vaststelling antwoord aan den
Polder Nieuwkoop en Noorden inzake
ophooging ingevolge prae-advies der
Commissie voor Vervoer Post en Tele
grafie.
7. Bespreking verbetering Leidsche
Trekvaart.
8. Export van Leidsche kaas.
9. Vaststelling datum der verkiezing.
10. Rondvraag.
11. Huishoudelijke 'vergadering.
12. Sluiting.
H.B.S VOOR MEISJES.
Geëxamineerd voor de le kl. 3 can
didate». Toegelaten C. E. Roest. Afge
wezen 2. Teruggetrokken 1.
Toegelaten zonder examen tot de
le klasse: S. W. A. Schouten.
Geëxamineerd en toegelaten tot de
2e klasse: T. T. Meyers. Zonder exa
men toegelaten tot de 2e klasse H.
Werkman.
OPENBARE LEESZAAL „REUVENS"
Nieuwe aanwinsten:
M ol hu vs en, P. C. en P. J. BI old
Nieuw Nederlandsch biografisch woor
denboek. VII.
S c h i d 1 o f, Zakwoordenboekje Es
peranto-N ederlandsch.
H oo gs tra ten-S oho ch, A. van
Kijkjes door 's levens venster.
Kuyper, A., Vrouwen uit de Hei
lige Schrift.
babberton, M., De zoeker. 1
Wibbelt, A., Een zonneboek.
Visser, J. Th. de, Keik en staat.
III.
Blei, F., Glanz und Elend berühm-
ter Frauen
Tutein Nolthenius, R. P. J.,
Wegbereiders.
Mevr. Sta el en hare ouders.
Simon, J. (v. Cousin)F o u i 11 e
A., (Descartes): D ürer, A., Tage-
bücher und Brief e.
Hutschenruyter, W. (Mahler)
Sorel, A. (Montesquieu), Bou-
troux, E. (Pascal), Keller, G.
(Schubert), Schend el, A. v. rVer-
laine), Jong, Jo de en F. Fi
scher, Vijftig eeuwen costuum.
Leeuw, G. v. d., Goden en men-
schen in Hellas.
By va nek, W. G. C., Vadeilana-
sche figuren op den overgang 'oei
achttiende eeuw.
M a c h e n, W. C. M., Warmond
voorheen en thans. I.
Colenbrander, H. T., De ge
schiedenis 'der Vereen. Staten van
Noord Amerika.
Mourik Broekman, M. O. van
Ameri'kaansche cultuur in de orak-
tijk.
Fellenberg, E. v., Der Ruf der
Berge
Verbruggen, J., Tapan.
Ingenool, A., Vijf en twintig ja
ren middenstandsbeweging.
Studiegids voor de Nederlana-
sche Universiteiten.
Onderwijs, Het Lager en Middel
baar technisch.
Eigeman, J. A., De liberale gedach
te.
Cohen, I. B., Inleiding tot het
agrarisch recht.
Roy, J. J. 1 e, Cultuurhistorische
schetsen; uit het verleden van de we
tenschap.
Blaauw, F. E., Op zoek naar die
ren en planten in Britsch Oost Afrika.
T olman, R., Van velerlei veer.
R ij n b e r k. G. v a n, Physiologischa
brieven. III.
Steensma, F. A., Voedingsleer.
T i c h el a a r,-J. J., De Java-suiker-
industrie en haar beteekenis voor het
land en volk.
Houten, M. van den, Cactus
sen.
Blanken-van Kuyk, A. van.
Volledige handleiding voor het pa
troonknippen.
Bilt, C. L. v. d., Het electrisch
wereldverkeer.
Iemelman. N. A., Ventilatoren.
L a y, A. v a n Practisch handboek
voor ae automobieltechniek.
Ginneken, J. van, L)e roman
van een kleuter.
Meer de Walcheren. P. van
dei. De branding.
ilolberg, L., Blijspelen. III.
Keats J., Hyperion.
Betu-ett, A., 'n 1 vpe
fïi c her-Clausen, J., Kjeld.
B o w e n. M a r j o r i e, Brandnetels.
Breevoort, J'oh., De dochter van
den Camisard.
Broek es, F., De heeren der aariie
Diers, Marie, De 'kinderen van
Heckendam.
Droog en dijk, J. M., De gids van
Bergen op Zoom.
Diik-Has, Nelly van, Levens
vreugde.
Homo et, J. C., De hofnar van
Gelre.
Hoogewerf. C. G., De joffers
van Beckom.
Hurst, Fanny, Appassionata.
Jaarsma, D. Th., Karakteristie
ken.
Aan vreemde kusten.
Jacobs, M., Afwaarts.
Jacobs, W. W ,Door hooge zeeën.
J eka, De smid van Grijsdorp.
Kagemni, De worm die
knaagt.
Koning, J. C. de, Jan Waaniders.
Kuyper, H. s., Tweede reis
naar AmeriPj.
Het licht dat schijnt in de duis
ternis.
Kuyper van Oordt, K., Het
stille huis.
Kraemner, E., De weg naar het
licht.
Laurent, V i r., iVidi's reis.
Löns, H., De huizen van Ohlenhof
Mas dorp, D., Lucie de Grandval.
N i e b o e r, A., De romans van Han-
Je-
P a 1 u d a n, J., Vogels van den vuur
toren.
Papke, Ka the, Die aan de spits
staan.
Penning, L., De Olmhoeve.
Uit bange dagen.
Reymont, V. S., De boeren. III.
Roelants. M., Komen en gaan.
Ruys, J. P., Martha's bruidsdagen.
Sa It en, F., Bambi.
Shaw, G B., De vuistvechter.
S i w a r d, De Germaansche gevan
gene.
b i a a 1, M. v. d., Tot arbeid geroe
pen.
Slowe, H. Beecher, De roos van
den Libanon.
Ttretton, H-esfoa, Door het oog
eener naald.
i elmann, K., Pater Innocentius.
Trapmannn, L., Die vrede vindt
Unamuno, M. de, Een kerel uit één
stuk.
Vlieger, A. de, Het jaar 1566.
W esterb rink-W irtz, J. ..M.,.
Veibonden.
W i 1 m a, De Profundis.
De gevangene.
D j vrijwillig dragen.
Winterfeld, Platen, Le.o.n.t.-
n e von, Het zwaard van Thule.
IT ss el de. Schep per-B eek. e.r,
J. M., Martje Maters, geb. Vroon.
Zahn, E., Vrouw Sixta.
Zee, D.vander, De levende berg.
Zernike, Elisabeth, Het goe
de huis.
Grey Z., The lone Star ranger.
Wells, H. G. The invisible King.
Auf richt-Ru da., JL, Die Ver-
handlung gegen la Roncière; Roman.
Hasse, H., Der Steppenwolf.
Schnitzler, Spiel ïm Morgen
grauen, Novelle.
Strindberg, A., Historische Mi
niaturen.
Südermann, Z., Das hohe Lied.
burgerlijke stand.
Geboren; Annie, dv. W. A. cle
Graaf en J. P. Wurzer Cornelia
Maria, dv. S. A. Tomey en M. J. Bruis
Joha. Nicoa. Anta., dv. J. J. Bree-
develd en E. H. C. Vreeburg Jo
hanna Catharina, dv. W. Ravensber-
gen en J. Sinteur Wilhelmina Jo-
zepha., dv. G. T. J. Langezaal en C.
C. M. Waaijer Jan, zv. M. L. Swe-
ris en L. Huisman Johannes Jaco
bus, zv. C. M. Kohier en S. P. Pfeijffer
Antje Gerardina, dv. J. Mol en M. C.
v. d. Ben Cornelia, dv. H. Jansen
en C. Noppen Karei, zv. D. Boehlee
en J. Hoppenbrouwer Elisabeth
Corna. Maria, dv. D, Ernst en C. Ha-
braken Nicolaas Gerrit, zv. j. W.
Reijneveld en B. v. Leeuwen Gerrit,
zv. J. N. v. Rij en A. v. Zuljlen Pe
ter, zv. C. v. d. Hoorn en P. J. 1' Ami
Martha, dv. C. v. d. Hoorn en P. J.
1'Ami Adrianus Karei, zv. S. Ver-
straaten en W. E. van Leeuwen
Maria, dv. I. le Febre en M. H. Schou
ten Maria, dv. W. Regeer en P.
Hamerling Hends. Johs. Marts., zv
H. T. M. Meijer en W. Smit Wil
helmina, dv. J. J. v. d. Reijden en G.
Laurier Petrus, zv. P. T. A. Roesten
burg en A. L. Tromm Willem, zv.
K. Stam en A. M. Blomberg An-
tonius Jacobus, zv. J. van Es en M.
Kantebeen Romke, zv. L. Grimm en
M. de Jonge Aart Jan, zv. P. Oos
tendorp en G. Zoerink.
Overleden: E. Zaalberg, dr. 18 j
H- v. d. Kleij, m. 64 j. F. Galema,
<0 j. J. v. Dam, wedr. 70 j. A. P.
Schurink, wede. Wijnnobel, 86 j. M.
E. Akerboom, dr. 4 d. T. Haverbeek
Keppel. dr. 22 j. J. M. v. Driel, m.
41 J. A. v. Turenhout, dr. 77 j A.
Buis, m. 76 j. H. Ladru—Kok, wede.
89 jaar.
M. v. Z. heeft bij de politie aangif
te gedaan van diefstal van een bedrag
van 22 uit zijn ongesloten pakhuis
aan de Hoefstraat. De daders, eenige
minderjarige jongens, zijn aan de po
litie bekend.
Gistermiddag is de 15-jarige mej.
J. v. d. K. op de Mare bij de Oude Sin
gel toen zij uit wilde wijken voor eeni
ge kinderen tegen een hardsteenen
stoeppaal gereden. Ze bekwam twee
wondjes aan het hoofd, maar kon na
door den E. H. D. te zijn verbonden en
na verder behandeld te zijn in het Ac.
Ziekenhuis, huiswaarts keeren,
Gistermiddag is op den Stations
weg A. N. C., die met zijn rijwiel aan
de hand liep door een auto aangere
den, waardoor hij het rijwiel losliet,
dat met een stadstram in aanraking
kwam en gedeeltelijk werd vernield.
BINNENLAND.
VERKEERSVEILIGHEID EN
PERSONEEL.
Naar Het Volk verneemt is de Ne-
derlandsche Vereeniging van Spoor-
en Tramwegpersoneel thans weder
bezig te. trachten verbetering te bren
gen in de positie van het personeel op
de electrische treinen van de Neder-
landsche Spoorwegen, zoowe' wat be
treft de diensttijden als de loonen.
De meeste van deze treinen, die
tusschen Amsterdam en Rotterdam
loopen, zijn 10-wagentreinen, die niet,
zooals bij stoomtractie bet geval is,
door twee man maar slechts door één
man worden bestuurd. De diensttijd
van deze mensehen gaat ver de 48 uur
te boven, terwijl de belooning ver be
neden die van het personeel, dat de
stoomtractie bedient, blijft.
Wanneer men nu bedenkt, dat de
regeling van de dienst- en rusttijden
bij de Spoorwegen in- principe niet een
sociale, maar een veiligheidsmaatre
gel is, dan is het duidelijk, dat in dit
geval allerminst gehandeld wordt
naar den geest van deze regeling. Im
mers, er wordt zeer veel van de aan
dacht van deze bestuurders gevraagd,
ook al in verband met den boven
bouw van den geëlectrificeerden
bouw, waardoor de seinen zooveel
moeilijker tijdig zijn waar te nemen.
Waar het verkeer der electrische
treinen binnenkort zooveel intensie
ver zal worden, ligt het voor de hand,
dat de organisatie van het betrokken
personeel thans haar vroegere pogin
gen hervat, om de positie van dit, ook
uit het oogpunt van verkeersveilig
heid, zoo belangrijke personeel, te
verbeteren.
IN 6 UREN VAN VENETIë NAAR
AMSTERDAM.
Men meldt aan het Haagsche Ane-
ta-kantoor d.d. 6 September:
Het bekende vliegtuig H-NADP van
de K.L.M., dat den tocht Amsterdam-
Batavia-Amsterdam maakte, heeft
heden, bestuurd door Geyssendorffer
en Scholte, met zijn passagiers: den
heer Van Lear Black, zijn dochter,
zijn secretaris en zijn bediende we
derom een zeer bijzondere vlucht vol
bracht. Het toestel startte hedenmor
gen om 9.30 van Venetië, landde om
13.00 te Bazel, waar geluncht werd,
verliet die plaats om 13.45 en bereikte
reeds om 17.15 Amsterdam-Schiphol.
Het ongeveer 1100 K.M. lange traject
werd in ruim 6 vlieguren afgelegd.
HET WERKLOOZENPROBLEEM IN
DE GROOTE STEDEN.
Omtrent een nieuwe poging tot op
lossing van het werkloozenprobleem
in de groote steden verneemt het „U.
Dagbl." nog, dat deze in verband
staat met een vroegere, toen misluk
te poging, om van rijkswege werkver
schaffing voor de groote steden te
vergrooten.
Thans zijn er besprekingen gaande
tusschen den minister van binnen-
landsche zaken en wethouder Smul
ders te Utrecht over het zenden, om
te beginnen, van 100 Utrechtsche
werkloozen naar een nieuw werk in
de buurt van Zwolle.
In de nabijheid van deze gemeente,
liggen gronden, die voor een groot
deel van 't jaar onder water staan, en
die men thans geschikt wil maken
voor weiland.
Wethouders van de vier grootste
steden in ons land zijn eenige dagen
geleden over deze aangelegenheid in
Utrecht bijeengeweest, om tot een
overeenkomstige gedragslijn te gera
ken; het wordt waarschijnlijk geacht,
dat men met den minister tot over
eenstemming komt inzake de arbeids
voorwaarden.
De loonen worden gedeeltelijk door
het Rijk, ten deele door de gemeenu-
Utrecht betaald, terwijl ook het in
trokken waterschap bij Zwolle èen bij
drage in de loonen levert.
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Advertentiën per regel 227* cent
Ingezonden Mededeelingen dubbel tariei
Bij contract belangrijke reductie
Kleine Advertentiën - bij vooruitbetaling -
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
Binnenland.
Wethoudersbenoemingen te Leiden
en omliggende plaatsen.
De Koninklijke familie naar Fries
land.
Het congres van de Chr. Werkge
vers te Scheveningen.
Bezwaren van zakenmenschen te
gen de wet op de Naaml. Vennootsch.
Buitenland
Minister Beelaerts van Blokland
houdt te Genève een belangrijke rede.
Nieuwe opstand In Marokko.
De presidentsverkiezing in Amerika
Grensincidenten in Oost-Europa.
mi mmr s i&raii
BE ZAKENWERELD EN HET WETS
ONTWERP OP DE NAAMLOOZE
VENNOOTSCHAPPEN.
Er heeft zich een Comité gevormd
van vertegenwoordigers uit kringen
van handel, industrie, landbouw,
bankwezen, effectenhandel, scheep
vaart, notariaat en middenstand tot
het houden van een congres van za
kenmenschen van elke richting ter
bespreking van het ontwerp van wet
op de naamlooze vennootschappen,
dat thans bij de Eerste Kamer aan
hangig is.
De sajnenstelling van dit Comité is
als volgt: dr. C. J. K. van Aalst, J. P.
J. Asselbergs, F L. v. d. Bom, mr. M.
J. Bos, V. R. IJ. Croesen, mr. C. H.
Guépin, E. Heldring, G. Hennus, mr.
P. Hofstede de Groot, J. B. van der
Houven van Oordt, R. Mees, Ph. Mees,
Ph. van Ommeren, mr. Aug. Philips,
dr. F. E. Posthuma, W. M. Scheur
leer, W. G. Scheeres, Ed. G. Schür-
mann, Th. C. L. Smit, J. Stroeve
J.Ezn., C. J. G. Struycken, prof. mr.
VI. W. F. Treub, dr. F. G. Waller, mr.
B. C. Slotemaker.
Het congres wil in het belang van
een gezonde ontwikkeling van het
Nederlandsch vennootschaps wezen
uiting geven aan de ernstige bezwa
ren, die tegen de betrokken wetsvoor-
dracht bestaan in kringen van hen,
die gewoon zijn het instituut der N.V.
in de practijk te hanteeren. Dienaan
gaande wil men de Eerste Kamer niet
in het onzekere laten.
Als sprekers zullen optreden de hee
ren: Gottfr. H. Crone. lid der firma H.
G. Th. Crone, Amsterdam; mr. Chr. P.
van Eeghen, directeur der Ned.-Indi-
vche Handelsbank, Amsterdam; dr.
L. G. Koi'enhorst, lid van den Nijver-
heidsraad, Den Haag; ir. W. H. van
Leeuwen, directeur der N.V. Ned. Gist
en Spiritusfabriek, Delft; en Ed. G.
Schürmann, voorzitter van den Ne-
derlandschen Middenstandsbond, Den
Haag
Het congres wordt gehouden op 23
September 1927 des voormiddags 10
uur, in de groote zaal van Hotel De
Twee Steden, Buitenhof 24, Den Haag.
Het secretariaat berust bij mr. B. C.
Slotemaker, Mauritskade 5, Den Haag
CHR. WERGEVERSVEREENIGING.
Gisteren en heden kwam de Christ.
Werkgeversvereniging, Vereeniging
van Cnrist. Werkgevers en Groothan
delaren in Nederland in het Kurhaus
le Scheveningen bijeen.
Een groot aantal leden en- belang
stellenden vulde gisteren de zaal,
toen de voorzitter, de heer F. L. v. d.
Bom, van Amsterdam, om 2 uur den
hamer vallen liet.
De voorzitter las Ps. 119 3348,
ging vervolgens voor in gebed om
hierna het woord te verleenen aan
den voorzitter van de regelingscom
missie der ontvangende club, oud-
minister H. Bijleveld, lid der Tweede
Kamer, teneinde hem in de gelegen
heid te stellen- een enkel woord van
welkom tot de congressisten te rich
ten.
Toespraak Mr. Bijleveld.
Met een geestig woord riep Mr. Bij
leveld allereerst het welkom toe aan
de leden van het bestuur; de verte
genwoordigers der Prot. Christ, poli
tieke groepen; de representanten van
de verwante corporaties in het rijk
geschakeerde leven; de beide referen
ten; de leden der vereeniging en de
vertegenwoordigers der stedelijke
overheid, waarna hij er op wees, dat
eerst de combinatie dier zoo uiteen-
loopende beteekenisvolle kwaliteiten
on het samenzijn der dragers daarvan
hier het harmonisch geheel vormt.
Vervolgens hield de voorzitter, de
heer F. L. v. d. Bom, de
Openingsrede.
waaraan we het volgende ontleenen:
In verband met het Oranje Boven,
lat een week geleden allerwege door
i u'i8 land klonk, sprak de voorzitter
ov<r de beteekenis der openbaring
1 van het positief Christelijke volksle-
